Wylie | e-texts based on the ACIP/ALL ![]() ![]() |
ཨཱརྱ་ལཾ་ཀ་ཨ་བ་ཏཱ་ར་བྲིཏྟི། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་འགྲེལ་པ།
སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཀུན་མཁྱེན་སངས་རྒྱས་འགྱུར་བ་གསུང་བདག
མཚུངས། །སེམས་དཔའ་གཉིས་མི་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་མཆོག་དང། །འདུས་པ་མཛའ་དག་ཆུད་ལམ་ཐེག་གསུམ་ལ། །ཕྱག
འཚལ་ནས་ནི་ཤེས་དཔལ་བཟང་མིང་གིས། །མོས་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པར། །བདག་གི་བློ་དང་གཞན་གྱི
བློར་གསུངས་པ། །ལངཀར་གཤེགས་པ་ཐོས་ཚུལ་ཆོས་དང་ནི། །རིགས་པ་ཡིས་ནི་བཤད་པར་བྱེད་པའོ།།
འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལངཀའི་གྲོང་རྡལ་རི་མ་ལ་ཡའི་རྩེ་མོ་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཀྱི་མེ་ཏོག
ས་ན་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚིག་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད
པ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གོ་། གནས་བརྟན་བཙུན་གཙོ་འཇམ་དཔལ་གྱི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་རེ་རེའི་གནས་སུ་བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ
ས་ཨེམས་དཔའ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་འདུས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྡེ་སྣོད་བདུན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བ་བྱས་སོ་ཞེས
གྲག་གོ་། གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་ལ་སོགས་པ་གདུལ་བའི་ཕྱིར་ལངཀའི་གྲོང་རྡལ་དུ་བཞུགས་པས་ན་མདོ་སྡེ་འདི་ལངཀར་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ།།
གནོད་སྦྱིན་ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པར་ཡང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་རྣམས་མངོན་པར་རབ་ཏུ་དང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཀླག་གོ་ཞེས་སོ། །གནོད
སྦྱིན་འབོད་སྒྲོགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་གིས་སྔོན་རྒྱལ་བ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཆེ་བ་དང། སྒྱུ་མའི་རྣམ་པར་ཐར་པ
ཐོབ་པ་དང། གནས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སུ་བསྒྱུར་བ་ལ་དབང་བས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ལུས་འཛིན་ཅིང་གཏོང་བ
ནོར་བུ་བཟང་ལ་སོགས་པས་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །ལྷག་མ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཟབ་མོ་སྟོན་ཏོ། །འབོད་སྒྲོགས
ཀྱང་གཟུགས་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་བོ་ཞེས་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལས་འབྱུང་སྟེ། ལུས་སྤངས་ནས་ཨཻནྡྲ་ནཱི་ལའི་མགོ་གླད་ཅན་གྱི་པི་ཝཾ་དུ་བཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན
འདས་ལ་ཤརྫ་ལ་སོགས་པས་པི་ཝཾ་བླངས་ཞེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་བསྒྱུར་བའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་སྣང་བ
མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་བ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་མཐུ་བོ་ཆེ་དགའ་བ་ཅན་དུ་གྱུར་པས་སྒྱེལ་བར་ནུས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གདུལ་དཀའ་བའི་སེམས་ཅན
འདུལ་བ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་བཙུན་གཙོ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་རྒྱལ
བར་བྱེད་ཅིང། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་བཙུན་མོ་དང་བཅས་པ་ཞབས་ཀྱིས་མནན་ཏེ། གཟུངས་དང། རྣམ་པར་ཐར་པ་ཡང་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ཕན་འདོགས་པར་མཛད་པས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར
མཛད་པ་བསམ་དུ་མེད་པ་དང། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སྤྱོད་པ་བསམ་དུ་མེད་པ་དང། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བསམ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་རྒྱུད་ཁྲོ་བོ་རྣམ་པར་རྒྱལ
བའི་བསྐལ་པ་ལས། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུས་བསྐལ་པ་བཤད་པ་གདུལ་བྱའི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་གདུལ་བ་དང། ལྷ་མོ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་གྱིས་ངས
བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དངོས་གྲུབ་ཏུ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་བཤད་པ་དང། འཕགས་པ་ཞི་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་དྲིས་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེ་བའི་བསྟན་པ་ལ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཇི་ལྟར་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་དག་པོ་དང།
འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད། འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ལན་ནི་སྔར་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྙིང་རྗེའི་དབང
གི་ཕྱིར་འབོད་སྒྲོགས་ལའང་དེ་བཞིན་ཏེ། སེམས་ཅན་འདུལ་བ་དང། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱད་པ་བསམ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སྡེ་སྣོད་ལས་འབྱུང་བ་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཉེ་བར
བཞག་སྟེ། མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དུ་འཇུག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ལ་ལྟུང་བ་ཡང་མེད་དོ། །མདོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་འབྱུང་བ། གལ་ཏེ་མི་དགེ་བ་བཅུ་?་ལས་ཀྱི
ལམ་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱས་ན་ཡང་ནང་པར་དང་ཉི་མ་ཕྱེད་ན་སྐྱོན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམས་པས་ཉེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷ་ཆེན་པོ་དང། གཏོགས་འདོད་དང། ཚངས་པ་ལ
སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྡོ་རྗེའི་དབང་བསྐུར་བས་དབང་བསྐུར་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དག་གོ་། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་སྒྲུབ་པ་འདོད་པ་དང་ལྡན་ནོ། །ཞེས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་འགལ་བའི་ཚིག་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ
ཐ་མ་པ་བཙུན་མོ་དང་རོལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ན་བཙུན་མོའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱད་པའི་ལྟད་མོས་བསམ་དུ་མེད་པ་སྡོང་པོས་བརྒྱན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་རིག
པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་ཆེན་པོའི་དགེ་འདུན་ཞེས་པ་ནི་གང་དག་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་ཡོད་པ་དེ་དག་གཟུང་ངོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཞེས་པ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་དེ་དག་ཉིད་འཁོར་དུ་འདུས་པར་བསྙད་པ་ཡིན་ནོ། །དེར
མཆོག་ཏུ་ཟབ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབུ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཆད་དེ། དེ་བས་ན་གསུངས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་ནས་འདུས་པ་ཞེས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང། དབང་དང། སྟོབས་དང། མངོན་པར་ཤེས་པ་དུ་མས
རྣམ་པར་རོལ་པ་ཞེས་པ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང། སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྱེད་པའོ། །དབང་དང་སྟོབས་ཐོབ་པས་མངོན་པར་ཤེས་པས་གང་དག་རྣམ་པར་རོལ་པ
དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ལྔ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཐུན་མོང་བ་སྟེ། ལྷའི་མིག་དང། ལྷའི་རྣ་བ་དང། སྔོན་གྱི་གནས་དྲན་པ་དང། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང། ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྔའོ། །དྲུག་པ་ནི་ཉོན་མོངས
བ་ཟད་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་གཙང་བར་བསྒོམས་བས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། ཕྱི་རོལ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་བདག
ཏུ་ལྟ་བ་མ་སྤངས་པས་ཡང་སྲིད་པར་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་རོ་ཞེས་སོ། །བཙུན་གཙོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་བདག་ཀྱང་མི་མཐོང་ན་བདག་གིས་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་གསུངས་བས། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དག་ཐུགས་རྗེ་དང་བརྩེ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དབུ་མ་ལས་གསུངས་པ། མྱ་ངན་འདའ་བའ་ཨི་མཛའ་གང་ཡིན། །འཁོར་བའི་མཛའ་ཡང་གང་ཡིན་པ། །དེ་གཉིས་པར
ན་ཅུང་ཟད་རྩིག། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་བཙུན་གཙོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐུགས་རྗེས་གཞན་གྱི་དོན་སྤྱོད་ཅེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཅེས་པ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང།
སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་མི་གཉིས་པའི་ཚུལ་ལ་ཆེར་ཟབ་པའི་བློ་གྲོས་གང་ལ་ཡོད་པ་དང། གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་གསོལ་ཞིང་འདྲི་བ་དང། ལན་རྒྱ་ཆེ་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་བློ་གྲོས་ཆེ་བ་སྟེ། བཙུན་གཙོ་དེ་གང་དག་གི་ཐོག་མར་སྨོས་@005
བ་བཙུན་གཙོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་འཁོར་དུ་དེ་བཞིན་དུ་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱག་གི་དབང་བསྐུར་བས་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་མི་གཉིས་པར་རྟེགས་པ་ཀུན་ཏུ
རེག་པ་དང་མཉམ་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་དང། སྲིད་པའི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང། དབུགས་འབྱིན་པ་ཐོབ་པ་དང་།དེ་བཞིན་དུ
བཙུན་གཙོ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གསུང་བ་ནི་མགོ་ལ་ཕྱག་གིས་དབང་བསྐུར་བའི་ཚུལ་ལོ། །བདག་གི་སེམས་སྣང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་དོན་ལ་མཁས་ཞེས་པ་ལ། བདག་གི་སེམས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ
ཡུལ་ཉིད་དུ་མཁས་པ་གང་དག་གིས་དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་དག་ལེར་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཕྱིའི་དོན་མེད་དོ་ཞེས་གང་དག་གིས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། ཕྱིའི་དོན་སུན་འབྱུང་བ་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལས་འབྱུང་སྟེ། གཟུགས་ནི་རྡུལ
ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ལ་ཆ་ནི་ཡོད་པ་མིན་ཞེས་པའོ། །གཟུགས་སྦོམ་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་དབྱེ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་བཞིན་ཏེ་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་དབྱེ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་སྣང་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་གསོལ་བ་དང།
ལན་དུ་གསུངས་པ། ཕྱི་ཡི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་ཞེས་སོ། །སེམས་ཅན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་སྣ་ཚོགས་དང། གཟུགས་དང་ཚུལ་དང། སོལ?་ལ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཆ་བྱང་འཆར་བ་ཞེས་བ་ནི་སེམས་ཅན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་སྣ་ཚོགས་ལ
གཟུགས་ཀྱི་ཚུལ་རྣ་ལས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་ཆ་བྱང་འཆང་བའི་དང་ཚུལ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་དེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཟུགས་བརྙན་གང་དག་གིས་སེམས་ཅན་ཐུལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆ་བྱད་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ལྔ་དང་རང་བཞིན་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བ་དང
@་005བ
བདག་མེད་པ་གཉིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་པ་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལས་འབྱུང་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བ་ནི་ཆོས་ལྔ་རྣམས་དང་རང་བཞིན་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་རྣམས་དང། །བདག་མེད་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ནི། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་འདུས། །ཆོས་ལྔ་ལ
མིང་དང། མཚན་མ་དང། རྟོག་པ་དང། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་དང། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བསྡུ་སྟེ་།མིང་ནི་ཀུན་ཏུ་པ་རྟགས་པར་རོ། །མཚན་མ་དང། རྟོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་རོ། །ཡང་དག་པའི
ཡེ་ཤེས་དང། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བསྡུའོ། །རང་བཞིན་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། སྲིད་པ་དང་ཐར་པའི་ཐུན་མོང་གི་ཆུད་པ་ལ་བྱ་བར་རྟོགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང། ཉོན་མོངས་པའི་ཡང་དང། ཀུན་གཞི
རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །བདག་མེད་པ་གཉིས་ན་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའོ། །གང་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང་འབབ་ཆུ་བཞིན་ནོ། །རྟག་པ་མ་སྐྱེས་པས་ན་ཡོད་པར་མི་གཟུང་སྟེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ
བཞིན་པས་ན་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་དོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྦོམ་པ་དང་བྲ་བ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཞིགས་པ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་ལུས་དང།
ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོའི་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པ་དང། ཕྲ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཞིགས་ཏེ་མི་དམིགས་ནས་སྟོང་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། འཛིན་པ་དང། གཟུང་པ་དང།
སྨྲ?་བ་དང། སྨྲ་བར་བྱ་བ་དང། བྱ་བ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། བསྐྱེད་པ་དང། བསྐྱེད་པ་པོ་དང། དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་ན་མི་གཉིས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་རྟོགས་སུ་པ་རྣམས་སོ། །གཟུང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པ་མེད་བར་འཇུག
སྟེ། ཇི་ལྟར་བྱམས་པའི་དགོངས་པ་འབྱེད་བའི་ལུགས་ལས་འབྱུང་བ། བདག་དང་སེམས་ཅན་དོན་རྣམས་ཤེས། །རྣམ་རིག་སྣང་བ་རབ་སྐྱེ་བ། །དེ་ཡི་དོན་ནི་མེད་པ་སྟེ། །དེ་མེད་པས་ན་དེ་ཡང་མེད། །བྱེད་པ་པོ་དང་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་དོ།
གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་བ་གཅིག་པ་དེའི་ཚེན་སྐད་ཅིག་པ་གཉིས་པ་མེད་པ་སྟེ། དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་འབྲེལ་པ་མེད་པས་ན་དུ་མ་སྐྱེས་པར་ཕན་གདགས་པ་བཞིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རིམས་སུ་འབྱུང་པ་མི་འཐད་པ་དང། ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཡང
མི་འཐད་དོ། །རྒྱུས་མཚན་ཉིད་མ་ཐོབ་པས་ན་ཕན་འདོགས་པ་དང། ཕན་གདགས་པ་མེད་དེ། གཉི་གས་ཀྱང་བདག་འབྱུང་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་སྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་གཞན་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། དེ་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས
བྱས་ན། །མཚན་ཉིད་གསུམ་ཡང་དེར་རིགས་ཏེ་ཞེས་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་མཚན་ཉིད་གསུམ་མོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས། འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་རུང། །སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟ་བ། །བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ཏེ། །འགག་པ་ལ་ཡང
འགག་པ་ནི། བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྐྱེ་བ་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གུད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མི་འབྱུང་བའོ། །བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པས་འཁོར་བར་གདགས། །བྱེད་པ་པོ་དང་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མེད་པ་ན་དེ
ལྡོག་སྟེ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཉིས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྣང་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་རྣམ་པ་གཉིས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་ངོ། །སྣང་བ་དང་བཅས་པ་ལ་མཐོང་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་མཐོང་ངོ།།
ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་བ་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པ་ན་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ཉིད་དོ། །རྒྱ་མཚོའི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་གནས་ནས་ཞག་བདུན་ལོན་དེ་བྱུང་ནས་ཞེས་པ་ནི་མི
ལས་འདས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་གསུམ་མགུ་བར་བྱེད་པའོ། །འཇུམ་པ་མཛད་ཅེས་པ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་དེར་བཤད་དེ། རྨི་ལམ་དུ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་ཡུན་རིང་པོར
ཐུན་མོང་དུ་སྣང་སྟེ། ཕྱིའི་དོན་རི་འམ་རྒྱ་མཚོ་མཆིང་རྣམ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཛུམ་པ་ནི་རབ་རིབ་ཅན་གཉིས་ཀྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་བ་བཞིན་དུ་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་དཔྱད་པ་མཚུངས་བར་?་པར་བརྟག་གོ་འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གི
རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། རྟོག་གེའི་ལྟ་བ་དང། མུ་སྟེགས་ཅན་དང། ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས་དང། འཕགས་པའི་ཡུལ་དེ་དག་གིས་བསྒོམས་པའི་ཆོས་བསྟན་ཞེས་པ་ནི་གཟུང་བ་དང། འཛིན་པ་དང། དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དང། སྨྲ་བ་དང། སྨྲ་བར་བྱ་བ་དང།
བྱ་པ་དང། བྱེད་པ་པ་རང། བསྐྱོད་པ་དང། སྐྱེད་པ་བ་དང། ཡོད་པ་དང། མེད་པ་ལ་སོགས་པའི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་པ་འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། མཆོག་ཏུ་ཟབ་བ། གཉིས་ཀྱིས
སྟོང་པའོ། །རྟོག་གེའི་ལྷ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡང་ཚང་བ་དང། གཞལ་བས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང། བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་ཆོས་འབྱེད་ཅིང་སྣང་བའི་ཚུལ་དུ་བསྟན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ནམ་མི་རྟག་པ་ཡིན། བཙུན་པ་འདི
མི་རྟག་པ་ལགས་སོ་ཞེས་སོ། །གང་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །འདི་ཅི་བདག་གམ། འདི་བདག་གི་བདག་གམ། བདག་གི་འདི་འམ། འདི་བདག་ཞེས་པ་དང། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་ཏེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་རིའི་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུ་ཡེ་ཤེས།
ཀྱི་རྡོ་རྗེས་བཅོམ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་ལྟ་བས་ཆོས་བཤད་དོ། །རྟོག་གེར་ལྟ་བ་རྣམས་ལ་བརྒལ་བའི་ལན་དུ་ཡང་རྟོག་པ་དང། གཅིག་པ་དང། གཉིས་པ་དང། མི་གཉིས
པ་མེད་དོ། ཞེས་ཚོས་འཆད་པར་མཛད་དོ། །རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པས་བསྒྲུབ་པར་ཚང་མར་གསུངས་སོ། །གཅིག་པ་ཡང་གཏོགས་འདོད་དང།
ལྷ་ཆེན་པོ་དང། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱབ་པ་དང། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པའི་དབང་པོ་ཡང་དག་པར་མི་རིག་སྟེ། གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་པ་དང། དབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་གཉིས
པ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང། དཔྱོད་པ་ཅན་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའོ། །རང་བཞིན་གཅིག་ལ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མི་རུང་སྟེ། གཞན་གྱི་བྱ་བ་གཞན་གྱིས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མ
ཡིན་ནོ། །མི་གཉིས་པ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གཅིག་དང། དུ་མ་དང། རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང། གཟུགས་དང། གཟུགས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན་ནི་མེད་པའི་གཟུགས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་རྟགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒོལ་བ་དེ་དག་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས
ལངྒང་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་རྒྱ་ཆེར་བསལ་ཏོ། །གང་དག་གི་མོས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དེ་དག་གི་རྟོག་གེའི་ལྟ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྟ་བ་མེད་པར་མཛད་དོ། །ཚད་མ་དང། གཞལ་བྱ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ནི་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན་བསླུ་བ་དང། བསླུ་བ་མེད་པར
ངེས་པས་ཐ་སྙད་པས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་དུས་ན་ཡང་བསླུ་བ་དང། བསླུ་བ་མེད་པར་ངེས་པ་ཡོད་དོ། །མཚོ་དང། མྱ་ངན་གྱི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ཚུར་མཐོང་སྟེ། ཕྱིའི་དོན་མེད་དུ་མཚུངས་ཀྱང། འཁྲུལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བར་འབྱེད་དོ།།
སེམས་འཁྲུགས་ནས་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣང་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཁྲུགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཞི་བ་ན་ཐར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་བདག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནི་དེ་ལྟར་རྣམ
བ་དེ་ལྟ་བུ་སྟེ། གང་གིས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་བྱ་བ་འབོད་འགྲོགས་ཀྱིས་བསལ་ཏེ། །མཆོག་ཏུ་དག་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་དང་ལྡན་པས་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས
མགུ་བར་མཛད་པ་ལ་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་དང། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་གི་གཞལ་མེད་ཁང་ནས་བབས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་ཀྱི་དྲུང་དུ་རིམ་གྲོ་དང་བཅས་པར་ཕྱག་འཆེལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱ་མཚོ་འཆིང
རྣམས་ཀྱི་རླབས་ལ་གཟིགས་ནས། གནས་དང་གནས་པའི་དངོས་པོ་འབྲེལ་བར་ཆེད་དུ་རྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་པར་མཛད་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་གྱི་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟེ།
ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་བཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ། །སེམས་ཅན་ལ་གཟིགས་ནས་སུ་ཇི་ལྟར་དད་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་བཤད་པར་མཛད་པ་ནི་སྦྱིར་གསུང་བ་རང།
ཟུར་གྱིས་གསུང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མོ་གཞོན་རྨི་ལམ་དུ། །བུ་བྱུང་འཆི་བ་མཐོང་བ་དང། །བྱུང་དགའ་ཤི་བས་མྱ་ངན་གནས། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀུན་ཤེས་རབ་གྱིས་ཞེས་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དམ། མི་རྟག་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འབོང་འགྲོགས་ཀྱིས་གི་དྷ་ར་ལ་སོགས
པའི་དབྱངས་ཀྱིས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་པི་བཾ་བླངས་པ་སྟེ། རྩོད་མོ་བློ་མ་པར་བླང་བར་ནི། །ལྔ་པ་ཨཽ་མ་དབྱངས་དག་སྟེ། །དང་པོ་དྲག་པོ་ངོ་མཆོད་དུ། །དྲུག་སྐྱེས་ཁྱུ་མཆོག་དེ་བཞིན་ནོ། །གངདྷར་ནི་ཤ་དབྱངས་དག་ནི། །སྙིང་རྗེ་རོལ་བ་བླང་བར་བྱ། །ཐབ་མོ་འཇིགས་དང་བཅས་པ་ལ། །དྷཻ་འབད
དབྱངས་ནི་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བས་ན་འབོད་འགྲོགས་ཀྱིས། །དེ་ན་དང་མཐུན་པར་བླངས་བ་སྟེ། །དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བར་ཏ?་དང། །བི་ཤ་ཁི་ལའི་གཞུང་ལས་བརྟག་པར་བྱའོ། །དབྱངས་བདུན་རྣམས་དང་གྲོང་གསུམ་དང། །རྒྱལ་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་དང། །ཏ་ན་བཞི་བཅུ་དགུ་རྣམས་ཏ། །དབྱངས་ཀི
དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ཙམ་མོ། །འབོད་འགྲོགས་ཀྱིས་ལུས་མི་སྣང་བར་བྱས་ཏེ་པི་བཾ་གི་ཁོག་པར་ཞུགས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་བས་གླུ་བླངས་བས་ན་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ཅིང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་ན་གཏགས་འདོད་ཀྱིས་བསྒྱེལ
བར་ནུས། །གནོད་སྦྱིན་ཤིང་རྟ་ལས་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ས་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་པོ་ཡིན་པར་འབྱུང་ངོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ལས་ན་གཏོགས་འདོད་ཀྱང་ས་བདུན་གྱི་དབང་པོ་ཡིན་པ་འདྲ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འགི་ཏ་ལས་འབྱུང་བ། །མི་ཤེས་པས་ནི་ཡེ་ཤེས་བསྒྲིམས། །ངེས་ན་སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པར
འགྱུར། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་མི་ཤེས་པ། །གང་དག་གིས་ནི་བཅོམ་པ་ན། །དེ་དག་ཡེ་ཤེས་ཉི་མ་བཞིན། །མཆོག་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་ནས་གོང་མ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ས་འོག་མ་ལ་གནས་པ་རྣམས་འདུལ་བར
བྱེད་དོ། །བཙུན་གཙོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་བཅུ་པ་ཐོབ་པ་ན་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། ངེས་ན་འབོར་འགྲོགས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཅི་དེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པས་འདོད་པའི་རྩེ་བས་རྩེ་འམ།
འོན་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ཞིག་གམ། ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་གནས་སོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ཆགས་བ་མེད་པར་ཞེས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་གསུངས་བའི་ཟུར་ས་བཅུ
ལས་འབྱུང་ངོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་བཅུ་བོར་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོར་འགྱུར་བས་ན་སྟོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་ཡང་བརྟག་གོ། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོས་སྨྲས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལས་བྱུང་བ། དངོས་པོ་མེད་ལས་ཐར་པར་སྨྲས། །འཆིང་བ་དངོས་པོར་རྟོག་པ་ལས། །དེ་བས་དངོས་པོ་ཡོངས
སྤངས་ཏེ། །སྟོང་བའི་དངོས་པོར་གནས་པར་བྱ། །ཅི་གཙང་གནས་རིགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དབང་ཕྱུག་ཏུ་གཟུང་པར་བརྟག་བ། མ་།དེ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཆེ་བ་ཉིད་བར་བལ་མི་ཀས་རང་བཟོད་སྨྲས་པ་ནི་ཡིད་ཆེས་པར་མི་རུང་སྟེ། སྤྲ་བ་ཆེ་རྣམས་དུ་མ
བུར་བླངས་པ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོའི་སྨོན་ལམ་གྱིས་གསོན་པོར་གྱུར་ལ། གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་རྣམས་སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་འཆི་བར་གྱུར་ཞེས་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་དབང་པོས་ཐོག་མར་ཅིའི་ཕྱིར་དམོས་མོས་མ་བསད་བརྒྱ་བྱིན་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གིས་བཅིངས་ཏེ་འོངས། །དེ་ནི་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་བསྟོད
བདེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཀྱིས་རང་བཞིན་ཚུལ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་གཏེར། །བདག་མེད་ལྟ་དང་རྣམ་བྲལ་དྲི་མ་མེད། །སོ་སོ་རང་རིག་ཤེས་བསྟོན་པ་ཡི། །ཆོས་ཚུལ་མགོན་པོས་འདིར་ཡང་བཤད་དུ་གསོལ། །ཞེས་པ་ལ། སེམས་མ་རྟོགས་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིའི་ཆོས་མེད་པ་ནི་བཅོམ
ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་ཡོད་པ་མིན། ཞེས་པ་ལ། འོ་ན་ཅི་ཞིག་སྣང་ཞེས་པ་དང། བྱིའི་དངོས་པོ་མེད་པར་དབང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཞེད་པའོ། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང
བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་ད་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ། །ཆོས་ཀྱི་གཏེར་གྱི་སྒྲས་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་སྔོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཆོས་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བས་ཀུན་གཞིར་བརྟགས་པའི་དོན་དུ་སྣང་ངོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པས་ལྟ་བ་དང
བྲལ་བ་སྟེ། རྟག་པ་དང་བདག་དང། བྱེད་པ་པོའི་ལྟ་བ་སྤངས་པས་ན་དེ་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའོ། །འཁྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱི་གང་དང་གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་འཇུག་པ་དེ་དང་དེ་ནི་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ལས་ཏེ། མར་མེ་ལ་སོགས་པར་ཕྱེ་མ་ལེབ་བཞིན་ནོ། །འཁོར་བར་ཡང་སྐྱེ
བ་དང། རྒ་བ་དང་ན་བ་དང། འཆི་བ་དང། མྱ་ངན་དང། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང། འཁྲུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཏེ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་འཇུག
པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གང་བ་དང། གཡངས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་སྤོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ཉིད་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པའི་ཚད་མའོ། །དེས་ན་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ལས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ངོ། །བདག་མེད་@009
པ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པས་ཐར་པ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་དང། མགུ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་སུས་ཀྱང་བྱིན་པའམ་གྲོགས་པ་མེད་དོ། །བཀྲ་ཤིས་པ་ཡིན་པ་དང། རིན་པོ་ཆེ་དང། གསེར་འཆད་པ་དང། འབྲས་བུ་དང། རྩ་བ་ལ་སོགས་པ
བཟའ་བ་དང། འབྲུ་བ་དང། སྦྱིན་བསྲག་དང། གཡང་ས་ལ་སོགས་པ་དང། ཐལ་བས་བསྐུ་བ་དང། སྐྲ་འབལ་བ་དང། དྲི་མ་དང། རལ་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པས་ཀྱང་ཐར་པ་མ་ཡིན། བ་ལང་དང། རི་དགས་དང། རྨ་བྱའི་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་གྱི། བདག
མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པས་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ་ཐར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་བསམས་པའོ། །སོ་སོ་རང་རིག་ཅེས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མངོན་སུམ་སྟེ། མིག་གིས་ཤེས་པ་ངེས་པར་ཞུགས་པ་དབུགས་ཐུབ་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིན་ནོ། །སྟོན
བ་ནི་མི་གཉིས་པ་སྟོན་པ་སྟེ། མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། མི་གཙང་པ་དང། སྟོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་ཆོས་བཤད་པ་འཇུག་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་རང་གི་རིག་པ་སྨྲ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཏིག་ན་གང་སྨྲས་པ། །དོན་དང་སྒྲ་ཡི་ཁྱད་པར
ལ། །སྨྲ་བྱ་སྨྲ་བ་འདོད་མ་ཡིན། །དེ་སྔོན་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །སྤྱིར་ནི་ཉེ་བར་བརྗོད་པར་བྱ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་མི་གཉིས་པ་ཡིན་ཡང་གཉིས་དང་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དང།
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང། སྟོབས་བཅུ་དང། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མི་གཉིས་པའི་རང་བཞིན་ནི་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང། རྗོད་པ་དང། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང། སྐྱེད་པ་དང། བསྐྱེད་པར་བྱ
བ་དང། བྱ་བ་དང། བྱེ་བ་པོ་དང། དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་དྲལ་པའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ཡང་དག་བསགས་པའི་སྐུ། །བདེ་གཤེགས་འཁྲུལ་པས་སྤྲུལ་བསྟོན་པ་སྟེ། །སོ་སོར་རང་རིག་རྟོག་པའི་ཆོས་དགྱེས་པ། །ཐུབ་པ་?་མི་ལངྐར་གཤེགས
@་009བ
པའི་དུས། །དགེ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། དེ་དག་གིས་གང་གི་།སྐུ་ཡང་དག་པར་བསགས་པ་དེ་ལ་བསྟོད་ཅིང་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕན་འདོགས་པར་གསོལ་བ་འདེབས་སོ། །སྔ་མ་ནི་ལས་ཀྱི་ཚིག་གོ། ཕྱི་མ་ནི་འབོད་པའི
ཚིག་གོ། འཕྲུལ་པས་སྤྲུལ་བསྟོན་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདའ་བ་མེད། །ཆོས་གྱང་ནུབ་པར་འགྱུར་བ་མིན། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱའི་ཕྱིར། །དེ་དག་མྱ་ངན་འདའ་བ་སྟོན་ཞེས་པ་སྟེ། འཕྲུལ་པས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་གིས་སྟོན་ཅེས་བྱའོ། །འབྱུང་བར
སྟོན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ། གནས་དེ་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང། །འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པའི་བསྟན་པ་འབར། །ཡེ་ཤེས་མི་ལྡན་དེ་མི་མཐོང། །གང་གིས་སྦྱོད་དག་མ་སྦྱངས་པའོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །མི་གཉིས་པའི་ཚུལ་ནི་དོན་དེས་པ་སྟེ།
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྱེད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆེ་པར་འབད་སྐྲོགས་ཀྱིས་བསྒྲགས་སོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པ་གཞན་ལ་སྨྲ་བར་མི་ནུས་སོ། །འོ་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་དག་གིས་ཐོས་པ་དང། རྟོགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་གཞན
ལ། སྨྲ་བར་བྱེད། དེ་བདེན་ཏེ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་ཆོས་བཤད་པ་འབྱུང་ངོ། །གཞན་དག་གི་ཡང་གང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་རང་གིས་རིག་པར་གྱུར་པད་ཅི་བཞིན་དག་ལ་རང་བཞིན་དུ་སྟོན་ནུས་སམ། གཏན་ཚིགས་སུ་བྷ་ཏྲ་ཧ་རིའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞག་པ། མེ་དང་འབྲེལ་པས་བདག་ཚིག་ཅེས།།
སེམས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཚིག་པའི་སྤྲས་ནི་ཚིག་པའི་དོན། །ཤེས་པར་འགྱུར་བ་གཞན་དུའོ། །དྷརྨ་ཀཱི་རྟིའི་གཏན་ཚིགས་ལ་བཏགས་པ་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་པར་བྱེད། །དེ་ནི་འབྱོར་ཕྱིར་འདོད་པ་སྟེ། དེ་ཚེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད། །ངེས་ན་དེ་ན་བཏགས་པ་མེད། །བདེ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ནི།།
གཞན་དུ་མི་སྟོང་འབྲེལ་མི་ནུས། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་རང་རིག་པ། །མངོན་པར་བརྗོད་དང་འབྲེལ་པ་མེད། །ཡང་དག་དོན་དུ་དོན་བདག་ཉིད། སྦྱོར་ཞིང་ཐ་དད་མེད་པ་སྟེ། གཟུགས་ནི་གཅིག་པར་དུ་མ་ཞེས། །དེ་དག་བློ་མིས་འབྲུལ་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང།
སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ལུས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པའི་བྱང་ཆུབ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ཐུགས་རྗེས་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་ལ
བར་འཇུག་གོ་ཞེས་སོ། །ལངཀ་འདི་ནི་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལས་འབོད་སྒྲོགས་ཆོས་ཉན་པ་ན། བཙུན་གཙོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་འཁོར་འདུས་པ་ནི་གཟུགས་མང་པོ་འཆད་པ་བཞུགས་ཞེས་ཏེ། ལྷ་དང། ཀླུ་དང། གནོད
སྦྱིན་དང། དྲི་ཟ་དང། ལྷ་མ་ཡིན་དང། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང། །མིའམ་ཅི་དང། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང། མི་དང། མི་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ་།ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཅིང་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་རྣལ་འབྱོར་གྱི
དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །གང་གི་ཚེ་ན་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་གཟུགས་མང་པོ་འཆང་བའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་གནོད་སྦྱིན་གནས་པས་ན་དེའི་ཚོམ་གཉིས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཡུལ་འཚལ་བས་ན་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་སྔར
བསྟོད་ཅིང་གསོལ་བ་གདབ་བར་བསམས་པར་བརྟག་གོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དགུང་བདུན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ལ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོའི་སེམས་ཅན
མཛའ་དག་གི་དོན་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པ་མི་ལས་འདས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོར་བསྒྲགས་པ་བསྡུད་པའི་ཚིག་གོ་། གྲོང་རྡལ་འདི་ན་སུ་གནས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་གསོལ་བ་སྟེ། དེ་ལས་བཤད་པའི་ཚུལ་ལས་རྣམ་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ
བ་ལ་སོགས་པ་ནི། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ངོ་བོ་གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཚོགས?་པ་རྣམས་ལ་མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། མི་གཙང་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པར་སྟོན་པར་འཇུག་པར་རིམ་གྱིས་བསྟན་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོ་རང་གིས་རྟོགས་པའི
སྤྱོད་ཡུལ་ནི་མི་གཉིས་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ལངྐར་གཤེགས་པའི་མདོ་སྡེ་ནི་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབུ་མའི་ཚུལ་ཟབ་མོ་སྟེ། སངས་རྒྱས་སྔ་མས་གསུངས་པའོ། །ཐམས་ཅད
མཁྱེན་པས་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་སྟེ་སྔོན་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་གནོད་སྦྱིན་དག་གིས་ཆོས་ཐོས་ན་མཉན་པར་བྱ་བ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་གླེང་དུ་དོགས་ནས་འབོད་?་ཐོགས་ཀྱིས་དེ་སྤང་བར་སྨྲས་པ། རྣལ་འབྱོར་ཉེས་དང་རྣམ་བྲལ་ཞེས
བྱ་བ་ལ་སོགས་བའོ། །སྔོན་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལས་ཆོས་ཐོས་ནས་མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་གཙང་བར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། འཁྲུ་བ་དང། སྦྱིན་བསྲེག་དང། གཡངས་དང། བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པ་དང
རིན་པོ་ཆེ་དང། རྩ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་ཐར་པར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་སྐྱོན་དང་བྲལ་ནས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་སེམས་པ་རྣམས་སོ། །གནོད་སྦྱིན་དག་ནི་འདི་ན་མཆིས། །ཞེས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བསྔགས་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྐྱོན་དང་བྲལ
བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་གོང་མའི་ཡང་གོང་མའི་ཆོས་བཤད་པས་ས་གཞན་རྟོགས་པར་བྱེད་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འཇུག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་པའོ། །ཐེག་ཆེན་ཚུལ་ལ་དད་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བསམ་པ་ཆེ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད
སྒྲོལ་བར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །བསྐལ་པ་དུ་མར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་བཀའ་བར་སྤྱད་པས་མི་སྐྱོ་བར་ནི་དུས་ཆེ་བའོ། །འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པའི
དོན་མཛད་པ་དང། སྟོབས་བཅུ་དང། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཡན་ལག་གིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། དེ་དག་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་རང་ཞུགས་ནས་གཞན་དག་ཀྱང་འཇུག་པར་བགྱིད་ཅེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དག་གནོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས
སུ་སྣང་བའི་དོན་དུ་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་བསམས་པའོ། །སྲིད་གསུམ་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་ཏོག་གི་གཞལ་མེད་ཁང་དུ་བཞུགས་ནས་མཆོད་པ་བཞེས་ཏེ་ཆོས་བཤད་པ་མཛད་དོ་ཞེས་པའོ། །བསོད
སྒྲོགས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཙུན་གཙོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་བསྟོད་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་མུ་སྟེགས་ཅན་དང། ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་བྲལ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཟབ་མོ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ་ཞུས་ཤིག
སྟེ། རང་རྒྱལ་ཉན་ཐོས་རྩམས་དང་ནི། །མུ་སྟེགས་ཉེས་ལས་རྣམ་པར་གོལ། སོ་སོ་རང་རིག་ཆོས་ཉིད་གཙང། །སངས་རྒྱས་པ་ནི་ཐོབ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་རང་སངས་རྒྱས་དང། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ཀྱང་ཕྱིའི་དོན་མེད་པར་ཕྱིའི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །མུ་སྟེགས
ཅན་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་དང། དབང་པོ་དང། དམ་པ་སྦྱིན་པ་དང། འཁྲུ་བ་དང། སྦྱིན་བསྲེག་དང། གད་པ་དང། གཡངས་དང། གར་བྱེད་པ་དང། ཀླུ་ལེན་པ་དང། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆ་ལུགས་འཛིན་པ་དང། རིན་པོ་ཆེ་དང། རྩ་བ་འཛིན་ཅིང་བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པ་ཟ་བས་ཐར་པ་ལ་འཁྲུལ་པ
རྣམས་སོ། །འཁྲུལ་པ་དེ་རྣམ་པ་གཉིས་གཅད་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྤྲུལ་ཏེ་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐམས
ཅད་མཁྱེན་པས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཀྱི་རྩེ་མོ་འཛིན་སྤྲུལ་པ་མཛད་དོ། །འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་པར་བའི་དུ་མ་ལ་བཞུགས་པ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་མངའ་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཐ་མར་སྤྲུལ་པ་བྱེད་དོ། །སྟོང་ཕྲག
བརྒྱ་པའི་མདོ་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་རྣམ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་ཀླག་སྟེ་སྟོང་པ་?་སོགས་པཱི་ཆེན་ཏུ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རོ། །ཡང་ན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ནི་གང་གི་ལྗགས་དོན་མཛའ་མེད་པར་སེམས་ཅན་པ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བསྲུང་གི་སྨྲས་དོན་དུ་མར་ཆུད་པར་བྱེད་པའོ། །ཐམས་ཅད་འཁོར་ནི་མ
བྲི་བར། །རེ་རེ་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་སྣང་ཞེས་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་འབྱུང་གནས་ཀྱི་རི་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གནས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དང། དེ་དག་ན་བཞུགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ལ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཀྱི་རི་ལ་སྣང་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ཨི
སྐར་མ་མང་པོ་ཆུའི་སྣོད་ཀྱི་ནང་དུ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །སྟོན་པ་དང་ནི་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྟོན་པ་དང་གང་དག་འཁོར་དེར་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མིག་ཡོད་དང། སྒྱུ་མ་རྣམ་པར་ཐར་བའི་རྨ་ལམ་དང། མིག
འཕྲུལ་བཞིན་དུ་བསྟན་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་པ་ནི་འབོད་སྒྲོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་ནས་མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་གཙང་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མཛད་པའི་དོན། །སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར
ཐར་བའི་སྒོ་ཟབ་མོའི་ཡུལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་སྦྱིན་འབོད་སྒྲོགས་བདག་གི་ལུས། །ཁྱིམ་ན་གནས་པར་མཐོང་བ་དང། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པའི་དབང་པོས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་འཁོར་སྒྲོགས་གྱིས་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ
མར་སྟོང་པ་ཉིད་དང། དབུས་སུ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། སེམས་འཁྲུགས་ནས་འགྲོ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ནི་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་འཁྲུགས་པ་ལྡོག་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་ཤེས་རང
ཀྱིས་གཟུགས་སྒོམ་པ་དང། ཕྲ་མོ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་གཉིས་ཞི་ཞིང་བསམ་པ་མེད་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པ་དང། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡང་དག་པའི་རིག་པ་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང
ཐབས་ཀྱིས་སོ། །ད་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མི་རྟོག་པ་དང། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ནས་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མང་པོ་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་དང། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང། སྨིག་རྒྱུ་དང། ཆུ་ཟླ་དང། མོ་གཞོན་གྱི་རྨི་ལམ་དུ་བུམ་ཐོང
བར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་རྟག་པ་དང། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུའོ། །རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་དཔེར་བཞག་པ་ཐམས་ཅད་པ་མི་རྟག་པ་དང། སྟོང་པ་ཉིད་དུའོ། །ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང། དབུས
སུ་དངོས་པོ་གཉིས་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དུའོ། །ཕྱིའི་དོན་དུ་བཟུང་བ་དང། འཛིན་པ་ངེས་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རོ། །འཁྲུལ་བའི་དབང་ལས་དེ་དག་ནི་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དེ་དག་མི་དམིགས་ཞེས་སོ། །ལྟ་བ་མེད་ཅིང་ལྟ་བའང
མེད། །སྨྲ་མེད་སྨྲ་བར་བྱ་མེད་ན། །གཞན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི། །སངས་རྒྱས་དང་ནི་ཆོས་ལྟར་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །ལྟ་བ་ནི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ན་མེད་ད། །ལྟ་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མེད་དེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་འཁྲུགས་པས་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་དམིགས
པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་དམིགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ད་རོད་ཙམ་དུ་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་དེ། འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་སྒྱུ་མའི་རྣམ་པར་ཐར་བསྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་མཐོང་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྱེད་པར
བཞུགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་མཐོང་བར་བྱེད་པ་གང་དག་གིས་ཆོས་ཉིད་ལ་དེ་ལྟར་མཐོང་བའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་རྟོགས་པ་དག་གང་གི་ཚེ་ན་མཐོང་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མཆོག་ཏུ
ཡོངས་སུ་དག་པ་བདེན་པ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་ངོ་བོར་ཕྱིའི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས
མཐོང་ཡང་ཆོས་གྱི་སྐུར་མི་མཐོང་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པ་དང། །མི་འཇུག་པ་ལས་མཐོང་བ་དང་མི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལངྐའི་བདག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟོག་པ་མ་རྟོགས་པར་ཕྱིའི་དོན་མེད་པ་ནི་འདི་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད
ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་འཁྲུགས་པའི་མཐུས་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མིག་ཡོད་དུ་སྣང་བ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པ་དང། ཕྲ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་མི་དམིགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །དེ་ལྟར་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་མི་དམིགས་པའི་རྣལ
འབྱོར་གྱི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུ་བ་ལ་གནས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་གཉིས་མི་གཉིས་པར་མཐོང་ཞིང་དབུས་སུ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ཅིང་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་བྱེད་དོ། །སྔོན་གྱི
དགེ་བའི་རྩ་བས་བསྐུལ་བ་ནི་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བ་དང། ཆོས་ཉན་པ་དང། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྒོམ་པའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་བསོད་ནམས་དང། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐབས་དུ་མའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་བསྐུལ་བའོ།།
གཙུག་ལག་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པའི་བོ་ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གཉིས་དང་མི་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཙུག་ལག་ཐམས་ཅད་ལ་འབོད་སྒྲོགས་མཁས་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པ་དང། སེམས་པ་དང། སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་གང་ལ་ཡོད
པ་དེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་དེ་གཉིས་དང་མི་གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་བས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་སྤང་བ་ནི་མཆོག་སྦྱིན་པ་དང། འཁྲུ་བ
དང། སྦྱིན་བསྲེག་དང། ཐོགས་པ་མེད་པའི་གཡང་ས་དང། བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པ་དང། བཟའ་བ་དང། ཆ་ལུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཛིན་པས་འཁོར་བ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་བའོ། །བདག་དང་བདག་གིར་རྟག་པར་མངོན་པར་ཆགས་པས་བསླང་པ་རྣམས
ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མེར་ཕྱེ་མ་ལེབ་བཞིན་ནོ། །བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ལྡོག་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་སྟེ། མཁས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །རྟོག་གེར་མི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོད་དུ་མ་ཆུད་པའི་དོན་@013
ལ་ཅི་འདི་ལྟ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་རྒྱུ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྲིད་པ་དང་ཐར་པ་འབྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གདོན་མི་ཟ་བ་དེ་ལ་ཡོད་པས་དེ་ལ་ཆོས་ལ་ཐ་ཚོམ་མེད་དོ། །བདག་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བས་གོང་ནས་གོང་དུས་ཐམས
ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པས་ན་དེ་ལ་སའི་དབང་པོར་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །ས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ལ་མཁས་པ་གོང་མའི་ཡང་གོང་མར་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་།རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ
རྟོགས་པར་བྱེད་པ་གཉིས་དང་མི་གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཁས་ཤིང། ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོང་བའི་ཡང་གོང་མའི་ཡོན་ཏན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་བསོད་ནམས་དང། ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ལ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འབོད
སྒྲོགས་ལ་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་ཆུད་པས་ན་ཆེ་བའོ། །སེམས་དང་ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དབེན་པ་ལ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལས་འབྱུང་སྟེ། སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །དར་སེམས་ཉིད་ནི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཡུལ་རྣམས་འཛིན
པ་ནི་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ། །སེམས་མ་རྟོགས་པར་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྣང་བ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སྣང་ཡང་དེ་ན་ཡུལ་མེད་ལ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེས་ན་སེམས་མཉམ་པར་མ་འདུས
པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་དང། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྟོབས་ལས་འགྲོ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་སྟེ། སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་བའི་གཟུགས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི། གང་གི་ཚེ་ན་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚོ་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུད་གསུམ་ཆད་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་པ་དེའི་ཚེ་ན
སྐད་ཅིག་པ་གཉིས་པ་མེད་པས་ན་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་དང། ད་ལྟར་གྱི་སྐད་ཅིག་པ་གསུམ་དུ་འདུ་ཞིང་འབྲེལ་པ་མིང། སྔ་མའི་འོག་ཏུ་ཡོད་པས་འདི་ཡོད། ཞེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བར་རབ་ཏུ་ངེས་ཤིང་ལས་དང་འབྲས་བུ་འབྲལ་པར་རྣམ་པར་བཞག་པ་འབའ་ཞིག་གོ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི
@་013བ
འབོད་སྒྲོགས་ལ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡོད་དེ་། དེས་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བའི་ཉེས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེས་བྱའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བའི་གློང་གྱུར་པ་ཞེས་ཏེ། གཏོགས་འདོད་དང། ལྷ་ཆེན་པོ་དང། ཚངས་པ་ལང?་སོགས་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྒྱུར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་གང་དང་གང
ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དབྱིབས་ཡོད་པ་དེ་བློ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་དང། ཕྲུ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ལུས་དང། བྱེད་པ་པ་དང། གནས་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དབྱིབས་སོ། །ཆུའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པས་བྱས་ལ་སོགས་པ་དབྱིབས་སུ་སྣང་བ་བློ་ཅན་གྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན། །དུས་ཁ་ཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་མཐུས
པདྨ་ལ་སོགས་པའི་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་དེར་བློ་ཅན་བྱེད་པ་པོའི་ལས་མི་སྣང་ངོ། །ཇི་ལྟར་དྷརྨ་ཀཱི་རྟིས་སྨྲས་པ། མཐུན་དང་མི་མཐུན་དག་གིས་ནི། གང་དག་གང་ལས་ཉེར་སྐྱེ་བ། བ་ལ་ཏེ་དེ་ལས་རྒྱུ་གཞན་ན། །དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་མཛའ་མེད་དོ། །དེས་ན་གཉིས་དང་མི་གཉིས་པར་སྨ་བས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱེས
འཁྲུལ་བའི་མཚན་འབོད་སྒྲོགས་ལ་མེད་དེ། རྟག་པ་དང། བདག་ཏུ་ཆགས་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བདག་མེད་པ་ཤེས་པས་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་གོ་ཞེས་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་ནང་དུ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པོ?་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་སེམས་ཅན
ཐམས་ཅད་དོ། དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་མི་གཉིས་པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་མཉམ་པས་ན་མ་སྤྱིར་གནས་པ་བཞིན་དུ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའོ། །སྒྲ་ཐོས་པ་ནི་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲའོ། །གང་གི་བློ་ལས་བློ་གནས་པ་དེ་ནས་ཚིག་སྦྱར་རོ།།
གང་ལ་རྣལ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་དེས་ཚིག་འབྱེད་པར་བསྒྱུར་རོ། །ལགས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྟོགས་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་དང་།དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི
ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་ལྟས་ན་ཆད་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་སེམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཆད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ལས་དང་འབྲས་བུར
འབྲེལ་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ནི་སེམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྡུས་པ་ལས་གསུངས་པ། སེམས་འདི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་པ་སྟེ། གང་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དེ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པའོ་ཞེས་སོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ
བར་སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཇི་སྲིད་དུ་ཡོད་པ་ད་སྲིད་དུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉིད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྦོམ་པ་དང་ཕྲ་བའི་ཆ་མི་དམིགས་པ་ན་དོན་དམ་པའི་དད་པ་མི་གཉིས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་ཤེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སའི་དབང
པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ནང་དུ་སྦྱོང་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་མངོན་པ་རྟོགས་པ་དང། ཚིག་གི་དོན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ
དུ་ལྟུང་པའི་ལྟ་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་མ་ཡིན། གཏམ་དང་སྒྲུད་པ་དགའ་བར་མ་གྱུར་པ་ཞེས་པ་ལ། མུ་སྟེགས་ཅན་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་དང་དབང་པོ་དང། མཆོག་སྦྱིན་པ་དང། འཁྲུ་བ་དང། སྦྱིན་སྲེག་དང། ཁ་འཚོ་བ་དང། ཆ་ལུགས་སྣ་ཚོགས་དང། གང་དང། གླུ་དང།
བཀྲ་ཤིས་དང་། བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། རིན་པོ་ཆེ་དང། མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་འཛིན་ཅིང་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་སོགས་པས་ཐར་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ་།རྟག་ཏུ་བདག་ཏུ་ཆགས་པས་འཁྲུགས་པས་འཁོར་བར་ལྟུང་བ་ནི་ཕྱེ་མ་ལེབ་བཞིན་ནོ།།
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ལོག་པ་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་ཀྱི་བདག་མེད་པ་མི་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དུ་མས་འཁོར་ཞིང་ཐར་པའི་རྒྱུ་མི་རིག་གོ། །འབོད་སྒྲོགས་ལ་ནི་ཉན་ཐོས
ལས་ཐ་དད་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བཤད་པ་དེ་ལྟ་བུར་བཤད་དོ། །ཉན་ཐོས་ནམས་ནི་ཕྱིའི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་ཅིང་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས
ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་དང་ལྡན་པ་ཞེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པཱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་པར་ལྟ་བ་ཐམས
ཅད་སེལ་ཅིང་མུན་པ་འཇོམས་པ་རྣམས་ཏེ། བདག་མེད་པར་སྨྲ་བ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། །དབང་པོ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་དང། འཁྲུ་བ་དང། སྦྱིན་སྲེག་དང། བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། ཆ་ལུགས་རྣམ་པ
སྣ་ཚོགས་དང། རིན་པོ་ཆེ་དང། རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པས་ཐར་པའོ་ཞེས་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྨྲ་བ་འཇོམས་པའོ། །ལྟ་བ་ངན་པ་སེལ་བ་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་བློ་ཞིབ
ཅིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་འགྱུར་བ་མཁས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉིད་ལ་བདག་གོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་དེ། ཤེས་རབ་ཕྲ་མོས་དཔྱོད་ཅིང་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྤོམ་པོ་དང་ཕྲ་བ་རྣམ་པར་གཞིགས་ནས་གང་གི་ཚེ་མཚན
མ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་སེམས་བཟློག་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སྦྱོར་བས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དོན་གཞན་པ་སྤྱོད་པ་དང། དེ་དག་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་དང།
དམིགས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྱེད་པས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྤྱོད་དོ། །སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་ལངྐའི་བདག་པོ་འདི་ནི་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ་།རྟག་པ
དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང། གཅང་པའི་དངོས་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་བ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་མཉམ་པས་མངོན་པར་མཉམ་པར་རྟོགས་པའོ
ཞེས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བདག་གི་སོ་སོ་རང་གིས་ལ་འཇུག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྩོན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོད་བ་དང། ས་ལ་འཇུག་པ་དང། ས་འཐོབ་པ་སྟེ། ཐོས་པ་དང། སེམས་པ་དང།
བསྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པས་གོང་མའི་ཡང་གོང་མ་ཆུད་པར་འགྱུར་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱ་བ་དང། རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཁོ་ན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས་དང
མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྒོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་། ཇི་ལྟར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང། སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་དང། འབྱུང་བ་དང། ཡོན་ཏན་དང། རྫས་ལ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་བྱིས་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ
རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་དང། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་དུ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས་ནི་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། བདག་མེད་པ་དང། མི་གཙང་བཱི་རྣམ་པར་ཕྱིའི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་མུ་སྟེགས་ཅན
ནི་རྟག་པ་དང། བདག་དང། དབང་པོས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། རྫས་དང། ཡོན་ཏན་དང། ལས་དང། སྤྱི་དང། ཁྱད་པར་དང་འབྲེལ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། ཕྱིའི་ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལས་རྣམས་གཅོས་ཞེས་རྫས་ནི་དགུ་ཏེ། ས
དང། ཆུ་དང། མེ་དང། རླུང་དང། ནམ་མཁའ་དང། དུས་དང། ཕྱོགས་དང། བདག་དང། ཡིད་ཅེས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་མོའི་རྫས་རྣམས་ནི་རྟག་པའོ། །དེ་དག་གི་མ་བརྩམས་པ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་སྦོམ་པོ་ནི་མི་རྟག་པའོ། །ཡོན
ཏན་རྣམས་ནི་གཟུགས་དང། རོ་དང། དྲི་དང། རེག་དང། ཆེད་དང། གྲངས་དང། ཐ་དད་པ་དང། སྦྱོར་བ་དང། བྲལ་བ་དང། གཞན་དང། གཞན་མ་ཡིན་པ་དང། བློ་རྣམས་དང། བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། འདོད་པ་དང། ཞེ་སྡང་དང། ནན་ཏན་ཡང་ངོ།།
ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་གཤེར་བ་དང། ལྕི་བ་དང། སྣུམ་པ་དང། འདུ་བྱེད་དང། མ་མཐོང་བ་དང། མཐོང་བ་དང། སྒྲ་རྣམས་ཏེ། ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའོ། །ལས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ལེན་པ་དང། འདོར་བ་དང། བརྐྱང་བ་དང། བསྐུམ་པ་དང། འགྲོ་བ་ནི་ལས་སོ། །སྤྱི་ནི་རྣམ་པ་གཉིས
ཏེ། མཆོག་དང། མཆོག་མ་ཡིན་པའོ། །མཆོག་ནི་ཚིག་གི་དོན་གསུམ་ཡོད་པར་བྱེད་པས་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་པའོ། །སྤྱི་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཡང་བ་ཡང་ཉིད་དང། རྟ་ཉིད་དང། བུམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱད་པར་རྣམས་ནི་ཁྱད་པར་ཀྱི་བློ་སྐྱེད་པ་རྣམས་ཏེ། ཉེ་བར་བཏགས་པ་དང། ཉེ་བར་མ་བཏགས་པ་རྣམས་སོ།
ཉེ་བར་བཏགས་པ་ནི་རིགས་དང། ཡོན་ཏན་དང། བྱེད་པས་བྱས་པ་ནི་བཏགས་པའོ། །ཉེ་བར་མ་བཏགས་པ་ནི་ཕ་མའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སའི་རྡུལ་རྣམས་དང། ས་མ་ཡིན་པའི་རྡུལ་རྣམས་ལས་བརྩམས་ཏེ། རིགས་དང་ཡོན་ཏན་དུ་སྦྱོར་ཡང་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འབྱེད་ཅེས་སོ། །འབྲེལ་པ་འདིར་བློ་འབྲེལ་པ
སྟེ། རྫས་ལ་རྫས་དང། ཡོན་ཏན་ལ་ཡོན་ཏོན་དང། ལས་ལ་ལས་ཞེས་སོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དྲ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་གོ། གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་གྲོལ་ལོ་ཞེས་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་ཡོན་ཏན་ལས་ལྷག་མ་རྣམ་པ་ཉི
ཤུ་རྩ་བཞིར་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ། །ཡོད་པ་དང། རྡུལ་དང། མུན་པ་དང། ཡོན་ཏན་རྣམས་མཉམ་པར་གནས་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལས་ཆེན་པོ་ཞེས་ཏེ། དེ་ནི་བློའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཆེན་པོ་ལས་དང་བྱེད་པའོ། །དར་བྱེད་པ་ལས་དེ་ཙམ་ལྔ་སྟེ། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔའོ། །དེ་ཙམ་ལྔ
རྣམས་ལས་འབྱུང་བ་ལྔ་དང། བློའི་དབང་པོ་ལྔ་སྟེ། རྣ་བ་དང། པགས་པ་དང། མིག་དང། ལྕེ་དང། སྣ་རྣམས་སོ། །ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་སྟེ། ཚིགས་དང། ལག་པ་དང། རྐང་པ་དང། གསང་ཁུད་དང། མཚན་མའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །ཡིད་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔའོ། །དེ་ཙམ་ལྔ
ཁོ་ན་ཤེས་པ་ཉི་ཤུ་ལྔ། །གནས་ནི་གང་ལ་གང་དགའ་རུང། །མགོ་བྲེགས་ངལ་པ་བུད་པུ་ཅན། །གྲོལ་བར་འགྱུར་ལ་དེར་དོགས་མེད། །ཅེས་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐད་པར་རྟོག་གོ་།དེ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་མ་གཏོགས་པར་རང་བཞིན་དང། སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཐར་པར
གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་བྱ་དང། རྩིག་པ་དང། སྣམ་བུ་དང། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཐར་པར་ཅིས་ན་མི་འགྱུར། སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཟད་ཀྱི་བར་དུ་ཁྱད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྫས་དང། ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས
སུ་ཤེས་པས་ཐར་པར་གྱུར་ཏེ་དེ་ལྟ་བུར་ཟིན་ན་ནི་བྱེ་ཕུང་གི་ཕྱེ་མའི་འབྲུམ་བུ་རྣམས་ཀྱི་གྲངས་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཅིས་ན་ཡང་ཐར་པར་མི་འགྱུར། དེ་དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་ཀྵ་བན་ཀ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ནི་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང། མེད་པར་འགྱུར་བ་དང།
ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུའོ། །མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུའོ། །ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྟེ། དེ་དག་ནི་སྨྲ་བར་བྱ་བའི་ཕྱོགས་སོ། །སྨྲ་བར་མི་བྱ་བའི
ཕྱོགས་ལ་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཡང་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཅིག་ཅར་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཅིག་ཅར་ཡང་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ།།
དེ་དེ་ལྟར་འབོད་སྒྲོགས་ལ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གཏི་མུག་གི་དྲ་བ་ཟློག་པའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཆོས་བཤད་དོ། །རྟག་པ་དང། བདག་དང། དབང་པོ་དང། གཅིག་པོ་དང། གཉིས་དང། མི་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཡང་འབོད་འགྲོགས་ལ་ཆོས་བཤད
དོ། །ཆ་ལུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་དང། བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པ་དང། རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀུན་ཏུ་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་མི་རྟོག་པ་དང། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྟོགས་པ་བྱེད་པ་དང། མི་གཉིས་པ་ཁོང་དུ
ཆུད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཁོ་ནར་བསྒྲུབ་པ་དང། གཏོགས་པ་འདི་དང། ལྷ་ཆེན་པོ་དང། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བྱེད་པ་པོ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་དོན་དུ་ཡང་དག་པའི་དོན་ཆོས
དང། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཞི་བའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །ལངྐའི་བདག་པོ་བདག་གི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་འདི་ནི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ་དང།
གལ་ཏེ་གཟུགས་གཅིག་རྣམ་པར་བཟློག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་གཞན་གྱི་གནས་ཏེ་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པ་གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང། མུ་སྟེགས
ཅན་མ་གཏོགས་པར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ
བདག་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་རྣལ་འབྱོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཁྱད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བྱ་བ་དང། མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ས་ཐོབ་པའོ། །ཁེབས
པའི་གཡོགས་མ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རླབས་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཉམ་པར་མི་འདུ་བའི་མ་རིག་པས་འཁྲུགས་པའི་མཐུས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ནི་མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དཔྱོད
པའི་ཤེས་རབ་མཉམ་པར་འདུས་པ་དང་ལྡན་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་བ་གཞིག་པར་བྱེད་པ་ན་མི་དམིགས་ཏེ་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ། །དེ་དེ་ལྟར་མ་རིག་པས་ཁེབས་པའི་གཡོགས་མ་ཤེས་པས་རྟོགས་པ་ན་ཡང་ལྡོག་ཏེ་།འདི་མི་གཉིས་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྟོགས
པར་བྱེད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སུ་ལྟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ནི་འཁོར་བར་ལྟུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་མི་ལྡོག་གོ། ནི་@017
སྲིད་དུ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མ་གྱུར་བ་དེ་སྲིད་དུ་ཐར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རླུང་དགག་པ་ལ་སོགས་བའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང། སྲིད་བའི་ལོངས་སྤྱོད་མི་འཐོབ་བོ། །ཐལ་བས་ཕྱུག་པ་དང། དྲི་མ་འཆང་བ་དང། སྐྲ་འབལ
བ་དང། ངལ་བ་བསྡུས་བའི་ཞགས་པ་དང། ཆ་བྱད་སྣ་ཚོགས་དང། ཁ་འཚོ་བ་དང། གར་དང་།གླུ་དང། འགྲུབ?་དང་།སྦྱིན་སྲེག་དང། གང་པ་དང། གཡངས་དང། གྲང་བ་དང་།ཚ་བ་དང། ཉི་མ་དང་།ལྔ་དང། བཀྲ་ཤིས་དག་བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ
མགུ་བར་བྱེད་པ་དང། མཆོག་སློང་བ་ལ་སོགས་པས་ཐར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་གཙང་བ་དང། སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཚེས་ཉིད་མ་དཔྱད་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྟག་པ་དང། བདག་ཏུ་ཆགས་པ་མི་ལྡོག་གོ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ
འབྱོར་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ནི་འཁོར་བ་ཉིད་དུ་ལྟུང་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་གྲོལ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྒྱུ་གསུངས་པ། ལངྐའི་བདག་པོ་མུ་སྟེགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་བའོ་ཞེས་ཏེ། བདག་ཏུ་ཆགས
བ་ཡོད་ན་ཇི་ལྟར་ཐར་བར་འགྱུར་ཞེས་དགོངས་པའོ། །གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ལ་གནས་བས་བདག་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་དང། མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་བསམ་གཏན་དུ་བདག་བདེ་བར་བཞག་པར
བྱའོ་ཞེས་ཏེ། བདག་ཏུ་ཞེན་པ་དེ་ཉིད་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་བར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་བདག་དང་བདག་གི་སྲེད་པ་གང་ཡང་མི་འཇུག་གོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱི་དོན་ལ་ཆགས་པར་ལྟ་བས་མུ་སྟེགས་ཅན
རྣམས་ཀྱི་ལས་རྣལ་འབྱོར་འདི་གཞན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣལ་འབྱོར་འདི་གཞན་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་བའི་རང་བཞིན་ལ་དེ་ལྟར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མེད་པར་ཡང་རབ་རིབ་དང་། རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་པ་ལ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་ངོ་བོར
@་017བ
གཉིས་ཀྱི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དང། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཞིང་སྐད་ཅིག་པའི་རྨད་མི་གཉིས་པའི་རྟོགས་པ་འཛིན་པ་དང་།གཟུང་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རིག་བ་ཙམ་ནི་དབང་བོའི་ཤེས་པ་རྟོགས
པ་མེད་པར་ཞུགས་པས་མྱོང་བ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་རང་གི་རིག་པ་ཡོང་བ་དང། མེད་པར་སྨྲར་མེད་པ་ཉིད་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་དོན་དམ་པའི
དངོས་པོར་ཁོང་དུ་ཚུད་པར་བྱེད་དོ། །ཚད་མ་དང། གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་གི་དོན་བཅུ་དྲུག་རྣམས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་གདོན་མི་ཟ་བའི་གནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་དག་དེ་སྐད་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཚད་མ་དང། གཞལ་བྱ་མ་གཏོགས
པར་ཚིག་གི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོགས་པ་དང། དགོས་པ་དང། གྲུབ་པའི་མཛའ་དང། དཔེ་དང་ཡན་ལག་དང། རྟོག་གེ་དང། ངེས་པ་དང། རྩོད་པ་དང། ཟུག་ཟུག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང། ཐོ་འཚམ་པ་དང། རྒྱུར་སྣང་བ་དང། ཀླན་ཀ་བ་དང། རིགས་འདྲ་བ་དང་།ཚར་བཅད་པའི་གནས་རྣམས
ཀྱང་ཤེས་པ་དང། ཤེས་བར་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མི་སྲིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རབ་རིབ་དང། གཟུགས་བརྙན་དང། རྨི་ལམ་དང། མིག་འབྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་བའི་མཐུས་ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བ་ཐམས
ཅད་ཀྱི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་དངོས་པོར་མེད་དོ། །མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལ་གཅིག་བུར་བདག་དང་ཚངས་པ་དང། དབང
བོ་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པར་དངོས་པོ་གཞན་མེད་པས་ན་གྲོལ་བ་དང་། མ་གྲོལ་བ་དང་།ཕྱུག་པ་དང། དབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དཔེ་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིའི་དོན་མེད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་པའི་ཆུད་པའི་རྒྱུད་འབྱེད
བས་མར་མེ་ཐ་དད་པ་བཞིན་དུ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གིས་མཉམ་བར་མི་འཛིན་པའི་མ་རིག་པ་དང། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མཐུས་སེམས་ཅན་མང་པོ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་སྣང་ངོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་གང་གི་ཚེ་ཤེས
པར་བྱ་བ་སྦོམ་པ་དང། ཕྲ་བ་ཡན་ལག་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་སྟོང་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ། བདག་ཉིད་མི་གཉིས་པའི་ཆུད་པ་ཡིན་པས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་བ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་འབྱེད་བར་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་གསུངས
པ། །མྱ་ངན་འདས་པར་རྣམ་རྟོག་མེད། །འཁོར་བ་བསལ་བར་བྱ་བ་མིན། །གང་ན་འཁོར་བའང་མྱ་ངན་འདས། །དེ་ནི་ཅི་ཞིག་རྣམ་པར་རྟོག། ལེན་མེད་པ་ནི་མྱ་ངན་འདའ་། །མྱ་ངན་འདས་ཀྱང་ང་ཡིར་འགྱུར། །གང་དག་འཛིན་པ་དེ་དག་ལམ། །དེ་ནི་ལེགས་མིན་འཛིན་བའོ། །མྱ་ངན་འདས་པའི་མཛའ་གང་ཡིན། །འཁོར
བའི་མཛའ་ཡང་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ཡང། །ཅུང་ཟད་ཕྲ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་ནས་མཐོང་བ་ཡང་མི་མཐོང་བ་སྟེ། མཁས་བ་ཡང་དག་གྲོལ་བ་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་གཟུགས་བརྙན་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བར་སྤྱོད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང་མུ་སྟེགས
ཅན་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་སྣང་བའི་ཚུལ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྩལ་ཏེ། མཛའ་གཉིས་བཅད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་རྟོགས་པ་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབོད་སྒྲོགས་ལ་ཆོས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས
བ་མཐོང་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློས་རྟོགས་བ་མཐོང་བ་ཉིད་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེས་དེ་ལྟར་དགོངས་པ་བརྟག་གོ། བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལས་གསོལ་བར་བྱའོ་ཞེས་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་བསམས་པའོ། །དེ་ལ་རྣལ
འབྱོར་མངའ་བས་ན་རྣལ་འབྱོར་ཅན་ནོ། །ཐོས་པ་དང། སེམས་པ་དང། སྒོམ་པ་ཤིན་ཏུ་སྐྱེས་བས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་ལ་མངའ་མཛད་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་རྣམས་དེའི་དབང་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྱེད་པ་ལས་གང་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ
འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པ་དག་སེམས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དཔྱོད་པས་ཐོག་མར་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་རྣལ་འབྱོར་རྣམས་སུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཤིག་ཅིང་སྦོམ་པ་དང་ཕྲ་བ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བར་དུ་སྣང་བ་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་དུ་རྣམ་པར་བཞག་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཆེ་སྙིང་རྗེའི
བག་ཆགས་ཀྱིས་གླེངས་ཏེ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་། ཐ་མར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་དབང་པོར་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་ལྷ་དང་།ཀླུ་དང། གནོད་སྦྱིན་དང། ལྷ་མ་ཡིན་དང། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང། མིའམ་ཅི་དང། ལྟེ་འཕྱེ
ཆེན་པོ་དང། མི་དང། མི་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀྱང་ལྷ་ཆེན་པོ་དང། ཆངས་པ་ལ་སོགས་བའི་གཟུགས་སུ་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་བ་སྟེ། དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣལ་འབྱོར་ཐམས
ཅད་ལ་མངའ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་བཟློག་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བར་བྱའོ་ཞེས་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་བསམས་བའི་དོན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྙོམས་བར་འཇུག་གོ་ཞེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ
གསུངས་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་ཏེ། སྲིད་པ་གསུམ་པོ་ཁ་ཅིག་སྤྲུལ་ཁ་ཅིག་སྔ་ནས་སྦྲུལ་པ་ཏེ། དེ་ནི་ཐེག་པ་རྣམས་སྟོན་པ། །དེ་ནི་ང་ཡི་རང་བཞིན་ནས། །དབང་བྱུག་ཆེན་པོ་གནས་ཀྱི་མཆོག། འོབ་མིན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་མཛེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ
སོགས་བའོ། །ཁམས་གསུམ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་གང། །དེ་ཡི་འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞེས་བའོ། །དེ་དེ་ལྟར་མ་ལུས་བའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བའི་སྐུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་གྱི་ཆོས་འཕྲུལ་གྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་མགུ་བར་མཛད་བའོ། །སོ་སོ་རང་གི་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ
ལ་སོགས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟོན་པའོ། །འཕྲུལ་པས་སྤྲུལ་བ་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕྲུལ་པ་སྤྲུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་བའི་ཤིང་ཟད་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཉོན་མོངས་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་བ་སྟེ། ཡུལ་མ་དེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང།
གཙང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་བགེགས་བྱེད་དོ། །དེས་ན་མི་རྟག་པོ་དང། བདག་མེད་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་གཙང་བ་དང། སྟོང་བ་བསྒོམས་པས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་གང་གི་ཚེ་གཡོགས་མ་མེད་བལྟ་བུའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བའི་ཡེ
ཤེས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ་ཞེས་སོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣོད་ཆུང་དུའི་ཆུའི་ནང་དུ་གྲོང་དང། ཀུན་དགའ་ར་བ་དག་གཞལ་མེད་ཁང་དང། སྐང?་མ་མང་པོ་རྣམས་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་ཕན་ཚུན་དུ་ཐོགས་པ་མེད་བར་སྣང་བ་བཞིན
དུ་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་ཉག་མའི་རྩེ་མོར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དོན་དམ་པར་ན་སེམས་མ་རིག་པས་གློངས་ཏེ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འབྱུང་ངོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྣང་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས
བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་ལ་དབང་མཛད་ཅིང་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོཌ་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་བ་མཛད་ཅིང་བཞུགས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་ལོག་པར་རྟོག་པ་སྤངས
པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། མཚན་ཉིད་དང་ནི་བྱ་བ་དང། དངོས་པོ་མྱ་ངན་ནི་འདའ་། །རྣམ་རྟོག་རྣམ་ཤེས་བཟློག་པ་ན། །ང་ནི་མྱ་ངན་འདས་བའོ། །ཡོད་པའི་ཟླས་དྲངས་མེད་པ་སྟེ། །ཡོད་པའང་མེད་བའི་ཟླས་དྲངས་སོ། །དེ་བས་མེད་པར་ཤེས་མི་བྱ། །ཡོད་པ་ཡང་ནི་མི་རྟག་གོ།
ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་བ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཅན་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང། ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེར་སྤྲས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ཚད་མར་གྱུར་པས་ཡང་དག་པར་བསྟོང་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ལ་གཟུགས་མེད་པས་ན་ཡུལ་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་དེ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཕྱོགས་སུ་མི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན། ཐམས་ཅད་རྣམ་རྟོག་མེད
ཅིང་སྣང་བ་མེད། །འཕྲོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་འཕྲོས་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་དག། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བདུད་རྩིའོ། །སྟོང་པ་ཞེས་པར་སྨྲ་མི་བྱ། །མི་སྟོང་པར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །གཉིས་ཀ་མི་གཉིས་མ་ཡིན་པ། །དེ་ལ་བཞི་པོ་ག་ལ་ཞིག། མུ་སྟེགས་ཅན་ནི་རྟག་པ་དང། ཉན་ཐོས་ནི་མི་རྟག
བ་དང། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་ནི་རྟོགས་རྒྱུན་རྟག་པ་དང། ཆད་པ་དང་བྲལ་བས་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་བའི་ཐར་པའོ། །བྱེད་བ་དང་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་ལོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བྱེད་བ་འམ་མཚན་ཉིད་བརྟགས་པ་མེད་པའོ། །གཉིས་དང་མི་གཉིས་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཕྱི
རོལ་དང་བདག་ཏུ་ལྟ་བས་སྐྱོན་ཅན་དུ་བྱས་པས་སྤངས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་མི་རྟོག་པ་མི་གཉིས་པ་རྟོགས་པ། བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ། བདེ་བར་གཤེགས་བའི་རྣལ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཤེས་བར་འདོད། །དེ་ལ
ཡང་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམ་ཀྱིས་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་བོར་མངོན་བར་ཆགས་པས་འཁོར་བར་གདགས་སོ། །འདུ་བྱེད་སྐད་ཅིག་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་བདག་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་བཟློག་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་སྟེ། ཆོས་དང
གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པས་ཆགས་པ་མེད་པར་འགྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་པའི་དངོས་པོ་ནི་འཇིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བྱེད་པ་པོར་བཞག་ཏུ་ནི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དུ་གནས་ཤིང་བྱེད་བ་མེད་བས་སོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་པ
རྣམས་ཀྱི་ཀློག་པ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་མ། །མི་བརྟན་བྱེད་བ་གལ་ཞིག། གང་འབྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། །བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད། །དེ་དེ་ལྟར་ན་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་མངོན་པར་འབྲེལ་བ་དངོས་པོར་གྱུར་བར་མི་རུང། བྱེད་པ་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་བྱེད་པ་མེད། དེ་དང་བྲལ
བའི་བྱེད་པ་པོ་ཡང་བསྔོ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་བས་ན་བྷ་ཏྲ་ཧ་རིས་བྱེད་པ་བསྟན་པ་ལས་སྨྲས་པ། གྲུབ་དང་མ་གྲུབ་ཇི་སྙེད་བ། །བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ནི་བསྟན་པར་བྱ། །རྟེན་པའི་རིམ་གྱི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །དེ་ནི་བྱེད་པར་བརྗོད་བའོ། །ཞེས་པ་སྟེ། བྱེད་པ་འབྱད་ཟིན་ཏོ། །ང་ནི་མཚན་ཉིད་དབྱེད་པར
བརྩམ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། མཚོན་བྱ་མཚན་ཉིད་གལ་ཏེ་གཞན། །མཚན་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །གཅིག་ནའང་དེ་གཉིས་མི་འགྲུབ་སྟེ། །ཐ་དད་ན་ཡང་གཞན་དུ་མེད་ཅེས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ལའང་མཚན་ཉིད
གཞན་དགོས་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཉིད་མ་གྲུབ་པས་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ན་འགྱུར། བྱེད་པ་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་འབྱུང་གི། གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རང་གིས་རིག་ཅིང་རྣམ་པར
མི་རྟོག་པ་སྣང་བ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལས་གསུངས་པ། ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཙམ་དུ་བརྫུན་ནོ། །ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པ་དེ་ཙམ་དུ་མི་བརྫུན་ནོ་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་བྱེད་བ་དང། བྱེད་པ་པོ
དང། མཚན་མར་བྱ་བ་དང། མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང། མངོན་པར་བརྗོད་བར་བྱ་བ་དང། ཆོས་དང། ཆོས་ཅན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འཕྲོས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། འཕྲོས་ལས་འདས
པ་མི་གཉིས་པ། །གང་དག་སངས་རྒྱས་འཕྲོས་པར་བྱེད། །ད་དག་འཕྲོས་ཉམས་གླེན་པ་རྣམས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་མཐོང་ངོ། །ཞེས་པའོ། གཞན་གྱི་དབང་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་བ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང
དག་པར་རིག་པ་དབུ་མའི་རྣལ་འབྱོར་མུ་སྟེགས་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་དང་བྲལ་བ་གང་གིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བླ་མའི་རྟོགས་པ་ཆུང་པར་བྱ་བར་གསོལ་ལོ་སྙམ་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དབུམ་ལས་འབྱུང་བ། སུ་དག་དངོས་པོ་ཡོད་མཐོང་དང།
མེད་པར་མཐོང་བ་བློ་ཆུང་རྣམས། །ལྟ་བ་ཉེར་ཞི་ཞི་བ་ནི། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐོང་ངོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་དོན་དམ་པ་ཚུལ་ལ་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་ནན་ཏན་བསྐྱེད་པ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་བདེ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར
འཇུག་པས་གནས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐུགས་སུ་ཆུད་བའི་ས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་བདག་གིས་ཆུད་པ་ཡང་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ་ཞེས་པ་སྟེ། འཕྲོས་པ་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས
པའི་རྟོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཐོས་པར་བྱེད་པ་མཆོག་ཏུ་འཕགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་འདི་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་ཉན་ཅིང་ཤེས་པར་འདོད་པའོ། །མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་ཞེས
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ངེས་ཤིང་གང་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་ངོ་བོར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རབ་རིབ་དང། གཟུགས་བརྙན་དང། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་མེད་པར་ཡང
སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བློ་ཕྱིའི་དོན་ལྟ་བུར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ན་སྟོང་པ་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་ཆོས་མི་སྐྱེ་བར་བཟོད་པར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་གསུངས་པ་མཚན
ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་དང། སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པ་དང། དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་མེད་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིའི་དོན་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྟག་པ་དང། མི་རྟག་ཇི་ལྟར་བརྟགས་པ་དེ་ལྟར་མེད་བ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་གཉིས
ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། རབ་རིབ་དང། གཟུགས་བརྙན་དང། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་བའི་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རང་བཞིན་མེད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས
ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་བས་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དང། འཛིན་པ་དང་གཟུང་བ་དངོས་པོར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བར་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག@021
པ་གཅིག་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ན་གཉིས་པ་མེད་དེ། འདས་པ་དང། མ་འོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་ཤིན་ཏུ་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་གྱུར་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ས་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན
པའི་ཕྱོགས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་བ་དང་འཇུངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པའོ། །རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་གཉིས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ
ནི་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཞི་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །ཉེས་པ་ལས་འདས་པ་ནི་ཉེས་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། གསུམ་འབྲེལ་བ་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་བར་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་སྟེ། སྣང
བ་དང་བཅས་པ་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ལས་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་བར་སྣང་ངོ། །སྣང་བ་མེད་བ་ལ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བའང་མེད་དེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་བ་དང། ད་ལྟར་གྱིས་འབྱེད་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་དང། རིག་པ་བར
གྱུར་པ་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པས་སོ། །ཡང་དག་བར་རིག་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །དེར་སྐྱེད་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གཞན་མེད་བསན་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་སོ་སོར་མི་སྣང་སྟེ། ཇི་ལྟར
དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་དེར་རིགས་ཏེ། འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་མིན། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་རུང། །སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བ་ཇི་བཞིན་པའི། །བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ཏེ། །འགོག་པ་ལ་ནི་འགོག་པ་ཡང། །བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པའོ།།
ཞེས་པས་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ནི་མི་འབྱུང་བ་སྟེ། བྱེད་བ་དང་བྱེད་བ་བོར་འབྲེལ་ནས་སྐྱེ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་ལ། སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡང་སྐྱེ
@་021བ
བ་མེད་བར་བཟོད་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་མགུ་བར་མཛད་དོ། །འཕྲུལ་པས་སྤྲུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་མོས་པ་རྣམས་ལ་བསམས་པ་ཆུད་པར་མཛད་པའི་གནས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལོ། །ངོ་བོའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ
བ་ནི་རྒོལ་བ་དང་ལན་གདབ་པར་མ་གསུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་འབོད་སྒྲོགས་མགུ་བར་བྱས་པ་དང། ཕྱག་འཚལ་ཞིང་གསོལ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་གཉིས་ཞུས་པའི་ལན་བཤད་པའི་ཚུལ་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་བཞིན་དུ་བཙམ
ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཇི་ལྟར་འབྱེད་པ་བཀའ་སྩལ་དུ་གསོལ། འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་ཅི་བསམས་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཆོས་དང། ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས
ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་མི་སྲིད་ཅེས་སོ། །གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཆོས་དང། ཆོས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པར་རྟོགས་པ་ནི་འཕྲུལ་པས་སྤྲུལ་པས་བསྟན་ཏོ། །ས་བཅུར་དབང་བསྐུར་བ་དེར་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོར་གྱུར་ཏེ། སྣང་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་དོན་དམ
བའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་རྟོགས་པ་ལ་བཞུགས་པའི་ངོ་བོའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་ལྟུང་བར་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ལ་མདའ་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་གཉིས་པོ་དེ་ལེགས་བར་བཤད་དུ་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས
ལ་མངའ་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སུ་ཆོ་འཕྲུལ་མཛད་པས་མགུ་བར་མཛད་བའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པའི་དོགས་པ་ཇི་ལྟར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེ
ལྟར་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱང་སྤད་བར་བགྱིད་ན་ཆོས་མ་མཆིས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཆོས་གཉིས་པོ་དེ་ཇི་ལྟར་སྤང་བར་འགྱུར། །ཆོས་སམ་ཆོས་མ་མཆིས་པ་རྣམས་གང་ལགས། གཉིས་སྤངས་པའི་ཆོས་ཅན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་བ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་ན
མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་མི་གཉིས་པའི་རྟོགས་པ་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་དུ་སྣང་བ་མེད་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པར་འབྱེད་པ་ཡོད་དེ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་འབྲས་བུར་འབྲེལ་བར
འབྱེད་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་ཞེས་འདྲི་བ་ལ། འབོར་སྒྲོགས་ཀྱིས་རིགས་པ་གཞན་སྨྲས་བ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་བ་མ་ལགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་བོ་དང་དངོས་པོ་མ
ཡིན་པ་སྟེ། ཡིན་པའི་སྒྲ་བསྣན་བར་བྱའོ། །གང་དག་ཡང་དོན་དམ་པའི་དངོས་བོར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་དག་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་བས་ན་ཡང་དག་པ་ལས་མ་གྱུར་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྤྱིའི་རྣམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་བས་རྣམ་པར་རྟོག་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་བར་ཤེས་པ
ཡོངས་སུ་མ་རིག་པས་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་སྟེ། མཉམ་པར་མི་འདུ་བའི་མ་རིག་བས་འཁྲུགས་པས་སྒྲ་དང་
དོན་དུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཐ་སྙད་འབྱུང་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བག་ཆགས་བསགས་པ་དང། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རིམ་པར་དབྱེ་བ་འབྱེད་པ་ན་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོད་ཅེ་ན། ལུས་དང
ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ། །རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དང། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ
རང་གིས་རིག་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་མེད་དེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ཡོད་དེ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ལས་ནང་བློངས་བས་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་དོ། །སྐྲ་ཤད་འཛིངས
པ་ཆུ་དང་ཞེང་དུ་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་དུ་འབྱེད་པ་བཞིན་དེར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཇི་ལྟར་འབྱེད་ཅེས་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་གསོལ་བའོ། །རིང་དུ་མི་གནས་པ་དང་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པའོ། །རྟག་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མ་སྐྱེས་བསན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དབང་བོའི
ཤེས་པ་མ་དག་པའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གཟུང་བ་དང། འཛིན་བའི་རྣམ་པར་སྣང་གི། དེ་དག་དོན་དམ་པར་མཆིས་པ་ནི་མ་ལགས་ཞེས་གསོལ་བ་དང། སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང།
སྣང་བ་མེད་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་གདགས་བར་ཞུགས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲིས་བའི་ལན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། ལངཀའི་བདག་པོ་འདི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཆག་པའི་རང་བཞིན་འཇིག་པའི
ཆོས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་དམིགས་པར་གཏོགས་པ་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་སྣང་བར་འབྱེད་བ་མེད་དུ་ཟིན་ཡང། འོན་ཀྱང་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བཞིན་དུ་ཐ་དང་བའི་བྱེ་བྲག
ཡོད་དོ། །ལས་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་བའི་ད་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གི་མཐུ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་མངོན་བར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་གི་ཚེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡི་ཤེས་པ་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཚེ་རྣམ་པར་བཞག་གོ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་སྣང་བར་འབྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས
ལན་དུ་གསུངས་པ་ནི་དོན་དམ་པར་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་དབྱེར་མེད་མོད་གྱི། འོན་ཀྱང་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་སྣང་བར་འབྱེད་པས་དབྱེ་བ་ཡོད་ན་བྱིས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་ཐ་དང་པའི་བྱེ་བྲག་གི་འབྲས་བུ་དེ་བཞིན་དུ་འདི
ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་གཟུང། ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པ་ལས་འབྱུང་བ། རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་བཞིན་དུ་དེ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་སྟེ། ས་དང་ཕ་རོལ
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་མ་གང་མའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་སོ་སོར་སྨད་བ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པར་སྤྱོད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བར་འགྱུར་རོ། །སྡིག་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ངན?
སོང་དུ་སྣང་བ་རྣམས་མཐོང་ཞིང་རྨི་ལམ་ངན་པ་བཞིན་དུ་ཡུན་རིང་པོ་མི་བཟད་པ་ཚེ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་འདི་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་སོ་སོར་ངེས་པར་སྨན་པ་སྣང་ངོ། །ཕྱིའི་དོན་མེད་པར་ཡང
རྨི་ལམ་དུ་མེས་ཚིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང། ཆུ་འཁྲུ་བ་དང། འཐུང་བ་ལ་སོགས་པ་དགོས་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་སྟོང་བ་ལ་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པའི་འབྲས་བུར་ངེས་པ་ཡིན་གྱི། འཕགས་བའི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་བར་མཐོང་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མི
གཉིས་པ་སྟེ། སོ་སོར་སྣང་བར་འབྱེད་པས་བྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་པས་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་བར་འཇུག་པ་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བར་འབྱེད་པ་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རིགས་བའི་ཁྱད་པར་གཞན་ཡང་གསུངས་པ་ལངཀའི་བདག་པོ་བུམ་པ་ལ
སོགས་པའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་སུ་ལྷུང་བ་རྣམས་ནི་བྱིས་པ་དག་གི་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་པ་ལྟ་ཞོག་ལ། རང་བཞིན་གཅིག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཉིས་པ་དོན་དམ་པར་རྟོག་པར་བྱའོ། འབར་བ་ཅིག་ལས་བྱུང་བའི་རབ་ཏུ་འབར་བ་ཁྱིམ་དང།
གནས་དང། སྐྱེད་མོས་ཚེ་ལ་དད། ཁང་བ་ལ་འདུག་བའི་ཤིང་གི་དབང་གིས་འོད་རིང་བ་དང། ཐུང་བ་དང། ཆུང་བ་དང། ཆེ་བའི་ཁྱད་པར་དང། ཐ་དད་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ཅིམ་གྱིས་བཟུང་བ་སྤྱིར་ཁྱིམ་ལ་སོགས་བའི་འབར་བ་ལ་ཤིང་གི་དབང་གིས་ཐུང་དུ་དང།
རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གཉིས་བའི་ཆོས་ཉིད་ཆུང་བ་ཙམ་ཡོད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་བདག་རང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི?་དབང་གིས་དམ་པ་དང། དམ་པ་མ་ཡིན་བའི་ཆོས་བཤད་བས་བསོད་ནམས་དང།
སྡིག་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་རྒྱུད་ཐ་དད་པར་འབྱེད་པས་དབྱེ་བ་ན་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་རྒྱུའི་ཁྱད་བར་ལས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དྷརྨ་ཀཱིརྟིས་སྨྲས་པ་འབྱེད་བ་དང། འབྱེད་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ལྟ་སྟེ། འགལ
བའི་ཆོས་ལ་གནས་པ་དང། བྱེད་པར་འབྱེད་པའོ་ཞེས་སོ། །ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་སོ་སོར་སྣང་བར་འབྱེད་པས་འབྱེད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ། ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷར་མ་ཀཱི་རྟིས་སྨྲས་པ། གཞན་དུ་གཞན་དུ་འགྲིབ་པ་ཡང། །དབྱེར་མེད་མིན་ཏེ་གཟུགས་མཐོང་ཕྱིར། །རང
བཞིན་ཐ་དད་མི་མཐོང་བས། །བློས་ནི་ཐ་དད་མི་རྟོགས་སོ་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་ཐ་དང་བའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་བར་ཅི་ཕྱིར་མི་གཐུང་མེ་ལྕེ་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བའི་འོད་འཕྲོ་བ་ཐ་དད་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་མཐོང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མ་ཟད་དེ། ལངཀའི་བདག་པོ་ས་བོན་གཅིག
ལས་བྱུང་ཡང་མྱུ་གུ་དང། ལྟར་བུ་དང། སོག་མ་དང། ཚིགས་དང། ལོ་མ་དང། ཡལ་ག་དང། མེ་ཏོག་དང། འབྲས་བུ་དང། གྲ་མའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་ཆོས་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ། །ནང་གི་རྣམས་ཀྱི་ཡང་མ་རིག་པ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་རྟོགས་པ
ཐམས་ཅད་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ས་བོན་གཅིག་ལས་འབྱུང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མྱུ་གུ་དང། ལྗང་བུ་དང། འདབ་མ་དང། མེ་ཏོག་དང། འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པ་ཐ་དད་བར་དབྱེ་བརྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་དབང་ལས་འབྱེད་པས་འབྱེད་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གིས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་མ་མངོན
བར་འདུ་བྱེད་བས་མཐོ་རིས་དང་ངན་སོ་སོར་སྣང་སྟེ། བདེ་འགྲོ་དང། ངན་འགྲོ་རྣམ་པ་ལྡར་སྣང་བས་ཁམས་གསུམ་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པར་འབྱེད་བ་རྣམས་མ་རིག་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་སེམས་རྒྱུ་གཅིག་ཉིད་ལས་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པས་བཅུ
བ་ལས་གསུངས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཁམས་གསུམ་པ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱའོ། །ཁམས་གསུམ་དུ་སྐྱེས་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བ་དང། དབྱིབས་དང། བརྗོད་པ་མེད་པ་དང། འགྲོ་བའི་ཁྱད་བར་ཡང་སྣང་ངོ། །མཚན་ཉིད་གཅིག་བའི་རྣམ་བར་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་འཛིན་པར་རབ་ཏུ་འཇུག
བའི་ཁྱད་པར་རབ་དང། འབྲིང་དང། ཐ་མའི་བྱེ་བྲག་དང། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང། དགེ་བ་དང། མི་དགེ་བར་ཡང་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁམས་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྣང་ངོ། །བདེ་བར་བྱེད་པ་དང། དབྱིབས་སུ་འབྱེད་པ་ནི་ཁམས་གཉིས་སུ་སྟེ་འདོད
བདེ་བ་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྟེ། ལུས་ཀྱིའོ། །དེ་བསན་ཁམས་གཉིས་ནི་བདེ་བར་འབྱེད་པ་དང། །དབྱིབས་ཀྱིས་འབྱེད་བའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་བར་དུ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཡང་ངོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའོ།
རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་བར་དཔྱོད་པ་མེད་པ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པའོ། །དགའ་བ་དང་བཅས་པ་དང། དགའ་བ་མེད་པ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་བཞི་བའོ། །བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་འབྲེལ་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས
པ་ལ་སོགས་པ་བརྗེད་པ་མེད་པའོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་ནི་གང་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དེ་ཡང་བརྗོད་པ་མེད་པའོ། །བསམ་གཏན་ཞེས་ཁྱད་པར་རོ། །མཚན་ཉིད་གཅིག་པའི་རྣམ་པར་ཞེས་པ་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་བར་འདི་ནི་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་རྣལ་འབྱོར་སྒོམ
པ་རྣམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ལམ་ལ་ཡང་སོ་སོ་རང་གི་རིག་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བར་སྣང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་བ་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དང་བར་དབྱེར་མེད་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་གོམས་བར་བྱེད་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད
པ་གཉིས་པ་དང། མི་གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ལ་དབྱེ་བ་ཡོད་ན་སོ་སོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ལྟ་ཅི་ཕྱིར་མེད་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པའི་ཐ་དང་བའི་བྱེ་བྲག་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟུགས་དང་སྒྲལ་སོགས་པ་སྣང
བཞིན་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་ནས་ལངྒའི་བདག་པོ་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་ཐ་དང་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གསུངས་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར
རྟོག་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་འདི་ཡོད་བས་འདིར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པས་རྣམ་པར་བཞག་གོ། གང་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་གཉིས་པ་སྟེ། དེར་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་དང། ད་ལྟར་གྱི་ལ་རིག་པ་པོ་དང། རིག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྣང་བར་འབྱེད་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ
རང་གིས་རིག་པས་བདག་ཉིད་ལ་བྱ་བ་མེད་ལ། བདག་གི་རང་བཞིན་ལ་སེམས་ཀྱང་རྒྱུ་བ་མེད་ན་ཡི་གེ་དང་སྒྲ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པའི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང། རྣལ་འབྱོར་ཅན་རྣམས
ལ་ཡང་ཡོད་དོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་མེ་དང་དུད་པ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བཅན་དེ་དེ་མ་ཐག་པ་ཙམ་གྱིས་སོ་སོར་སྣང་སྟེ། བཏགས་པ་མངོན་བར་མི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེས་ནི་ཐ་སྙད་མེད་དེ། དེས་པར་ཞུགས་པ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་རང་གིས་རིག་པ་ཡིན་མོད
ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དེ་བས་ན་སྐྱེ་བོ་དང་རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་ལ་ཆུད་པ་མང་དུ་འབྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཆུ་དཔེ་འབྱེད་པ་ལས་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པར་འབྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས།
ཀྱི་ཆུང་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པས་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་ཡང་མི་འབྱེད་དེ། གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་དབུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མུ་སྟེགས་ཅན་མི་གཉིས་པ་རྣམས་ལ་ནི་འབོད་སྒྲོགས་ཀྱིས་རྒོལ་བ་རུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད
ཀྱི་དབང་དང། རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་མཐུ་ལས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ལངཀའི་བདག་པོ་དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་དང། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་བརྟགས་པ
རྒྱུ་ལས་ཡོན་ཏན་དང་རྫས་ཀྱི་གཞི་བཙུགས་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་བཏང་བར་བྱ་བ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དུ་སོ་སོར་རྣམ་པར་བརྟགས་པར་མི་བྱ་བ་ནི་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་ཐ་དད་པའི་བྱེ@025
བྲག་དང་སྤོང་བ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གསུང་ངོ། །ཇི་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་རྫོས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་གནས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་དང་།ལས་དང། སྤྱི་དང། འབྲེལ་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་ཆོས
དང་ཆོས་ཅན་དུ་འབྱེད་པར་བརྟགས་པ་ནི་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་བ་ན། རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་ཡོད་པ་མིན་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་མཚན་ན་ཨིད་དུ་བརྟགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་མེད་ན་ཅི་ཞིག་སྣང་ཞེས་གླེངས་པ་དང། ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པས་ལན་དུ་གསུངས་པ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མེད་ཅེས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་རང་གི་སེམས་ལ་སྣང་བ་ཉིད་དེ་རབ་རིབ་ཏུ་སྣང་བ་དང། གཟུགས་བརྙན་དང། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཆུང་པ་མ་རྟོགས་པར་ཆུང་པར
བྱ་བ་ཕྱི་རོལ་གྱིས་མེད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་ན་གྲངས་ཅན་དང། ནེ་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང། སྤྱོད་པ་ཅན་དང། འཇིག་རྟེན་རྐྱང་བན་པ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིའི་དོན་མི་རིགས་ཏེ། གང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོའི་སྣང་བའི་ཤེས་པ
དེ་ནི་རང་གི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦོས་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ན། ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་ངོ། །རྫམ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་ལུས
བུ་མ་རེད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་དང་པར་དབྱེ་བ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུར་ལྷག་མཐོང་གིས་རབ་ཏུ་མཐོང་ན་སྤོང་མཛའ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སོ་སོར་སྣང་དུ་ཟིན་ཀྱང་རབ་རིབ་ཀྱི་གཟུགས
དང། གཟུགས་བརྙན་དང། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་དམིགས་སོ། །དེས་ན་ཆོས་སྦོམ་བོ་དང་ཕྲ་མོ་གྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤོང་སྟེ། མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆོས་མེད་པ་རྣམས་གང་ཞིག་།གང་དེ་དག་བདག
@་025བ
ཉིད་དུམ་རང་བ་ཡིན་ཏེ་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ཆོས་དོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ཡང་དག་པ་དང། ཡང་དག་བ་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པ་མེད་པར་མཐོང་ནས་དེའི་ཕྱིར་ཚོམ་མེད་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདག་ཉིད་དུ་མ་རིག་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུ་བ་མེད
པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཆོས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་སྣང་པ་ཡང་མེད་པའོ། །དེ་དག་གི་དོན་ནི་རྟག་པ་དང་བདག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུ་བ་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པ་ལས་མ་བྱུང
བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་སྣང་བ་ལས་མ་བྱུང་བས་ན་བྱུང་བ་མེད་པའོ། །དེ་དག་འཇུག་པ་མེད་པར་མཐོང་ནས་ཆོས་མེད་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བས་ན། ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམ་རྟོག་པ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན་།ཞེས་བྱ་སྟེ། རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང།
གཙང་བར་ཕྱིའི་དངོས་པོར་བསྐྱེད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཆོས་མེད་པ་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་སྤང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་བདག་ཉིད་དུ་མི་རང་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཞེ་ན། འདི
ལྟ་སྟེ། རི་བོང་དང། རྔ་མོ་དང། བོང་བུ་དང། རྟའི་རྭ་དང། མེ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་བའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། བདག་ཉིད་དུ་མ་རེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མ་སྐྱེས་བསན་སོ་སོར་སྣང་བ་ཡང་མེད་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ཆོས་རྨི་ལམ་དང། མིག
འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་འབྱུང་བ་དང། འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་ཙམ་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངེས་པ་ལྟ་བུར་མ་སྐྱེས་པའོ། །རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྒྲའི་དོན་ཙམ་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱིརྟིས་སྨྲས་པ། ཐོག་མ་མེད
བའི་བག་ཆགས་བྱུང། །རྣམ་པར་རྟོག་ལས་མཐར་ཕྱིན་པ། །སྒྲ་ཡི་དོན་ཏེ་ཆོས་རྣམ་གསུམ། །དངོས་པོ་དངོས་མིན་གཉིས་ཀའི་གནས་ཞེས་པའོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཇི་ལྟར་དེ་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མི་གཟུང་བའི་ཕྱིར་སྤང་བར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག
པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ན་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སལ་བར་སྣང་བ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་སྟོང་པས་སྤོང་བར་འགྱུར་ན་རི་བོང
གི་རྭ་ལ། སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཆོས་མེད་པ་རྣམས་དེར་སོ?་སྔར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། སྤོང་བར་ཆེར་སླ་བ་ནི་མི་གཟུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། ཡོད་བའི་ཟླས་དྲངས་མེད་པ་སྟེ། །ཡོད་པའང་མེད་པའི་ཟླས
དྲངས་སོ། །དེ་བས་མེད་བར་ཤེས་མི་བྱ། །ཡོད་པར་ཡང་ནི་མ་བརྟག་གོ། ལངཀའི?་བདག་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་གཉིས་ཇི་ལྟ་བུར་སྤང་བར་བྱ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་སྣང་བ་དང་བཅས
པ་དང། སྣང་བ་མེད་པར་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟ། འབྱེད་པ་དང། །ཤེས་རབ་ཀྱི་གཟུང་དུ་མེད་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྤང་བ་དེ་ཡང་གསུངས་སོ། །གང་ཡང་ལངཀའི་བདག་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང
བདག་གིས་དྲིས་ཏེ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ལན་བླ་ན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡང་ལངཀའི་བདག་པོ་སྔོན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་དང། ད་ལྟར་དུ་ཡང་རྣམ་པྲ་རྟོག་པ་སྣང
བར་འབྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་དེའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་མི་གཉིས་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རང་གིས་རིགས་པ་ལ་བཞུགས་བས་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག
སྟེ། སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་བས་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོས་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོ་འཕྲུལ་གྱིས་སྐྱེ་བོ་མགུ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས
འ་དས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་བཞུཌ་པས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ
པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མར་གསུངས་པ་།སྤྲོས་ལས་འདས་པ་མི་གཉིས་པ། །གང་དག་སངས་རྒྱས་སྤྲོས་པར་བྱེད། །དེ་དག་སྤྲོས་ཉམས་གླན་པ་རྣམས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་མཐོད་དོ། །གང་དག་ཡོད་པར་མཐོང་བ་རྣམས། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང
མེད་མཐོང་བ། །ཉེར་ཞི་ཞི་བལྟ་བྱ་བ། །བློ་ཆུང་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐོང་ངོ། །སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད། །སྤྲས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མགོན་པ་དག། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བདུད་རྩི་ཡི། །སྟོང་པ་ཞེས་པར་སྨྲ་བྱ་མིན། །མི་སྟོང་ཞེས་པར་འགྱུར་བ་དང
མིན། །གཉིས་དང་མི་གཉིས་ཤེས་པ་ཡང། །རྣམ་ཞི་ཞི་ལག་ལ་ཞིག་།མྱ་ངན་འདས་པའི་མཛའ་གང་ཡིན། །འཁོར་བའི་མཛའ་ཡང་གང་ཡིན་པ། །དེ་གཉིས་བར་ན་ཅུང་ཟད་ཀྱང། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའང་ཡོད་པ་མིན། །ལེན་མེད་ད་ནི་མྱ་ངན་འདའ་། །མྱ་ངན་འདའ་པ་ད་ཡིར
འགྱུར། །དེ་ལྟར་གང་འཛིན་དེ་དག་མི། ལེན་པ་ལེགས་མིན་འཛིན་པའོ། །མྱ་ངན་འདའ་བའ་ཨི་རྣམ་རྟོག་མེད། །འཁོར་བ་བསལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །གང་འཁོར་མྱ་ངན་འདའ་བ་དེར། །སུ་ཞིག་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱ། ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར
རྟོག་པ་?་པ་མེད་བའི་རྟོག་བ་ཉིད་ཐར་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདུན་བརྒྱ་པ་ལས་གསུངས་པ། འདི་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ་གང་ཞེ་ན། མི་སེམས་པ་ཉིད་ཅེས་པའོ། །ག?་ཐུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟགས་པ་ལྟར
ནི་མ་ཡིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་དང། སྤོམ་པོ་དང། ཆེ་བ་དང། གཟུགས་ཅན་དང། རེག་པ་ཅན་དང། རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལས་བརྩམས་བའི་ཡན་ལག་ཅན་ཞེས་པར་རྣམ་པར་མི་བརྟག་གོ། གཞན་དུ་ན་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་བདེ་བའི་དོན་དུ་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད
པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྒོམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་སྦོམ་པ་དང། ཕྲ་བའི་མཚན་མ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཞི་གས་པ་ན་དེའི་ཚེ་སྒྱུ་མའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་ལ་གནS
པས་གཟིགས་ཀྱང་མི་གཟིགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་སྟེ། བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དང། དགའ་བ་དང། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ། སྣོད་དང་སྣོད་མ་ཡིན་པའི
སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མོས་པ་ཇི་བཞིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་བཤད་པར་མཛད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ན་མི་སྣང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ་ལས་བཞེངས་ནས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར
གྱི་དབང་པོ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་གཏོགས་འདོད་དང། ཚངས་པ་དང་ལྟ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཟུགས་ཀྱིས་གཉིས་དང་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །གང་གིས་མི་རྟག་ཅེ་ན། ཡིད་ཀྱིས་བདག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདག་དང་སྲོག་ལ་སོཌ
པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་བརྟག་སྟེ་ཡིད་ཀྱིས་སོ། །རྟག་བའི་བདག་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་མི་རིགས་སོ། །དོན་དུ་ཡང་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་མི་བརྟག་གོ། གཟུགས་ཀྱིས་ཆེན་ཉིད་དང་དབྱིབས་དང་རྣམ་པ་བཞིན
ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་པའོ། །དབྱིབས་ནི་རིམ་པའི་གཟུགས་ཏེ། ཟླུམ་པོ་དང། གྲུ་བཞི་ལ་སོགས་པས་ཕྱེ་བའོ། །རྣམ་པ་ནི་འོང་དང་མུན་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཙམ་ཏེ་།དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ངོ། །སྙིང་རྗེའི་བག
ཆགས་ཀྱིས་གླེངས་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་བྱུང་བའི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་བའི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་སོ་སོར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་བདག
དང་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་བདག་དང་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་འཁྲུགས་པ་མཉམ་པར་མ་འདུས་པའི་མ་རིག་པ་དང། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་དུ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདོད
ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་གཟུགས་རྣམ་བ་སྣ་ཚོགས་མངའ་བས་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་བརྟགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་ཏེ། གཞན་དབང་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་ནི། །མི་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ། །རྣམ་པར་རྟོག
པS་རྣམ་སྤངས་ཤིང། །གང་ཚེ་གཞན་དབང་དག་པ་ནི། །རྫོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ། །མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེར་ངས་སྨྲས་སོ་ཞེས་པའོ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་དང། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དེ་ལྟར
ཅི་སྟོན། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བར་མཛད་པ་སྟེ་།ཁྱོད་ཀྱིས་བརྟག་པར་བྱ་བ་དང། རྣམ་པར་རྟོག་བ་དང་བྲལ་བར་བྱའོ་ཞེས་སོ། དེ་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། དངོས་པོ་ཙམ་དུ་བརྟགས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟགས་པ་བྱང་པར་དུ། །ཆོས་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་གང། །ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན
ཉིད་ད། །བརྟགས་པ་ནི་བརྗོད་པ་ཙམ་སྟེ། རྟག་པ་དང། བདག་དང། རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང། ཡན་ལག་ཅན་དང། རྫ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བར་འགྱུར་བར་དགོངས་པར་བརྟག་གོ། །བྱེད་པར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི། གཞན་གྱི་དབང་དོན་གྱི་བྱེད་པ་གསལ་བར་ནུས་པ་འཛིན་པ་དང། གཟུང
བའི་དངོས་པོར་བརྟག་གོ་། རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དོན་དམ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་རང་གིས་རིག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཐུགས་ལ་དགོངས་བར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཡང་རྒྱུའི་དོན་དུ་གསུངས་པ། ལངཀའི་བདག
པོ་འདི་སྟར་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ནི་རྩིག་པའི་རི་མོའི་གཟུཌ་དང་འདྲ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་སྤྱོད་པ་ཐ་སྙད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་སོ་སོར་སྣང་བ་ཙམ་སྟེ་གང་དག། གིས་རྒྱུད་གཞན་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱི་རྟཱིས་སྨྲས་པ། ཐོག་མར་བློ་བྱེད
བདག་ལུས་དང། །མཐོང་ནས་གཞན་དུ་དེ་གཟུང་ཕྱིར། །བློ་ཞེས་གལ་ཏེ་ཤེས་གྱུར་ན། །སེམས་ཙམ་ཚུལ་དང་དེ་མཚུངས་སོ། ཁྱིའི་དོན་མེད་པས་ན་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ལས་ལུས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །རྨི་ལམ་དུ་ཡང་ལྷ་དང་འདྲེ་ཤ
ཟ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གི་སྟོབས་ལས་ལུས་ལ་སོཌ་པ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་སྣང་ངོ། །ཤིན་ཏུ་གཏན་ལ་བབ་པའི་འབྲས་བུས་རྒྱུ་ལ་བསླུ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་རབ་རིབ་དང་ས་མངའ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་གསལ་བར་སྣང་ཡང་ནམས་ཀྱང་གཞན་གྱི་བློ་བར་རྗེས་སུ་མི་དཔག་གོ།
དོན་ཡང་རྒྱུ་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་ཡང་ངོ། །ལངཀའི་བདག་པོ་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ནི། གཡོ་བ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུ་གང་ན་སྣང་བ་དེ་དེ་ཉིད་དུ་འགགས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་ནི་ཡུལ་གཞན་ནས་དུས་གཞན་དུ་འཕྲོ་བ་མང་པ་ནི་སྐད་ཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐཾས་ཅད་མཁྱེན
པས་དེ་ཉིད་དུ་རྒྱུ་གཞན་གསུངས་པ། ལས་དང་བྱེད་པ་ལས་བྲལ་བ་ཞེས་པའོ། །བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་རང་དབང་དང། བྱེད་པར་འདོད་པའི་མཆོག་ནི་ལས་དང། བྱེད་པ་པོས་བྱེད་པ་བྱ་བར་བརྩམས་པ་ན་ལས་ཤེས་བྱའོ་ཞེས་བྱའོ། །བྱེད
པ་བོ་དང་ལས་དང་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་དབྱེར་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀློག་པ་།འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ། །མི་བརྟན་པར་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་།འབྱུང་བ་གང་ཡིན་བྱེད་པ་དེ། །བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད་ཅེས་པ་སྟེ། རྟག་པ་དང
མི་རྟག་པ་རྣམས་ལ་བྱེད་པ་པོའི་ཐ་སྙད་དོན་དམ་པར་མི་རུང་ངོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་བྷ་ཏྲ་ཧ་རིས་སྨྲས་པ། གྲུབ་དང་མ་གྲུབ་ཇི་སྙེད་པ། །བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ནི་བསྟན་པ་སྟེ། །རྟེན་པ་རིམས་ཀྱིས་གཟུགས་པས་ན། །དེ་ནི་བྱེད་ཅེས
མངོན་པར་བརྗོད་ཅེས་པ་སྟེ་། རྒྱུན་ལ་བརྟེན་པའི་རིམ་གྱིས་རང་བཞིན་ནི་ཡན་ལག་གི་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་མི་འབྱུང་བ་སྟེ་།སྐྱེད་པས་བསྐྱེད་བའི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་གསུངས
བ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །མཚན་ཉིད་གསུམ་ནི་དེར་རིག་སྟེ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་རུང། །སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟ་བ། །བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ཏེ། །འགོག་པ་ལ་ཡང་འགོག་པ་ནི། །བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས
མ་ཡིན་པའོ། །ངེར་དེའི་དེ་ལྟ་བུའི་དབུ་མར་བཤད་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ས་དང་པོའི་དབང་པོ་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གསུངས་པ། འགོག་མེད་སྐྱེ་པ་མེད་པ་དང། །ཆད་མེད་རྟག་པ་མེད་པ་དང། །སྣ་ཚོགས་དོན་དང་གཅིག་དོན་མིན། །འོང་བ་མེད་ཅིང་འགྲོ་བ
མེད། །གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་བ། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བར་ནི། །ཡང་ངག་སངས་རྒྱས་གསུངས་གྱུར་པ། །གསུངས་མཆོག་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་མ་གཏོགས་པར་ཡོད་པར་མི་སྲིད་དེ།
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལས་དང་འབྲས་བུ་ངེས་པར་འབྲེལ་བས་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨོས་པ་འབའ་ཞིག་གོ་། དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སོ་སོར་སྣང་བའི་རང་བཞིན་པ་རྣམས་ནི་དོན་དམ་པར་མི་སྐྱེ
བ་སྟེ། རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་དང་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་རིག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལ་ཁྱད་བར་དུ་གཟུང་བ་མེད་དེ། བདག་ཉིད་ལ་རིག་བར་བྱ་བ་དང་རིག་པོའི་དངོས་པོར་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་རྟོག་པ་མེད་དོ།།
རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་ཡང་ལས་དང་བྱེད་པ་མེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལས་གསུངས་པ། རབ་འབྱོར་འདས་པའི་སེམས་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །མ་འོངས་པའི་སེམས་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །ད་ལྟར་གྱི་སེམས་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ
དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ད་ལྟར་གྱི་ཡང་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་དེ་ཉིད་?་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་པའོ། །དེ་བས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལས་དང་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུར་@029
ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོར་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་གདོན་མི་ཟབས་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱེད་པ་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། གཟུགས་བརྙན་དང། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་པས་ན་།དེ་ལྟ་བུར་མེད་ངོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི
སེམས་ཅན་རྟག་པར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡང་སེམས་ཅན་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མིག་དང་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཡང་སེམས་ཅན་མེད་དོ་ཞེས་ཐམས
ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲུབ་པ་གསུངས་པ། འདི་ལ་གང་ཡང་ཉན་པ་འམ་མཉན་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །ལངཀའི་བདག་པོ་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ནི་སྤྲུལ་པ་དང་མཚུངས་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་བྱིས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་རྣམ་པར་མི་སྒོམ་མོ་ཞེས་བས་ན། ཉན་པ་པོས་མཉན
པར་བྱ་བ་སྒྲའི་ཡུལ་མཉན་དུ་མེད་པ་ནི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་སྤྲུལ་པ་དང་མཚུངས་པ་ནི་སོ་སོར་སྣང་བ་ཙམ་པས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས
མི་ཤེས་སོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་བྱིས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པ་དང་བདག་དང་ཕྱིའི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མི་སྒོམ་མོ། །ལངཀའི་བདག་པོ་གང་གིས་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེས་ནི་ཡང་དག་པར
མཐོང་བ་སྟེ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་མཐོང་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འཛིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གང་དག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་སོར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པར་བདག
དང། བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དཔེས་གསལ་བར་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། མེ་ལོང་གི་ནང་དུ་ཡོང་བའི་བདག་གི་གཟུགས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་དང། ཆུ་ལ་བདག་གི་ལུས་ཀྱི་གྲིབ་མ་དང།
@་029བ
ཟླ་བའི་འོད་དང། ཁྱིམ་ན་མེ་མར་འབར་བ་ལ་བདག་གི་ལུས་ཀྱི་གྲིབ་མ་དང་བྲག་ཆ་འམ། གཞན་ཡང་བདག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་བའི་གཟུང་བ་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་སྟེ། ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པའི་སྤོང་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དེ་།སྤྱོད་དོ། རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།རྒྱས
པར་བྱེད་པ?་། རབ་ཏུ་ཞི་བ་མི་འཐོབ་བོ་ཞེས་ཏེ། དེ་ལ་མེ་ལོང་དང་།ཆུ་དང། སྣང་བའི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བདག་གི་གཟུགས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ནི་ཡོད་པ་དང་།མེད་ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་དཔྱོད་ཀྱི། ཡང་འདི་ལྟ་བུར
ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་སྤོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། ཞེས་པའོ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་ན་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མེད་པར་མཚུངས་ཏེ། ཇི་བཞིན་དུ་གཟུགས་བརྙན་སྟོང་པ་ཉིད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱང
རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་དུ་ཆུང་པ་སོ་སོར་སྣང་?་ཞེས་བྱའོ། །བྲག་ཆ་ལ་སོགས་པར་འབྱེད་པས་སྒྲ?་ཐོས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྒྲ་དེ་ལྟ་བུར་ཐ་དང་པར་ཡང་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་།རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ
འབའ་ཞིག་ཡིན་པས་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་མི་ཞི་སྟེ། དེས་ན་དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་པས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་མི་འཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་རྩེ་གཅིག་པའི་ཚིག་བླ་གདགས་ཏེ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི
མ་ཚན་མ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་མཉམ་པར་འདུས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཞིགས་པ་ན་གང་ཡང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་མི་རྟོག་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པར་རང་གིས་རིག་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་མཉམ་པར་འདུས་པ་རྣམས
དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་བ་ཆུང་བའི་ཆོས་ཉིད་རྟེན་གཅིག་པ་ལ་བ་ནས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆུང
པའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་རབ་ཏུ་སངས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐོབ་སྟེ། དེས་ན་སེམས་ཙམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སངས
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་གོམས་ཤིང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མངོན་པར་སྤེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཏོགས་འདོད་དང་།ལྷ་ཆེན་པོ་དང། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ
གང་དག་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཁྱད་པར་བདག་ལ་བསྟོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཆུང་པ་ཙམས་སངས་པས་ན་ཆུད་པ་ཙམ་གྱིས་དབང་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྤྱོད་པས་གཉིས་པ་དང། མི་གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་པ
རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེའོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་བྱས་པ་ལས་ལེའུ་དང་པོར་སྒྱུ་མའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་འཐོབ་ཅིང་འཇིག་རྟེན
གསུམ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་མ་རྟག་པ་དང། ཐབས་ལ་མཁས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སྤྱད་བ་དང། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་གསོལ་བའི་ལན་བཀའ་སྩལ་པ་དང། ལེའུ་ཕྲན་གསུམ་མོ།། །།ཟབ་མོ་རྒྱ་ཆེན
ཆོས་རྣམས་ནོར་བུ་བཞིན། །རྒྱ་མཚོ་མཆིད་རྣམས་ཆེན་པོ་གང་ལས་འཐོབ། །སྒྲུབ་པ་གསལ་བ་ཅིས་ཀྱང་དེ་དག་ནི། །མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལམ་དུ་ཕྱིན་པར་བྱས། །གང་ཡོད་དེ་ཀུན་སྐད་ཅིག་པ། །གློག་གི་འཁོར་ལོ་འདྲ་བ་སྟེ། །རྨི་སྟོང་ཤེས་དཔལ་བཟང
ཚིག་གི་། བདག་གཞན་ཕན་ཚིག་དབང་མཆོད་གྱུར། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཉིས་པ་དང། མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཏིང
དེ་འཛིན་གྱིས་ཆོས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པར་རྒྱ་ཆེ་བས་ན་བློ་གྲོས་ཆེན་པོའོ། །ལྷན་ཅིག་ཅེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ནས་ཁྱོན་པའི་བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ངོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་བ་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས
འ་དས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གསོལ་བའི་ལན་འདོད་པས་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྩ་བ་ནས་བཏོན་པ་མཆོག་ཏུ་ཀུན་དག་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ
བདུ་མ་དང། གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་མཛའ་མེད་པ་རངས་པར་མཛད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལ་ཐོག་མར་བསྟོད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་བསྟོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་འཇིག
མ་མཆིས་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ཨི་མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་འདྲ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཐུགས་རྗེ་ཡིས། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོད་དང་མེད་མ་དམིགས་ཞེས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱེད་པ་བོས་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་བྱེད་པ་པོ་དང། བྱེད་པ་པོའི་ཆོས་གཞན་པར་ཀུན་ཏུ་བརྟག་ཏུ
མི་རུང་ངོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་ཅན་དང། བྱཱ་བ་ར་ཎ་པ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་པ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འཇིག
རྟེན་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བརྟགས་པའི་དོན་ནོ། །སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ནི་སུ་དང་ཡང་མི་འབྲེལ་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་གཅིག་པ་དེའི་ཚེ་ན། སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་མེད་དོ། །སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་པ
སྟེ། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ནི་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་བོར་འབྲེལ་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ
སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་ནམ་མཁའ་ཨི་མེ་ཏོག་དང་རབ་ཏུ་འདྲ་སྟེ། སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཐ་དད་པར་འབྱེད་པས་ཕྱེ་བ་ན་མི་དམིགས་ཏེ་།སྟོང་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན
ནོ། །ཡོད་དང་མེད་མ་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་གནས་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཐ་སྙད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། ཡོད་པའི་ཟླས་དྲངས་མེད་པ་སྟེ། །ཡོད་པའང་མེད་པའི་ཟླས་དྲངས་སོ། །དེ་བས་མེད་པ་ཞེས
མི་བྱ། །ཡོད་པར་ཡང་ནི་མི་རྟག་གོ། ཞེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན། གཟུགས་ཡོད་ལ། རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མི་དམིགས་པ་ནི་ཐོས་པ་དང་སེམས
དཔའ་ཨི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་བསམ་པ་མེད་པ་དང། སྣང་བ་མེད་བའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་བར་རང་གིས་རིག་པ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་དམིགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཐུགས་རྗེས་ཀྱང་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་བར་བརྩོན
ཟ་ཧིང་གང་གི་ཚེ་དོན་དམ་པ་བཤད་པར་མཛད་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་དེའི་ཚེ་སྒྱུ་མ་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་མི་དམིགས་པ་ནི་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་སྒྱུ་མའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས
སྣང་བ་ཙམ་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཐ་སྙད་མཛད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་བཞིན། །སེམས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤངས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཐུགས་རྗེ་ཡིས། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོད་དང་མེད་མ་དམིགས་ཞེས་པ་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། གཟུགས་བརྙན་དང། རབ་རིབ་ལ་སོགས
པའི་རང་བཞིན་ལྟ་བུར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་སེམས་དང། རྣམ་པར་ཞེས་པ་སྤངས་ཏེ་།སྒྱུ་མ་འདྲ་བའི་སྣང་བ་ཙམ་དུ་སྣང་བའོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། སེམས་ས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །དར་སེམས་ཉིད་ནི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཡུལ་རྣམས་འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་རྣམ་པར
ཤེས་ཞས་བྱ་ཞེས་པ་སྟེ། ཆུད་པའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་དག་ནི་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་རྟག་དང་ཆད་སྤངས་པ། །ཁོར་གཟུག་རྨི་ལམ་འདྲ་པ་སྟེ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཐུགས་རྗེ་ཡིས། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོད་དང་མེད་མ་དམིགས་ཞེས་པ་ལ། དེ་ལ་རྟག་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད
པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཉིས་པའི་ཆུད་པའི་རྒྱུད་ལ་ཆད་པ་ཡང་མེད་དོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཆད་པ་ཡང་ཡུན་རིང་པོ་དང་ཡུན་ཐུང་དུའི་རྨི་ལམ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་བདག་མེད་དང། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་རྣམས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཐུགས་རྗེ་དང། །མཚན་མ་མེད་པS་རྟག་ཏུ་དག།
ཅེས་བྱ་བ་ལ་མཚན་མ་མེད་པ་ནི་མི་གཉིས་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་མཚན་མ་གང་ཡང་མི་འཛིན་ཏོ། །མཚན་ནམ་མེད་པའི་རྣཾ་པར་ཐར་པ་ལ་གང་གི་ཚེ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། ཤེས
རབ་ཀྱིས་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པར་བྱ་སྟེ། སྟོང་པར་མཐོང་ངོ། །སྟོང་པ་ལ་མཚན་མར་མི་འཛིན་པས་སེམས་ཀྱིས་སྨོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །སེམས་ཀྱིས་སྨོན་པར་མི་བྱེད་ཅིང་དེ་ལྟ་བུར་སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོར་གྱུར་ཀྱང་ཤེས་རབ་དང་ཐུགས་རྗེས་བདག་དང་གཞན་གྱི
དོན་ལ་བཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་འདས་པར་འདའ་བ་མིན། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཁྱོད་མི་གནས། །བློ་དང་རིག་པར་བགྱི་དང་བྲལ། །ཡོད་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་སྦངས། །ཞེས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒོམ་པ་དང་ཕྲ་བ་གཞིགས་པ་ན། དམིགས་བཅུད་ཟད་ཀྱང་མི་མཐོད་བདེའི
ཚེ་ན་མི་གཉིས་པ་བསམ་པ་མེད་པ་སྣང་བ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། བློ་དང་རིག་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་གྲོལ་བས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ།
ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། མཚན་ཉིད་དང་ནི་བྱ་བ་དང། །དངོས་པོར་མྱ་ངན་ད་མི་འདའ་། །རྣམ་རྟོག་རྣམ་ཤེས་ཟློག་པ་ན། །ད་ནི་མྱ་ངན་འདས་པའོ། །ཞེས་པ་སྟེ་རྟོག་པ་དང་།བདག་དང། གཙང་བ་དང། བདེ་བའི་དངོས་པོའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི
ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་གྱི། བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་བའི་རྣམ་པ་གཉིས་དང་འབྲེལ་ཏེ་།མྱ་ངན་འདའ་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བདུན་བརྒྱ་པ་ལས་གསུངས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་སེམས་པ་དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ།།
དེ་ལྟར་སྐྱེ་འཇིག་སྤངས་པ་ཡི་། ཐུབ་པའི་ཞི་བ་སུས་མཐོང་བ། །དེ་དག་འདི་དང་སླད་མར་ཡང། །ཆགས་མེད་ཉེར་ལེན་མ་མཆིས་འགྱུར། ཞེས་པ་ནི། བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡང་བྱེད་པ་དང་།བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་གང་དག་གིས་ཐུབ་བ་སྐྱེ་བ་སྤངས
པ་དེ་ལྟར་མཐོང་བདེ་དག་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་སྲིད་པར་མངོན་པར་མཚམས་སྦྱར་སྤངས་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་།སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་གཉིས
སུ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་མེད་པ་ནི་གཡོ་བ་མེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་བདག་ནི་བློ་ཅན་ཏེ། །ཐག་ཆེན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་རྟོགས། །དྲི་བ་བརྒྱ་པོ་རྩ་བརྒྱད་པ། །གསུང
བའི་མཆོག་ལ་ཞུ་བར་བགྱི་། ཞེས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་འཇུག་པའི་རིགས་དང། བདག་གིས་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པའི་རྣམ་བར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་།ཇི་ལྟར་བདག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུ་བ་ལྟར་རོ། །ཐེག་ཆེན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་རྟོགས་།ཞེས་པ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་།སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱད་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ
བའི་དོན་དུ་ཞུ་བ་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་འཚལ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་མཛའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་མགུ་བར་མཛད་པ
ཇི་ལྟར་སྤྱན་སྔར་ཉིད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱ་མོ་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་ཞུ་བར་འཚལ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་དམིགས་སོ། །ཐམས་ཅད
མཁྱེན་བས་ཀྱང་འཁོར་གྱི་བསམ་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས། ང་ལ་དྲིས་ཤིག་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱང་དྲིས། ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་བཙུན་གཙོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་སྐབས་ཕྱེ་བ་དང་འདྲི་བའི་ལུང་ཞུ་བར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་གསུང
བ་གང་གང་གིས་འདྲི་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལན་ལོན་པར་འགྱུར་བ་འཇིག་རྟེན་དང། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་འདྲི་བའི་ལན་ནི་མཆོག་ཏུ་ཟབ་མོ་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་རབ་ཏུ་འཇུག་གི་།གང་ཡང་དོན་དམ་པར་མི་སེམས
པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དེར་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལྡོག་པར་འགྱུར་པ་ཉིད་དོ། །སོ་སོ་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་པ་ནི་རང་གི་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེས་ན་གང་གིས་སྣང་བ་དང་བཅས་དང། །སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡེ་ཤེས་སུ
འགྱུར་བ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་སྤྱིའི་རྣམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་པས་ཁྱོད་ལ་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །སྐབས་ཕྱེ་བ་དང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཚིག་མ་ལུས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི
ཡུལ་དུ་གྱུར་བའི་ཚད་མ་དང། གཞལ་བ་དང། བརྗོད་པ་དང། སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཐུགས་སུ་ཆུང་བ་ཞུ་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྟོག་གེ་རྣམ་དག་འགྱུར། །རྟོག་གེ་ཅི་ཡི་སླད་དུ་འབྱུང། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ནོར་བ་གདའ་། །ཅི་ཡི
བླང་དུ་ནོར་བ་འབྱུང་། ?་བ་ལ། རྟོག་གེ་ནི་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་དེ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དང། ལོག་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནེ་ཡེ་ཡཱི་ཀ་རྣམས་རྟོག་པ་ཚད་མ་དང། གཞལ་བ་དང་།དོགས་པ་དང། དགོས་པ་དང། @033
གྲུབ་བའི་མཛའ་དང། དཔེ་དང། ཡན་ལག་དང། རྟོག་གེ་དང། ངེས་པ་དང། རྩོད་པ་དང། ཟུག་ཟུག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང། ཐོ་བརྩམས་པ་དང། རྒྱུར་སྣང་བ་དང། ཀླན་ཀ་དང། རིགས་འདྲ་བ་དང། ཚད་བཅད་བའི་གནས་རྣམས་ཡང
དག་བར་ཤེས་པས་གདོན་མི་ཟ་བ་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །ཚད་མ་དང་གཞལ་བ་མ་རྟོགས་པར་ཚིག་གི་དོན་གཞན་མེད་དོ། །གཞལ་བ་ཡང་ཆེད་མ་མ་གཏོགས་པར་ཡོང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། གང་ཟག་རྒྱུད
དང་ཕུང་པོ་རྣམས། །དེ་བཞིན་རྐྱེན་དང་རྡུལ་ཕྲན་རྣམས། །གཙོ་བོ་དབང་ཕྱུག་བྱེད་པ་རྣམས། །སེམས་ཙམ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག། ཡང་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ནི། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་ཡོད་པ་མིན། །འོ་ན་ཅི་སྣང་ཞེས་གསོལ་བའི་ལན
དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་གསུངས་པ། ཕྱི་ཡི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང། །དབྱིད་ཀའི་སྨིག་རྒྱུ་ཇི་བཞིན་དུ། །གཡོ་བས་སེམས་ནི་བསླུ་བར་བྱེད། །རི་དགས་རྣམས་ནི་ཆུར་འཛིན་ཏེ། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་རྣམ
ཤེས་ས་བོན་ནི། །གཡོ་བ་སེམས་ཀྱི་སྦྱོང་ཡུལ་ལ། །བྱིས་བ་འཛིན་པ་སྐྱེ་བ་ན། །རབ་རིབ་རབ་རིབ་ཅན་བཞིན་དུའོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་བསླུ་བ་དང་མི་བསླུ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་དང། གཞལ་བའི་ཐ་སྙད་འདི་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་བའོ། །རྨི་ལམ་དུ
ཡང་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པར་འཁྲུ་བ་དང། བཏུང་བ་དང། འབོག་པ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་དང་དེར་ཡང་མྱ་ངན་གྱི་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུའི་སླུ་བར་སྣང་ངོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོག་གི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དག་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་གི་ཆོ?་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཐུས་སྦོམ་པོ
དང་ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་གཞིགས་ཏེ་སྟོང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་དང་གཞལ་བ་གཉིས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མཐོང་ནས་མི་གཉིས་བ་ཉིད་དེ། ངེས་པར་ཞུགས་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་རང་གིས་རིག་པ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དངོས་པོ་དང
@་033བ
དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བས་བློངས་བའི་མཐུ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པར་མི་འདུ་བའི་མ་རིག་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པས་མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་དང
རྐྱེན་གཞན་པ་རྣམས་དུ་མའི་དབང་ལས་ཀྱང་ཤེས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ངོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱོད་པ་ནི་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱིརྟིས་སྨྲས་པ། བློས་ནི་མྱོང་བྱེད་གཞན་མེད་དེ། །དེ་ལའང་མྱོང་བྱེད་གཞན་ཡང་མེད། །འཛིན་དང་གཟུང
བ་འཆེམ་མེད་ཕྱིར། །དེ་ནི་བདག་ཉིད་སྣང་བྱེད་དོ། །བློ་ཡི་བདག་ཉིད་དབྱེར་མེད་ཀྱང། །འཁྲུལ་པར་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །འཛིན་པ་གཟུང་བ་ཡང་དག་རིག། ཐ་དད་བཞིན་དུ་རྟོགས་བར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་འདི། །འཛིན་པ་གཟུང་བ་རིགས
རྣམས་ལ། །ཚད་མ་གཞལ་བ་འབྲས་བུ་ནི། །མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་གཞག་པར་བྱ། །དེ་དེ་ལྟར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྟོག་གེ་མ་དག་པ་ནི་མི་གཉིས་པའི་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་བར་རྣམས་ནི་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པ་དྲུག
ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་མཐར་རོ་ཞེས་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པར་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་གི་རྟོག་གེ་མ་དག་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་བ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་རྣམ་པར་དག་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉི་ཤུ་ལྔ
ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་མཐར་རོ་ཞེས་གྲངས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་དེ་དག་གི་ཡང་གཙོ་བོ་ཡུལ་མེད་བས་ན་ལོངས་སྤྱོད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། སྐྱེས་བུའི་རང་བཞིན་སེམས་པ་ཅན་པས་ན་རང་གིས་རིག་པ
ཙམ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་བའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་རུང་ངོ། །ནེ་ཡི་ཡའི་ཀ་དང་ཁྱད་བར་ཅན་གང་དག་ཡང་བདག་ཚོར་བ་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་དག་གི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་དང། དྲུག་གི་ཁྱད་པར་ཚོར་བ་མེད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ
ཤེས་པར་རུང་། རྫས་དང། ཡོན་ཏན་དང། ལས་དང། སྤྱི་དང། ཁྱད་པར་དང། འབྲེལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་ཇི་ལྟར་ཤེས། བདག་དང་ཡིད་དུ་སྦྱོར་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པས་ཆུད་པར་བྱེད་ཅེས
ན་ནི་དེ་མ་གཏོགས་བར་བདག་དང་ཡིད་མེད་པ་དག་ལ་རྟོག་པ་ནི་དོན་མེད་པའོ། །བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། གཏི་མུག་དང་ལྡན་པ་ནི་གཙོ་བོའི་མཉམ་པའི་དུས་ན་ཡོན་ཏན་གསུམ་སྟེ། དེ་འདྲ་བ་ནི་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཀུན་ཏུ་རྟོག་པར
བྱེད་དོ། །ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཆེན་པོ་ལས་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་ལས་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་བའི་ཡུལ་དེ་ཙམ་རྣམས་ལྔའོ། །དེ་ཙམ་རྣམ་པ་ལྔ་ལས་ནི་འབྱུང་བ་ལྔ་དང། བློའི་དབང་པོ་ལྔ་དང། ལས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་དང་ཡིད་དོ།།
བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་བར་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཐར་པར་འགྱུར་ན་ནི་རེ་ལྡེ་དང། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཅིས་ན་ཐར་བར་མི་འགྱུར། །དེ་བས་ན་ནེ་ཡའི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཚིག་གི
དོན་གྱི་ཁྱད་བར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཐར་པའི་སྐྱོན་འདིའང་མཚུངས་སོ། །ཀྵ་བ་ན་ཀའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐར་པར་འགྱུར་བར་སྨྲ་བས་ཀྱང་དོགས་པ་ལྡོག་པ་རིམ་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ་།ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དང།
ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་བར་གྱི་བདག་ཉིད་དུའོ། །ཡོད་པར་འགྱུར་བ་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་པ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་པ་ཡང་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །སྤྱི་དང
ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་ཀྱང་ཡོད་མེད་ཀྱང་མེད་པ་ནི་ཅིག་ཆར་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱིས་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཅིག་ཆར་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །ཞེས་བ་ཀྵ་པ་ནཀྵ་རྣམས་ཀྱི་ཐར་པའི་རྒྱུར་གདོན་མི་ཟ་བ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ན་རྟོག་གེ་འདི་ནི་མ་དག
པ་སྟེ། དེས་ན་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་དག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱའོ། །གང་དག་ཡང་ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་བར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་འདི་ཐམས་ཅད་ཚངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཞི་བ་ལ་བསྙེན
བཀུར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་གི་གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་དབུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་བ་ནམས་ཀྱི་མི་གཉིས་བའི་ཆུད་པ་ནི་མང་པོ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ
དག་གི་རྟོག་གེ་ནི་དག་པའོ། །སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རིག་པ་ནི་རྟག་པའི་ཚད་མ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་རྟག་པ་མ་སྐྱེས་པ་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པས་རྟོག་གེ་འདི་ཡང་མ་དག་པའོ། །གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཅིག་པ་སྟེ། ལོག་པའི་སྒྲ་དང་གློག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ན། །རྟོག
བས་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དོན་བྱེད་བར་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ལ་དོན་བྱེད་བའི་མཐུ་མེད་པ་དེ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་རྐྱང་པན་པའི་རྟོག་གེ་ཡང་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ན་འབྱུང་བའི་འགྱུར་བ་ལས་འགྲོ
བའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱེད་པ་མ་གཏོགས་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སུས་བྱེད། དེ་བས་ན་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་ལས་གཞན་པར་འཐད་དེ་།རྒྱུའི་ཁྱད་བར་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་ཏོ། །དེར་ཡང་དབང་པོ་རྒྱུ
མ་ཡིན་ཏེ་། རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་དོ་ནི་ལེག་པའི་ཤེས་པས་བདག་ཏུ་ཞེན་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་སྟེ། མར་མེ་ལ་སོགས
པར་བྱེ་མ་ལེབ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་དང། རྒ་བ་དང། ན་བ་དང། འཆི་བ་དང། མྱ་ངན་དང། སླེ་སྔགས་འདོན་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། ཡིད་བློང་བ་དང། འཁྲུག་བའི་ལས་མཚན་ཉིད་དུ་འཇུག
པའོ། །གལ་ཏེ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེས་དབེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ཀྱང་གཡངས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་སྤོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ཉིད་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི
ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་བའི་ཚད་མ་སྟེ། དེས་ན་རྟག་བའི་བདག་ལ་ཞེན་པ་དང། ལས་ཀྱི་སྲིད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་དེ་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐར་པ་སྟེ། ཕུང་པོར་མི་གནས་ཤིང་འཇིག་པའོ། །རབ་རིབ་འཁྲུལ་འདས་འཁྲུགས་པ་ཉེ་བཞི་བ་རབ་ཏུ་ཞི། །ཡོད་པ་མ་སྐྱེས
ནམ་མཁའ་ཨི་མེ་ཏོག་རྟོག་པའང་ཅིག་ཅར་དང། རིམ་གྱི་དོན་བྱེད་མ་ཡིན་ཤེས་པ་དཔལ་བཟངས་ཚད་མ་ནི། །ཚུལ་གཉིས་གདུལ་བ་བདེར་གཤེགས་པ་ཡི་ཡང་མི་གཉིས་ལའོ་ཞེས་བྱའོ།། །།དེ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྲན་ཚོགས་ཀྱི་རྟོག་གེ་གཞན་ཡང་ཚད་མར་རྟོག
པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐར་བ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། ཁྲུས་དང། སྦྱིན་སྲེག་དང། གེད་པ་དང། གཡང་ས་དང། བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་འོ་མ་དང། འོ་མ་མ་ཡིན་པ་དང། རྩ་བ་དང། འབྲས་བུ་དང། མེ་ཏོག་དང། རིན་པོ
ཆེ་དང། གསེར་ལ་སོགས་པ་འཆང་བ་དང། ཐལ་བས་བསྐུ་བ་དང་།སྐྲ་འབལ་བ་དང། རལ་བའི་ཅོད་པན་གྱིས་བརྒྱན་པ་དང་།གར་དང། གླུ་དང། དབང་པོ་མགུ་བར་བྱེད་པ་དང། བ་ལང་གི་བརྟུལ་ཞུགས་དང། རི་དགས་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་པ་སོགས
པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྟོག་གེ་མ་དག་པ་སྟེ། བདག་ཏུ་ཞེན་པ་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་ན་ཇི་ལྟར་ཐར་པར་རུང། རྟག་པའི་བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་མཐུ་ཉིད་ལས་འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས
ཐར་པར་རུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟོག་གེ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་གཟུགས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་མཛའ་ཡས་བའི་སེམས
ཅན་གྱི་རྒྱུད་རངས་བར་མཛད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་གསུངས་པ། བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ལ་ནི་གང་གནས་པ། དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་གནས། །གང་ན་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི། །བདག་མེད་དེ་བདག་གིས་ནི་མི་ཤེས་སོ། །རྟོག་གེ་ཞེས
བྱ་བ་ནི་དོན་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་རྒྱུ་ཁོང་དུ་ཆུད་བར་བྱེད་བའོ། །དེ་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚད་མའི་རང་བཞིན་ནི་དོན་གསལ་བར་ཆུད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དེས་རྟོག་གེ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཐེ་ཚོམ་དུ
གྱུར་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་མི་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་བས་ན་འབྱུང་བའོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དང། ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྟེན་ནི་བདེ་བར་རྟོག་པ་དང་འཁྲུལ་པའི་ཐ་སྙད་དེ། མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་གཙང་བ་དང།
སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། གཙང་བའི་དངོས་པོར་བྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ལྡོག་པས་ན་མདོ་སྡེ་འདིས་ལོག་པའི་ཤེས་པས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་སྦྲུལ་དང་ཞིང། །ཁྱོད་ཀྱིས་མཚན་དང་མུ་སྟེགས་ཀྱང་སྣང་བྱེད་རིམ་པ་ཅི་སླད
དུ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲས་གང་ལས་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པར་གྲངས་ལས་འདས་པའི་ཞིང་རྣམས་ཇི་ལྟར་སྣང། འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ཆུད་པའི་སྣང་བ་ལགས་ན་གང་གིས་རྨོངས་པ་རྣམ་པར་ལྡོག་པ་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལ་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་ཐམས་ཅད
མཁྱེན་པའི་ཡུལ་དུ་དྲི་བ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བསམས་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ། ཕྱིའི་དོན་མེད་པར་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ན་སྐུར་འབྱེད་པ། སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། ཕྱིའི་དོན་མེད་བར་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་རྣམས་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་དེ་དག
ཀྱང་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་དུ་གང་གིས་འདུས་བའི་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བཤད་དུ་གསོལ། གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བའི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཇི་ལྟར་ལྡོག་པ་དང། དེ་དག་གི་རྩོད་པ་དང་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་པས་བཟློག
ཏུ་གསོལ། སྣང་མེད་རིམ་པ་ཅི་སླད་དུ། ཞེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་བཤད་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་བཤད་པར་འདོད་ཀྱང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྣང
བ་མང?་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རིམ་གྱིས་བཤད་བར་མཛད་ན་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གོ་རིམ་དུ་བཤད་པར་མཛད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པ་དེ་བསྟན་དུ་གསོལ། །ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། གཅིག་ལ་སྟན་པར་གང
མཛད་པ། །དེ་ནི་གཞན་ལ་བསྟན་པ་མིན། །ནད་པའི་དབང་ལ་སྨན་པ་བཞིན། །སྨན་ནི་ཐ་དད་རྟོག་བྱེད་བའོ་ཞེས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རིམ་གྱིས་བསྒོམས་པས་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་ཁྱད་པར་གྱི་བསོད་ནམས་དང། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེ་བས
རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བླ་མའི་བླ་མར་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། ས་བདུན་དག་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། །སྣང་བ་མེད་པ་བརྒྱད་པའོ། །ས་གཉིས་དག་ནི་གནས་ཡིན་ཏེ། །ས་གཞན་པ་ཡི་རང་བཞིན་ནོ། །དེར?་ལྟར་ཆོས
རྒྱ་ཆེར་བསྟན་དུ་གསོལ། །སྣང་བ་མེད་པའི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བུར་མཆིས། །དེ་མ་མཆིས་ནས་བཅུ་ལ་དབང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། བཅུ་པོ་པ་ནི་དང་པོ་ཡིན། །དང་པོ་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་ཡིན། །དགུ་བོ་ཡང་ནི་བདུན་པ་སྟེ། །སྣང
མེད་པ་ལ་རིམ་ཅི་ཡོད། ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ས་དང་པོར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང། ས་བཅུ་པོར་ཡང་ཡིན་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་མ་མཆིས་ཞེས་པ་ལ། དེར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བཤད་དུ་གསོལ། །གྲོལ་བ་གང་དུ་མཆི་བར་འགྱུར། །བཅིངས་པ་སུ་ལགས་པ་གང་གིས་འགྲོལ། །བསམ་གཏན་པ་ཡི་ཡུལ་དེ་གང།། ཇི
ལྟར་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་ལགས། ཞེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་དེ་སེམས་ངག་པ་ནི་ཐར་པ་སྟེ། དེ་ནི་གང་ཡང་མི་འགྲོའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྤུ་བུར་སྦོངས་སྤྱི་བོར་བརྟོལ་ཏེ་ཉི་མའི་ལམ་གྱིས་ཞི་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐར?
པའི་གནས་སུ་ཀུན་རྟོག་གོ། གང་ན་ཡང་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ཡོད་པ་དེར་སྐྱེ་བའི་གནས་ཡིན་གྱི་ཐར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གྲོལ་བ་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་དུ་གསོལ། །བཅིངས་པ?་སུ་ཞིག་གང་ཤིས་འགྲོལ་ཞས
བྱ་བ་ནི་ཕྱུགས་ཀྱི་བདག་པོས་ཕྱུགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་བཅིངས་པ་ལས་བཀྲོལ་བལྟར་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཡང་དག་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ལོག་པའི་ཤེས་པ་བཟློག་པས་བཀྲོལ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་?་ཆགས་པ་འདོད་ཆགས་ཐ་དད་པར། །གལ་ཏེ་འདོད
ཆགས་སྔར་གྱུར་ན། །དེ་ཡི་རྐྱེན་གྱིས་འདོད་ཆགས་འགྱུར། །ཆགས་མེད་འདོད་ཆགས་ཅི་ཕྱིར་ཞིག། འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་སྐྱེ་བར་ཡང། །རིམ་པ་དེ་ནི་འདྲ་བ་སྟེ། །འདོད་ཆགས་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ལྷན་ཅིག་མི་འཇུག་ལྟར་ཅིག་མིན། བསམ
གཏན་པ་ཡི་ཡུལ་དེ་གང། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཆྒས་པར་བྱེད་པ་དང། གང་དུ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དང། ཆོས་དེ་དེས་ཀུན་ཏུ་མི་མཐོང་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྡོམ་པོ་ཕྲ་མོ་རྣམ་བདག་ཞིགས་ཏེ་གང་ཡང
མི་མཐོང་ངོ། །ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱ་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་བཞག། ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་ལན་དུ་གསུངས་པ་ཐམས
ཅད་མཁྱེན་པ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཁྱད་པར་དུ་ཕྱེ་བས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། ཉན་ཐོས་དང་ནི་རྒྱལ་བ་གང། །སྣང་བའི་གཟུགས་དག་དེ་དག་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩེ་བདག་དག། དེ་དག་སྤྲུལ་བསྟོན་པའོ། ། @037
དེས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཁྱོད་ཀྱི་ཐེག་པ་གཅིག་བུ་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་མོས་བའི་ཁྱད་པར་ལས་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་སྒྲུབ་བར་གསུངས་པ། གཅིག་ལ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ། དེ་ནི
གཞན་ལ་བཤད་བ་མིན། །ནད་བའི་དབང་ལས་སྨན་པ་བཞིན། །སྨན་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད། ཅེས་པའོ། །དེ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བསྡུས་བ་ལས་ཞུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལན་ཡོད་པས་ན་འདིའི་བཤད་པ་ཡང་རྒྱ་ཆེ་བར་དེར་རིག་པར་བྱའོ། །རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ཅི། །འབྲས་བུ་ཅི་ཞིག
རྒྱུ་ནི་གང། །གཉིས་ཀ་གཞན་པ་ཅི་སླད་དུ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་འབྱུང་བ་ལགས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང། སྐྱེད་བའི་དངོས་པོ་དང། བྱེད་བ་དང། བྱེད་བ་པོར་འབྲེལ་ཏེ་རྐྱེན་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། གང་གི་ཚེ་ན་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེནའབྲས་བུ་མེད་པས་ན་རྒྱུ་ཇི་ལྟར་ན
ཡོད། ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བུ་མ་སྐྱེས་པར་ཡང་ཕར་འདོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟོག་གེ་བ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་མི་འཐད་པ་དང་།ཅིག་ཅར་འབྱུང་པར་མི་ཐད་དེ་།རྒྱུས་མཚན་ཉིད་མ་ཐོབ་བའི་ཕྱིར་དང། དུས་གཅིག་ཏུ་པན་བར
བྱ་བ་དང། ཕན་པར་བྱེད་པ་མི་རུང་སྟེ། དེ་བས་གཉིས་ཀ་གཞན་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་པོས་པོར་མི་རུང་ངོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་འབྱུང་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པའ?་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་ན་བྱ། མེད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་ན་ནི། བྱང་བ་བཀག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྔ་མའི་འོག་ཏུ
འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་བར་འགྱུར་ཞེས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལས་དང་འབྲས་བུར་ངེས་པར་འབྲེལ་བ་འབའ་ཞིའོ།།གཟུགས་མེད་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང། འགོག་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ། །འདུ་ཤེས་འགོག་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཅི་སླད་ཇི་ལྟར་སད་པར་འབྱུར། ཞེས་བྱ་བ་ནི
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སེམས་འཇུག་པ་འགོག་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གཉིད་ལྕི་བ་ལ་གནས་པ་བཞིན་པས་ན། ཇི་ལྟར་ན་སང་བར་འགྱུར། བདག་ཏུ་ཆགས་པ་དང་ལས་དང་ཚེའི་རྒྱུན་ཇི་སྲིད་དུ་མི་ལྡོག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འགོག་པ་བདག་ཏུ
@་037བ
ཆགས་པ་ཡོད་ན་འགོག་པར་འགྱུར་རོ། །འདུ་ཤེས་འགོག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུ་ཤེས་ནི་མཚན་མར་འཛིན་བའི་བདག་ཉིད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ཀྱི་བ་?་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་འགག་བར་འགྱུར། སྟོང་པ་ལ་མཚན་མར་མི་འཛིན་ཏེ་།སེམས
ལ་མཚན་མ་མེད་པས་སྨོན་བར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སླད་ཇི་ལྟར་སད་པར་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སད་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་གཟིགས་ཀྱང
ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་གཟིགས་སོ། །གང་དག་ལ་ཡང?་ནམ་མཁའ་མཛའ་ཡས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཛའ་ཡས་དང། འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་དང། མེད་པ་ཡང་རུང་སྟེ། རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པས་སེམས་འཇུག་པ་འགགས་པ་ཙམ་ལ་གནས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན
རྣམས་དེས་ཇི་ལྟར་ན། སྲིད་བའི་སྲོག?་མ་གྱུར་ཀྱང། བསམ་གཏན་པ་སྲིད་ཆགས་མེད་རྣམས། དར་བྱེད་ལྕགས་གྱུས་དྲངས་བ་དག་།སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཡང་གྱུར་བ། །དེ་དག་སད་པར་ཇི་ལྟར་རུང། །རིགས་པ་དང་ལུང་གི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཅིག་བཤད
མོད་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་འདི་བའི་ལན་ངེས་པར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་མཁྱེན་ཏེ། འགྲོ་བ་དང་ནི་ལུས་འཛིན་ཀྱང། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་བྱ་བ་འབྱུང། །ཇི་ལྟར་སལ་འཇུག་བར་འགྱུར་།ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུ་ཕྱོགས་དང་དུས་གང་དུ་སྐྱེས་བ་དེ་དེ་ཉིད་དུ་འགགས་པས་ན་བྱ་བ་ཅིའི་བླང་དུ་འབྱུང
སྐད་ཅིག་བའི་དོན་གྱི་དངོས་པོ་འགགས་བས་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བའོ། །ལུས་འཛིན་པ་ཡང་རྟག་པར་བྱིའི་དོན་དུ་འདུ་ཤེས་པས་སྐད་ཅིག་པ་འདྲ་བར་གཞན་སྐྱེ་བ་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་འཛིན་ཏོ། །མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཆུད་པ་འཕྲུལ་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཕྱི
རོལ་གྱི་བར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྣང་བ་མེད་དོ། །གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆན་ཡོད་པ་མིན། །ཞེས་སོ་།ཇི་ལྟར་ས་ལ་འཇུག་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི
ཚོགས་དང། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་བླ་མའི་ཡང་བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ས་རྣམས་སུ་འཇུག་གོ། ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ན་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་རིམ་པས་གལ?་སོགས་བར་འབྱེད་བ་མེད་དོ་ཞེས་པར
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གོ་བར་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དགོངས་པར་བརྟག་གོ། སྲིད་གསུམ་ཆོམས་ནས་ཕ་དེས་སུ། །གནས་ནི་གང་ལགས་ལུས་ནི་ཅི། །གནས་ཤིང་འགྲོ་བ་གང་ཞིག་ཏུ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་སུ་ཇི་ལྟར
འགྱུར་། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་ཚོམས་ནས་འགྲོའོ། །གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་གནས་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་དག་གི་ལུས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིའོ། །དེ་དག་གནས་བའི་མྱ་ངན
ལས་འདས་བ་ལ་གནས་པས་ན། འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་དག་འཕངས་པ་སྟེ། གང་དག་ལའང་འགྲོ་བ་དང་འོང་བའི་འདུ་ཤེས་ཡོད་བས་སོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་སྲིད་པ་གསུམ
བཅོམ་སྟེ། འགྲོ་བ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བའི་བྱིར་ཞེས་པར་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དགོངས་བར་བརྟག་གོ་།དབང་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་འཐོབ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ནི་མཉམ་བར་འཇོག?་།རྒྱལ་བ་ཁྱུ་མཆོག་བདག་ལ་གསུངས། ཞེས
བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ལ་སྙིང་རྗེའི་ས་བོན་ཡོད་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་ལ་བསྐུལ་བ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སྤྱད་བས་མངོན་བར་ཤེས་བ་དང། དབང་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས
ཀྱིས་གླེངས་བ་ན། ཆགས་པ་མེད་པའི་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་སྟེ། ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་བར་ཤེས་པ་མི་དགེ་བའི་བག་ཆགས་སྤངས་ཏེ། དགེ་བའི་བག་ཆགས་དེ་དགེ་ལ་ཡོད་དོ། །དེ་བས་ན་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས
བ་དང། ཀུན་གཞི་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུར། །སྣང་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་ལགས། །ཇི་ལྟར་སྣང་ལས་སླད་དུ་ལྡོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། མཚན་རྣམས་རྣམ་པར་དགོད་པ་དང། །བདག་མེད་བའང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་རིགས་སུ་ཇི་ལྟར
འགྱུར། ཡོད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྣོད་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སུ་དགོང་བར་བྱ་བས་ན། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་ཏུ་གསོལ་ཞེས
བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དྲི་བར་བསམས་པའོ། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་།ཕྱིའི་དོན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འཇུག་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཕྱིའི་དོན་མ་མཆིས་པ་དེ་ལྟར་རིག་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྒྲུབ་པར་གསོལ། །ཇི་ལྟར་དོན་སུན་འབྱིན
བར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་བྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་ཡོད་པ་མིན། །སྣང་བ་འདི་ཅི་ཞེས་པ་དང། །གསུངས་པ། ཕྱི་ཡི་དངོས་པོ་མེད་བར་ཡང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང། ཞེས་པ་སྟེ་རབ་རིབ་དང། མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ
ལ་སོགས་བའི་དངོས་པོ་ལྟར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ན། ཤེས་རབ་མཉམ་བར་འཇོག་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ། སེམས་ཙམ་ཉིད་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཕུང་པོ་དང། །བམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་བའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཅམ་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་དུ
གསོལ། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཕང་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པ་དང། སྐད་ཅིག་པས་ཇི་ལྟར་འཇིག་པར་འགྱུར་།དེ་ལྟར་རིག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་གསོལ། སེམས་ཅན་མ་མཆིས་ཇི་ལྟ་བུ། །ཀུན་རྫོབ་བཤད་པ་ཇི་ལྟ་བུ།
ཇི་ལྟར་རྟག་དང་ཆད་བ་ཡི། །ལྟ་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང་མི་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས། གཉིས་ཀྱང་འབྱུང་བ་མེད་དེ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་མེད་དེ། མོ་གཤམ་གྱི་སྩལ?་སོགས་བ་བཞིབ་དུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ།།
མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་གང་ལ་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་བར་བགྱི་བ་ཡང་ཕྱིའི་དོན་མ་མཆིས་པས་ན་དེ་ཡང་མ་མཆིས་པར་བསྟན་དུ་གསོལ། ཀུན་རྫོབ་བཤད་པ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཕྱིའི་དོན་མེད་ན།
མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་དོན་མ་རྟོགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞེས་པར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྟག་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཁ་ཅིག་ལ་ཐར་བར་ཡང་བདག་རྟག་པ་ཡོད་ཅེས་བ་དང། ཇི་ལྟར
ཁ་ཅིག་ཆད་པར་མངོན་པར་ཆགས་ཏེ། དེར་ཐར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མེད་ཅེས་པ་དེ་།འདི་རྟག་པ་བ་དང་ཆད་པར་སྨྲ་བ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པར་ཇི་བཞིན་དུ་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་དུ་གསོལ། ཇི་ལྟར
ཁྱོད་དང་མུ་སྟེགས་སུ། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་འགལ་མི་འགྱུར། །སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བུར། མ་འོངས་དུས་ན་འབྱུང་བ་གསུངས། ཞེས་བྱ་བ་ལ་མུ་སྟེགས་ཅན་ནི་གྲངས་ཅན་དང། ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དབང་པོ་དང་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིའི
དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྟོག་ལ། །ཕྱིའི་དོན་མེད་པར་ཡང་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་དང། ཇི་ལྟར་ན་འགལ་བར་མི་འགྱུར། སྡེ་བ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་སྟེ། ཐམས
ཅད་དུ་སྨྲ་བ་བ་ནི་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གསལ་བ་དང། མི་གསལ་བར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་བཞིན་དུ་དུས་གསུམ་དུ་ཡང་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང། བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །ས་མི་ཏི་བ་རྣམས་ནི་གང་ཟག་རྟག་པར་འདོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་དགེ་འདུན་ཆེན
པོ་པ་རྣམས་དང། གནས་བརྟན་ཆེན་པོ་བ་རྣམས་ཀྱང་རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་དང། འདོད་པ་ཐ་དད་པས་ཕྱེ་བ་ཕྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཡང་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འབྱེད་པའི་སྡེ་པ་རྣམས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཇི་ལྟར་འབྱུང། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དགོངས་པ་ནི་གང་གི་དེ་ལྟ
བུར་སྨྲ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་བང?་ངོ?། །ཇི་སླད་ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་འཇིག། སྙིང་པོ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ལགས། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་བྱེད་མ་མཆིས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་སློང་བ་སྟེ། ཆོས་ལ
བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མཆིས་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་དམིགས་བའི་ཚུལ་གྱིས་འགྱུར་རོ། །གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །རྟག་པ་ནི་རིམས་དང། ཅིག་ཅར
དོན་བྱེད་པ་འགལ་བས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པར་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་སྐད་ཅིག་པར་འཇིག་པར་སྒྲུབ་ཏུ་གསོལ། བཤེས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལས་རྟག་པར་ཡིད་ཆེས་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། སྐྲ་དང་རྩཝ་ལ་སོགས་པ་བཅད་ན་ཕྱིར
སྐྱེས་པ་བཞིན་དུ་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་སྐྱེས་པ་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་གོ་། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་པར་རབ་ཏུ་ཆུད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་བྱེད་པ་མ་མཆིས་པ་ནི་འཛིན་པ་དག
གཟུང་པ་དང། བརྗོད་པ་དང། རྗོད་པ་དང། བསྐྱེད་པ་དང། སྐྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཆུད་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རྗོད་པར་མི་བྱ་བ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་བ་དེ་ལྟར
ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ། ཇི་སྟེ་འཇིག་རྟེན་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ། །དྲི་ཟ་འདྲ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང། །ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་འདྲ་བ་ཡང། །ཅི་ཡི་སླད་པ་བདག་ལ་གསུངས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། ཆུ་ཟླ
དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང། དགོན་པའི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ། ཆུར་འཁྲུལ་པར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཡང་ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་སྟོང་པ་དང། དབུས་སུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། འཁྲུགས་པའི་མཐུ་དང་མཉམ་པར་མི་འདུ་བའི་མ་རིག་པ་དང།
ལས་ཀྱི་དབང་དང། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དབང་དང། རྐྱེན་གྱིས་ཁྱད་པར་དབང་ལས་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ངོ། །ཐོས་པ་དང། སེམས་པ་དང། སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་གང་གི་ཚེ་ཤེས
པར་བྱ་བ་སྦོམ་པ་དང་ཕྲ་བ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བ་ན་སྟོང་པར་མཐོང་བ་ནི། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་མངོན་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པས་སྤྱིར་སྒྲའི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་གློ་བར་ཆུད་པར་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དགོངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་ཇི་ལྟར་ཅིས། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་རྣམས་ཅི་ལས་འབྱུང། །ཡུལ་འཁྲུག་པ་དང་ཁྲག་ཁྲུག་དང། །ཇི་ལྟར
སྲིད་པ་ལྟ་བར་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ཡན་ལག་བྱེད་པ་དང། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་ཡང་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་རྣམས་སོ། །གང་དག
ཡང་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྩོད་པ་དང་འཐབ་པས་ཕན་ཚུན་དུ་ཁྲག་ཁྲུག་གིས་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ཡུལ་འཁྲུགས་ནས་བསྲེག་པ་དང། རྒོལ་བ་དང། ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་མཆོད་སྦྱིན་པོ་དང། དྲན་པ་པོ་དང། བརྟག་པ་པོ་རྣམས
ཀྱིས་ཆོས་སུ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་རྣལ་འབྱོར་བ་དང། ཚེ་ལེན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཞི་བ་དང། མ་ཞི་བའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བའི་ཤེས་པ་ལས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ན་འཇུག་།ཇི་ལྟར་སྲིད་པ་ལྟ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་རིས་འདོད་པས་མཆོད་བར་བྱ་ཞེས་པས་ན།
གང་གིས་ཕྱིའི་དོན་དུ་མངོན་བར་ཆགས་པས་འཁྲུལ་པ་དེ་དག་ལྡོག་བར་འགྱུར་བར་གཉིས་སུ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བདུད་རྩིའི་ཆོས་དེ་བསྟན་དུ་གསོལ། མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ་དང། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཨི་མེ་ཏོག་འདྲ། །འཇིག་རྟེན་ཇི
ལྟར་ཐུགས་སུ་ཆུད། །ཡེ་གེ་མེད་བར་ཇི་ལྟར་གསུངས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང། སྐྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་དང་།བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་འབྲེལ་པས་མ་སྐྱེས་པས་ནམ་སྐྱེས་པའོ། །སྐད་ཅིག་པའི་དངོས་པོ་མ་གཏོགས་པར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པ
གཞན་པའི་ཆོས་མེད་དེ། དེས་ན་མ་འགགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་དེར་རིགས་ཏེ། །དེ་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་རུང། །དེས་ན་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང
གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གཞན་མེད་དོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམས་མ་སྐྱེས་བ་ནི་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ནམ་མཁའ་ཨི་མེ་ཏོག་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱི
རྣམ་པ་སྟོང་སྟེ། དེ་ལྟར་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇི་རྟེན་ཐུགས་སུ་ཆུད་དོ། །ཡི་གེ་མེད་པ་ནི་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མངོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤྱིར་སྒྲ་དང་དོན་དུ་སྐྱེད་དེ། གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པའི
མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བཤད་པར་མཛད་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ། ཅི་ཡིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་འདྲ་བ་ལགས། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་དུ། །སེམས་དང་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དུ། ཞེས་བྱ་བ
ནི་གང་གི་ཚེ་ན། ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་བ་ཕྱོགས་སུ་དབྱེ་བས་ཕྱེ་སྟེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆུད་པ་མི་སེམས་ཤིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང། ཆགས་པ་མེད་པའི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང།
དྲི་མ་མེད་པ་སྟེ། འཁོར་བར་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པ་དང་མི་གཉིས་པའི་ཐར་བར་སྟོང་བའོ། །སེམས་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །དར་སེམས་ཉིད་ནི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཡུལ་རྣམས་འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ། ཞེས་པའོ། །དབང་པོ་དང་དོན་མེ་@041
པར་ཡང་སེམས་ཉིད་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་སུ་སོ་སོར་སྣང་བ་ནི། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས
རྣམས་བཞིན་དུའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དྲུག་ཀློག་སོ་།ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཐབས་དང། སྨོན་ལམ་དང། སྟོབས་དང། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་དང། །ཐབས
ལ་མཁས་པ་དང། སྨོན་ལམ་དང། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྤྱད་པར་བྱེད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་མ་གསུངས་སོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་ཡང་ཐུན་མོང་བ་ལགས་ཏེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ས་དང།
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །མདོ་སྡེ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་།མཚན་མ་མེད་པ་དང་།སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་ཐོབ་པ་ཁ་ཅིག་དེར་འཇུག་པས་ན་བཤད་དུ་གསོལ། །གང་གིས་ས་ཡི་རིམ
པར་འགྱུར། །སྣང་མེད་རྒྱུ་བ་གང་ཞིག་ལགས། །གང་གིས་བདག་མེད་རྣམ་པ་གཉིས། །ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་བདག་།ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་ས་དང་བོར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་གཉིས་སུ་མི་སྣང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རིམ་པའི་ཁྱད་པར་ཀྱང་ཇི་ལྟར
ན་འགྱུར་། རབ་དང། འབྲིང་དང་།ཐ་མ་དང་།གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བའི་རིམས་པས་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཏེ་།སོ་སོར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འགྱུར་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་དང་སེམས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང
པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་སྣང་བས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའོ། །ཅི་ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་འདག་ཅེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་བྱ་འདག་གོ་།ཤེས་རབ་ཀྱིས
@་041བ
མི་དམིགས་པ་དང། སྙིང་རྗེས་དམིགས་ཏེ། དེས་ན་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་།ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་འཕེལ་བ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གཞན་གྱི་དོན་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །
དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་བའི་ཞུ་བ་གསོལ་ནས། གཞན་གྱི་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཐུན་མོང་པའང་གསོལ་བར་བྱེད་དོ། །མགོན་པོ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་དང། །ཚུལ་ཁྲིམས་སེམས་ཅན་འབྱུང་གནས་དུ། །ནོར་བུ་མུ་ཏིག་གསེར་འབྱུང་བའི། །རིགས
རྣམས་སུ་ཡིས་རང་ཏུ་ཕྱུང། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཞུ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང། བཟོ་དང། སྒྱུ་རྩལ་མཛའ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་སྙེམས
བར་བྱེད་པ་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འབྱུང་གནས་ནི་དགེ་བ་དང། མི་དགེ་བའི་ལས་མུ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་རྣམས་ཏེ་།སེམས་ཅན་གྱི་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་འབྱུང་བ་དང། དེ་དག་བལྟ་བར་བྱ
བའི་གཙུག་ལག་ཀྱང་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཛའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་སྤངས་ཏེ། བསམ་པ་མགུ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཞུ་བ་སྙིང་པོ་མེད་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད
མཁྱེན་པས་སྤོང་བའི་ལན་བཀའ་སྩལ་པར་མཛད་བ། རི་རབ་ལ་སྲང?་དུ་ཡོད་བ་དང། ས་ལ་རྡུལ་དུ་ཡོད་པ་དང། ཡུངས་འབྲུ་དང། ཏིལ་འབྲུ་དང། འབྲས་དང། ནས་དང། སོར་དང། མཐོ་དང། ཁྲུ་དང། ཁྲུ་བཞི་ལ་གཞུ་དང། དེ་ལྟ་བརྒྱ་ལ་རྒྱད
གྲགས་དང། དེ་བཞི་ལ་དཔག་ཚད་ལ་སོགས་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ལ་འབུམ་དང། བྱེ་བ་དང། དུང་ཕྱུར་དང། ཐར?་འབུམ་དང། ཤུ་རྡོག་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་སུ་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ནི་མི་འདྲི། སྐད་ཅིག་།ཡུད་ཙམ་ཐང་ཅིག་དང་བདུན་སྟོང་ཉིད་བརྒྱའོ། །ཡུད
ཙམ་སུམ་ཅུ་ལ་ཐང་ཅིག་གོ་། ཐང་ཅིག་དེ་ལ་སྐད་ཅིག་པ་སུམ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ངོ། །ཐང་ཅིག་སུམ་ཅུ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་གོ་།ཉིན་ཞག་གཅིག་ལ་སྐད་ཅིག་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་དང། གཞི་མཐུན་བརྒྱད་ཁྲི་སྟེ།། གང་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་སྐྱེ་ཞིང
འགག་པའོ། །སྐད་ཅིག་།ཡུད་ཙམ། ཐང་ཅིག་།འཛུམས་པ་དང། ཕྱེ་བ་དང་།ཆུ་ཚོད་དང། ཐུན་དང། ཉིན་ཞག་དང། ཟླ་བ་དང། ལོ་དང། བསྐལ་བའི་གྲངས་དང། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཅི་སྟེ་མི་འདྲི། ཡལ་ག་གཞོན་ནུ་དང། །ཤིང་གེལ་པ་དང། རྩཝ
དང། ནགས་ཚལ་དང། མྱ་ངན་གྱི་ཐང་དང། བྱེ་མའི་སྒང་གི་མཛའ་དང། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་གཙུག་ལག་རིག་པའི་གནས་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང། རྟོག་གེ་དྲུག་དང། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཡན་ལག་དྲུག་དང། །སྔ་མ་ཅན་གྱི་སྲུང་དང། སྨན་དཔྱད་དང་ངོ། །
དོན་གྱི་གཙུག་ལག་རྣམས་དེ་དག་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཅིས་ན་འདྲི་བར་མི་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ལ་སོགས་པ་གོ་འདུན་ཚོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པས་འདྲི་བ་དང། ཤིང་དང་བོད་བ་ལ
སོགས་པ་རྣམས་མང་པོ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱལ་མོའི་འདྲི་བས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་མི་བྱེད་པ་ཐར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་གཙང་བ་དང། སྟོང་པ་བསྒོམས་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས
པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་བས་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཁྱེན་པར་མཛད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཛའ་དག་བླང་དོར་གྱི་ཁྱད་པར་འབའ་ཞིག་ཏུ་སྣང་བས་ན། གང་གིས་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་གཙང་བ་དང། སྟོང
པ་བསྒོམ་པར་སྦྱོར་བས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་ཅིང་ཐར་པ་དང། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བར་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་བླང་བ་ཉིད་དེ་ལྟར་བཤད་པར་མཛད་དོ། །གང་གིས་ཁྱོད་ཉག་མའི་དོན་རྣམས་དང་བྱེ་མ་ལ
སོགས་པའི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་འདྲི་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་དོན་དང། དེ་བཞིན་དུ་ཐར་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང
བཅས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་མ་ཕིན?་ནོ། །ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གསུང་ངོ། །སེམས་ཅན་དངོས་པོའི་སྣ་གྲངས་དང། །མངོན་པར་བརྗོད?་པ་སུ་ཡིས་བསྐྱེད། །རིག་པའི་གནས་དང་བཟོ་ཡི་གནས། །གང་གིས་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་བཤད། ཅེས་བྱ་བ་ནི
སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཞིང་ཆུད་པ་ཙམ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཡོད། དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གིས་ཀུན་ཏུ་སློང་ནས་མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་།རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ
པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སོ་སོར་སྣང་བར་དབྱེ་བ་ཕྱེ་བ་ན། མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྐྱེ་བོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བསྟན་དུ་གསོལ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མ་རིག་བས་མཉམ་པར་མི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང། སྣོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ངག་གི
ཡིན། །དེ་བཞིན་དུ་ཐུན་མོང་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཁྱད་པར་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པའི་ལས་སོ་སོར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཟོ་རྣམས་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤས་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་དང་རིགས
མ་ཡིན་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་དང། བླང་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་ཀུན་བསྐྱེད་པ་ནས་འགའ་ཞིག་མཁས་པའི་རིགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དེ་སྐད་བསྒྲུབ་ཏུ་གསོལ། རིག་པའི་གནས་དང་བཟོ་རྣམས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་སྐྱེས་པའི
ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མན་ངག་རྣམས་ལས་གཞན་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམ་པ་དུ། །ཚིགས་བཅད་རྐང་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །རིགས་པ་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་མཆིས། །བཤད་པ་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུག
སྐྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང། ཡི་གེར་འཇུག་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པར་སྦྱོར་པར་བཞག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་།ཡ་རབས་ཀྱི་ཚིག་གོ་།དེ་ལས་གང་ཡང་འཕགས་པ་ནི་ཡ་རབས་ཏེ། དེ་དེ་ནི་མ་རབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་བའོ། །རིགས
པ་ལ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་དེ། གཙུག་ལག་དང་རང་བཟོ་སྤྲེལ་བར་བྱ་བའོ། །སྒྲའི་དོན་དུ་བརྟགས་པ་ནི་།སྒྲའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རང་བཟོ་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཕོ་ཉ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལ་སོགས། །གཙོ་བོ་དར་པ་བཞིན
དུ་ནི། །ལྔ་ཡི་དུས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། །ཤིན་ཏུ་བཤད་མེད་འཇུག་པ་ཉིད། །ཤེས་རབ་ཅན་སྤོ་བས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པ་འདི་ནི་མཛའ་མེད་པ་ཉིད་དེ་།ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ་།བརྒྱ་ལས་དཔའ་བོ་གཅིག་ཅིག་འབྱུང། །སྟོང་རྣམས་ལས
ཀྱང་མཁས་པ་གཅིག་། སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ལས་སྨྲ་པ་དེ་གཅིག་།སྦྱིན་གཏོང་ཕོད་པ་འབྱུང་ངམ་མིན། །སྐོམ་དང་ཁ་ཟས་སྣ་ཚོགས་དང། །ཇི་ལྟར་འཁྲིག་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །རྒྱལ་པོ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང། །ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཇི་ལྟར
ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐོམ་དང་ཟས་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་དུ་མར་དམིགས་སོ་། འཁྲིག་པ་ནི་རྟག་པ་དང། མཛེས་པ་དང། གཙང་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང། གཡེམ་བྱག?
གི་ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་དང། སྟོང་པར་བསྒོམ་པས་དཀྱིལ་འཁོར་གསུམ་དུ་མི་དམིགས་པས་ན་གང་ཆགས་པར་འགྱུར
བ་དང། གང་དུ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དང། གང་གིས་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དེས་ཆོས་དེ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་འདོད
བའི་ལོངས?་སྤྱོད་ལ་མོས་པ་མེད་ཀྱང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་ཐོབ་པས་ལས་ཇི་བཞིན་པ་དང་མཐུན་པར་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་གླིང་བཞིའི་བདག་པོ་འམ། ཁམས་ཀྱི་བདག་པོའི་རྒྱལ་པོ་ཐབས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །
རབ་ཏུ་དགའ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སར་སྟོབས་ཀྱི་འཁོར་ཨོས་སྒྱུར་བརྨི་འགྱུར་ཞིང། ཕལ་ཆེར་གླིང་བཞིའི་དབང་པོར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དགེ་བ་བཅུའི་ལམ་དུ་འགོད་པར་བྱེད། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། ཟས་འདོད་པ་ལ་ཟས་དང། སྐོམ་འདོད་པ་ལ་སྐོམ་དང། དེ་བཞིན་དུ་གོས་དང་མལ་སྟོན་ལ་སོགས་པ་སུ་ཅི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་སྲིད་བསྲུང
བར་འགྱུར། ལྷ་ཡི་རིས་ལ་རྣམ་པ་དུ། །ས་དང་སྐར་ཚོགས་ཅི་ལས་གྱུར། །ཉི་ཟླ་གཉིས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བུ་།ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐུགས་རྗེས་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ་རྒྱལ་སྲིད་ཇི་ལྟར་སྲུང་བར་བྱེད་ཅེ་ན། གནོད་པའི
སེམས་ཅན་སྐྲོད་པར་བྱེད་དེ་། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སྡེ་སྣོད་ལས་འབྱུང་བ། སེམས་ཅན་མང་བོ་ལ་གནོད་ཅིང། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མི་དཔེན་པ་དེ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཉེ་བར་བཞག་སྟེ་།ཆད་པའི་གཙོག?
བཅད་ན་ཡང་ལྟུང་བའང་མེད་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱང་ཆེར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའོ། །བསོད་ནམས་ཅན་རྣམས་བསོད་ནམས་ཇི་བཞིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དུ་མའི་ཡུལ་གྱི་རིས་སུ་འབྱེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པའི
འཇིག་རྟེན་གྱི་མགོན་པོ་དེ་དག་གང་གིས་དམོད་མོ་འདོར་བ་དང། ཕན་པ་བྱེད་པའི་མཐུ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཞིང་ས་དང་སྐར་ཚོགས་འབྱུང་བ་སོ་སོར་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོད་དོ། །ཡང་ན་ཉི་མ་དང་ཟླ་པ་དག་ལས་རྣམ་པ་དུ
མས་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །ཐར་པ་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་མཆིས། །རྣལ་འབྱོར་ལྡན་པ་རྣམ་པ་དུ། །སློབ་མ་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་མཆིས། །སློབ་དཔོན་དུ་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས
པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་ལུས་པ་དང་བཅས་པ་དང། ལྷག་མ་མེད་པར་འབྱེད་པས་ཕྱེ་བའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ནི་མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དགྲོལ་པའི་མཚན་ཉིད་བས་ན་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་ཐར་པ་ཡིན་ནོ
ཞེས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ་། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བདག་འབའ་ཞིག་ཞི་བ་དང། རོ་གཅིག་པར་སྦྱོར་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་ཏེ་།ཚངས་པའི་བདག་ཉིད་མི་གཉིས་པ་དང། སྒྲའི་ཚངས་བ་མི་གཉིས་དང། ཡོད་པ་མི་གཉིས་པ་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་གཉིས
དང་། བདག་གི་རང་བཞིན་ནི་ཚོར་བ་དང་བཅས་པ་དང། ཚོར་བ་མེད་པ་དང་།ཁྱབ་པ་དང། རྡུལ་ཙམ་དང་།རྣམ་པ་གཅིག་པ་དང་།རྣམ་པ་དུ་མ་པའོ་ཞེས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་ལྡན་པ་ལ་ནི་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་དེ་།ཐོག་མ་པ་དང། རྣལ་འབྱོར་གྱི
ལམ་ལ་གནས་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་སྐྱེས་པའོ། །དེ་གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དབྱེ་བས་འབྱེད་ཅིང་སྔགས་དང་རྒྱུད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཆོག་ཐོབ་པ་།རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང། ལས་དང། ཤེས
བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པར་རྩ་བ་ནས་བཏོན་པ། ཐུགས་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཞན་དོན་སྤྱོད་པ་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །སློབ་མ་ཐོག་མ་པ་ནི་ཐོས
པ་དང། སེམས་པ་ལ་བརྩོན་པའོ། །བར་མ་ནི་རིག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །མཁས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དང། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་བྱ་བ་ལ་འགྲུས་པ་དང། སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ
ཕན་པར་དགའ་ཞིང་གང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཡིན་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་ཡང་དག་པའི་གཙུག་ལག་གི་མན་ངག་སྟོན་པ་དང་།རྣལ་འབྱོར་གྱི་ལམ་དུ་གཟུང་བར་བྱེད་པ་པ་དང། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེས་པ་དང་།བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ནུས་པ་དང།
འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉན་མོངས་པའི་སྐྱོན་ཟད་པ་དང། སྙིང་རྗེ་ཅན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བླང་བ་དང། དོར་བའི་དངོས་པོ་ཤེས་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་ལགས། །སྐྱེས་བའི་རབས་ལ་རྣམ་པ་དུ། །བདུད་ལ་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་མཆིས། །ཡ་མཚན་ཅན་ཡང་རྣམ་པ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི
ཐེག་པ་གསུམ་ཆད་གྱིས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པས་ན་ཤེས་རབ་རབ་དང། འབྲིང་དང། ཐ་མའི་བྱེ་བྲག་གིས་མངོན་པར་རྫོཌ་བར་འཚེང?་རྒྱ་བ་ལ་བརྟེན་ཏེ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ཚངས་པར་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་ནི་དག་བའི
སངས་རྒྱས་ནི་གྲོལ་ཞེས་པའོ། །ཞི་བ་པ་སྣ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་སངས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་སོ། །སངས་མ་རྒྱས་པ་ནི་འཁོར་པ་ཅན་ནོ། །རིག་པའི་དབང་པོ་དང་།ཚོགས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྷ་ཆེན་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ནི
སངས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ནི་ཞི་བ་སྟེ་།ངེས་ན་སྨྲས་པ། ལུས་ཅན་ཆ་བཅས་ཤེས་པར་བྱ། །རིག་པ་ཆ་དང་ཆ་མེད་རྣམས། །ཆ་མེད་ཞི་བ་དེ་ཁོ་ན། །ཀུན་གྱི་སྟེང་དུ་གནས་པའོ། །སྐྱེས་པའི་རབས་ནི་སྦྱིན་པ་དང། ཚུལ་ཁྲིམས་དང།
བཟོད་པ་དང། བརྩོན་འགྲུས་དང། བསམ་གཏན་དང། ཤེས་རབ་དང། ཐབས་དང། སྨོན་ལམ་དང། སྟོབས་དང། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་དུ་མཛའ་མེད་པའོ། །བདུང་ལ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དང། ཕུང་པོའི་བདུང
དང། འཆི་བདག་གི་བདུད་པ་དང། ལྷའི་བུའི་བདུད་དོ། །ཡ་མཚན་ལ་རྣམ་པ་མང་སྟེ། གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་དང། དབང་པོ་དོད་པ་དང། དབང་པོ་མ་དོད་པ་རྣམས་དང། ཁྲུས་དང། སྦྱིན་སྲེག་དང། གང་པ་དང། གཡང@045
སར་ལུས་འདོར་བ་དང། བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། འབྲས་བུ་དང། རྩེ་བ་དང། འོ་མ་དང། འོ་མ་མ་ཡིན་པ་དང། འབྲས་དང། ཆུ་དང། ལོ་མ་ཟ་པ་དང། ཐལ་བས་བྱག་པ
དང། སྐྲ་འབལ་བ་དང། རལ་བའི་ཅོད་པན་གྱིས་བརྒྱན་པ་དང། གར་དང། གླུ་དང། བ་ལང་དང། རི་དགས་དང། མ་བྱའི་བརྟུལ་ཞུགས་དང་།ཆ་བྱད་རྣམ་པ་དུ་མ་དང། རིན་པོ་ཆེ་དང། གསེར་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པས་བདག་ཏུ་སྨྲ?་བ་ཐམས
ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཐར་པར་སྨྲ་བས་ན་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་ཀྱི་བར་དུ་ཐར་བར་མི་རུང་པོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་བསྒྲུབ་པར་གསོལ། །ཁྱོད་ཀྱིས་རང་བཞིན་རྣམ་པ་དུ། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་མཆིས། །བཏགས་པ་ཙམ
ཡང་ཇི་ལྟ་བུ། །སྨྲ་བའི་མཆོག་གིས་བདག་ལ་གསུངས་།ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་རང་བཞིན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་དབྱེ་བས་འབྱེད་པའོ། །སེམས་ནི་ཀུན?་བཞི་རྣམ་པར
ཤེས་པ་སྟེ། །དེ་ཡང་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ། །བཏགས་པ་ཙམ་ནི་གཉས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འཛིན་པ་དང་གཟུང
བའི་དངོས་པོས་ཁམས་གསུམ་རྣམ་པར་བཞག་གོ?་། ཕྱིའི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྟོང་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བསྟན་དུ་གསོལ་ཞེས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གཞན་གྱི་ཆེད་དུ་བསམ་པར
བརྟག་གོ་། ནམ་མཁའ་ཨི་སྤྲིན་རླུང་ཅི་ལས་གྱུར། །དྲན་དང་ཡིད་གཞུངས་ཇི་ལྟར་འབྱུང། །ཤིང་གི་འཁྲི་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཆིས། །སྲིད་གསུམ་དབང་པོས་བདག་ལ་གསུངས། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྤྲིན་ནི་སྦྲིན་ཏེ་།འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ལ་སོགས་བའི་ལྷས་འཇིག
@་045བ
རྟེན་གྱི་དགོས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡིད་གཞུངས་ལ་སོགས་པ་ནི་ནད་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་དང། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཚལ་སྟུག་པོ་དང་ཤིང་གི་ལྕུག་མ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེས་པ
སྟེ། གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དྲུག་དང་དུག་སྨན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འབྱེད་པ་ན་ཕན་པ་དང། གནོད་པའི་འབྲས་བུ་ལགས་པས་ན། དེ་དེ་ལྟར་གཟུང་པར་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྲིད་པ
གསུམ་གྱི་དབང་པོས་ལས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་དུ་གསོལ། སེམས་ཅན་མཛའ་དག་གི་བསོད་ནམས་དང། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་ལྷག་པ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱུང་བ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག
བ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མཛའ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་ཆེན་པོ་རངས་པར་མཛད་པ་།ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་པའོ། །གླང་པོ་རི་དགས
རྟ་བླུན་རྣམས། །གཟུང་དུ་རུང་བ་ཅི་སླད་དུ་།ངན་པའི་མི་རྣམས་ཅི་ལས་གྱུར། བདག་ལ་སེམས་ལུང་སྒྱུར་བས་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བས་ན་གང་གིས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་བཞིན་དུ་དེ་དེ
ལྟར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་བླུན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འབྱེད་པ་ན་ལྷ་དང་།མི་དང། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་།ཡི་དགས་དང་།བྱོལ་སོང་དུ་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །མ
རིག་པས་མཉམ་པར་བཞག་ཏུ་མེད་པ་དང། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མཐུ་དང། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་གྱི་དབང་གིས་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཀྱི་རྟ་དང། གླང་པོ་དང། རི་དགས་རྨོངས་པ་རྣམས་སྡིག་པའི་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས
ན་བླུན་པ་རྣམས་མི་བླུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བར་བཏུབ་པོ། །མི་མ་རབས་ཐ་ཤལ་ངན་ལས་ལ་འགྲུས་པ་རྣམས་དེས་གཞན་པའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཀྱིས་བཀོལ་བར་བྱེད་དོ། །ཀྱེ་དེ་དག་གི་སེམས་འདུལ་པ་སོ་མ?་རྟོག?
ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བཤད་དུ་གསོལ། ཁམས་དྲུག་འཛིན་པ་ཅི་སླད་དུ། །འདོད་ཆེན་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་མ་ནིང་རྣམས། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་འགྱུར་བདག་ལ་གསུངས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་ཁམས
དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། ཁམས་དྲུག་ནི་དུས་དྲུག་གོ་།འདོད་ཆེན་པ་ནི་གཏི་མུག་གིས་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །བུད་མེད་དང་སྐྱེས་བ་དང། མ་ནིང་རྣམས་ཀྱང་ལས་གང་གིས་སྤྱོད་པ་དང། མི་སྤྱོད་པར་འཇུག་པ་དེ་ལས་རྣམ་པ་སྣ
ཚོགས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བསྟན་དུ་གསོལ། །རྣལ་འབྱོར་ལས་ནི་ཇི་ལྟར་ལྡོག་།རྣལ་འབྱོར་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཇུག་།ཅི་འདྲའི་སྐྱེས་བུ་ཇི་ལྟ་བུར། །རྣལ་འབྱོར་བཞག་པ་དག་ལ་གསུང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མཉམ་པར་འདུས་པ་ཅན་ཀུན་ཏུ་སྐྱོ་བར
འགྱུར་ཏེ། སྐད་ཅིག་པ་ཙམ་གྱིས་རྣལ་འབྱོར་ལས་ཡུལ་རྣམས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དང། །མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་རྣམས་མི་བསྒོམ་པ་དེ་ནི་ཕྱིའི་དོན་མཛེས་པ་དང། མི་མཛེས་པར་དམིཌ
པའི་ཚུལ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕྱིའི་དོན་སྦོམ་པ་དང་ཕྲ་བ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞིག་ཅིང་མི་དམིགས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལས་མི་ལྡོག་ཅིང་དེ་ལྟར་མཉམ་པར་འདེག་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་འཇུག་སྟེ། ཡུལ་རྣམས་མི་རྟག་པ་དང།
སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་དང། སྟོང་པར་མཐོང་དོ། །གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེམས་མཉམ་པར་འདུས་ཏེ། ཡུལ་རྣམས་མི་རྟག་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་དང། སྟོང་པར་མཐོང་ཞིང་སྐྱེ་བ་ཅན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན
པ་དང། རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་བསྟན་དུ་གསོལ། །འགྲོ་བར་ཕྱིན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི། །མཚན་མ་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུར། །གང་གིས་ཇི་ལྟར་ཕྱུག་པོར་འགྱུར། །མཁའ་?་འདྲས་བདག་ལ་བཀའ་
སྩོལ་ཞིག་། ཙས་བྱ་བ་ནི་བཅེས་མ་ཐག་པ་ལ། རྒ་བ་དང། འཇིག་པ་དང། མྱ་ངན་ཡང་དག་པར་སྣང་བས་ན་སྔོན་གྱི་གོམས་པ་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པར་གདོན་མི་ཟ་པར་སྔར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤང
བ་དང་བླང་པ་དང། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བླ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་བའི་ཁྱད་པར་བླ་མའི་ཡང་བླ་མ་གང་དང་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་ནི་སློབ་མ་རྣམས་མཁས་པའི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་ཐོག་མར་ཐོས?་པ་དང། སེམས་པ
སོགས་པར་སྤྱངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་བཙལ་མ་ཐག་པ་དང། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །ཚོར་བ་མེད་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་ལས་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་འགྲོ་བར་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ལ་སོཌ
པའི་མཚན་མས་ཚེ་གཞན་བསྒྲུབ་པའོ། །བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པས་ན་འགྲོ་བའི་རྣམ་པ་དུ་མ?་ཇི་ལྟར་ན་རུང། དེ་དག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དེ་སྐད་ན་ནི། བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་དུ་ཡང་སུས་བྱེད། གལ་ཏེ་རྒྱུ་གཞན་གྱི་ཁྱད
པར་མེད་ན་ནི་དེ་དག་གི་ཆེ་ཆུང་གི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེས་ན་འགྲོ་བའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གཞན་དུ་མི་འཐད་ཀྱི་རྒྱུ་གཞན་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཆོས་བཅུ་པ་ལས་གསུངས་པ། དུད་པས་མེ་ནི་ཤེས་པར་བྱེད། །བྱ
བཞད་ཀྱིས་ནི་ཆུ་ཡོད་པར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་ལྡན་གྱི། །རིག་ནི་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་དང། ནད་མེད་པ་དང། ལོངས་སྤྱོད་དང། བཞིན་བྱད་དང། སྐད་ཀྱི་ང་རོལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བསོད་ནམས་ལས་སྐྱེས་པ་དང
དབུལ་བ་དང་ནད་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྡིག་པ་ལས་འབྱུང་བར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ། རྒྱུ་དུ་མ་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་ནི། ཚོན་དུ་མས་རི་མོ་བྲིས་བ་དང་འདྲའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཕྱུག་པ་དང།།
དབུལ་བ་དང། གཟུགས་ལེགས་པ་དང། མི་ལེགས་པ་དང། ནད་དང་ནད་མེད་པའི་མཚན་མ་ལས་ལས་སྐྱེས་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།ཇི་ལྟར་ཅི་ཞིག་ཤཱཀྱའི་རིགས། །བུ་རམ་ཤིང་སྐྱེས་ཇི་ལྟར་བྱུང། །ཡུན་རིངས་དྲང་སྲོང་དཀའ་ཐུབ་གང། །ཁྱོད་ཀྱི་དེ་ནི།
ཇི་ལྟར་བསླབས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོས་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་སུ་ཀློག་པ་སྔོན་སེར་སྐྱའི་གནས་སུ་དྲང་སྲོང་སེར་སྐྱ་གནས་པས་མེས་དབེན་གྱི་སྲིད་མོ་ཆུང་མར་ལོང་ཞིག་པར་རྒྱལ་རིགས་གཞོན་ནུ་རྣམས་ལ་ངེས་སྨྲས་པ་དང། དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། ཅི་དེ་ལྟར
བྱེད་ནུས་སམ་། ཡང་དེས་སྨྲས་པ། ནུས་ཞེས་སོ། །དེས་ན་ཤཱཀྱ་ཞེས་མིང་བྱུང་ངོ། །དེ་དག་ལས་རྒྱལ་རིགས་གཞོན་ནུ་ཞིག་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དེའི་གནས་སུ་རྐུན་པོ་ཞིག་བྱུང་བའི་ཆད་པར་དེ་གསལ་ཤིང་གིས་ཕུག་བ་དང། དེའི་མཁན་པོ་དཀའ་ཐུབ་ཅན་དུ་ཡུན
རིང་དཀའ་ཐུབ་གླིང་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་དེ་མཐོང་ནས་། བུ་དེ་ཅི་ཞེས་དྲིས་པ་དང། ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་བ་ངེས་མཁན་པོ་ལ་སྨྲས་པའི་འོག་ཏུ་དེས་ཀྱང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བར་སྨྲས་པ་།བུ་མེད་ལ་ནི་འགྲོ་བ་མེད་ཅེས་སོ། །དེ་བས་ན་བུ་སྐྱེ་བར་གྱིས་།ཇི་ལྟར་ཞེས་པ
དང་སྨྲས་པ་། སྔོན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱས་ཏེ། ཁུ་བ་འབྱིན་བར་གྱིས་ཤིག་དེའི་ཁུ་བའི་ཐིགS་པས་བུ་གཉིས་སུ་རེད་བ་བུ་རམ་ཤིང་གིར་བར་ཞུགས་པ་དང། དྲང་སྲོང་གིས་བསོས་ནས། དེའི་ཕྱིར་བུ་རམ་ཤིང་སྐྱས་ཞེས་མིང་དུ་གྱུར་ཏོ། །ཁྱོད་ཉིད
ཞིང་རྣམས་ཐམས་ཅད་དུ། །མཚན་དང་དེ་བཞིན་གཟུགས་སྣ་ཚོགས། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་སྐོར་བར་ཡབ། །ཅི་ཡི་སླང་དུ་ཀུན་ན་གདའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་བཞིན་དུ་གཅིག་བུ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ཐ་དད་པར་ཆུའི་སྣོད་དུ་སར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་མང་པོ།།
འཕྲོས་ནས་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཛའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་མགུ་བར་མཛད་པ། སྐར་མའི་བདག་པོ་སྐར་མའི
ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་མང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབུས་སུ་བཞུགས་ཤིང་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པར་གང་པར་ཀུན་ཏུ་སྣང་ངོ། །མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནས་གཤེགས་པ་དང། ཡུམ་སྒྱུ་མའི་ལྷུམས་སུ
ཞུགས་པ་དང། བལྟམ་པ་དང། གཞོན་ནུ་རོལ་པ་དང། དཀའ་བ་སྤྱད་པ་དང། བདུད་བཅོམ་པ་དང། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའ་ཨི་དབྱིངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས། སེམས་ཅན་སྐྱོ་བར་མཛད་པ་དང། སེམས
ཅན་གོ་འདུན་གྱི་མཛད་པས་ཁྱབ་པ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་མང་པོར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ཆུད་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཇི་ལྟར་ཤ་རྣམས་བཟར་མི་རུང། །ཇི་ལྟར་ཤ་ནི་བཀག་པ་ལགས། །ཤ་ཟའི
རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས། །ཤ་འཚལ་བར་ཡང་ཇི་ལྟར་གྱུར། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་སྟེ། དེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གཏོང་བས་ན་དེས་ཇི་ལྟར་ཤ་ཟ?་བར་འགྱུར། །གང་ཡང་ཉན
ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་དེ་ལ་ཡང་བཀག་པ་སྟེ། ཤ་དང་ཉ་ལ་སོགས་པ་ནི། །རབ་ཏུ་བྱུང་བས་བསྔོས་བཟོས་ན། །བརྩེ་བ་མེད་པའི་སེམས་སྐྱེ་བས། །དེའི་ཚེ་ཕྱིར་གསོད་པ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཤའི་འདོད་ཆེན་ལ་གོམས་ཏེ
སྡིག་བའི་ལས་ཀྱིས་ཤ་ཟ་བའི་རིགས་ཤ་ཟ་བར་འགྱུར་བ་དང། ལྷ་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང། དྲི་ཟ་དང། ལྷ་མ་ཡིན་དང། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང། མི་འམ་ཅི་དང། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང། མི་དང། མི་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས
ཤིའི་རོ་མྱོང་བ་ལ་ཆགས་པ་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པའི་སེམས་ཇི་ལྟར་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་དང། མཛའ་གསུམ་གཙང་ཞིང་ལྟུང་བཟེད་དུ་རྩལ་བ་འབྲས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཀྱིས་དེ?་ཆོས
ཅིག་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཐུན་མོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་དུ་གསོལ། ཇི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་གསུངས་པ། འཛངས་པ་བློ་ཅན་མཁས་པ་ཡིས། །ཟས་གཙང་ཞིམ་པོ་ཅུང་ཟད་འགྱུར། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་བཞག་མེད་ན། །རྣལ་ཅན་དེ་ཟབ་བཀག་མེད
རུང། །ཡ་རབས་དང་མ་རབས་ཀྱི་ཚིག་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་བློ་དགག་པའི་དོན་དུ་ཇི་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཆུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུང་རབ་ཏུ་སྒྲ་སྦྱོར་བ་མཛད་དེ། དེས་ན་དེ་རང་གཞན་དུ་ཡང་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་བྱར?
ཀློག་གོ་། ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། དགེ་སློང་དག་ཕྱིའི་གཙུག་ལག་རྣམས་ནི་ལྕགས་ཀྱི་སེའུ་དང་མཚུངས་ཏེ། འབད་པ་ཆེན་པོས་ཁོང་དུ་ཆུད་བར་བྱ་སྟེ། ཁོང་དུ་ཆུད་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་ཞི་བའི་དོན་མེད་པས་ན་འབྲས་བུ་མེད་པ
ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞིང་རྣམས་ཉི་ཟླའི་དབྱིབས། །རི་རབ་པདམོ་འདྲ་བ་དང། །དཔལ་བེའུ་སེང་གེའི་དབྱིབས་འདྲ་བ། །ཅི་ཡི་སླད་པ་བདག་ལ་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིང་རྣམ་པ་དུ་མར་བཞག་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མངོན་པར་དང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ
དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཟུགས་རྣམ་པ་ལྔ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་མཛད་དེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པ་ལས་འབྱུང་བདག་ལ་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་དང། བར་དང། ལྟག་དང།
ཞེས་སོ། །དེས་ན་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་དང། རི་རབ་དང། པདམོ་དང། དཔལ་བེའུ་མངོན་པར་མཛེས་པའི་རྒྱན་རྣམས་ཀྱི་ཞིང་བཀོད་པར་མཛད་དོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་ཞིང་བཀོད་པའི་རྒྱན་དང། བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །
སྟེང་དང་འོག་ཏུ་བཀོད་པ་དག་། མིག་འཕྲུལ་འདྲ་བ་ཇི་ལྟ་བུ། །རིན་ཆེན་ཀུན་གྱི་ཞིང་རྣམས་ཀྱང། །ཇི་ལྟར་ཅི་སླང་བདག་ལ་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་དང། བར་དང། ལྟག་དང། གློ་དང། རྒྱུན་ཆགས་དང། བར་ཆད་དུ་ཞིང་གི་སྣང
པ་རྣམ་བར་གནས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱིའི་རྣམ་པར་གྲུབ་པ་མེད་པར་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བ། ཞིང་སོ་སོར་སྣང་བའི་རིམ་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ངོ། །ཇི་ལྟར་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལས་འབྱུང་བ། ཞིང
གི་རྒྱན་ཞིང་གི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་ཞིང་གི་རྒྱན་མ་ཡིན་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་བས་གསུངས་སོ་ཞེས་བའོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སོ་སོར་སྣང་བར་འགྱུར་ཞིང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམས
ལས་གྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རིན་པོ་ཆེར་སྣང་ངོ། །བི་ཝཾ་རྔ་ཡི་དབྱིབས་འདྲ་དང། །འབྲས་བུ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་འདྲ། །ཉི་ཟླ་དག་དང་རྣམ་བྲལ་བ། །ཇི་ལྟར་ཅི་སླད་བདག་ལ་གསུངས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་བི་ཝཾ་ལ་སོགས་པའི་རན་བཞིན་གྱི
དབྱིབས་དང་མེ་ཏོག་དང། འབྲས་བུ་ལྟ་བུའོ། །ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་འོད་དང་བྲལ་བ་ནི་རྣམ་བ་དུ་མའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཞིང་གི་རྒྱན་དང་རང་གི་འོད་ཀྱིས་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །ལ་ལ་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་དང། །སངས་རྒྱས་ལ་ལ
རྣམ་སྨིན་བྱུང། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་སངས་རྒྱས་རྣམས། །ཇི་ལྟར་ཅི་སླང་བདག་ལ་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པ་གང་དག་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི
ཚོགས་རྣམ། པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་མགུ་བར་མཛད་བ་ཐོག་མར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བའི་སྣང@049
བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་ཏེ། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཙུན་གཙོ་དེ་དག་སྣང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྦོམ་པ་དང་ཕྲ་བ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས
པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་ཡོད་པ་མིན། ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཚེ་ཕྱིའི་དོན་ལ་མི་དམིགས་ཏེ། འཛིན་པ་དང་གཟུང་པའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་ནས་པ་སམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རང་གིས་རིག་པར
བཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བགྱི་པས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་དུ་གསོལ། ཅི་སླད་ཇི་ལྟར་འདོད་ཁམས་སུ། །རྣམ་སངས་མ་རྒྱས་བདག་ལ་གསུངས།།
ཅི་ཡི་སླད་དུ་འོག་མིན་དུ། །ཆགས་བྲལ་ཁྲོད་དུ་མངོན་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བསྟན་པ་ནི་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུ་བསྟན་པའི་སྐལ་བ་མེད་ཅིང་རྐྱེན་དུ་མ་བབ་ལ་སྦྲུལ་པའི
སྐུ་འཚང་རྒྱ་བའི་རིམ་པར་མ་བསྟན་ན་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིད་མི་ཆེས་ཏེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་དང། ཀླུ་དང། གནོད་སྦྱིན་དང། དྲི་ཟ་དང། ལྷ་མ་ཡིན་དང། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང། མིའམ་ཅི་དང། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང།
མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དྲང་བའི་དོན་དུ་བདུད་བཅོམ་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་ཅིའི་སླད་དུ་འོག་མ་ནི་དུ། ཆགས་བྲལ་ཁྲོད་དུ་མངོན་སངས་རྒྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི
ཀ་ཧམས་སུ་སྐྱེས་ནས་གནས་བཅུ་བདུན་གྱི་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་རྣམས་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་མངོན་པར་ཡ་མཚན་དུ་འཛིན་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་དེར་རྫོགས་ལོང་སྤྱོད་པའི་སྐུ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་མངོན་པར
@་049བ
རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཚུལ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེར་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་བཤད་པར་མཛད་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུན་འདི་བསྟན་དུ་གསོལ། བདེ་གཤེགས་མྱ་ངན་འདས་ནས་ཀོ་།བསྟན་པ་སུ་ཞིག་འཛིན
པར་འགྱུར། །སྟོན་པ་ཇི་སྲིད་པར་དུ་བཞུགས། །ཚུལ་ཡང་ཇི་སྲིད་གནས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཁྱད་པར་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་བཙུན་གཙོ་ཚིག་གི་དབང་པོ་ལ་གཏང་པར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན
ནུའི་རྒྱུད་ལས་ཀློག་གོ་། འདི་ཉིད་དུ་ཡང་གསུངས་པ། ལྷོ་ཕྱོགས་བེ་ཏའི་ཡུལ་དུ་ནི། །དགེ་སློང་དཔལ་ལྡན་ཆེར་གྲགས་པ། །དེ་མིང་ཀླུ་ཞེས་བོང་པ་སྟེ། །ཡོད་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་འཇིག་པ། །ད་ཡི་ཐེག་པ་འཇིག་རྟེན་དུ། །བ་མེད་ཐེག
ཆེན་རབ་བཤད་ནས། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་བསྒྲུབས་ཏེ། །བདེ་བ་ཅན་དུ་དེ་འགྲོའོ། །གང་ན་རྟོག་པ་དང་དགེ་སློང་གི་ལས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་ཉམས་པ་མེད་པར་ལོ་སྟོང་གི་བར་དུ་བསྟན་པ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དུས
དམ་པ་ཡང་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ནས་དུས་དར་ཏེ། སྐྱེ་དགུའི་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་ན་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་བཙུན་གཙོ་བྱམས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང
རྒྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་གྲུབ་མཛའ་རྣམ་པ་དུ། །ལྟ་བ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་དུ། །དགེ་སློང་དངོས་དང་འདུལ་བ་ཡང། །ཅི་སླད་ཇི་ལྟར་བདག་ལ་གསུངས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཛའ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས
རྒྱས་དང། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ལྟ་བ་ཡང་ཕྱིའི་དོན་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་སྟོང་པ་མི་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འདུལ་བ་ཡང། ལྔ་དང་བརྒྱད་དང་བཅུ་ཀུན་ཀྱང། །ཐམས་ཅད་ལས
བྲལ་ཁས་ལེན་པ། །དགེ་བསྙེན་ཁ་ཅིག་གནས་པ་དང། །དགེ་སྤྱོད་བསྟན་པ་དགེ་སློང་ངོ། །ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ལྟར་བཤད་དུ་གསོལ། །རང་རྒྱལ་རྒྱལ་སྲས་ཉན་ཐོས་ཀྱི། །ཅི་སླད་འགྱུར་བ་བརྒྱ་པོ
དང། །སྣང་བ་མེད་པ་བརྒྱལ་པོ་ཡང། །ཅི་ཡི་སླད་པ་བདག་ལ་གསུངས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུལ་པ་ནས་འཕོ་བ་བརྒྱ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་རིགས་པས་སྤོང་ངོ། །བརྒྱ་ནི་མཛའ་མེད་པར་ཉེ་བར
བརྟག་པར་བྱེད་པའོ། །གནས་འཕོ་བ་ནི་བསལ་པའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་ཏུ་སྤངས་པ་ན་སྣང་བ་མེད་པ་བརྒྱ་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །རང་སངས་རྒྱས་དང། ཉན་ཐོས་དང། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་རྟོགས་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ
དེ་དག་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་ཡེ་ཤེས་གསུམ་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་མངོན་ཤེས་གང་གིས་བྱུང། །འཇིག་རྟེན་འདས་ཀྱི་འང་ཇི་ལྟ་བུར། །སེམས་ནི་ས་རྣམས་བདུན་པོ་ཡང། །ཇི་ལྟར་ཅི་སླད་བདག་ལ
གསུངས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ནམ་མཁར་འགྲོ་ཞིང་འབར་བ་དང། སྣང་བ་ལ་སོགས་པའི། །གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང་།སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང། ལྷའི་མིག་དང། ལྷའི་རྣ་བ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་པར་ཤེས
པ་ལྔ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དང་ཐུན་མོང་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་དྲུག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་འགྲུབ་པ་སྟེ། དེ་འབྱུང་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར
འགྱུར་རོ། །སེམས་ནི་ས་རྣམས་བདུན་པོ་ཡང། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། ས་བདུན་དག་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། །སྣང་བ་མེད་པ་བརྒྱད་པའོ། །ས་གཉིས་དག་ནི་གནས་ཡིན་ཏེ། །ས
གཞན་ང་ཡི་རང་བཞིན་ནོ། །ཕྱིའི་དངོས་པོ་བསལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ས་བདུན་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་མཉམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། །ཕྱི་ཡི་དངོས་པོ་བསལ་ནས་སུ། །ཤེས་པ་ཙམ་ལ་འཇུག
པས་ན། །འདི་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་ཏེ། །ད་དང་གཞན་གྱིས་བཤད་པའོ། །ས་བརྒྱད་པོའི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་རྟོག་པར་དབུ་མ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད
དུ་གསུངས་པ། དངོས་མིན་དངོས་པོ་མིན་ཡང་མིན། །ཡོད་དང་མེད་པར་མི་དམིགས་པ། །འདི་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་ཏེ། །ད་དང་གཞན་གྱིས་བཤད་པའོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ།
དངོས་པོས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང། དངོས་པོ་མེད་པས་མངོན་པར་རྟོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མཉམ་པས་མངོན་པར་རྟོགས་ཞེས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་འདུན་རྣམས་པ་དུ། །ཇི་ལྟར་དགེ་འདུན་དབྱེན
དུ་འགྱུར། །སེམས་ཅན་གསོ་པའི་གཙུག་ལག་ཀྱང། །ཇི་ལྟར་ཅི་སླད་བདག་ལ་གསུངས་།ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་པ་དང། གཉི་ག་སྡོམ་པ་བ་དང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་འདུན་ནོ།།
དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་དང་འགྱུར་རོ། །གནས་ཁང་གཅིག་ཏུ་གནས་པར་མི་བྱ་བ་དང། ལམ་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་བར་མི་བྱ་སྟེ་།ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཐེག་པ་ཆེན
པོའི་ལྟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གསོ་པའི་གཙུག་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་གཏི་མུག་གི་རྒྱུ་ལས་སྡིག་བའི་ནད་ལོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་འབྱུང་པ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ
དེ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་སོ། །འོད་སྲུངས་ལོག་པར་དད་སེལ་དང། །གསེར་ཐུབ་ཀྱང་ནི་ད་ཡིན་ཞེས། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་གསུང་བ་དེ། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཅི་སླད་གསུངས་།ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ
ད་ཨག་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོས་གཟུགས་ཀྱིས་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་མཛའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་མགུ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཇི་བཞིན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ང་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེ
ལྟ་བུའི་དོན་དགོངས་པ་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་དུ་གསུང་པ་མཛད་དོ། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ཅིས་མེད་བརྗོད། །རྟོག་དང་འཇིག་གཏམ་ཇི་ལྟ་བུ། ཅི་སླད་སེམས་ཙམ་ཡང་དག་ཉིད། །ཐམས་ཅད་དུ་ན་བཤད་མི་མཛད་།ཅེས་བྱ་བ་ལ། བདག་དང
སེམས་ཅན་མེད་པར་འཆད་པ་ནི་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་ཞེན་པའི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་འཇིག་པར་འཆད་པ་ཡང་བྱེད་པ་པོར་སྨྲ་བ་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་བ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་མ་སྐྱེས་པས་ན་ཡོད
པ་མ་ཡིན་པ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །ཅིའི་སླད་དུ་སེམས་ཙམ
ཐམས་ཅད་དུ་བཤད་པར་མི་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཕྱི་ཕྱིར་གསོལ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པོས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་གཅིག་ལ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་ལ་བཤད་པ་མིན། ནད་པའི་དབང་ལས་སྨན
བ་བཞིན། །སྨན་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། ཞེས་ཏེ། ངེས་ན་སྣོད་མ་ཡིན་བ་རྣམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡང་དག་པར་ངས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཆད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཐོག་མ་པ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད
ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་ངས་འཆད་དོ། །ཅི་སླད་སྐྱེས་བུ་ན་ཆུང་ནོར། ། རུ་ར་དང་སྐྱུ་རུ་ཆེ་ལ་།ཀེ་ལ་ས་དང་འཁོར་ཡུག་རི། །རྡོ་རྗེ་སྲ་བ་འདི་ཇི་ལྟ་བུ། ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེས་བུ་དང་ན་ཆུང་གི་ནོར་ནི་གང་ཕོ་དང་མོ་ལ་མཁོ་བ་དེ
ཐམས་ཅད་ནི་ནོར་ཏེ། ལས་ལས་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། རུ་ར་དང་སྐྱུ་རུ་རའི་ཚལ་ནི་སྨན་ཏེ། སྐྱོན་གསུམ་འཕྲོག་པས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་མཁོ་པའོ། །ཀེ་ལ་ས་དང་ཁོར་ཡུག་རི། །རྡོ་རྗེ་སྲ་བའང་ཨི་ལྟ་བུ། ཞེས
བྱ་བ་ནི་འབྱུང་ཁུང་མེད་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱུང་བ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སོ། །དེའི་དྲུང་ན་མི་གཡོར་རི། །རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་རབ་བརྒྱན་ཅིང། །དྲང་སྲོང་དྲི་ཟས་ཀུན་གང་ན། །ཇི་ལྟར་ཅི་སླད་བདག་ལ
གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་འཁོར་ཡུག་གི་དྲུང་ན་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་མི་གཡོ་བ་དྲང་སྲོང་དང་དྲི་ཟ་རྣམས་ཀྱི་གནས་མཆིས་པ་བསོད་ནམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས
བྱུང་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲུབ་ཏུ་གསོལ། གང་གིས་སེམས་ཅན་ཀྱིས་བསོད་ནམས་མངོན་པར་སྦེལ་བའི་སླད་དུ་སེམས་དང་བའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའོ། །ལྷ་ཆེན་གྱིས་ནི་གསན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཙུན་གཙོའི
སངས་རྒྱས་ནི་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དྲིས་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་སླར་བསལ་བ་ནས་གང་དག་འཁོར་བ་དང། ལོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། སྡུག་བསྔལ་ཟད་པའི་དོན་དུ་མཁོ་བའི་དྲིས་བ་དེ་དག་གི་ལན་ནི་ཐོག་མར་ལེགས་སོ
ཞེས་གསུངས་ཏེ་གསུངས་ངོ། །དྲིས་པ་ཡང་དག་ཡང་རྩཝ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་དག་ལ་སྐྱོན་ཆེ་བར་བཤད་ཅིང་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆེད་དུ་ལན་གསུངས་པ། ཐེག་པ་ཆེ་ཚུལ་སྣ་ཚོཌ
པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་མཆོག་འདི། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པའི་ཕུལ། །ལྷ་ཆེན་གྱིས་ནི་གསན་པ་དང། ཞེས་ཏེ་།དེ་འདྲི་བ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་པ་བླང་བ་དང། དོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ།
སྣ་ཚོགས་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་མཆོག་ཡིན་ནོ། །དེ་ན་ལྷ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བཙུན་གཙོའི་སངས་རྒྱས། བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས
དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་ལེགས་པར་བསྟབས་པ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ལེགས་སོ་ལེགས། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གང་དྲིས་པ། །དེ་ནི་རིམ་གྱིས་ངས་བཤད་ཀྱིས། །བློ་ཆེན་ང་ལས་ཤེས་པར་བྱོས། །སྐྱེ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང།།
ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་དང་སྟོང། །འཕོ་དང་རང་བཞིན་མེད་པ་དང། །སངས་རྒྱས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་དང་སྲས་ཞེས་བྱ་བར་སྔར་དྲི་བ་ཇི་ལྟར་གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བཤད་པར་མཛད་དེ། དྲི་བ་གང་དག་ལ་སྐྱེས་བུའི་དོན་དུ་མཁོ
བ་མེད་ཅིང་སྐྱོན་ཆེ་བ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱོན་ཆེ་བར་གསུངས་ཞིང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་ལ་ན་མི་སྩོལ་བ་ནི་ས་ལ་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང། རི་རབ་ལ་སྲད་དུ་ཡོད་བདག་ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཇི་ཙམ་བར་།རྡུལ་ཕྲ་མོ་བདུན་ན་མ་བརྒྱད་ལ་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཐམས་ཅད
ཀྱང་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདྲི་ཞེས་ཏེ། དེས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོ་མེད་པས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་མ་གཏོགས་པ་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལ་རྫས་བརྒྱད་དོ། །མཆོག་ཏུ་ཕྲ་བ་བདུན་ལ་རྡུལ་གང?
མར་འགྱུར་རོ། །དེ་བདུན་ལ་རྡུལ་ལོ། །དེ་བདུན་བདུན་གྱི་གོང་མའི་གྲངས་ཀྱི་རི་བོང་དང། ལུག་དང་བ་ལང་གི་སྤུ་རྫུབ་དང། སྲོ་མེ་དང། ཤིག་དང། ཡུངས་ཀར་དང། མ་སེ་དང། ནམ་དང་།ཏོ་ལོ་དང། འཛིན་པ་དང། གསེར་སྲང་གཅིག་གི་གངས
ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ནི་བརྒྱད་ལས་གྲངས་སུ་འདྲེ་བའོ། །འཛིན་པ་ནི་སྲང་གི་བཞིའི་ཆར་གྲུབ་པའོ། །ཡུངས་ཀར་བདུན་ནམ་བརྒྱད་ཀྱིས་ནས་གཅིག་གོ་།ནས་བརྒྱད་ལ་ཚིགས་སོ། །ཚིགས་བཞི་ལ་སོར་མོའོ། །སོར་མོ་བཅུ་གཉིས་ལ་མཐོའོ།།
མཐེ་དོ་ལེ་ཁྲུའོ། །ཁྲུ་བཞི་ལ་གཞུའོ། །གཞུ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་རྒྱད་གྲགས་སོ། །རྒྱད་གྲགས་བཞི་ལ་དཔག་ཚད་ཀྱི་གྲངས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལོ། །དུས་ལ་སོགས་པ་འང་ཅིའི་ཕྱིར་ན་མི་འདྲི། དེ་དག་ལས་དྲི་བའི་གཙོ་རྣམས་ཀྱི་ལན་ནི་བླན་པར་འགྱུར
མོད་ཀྱི། འདྲི་བ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱུད་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཉོན་ཅིག་ཅེས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྟོན་པར་མཛད་པ། སྐྱེ་བའི་ཚིག་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བའི
ཚིག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཚིག་ནི་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་མེད་པས་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་ན་མི་གཉིས་པ་དོན་དམ་པའི་ཚིག་གོ་།རྟག་པའི་ཚིག་དང། མི་རྟག་པའི་ཚིག
ནི་རྒྱུན་རྟག་པས་ན་རྟག་པའི་ཚིག་གོ་། རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རྟག་པས་ན་མི་རྟག་པའི་ཆོ་གོ་།མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོ་ག་དང་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ནི་ནརང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སྐད་ཅིག་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས
པའོ། །ཡང་མཆེད་ཉིད་ནི་མཆན་ཉིད་མ་སྟེ། དོན་དུ་མའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་དང་མི་འགལ་བའི་སྒྲའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ཁྱད་པར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་མཁྱེན་ཏོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཚིག་ནི་གང་ན་མཚན་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་@053
མཚན་མར་བྱ་བ་མེད་པའམ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་མི་གཉིས་པའོ། །གནས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཚིག་དང། གནས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི
སྐད་ཅིག་པ་དང་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཐལ་དང་ཟུར་གྱི་རིམ་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བློའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མཛད་དེ། འདུས་མ་བྱས་པར་དགོངས་པའོ། །སྐད་ཅིག་པའི་ཚིག་དང་སྐད་ཅིག་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག
ཏུ་འཇིག་པས་ན་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་སུ་གནས་པའི་རྣམ་པའི་ཆ་དང་བྲལ་བ་ནི་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་རྒྱུན་རྟག་པའམ་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། རྟག་པ་མ
སྐྱེས་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་རིམ་དང་ཅིག་ཆར་དུ་དོན་བྱེད་པ་འགལ་ལོ། །གང་ལ་དོན་བྱེད་པའི་མཐུ་མེད་པ་དེ་དངོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །རང་བཞིན
ཡོད་པའི་ཚིག་དང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚིག་ནི་གང་ལ་བསྲེགས་པ་དང་འཚེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་སྲ་བ་དང། རླན་པ་དང་།དྲོ་བ་དང། གཡོ་བ་ལ་སོགས་ངེས་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་སྨོས་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་རྣམ
པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་པ། ཡོད་པ་དང་མེད་པར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང། གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་བར་རིག་པ་དེ་ལ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་དང། སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆུད
པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་བཙུན་གཙོ་བྱམས་པས་གསུངས་པ། གཉིས་མེད་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི། །སྟོང་པ་ཡིན་ནི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ
@་053བ
པས་མི་སྟོང་པ་སྟེ། དེར་བྱིས་པ་རྣམས་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཆགས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན
དུའོ། །ཚད་པའི་ཚིག་དང་།ཆད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་སྐད་ཅིག་པ་ཆད་པ་དང་།རྒྱུན་མི་ཆད་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་དགོངས་པའི་དོན་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཀྱི་ཚིག་དང་།སེམས་མེད་པའི་ཚིག་ནི་གང་ན་སེམས་འཇུག་པ་སྟེ།
བཟུང་བ་དང། འཛིན་པ་དང། བརྗོད་པ་དང། རྗོད་པ་དང། བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོར་ཚིག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཚིག་གོ་།ཚིག་ནི་འགྲོ་བ་སྟེ། གང་ན་སེམས་ཅན་རྒྱུ་བ་མེད་ན་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡི་གེ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་ད་ནི
སེམས་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་དེག?་པ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དབུ་མའི་ཚིག་དང། དབུ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་གང་དེ་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད
པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་དབུ་མའི་ཚིག་གོ་། ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། །ཡོད་པའི་ཟླས་དྲངས་མེད་པ་སྟེ། །ཡོད་པའང་མེད་པའི་ཟླས་དྲངས་སོ། །དེ་བས་མེད་པར་ཤེས་མི་བྱ། །ཡོད་པར་ཡང་ནི་མི་རྟག་གོ་།ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ
ཕྱིན་པ་ལས་གསུངས་པ། དངོས་པོས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་།དངོས་པོ་མེད་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་།དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཉམ་པས་སོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་སྤངས་པས
ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །དབུ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ཀྱང་གང་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འབྱུང་བའོ། །ཐེར་ཟུག་པའི་ཚིག་དང། ཐེར་ཟུག་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་།ཐེར་ཟུག་པའི་ཚིག་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་དང་མྱ་ངན
ལས་འདས་པའོ། །ཐོར་ཟུག་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་འགྲོ་བ་སྟེ། སྐྱེས་ནས་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་གྱི་ཚིག་དང། རྐྱེན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་།རྐྱེན་གྱི་ཚིག་ནི་རྒྱུས་གང་འབྲས་བུ་བྱེད་པའོ། །རྐྱེན་མ་ཡིན་པའི
ཚིག་ནི་གང་མི་བྱེད་པ་སྟེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་རྟག་པའོ། །རྒྱུའི་ཚིག་དང་།རྒྱུ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་འདུ་པ་ཚོགས་ནས་འབྲས་བུར་དགོངས་པའོ། །ཡང་ན་རྒྱུའི་ཚིག་ནི་གང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུས་?
དེ་ལྟར་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་རྒྱུ་དངོས་པོ་མེད་པས་གང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་མི་འགྲུབ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཚིག་དང། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་འདོད་ཆགས་དང། ཞེ་སྡང་དང། གཏི
མུག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཚིག་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་བདེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུའོ། །སྲེད་པ་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་།སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས
ནི་སྲེད་པའི་རྒྱུ་ལས་སོ། །སྲིད་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཙས་མ་ཐག་པ་ལ་རྒ་བ་དང་།འཇིག་པ་དང་།མྱ་ངན་ཡང་དག་པར་རྟོག་པས་ན་བླང་བ་དང།
དོར་བ་དང། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བློ་རྣམས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བར་བསྒྲུབ་པར་ངེས་པ་སྔར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ངེས་ན་སྔོན་གྱི་གོམས་པ་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།ཐབས་ཀྱི་ཚིག་དང་།ཐབས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ།
མཁས་པས་གང་ན་དགོས་པ་བྱེད་ནུས་པ་དེ་ནི་ཐབས་ཀྱི་ཚིག་གོ་། གང་ན་བྱེད་མི་ནུས་པ་དེ་ནི་ཐབས་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། དུས་དང་ཡུལ་ལ་བལྟོས་ཏེ་བཞག་པར་བྱའོ། །མཁས་པའི་ཚིག་དང། མཁས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་གང་དཔྱད
ཅིང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་མཁས་པའི་ཚིག་གོ། གདན་ཡང་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་མཁས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གོ་།དག་པའི་ཆག་དང། དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་མི་རྟག་པ་དང་།སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མཛེས་པ་མ་ཡིན་པ་ནས
སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དག་པའི་ཚིག་གོ་། རྟག་པ་དང། བདག་དང། སྡུག་བསྔལ་པ་མེད་པ་དང། མཛེས་པ་དང་།སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་ནི་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གོ་།རིགས་པའི་ཚིག་དང། རིགས་པ
མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།བདག་མེད་པ་དང་།མཛེས་པ་མ་ཡིན་པ་དང། སྟོང་པའི་ཚུལ་གྱི་ཚད་མས་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ནི་རིགས་པའི་ཚིག་སྟེ་།རང་བཞིན་གསུམ་པའི་མཚན་མ་མངོན་པར་བརྗོད
པར་བྱ་པའི་དོན་ཏོ། །རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་རྟག་པ་དང་བདག་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་།མཛེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའོ། །དཔེའི་ཚིག་དང་།དཔེ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཚད་མ་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་གྱི་དོན་གང་ལ་འཇིག
རྟེན་གྱི་རྟོག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་བློ་མཚུངས་པ་དེ་ནི་དཔེའོ། །དེ་ལས་བརློག་པ་ནི་དཔེ་མ་ཡིན་པའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ་སྒྲུབ་པས་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པ་བྱེད། །སྒྲུབ་པ་མེད་པའང་མེད་པ་ཉིད། །གང་ན་དཔེ་ནི་བརྗོད་བྱ་པ། །ཕྱོགས་བཅས་ཕྱོགས་མེད
ཉིད་དུའོ། །སློབ་མའི་ཚིག་དང་།སླ་བམ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་ཕན་འདོགས་པ་བླ་མ་རྣམས་དང་རྩོད་པ་ནི་སློབ་མའི་ཚིག་གོ་།སློབ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་འགྲན་ད་བ་རྣམས་དང་ཐུབ་ཐུབ་དུ་སྨྲ་ཞིང་འདི
ནི་བླ་མ་ཡང་མ་ཡིན་སློབ་མ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་པས་ན་ཕལ་འདུས་པའི་ནང་དུ་གཞན་ཕམ་པར་བྱ་བའི་རིགས་སེ་སྙམ་ནས་ཆོས་དང་བཅས་པ་རྒོལ་པ་པོ་ཚང་གཟོད་པའོ། །བླ་མའི་ཚིག་དང་།བླ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་གང་དམ་པའི
ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བླ་མའོ། །གང་ཡང་ཕྱིར་རྒོལ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བླ་མ་མ་ཡིན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་ཚིག་དང། རིགས་མེད་པའི་ཚིག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང། སངས་རྒྱས་དང། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཏེ།
སེམས་ཅན་རྣམས་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཆོས་བཅུ་པ་ལས་གསུངས་པ། དུ་བས་མེ་ནི་ཤེས་པར་བྱེད། །བྱ་བཞད་ཀྱིས་ནི་ཆུར་ཤེས་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ཆེན་གྱི། །རིགས་ནི་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །དེ་ནི
རང་བཞིན་གྱིས་སྙིང་རྗེ་ཅན་ཡིན་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེ་བ་དང། སྦྱིན་པ་ལ་དེའི་སེམས་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ་།ཉན་ཐོས་པ་ནི་བདག་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ་དང། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་བདག་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་དཱུང་སེམས
མི་འཇུག་ལ། འཁོར་བར་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་སྐྱོ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་བདུད་ཀྱི་རིགས་པ་ཡིན་པས་ན་རིགས་མེད་དོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཚིག་དང་།ཐེག་པ་གསུམ་མེད་པའི་ཚིག་ནི། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་ཐེག་པ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཚིག
གོ་། རྟག་པའི་བདག་དང། ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་ཁྲུས་དང། སྦྱིན་སྲེག་དང། གང་པ་དང། གཡང་ས་དང། བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པ་དང། འབྲས་བུ་དང། རྩ་བ་ཟ་བ་དང། རིན་པོ་ཆེ་དང་གསེར་ལ་སོགས
པ་འཆང་བས་ཐར་རྟོགས་པ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་། ཐལ་བས་བསྐུར་པ་དང། སྐྲ་འབྲལ་བ་དང། རལ་པའི་ཅོད་པན་གྱིས་བརྒྱན་པ་དང། གང་དང། གླུ་དང་།བ་ལང་གི་བརྟུལ་ཞུགས་དང་རྨ་བྱའི་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་སོགས་པ་འདི་ནི་བདག་ཏུ
ཞེན་པར་སྦྱོར་བ་ཡིན་གྱི། སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་བའི་ཐར་བའི་སྒྱུ?་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་པ་ཉིད་ཐར་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ན་འདི་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་གསུམ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་།སྣང་བའི་ཚིག་དང། སྣང་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་ཤེས་རབ
ཀྱིས་དཔྱད་པར་བྱ་བ་གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པས་ཏེ། །ཕྱི་ཡི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང། །ཞེས་བྱ་བར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གིས་དཀྲུགས་པའི་མཛའ་དང་མཉམ་པར་འཇོག
པ་མེད་པའི་མ་རིག་པ་དང་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པས་སློངས་ཏེ་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་བ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་མེད
པར་གྱུར་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་འགྱུར་ཏེ། བསམ་པ་མེད་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པ་དང། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཉིད་གནས་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྣང་བ་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ
མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བ་དང་བྲལ་བའོ། །སྣང་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སོ་སོར་སྣང་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྨོན་པའི་ཚིག་དང། སྨོན
པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་བཟང་པོར་སྤྱོད་པའི་སྨོན་ལམ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པས་ན། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དང། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་དང། གནས་ཀྱི་ཚིག་གོ་།ཚིག་ནི་འགྲོ་བ་དང། ཚིག་ནི་གསུམ་ཡང
སྦྱོར་ཏེ། སྒྲ་རྣམས་ནི་དོན་དུ་མའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཚིག་རྒྱུད་ལས་འབྱུང་བ། །དོན་འགྲེལ་པ་ཡི་མཚན་མ་དང། །སྒྲ་གཞན་ལ་ནི་བསྙེན་པ་དང། །མཐོ་བ་ཡུལ་དང་དུས་རྣམས་ཀྱང། ཁྱད་པར་དྲན་པའི་རྒྱུ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི
འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་ནས་བདག་གི་དོན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའ་ཨོ། །འཁོར་གསུམ་གྱི་ཚིག་དང། འཁོར་གསུམ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཤེས་པ་དང། ཤེས་པར་བྱ་བ་དང། ཤེས་པས་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་དང་འཁོར་གསུམ་མོ། །གང་གི་ཚེ
ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་གཟུགས་རྣམ་པར་བཤིག་ནས་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལ་ཡན་ཡན་ལག་མེད་དེ། འཁོར་གསུམ་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང། ཚོགས་སུ་མི་གནས་པ་དང། འཇིག་པ་ཉིད
ཀྱི་ཕྱིར་འཁོར་གསུམ་སྟོང་པ་ནི་འཁོར་གསུམ་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འཁྲུལ་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །མཚན་མའི་ཚིག་དང་།མཚན་མ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་བསམ་གཏན་གང་ལ་མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང་།སྡུག་བསྔལ་བ་དང།
མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་འཛིན་པ་དེ་ནི་མཚན་མའི་ཚིག་གོ་། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བར་གང་ན་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་མི་འཛིན་པ་དང། ཚོར་བ་དང། ཚོར་བའི
རྣམ་པར་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་འཛིན་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ་། དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །འོད་མེད་ཀྱི?་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚིག་དག་ཡོད་མེད་ཀྱི་?་མ་ཡིན
པའི་ཚིག་ནི་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང། ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་།སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང། སྤྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱིས་བདག
ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །ཀ་བ་དང་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པས་སྤྱིར་རྫ་མར་འགྱུར་བ་དང། ཀ་བ་ཆུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པས་རྫ་མར་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་།ཀ་བ་སྲ་བ་ལ་སོགས་པས་རྫ་མར་གྱུར་ཀྱང་གྲུ་བཞི་དང། ཟླུམ་པ་ལ་སོགས་པས་ཀ་བ་རྫ
མར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱས་ཏེ། ཀ་བ་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པས་སྤྱིར་རྫ་མར་གྱུར་ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་བུམ་བ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པས་ཡོད་པར་གྱུར་ཀྱང
སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་པར་མི་བྱའོ། །བུམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་གྱུར་ཀྱང་ཀ་བ་ལ་སོགས་པས་སྤྱིར་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་དང། ཀ་བ་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་རྫ་མར་གྱུར་ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་ནི་ཀ་བ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར
གྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྫ་མར་གྱུར་ཀྱང་ཅིག་ཆར་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བར་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཅིག་ཆར་སྨྲ་པར་མི་བྱ་སྟེ་།ཡུལ་དང། དུས་དང། རིམ་དང། རྣམ་པ་ལ་བལྟོས་ནས
ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་དང་མེད་དོ་ཞེས་ཀྵ་པ་ན་ཀས་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འགྱུར་བར་སྨྲ་བོའི་ཚིག་ནི་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཚིག་གོ། ཡོད་མེད་ཀྱི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང
དག་པར་རིག་པའོ། །གཉིས་ཀའི་ཚིག་དང་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གསལ་བ་དང། མི་གསལ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་དང། སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཡོད་ཅེས་པ་དེ་རྣམ་པ
དེ་ལྟ་བུའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །གསལ་བའི་དོན་དང་སྤྱི་དང། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་ཡོད་དོ་ཞེས་ནི་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང་།ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་བསལ
བའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་བསྒྲུབ་པར་གསུངས་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དོན་གྱི་བྱ་བ་ནི་ནུས་ཀྱི་སྦྱིར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་དམིགས་པའོ། །སོ་སོ་རང་གི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས
ཀི་ཚིག་དང་། སོ་སོར་རང་གི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་པའི་ཚིག་ནི་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། ཕུང་པོར་མི་གནས་པ་དང། འཇིག་པ་ཉིད་རྒྱུར་ཤེས་ཤིང། ཕུང་པོ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། @057
ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ན་སྟོང་བར་འགྱུར་རོ། །རྟག་པ་མ་སྐྱེས་པས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་བུར་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ
ཤེས་པ་ནི་སོ་སོ་རང་གི་འཕགས་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚིག་གོ། དེ་རང་གི་རིག་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་འབྱུང་བ་དངོས་པོ་དང་དངོས་བོ་མེད་པར་རྟོག་བར་མེད་བར་འགྱུར་བའོ། །གང་ཡང་བདག་དང། གཙང་བ་དང། བདེ་བར་སྒོམ་པའི་ཕྱིན་ཅིས?
ལོག་གི་ཤེས་པ་དེ་ནི་སོ་སོ་རང་གི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་བའི་ཚིག་གོ་། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བའི་ཚིག་དང་།མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བ་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང། སྟོང་པ་ཉིད
དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་བདེ་བའོ། །བཞེངས་ནས་དག་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཞུགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས
གཞན་དོན་མཛད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་མེད་པའོ། །ཞིང་གི་ཆིག་དང། ཞིང་མེད་པའི་ཚིག་ནི་སེམས་མཉམ་བར་མ་བཞག་པའི་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གི་མཐུ་ལས་མགོ་འཁོར་བ་དང།
བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་བ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཆགས་བའི་ཞིང་དཀོད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་བའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དུ་མའི་རྣམ་པར་སྣང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་བར་བྱ་བ་སྒོམ་པ་དང་ཕྲ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར
ཕྱེ་བ་ན་སྟོང་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཞིང་ནི་ཞིང་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་དོན་དམ་པར་མི་གཉིས་པར་ཤེས་སོ། །རྡུལ་གྱི་ཚིག་དང། རྡུལ་མེད་བའི་ཚིག་ནི་རྡུལ་གྱི་ཚོགས་སྦོམ་པོར་སྣང་བ་ལ་ཞིང་གི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚན་རྡུལ་མཆོག
@་057བ
ཏུ་ཕྲ་པ་ཉིད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་འབྱེད་བས་ཕྱེ་བ་ན་སྟོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་རྡུལ་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང་བྲལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆུའི་ཆིག་དང། ཆུ་མེད
པའི་ཚིག་ནི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ན་ཆུ་ལ་སོགས་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆུའི་ཚིག་ནི་ཆུ་མེད་པའི་ཆིག་ཡིན་ནོ། །བཀྲུ་བ་དང། བཏུང་བར་དེས་པར་འཛིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་སྙམ་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ།
རྨོངས་པའི་ཚིག་དང། རྨོངས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཆུལ་སོགས་བར་རྨོངས་བའི་ཤེས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྤོང་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་ནས་གང་གི་ཚེ་ན་ཕྱིའི་སྦོམ་པ་དང། ཕྲ་བར་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་རྨོངས་པའི་ཚིག་ནི་རྨོངས་པ་མེད
པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་པ་དང། བྲལ་བ་མི་གཉིས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱུང་བའི་ཚིག་དང། བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་བསྲེག་པ་དང། འཚེད་པ་ལ་སོགས་པ་དགོངས་པ་དང། ཁྲུས་དང། འཕོག་ལ་སོགས་པ་ནི་འབྱུང་བ་ལ
གནས་པས་ནི་དེ་བྱུང་པའི་ཚིག་གོ། འཁྲུལ་པ་ལས་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བས་ན་བྱུང་བའི་ཚིག་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤྱོད་པས་གང་གི་ཚེ་ན་སྦོམ་པ་དང། ཕྲ་བ་རྣམ་པར་གཞིག་ཅིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་མི་དམིགས་པ་དེའི
ཚེ་བྱུང་བ་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །གྲངས་དང་རྩིས་ཀྱི་ཚིག་དང། གྲངས་དང་རྩིས་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་སུ་འབྱེད་པ་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་མི་རུང་སྟེ། སའི་ཇུ་འཕྲ་རྨོར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚར་འབྱེད་པས་དབྱེ
བ་?་སྟོང་བར་འགྱུར་རོ། །རྡུལ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་ཀྱི་གྲངས་ཀྱི་རིམ་པས་ཕྲ་བའི་སྤུའི་ཐོག་མ་དང་དེ་ལས་འདུས་པའི་ཡན་ལག་དང་།སྲོ་མ་དང། ཡུངས་ཀར་གྱི་འབྲུ་དང། ནས་དང། ཚིགས་དང། སོར་མོ་དང། མཐོ་དང། ཁྲུ་དང། གཞུ་བརྒྱ
དག་གི་རིམ་པས་རྒྱད་གྲགས་དང། དཔག་ཚད་སྟོང་དང། འབུམ་དང། བྱེ་བའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་གྲངས་སུ་བགྲང་བ་རྣམས་ནི་ཕྱིའི་དོན་ལ་གནས་བའོ། །དུས་བགྲང་བ་ཡང། གྲང་བ་དང། དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི
རིམ་གྱིས་བྱེ་བྲག་ཉིད་ཀྱང་ཕྱིའི་དོན་ལ་གནས་པ་སྟེ། ཕྱིའི་དོན་ཀྱང་མེད་པས་ན་གྲངས་དང་རྩིས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གྲངས་དང་རྩིས་མེད་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཚིག་དང། མངོན་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་འབར
བ་དང། ཆར་པ་དབབ་པ་དང། ནམ་མཁར་འགྲོ་བ་ནི་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིའི་དོན་མེད་བས་ན་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཚིག་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ
འགྱུར་ཏེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་ཅིང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱོ་བའི་ཚིག་དང། སྐྱོ་བ་མེད་བའི་ཚིག་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་ཕྱིའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས
ཀྱི་རྫ་མ་ཅན་དང། སྐོང་བ་དང། གཏོང་བའི་རླུང་ལ་གོམས་པར་བྱ་བ་དང། རྒྱས་པ་ཅན་ཡང་སྐྱོ་བའི་ཚིག་གོ་།དེ་ལས་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་དབུགས་འབྱུང་བ་དང། རྡུབ་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་ཡང་སྐྱོ་བའི་ཆིག་ཅེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་གང
གི་ཚེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཅིའང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཡེ་ཤེས་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཚིག་བདག་ཉིད་ཀྱི་གནས་སོ་། སྟུག་པོའི་ཚིག་དང། སྟུག་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། སྟུག་པོ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་འདུས་པ་སྣང་བའོ། །ཡང་ན་སྟུག་པོ་ནི་སྤྲིན
རྣམས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ན་དེ་གཉིས་ཀ་དང་སྟུག་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །བཟོ་དང་སྒྱུ་རྩལ་རིག་པའི་ཚིག་དང། ?་དང་སྒྱུ་རྩལ་རིག་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བར་ཤེས་པ་ལ་བཟོ་དང་སྒྱུ་རྩལ་རིག་པའི་ཚིག་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཤེས
རབ་ཀྱིས་དཔྱད་བ་ན་རབ་རིབ་དང་རྨི་ལམ་དག་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གཉིས་པ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པར་མཐོང་བས་ན་མི་གཉིས་བའི་ཤེས་པ་ལ་བཟོ་དང་སྒྱུ་རྩལ་རིག་པའི་ཚིག་ནི་ཚིག་མེད་པ་སྟེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ?།
རླུང་གི་ཚིག་དང། རླུང་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ནན་ཏན་གྱི་དཀྲུགས་ནས་འབྱུང་བ་དང། རྡུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་འདུ་འབྱེད་བ་ན་སྒྲའི་མཚན་མ་ནི་རླུང་གི་ཚིག་སྟེ་།གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྟོང་བར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་རླུང་གི་ཚིག་ནི་རླུང་མེད་པའི
ཚིག་ཏུ་འགྲུབ་བོ། །སའི་ཚིག་དང། ས་མེད་པའི་ཚིག་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སའི་ཚིག་སྟེ། སེམས་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་མི་གཉིས་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག
ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པས་སྟོང་པར་མཐོང་སྟེ། སྣང་བ་མེད་པ་ལ་རིམ་ཅི་ཡོད། ཅེས་བྱ་བའོ། །བསམ་པའི་ཆིག་དང། བསམ་པ་མེད་བའི་ཚིག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བསམ་པ་འཇུག་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་ན་གང་གི
ཚེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་པའི་ཚིག་ནི་བསམ་པ་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་བསམ་དུ་མེད་པ་སྣང་བ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གནས་སོ། །གདགས་པའི་ཚིག་དང།
གདགས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེ་ལ་སོགས་པར་འདོགས་པར་བྱེད་དེ། གང་མི་གཉིས་པ་དང་སེམས་པ་མེད་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པ་དེར་འདོགས་པར་མི་འབྱུང། རང་བཞིན
གྱི་ཚིག་དང། རང་བཞིན་གྱི་མེད་པའི་ཚིག་ནི་གང་ལ་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་དངོས་པོ་དང། རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པའི་རྣམ་པས་དངོས་པོར་བསྡོམ་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཚིག་གོ་།
ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་ནས་གང་གི་ཚེ་ན་དམིགས་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ལའང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ། རང་བཞིན་མེད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཕུང་པོའི་ཚིག་དང། ཕུང་པོ་མེད་པའི
ཚིག་ནི་འདུས་པ་ལ་ཕུང་པོར་འདུ་ཤེས་འཇུག་སྟེ། འཕུངས་པ་དང། འབྱུང་བའི་སྒོ་དང། རིགས་ཀྱི་དོན་རྣམས་སུ་ཕུང་པོ་དང། སྐྱེ་མཆེད་དང། ཁམས་རྣམས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གཙིག
དེད་དུ་མར་འདུས་པའི་འདུ་ཤེས་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ་། གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཕུང་པོའི་ཚིག་ནི་ཕུང་པོ་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཚིག་དང། སེམས་ཅན་མེད་པའི
ཚིག་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ན། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། །ཕྱི་ཡི་དངོས་པོར་མེད་པར་ཡང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ
སྣང་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཚེ་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཚིག་ནི་སེམས་ཅན་མེད་བའི་ཚིག་ཏུ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་སོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་རྟགས་པའི་སེམས་ཅན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་མ་སྐྱེས་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི
བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བློའི་ཚིག་དང། བློ་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། བློ་ནི་ཆུང་པར་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ན་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བློའི་ཚིག་ནི་བློ་མེད་བའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། སྟོང་པ་གཉིས་སུ
མེད་ཅིང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་བར་རིག་བའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚིག་དང། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་གཉིས་སུ
མེད་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཤེས་པ་དང། ཉོན་མོངས་པ་དང། ལས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་མོ། །ཡང་དག་པ་དེར་ཡང་འཁོར་བ་དང། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར
རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། མྱ་ངན་འདའ་བར་མ་རྟོག་མེད། །འཁོར་བ་བསམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །གང་འཁོར་མྱ་ངན་འདའ་བ་དེར། །སུ་ཞིག་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱ། །ལེན་མེད་དང་ནི་མྱ་ངན་འདའ་། །མྱ
ངན་འདའ་བ་ང་ཡིར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་གང་འཛིན་དེ་དག་ནི། །ལེན་པ་ལེགས་མིན་འཛིན་བའོ། །མྱ་ངན་འདའ་?་བའི་མཛའ་གང་ཡིན། །འཁོར་བའི་མཛའ་ཡང་གང་ཡིན?། །དེ་གཉིས་བར་ན་ཅུང་ཟད་ཀྱང། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡོད་པ་མིན། །གང་དག་ཡོད་པར་མཐོང
བ་དང། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་མེད་མཐོང་བ། །ལྟ་བ་ཉེར་ཞི་ཞི་བ་ནི། །བློ་ཆུང་དག་གིས་མི་མཐོང་ངོ། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་སྣང་མེད་པ། །སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པ། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་དག་།སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བདུད་རྩིའོ། །
སྤྲོས་ལས་འདས་པ་མི་གཉིས་པ། །གང་དག་སངས་རྒྱས་སྤྲོས་པར་བྱེད། །དེ་དག་སྤྲོས་ཉམས་གླེན་པ་རྣམས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་མཐོང་ངོ། །སྟོང་པ་ཞེས་པར་སྨྲ་བྱ་མིན། །མི་སྟོང་ཞེས་པར་འགྱུར་བ་མིན། །གཉིས་དང་མི་གཉིས་ཞེས
པ་ཡང། །རྣམ་བཞི་ཞེ་ལ་ག་ལ་ཞིག་།དེས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚིག་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། མི་གནས་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང
ན་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚིག་གོ་། འཁོར་བར་སྲེད་པ་དང། མི་ཤེས་པ་དང་།ཚུལ་ཁྲིམས་དང། བརྟུལ་ཞུགས་སྙེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་པའི་ཚིག་གོ། ཤེས་བྱའི་ཚིག་དང།
ཤེས་བྱ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་སྟེ། གཟུགས་རྡུལ་ཕྲན་དུ་གཞིགས་པ་ན་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་ཆ་མེད་བས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་སྟེ། ཤེས་བྱའི་ཚིག་དེ་ནི་ཤེས་བྱ་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ
ཤེས་སོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཚིག་དང། མུ་སྟེགས་ཅན་མེད་བའི་ཚིག་ནི་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྫས་དང། ཡོན་ཏན་དང། ལས་དང། སྦྱི་དང། ཁྱད་པར་དང། འབྲེལ་བ་དང། ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཐར་བར
ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང། བདག་རྟག་ཅིང་གཅིག་དང་དུ་མ་བར་རིག་སྔགས་ཀྱི་མཐར་སྨྲ་བ་དང། ཞི་བ་པ་དང། ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། གྲངས་ཅན་དང། ཀྵ་བ་ན་ཀ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེས
ན་རྟག་པ་དང། བདག་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཚིག་ནི་ཕྱིའི་དོན་དུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཁྲག་ཁྲུག་གི་ཚིག་དང། ཁྲག་ཁྲུག་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ།
ཁྲག་ཁྲུག་ནི་འཁྲུལ་བ་སྟེ། འཁྲུལ་བ་ཡང་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང། མཛེས་བ་དང། གཙང་བར་སྒྲོ་འདོགས་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ། མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། བདག་མེད་བ་དང། མི་གཙང་བ་དང། སྟོང་བའི
དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་བརྟག་པ་དང། བདག་དང་ཕྱིའི་དོན་བསལ་བས་ཁྲག་ཁྲུག་གི་ཚིག་ནི་ཁྲག་ཁྲུག་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དུ་འགྱུར་རོ། །སྒྱུ་མའི་ཚིག་དང་སྒྱུ་མ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྒྱུ
མའི་ཚིག་?་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་སྒྱུ་མ་མེད་བའི་ཚིག་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལས་བྱུང་བ། ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཙམ་དུ་བརྫུན་ནོ། །ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས
པ་མེད་པ་དེ་ཙམ་དུ་མི་བརྫུན་ནོ། །རྨི་ལམ་གྱི་ཚིག་དང། རྨི་ལམ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་དང་།ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྨི་ལམ
གྱི་ཚིག་གོ་། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་ཞིང་བསམ་དུ་མེད་པ་དང་།སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་གྲུབ་པ་ནི་རྨི་ལམ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གོ་།སྨིག་རྒྱུའི་ཚིག་དང། སྨིག་རྒྱུ་མེད་པའི་ཚིག
ནི་བྱེད་པའི་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་ནོར་བའི་ཤེས་པའི་ཚིག་སྨིག་རྒྱུའི་ཚིག་གོ་། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འགྱུར་བ་གསལ་བར་སྣང་བ་དང་མཆུངས་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་མྱ་ངན་གྱི་ཐབ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུར
ཤེས་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་མང་བའི་དུས་ན་ཡང་ཕྱིའི་དོན་མེད་པར་མྱ་ངན་གྱི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུང་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་དེ། དེས་ན་སྨིག་རྒྱུའི་ཚིག་ནི་སྨིག་རྒྱུ་མེད་པའི་ཆིག་གོ་།གཟུགས་བརྙན་གྱི
ཚིག་དང། གཟུགས་བརྙན་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཕྱའི་དོན་མེད་པས་ན་བཞིན་གྱི་གཟུགས་ཉིད་མེད་ན། དེ་ལས་གཟུགས་བརྙན་དུ་གྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཞིག་སྟེ་།རྨི་ལམ་དུ་རྨི་ལམ་གཞན་པ་ལྟ་བུ་བས་ན་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཚིག་ནི
གཟུགས་བརྙན་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་གཟུགས་ནི་ལུས་ཏེ། ཕྱིའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་གཟུགས་མེད་པའི་ཚིག་གོ་།འཁོར་ལོའི་ཚིག་དང་།འཁོར་ལོ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་འགལ་བ
ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་ཚེ་དེའི་འབྲས་བུ་གཟུགས་བརྙན་ནི་འཁོར་ལོ་མེད་པའི་ཚིག་གོ། དྲི་ཟའི་ཚིག་དང། དྲི་ཟ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཕྱིའི་རྣམ་པར་གྲུབ་པ་མེད་པས་དེ་དེ་ལས་ལྷག་པའི་དགོས་པ@061
གྲུབ་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་། དེས་ན་དྲི་ཟའི་ཚིག་ནི་དྲི་ཟ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གོ་།ལྷའི་ཚིག་དང། ལྷ་མ་ཡིན་བའི་ཚིག་ནི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ན་ལྷའི་ཚིག་གནས་ནི་ལྷའི་ཚིག་མ་ཡིན་ནོ། །ཟས་སྐོམ་གྱི་ཚིག་དང། ཟས་སྐོམ་མེད
པའི་ཚིག་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་འདུས་ན་ཡང་ཟས་དང་སྐོམ་བཟའ་བཏུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ན་དེ་ཡོད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཟས་སྐོམ་གྱི་ཚིག་ནི་ཟས་སྐོམ་མེད་བའི་ཚིག་གོ་།འཁྲིག་པའི་ཚིག་དང་།འཁྲིག་པ་མེད་བའི་ཚིག་ནི་ལུས
ཡོད་ན་ནི་འཁྲིག་བར་ཡང་འགྱུར་ན། ཇི་ལྟར་ལུས་ནི། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ལྟ་བུར་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ན། དེའི་ལུས་ཉིད་ལ་སྟོང་པར་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཚེ་མི་རྟག་པ་དང་།སྡུག་བསྔལ་བ་དང། བདག
མེད་པ་དང། མཛེས་བ་མ་ཡིན་པ་དང། སྟོང་པར་སྒོམ་པས་འཁྲིག་བའི་ཚིག་ནི་འཁྲིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བའི་ཚིག་དང། ལྟ་བ་མེད་བའི་ཚིག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤོམ་པོ་ཕྲ་མོ
རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ན་ཁང་བ་དང། སྡེ་དང་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པར་གྱུར་ཏེ། དེས་ན་ལྟ་བའི་ཚིག་ནི་ལྟ་བ་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆིག་དང། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བའི་ཤེས་པས
སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བ་གང་གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་བར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ
ཤེས་ལ་མི་སྣང་ངོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱོད་པ་ན་ཤེས་བར་བྱ་བ་མི་དམིགས་བའི་རྣལ་འབྱོར་བསམ་དུ་མེད་པ། སྣང་བ་མེད་ཅིང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་མི་གཉིས་བར་ཡང་དག་པ་རིག་པ་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པོ?
@་061བ
དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་པ་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་ངོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚིག་དང་།ཚུལ་ཁྲིམས་མང་པའི་ཚིག་ནི་འདི་ནི་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་ཕལ་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར
གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབྱད་པས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་།སེམས་པ་དང། བྲལ་བ་དང། སྣང་བ་མེད་ཅིང་མི་གཉིས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག
པར་མཐོང་སྟེ། དེས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚིག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །གཉི་ཟླ་དང་སྐར་མའི་ཚིག་དང། གཉི་ཟླ་དང་སྐར་མ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུན་གྱི་དབང་དང།
དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་བས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ལས་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་བྱུང་ཞིང། འཇིག་རྟེན་གྱི་མགོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས
ཅད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་པས་ན་ཉི་ཟླ་དང། སྐར་མའི་ཚིག་ནི་དོན་དམ་པར་སྟོང་པས་ཉི་ཟླ་དང་སྐར་མ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་།བདེན་པའི་ཚིག་དང་།བདེན་བ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་བདེན་པ་བཞིའི་ཤེས
པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་ན་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་བདེན་པའི་ཚིག་ནི་བདེན་པ་མེད་པའི་ཚིག་གོ། །འབྲས་བུའི་ཚིག་དང། འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུར་འཕགས་པ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས
བཅོམ་པ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་ཐོབ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུ་ཞེས་པ་ནི་གཟུགས་བདག་གོ་བར་ཀུན་ཏུ་མཐོང་བ་དང། བདག་གཟུགས་ཅན་དང། བདག་གི་གཟུགས་དང། བདག་ལ་གཟུགས་ཞེས་པར་མཐོང
བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ་།ཇི་ལྟར་འདིར་གཟུང་བ་དགྲ
བཅོམ་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་འཁྲུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལས་འབྱུང་བ། རབ་འབྱོར་བདག་གིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ་ཞེས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཅི་དེ་སྙམ་དུ་འགྱུར་རམ་།བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས
བགྱི་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་ཏེ། དེ་དེ་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་བས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་སྟོང་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་བར་ཡང་དག་བར་རིག་པ
ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ན། འབྲས་བུའི་ཚིག་ནི། འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་།འགོག་པའི་ཚིག་དང་།འགོག་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་བཟུང་བ་དང། འཛིན་པ་མེད་བའི་ཕྱིར་བདགས་བར་བྱ་བ་ཡང་མེད་པས་ན། འགོས?
པའི་ཚིག་ནི། འགོག་པ་མེད་པའི་ཚིག་གོ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་འགོག་པར་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟང་བ་དང་ཚངས་པའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་དང། འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་བདེན་པ་བཞིར་བསྒྱུར་བ་སློབ་པ་དང་མི
སློབ་པ་རྣམས་ལ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མི་གཉིས་པ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་བར་རྟོག་ཅིང། སེམས་མེད་པ
ལ་མི་སྣང་སྟེ། དེ་བས་ན་འགོག་པའི་ཚིག་ནི་འགོག་པ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་།འགོག་པ་ལས་ལྡང་བའི་ཚིག་དང། འགོག་པ་ལས་ལྡང་བ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འགོག་བ་བདེན་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་བ་སྟེ། མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ
བ་དང། བདག་མེད་པ་དང། གཙད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་བསམ་གཏན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་བ་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་སྟོང་བ་སྟེ།
གཉིས་སུ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་མི་སྣང་བས་ན་འགོག་པ་ལས་ལྡང་བའི་ཚིག་ནི་འགོག་པ་ལས་ལྡང་བ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཚིག་དང། ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཅི་འདི་ལྟར་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན
ཞེས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་མོས་པར་འགྱུར་གྱི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཕུང་པོར་གནས་པ་མེད་པ་དང། འཇིག་པ་ཉིད་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ
རྟག་པ་དང། བདག་དང། ཕྱིའི་དོན་དུ་འཁྲུལ་བ་སྤངས་ཏེ། བསམ་པ་དང་བྲལ་ཞིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། དོགས་པ
དང་བྲལ་བ་གཉིས་གནས་སོ། །མཚན་གྱི་ཚིག་དང། མཚན་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཆོས་དང། ཆོས་ཅན་དང། ཡོན་ཏན་དང། ལས་དང། སྤྱི་དང། ཁྱད་པར་ལ་སོགས་བའི་བརྟགས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གོ་།གང་དེའི་གཞི་ཡིན
པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྒྲའི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་སྤྱིའི་རྣམ་པར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱིརྟིས་སྨྲས་པ། དོན་དམ་དེ་ནི་བདག་གཉིས་ཀྱིས། །སྦྱོར་བ་མེད་ཅིང་ཐ་དད་མེད། །གཟུགས་ནི་གཅིག
དང་ཐ་དད་པར། །དེ་དག་བློ་ཡི་འཁྲུལ་པའོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། །མཚོན་བྱ་མཚན་ཉིད་གལ་ཏེ་གཞན། །མཚན་མ་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །གཅིག་ནའང་དེ་གཉིས་མི་འགྲུབ་སྟེ། །ཐ་དད་ནའང་གཞན་དུ་མེད།།
དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཏེ། དེས་ན་མཚན་གྱི་ཚིག་ནི་མཚན་མེད་པའི་ཚིག་གོ་།ཡན་ལག་གི་ཚིག་དང། ཡན་ལག་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཡན་ལག་ནི་ལུས་དེ་ལས་ཕྱིའི་དོན་མེད་པ་སྲན
དེ་ཡང་མེད་ད་དེས་ན་ཡན་ལག་གི་ཚིག་ནི་ཡན་ལག་མེད་པའི་ཆོག་གོ་། སྒྱུ་རྩལ་རིག་པ་ཡི་དང་།སྒྱུ་རྩལ་རིག་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ། སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་གྱི། གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་དེ་མ
སྣང་ངོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཚིག་དང། བསམ་གཏན་མེད་བའི་ཚིག་ནི་བསམ་གཏན་པ་དང། བསམ་གཏན་དུ་བྱ་བ་དང་།བསམ་གཏན་དང་དེ་གསུམ་ནི་ཕྱིའི་དོན་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛས་པར་སྒོམ་པ་ལ
སྣང་ངོ། །གང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་གཞིགས་ཏེ་།མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་མི་གཉིས་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ནོར་པའི་ཚིག་དང། ནོར་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ
ནོར་བའི་ཚིག་སྟེ་། དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་ན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ནོར་བ་དང་བྲལ་བ་ནོར་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །སྣང་བའི་ཚིག་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་ཚིག་སྟེ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན
གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བས། དེ་དེ་ལྟར་སྟོང་སྟེ། སྣང་བ་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །སྲུང་བའི་ཚིག་དང། བསྲུང་བ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་འདི་བསྲུང་བར་བྱ་བ་དང། འདི་བསྲུང་བར་མི་བྱ་བ་དང། གཉིས
ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་བསྲུང་བར་འགྱུར་གྱི། གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་དེ་ལྡོག་སྟེ། དེ་བས་ན་བསྲུང་བའི་ཚིག་ནི་བསྲུང་བ་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དུས་ཀྱི་ཚིག་དང། དུས་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དུས་ནི་རྒྱུད་ཡིན་ཏེ། དེ
ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པས་འཛིན་གྱི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་ནི་སྣང་བས་ན་དུས་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་ཡང་དག་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །དྲང་སྲོང་གི་ཚིག་དང་དྲང་སྲོང་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་པ་ཏ་ནི་ཛ་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་ཡན
ལག་བརྒྱད་ཡོད་པ། སྡོམ་པ་དང། ངེས་པ་དང། སྟན་དང། སྲོག་གི་འབད་པ་དང། ཕྱིས་བསྒྲུབ་པ་དང། བསམ་གཏན་དང། འཛིན་པ་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དྲང་སྲོང་ཨ་ག་སྟའི་རྣལ་འབྱོར་ཡང། སྲོག
འབད་དེ་བཞིན་བསམ་གཏན་དང། །ཕྱིས་སྒྲུབ་དེ་ནས་འཛིན་པ་དང། །རྟོག་གེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་བཞིན་དུ། །ཡན་ལག་དྲུག་ནི་རྣལ་འབྱོར་བརྗོད། །དྲང་སྲོང་ས་ན་ཀའི་རྣལ་འབྱོར་ནི། །འཛུམ་པ་ཕྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ། །ལ་མོ
ཙམ་དུ་རྣམ་ཤེས་བྱ། །དེ་བཞིན་བཅུ་གཉིས་ཙམ་པོ་ནི། །སྲོག་འབད་པར་ནི་མངོན་བརྗོད་བྱ། །སྲོག་འབད་བཅུ་གཉིས་འཛིན་པ་སྟེ། །འཛིན་པ་གཉིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན། །དེ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་ལྡན་པ་ལ། །དབང་ཕྱུག་རབ་ཏུ་འགྲུབ་བར
འགྱུར་རོ། །བདག་གི་མཆོག་ནི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། །དེ་ནི་འབར་བར་མཐོང་བའོ། །དེ་དེ་ལྟར་དྲང་སྲོང་གི་རིགས་སྲོག་གི་འབད་པ་ལ་སོགས་པའི་དགའ་ཐུབ་དཀའ་བས་ཀུན་ཏུ་ཉོན་མོངས་བར་འགྱུར་བའོ། །འཁོར་བའི་རྒྱུན་ནི་ཉོན་མོངས
པ་ཡིན་ལ། བདག་ཏུ་ཞེན་ས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་བདག་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་མི་ཤེས་ཏེ། །དེ་མི་ཤེས་པས་གྲོལ་བ་མེད་དེ། འཁོར་བས་ན་དྲང་སྲོང་གི་ཚིག་ནི་དྲང་སྲོང་མ་ཡིན་བའི་ཚིག་གོ་།ཇི་ལྟར
ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་གསུངས་པ། གང་དག་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་གནས། །དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་གནས། །གང་ན་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་ཡི། །བདག་མེད་དེ་དག་མི་ཤེས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་སྲིད་ཀྱི་ཚིག་དང། རྒྱལ་པོའི་སྲིད་མ
ཡིན་པའི་ཚིག་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང། མཛེས་པའི་དངོས་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་དབང་ཕྱུག་འདོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ
དང། མཛེས་པ་མ་ཡིན་པ་དང། སྟོང་པར་ཤེས་པ་ན་རྒྱལ་པོའི་སྲིད་ཀྱི་ཚིག་ནི་རྒྱལ་པོའི་སྲིད་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གོ། སྐྱེ་བ་དང། འཆི་བ་དང། མངལ་དུ་གནས་པ་དང། ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བ
ཡང་རྒྱལ་པོའི་སྲིད་ཀྱི་ཚིག་ནི་རྒྱལ་པོའི་སྲིད་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གོ་། གཟུང་བའི་ཚིག་དང་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཤེས་པ་འདིས་ཆུང་པར་བྱེད། རྟོགས་པར་བྱེད། འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་གཟུང་བའི་ཚིག་གོ་།ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་བཙུན་གཙོ
བྱམས་པས་གསུངས་པ། བདག་དང་སེམས་ཅན་དོན་རྣམས་ཤེས། །སྣང་བ་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ནི། །རྣམ་ཤེས་དེ་ཡང་དོན་མེད་དེ། །དེ་མེད་བས་ན་དེ་ཡང་མེད། ཅེས་བྱ་བས་ན་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བའི་ཚིག་ནི་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། འཛིན
པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །རིན་པོ་ཆེའི་ཚིག་དང། རིན་པོ་ཆེ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་མཛེས་པའི་རྣམ་པར་རིན་པོ་ཆེ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ་།དེ་ཡང་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་སྐྱེས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པས་སྣང་གི་།གཉིས་སུ
མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་ཚིག་ནི་རིན་པོ་ཆེ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གོ་།ལུང་བསྟན་བའི་ཚིག་དང། ལུང་བསྟེན་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་འདི་རྣམས་ཀྱི་ལུང་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ན་ཚིག་ནི་ལུང
སྟོན་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མེད་པས་ན་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་།དེས་ན་ལུང་བསྟན་བའི་ཚིག་ནི་ལུང་བསྟན་པ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་།འདོད་ཆེན་པའི་ཚིག་དང་།འདོད་ཆེན་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བསྐྱེད
ཅིང། ལྷག་པ་ལ་སོགས་པས་ན་འདོད་ཆེན་པའི་ཚིག་ནི་འདོད་ཆེན་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་བཟུང་བ་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མོས་པ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་ག་།གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་བསམ་པ་སྣང་བ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན
བ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཕོ་སྨོས་དང་།མ་ནིང་གི་ཚིག་དང་ཕོ་སྨོས་དང། མ་ནིང་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་དོན་ཡོད་ན་ནི་ཕོ་སྨོས་དང། མ་ནིང་གི་ཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་བརྟག་བར་ཡང་འགྱུར
གྱི་གང་གི་ཚེ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆེ་ནི་མེད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བས་ཕྱིའི་དོན་མེད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཆོ་ཕོ་སྨོས་དང་མ་ནིང་གི་ཚིག་ནི་ཕོ་སྨོས་དང་མ་ནི་ནང་མེད་པའི་ཚིག་གོ་།བྲོ་བའི་ཚིག་དང་།བྲོ་བ་མེད་པའི་ཚིག
ནི། རློམ་སེམས་དཔའ་བོ་བཞིན་བྱད་དོན། །གཏུམ་པོ་རྩེད་མོ་འཇིགས་བྱེད་རྣམས། །སྙིང་རྗེ་རྨད་འབྱུང་ཞི་པ་ཡང། །གར་གྱི་བྲི་ནི་དགུ་ཞེས་བྱ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་བྲོ་རྣམས་བརྒྱད་དེ། ཞི་བ་ནི་ཐེག་མ་དང། ཐ་མར་གནས་པ་ཡིན
ཏེ། ཞི་བ་ཉིད་ལས་འགྱུར་བའི་རིམ་པ་ཐོབ་པ་དང་།རློམ་སེམས་ལ་སོགས་པའི་བྲོ་འབྱུང་ངོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་ལས། །གང་གི་གཟུགས་ནི་མང་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་བྲོལ?་གནས་པར་བསམ། །ལྷག་མ་འཕོ་བར་འདོད་པའི?།།
འཕོ་བ་སྤྱོ་ཕན་པ་དང། །བརྩེ་མེད་རྒྱགས་གནས་ལེ་ལོ་དང། །བརྩེ་བའི་སེམས་དང་གཏི་མུག་དང། །དྲན་པ་མྱས་ལ་སོགས་པའོ། །རློམ་སེམས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་བསམ་པ་ནི་འགྱུར་བའི་གནས་ཐོབ་པ་སྟེ། དགོད་པ་དགའ་བ་མྱ
ངན་དང། ཁྲོ་བ་སྤྲོ་བ་དེ་བཞིན་འཇིགས། །སྨད་དང་ཡང་མཚན་ཞེས་པ་ནི། །གནས་པའི་དངོས་པོ་བསྒྲགས་པའོ། །འདིར་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དཔྱད་པ་བརྩམས་པས་ན་བྲོ་བའི་དངོས་པོ་དཔྱད་བདེ་འདིར་སྤྲོ་བར་མི་བྱ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་བ་ལ་ཏའི@065
གཙུག་ལག་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་།ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་ཚིག་གི་དབང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ལ་མངའ་དབང་བརྙེས་པས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་?
ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱི་སྤོང་བའི་ཆར་གསུངས་པར་མཛད་དོ། །རྟག་པ་དང། བདག་དང་།བདེ་བ་དང། གཙང་བའི་དངོས་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རློམ་སེམས་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས
པས་གང་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དང། གང་དུ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དང། གང་གིས་ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེས་དེ་ཀུན་ཏུ་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་བས་ན་བྲོ་བའི་ཚིག་ནི་བྲོ་བ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་།གཞན་ཡང་འོ་མ་དང། བུ་རམ་ལ་སོགས
བ་མྱོང་བ་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་རྨི་ལམ་ཚོར་བ་བཞིན་པས་ན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་མི་འཇུག་པས་བྲོ་བ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་། བྱེད་པའི་ཚིག་དང། བྱེད་པ་མེད
པའི་ཚིག་ནི། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ། །མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་།གང་འབྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། །བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད། ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་པའི་ཚིག་གི་དོན
བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པས་ན་བྱེད་པ་པོ་དེའི་བྱེད་བ་ལྟ་ག་ལས་ཡོད་པས་དེས་ན་བྱེད་པའི་ཚིག་ནི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཚིག་གོ། །རྒྱུའི་ཚིག་དང། རྒྱུ་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བ་ལ་རྒྱུ་བྱེད་པ་པོ་སྟེ་།གང་གི་དུས་ན་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེའི་དུས་ན་འབྲས་བུ་མེད་པ་དེའི་སྐད་ཅིག་པ
ནི་ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་གང་དང་ཡང་མི་འབྲལ་ཏེ། བྱ་བ་མེད་པས་ནི་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་འབའ་ཞིག་སྟེ། དེས་ན་རྒྱུའི་ཚིག་ནི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་།ལུས་ཀྱི་ཚིག་དང།།
@་065བ
ལུས་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཕྱིའི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་དེ་ལུས་སུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བས་ཕྱིའི་དོན་སྔར་སུན་ཕྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ན་ལུས་ཀྱི་ཚིག
ནི་ལུས་མེད་པའི་ཚིག་གོ་། རྟོག་གེའི་ཚིག་དང། རྟོག་གེ་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་རྟོག་གེ་ནི་ཚད་མ་དང་གཞལ་བ་སྟེ་།དེ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འབྱུང་བ་རྨི་ལམ་དང་།མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས
པ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་ལ་སོགས་པས་ཚིག་གི་དོན་བཅུ་དྲུག་དང། དྲུག་དང་།ཉི་ཤུ་ལྔ་དང། ཡོད་པར་འགྱུར་པ་རྣམ་པ་བདུན་དང་།ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་།སྤྱི་དང་ཁྱད
པར་དུ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཚད་མ་དང་གཞལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབྱད་པ་ནི་ཕུང་པོར་མི་གནས་འཇིག་པ་ཉིད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ཕུང་བོར་གནས་པ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགS
པ་ན་ཁྱིམ་དང། སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་བར་འགྱུར་རོ། །རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་དོ། །དེས་ན་རྟག་པ་དང་བདག་དང་ཕྱིའི་དོན་དུ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྟོག་གེའི
ཚིག་ནི་རྟོག་གེ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་། གཡོ་བའི་ཚིག་དང་།གཡོ་བ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་སྐྱེ་བ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་འགྱུར་གྱི། མི་གཉིས་པ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན
དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོའི་ཚིག་དང། དབང་པོ་མེད་བའི་ཚིག་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་སྟེ་།ལུས་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག
གི་བཤད་པ་ནི་ཕྱིའི་དོན་སུན་དབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་མེད་པས་ན། དེ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པ་མང་པོ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ལངཀར་གཤེགས་པ་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ
ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་འདྲ་བར་དམ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ཡིན་པས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གསུང་དེར་ལྷག་ཆད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་བར་བསམས་པའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཚིག་དང་།འདུས་བྱས་མེད་པའི་ཚིག་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན
གྱིས་བྱས་པ་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ཁ་ཅིག་གིས་འཆད་པ་ནི་ཆུང་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ
པ་ལས་འབྱུང་བ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྟོན་པས་བཏགས་པའི་ཚིག་གོ་།སྐད་ཅིག་པ་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །རྒྱུན་དུ་འབྲེལ་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སོ། །འདི་ནི་སུས་ཀྱང་མི་བྱ་སྟེ་།ཆོས
ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཡོངས་སུ་གནས་པའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་རོ། །འདིར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཚིག་ནི་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་དགོངས་པར་རྟོག་གོ། རྒྱུ་དང
རྐྱེན་གྱིས་བྱས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་རྨི་ལམ་དང་། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་བས་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་འབའ་ཞིག་ལ་གནོད་པ་མེད་དོ། །
འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདུན་བརྒྱ་པ་བཤད་པ་དང། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པར་བཤད་པའི་རྩོད་པའི་གནས་སུ་བདག་གིས་ཞིབ་ཏུ་བཤད་ཀྱིས་འདིར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས?
བུའི་ཚིག་དང། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་ནི་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་རྒྱུ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་།སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ནི་ཐོག་མ་དང། ཐ་མའི་སྐད་ཅིག་པ་དང་མི་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ།
སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་འབའ་ཞིག་གོ་། དེས་ན་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་པར་གཞན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཚིག་དང་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པའི
ཚིག་གོ་། འོག་མའི་ཚིག་དང། འོག་མིན་གྱི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། འོག་མའི་ཚིག་ནི་འཁོར་བར་གནས་པ་ནའོ། །ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྒོམ་པ་ན་མཆོག་ཏུ་ཕྱིན་ནས་མཆོག་ནི་འོག་མིན་གྱི་ཚིག་གོ་།དུས་ཀྱི་ཚིག་དང། དུས་མེད་པའི་ཚིག
ནི་ཕྱིའི་དོན་ཡོད་ན་ནི་གྲང་བ་དང་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་དུས་ཀྱི་ཚིག་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་ན་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་དུས་ཀྱི་ཚིག་ནི་དུས་མེད་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་།སྦོམ་བ་དང་ཕྲ་བ་རྣམ
པར་གཞིགས་པ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང་།ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཤིང་དང་ཤིང་གེལ་བ་དང་ལྕུག་མ་གྱེས་པའི་ཚིག་དང། ཤིང
དང། ཤིང་གེལ་པ་དང། ལྕུག་མ་མ་གྱེས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་རབ་ཏུ་རྨོངས་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ཙམ་ལ་ཕྱིའི་དོན་དུ་ཀུན་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ལ་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ཡང་ཤིང་དང་ཡང་ཤིང་མགལ་བ་དང། ལྕུག་མ་གྱེས་པའི
ཚིག་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་། རྨི་ལམ་མེད་པའི་དུས་ན་ཡང་ཕྱིའི་དོན་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ན། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། །ཕྱི་ཡི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས
ན་ཤིང་དང། ཤིང་གེལ་བ་དང། ལྕུག་མ་གྱེས་པའི་ཚིག་ནི་ཤིང་དང་ཤིང་གེལ་པ་དང། ལྕུག་མ་མ་གྱེས་པ་མེད་གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཅི་ཡང་མི་སྣང་ཞིང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས
པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཉིད་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཉིད་གནས་སོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚིག་དང་སྣ་ཚོགས་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། སྣ་ཚོགས་ནི་གང་གཞན་གྱི་དབང་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པས
ན་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱི་རྟིས་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་གང་གིས་བརྟག་བྱ་བ། །ཡང་དག་དེ་ནི་གཟུགས་མེད་དེ། །གང་ཕྱིར་གཅིག་དང་དུ་མར་ནི། །དེ་དག་གཟུགས་ནི་ཡོད་ན་ཡིན། །གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས
རབ་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་ཏེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་པ་དང་བྲལ་ཞིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་གནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང
དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་བས་ན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་སྣ་ཚོགས་མེད་པའི་ཚིག་གོ་།བསྟན་པས་གཟུང་བའི་ཚིག་དང་།བསྟན་པས་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ན།
དོན་དམ་པར་སྒྲའི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དབང་དང། ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ནང་སློངས་པའི་མཐུ་དང། སྙིང་རྗེས་རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་བ་དུ་མའི་སྒྲའི་དོན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ། །ཚེ་ལེན
པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པས་དམ་པ་དང། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བདག་ལ་སྣང་བ་འབྱུང་ངོ། །དེས་ན་བསྟན་པས་གཟུང་བའི་ཚིག་ནི་བསྟན་པས་གཟུང་བ་མེད་པའི
ཚིག་གོ་། འདུལ་བའི་ཚིག་དང། འདུལ་བ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་འདི་ནི་བྱའོ་འདི་ནི་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདུལ་བའི་ཚིག་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡོད་དེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཡང་རྨི་ལམ་དང་།མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ
བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་མ་སྐྱེས་པས་ན་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡང་དག་བར་རིག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་དེ་མི་སྣང་སྟེ། དེས་ན་འདུལ
བའི་ཚིག་ནི་འདུལ་བ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་། དགེ་སློང་གི་ཚིག་དང། དགེ་སློང་མེད་པའི་ཚིག་ནི་སྤྱིར་དགེ་བསྙེན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འདུལ་བའི་ཚིག་ཀྱང་ཡོད་དོ། །དགེ་སློང་རྣམས
ཀྱི་ནི་སོ་སོར་ཐར་བའི་སྡོམ་པས་བསླབ་པ་ལྷག་པར་འཛིན་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ལྡོག་པས་ན་དགེ་སློང་གི་ཚིག་ནི
དགེ་སློང་མེད་པའི་ཚིག་གོ་། བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱི་ཚིག་དང་།བྱིན་གྱི་བརླབས་མེད་པའི་ཚིག་ནི་དེས་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱིན་གྱིས་བརླབས
ཀྱི་ཚིག་ནི་བྱིན་གྱི་བརླབས་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ་། མི་གཉིས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡི་གེའི་ཚིག་དང། ཡི་གེ་མེད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་།ཡི་གེའི་ཚིག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པའོ། །ཡི་གེ་དང་ཚིག་དང་བརྗོད་པ་ནི་བྱེད་པ་དང་བྱེད
པ་པོར་མངོན་པར་འབྲེལ་ཏེ་སྦྱོར་བར་འཇུག་གོ་ཞེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱ་ཀ་ར་ཏ་ས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ། དོན་གྱི་དངོས་པོར་ཡིད་འཇུག་པ། །གང་ལ་འགྲོ་བའི་རབ་བྱེད་འབྱུང། །ཚངས་བ་སྒྲ་ནི་ཡང་དག་པ་།ཐོག་བ་མེད་ཅིང་མི་འཇིག
པའོ། །འདི་ནི་ཚངས་སྒྲའི་སྤྲུལ་པ་སྟེ། །སྒྲ་ཡི་མཐུས་ནི་རྣམ་པར་གནས། །སྒྲ་ཙམ་ལས་ནི་བྱུང་བ་ཡང། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་ཞི་བར་འགྱུར་ཞེས་སོ། །དེས་ན་ཡི་གེ་དང་།འབྱོར་པའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར
རྟག་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡི་གེ་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། དོན་མེད་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་རྣམས་འདུས་པར་སྨྲས་པ་ནི། །འདུས་པའི་རིགས་ནི་འབྱུང་བར་བྱེད། །ཡན་ལག་མེད
པའི་སྒྲ་གཅིག་ལ། །རིམ་ནི་བློ་རྗེས་བསྒྲུབ་པའོ། །ཐོག་མའི་ཚིག་ནི་ཐ་དད་ཀུན། །ཚིག་ནི་ལྟོས་བཅས་ཤེས་པ་ཡང། །བརྗོད་པ་སོ་སོར་བློས་མི་མཐུན། །ཚུལ་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་མང། །ཁ་ཅིག་ལ་ལ་ཡི་གེ་དང། །ཚིག་དང་ངག?་འདི
བརྗོད་པ་སྟེ། །ཡི་གེ་མ་རྟོགས་ཚིག་ཅེས་པ། །གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དག་ནི་ཡི་གེ་ཚིག་ལས་ཀྱང། །ལྷག་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མིན། །ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང། །དངོས་པོ་ངེས་པ་གང་ནའང་མེད། །ཚིག་རྣམས་གཟུགས
དང་དོན་ཡང་རུང། །དག་ཉིད་ལས་ནི་ཆུང་པར་འགྱུར། །ལ་ལས་ཚིག་ནི་རྣམ་གཉིས་དང། །རྣམ་བཞི་རྣམ་ལྔར་ཕྱེ་བ་སྟེ། །རང་བཞིན་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་བཞིན། །དག་རྣམས་ལས་ནི་བཏོན་ནས་སོ། །ལྡན་པ་ལས་མངོན་པར་བརྗོད
པ་དང། མངོན་པར་བརྗོད་པ་ལས་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དག་གོ་ཞེས་སོ། །སྦྱོང་བ་ཅན་དང། བྱ་ཀ་ར་ཎ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཇི་སྙེད་ཅི་འདྲ་གང་དག་ཀྱང། །དོན་གང་སོ་སོར་བསྒྲུབ་པ་ཡིས། །འབྲུ་རྣམས་མཐུས་ནི
རབ་ཤེས་པ། །ངེས་ན་ཡི་གེ་དོན་ཆུད་ཉིད། ཅེས་པ་ནི་རིམ་གང་ཞིག་གིས་དོན་གང་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱེད་བ་ཞེས་སོ། །ལ་ལས་སྨྲ་བ་ནི་དག་གིས་སྨྲ་བར་བྱེད་ཀྱིས་ཚིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡི་གེ་ཡན་ལག་ལག་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་པའི
ཕྱིར་རོ། །བཏགས་པར་སྨྲ་བ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བཏགས་པའི་ཐ་སྙད་པས་ན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པའི་ཤེས་པ་ལས་ལྡོག་པ་སྟེ། དེས་ན་ཡི་གེའི་ཚིག་ནི་ཡི་གེ་མེད
པའི་ཚིག་ཅེས་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་འདྲི་བ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་གསོལ་བའི་ལན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་མི་གཉིས་པའི་ཚིག་ཏུ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང། རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མི་བྱེད་པ་དང། ཆད་པ་མེད་པ་དང། ཕྱེ་བ་མེད་པ
དང། བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དེ་ནི་མི་གཉིས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་ཆུད་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བླང་བ་དང་སྤང་བའི་ཁྱད་བར་དུ་ལྷག་པ་དང། ཆད་པ་དང། ཟློས་པ་དང། རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒྲའི་དོན
ཐ་དད་དུ་རྒྱ་ཆེར་སྒྲུབ་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་མང་པོ་རབ་ཏུ་ཆུད་པར་འཇུག་པས་ན་བརྒལ་བར་མི་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཚིག་གི་དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འདོད་ཆགས
དང་བྲལ་བ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཛའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་རངས་པར་མཛད་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་བཟང་དཔལ
གྱིས་ཚིག་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་གསུངས་པ་འདི་རིགས་པ་དང། ལུང་དང། བདག་དང། གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཛའ་ཨི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བཤད་པའོ། །རྟག་ཏུ་བདག་ལ་ཆགས་པས་སྲིད་པ་འབྱུང། །དེ་ཟད་ཉིད་ལས་ཐར
བར་འགྱུར་བ་སྟེ། །ཚོགས་གནས་མི་འཇིགས་མིན་པ་འཁྲུལ་རབ་རིབ། །དྲ་བས་བློངས་པ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཞི། །སྦོམ་པོ་ཕྱོགས་ཆར?་དབྱེ་སྟོང་རྟག་པ་ཡང། །ནམ་མཁའ་པདམོ་འདྲ་སྟེ་མ་སྐྱེས་པ། །ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་ཚད་མ་ཚུལ་གཉིས་@069
ནི། །སངས་པ་མི་གཉིས་ཡང་དག་འདུལ་བ་ཡང། །མདོ་སྡེ་རབ་མང་སྨོན་ལམ་གྱིས། །གཞན་དབང་ཇི་ལྟར་བྱ་སྙམ་སྟེ། །ཤེས་རབ་སྙིང་རྗེ་ཡངས་པས་ནི། ཆོས་སྦྱིན་ནན་ཏན་གཞན་གྱིས་གསོལ། །ཚིག་དབང་བཀའ་
དྲིན་དྲི་བ་རྣམས། །ལན་དོན་ཁྱད་པར་དྲན་ཡུལ་གྱུར། །བདག་བློ་གཞན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་དེས་དོན་བཤད། །བློངས་ཚོང་འབྲས་བུ་གྱུར་ཀྱང་བླ། །ནོར་གྱི་བསླང་པ་མ་མཐོང་རུང། །དེ་དྲུང་བུ་འབྲངས་རྒྱགས་གསར
ཅན། །ལེགས་སྡིག་བལྟོས་མེད་ཤེས་ནས་ནི། །མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་མཛེས་མིན་ཚོགས། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་རྨི་ལམ་སྟོང། །ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས། །མཁས་པས་སྐྱེ་ཐར་ནན་ཏན་གྱི། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས
དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགག་པ་རྣམ་པ་དུ་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། བློ་གྲོས
ཆེན་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགག་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ་།རྟོག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུན་འགག་པ་དང། མཚན་ཉིད་འགག་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡང
རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུན་སྐྱེ་བ་དང། མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བའོ། །གནས་པའང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུན་གནས་པ་དང། མཚན་ཉིད་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཞུ་བ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་ལན་ནི་བཅོཾ
ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཉིས་སུ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་ཚིག་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་སྤངས་མོད་ཀྱིས། །འོན་ཀྱང་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གཞན་གྱི་ཆེད་པོ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་དྲི་བར་བྱེད་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་ཤེས་བ
@་069བ
རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགག་པ་རྣམ་པ་དུ་མཆིས་ཞེས་པ་ལ། སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་སོ། །དེ་ནས་དེ་ལ་རྒྱུན་སྐྱེ་བ་ནི་གང་ལ་ཀུན་འདུས་པའི་དབང་གིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཕེན་ནུས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བགེགས་མེད་པའི་ཆུ་རྒྱུན་དུ
འབབ་པ་ལ་སོགས་པས་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་འདེབས་ནུས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང། གློག་ལ་སོགས་པ་ཐོག་མ་དང། ཐ་མའི་དུས་སུ་གནས་པའི་རྣམ་པའི་ཆ་དང་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་མངོན་སུམ་དུ་འཛིན་པའོ།།
རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མི་ཆུང་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་བཞིན་དུ་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་འཕེན་པ་མེད་པའི་ཚེ་མངོན་སུམ་གྱིས་སྐད་ཅིག་པ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དེར་དགོངས་པའོ། །དེ་ལ་གྲངས་ཅན་དང་ནེ་ཡི
ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་གང་དག་གིས་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་གི་བར་དུ་གནས་པར་འདོད་པ་དེ་དག་གིས་སྐད་ཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་རྒྱུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །ཇི་ལྟར་གྲངས་ཅན་གྱི་འགྱུར་བ་ཆ་དྲུག་ཏུ་འདོད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང།
ཡོད་པ་དང། འགྱུར་བ་དང། རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དང། འགྲིབ་པ་དང། འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བློ་དང། སྒྲ་དང། མེ་མྱུར་དུ་འཇིག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དོ། །རིམ་དང་ཅིག་ཚར་གཅིག་ཏུ་ཡང་བརྟག་ཏུ་མེད་ན་མྱུར་དུ་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ནེ
ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་དྲུག་ཏུ་གནས་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་དུས་དང། གནས་པའི་དུས་དང། ཐ་མར་ཡོན་ཏན་སྐྱེ་བའི་དུས་དང། དམིགས་པའི་དུས་དང། འཇིག་པའི་རྒྱུ་བསྙེན་པའི་དུས་ཞེས་སོ། །དེ་སྟེ
མྱུར་དུ་འཇིག་པ་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་ཏུ་གནས་བར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་ན་དེའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་དྲུག་གནས་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་གྱིས་། ངེས་ན་རྟོག་བ་པ་རྣམས་རྟག་བར་འཁྲུལ་ཏེ། རྩཝ་དང་སྐྲ་ལ་སོགས་པ་བཅད་ནས་ཡང་སྐྱེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུན་གྱི
རང་བཞིན་ལ་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་འབྱུང་བ་མི་ཤེས་པས་ན་སྐད་ཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །རྟོག་པ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གང་གིས་ལྷས་སྦྱིན་འདི་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བ་དང། ཉམ་ཆུང་བ་དང་།ཚོལ་བ་དང། ཁ་དོག?
འདི་ཉིད་པ་དང། རིང་པ་དང། ཐུང་བ་དང། དེ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་འདི་ཉིད་དང་བདེ་བ་ཅན་ཞེས་དེ་དེ་ལྟར་དེ་དག་རྒྱུན་ལ་རྟག་པར་འཁྲུལ་ནས་དེའི་ཕྱིར་རྟོག་བ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ
མཚན་ཉིད་དང་། རྒྱུན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དགོངས་ལ། རྟོག་བ་པ་རྣམས་རྒྱུན་ལ་རྟག་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་ཀྵ་པ་ནས་ཀས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྤྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྟག་པར་འགྱུར་བ་དང། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྟག་ཀྱང་རྟག་ལ
མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་དང། སྤྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་དང། ཁྱད་བར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ཡང་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་དང། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱིས་བདག་ཉིད་དུ་རྟག་ཀྱང་རྟག་ལ
མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཅིག་ཆར་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་དང། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ཡང། ཅིག་ཆར་སྨྲ་བར་མི་བྱ་སྟེ། ཡུལ་དང། དུས་དང། རིམ་པ་དང། རྣམ་པ་ལ་བལྟོས་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང། ཐམས་ཅད་མེད་བར་འགྱུར་བ་དང། སྨྲ
བར་མི་བྱ་བ་ཞེས་བ་དེ་དེ་ལྟར་སྤྱི་དང་ཁྱད་བར་དུ་རྟོག་པ་ཡང་གང་དོན་ཀྱི་བྱ་བ་ནུས་བ་དེ་ཉིད་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ན་ཚད་མས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གཞལ་བར་རྣམ་པར་བཞག་གོ་། གང་ཡང་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དེ་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་ནོར་བའི་རྟོག་པ་བ་རྣམས་ཀྱིས
རྟག་པ་འབའ་ཞིག་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དཔྱོད་པ་ཅན་རྣམས་རྟོག་པར་བྱེད་བ། དངོས་པོའི་གཟུགས་ནི་གཅིག་མིན་ཏེ། །ཅིག་ཆར་དང་ནི་རིམ་གྱིས་ནི། །འདོད་པ་བཞིན་དུ་རྟོག་པར་བྱེད། །ཚིག་ནི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་དོ། །འདྲེས་པའི་ཚེན?་ལ་ཇི་ལྟ་བུའི། །འདོད་པ་བཞིན
དུ་འཛིན་པར་བྱེད། །རྣམ་གྲངས་དངོས་པོ་དེ་བཞིན་དུ། །ཐ་དད་འཐད་མིན་འཛིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་གཅིག་པོ་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས། །ཡུལ་གཞན་དུ་ནི་འགྲོ་བ་ཡང། །ཐ་དད་ཡུལ་གྱིས་ཐ་མི་དད?། །སྒྲ་ཡང་དེ་བཞིན་དབྱེར་མེད་དོ། །སུ་ཞིག་གཅིག་པར་ཤེས་པ་ལྟར། ཡང
ཡང་ཤེས་བར་འགྱུར་བ་ན། །དུས་ཀྱི་རིམ་པས་དབྱེར་མེད་པ། །དེ་བཞིན་སྒྲ་ནི་དབྱེར་མེད་དོ། །དེ་སྟེ་དངོས་པོ་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་གཅིག་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཅིག་མེད་ན་དུ་མར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་མ་ཡིན་པར་བརྟག་ལ
ཡང་སྒྲོ་རྟགས་སྟེ། སྒྲའི་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་གྱིས་དོན་དམ་པར་ན་གང་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ནི། གཉིས་པོའོ་ཇི་ལྟར་ན་འགྱུར། དེའི་ཚེ་བདག་གི་གཟུགས་དང། གཞན་གྱི་གཟུགས་དབྱེར་མེད་པས་ན་བདག་གི་གཟུགས་དང། གཞན་གྱི
གཟུགས་ཅིས་ན་ཡིན། འཇུག་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་རུང། རྣམ་གྲངས་གཅིག་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་ན་ནི་དེའི
ཚེ་དེར་འཇུག་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །གང་དག་ཡང་ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་གཅིག་པའི་འགྲོ་བ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་དབུལ་ལ་སོགས་པ
རྣམས་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བ་ནི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆུད་པ་མང་བ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་དག་བ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་བཙུན་གཙོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས
སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བཞུགས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སོ་སོར་རང་གི་རྟགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟོན་པའི་ཚིག་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཕྱིའི་དོན་བསལ་བ་དང། འཇིག་རྟེན་རྒྱད་བན་བའི་རྟོག་པ་པ་གང་དག
གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ཆད་བར་གླེང་སློང་བ་སྐད་ཅིག་བ?་གཅིག་ལས་རྒྱུན་ནི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནམ། ཅི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནམ་།གལ་ཏེ་ཐ་དད་ནི་ཚིག་གི་དོན་གཞན་ཞིག་རྟག་པར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པར་གྱུར་པའོ། །གལ་ཏེ་ཐ་མི
དང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་པ་མ་གཏོགས་པར་རྒྱུན་གྱི་ཚིག་གི་དོན་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་གླེང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་མྱོང་བ་དྲན་པ་དང། སྔ་མ་ཞིག་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ལཾ་སཌ
པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་བ་ཇི་བཞིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་སོ་སོར་ངེས་པའོ། །དེ་ལྟར་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་སུམ་དང། ཐོས་པ་དང། སེམས་པ་ལ་སོགས་པས་སྦྱངས་པ་ལས་རིམ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ
གྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཅེས?་མ་ཐག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀུན་དམིགས་པ་སྟེ། དེས་ན་སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་ལ་གོམས་པར་རྗེས་སུ་དབག་གོ་།དེ་དེར་འཇིག་རྟེན་གཞན་སྒྲུབ་པའི་ཚད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བླ་མའི་ཁྱད་པར་གང་དང
གང་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་དག་ནི་སྔ་མ་སྔ་མ་ཐོས་པ་དང། སེམས་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ཐོག་མར་བྱས་པ་ལས་ཏེ། སློབ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་མཁས་པའི་ཁྱད་པར་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་ཤེས་རབ?་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དགའ་བ་དང་འཇིག་པ
དང་མྱ་ངན་རྟོགས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། བླང་བ་དང། དོར་བ་དང། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བློ་རྣམས་ལ་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒྲུབ་པར་ངེས་པ་སྔར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་མ་ཐག་པ་ལ་ཡང་ཡུལ་ཁ་ཅིག་ཏུ་ཁྲོ་ཞིང་སྡང་བ་དང། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་དགའ་བ་སྟེ།
དེ་ལྟར་ཁ་ཅིག་ཏུ་འདོར་བ་དང། ཁ་ཅིག་ཏུ་བླང་བར་ཡང་མཐོང་སྟེ། དེས་ན་སྔོན་གྱི་གོམས་པ་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།དེ་བས་ན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུད་མ་ཆད་པ་སྟེ། འཁོར་བར་ཀུན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་།རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་བཞག་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས
ཏེ། ལས་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི་ཕྱིའི་དོན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཁྱད་པར་དུ་ཤེས་པར་འདོད་ནས་ཞུས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་དེ་བཞིན་རྒྱ་ཆེར་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ།
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དང། ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང། རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་རྣམས་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་འཇུག་པ་དེ
དག་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །གང་དེ་མ་ཐག་པའི་ཤེས་པ་བྱ་བའི་ནན་ཏན་པ་དེ་ནི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་པའོ། །གང་ཁྱབ་པ་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད
གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ། །རྨི་ལམ་གྱི་དུས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དུ་མར་འབྱུང་སྟེ། དེར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཡང
མེད་ལ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མེད་དེ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་བ་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་སྣང་ངོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་མདོ་དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གྲུབ་པ་མཛད་པ།
བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་མཚན་ཉིད་བརྒྱད་དུ་གསུངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མདོར་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་། སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། དངོས་པོ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་ལ་གཟུགས་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ལ་སྣང་བའི
རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཛིན་ཏེ་ཞེས་པ་ཀུན་ཏུ་རིག་པ་ལ་། དེ་བཞིན་དུ་གཟུཌ་འཛིན་པ་དང། གཟུགས་སུ་སྣང་བའོ། གཟུགས་སུ་སྣང་བའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དངོས་པོ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཆུད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང།
གོ། སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུའོ། །དངོས་པོ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ།།
མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་གཉིས་ནི་མཚན་ཉིད་ཐ་མི་དད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུད་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ
མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་བྱེད་པ་དང། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བསམ
གྱིས་མི་ཁྱབ་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བའོ། །དངོས་པོ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་པ་མོག་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེར་ཕྱིའི་དོན་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་ཐོག་པ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་བག་ཆཌ
དང། མཉམ་པར་འཇོག་པ་མེད་པས་བཏབ་པའི་སེམས་དང། དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་རྣམ་པར་གསལ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། འོན་ཀྱང་རྣམ
པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཁྲུལ་བའི་རྣམ་པས་ནང་སློངས་ནས་སྐྱེས་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དང་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་ཡིན་བ་ནི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་བ་དང། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཕན་ཚུན་དུ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན
ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་གྲུབ་པས་ན་འཁོར་བའི་ཐོག་མ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་འགག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཀུན་ཏུ
རྟོག་པའི་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་འགག་བ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པ་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་འགག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ལྔ་པོ་རྣམས་བསམ་དུ་མེད་པའི་ནོར་བའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བ་དང། དེའི་འོག་ཏུ་ཡིད་ཀྱི
རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟག་པའི་བག་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་བ་ལས་ནི་འདིར། ཤེས་བ་བདུན་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེ་དག་དེར་ནི་ས་བོན་སོགས། །བསགས་ཉིད
རྟགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །འདི་ནི་མཚན་ཉིད་འགག་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱས་པ་འགག་པར་འགྱུར་བའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྒྱུན་འགག་པ་ནི་གང་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གནས་པ་དང། གང་ལ
དམིགས་པའོ། །གང་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའོ། །གང་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །དེ་ལ་གང་ལ་གནས་པ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི
དུས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་གནས་ངན་ཡོན་གྱི་བག་ཆགས་སོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་སེམས་སྣང་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཁྲུལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ནང་གི་མིག་ལ་སོཌ་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ནང་གི
འབྲས?་བུའི?་ནང་དུ་འགོ་སྙོད་ཀྱི་མེ་ཏོག་ཏུ་སྣང་བ་རྣམས་ལ་གནས་སུ་ཀུན་རྟག་པར་བྱེད་པའི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་བག་ཆཌ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྣང་བ་ནི་བདག་གི་སེམས་སྣང་བའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དེར
སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀར་ཡང་ཕྱིའི་དོན་མེད་པ་ནི། གང་བདག་ས་བྱོན་ལས་རྣམས་ཤེས། །གང་སྣང་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པ་གཉིས་བར་ནི། །དེ་དག་དེ་ཡིས་ཐུབ་པས་གསུངས། །ནང་འཕྲུགས་པའི་མཐུ་ལས་འཁྲུལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོཌ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཁ་ཅིག་གསལ་པཱི་རང་བཞིན་@073
པ་ནི་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ། །ཁ་གཅིག་མི་གསལ་བ་སྟེ། གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག
ཆགས་ཏེ། འཁོར་བའི་གནས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་མེད་པའི་མ་རིག་པར་འགྱུར་བའི་དུས་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབྱད་བ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཀུན་ཤེས་པས་ལྡོག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་འཇིམ་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་འཐིམ་པའི
གོང་བུ་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པའང?་མ་ཡིན་ཇི་ལྟར་གསེར་དང་རྒྱན་བཞིན་ཏེ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཇི་སྟེ་འཇིམ་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་ཐ་དད་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་ལས་བརྩམས་པ་མ་ཡིན་བར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་འཇིམ་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་དག་ལས་ཀྱང
བརྩམས་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་བའི་རིགས་ཀྱི་མཚན
ཉིད་དང་གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྟེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའང་འགག་པར་འགྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར
རོ། །རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་ཚོགས་བར་སྣང་བ་ཉིད་རིམ་པ་གོང་མ་ཐོབ་ན་གོང་བུའི་སྒྲར་མངོན་པར་བྱའོ། །འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ནི་རྡུལ་གྱིས་བརྩམས་བ་མ་ཡིན་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་ཅན་དང། །ནེ་ཡ་ཡ་ཡ་ཀ་ཀུན་ཏུ་རྟག་བ་ནི་ཁང་པ
དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པའི་བཞིན་དུ་འདུས་བའི་ཡུལ་མེ་གཏོགས་པར་དེ་མི་དམིགས་སོ། །གང་དག་གི་སོ་སོའི་རིམ་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་བ་དེ་དེ་དག་རང་གི་རིགས་ལས་མི་འདའ་བ་ནི་རྒྱ་མཚོ་མཆིང་རྣམ་གྱི་རླབས་ཆུའི་རིགས་ལས་མི་འདའ་?
@་073བ
བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ཆེན་པོའི་ཚེད་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་བའི་ཚད་ཀྱི་གཞི་ལ་གནས་པ་མེད་ལ་ཏིལ་གྱི་འབྲུ་ཙམ་གྱི་ཚད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བཅད་པ་ཉིད་བཅམ་གྱི་ཚད་དམ། འོན་ཏེ་ཡུལ་ཆུ་འདུ་དང་ཡུལ་མང་པོ་གཉིས་ཀར་ཡང་ཚད་ཆེན་པོའི་རྣམས།
འབྱུང་ཞེས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་ཆར་གྱུར་ཏེ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ལ་འདུས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བས་ན་དེ་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་འདུས་བ་ལས་གོང་བུ་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཕྱོགས་དེ་དང་དེར་ལྕི་བ་དང། དེ་ཁ?་དོག
སྟེ། དེ་དག་སྨ་གཏོགས་པར་རྫས་གཞག་པར་མི་དམིགས་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཕྲ་བའི་རྡུལ་ཚོགས་མ་གཏོགས་པར་རྫས་གཞན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྨི་ལམ་ལ་སོགས་བ་བཞིན་དུ་གཞན་བ་དང། གཞན་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་འདའ་བ་མི་བྱ་བས་ན་ཁང་བ་དང། སྡེ
རང། ཚལ་ལ་སོགས་བ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་བར་ཤེས་པའི་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཆུང་པའི་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པ་ཡོད་པས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བའི་ཚད་མ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་བ་ཀུན
གཞི་ལ་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་གསུངས་བ། ཇི་ལྟར་ས་བོན་རྐྱེན་ལས་མྱུ་གུ་སྟེ། །ས་བོན་གང་ཡིན་མྱུ་གུ་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་མིན་དེ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་ཆང་མེད་རྟག་མེད་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྡུལ་འདུས་བ་ལས་སྣང་བ་ལས་སའི་གོང་བུ་གཅིག་པ་དང།
ཐ་དད་པ་མི་རུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་མིག་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་གཅིག་བ་དང་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་རུང་ངོ། །རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་རྣམ་བར་ཤེས་པ་གཅིག་པོ་ཉིད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་རྣམ་པ་དུ་མར་འཛིན་བ་དང།
གཏུད་བའི་དངོས་པོར་སྣང་བ་དེར་ཐ་དད་པ་དང་། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་དབྱད་པར་མི་རུང་ངོ། །ཇི་སྲིད་དུ་འཁོར་བའི་གནས་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ལས་སྐྱེས་པ་ནང་བློངས་ཞིང་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པས་མགོ་འཁོར
བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་སྦྱོར་བར་འབྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་མི་དམིགས་བ་དེ་དག་མི་གཉིས
པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང། བསམ་པ་དང་བྲལ་བ་དང། ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རིགས་གཅིག་དང་ལྡན
པའི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སོ་སོ་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་གནས་དང་གནས་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་དགོངས་པའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་རྣམ་པར་ཐ་དད་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེར་སྣང་བ
རྣམས་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱིརྟིས་སྨྲས་པ། གཞན་ལ་གཞན་དུ་འགྲིབ་བ་ཡང། །དབྱེར་མེད་མིན་ཏེ་གཟུགས་མཐོང་ཕྱིར། །རང་བཞིན་ཐ་དད་མི་མཐོང་བས། །བློས་ནི་ཐ་དད་ནི་རྟོགས་སོ། །དངོས་པོ་གང་གིས་བརྟཌ
བྱ་བ། དེ་གཟུགས་ཡང་དག་ཡོད་པ་མིན། །གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དུ། །དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །འོ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དོགས་ནས་ཐཾས་ཅད་མཁྱེན་བས་གསུངས་པ
དེ་སྟེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་དི?་ཞེས་ཏེ། དེའི་ཚེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགག་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའང་འགག་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་བདག་གི་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འགག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱརྟིས་འདི་སྐད
དུ་སྨྲས་པ། གཞན་དུ་དངོས་པོ་གཅིག་བོ་ལ། །རྣམ་གྲངས་གཟུགས་ནི་སྣང་བ་ཅན། །རྣམ་པ་བདེན་པར་ཇི་ལྟར་རུང། །དེ་ཡི་གཅིག་པ་འགྲིབ་མེད་དོ། །ཡང་དག་རིག་པའི་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེའི་གཅིག་པ་ཡང་འགྲིབ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐམས
ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ་། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞི་ན་དུའོ?། །རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ཀུན་ཏུ་རིག་པ་ཙམ་གཅིག་པ་ཉིད་རྣམ་པ་མང
པོའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དང་གཇུག་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་འབྱུང་ངོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཆུད་པའི་སྤྱིར་ཁྱབ་པ་ཡིན་གྱི་དེར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དང། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་མེད་ལ། དེར་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་བྲོ་མྱང་བ་ལ
སོགས་པའི་ཀུན་ཏུ་ཚོར་བ་མེད་དེ་འོན་ཀྱང་སོ་སོར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན་ཡང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དུ་ནང་འཁྲུགས་པ་དང། མ་རིག་པ་དང། འགྱུར་བའི་མཐུ་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པ་དང།
ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་ཀུན་ཏུ་ཚོར་བར་བྱུང་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབྱད་པ་ན་སྟོང་ཞིང་མིག་གཉིས་པ་ཉིད་གནས་སོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་བའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ་། རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགག་བར་མི་འགྱུར་གྱི། ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད
ནི་འགག་གོ་ཞེས་པ་ནི་སོ་སོར་རིག་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ཁ་ཅིག་ཆད་པ་མེད་པར་འཁོར་བར་འཇུག་པའོ། །སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཀུན་གྱིས་དམིགས་སུ་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་སྔར་ཐོས་པ་དང།
སེམས་པ་ལ་སོགས་པས་སྤྱངས་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་། བྱུང་བ་རྣམས་ནི་མེད་པ་ཉིད་དེ་།ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དྲན་པ་མེད་པས་ན་དེ་དག་གིས་སྦྱོར་བར་མི་རུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་གོམས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུད་འབྱུང་བ་ཡོད་བར་རྗེས་སུ
དཔག་གོ་། ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འགག་བ་ནི། མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཉིད་དེ། །ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཞེས་བསམ་པས་དབྱེ་བར་བྱེད་དེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ?
དེ་དང་རྒྱུན་འབྲེལ་བར་གནས་ཏེ། དེ་གསེར་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱི་འོད་གསལ་བ་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་མཐུས་དྲི་མའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་དེ་དང་དེ་དག་ཆུད་པ་ནང་འབྱེད་པའོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་མི་དད་པར་གྱུར་པས་ན་དེའི
ཕྱིར་ནང་བློངས་ཤིང་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་བ་དང་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་ནས་དེ་དག་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཆར་པར་གྱུར་ཀྱང་དོན་དམ་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར
ཤེས་པ་ཆད་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འགག་པར་མི་འགྱུར་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་འགག་གོ་ཞེས་པ་གསེར་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་མེད་དེ། དྲི་མའི་རིམ
བ་འབའ་ཞིག་ལྟ་བུའི་མིག་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་མྱུར་དུ་སྐྱེས་ཞིང་འཇིག་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་པ་ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུན་ཏུ་གནས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྐད་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཇིག་པ་སྟེ། ཆུ་གཞུང་དུ་འབབ་པ་དང། མིག་གི་མཆི་མ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ
གཅིག་རྒྱུན་དུ་གནས་པར་མི་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སྔོན་མྱངས་པ་དྲན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བླང་བ་དང་དོར་བ་དང། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བློ་རྣམས་ལ་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་བསྒྲུབ་པར་གདོན
མི་ཟ་བ་སྔར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་མ་ཐག་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒ་བ་དང། འཇིགས་པ་དང། མྱ་ངན་གྱིས་རྟོགས་པ་རྣམས་ཡུལ་ཁ་ཅིག་ཏུ་དམིགས་སུ་ཡོད་དེ་།དེས་ན་རྒྱུན་ཏུ་གནས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་ལྡན་པའི་སྔོན་གྱི་གོམས་པ་ཡོད་པས་ན་ཐོས་པ་དང།
སེམས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར། རྒྱུ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་རྟག་པ་དང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུར་མི་རུང་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་ན་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ཀུན་ཏུ
རྟོག་པ། དབང་པོའི་བྱིན་གྱིས་བདག་དང་ཡིད་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་སོ། །གྲངས་ཅན་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་སེམས་ཅན་དང་།རྡུལ་དང། མུན་པ་མཉམ་པའི་དུས་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞེས་ཏེ་།དེ་ནི་བློ་ཡི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར
སེམས་པ་མེད་པའི་རྟག་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ་། དེ་ལྟར་ཡང་གལ་ཏེ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་རྒྱུན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཐོས་བ་དང། སེམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་འགའ་
ཞིག་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ཀྱང་རྟག་པའི་རྒྱུས་ཁྱད་པར་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་དེ། སྔོན་གྱི་གོམས་པས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བྱས་པའི་ཆུད་པ་གྲགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་གཙོ་བོ་དང། སྐྱེས་བུ་དང། དབང་པོ་དང། དུས་དང།
རྡུལ་ཕྲ་མོར་སྨྲ་བར་མི་རུང་ངོ། །གཙོ་རྟག་ཅིང་གཅིག་པ་རང་བཞིན་དུ་མ་དང། རིག་སྔགས་འཛིན་པ་མཐར་སྨྲ་བའི་སྐྱེས་བུ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་མི་རུང་ངོ། གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དབང་པོ་རྒྱུར་ཀུན་ཏུ་བརྟག་པ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པ
འམ། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། རྒྱུར་མི་རུང་ངོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ན་ནི་གཞན་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱས་པས་དགོས་པ་ཅི་ཡོད། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ཞིག་ན་ནི་བདག་རང་མི་ཤེས་པས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སྡུག
བསྔལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཕྲད་པ་ལས་བྲལ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དབང་ཕྱུག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་།གལ་ཏེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་དབང་པོར་བྱུང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཞན་ཡང་དབང་པོར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་དབང་པོ་བྱུང་ན་ནི་དེའི
ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དངོས་པོར་འགྱུར་གྱི་གཅིག་པུ་ཉིད་དབང་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་ཀྱང་དངོས་པོའི་རྒྱུན་མ་གཏོགས་པར་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུར་མི་རུང་སྟེ། ཐོས་པས་ནང་སེམས་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་སྔར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཤེས་རབ་ལ།
སོགས་བ་བྱུང་བ་གླེན་བ་རྣམས་ལས་ཇི་ལྟར་འབྱུང། ཀང་དག་ཡང་ཚངས་པ?་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་འགྱུར་བ་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་གྲོལ་བ་དང། མ?་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་དབུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གཉིས
པར་སྨྲ་བ་ཡང་ལུས་དང། བྱེད་པ་དང། གནས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བློ་ཙམ་གྱི་སྐྱེས་བུས་ཐོག་མར་བྱས་སོ་ཞེས་པ་ནི་བྱེད་པ་པོས་ཐོག་མར་བྱས་བའི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུའི་དབྱིབས་སུ་བཟུང་བ་དེའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར
གཟུང་བ་མེད་དེ། དེ་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང། ཐིག་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པར་ཆུད་པར་བྱེད་ཀྱི། བྱེ་མ་དང། རི་དང། རི་བོང་དང། ཤིང་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དབྱིབས་ཀྱི་ཆོས་དང་བཅས་པས་དབྱིབས་དང་མཐུན་པ
ཙམ་ལས་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དབྱེ་ན་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང། མི་མཐུན་པས་གང་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དང། དེ་ལས་སྐྱེས་པར་འབྲེལ་པར་གཟུང་བ་དེ་ཉིད་རྒྱུར་རིགས་ཏེ། ད་ལྟ་བས་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལས་བདེ་བར་གཤེགས་པ
རྒྱུན་སྨྲ་བར་ཁྱད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བདུན་ཡོད་དེ་།འདི་ལྟར་འདུ་བ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་དང། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དང། འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན
རང་བཞིན་གྱི། དངོས་པོ་དང། ཞིང་གི་དངོས་པོ་དང། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་དང། འགྲུབ་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། བདུན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུ་བ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་རྣམ་པར་མ་རིག་པ་དང། ལས་ཏེ་དེའི་རྒྱུ་ལས་ཆེའོ། །དེ་ལམ་རིག་པར་བདག
ཏུ་ཆགས་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། མ་རིགས་པས་ནོར་ནས་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་སེམས་ལ་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། བདག་མེད་པ་དང། མི་མཛེས་པ་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདེ་པ་དང། གཙང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་བའི་འདི?
ལྟ་བུའི་འཁྲུལ་བ་ནི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་རྒྱུ་ལས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་འཕུངས་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་ཡང་ས་བོན་དང་ལྡན་པར་བརྟག་གོ་།འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་ས
ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྲ་བ་དང། བླན་པ་དང། དྲོ་བ་དང། གཡོ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བའོ། །ཞིང?་གི་དངོས་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཆགས་པའོ། །རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་རྒྱུའི་འོ། །འགྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ནི་གང་དེ་ལས་འགྲུབ་པའོ། །སེམས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང
བར་རྟག་པའི་དོན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བར་རྣམ་པར་བཞག་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཉིད་མཁྱེན་ཏེ། བདག་ནི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཆོད?་མ་ཅན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཞན་ཡང་དོན་དམ་པ་འདུན་ཏེ། འདི་ལྟར
སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང། ལྟ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང། ལྟ་བ་གཉིས་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང། སྲས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི
སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས། །དང་སེམས་ཉིད་ནི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཡུལ་རྣམས་འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ། ཞེས་པ་སྟེ། དྲི་མ་དང་བཅས
པ་དང། དྲི་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ལ་འཁོར་བ་དང། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རིམ་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་སྟེ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་དོན་མེད་པར
ཡང་འབྱུང་ངོ། །སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ?་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཤེས་པར་བྱ་བ་མི་དམིཌ་པ་དེའི་ཚེ་མི་དམིགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མི་གཉིས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དུ་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི@077
རྟག་ཏུ་བདག་དང་བདག་གིར་?་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ལྟ་བ་གཉིས་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག?་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ས་བརྒྱུད
བ་ཡན་ཆད་དོ། །སྲས་ཀྱི་ས་ལས་འདའ་བའ་ཨི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲས་ཀྱི་ས་ནི་བཙུན་གཙོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བཅུ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལས་འདའ་བའ་ཨི་རྣལ་འབྱོར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སོ
སོར་རང་གི་རིག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་བ་དང། སྣང་བ་མེད་པ་གཉིས་པ་དང། མི་གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ལོ། །དོན་དམ་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང། སྤང་བ་དང་བླང་བ་ཡང་དག་པའི་ཡུལ་ནི་ཐམས་ཅད
མཁྱེན་པ་ཉིད་མཁྱེན་ཏེ། བདག་ཅག་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །འདི་དག་ནི་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་དང། ད་ལྟར་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་བ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པའི་སྙིང་པོ་ཡིན་ཏེ། བདུན་པ་གཉིས་ལ
ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་སུ་གཞག་གོ་།འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་དང་ལྡན་ནས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དགོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི། སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའོ། །སྤྱི་ནི
ཀ་བ་དང། བྲུ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྲ་པའོ། །བདག་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལྟ་བ་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་དང་ཕྱིའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ལྟ་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཤེས་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་ཕྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ
བཞིན་དུ་བདག་གི་སེམས་སྣང་བཙམ་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ནས་དེ་དག་གིས་ཕྱིའི་དོན་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ནི་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་ཚེ་ན་ནི་ཡོད། རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཏེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ
@་077བ
དང་དངོས་པོ་མེད་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཞན་ཡང་མེ་ཤེས་པ་དང། སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུས་སྲིད་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། མཉམ་པར་འཇོག་པའི་མ་རིག་པ་དང། ལས་རྣམ
པར་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་རྟག་པ་དང་བདག་དང། གཙང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འཇུག་གོ་།ཇི་ལྟར་ལྡོག་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་མི་ཤེས་པ་དང། སྲེད་པ་དང། ལས་ཀྱི་རྐྱེན་རྣམ་པར་ལོག་པས་སོ། །དེ་ལ
མི་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འདུས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། མི་རྟག་པ་མ་རྟག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བ་དང། བདག་མེད་པ་ལ་བདག་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བ་དང། མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང། དེ་བཞིན་དུ་མཛེས་པར་མངོན་དུ
ཞེན་ཏེ། སྲེད་པས་ལས་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློས་བདག་ཏུ་སྲེད་པས་ཕྱེ་མ་ལེབ་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་ལྟུང་ངོ། །མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། སྟོང་བ་དང། བདག་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་གོ་ཞེས་སོ། །ཅེས?་དང་གང་ཟག་ལ
བདག་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་དང། སྤྲིན་གྱི་ཡུལ་དཔེ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་སྣང་བ་ཉིད་དེ། ཕྱིར་དོན་མེད་པ་ནི་རྨི་ལམ་དང། རབ་རིབ
དང། སྒྱུ་མ་དང། སྤྲིན་དང། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་སྒྱུ་མའི་དཔེས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་མཛད་པའོ། །སྦྲིན་གྱི་དཔེས་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཚང་མའི་དོན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་གང་ལ་ལ་མ
བྱུང་པའམ། ཡོད་པ་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་མངོན་པ་དང། དངོས་པོ་ཡུན་རིངས་སུ་གནས་པ་དང། རྐྱེན་རྣམས་ལས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང་བྱུང་ནས་ཀྱང་འཇིག་པར་འདོད་དེ་ཞེས་པ་ནི་ནེ?་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས
མེད་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དང། གྲངས་ཅན་རྣམས་ཡོད་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སོ། །དངོས་པོ་བྱུང་བ་དུས་ཁ་ཅིག་ཏུ་གནས་ཞེས་པའོ། །དངོས་པོའི་འཇིག་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། འདུས་པའི་རྒྱུ
འཇིག་པ་དང། མ་འདུས་པའི་རྒྱུ་འཇིག་པ་ལས་སོ། །དེ་ལ་འདུས་པའི་རྒྱུ་འཇིག་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་སྤུན་ཞིག་པའི་ཕྱིར་སྣམ་བུ་འཇིག་པའོ། །མ་འདུས་པའི་རྒྱུ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་སྤུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞིག་བའི་ཕྱིར་སྣམ་བུ་འཇིག
པའོ། །གྲངས་ཅན་རྟོག་པ་ནི་ཆོས་བར་གནས་ན་ནི་ཆོས་གཞན་ལྡོག་ཅིང། ཆོས་གཞན་འབྱུང་བ་སྟེ་།མེད་པ་ནི་མི་སྐྱེ། མེད་བ་ནི་མི་འགག་ཅེས་སོ། །ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཡོད་བ་དང། མེད་པ་བར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཁ་ཅིག་ནི་རྟོག་།ཁ་ཅིག་ནི་མི
རྟོག་གོ་ཞེས་རྟོག་པར་བྱེད་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཡོད་པ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ཞེས་ཏེ་། གང་ལ་རྒྱུ་མེད་ཅིང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ་།རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་ཡང་དུས་གཞན་དུ་གནས་པར་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་གནས་པའི་རང་བཞིན
པ་ཡིན་ན་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཅི་སྟེ་མི་གནས་། འོན་ཏེ་གནས་པའི་རང་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་མཐུ?་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་གྱི་དུས་གཞན་དུ་མི་གནས་སོ། །མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐར་པ་ནི་མར་མེ་མེད་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་བདེན་པས
འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆད་དོ་ཞེས་སོ། །རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང་ཆད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་ཆད་བའི་དོན་དུ་དགོངས་པའོ། །བྱུང་གནས་ཀྱང་འཇིག་པར་འདོད་དེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་རྒྱུན་དང། བྱ་བ་དང། སྐྱེ་བ་དང། སྲིད་པ་དང།
མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང། ལམ་དང། ལས་དང། འབྲས་བུ་དང། བདེན་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང། ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་དོན་གྱི་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ལ་མངོན་པར་མེད་དེ། ཕྱིའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུན་གྱི་འབྲས་བུའི་དངོས
པོ་ནི་མདོ་སྡེ་པ་དང། ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ནི་རྟག་པའི་དབང་པོའི་བྱིན་གྱིས་བདག་དང་ཡིད་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འདོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་དང། དབང་པོ་དང། ཡིད་དང། དོན་སྦྱོར་བ་བྲལ་བའི
ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཆད་ཅེས་སོ། །རྒྱུན་ལ་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱད་བ་རྣམ་པར་བཞག་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ན་རྟག་པ་དང། ཆད་པ་པོར་སྨྲ་བ་དེ་དག་གི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་བཞག
བར་མི་རུང་ངོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་།གང་འདི་མངོན་སུམ་དུ་མི་དམིགས་ཏེ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྫ་མ་གྱོ་མོར་གྱུར་པ་རྫ་མའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་དོ། །ས་བོན་ཚིག་བ་ཡང་མྱུ་གུའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་ཅེས་ཏེ། མིག་ལ
སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པར་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད
རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་བརྟག་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་མི་ཆུང་ངོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཁོང
དུ་མི་ཆུང་པས་བདག་རྟག་བ་དང་གཅིག་བུ་དང། རིག་པ་པོ་ཕྱིའི་དོན་རིག་པར་བྱ་བར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཁོང་དུ་མ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མི་དམིགས་པའི་ནི་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད
པར་ཅན་རྣམས་འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། བུམ་པ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པར་གྱུར་པ་དང་ཁུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྔོན་དང་ཐ་མར་སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་སྐྱེད
མི་ནུས་ཏེ་། དེས་ན་སྔོན་ལོགས་སུ་མེད་པ་དང། ཞོམ་ནས་མེད་པའི་དུས་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་པའི་དུས་ན་དངོས་པོ་ཡོད་ན་བདག་གི་བྱེ་བ་ཅིས་ན་མི་བྱེད། དེའི་སྟེང་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་མེད
པས་ན་ཡོད་པའང་ཇི་ལྟར་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲ་བ། དེ་སྟེ་མེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་བྱེ་མ་རྣམས་ལས་མར་ཅི་སྟེ་མི་འབྱུང། རུ་སྦེལ་གྱི་སྤུ་དང། རི་བོང་གི་རྭ་དང། ནམ་མཁའ་ཨི་ཨཽཏཔ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ཅེས་ན་འབྱུང་བར
མི་འགྱུར་། དེ་དེ་བཞིན་དུ་ཀྵ་པ་ན་ཀཱ་དང་སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་སྤོབས་པ་ཇི་བཞིན་པར་ཡོད་པ་དང། མེད་པ་དང། གཉི་གར་སྨྲ་བར་རྟོག་གོ་།ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་རྒྱད་བན་པས་སྨྲ་བ་།ས་དང། ཆུ་དང། མེ་དང། རླུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག
ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སེམས་ཅན་མོས་པར་བྱེད་པའི་མཐུས་བཞིན་པ་དང། ཆུས་ཆུ་བུར་བཞིན་དུ་སྲོག་འབྱུང་སྟེ། སེམས་པ་སྐྱེས་བུའི་ལུས་སུ་གས་བར་གྱུར་པ་དང། དེ་འདུས་པའི་ལུས་ལ་དབང་པོར་མིང་གདགས་སོ་ཞེས་བའོ། །ཕྱིའི
དོན་དུ་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་བདག་གི་སེམས་སྣང་བ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་བས་ཡོད་པ་དང། མེད་པ་དང། གཉི་ག་ལས་འབྲས་བུར་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང། བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་འབྲེལ་ཏེ་སྐྱེ་བར་མི་རུང་ངོ། །ཡོད་པ་ནི་བྱ་བ
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་དངོས་པོར་མེད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅམ་དུ་ཟད་དོ། །མེད་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་ཡིན་ཞེ་ན་།དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་བྱེད་པ་སྟེ་།ཇི་ལྟར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱེད་པ་བཀག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདིར་ཐམས
ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། ཡོད་དང་མེད་ལས་འབྲས་མི་སྐྱེ། །ཡོད་མེད་གང་ཡང་རྐྱེན་གྱིས་མིན། །རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དངོས་པོ་ནི། །སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟ་ཞིག་།དོན་དེ་ཉིད་ས་དང་བོའི་དབང་པོར?་དབུ་མར་བསྒྲུབས་པ། ཡོད་དང་མེད་པ་དག?
ལ་ཡང། །རྐྱེན་གྱི་དོན་ནི་མི་རུང་སྟེ། །མེད་ན་རྐྱེན་ནི་སུ་ཡི་ཡིན། །ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དེ་བས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་བྱེད་པ་པོ་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ལས་སུ་བྱ་བ་མི་རུང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ན་རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་བ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུའི་སྐད་ཅིག
པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་འབྲེལ་པར་རུང། སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ནི་སུ་དང་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་དེ། སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་ལ། ལས་དང་འབྲས་བུར་ངེས་པར་འབྲེལ་བ་འབའ་
ཞིག་གོ་། དེ་ལྟར་ན་གང་གིས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བར་རྣམ་བར་བཞག་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང། ཐམས་ཅད་ཉིད་ལས་ཐམས་ཅད་དེ་མ་ཐག་པ་མ
ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ལས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། རུས་སྦལ་གྱི་སྤུ་དང། རི་བོང་གི་རྭ?་དང། མོ་གཤམ་གྱི་པུ་དང། ནམ་མཁའ་ཨི་ཨཽཏཔ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར
ཤེས་པ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་མཐར་སྟང་ཡང་རྒྱུ་རྐྱེན་འདུས་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། གསུམ་ཕྲད་པ་ནི་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་དང། ད་ལྟར་གྱི་སྐད་ཅིག་བ་རྣམས་སམ་བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང། བྱེད་པའི་མཚན
ཉིད་དུ་བརྟག་པའོ། །དམ་བཅས་བ་ཉམས་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་རྒྱུ་མི་རིགས་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་མང?་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མཚུངས་པས་ན་གླགས་ཕྱེ་སྟེ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པའམ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཡོད་པ
དང་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བར་སྨ་བ་ལ་ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་ཕྲད་པའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་ཕྲད་པ་ཉིད་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ་རྒྱུའོ། །དེའི་བྱེད་པ་ནི་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་མམ་ལྷན་ཅིག་ཀྱང་རུང་སྟེ། གསུམ་ཕྲད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱེད་ཅེས་སོ།།
གསུམ་ཕྲད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྒྱུ་རྣམས་ཉེ་བར་བརྟག་པ་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་། མིག་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། གསུམ་འདུས་ན་རེག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དང། སྣང་བ་དད་བར་ཆད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ
ཡང་ཡོད་དོ། །དེས་ན་རྒྱུན་ཏུ་གནས་ཤིང། སྔོན་མྱངས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་གསལ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ཤེས་པ་སྐྱེ་ཞིང་འགག་ཀྱང་སེམས་པ་མེད་ཅིང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག
ཐོག་མ་དང། ཐ་མར་གནས་པའི་རྒྱུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་ཡིན་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱའོ། །རྨི་ལམ་དུ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་ཡུལ་ཡང་དེར་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་ཉིད་ཡོད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྗེས་སུ་མྱོང་ངོ། །གང་དག་ཀྱང་ནེ་ཡི་ཡ
ཡི་ཀའི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་དབང་པོ་དང་དོན་ཕྲད་དེ་ཉེ་བར་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་དུ་མེད་པ་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང། གདོན་མི་ཟ་བའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཤེས་པའོ་ཞེས་རྟོག་པའོ། །ཁྱད་བར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བདག་དང
ཡིད་དང་དབང་པོ་དང་དོན་དུ་ཕྲད་པ་ལས་གང་སྐྱེ་བ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པར་རྟོག་གོ་། གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྣ་བ་དང་།ཕགས་པ་དང། མིག་དང། སྣ་དང། ལྕེ་རྣམས་ཡིད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་འཇུག་པ་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་མངོན་སུམ
ཚད་མའོ། །སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྐྱེས་བུ་དང་དབང་པོ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྱོར་ཏེ། བློ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་པའོ། །དེ་ཐོག་མར་བྱས་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་གཞན་བཞག་པའོ། །ཀྵ་པ་ན་ཀ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་མངོན
སུམ་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མཚན་མར་བཟུང་ནས་མངོན་སུམ་དུ་ཐོག་མར་བྱས་པ་ལས་སོ། །འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་བ་རྟོག་པ་ནི་ཡུལ་ཉེ་བ་ནི་མངོན་སུམ་པའོ། །ཡུལ་རིང་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དོན་ལ་གདོན་མི་ཟ་བ་མེད་དོ་ཞེས་པའོ།།
དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་གི་སེམས་སྣང་བ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིའི་དོན་དུ་ལྷག་པར་བསྐྱེད་དེ། བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། ཆད་མ་དང། གཞལ་བ་དང། རྗོད་པ་དང། བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ་།རྨི་ལམ་ལ་སོགས
པར་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང། བསྐྱེད་པ་དང། བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་དོ། །སྐད་ཅིག་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གུད་ན་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་དབུ
མ་ལས་འབྱུང་བ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །མཆན?་ཉིད་གསུམ་ལྡན་དེར་རིགས་ཏེ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་རུང། །དེས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་བ་ལ་བྱེད་བ་དང་བྱེད་པ་པོས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས
རྣམས་མི་རིགས་སོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལའང་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིའི་དོན་?་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་།དེ་དག་གཞན་པར་བརྟག་པར་མི་བ་ཡའོ། །གང་དག་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་དེ་དག་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ
སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྐྱེ་བར་མི་རུང་ངོ། །དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལའོ། །མེད་པ་ནི་མི་སྐྱེ་ལ། མེད་པ་འགག་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གྲངས་ཅན་རྣམས
ཀྱི་གསུམ་ཕྲང་བ་ནི་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་དང། ད་ལྟར་གྱི་རྣམས་སོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་ཞེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཡོད་པར་བྱེད་པ་ཡེ་ཡོད་པའི་སྤྱིའི
མཚན་ཉིད་དེ། ཡོན་ཏན་དང། རྫས་དང། བྱེད་པ་ལྡན་པའོ། །ཡོན་ཏན་དང། ལྡན་པ་ནི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུའོ། །རྫས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཏེ། འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་འབྱུང@081
བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅས་པ་དང་འགལ་བ་སྟེ། དེ་སྟེ་ཡོན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར། འོན་ཏེ་མེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ན་བྱུང་བར་བྱེད་།ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱེད་པ་དགག་པའོ། །ངེས་ན་རྨི་ལམ
དང། མིག་འཁྲུལ་དང་འདྲ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་མཐར་སྟོང་པ་དབུས་སུ་འཛིན་བ་དང་གཟུང་བ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་གནས་པ་ནི་བདག
དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་དང། རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་དང། མཉམ་པར་འཇོག་པ་མེད་པས་ནང་བློངས་པ་ནི་གསེར་དྲི་མ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ཏེ། མགོ་འཁོར་བ་དང་།བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས
རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། སྦོམ་པ་དང་ཕྲ་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ། ཤེས་པར་བྱ་བ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་པ་དང་བྲལ་ཞིང་སྣང་བ་མེད་པ་མི་གཉིས་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཉིད་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག
མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་ཤེས་རབ་དང། སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་ཏེ་སར་དབྱེ་བ་དབྱེ་བ་འབྱེད་བ་ན་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་འཇུག
པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོར་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་དང། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་བྱུང་བ་ལྷའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་སྟོབས་བཅུ་དང། མི་འཇིགས
པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས?་མ་ལུས་པ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འབྱུང་བ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་སྒྱུ་མའི་རྣམ་པར་ཐར་པར་གནས་ཤིང་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང།
@་081བ
སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་བར་དུ་དབྱེ་བ་ན་མཛའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འབྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུ་བ་ལས་གསུངས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ།
གང་གིས་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟར་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལྟ་བ་དན་པས་ཟིན་པ་དེ་དག་བརྟག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཚད་མ་དང་གཞལ་བར་རྣམ་པར་བཞག་པར་ཡང་རྟག་པའི་བདག་དང་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་རྟག་པའི་བདག་ནི
ཚད་མ་དང་ཕྱིའི་དོན་གཞལ་བ་དང། གང་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ལ་བདག་གིས་རེག་གོ་ཞེས་འཇལ་བར་བྱེད་པ་དེ་དང་གིས་ནི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ་ཀུན་གཞི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་དང་ལྡན་པ་གང་གིས་མི་ཤེས་པ་དེས་ན་བླུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་འདི་
ལྟར་བདེ་བ་དང། བདག་སྡུག་བསྔལ་བའོ། ཞེས་སོ་སོར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཁོ་ནས་རྟག་པར་བྱེད་ན་སྐྲ་དང་རྩ་ལ་སོགས་པ་བཅད་ནས་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་ཡང་སོ་སོར་ཤེས་པ་འཇུག་པས་ན་དེས་རྟག་པ་ཁོ་ནར་བསྒྲུབ་པར་མི་རུང་ངོ། །ནེ་ཡི་ཡ
ཡི་ཀ་ལ་སོགས་པས་གང་དག་རྗེས་སུ་དཔག་པར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེའི་བདག་ཉིད་པ་དང། དེ་ལས་སྐྱེ་བར་འབྲེལ་བ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པར་འབྲེལ་བས་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཐོག་མར་བྱས་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པ
གསུམ་ནི་སྔ་མ་ལྟ་བུ་དང། ལྷག་མ་ལྟ་བུ་དང། སྤྱིས་མཐོང་བའོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་ལྟ་བུའི་གང་ན་རྒྱས་འབྲས་བུ་དཔག་པའོ། །དེ་ནི་གང་ན་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེར་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་ངེས་པ་མེད་དོ། །ལྷག་མ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་བ་མེད་དོ། །མེ་དང་དུ་བར
སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་འབྲེལ་པར་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་གང་ན་སྦྱོར་བ་གཅིག་ཡོད་པ་དེར་སྦྱོར་བྱེད་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པར་ངེས་པ་མེད་དེ་མཁར་བ་དང་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ། །སྤྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་མ་གྱུར་བའི་བྱ་བཞད
ལས་ཆུ་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་སྦྱོར་བ་དང། ཡན་ལག་ཅན་དང། དོན་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་དང། འགལ་བའི་ཡང་མཚན་མ་ཅན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་རྒྱུ་སྡེ་མེ་ལ་དུ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་གང
ན་སྦྱོར་བ་ཅན་གཅིག་སྣང་བ་དེ་ནི་ཡུལ་དང་དུས་དང་མི་གཞན་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ངེས་པ་མེད་དོ། །ཡན་ལག་ཅན་ཡང་རྐང་པ་ལ་ལག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྐང་བའི་རྒྱུ་དང་མཚན་མ་ནི་ལག་པ་ཡིན་ཞེས་པ་དེ་ནི་མཛའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མེད
དོ། །དོན་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་རེག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཡང་མུན་པ་དང། གྲིབ་མ་དང། འོད་དང། སྣང་བ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ལ་ཡང་རེག་པ་མེད་དོ། །འགལ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་རྣམ་པ་དུ་མར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། རླུང
སྤྲིན་དང་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན་ཆར་པ་འབབ་པར་གྱུར་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཆར་པ་དང། རྣམ་པ་དུ་མའི་ཆར་པ་ཡང་ཡོད་ན་དེར་ཆར་པ་གང་འབབ་པ་དང། གང་མི་འབབ་པ་དེ་ཁྱད་པར་དུ་སྨྲ་དགོས་སོ། །འབྲེལ་པ་གཅིག་ལས་སྤྱིར་མཐོང་བ་དང།
ཁྱད་པར་དུ་མཐོང་བ་དང། སྔ་མ་ལྟ་བུ་དང། ལྷག་མ་ལྟ་བུ་ཡང་གྲངས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །བདག་པོའི་བདག་གི་དང། འགྱུར་བ་དང་།ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ན་བདག་པོ་ཡོད་པ
དེར་བདག་གིས་ཏེ། དེའི་ཅུང་ཟད་ཁ་ཅིག་ཏུ་མཐོང་བ་གཞན་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་ངེས་པ་མེད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང། སྤྱོད་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཐོག་མར་བྱས་པ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པར་འབྲེལ་པ་ཡང་གཞན
པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སླུ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟོག་པ་དང། བདག་དང། ཕྱིའི་དོན་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་དང་གཞལ་བ་ལ་སོགས་པར
རྣམ་པར་བཞག་པར་བྱེད་པ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང། གནས་སུ་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་ཤེས་པས་རྟག་པའི་ས་ལ་ལྟ་བ་ངན་བས་ཟིན་བའི་རྟོག་པ་རྣམས་ལོག་པའི་ཤེས་པས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདག་གི་དང། ཕྱིའི་དོན་ནས
མངོན་བར་ཆགས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ངོ། །བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་སྦྱོང་དང། བྲམ་ཟེ་གང་ལ་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་སྤྲིན་དང། མགལ་མེ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མའི
ཕྱིར་རོ། །རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ། །ཡང་ན་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་བ་སྟེ། བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱར་དང?
བྱའོ། །གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་ན་དེ་དག་འཁོར་བ་དང། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་དང་དངོས་མེད་མཉམ་པས་ནི། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ
འབྱུང་ཞེས་པའོ། །འདི་ཉིད་དུ་ཡང་གསུངས་པ། །ཡོད་བའི་ཟླས་དྲངས་མེད་པ་སྟེ། །ཡོད་པའང་མེད་པའི་ཟླས་དྲངས་སོ། །དེ་བས་མེད་པར་ཤེས་མི་བྱ། །ཡོད་པར་ཡང་ན་མི་བརྟག་གོ་།འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཀྱང་ཀློག་པ།
དངོས་པོས་ནི་མངོན་པར་རྟོག་པ་མེད་དངོས་པོ་མེད་པས་ཀྱང་མངོན་པར་རྟོག་པ་མེད་དེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མཉམ་པས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་སོ། །ཅི་སྨྲས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང
བ་ལས་སོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་། ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། མཚན་ཉིད་དང་ནི་བྱ་བ་དང། །དངོས་པོར་མྱ་ངན་འདའ་བ་མེད། །རྣམ་རྟོག་རྣམ་ཤེས་བཟློག་པ་ན། །ད་ནི་མྱ་ངན་འདས་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པས་དེ་སྐད་གསུངས་པ། དེས་ཅི་ཞིག་རྟོགས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །དེ་བས་ན་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདེ་བའི་དང་གཙང་བའི་དངོས་པོར་ཕྱིན་ཅི
ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་བ་མཐོང་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་མཐོང་ངོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ། རྣམ་པར་སྡོས་པ་དང། རྣམ་པར་དམར་བ་དང། རྣམ་པར་གཞིགས་པ་དང། རྣམ་པར་རྣགས་པ་རྣམS
ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་མཛེས་པ་རྣམས་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ན་མཐོང་ཡང་མི་མཐོང་ངོ། །དེས་ན་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་བ་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟེ།
ཕུང་པོར་མི་གནས་པ་དང། རྣམ་པར་འཇོག་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཕུང་པོར་གནས་པ་མེད་པ་དང། རྣམ་པར་མི་འཇིག་པའི་རྟག་པ་ཡང་མེད་དོ། །འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་གྱི་བཤད་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ལངཀར་གསུངས་པ་འདི
ཉིད་ལས་འབྱུང་སྟེ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། །འོན་སྣང་བ་འདི་ཅི་ལགས་ཞེས་གསོལ་བའི་ལན་དུ། ཕྱིའི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང། །དཔྱིད་ཀྱི་རི་དགས་སྐོམ་པ་བཞིན། །གཡོ་བས་སེམས་ནི
རྨོངས་པར་བྱེད། །རི་དགས་རྣམས་ནི་ཆུར་འཛིན་བ། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མིན། །དེ་བཞིན་རྣམ་ཤེས་ས་བོན་ནི། །སེམས་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གཡོ་བ་དང། །སོ་སོར་སྣང་འབྱུང་བྱིས་པ་རྣམས། །རབ་རིབ་རབ་རིབ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བར་རང་བཞིན་གྱིས
འོད་གསལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་ལྟར་རྣམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དག་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གི་ཁྱད་པར་གྱི་ཤུགས་དང། དམ་པ་དང། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་བག་ཆགས་དང། མི་དགེ་བའི
འདུ་བྱེད་པ་རྣམས་གསེར་དྲི་མས་གོས་པ་ལྟ་བུའི་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བར་སྣང་བ་ཐལ་བ་དང། འཛིམ་པའི་སེའུ་ས་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མ་མེད་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ན། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་བཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན
ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། །ཞེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་སྟོང་པ་སྣང་བ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་སེམས་པ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བདག་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་བས་དག་བའི་བག་ཆགས་མངོན
པར་འདུ་བྱེད་པ་དང། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོའི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམས་ཀྱིས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་བྱེད་དོ་ཞེས་མདོ་སྡེ་སྤྲོས་པའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒོངS
པའོ། །སྣང་བ་དང་བཅས་པས་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་ཏེ། རྒྱུ་མཐུན་པར་བྱེད་པ་དང། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བ་རབ་ཏུ་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུད་འདག་པར་མཛད
པའི་སླད་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་བཤད་པར་མཛད་དོ། །སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་སྣ
ཚོགས་ཀྱིས་མཛའ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་མགུ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་རྒོལ་བ་དང། ལན་གདབ་བ་དང། ཚད་མ་དང། གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་དང། ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དང། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ
འབྱུང་བ་དང། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འཆང་བ་དང། སྣང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོད་བ་པ་དང། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་བ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གཞོལ་བར་ཆོས་འཆད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སྤྱོད་པ་རྣཾ་པ་སྣ་ཚོགས་དང། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཐབས
ལ་ཨ་མཁས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བསམ་པ་མེད?་ཅིང?་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་བ་མི་གཉིས་པའི
ཆུད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཤེས་རབ་དང་མཐུན་པའི་བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་ཀྱང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་གནས་པ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས
འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། །མྱ་ངན་འདས་པའི་མཛའ་གང་ཡིན། །འཁོར་བའི་མཛའ་ཡང་གང་ཡིན་པ། །དེ་གཉིས་བར་ན་ཅུང་ཟད་ཀྱང། །ཤིན་དུ་ཕྲ་བ་ཡོད་པ་མིན། །ཞེས་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར
ཤེས་བས་མཐར་དབྱེ་བ་ནི་ནུས་ཀྱི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བསན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་སྤང་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དག་པ་ཉིད་དོ། །གསེར་གྱི་དྲི་མ་ཐལ་བ་དང། འཇིམ་པའི་སེའུ་ས
བཙོ་བ་ལ་སོགས་པས་རིམ་གྱིས་དྲི་མ་སྤང་ཞིང་སྦྱོང་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་བ་དང། སྟོང་པར་སྒོམས་པས་སེམས་ཡུལ་ལས་བཟློག་པར་བྱའོ། །དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཀྱི་རིམ་པ
དང། ཡུལ་དང། ལུས་དང། རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་བར་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཨཻ་བྲའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་ཁ་ཅིག་གི་མུན་པ་དུས་དུ་མར་ཡུལ་དུ་འཕྲོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི
འོད་ཀྱིས་ཅིག་ཅར་ཟད་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་བཞིན་དུ་ཡང་མེ་ཏོག་ཀུ་མུ་ཏ་དང། པདམོ་འོད་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ལ་སྐལ་བ་ཡོད་པ་དང། མེད་པ་མཁྱེན་པར་མཛད་དེ། ཉི་མས
པདམོའི་ཚལ་གྱིས་པདམོ་རིམ་གྱིས་ཅིག་བར་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟེ་ཡང་ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཆད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པས་ན་ཡོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། མོ་གཤོམ་གྱི་བུ་དང། རི་བོང་གི་ར
དང། ནམ་མཁའ་ཨི་ཨཽ་ཏཔལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་ཆུད་པ་རྣམ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་གཞག་པའི་རིགས་སོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་འབྲེལ་བར་འཇུག་པ་རྣམས་དགེ
བ་དང། མི་དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་རིགས་པས་ན་མི་རྟག་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་དེ། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཁོ་ན་དེ་དག་ལ་འཐད་དོ། །དེ་བས་ན་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་དང། རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་མཐུས
མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། སྒོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་པ་ན་གང་གི་ཚེ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆུད་པ་རྣམས་རྒྱུན་འབྲེལ་པར་འཇུག་པ་བསམ
པ་དང་བྲལ་ཞིང་སྣང་བ་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བདོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རང་གིས་གནས་སོ། །སྙིང་རྗེའི་བག་ཆྒས་ཀྱི་གླེངས་པ་ན་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་དེ་དག་གི་གཟུཌ
རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་ངོ། །དེ་ལྟ་བུར་ཡང་དེ་དག་ལ་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པ་གཉིས་པ་དང། མི་གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་དབྱེ་བར་འབྱེད་པ་ན་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་སའི་དབང་པོར་འགྱུར་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན
གི་ཚོགས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བདག་གི་གྲུབ་པའི་མཛའ་ལ་མཁས་པར་བྱའི་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཛའ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བརྟག་པ་དང། བདག་དང། ཚངས་པ་དང། དབང@085
པོ་ལ་སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་དང། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང
བཞིན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། མིང་དང། མཚན་མ་དང། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། དེ་བཞིན་ཉིད་དང། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། ཆོས་ལྔ་དེ་དག་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་དང། ཡོངས་སུ་གྲུབ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་ཤེས་པར
བྱའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཤེས་པར་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལས་ནི་མཚན་ཉིད་ནི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་མིང་ཀུན
ཏུ་བརྟགས་པར་བསྡུའོ། །མཚན་མ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་རོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་བྱུང་བ། རིགས་ཀྱི་བུ་རང་བཞིན་མེད་པ
རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པ་དང། སྐྱེ་བ་རང་བཞིན་མེད་པ་དང། དོན་དམ་པ་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །རྟག་པ་དང། བདག་དང། ཕྱི་དང། ཡན་ལག་ཅན་དང་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་བྱེ་བྲག་ནི་མཚན་ཉིད་དུ་གང་དག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་རྣམ
པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས་མེད་པས་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོས་སྟོང་པ་ཉིད་པས་ན་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ལས་ཀྱི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་རུང་ངོ། །
རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཆུད་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། བརྟགས་པའི་དངོས་པོས་དངོས་པོ་སྐྱེ་མེད་ཀུན། །གཞན་དབང་རྟེན་ནས་མི་རྣམས
@་085བ
རྣམ་རྟོག་སྟེ། །གང་ཚེ་གཞན་དབང་རྣམ་རྟོག་བྲལ་དག་པ། །གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་པར་མདོར་ངས་བསྟན་ཞེས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ། འཁྲུལ་བའི་གཟུགས་སྟོང་བར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར
འཁྲུལ་པ་ལོ་གནས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མི་གཉིས་པ་ཉིད་གནས་སོ། །དེ་ནས་སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ
བོམ?་འཕྲུལ་ཆེན་པོས་མཛའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་མགུ་པར་མཛད་ཅིང་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱེ་བྲག་ལས་འཁོར་བ་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་རྒྱུན་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་མི་བཞུགས་ཤིང། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་བ་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྐྱེན་གྱིས་མ་བརྩམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པར་གསུངས་པའོ། །ཕྱི
ནང་གི་ཡུལ་རྣམ་པར་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཉིས་པའི་ཆུང་པ་ལ་རྣམ་པ་མེད་པ་ཉིད་པའོ། །དེ་སྟེ་ཕྱིའི་ཡུལ་མེད་ན་སྣང་བ་ཅི་ཞིག་ཅེས་པ་དང། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་སེམས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་ལྟ་བས་སོ། །སེམས་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་ཞེས་བའི་བར་དུའོ།།
དེ་ལྟར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མི་དམིགས་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་བོ། །བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང་བྱེད་བས་བསྐྱེད་པ་ལ
སོགས་པར་འབྲེལ་པ་དང་བྲལ་བའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གནས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་རངས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་གཟུགས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་ཆོས་འཆད་པར་མཛད་དོ། །གནས་འཕོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན
གྱི་རིམ་གྱིས་གནས་འཕོ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤྲོས་པ་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་སྣང་བ་མེད
བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འཇུག་བར་འགྱུར་བ་ནི་སེམས་ཙམ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྲེལ་བའི་རིམ་པ་དེར་སེམས་རྣམས་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །བདག་གིས་སེམས་སྣང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་རྣམ
བར་བྲལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དམིགས་པ་མི་མཐོང་བའོ། །ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་དང། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་དང། དམ་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་དང། མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད
སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །མཚན་ཉིད་དང། མཚན་མར་བྱ་བ་གཅིག་པ་དང། ཐ་དད་པར་མི་རུང་བ་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ལྟ་བུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་བ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །རང་གི
སེམས་སྣང་བ་ལ་འཛིན་པར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་ཏེ། དེ་འཛིན་པ་དང་དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམ་པར་དགག་པ་དང། རྣམ་པ་གཞན་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་དེ་ནི་ཚད་མ་གཅིག་གི་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་།ཐམས་ཅད
མཁྱེན་པས་གཞན་སྤོང་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་པར་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་། འཛིན་པ་ནི་གཞན་རྣམ་པར་དགག་པའོ། །གནས་ངན་ལེན་ནི་འཁྲུལ་བའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེའི་བག་ཆགས་མངོན་པར་ཆགས་བའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འཇུག་།
པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །དེའི་རང་བཞིན་ནི་རྒྱུ་སྟེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དབྱེར་མེད་པས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཇོག་གོ་།གཟུགས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཁོ་དག་དང་དབྱིབས་སུ་རབ
ཏུ་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ངོ་མཚར་གྱི་ཕྱིར་མིག་པ་དངོས་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ། །ཆུའི་ཀླུང་ལྟ་བུའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་བསྐད་ཅིག་མ་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལས་རླབས་དང་འདྲ་བའི་དབང་པོའི་ཆུང?་པ་རྣམས་འབྱུང་ངོ། །ཐམས
ཅད་མཁྱེན་པས་དེ་དང་མཚུངས་བར་མཛད་པ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་དེ་ལྟར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང། སྤུའི་ཁུང་བུ་ལ་གནས་ཏེ་འཇུག་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས
ཅིག་ཆར་རམ། རིམ་གྱིས་ཡུལ་མེ་ལོང་དུ་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་མེ་ལོང་གི་གཟུགས་སུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་བར་ཤེས་པ་ལ་དགོངས་པའོ། །སྔོན་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་སྡུག་བསྔལ་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་གཟུགས
བརྙན་གྱིས། །ཟུགས་སུ་འཇུག་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཏེ། དེར་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །སྔར་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་རླུང་གིས་བཏབ་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པས་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཐ་དད་པ་བསླང་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི
རླབས་ནི་དབང་བོའི་ཆུད་པ་སྟེ་ཀུན་གཞིའི་རྒྱུའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དེའི་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་སྟེ། གང་དག་ཕན་ཚུན་གྱི་རྒྱུར་ལྡན་བའོ། །དེ་ནི་ཀུན་གཞི་དང་འཇུག་པའི་ཆུད་པ་གཅིག་གི་རྒྱུད་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ལས་ཀྱི་མཚན
ཉིད་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བསྒྲུབས་བའོ། །ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་ཆོགས་ཏེ། རྣམ་བར་མི་རྟོག་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་ཡུལ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་རྣམ་པར
རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་བའོ། །རྒྱུ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དུད་པས་མེ་དང། ས་བོན་གྱི་མྱུ་གུ་ལའོ། །མིང་ཞེས་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཡིད་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་གཟུགས་མ་ཡིན
པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང། མིང་དང་མཚན་མ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལྔ་རྣམས་ཏེ། ཡིད་དེ་དག་གི་ནང་དུ་སོང་ཞིང་ཁྱབ་པའོ། །བདག་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་སྟེ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཅིག་ལ
གཅིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཀྱང་བལྟོས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དེ་། དེ་དག་ནི་སཱ?་ལུ་ལྗང་པའི་མདོ་སྡེ་བཞིན་ནོ། །རང་གི་སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་སྣང་བ་ཉིད་ལ་ཕྱིའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་བས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ
བར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཞུགས་པས་ན་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་གཙོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བར་རྒྱུའི་བག་ཆགས་ནི་ངེས་བར་འཇུག་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་མཉམ་པར་བཞག་པས་ཆུད་པས་མཐུར་བྱེད་པའི་དོན་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་སྣང
པ་ཉིད་ལ་ཕྱིའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དང། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བར་འགྱུར་པ་བདག་གི་མཐུར་ཞུགས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུ་ཞིང་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་བ་ནི་ཆུང་པའོ། །གཞན་དུ་ན་སའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ
ཤེས་རབ་ནི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ་སྟེ། ལོག་པའི་ཤེས་པ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚིགས་སྦྲོས་པ་དང་བྲལ་བཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ནགས་ཚལ་སྟུག་པོ
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཡང་དག་པ་ཉིད་མཐོང་བར་མི་ནུས་སོ། །རྒྱལ་བས་མདུན་དུ་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྙེན་བར་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས
སོ། །ཡང་ན་གང་དག་གིས་རྒྱལ་བ་མདུན་དུ་བྱས་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་ཚིག་བསྡུའོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ་ཡུལ་ལོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོའི་དཔའ་རླབས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ལས་རླབས་རྣམས
འབྱུང་བ་ཐ་དད་བ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་རོ། །སྔོན་པོ་དམར་པོ་ལན་ཚྭ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འོད་ཟེར་རྣམས་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གར་འཆར་བ་དེའི་ཁ་དོག་ལྟ་བུར་སྣང་བ་སྟེ། ཁ་དོག་དེ་ནི་འོད་ཟེར་རྣམས་དང་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་དང་ལ་ཡང
མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཤེས་པ་བདུན་རྣམས་སོ། །ལན་ཚྭ་ནི་ཁ་དོག་དུ་མའོ། །དེ་ལྟ་བུར་ཡང་གནས་སྦྱར་བ། ཨཽ་ཏཔལ་སྔོན་པོའི་ཚལ་སྣང་བས། །ཉི་མའི་རྐང་ལ་སྔོན་པོར་བྱས། །མཚོན་ཆ་དམ་པོས་བཅིངས་པ་ཡི། །ལྕགས་ཐག
ལྕགས་སྒྲོག་བཞིན་དུའོ། །རྐང་པ་ནི་འོད་ཟེར་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བདག་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསགས་པས་ན་སེམས་ཏེ། སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས། །དང་སེམས་ཉིད་དེ་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་གིས
ཡུལ་རྣམས་འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྗོད་པའི་མཚན་མ་ཐ་དད་བར་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་བརྒྱད་པོ་ཐ་དད་མ་ཡིན་མཚན་ཞེས་ཏེ། ཤེས་པ་རྣམས་ཀུན་གཞི་རྣམ
པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ནི་སོ་སོའི་མཚན་མ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་བ་མེད་པས་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། །མཚོན་བྱ་མཚན་ཉིད་གལ
ཏེ་གཞན། །མཚན་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །གཅིག་ནའང་དེ་གཉིས་མི་འགྲུབ་སྟེ། །ཐ་དད་ན་ཡང་བཞག་ཏུ་མེད། །རྒྱ་མཚོ་དང་ནི་དཔའ་རྣམས་ནི། །ཆུར་འདྲ་བས་ན་ཐ་མི་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཆུད་པ་མ་གཏོགས
པར་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཐ་དད་པར་མི་དམིགས་སོ། །སེམས་ནི་ལས་རྣམས་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཉེ་བར་སོགས་སོ། །ཡིད་ཀྱང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས
དུ་མས་ཉེ་བར་སོགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོའི་ཤེས་པས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་རིག་པ་དང་ཡང་དག་པར་ཚོར་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ལྔ་པོས་སྣང་བ་དམིགས་པ་ལ་ཕྱིའི་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱེད་དོ།།
རྒྱ་མཚོ་དང་དཔའ་རླབས་རྣམས་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་ན་ཀུན་གཞི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་རྣམས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་མཆིས་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ན་མཐུན་པའི་ཆོས་ལགས། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་སེམས་ལ་འཇུག་པར་བཤད
པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུའོ། །སུ་འཚལ་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་འཇུག་པ་མེད་པ་ནི་ཁ་དོག་གོ་།ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུང་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུང་བ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས
པ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་འཇུག་གོ་། རྒྱ་མཚོ་ཡོད་པས་དབའ་རླབས་འཇུག་པ་བཞིན་བས་ན་མཐུན་བའི་ཆོས་སོ། །རྒྱུ་གསུངས་པ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཞེས་ཏེ། སེམས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེར
འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འཇུག་སྟེ། དེར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཁོ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བའི་དོན་ཏོ། །མེ་ལོང་དུ་གཟུགས་ཐ་མི་དད་པ་དང། རྨི་ལམ་གྱི་ཆུང་པ་རང་བཞིན་གྱི་གཟུགས་ཐ་མི་དད་པར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཅིག་ཆར་སྣང
བ་ཡིན་ཏེ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྣང་བར་ངེས་པ་ན་སེམས་རང་གི་གཟུང་བ་དང། ཐ་མི་དད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་འཚད་མའོ། །ཡུལ་དང་རྣམ་པར་མི་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་ཡུལ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས
འབྱུང་ངོ། །རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་དང་ཁུར་སྐམ་རིང་པོ་བཞིན་དུ་རིམ་དང་ཅིག་ཆར་རོ། །ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་སྣང་བར་མངོན་ཞེས་པ?་ནི་ཅིག་ཆར་རོ། །མཉམ་པར་བཞག་པ་ནི་གཡེལ་བར་གནས་པའི་ཡིད་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་མཉམ་པ་ཅིག་ཆར་དུ་གྱུར་ཏེ།
ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མྱོང་བའི་རིམ་པ་མེད་བ་ནི་ལྟད་མོ་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཚོན་འགྱེད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་མགུ་བར་མཛད་པའི་སླང་དུ་ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅིའི་སླང་དུ་གསུངས། ཚོན་ལ་རི་མོ་ཡོད་པ་མིན་ཞེས་ཏེ། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན
ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་གྲངས་ཅན་གྱིས་ཡོད་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་བཀག་པའོ། །ཡང་དག་ལ་ནི་ཡི་གེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་བའོ། །བཤད་པ་དག་ནི
འཁྲུལ་པའོ་ཞེས་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མེད་པས་ན་སྒྲ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གནས་ཏེ། སྤྱིའི་མཚན་དུ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཅིའི་སླད་དུ་རྣལ་འབྱོར
པ་རྣམས་ལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྟོན་ཅེས་དེ་སྐད་དུ་དོགས་པ་གསུངས་པ། སོ་སོ་རང་རིག་གང་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་འདི་བསྟན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྤྱིའི་རྣམ
པར་སྟོན་ཏོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྦྱིར་སྒོ?་བཏགས་ཏེ་སྟོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་མེད་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཙམ་ཉིད་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས
ཕྱིའི་དོན་དུ་མོས་པ་མགུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོར་སྟོན་ཏོ?། །ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་མོས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ལ་མོས་པའི་མི་གཉིས་པ་སྟེ་།སྨན་པས་རྣམ་པ་དུ་མའི་ཐབས་ཀྱིས་སྨན་བཏང་བ་བཞིན་ནོ། །རྟོག་བ་ཅན་ནི་རྟག
པ་དང། བདག་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་དང། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཕྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་གནས་འཕོས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་གཉིས་པ་ནི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་ལ@089
སོགས་པ་རང་གི་སེམས་ལ་སྣང་བས་ན་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་གནས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་བར་ཤེས་པའོ། །
དེར་དཔྱོད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །འདི་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཉིད་དོ་ཞེས་གདོན་མི་ཟ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་གནས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་གང་གི་ཚེ་གོང་དུ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟོཌ
པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་དང། བདག་གི་སྨོན་ལམ་མཐུན་པར་གདབ་པར་བྱ་བ་ནི་བཟང་པོ་སྤྱོད་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུའོ། །ཇི་ལྟར་མི་གཡོ
བའི་ས་སྣང་བ་མེད་པ་ལས་ལངས་ཏེ་སྨོན་ལམ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་དེ་ཡང་མི་གཉིས་པ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་ཤེས་སོ། །བོང་བུ
ཐེང་པོ་ལྟ་བུ་ནི་སྔོན་གྱི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོར་རྒྱུ་བ་སྤངས་ཏེ། མི་གཡོ་བར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་སྣང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་ཐོབ་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལའང་སྣང་བ་མེད་པའི་བསམ་གཏན
ཡོད་དོ། །དེ་ལ་རིགས་འཛིན་པའི་མཐར་སྨྲ་བ་དང། ཞི་བ་དང། མཐུ་བོ་ཆེར་སྨྲ་བ་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མི་གཉིས་པའི་བསམ་གཏན་ཡོད་དེས། དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས
བའི་གཙུག་ལག་མང་དུ་ཐོས་ནས་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ། །སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་རྣམས་ལ་རང་གི་སྨོན་ལམ་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས
@་089བ
བྱ་བ་ནི་སྔར་སྨོས་པ་བཞིན་དུ་བཤད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ན་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་དང་བཅས
པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་ས་བཅུ་སྟེ་། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྟོགས་པ་རྒྱུ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སའི་རིམ་པ་མེད་པ་ནི
ཇི་ལྟར་འདིར་གསུངས་པ་སྣང་བ་མེད་ལ་རིམ་ཅི་ཡོད་ཅེས་སོ། །ཚིག་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོ་རབ་ཏུ
མངོན་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་གཞིའོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་པོའི་རང་བཞིན་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བྱེད་པས་ཕྱེ་བའོ། །ཚིག་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད
ལ་སོགས་པར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་བསྒྲ་དང་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྣང་བ་ལ་འཇུག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འབྱེད་པར་དྲིས་པ་དེ་ལ་གྲུབ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་ལན་གླན་ནོ། །གང་ལ་གནས་ཤིང
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྲ་བ་དང། གཤེར་བ་དང། དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ
བརྟགས་པར་རྟོགས་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་ཉིད་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྟག་པ་དད་བདག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འཕྲོ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་དེ་གཞག་གོ་། བྱེ་བྲག་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པ་གང་གིས་ཤེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཆོས
ལ་བདག་མེད་པ་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་དོན་གྱི་བསམ་གཏན་གྱི
བདེ་བ་ལས་འདས་ཏེ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་དོན་དམ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཅན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབྱད་པར་བསམ་དུ་མེད་དོ། །ཆོས་ལྔ་དང་རང་བཞིན་རྟོགས་པ
ལས་རྣམ་པར་ལོག་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་མཚན་མ་མེད་ཅིང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་འབྱེད་བ་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །སྒྱུ་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྫོགས་ལོངS
སྤྱོད་བའི་སྐུ་དང་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་མཛེས་པ་སོ་སོར་ཐོབ་བོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདི་ལ་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཅན་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་ལ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་ཅིང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཞི་བ་རྣམས་སྨྲ་བ། དངོས་པོ་མེད་པས་ཐར་པར་སྨྲས། །དངོས་པོར་རྟོག
ལས་འཆིང་བ་སྟེ། །དེ་བས་དངོས་པོ་ཡོངས་སྤངས་ནས། །སྟོད་པའི་དངོས་པོར་འཇུག་པར་གྱིས། །སྟེང་སྟོང་འོག་ཀྱང་སྟོང་པ་དང། །དབུས་སུ་གནས་མེད་སྟོང་པས་ན། །དངོས་མེད་གཏོགས་པ་ཀུན་སྟོང་པ། དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །བདག་སྟོད་དང་ནི
ཡིད་སྟོང་དང། །ཕྱི་སྟོང་རྣལ་འབྱོར་རིག་པ་སྟེ། །སྟོད་སུས་སུ་ཡིས་མངོན་ཤེས་པ། །ངེས་པར་དེ་ནི་གྲོལ་བར་འགྱུར། །བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱིས་དབང་དང། ཡོངས་སུ་གྲུབ་བའི་རང་བཞིན་མངོན་པར་མི་ཤེས་པས་གཞན་གྱི་དབང་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་བརྟག་གོ།
རྣམ་པར་རྟོག་བའི་བློའི་རྒྱུའི་སྒྲ་དང་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཟད་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །གང་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མེད་དོ་ཞེས་པར་དགོངས་པའི་དོན་དུ་མངོན་ནོ། །འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་དང་ཤེས་པར་བྱ་བའི་མཚན
ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རི་བོང་གི་རབ་ལྟར་མེད་ཀྱང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་བཞིན་འགྲོ་བ་སྣང་ངོ་ཞེས་སོ་།གཞན་ཡང་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པས་རྟོག་པར་བྱེད་པའོ། །འབྱུང་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །རྡུལ
ནི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའོ། །དེ་དང་སྦྱོར་བའི་ཡོན་ཏན་ལས་སྐྱེས་པའི་རྡུལ་གཉིས་ནི་རྡུལ་ལོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡུལ་གཉིས་པ་དང་།གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་སྦོམ་པོ་ཡན་ལག་གི་རྫས་གྲཝ་གསུམ་དང། གྲུ་བཞི་དང། ཟླུམ་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་སུ་གནས་པར་རྟོག
པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་རྫས་ཁོ་ན་ལ་སོགས་པར་སྦྱིར་ཡང་རྟག་གོ་།དེ་ཡང་རྫས་རི་བོང་གི་རྭ་མེད་པ་དང་སྦོམ་པོའི་ཕྱིའི་རྫས་བ་ལང་གི་རྭ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཡོད་པ་དད་མེད་པའི་མཛའ་གཉིས་ཀྱིས་ལྟ་བར་ལྷུད་ཞིང་རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཁམས
ཀྱི་ཡུལ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡོད་པ་ངེས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་རྣམས་རྟས་པར་བྱེད་དེ་འཕེལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཙམ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་ལྡོག་པ་ལས་རི་བོང་གི་རྭ་མེད་དོ་ཞེས་རྟོག
པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ཡང་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ལས་རྣམ་པར་ལོག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རྟོག་པ་དེ་དག་གིས་རྟོག་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕན་ཚུན་བལྟོས་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ལྡོག་བས་མེད་པ་སྟེ། མེད་པ་ཡོད་པས་ཡོད་པ་སྟེ། །རང་དབང་དུ་དོན་དམ
པར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉི་གར་ཡང་མི་འགྲུབ་བོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཡིན་པས་ན་རྟོག་པར་མི་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོག་པར་མི་བྱ་བ་ནི་དབུ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ད་ད་ལྟར་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་བརྟགས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་མེད་པར
འགྱུར་བ་རིགས་པ་ཞན་པ་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་གསུངས་པ་། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བར་དུ་བརྟགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྦོམ་པོ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ལས་བརྩམས་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་གཟུགས་ཀྱི་བར་དུ་སྦོམ་པ་དང། ཕྲ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་དབྱེབས
ཕྱེ་བ་ན་སྟོང་ཞིང་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་རྣམ་པར་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བ་ལང་གིར་ཡོད་དོ། །ཞེས་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །དངོས་པོ་མི་དམིགས་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི
འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། །གང་ཕྱིར་སྒྲ་ནི་བརྗོད་པ་ལས། །གང་ཚེ་དོན་གང་རྟོགས་པར་བྱེད། །དེ་ནི་སྒྲ་ཡི་དོན་དུ་སྨྲས། །དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་མིན་ནོ། །ཞེས་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་བ་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། གདན་ཡོད་པ་དད་དགག་པའི་ཚུལ་སྒྲ
འཇུག་པ་དེར་ཚིག་གི་དོན་ཡོད་པའམ་མེད་པའོ་ཞེས་བརྟག་གོ་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་མ་མཐོང་ནས་ཞེས་པ་ནི་འཇུག་པའི་མཚན་མ་མེད་པས་དོན་མེད་དོ་ཞེས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་གོ་ཞེས་པའོ། །དེ་དེ་ལྟ་བུའི་སྔ་མའི་ཕྱོགས་བཅོཾ
ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། བློ་གྲོས་ཆེན་བོ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བ་ལས་བལྟོས་ཏེ་དེ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་པ་དང་།རྒྱུ་གསུངས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་སྟེ་ཞེས་པའོ། །དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལས་རྣམ་པར
རྟོག་པ་འབྱུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱི་རྟིས་སྒྲུབས་པ་།ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ལས། །རྣམ་རྟོག་འབྱུང་བར་ཡོད་གནས་པ། །སྒྲ་དོན་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་གཉི་ག་གནས། །ཞེས་པ་སྟེ་།གདན་བརྗོད་པར
བྱ་བར་བརྟག་བའི་དོན་དུ་བསམས་པ་དེར་སྒྲ་མི་འཇུག་གོ་། སྒྲ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་ཅེས་བྱར་མི་རུང་ངོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དེའི་རྭ་ལས་བརྟེན་ཏེ་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བྱུང་བ
དེ་ལ་བལྟོས་པས་ན་དེ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བརྟེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའོ། །དེ་ནི་རྒྱུ་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་གཞན་མ་བཟློག་པ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ།
རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དུ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བལྟོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་བལྟོས་ཏེའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐ་དང་བར་གྱུར་བ་ནི་དེའི་ཚེ་རི་བོང་གི་རྭའི?་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ
སྟེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ཤེས་པ་གལ་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐ་མི་དད་པར་གྱུར་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་ནི་གཞན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བར་དུ་རབ་ཏུ་བརྟགས་ན་མི་དམིགས་པས་རྭ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐ་མི་དད
པའི་ཕྱིར་རྭ་མེད་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀའི་དངོས་པོ་མེད་ན་ཞེས་པ་ནི་སྒྲ་དང་དོན་གཉིས་ཀའི་དངོས་པོ་མེད་པས་ཅི་ལ་བལྟོས་ཏེ་རི་བོང་གི་རྭ་མེད་ཅེས་བྱ། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྭ་དང་སྒྲ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ
བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཕན་ཚུན་དུ་བལྟོས་ནས་ཡོད་པ་དང་མེད་བ་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རི་བོང་གི་རྭ་མེད་ལ་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྭ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །རྒྱུ་མི་མཉམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའ་ཨི་དངོས་པོ་ཡོངས
སུ་རྟོགས་པ་ལ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅེས་ནི་ནམ་མཁའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུཌ
ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་ནམ་མཁའ་སྟེ། གང་གིས་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བསལ་བའི་ཚེ་སྦུ་བུར་བརྟག་པ་སྟེ། དེས་ན་དངོས་པོ་གཞན་པར་གྱུར་པ་ལྔ་བ་འམ། གཟུགས་མ་གཏོགས་པར་ནམ་མཁའ་མེད་དེ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲུབ་བར་གསུངས
པ། གཟུགས་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་སྟེ། དེའི་གཟུགས་མ་གཏོགས་པར་ནམ་མཁའ་ཨི་དངོས་པོ་གཞན་མེད་པས་ནམ་མཁའ་ཉིད་གཟུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྦུ་བུར་གནས་པ་ལ་དགོངས་པའོ། །གཞག་པ་དང་གཞིའི
ཚུལ་དུ་ནམ་མཁའ་དང་གཟུགས་སོ་སོའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་རིག་པར་བྱའོ། །སྒྲའི་དོན་དུ་སྟེ། དངོས་པོའི་དོན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་གཟུགས་དང་ནམ་མཁའ་
རྗེས་སུ་ཞུགས་པས་དེ་ལྟར་ན་གཅིག་གི་གནས་གཅིག་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་ཨི་དངོས་པོ་མེད་པས་ན་དེར་མི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡང་ནམ་མཁའ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བྱུང་བའི་ཡུལ་དུ་ནམ་མཁའ་ཡོད་པར
འགྱུར་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་རི་བོང་གི་རྭ་དང་ནི་བརྟགས་པའི་དངོས་པོར་ཆོས་མཚུངས་པར་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་བ་གླང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པས་པ་ལང་གི་ཡུལ་བལྟོས་ཏེ་རི་བོང་གི་རྭ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་བ་གླང
གི་རྭ?་ཅི་ལས་བལྟོས་ཏེ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་དགོངས་ནས་གསུངས་པ། བ་ལང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྭ་སྦོམ་པོ་རྡུལ་ཕྲ་མོར་ཕྱེ་བ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར
བཤིག་ན་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཡང་མི་གནས་སྟེ་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆེས་ལ་བདག་མེད་བ་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་གཅིག་ལ་གཅིག་བལྟོས་ཏེ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དང་མཚན་མར་བྱ་བ
དང། མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གང་རྟོག་པ་དེ་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་མི་གྲུབ་པས་ན་དེ་ཐམས་ཅད་སྟོང་བའོ། །རི་བོང་དང་བ་ལང་གི་རྭ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་དངོས་པོ་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་བྱའོ།
དེ་ལ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་བྱའོ་ཞེས་བའོ། །དེ་ལ་རྟག་པ་དང་།བདག་དང་།ནམ་མཁའ་དང། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བ་ལང་གི་རྭ་དང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་པ་རྣམས་ནི་གཞན
གྱི་དབང་ཉིད་དེ་བསན་བས་ན་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྣལ་འབྱོར་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཞེས་བ་ནི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་ན་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། རང་གི་སེམས་སྣང་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཡིད་དཱུང་འབྱུང་བར་བྱའོ་ཞེས
པས་ཏེ་། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལས་ལྷག་པར་ཕྱིའི་དོན་དམ་པར་རྟོག་པར་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་པའོ། །སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ཡོད་པ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཅི་མཆིས་ཞེས་པ་དང། གསུངས་པ་།སྣ་ཚོགས་ཀི་སེམས་ཡོད་དོ་ཞེས
དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །སྣང་བ་ལས་ནི་སེམས་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཡན་ལག་ཉིད་ལས་འབྱུང་གི་ཕྱིའི་དོན་ལས་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་པ་དང། གསུངས་པ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་མི་ལས་སྣང་བ་ཡིན
ཞེས་ཏེ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་པས་ན་ཕྱིའི་དོན་མེད་བ་ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཕྱིའི་དོན་མེད་ཅེས་པ་དང། གསུངས་པ། སེམས་དང་ཡང་དང་རྣམ་པར་ཤེས། །རང་བཞིན་དང་ནི་ཆོས་ལྔ་དང། །བདག་མེད་མི་གཉིས་དག་པ་ཡང། །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་རབ
ཏུ་གསུང་ཞེས་ཏེ། དེ་ལ་རང་བཞིན་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། དག་པ་དང་མ་དག་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དང་གང་ཆུད་པ་ཡིན་པའོ། །སེམས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བརྒྱད་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བདག་མེད་པ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའོ། །མི་ཤེས་པ་དག་ནི་ཆོས
ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རིང་པོ་དང་ཐུང་དུ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་དཔེ་དང་བཅས་ཏེ་འདས་པའི་དོན་རིང་པོ་དང། ཐུང་དུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་གསུངས་པའོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་བལྟོས་ཏེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར་@093
བ་ནི་རྡུལ་ཕྲན་དུ་ནི་རྫས་བཤིག་སྟེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་ཕྱེ་ན་གཟུགས་ལ་རྣམ་པར་བརྟག་མི་བྱ་ཞེས་ཏེ། བ་ལང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་སྟོད་པས་ན་དེ་ལ་བལྟོས་ཏེ་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་ག་ལས་ན་འགྱུར། དེ་ལྟར་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་སེམས
ཙམ་པོ་ཉིད་འབའ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཡང་འཁྲུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པས་བསལ་མི་འགྱུར་ཞེས་ཏེ། རྙོག་མ་བསལ་ཏེ་ཆུ་བཞིན་དུ་དང་བར་འགྱུར་བས་ན་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ཞེས་པའི་བར་དུའོ། །རྟོག་པ་ནི་ཚད་མ་དང་གཞལ་བ་ལ་སོགས་པ
ཕྱིའི་དོན་དུ་ལྟ་བས་རྣམ་པར་བཞག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་གི་། སེམས་ཙམ་དུ་སྣང་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཕྱིའི་གཟུགས་ལ་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་གཙང་བ་དང། མི་མཛེས་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན
པ་མི་གཉིས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་ནི་འཕགས་པ་སའི་དབང་པོ་བདག་མེད་པ་གཉིས་རྟོགས་པ་རྣམས་གྱིས་སོ་སོར་བདག་གིས་རྟོགས་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་མར་མེ་ལྟར་བདག་ཉིད
དུ་སྣང་བའོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྒྱུད་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཁ་ཅིག་གསེར་ལ་སོགས་པ་སའི་སེའུ་ལ་སོགས་པས་བཙོ་བ་བཞིན་དུ་རིམ་གྱིས་དྲི་མ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཅིག་ཅར་ཏེ་མར་མེས
ཁྱིམ་གྱིས་ཡོ་བྱང་ལ་སོགས་པ་སྣང་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་བསམས་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་དུ་གསོལ་པའོ། །བཞད་གང་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་གླུ་མི་ལེན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱ
བ་ཁ་ཅིག་ནི་རིམ་དུ་འབྱུང། །བ་ཅིག་ནི་ཅིག་ཅར་འབྱུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་གི་ནང་དུ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་བས་ཅིག་ཆར་སྣང་བ་སྟེ། འཛིན་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །དེ་ལྟར་རིགས་པའི་རིམ་པར་སོང་བའི་སའི་དབང་པོ་?
@་093བ
ཀྱི་ཉོན་མྱོངས་པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པའི་རྒྱུད་དེ་མི་སྣང་བའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུར་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྱོད་དོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་གནས་དན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མིག་གི་ལིང་ཏོག་དང་བྲལ་བ་བཞིན་པའི་བསམ་དུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཅན་རྣམས་ལ
རྒྱལ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བའི་ཡུལ་ཅིག་ཆར་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ས་བཅུའི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དར་ལ་ཕྲ་མོ་ལྟ་བུའོ་སྒྲིབ་བ་བསལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་གཟུང་བར་མཛད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་།ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ
ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་། ལུས་དང་གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ལུས་དང་ས་དང། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་ཤེས་པར་བྱ་བ་རྣམས་དེ་ཅིག་ཆར་འབྱུང་ངོ། །རྒྱུ་དང་འདྲ་བའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་གཉིས་པའི་དོན་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས
པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ལངས་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་སོ་སོར་སྣང་བ་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་སྐུ་ལས་སྒྱུ་འདྲ་བ་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་སྟེ། ཡུལ་དུ་ཞུགས་པར་བཤའ་བའ་ཨི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པས་ཅིག་ཆར་ཡོངས་སུ
སྨིན་པར་བྱས་ཏེ། འོག་མིན་གྱི་གནས་ན་གཞལ་མེད་ཁང་གི་ཕོ་བྲང་དུ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་སྐུ་སྣང་བར་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྦྱོར་བ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་ཐོས་པ་དང། སེམས་པ་དང། བསྒོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞོག་གོ
རྣལ་འབྱོར་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གཉིས་སུ་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་།ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ནི་མི་གཉིས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྐུ་ལས་བཞེངས་ཏེ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པའི་རྣམ
པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྒྱུ་དང་འདྲ་བའི་སྤྲུལ་བའི་སྐུའི་འོད་ཟེར་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མཛེས་སོ། །རྣམ་པར་སྣང་བར་མཛད་པས་ན་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཅེས་བྱའོ། །འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཆུད་པའི་རང་བཞིན
གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། མར་མེ་ལྟར་རབ་ཏུ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པ་མི་གཉིས་བའི་རང་བཞིན་ལགས་ཞེས་པ་དང། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ལྟ་བར་ན་བཟློག་པས་ཞེས
བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་བ་དངོས་པོས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་།ཅི་ཞེ་ན་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པས་མཉམ་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས
སེམས་ཀྱི་དོན་དུ་བྱ་བ་གཞལ་དུ་མེད་དོ། །ཆོས་ཉིད་འདྲ་བར་འབྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བཞེངས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་ཏེ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ
རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྲ་བ་དང་རླན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་རོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ནི་རྨི་ལམ
དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་དང། མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་མཚན་ཉིད་དང་འབྲེལ་ཅིང་ཕྱིའི་དོན་མེད་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས
བ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ནི་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་ནི་བག་ཆགས་ཡིན་པ་དང། མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་མར་འབྲེལ་ཏོ། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྟག་པ་དང། མི་རྟག
པ་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་པ་ནི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་དེའི་གཟུགས་མ་གཏོགས་པར་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་ཕྱིའི་དོན་མེད་ཅེས་པ་དང། གསུངས་པ་།སྒྱུ་མའི་ཡན་ལག་རྣམ་?
པོའི་སྐྱེས་བུ་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་བཞིན་དུ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་དངོས་པོར་མི་འབྱུང་ཞིང། རང་གི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་གྱི་རང་གི་སེམས
སྣང་བ་ཙམ་ཉིད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཞན་ཡང་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ལ། འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་དང། རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང། ཡན་ལག་ཅན་དང། རྫས་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི
རྣམ་པར་རང་བཞིན་གསལ་བའོ། །དེ་ཉིད་དུ་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང། གཙང་བའི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཆགས་པ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འབྱུང་ངོ། །ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། བརྟགས་པ་ཡིན་ནི་རང་བཞིན
གྱིས། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་ཏེ། །གཞན་དབྱང?་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་ནི། །མི་ཡི་རྣམ་རྟོག་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ཉིད་དུ་དཔེ་གསུངས་པ། རྩ་དང་ཤིང་དང་གྱོ་མོ་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྒྱུ་མ་འབྱུང་ཞེས་སོ། །དེའི་རྒྱུ་དང་གཟུགས་གསུང་བར་མཛད་པ་།སྔགས་དང་མིང་ལྡན་པ
ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་དག་ལ་འཁྲུལ་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་ཇི་ལྟར་སྨིན་པ་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དུ་དུ་དེ་དག་ལ་དེ་ལྟར་སྟོན་ཏོ། །སྒྱུ་མ་བྱེད་པས་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ལུས་རྣམས་ཀྱིས་སྡེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་རྣམ
པ་སྣ་ཚོགས་འཆང་བའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའི་ལུས་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་པར་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་སུ་གང་གི་གཟུགས་འདུས་པ་དེའི་གཟུགས་ནི་ཁང་པ་དང་སྡེ་དང་།ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཅིག་པ་མ
ཡིན་། དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་སྟེ། ཇི་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པའི་གཟུགས་ལ་ངེས་པར་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟག་གོ་།ཇི་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར
འ་བྱུང་བ་ལྟ་བུར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡང་དག་པར་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བ་གཞན་གྱི་དབང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མཛེས་བ་དང་མི་མཛེས
བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བག་ཆགས་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཅིང་བྱེ་བ་འབྱུང་བ་སྟེ། བག་ཆགས་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི
བཤད་པ་སྟེ། སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྐུའི་གསུང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་གང་དུ་འབྱུང་ཞེས་པ་དང། གསུངས་པ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ནི་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན
ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་པ་ནི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང། གནས་སུ་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའོ། །འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡུལ་རྣམ་པར་གཞོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟོག་པ་བཞིན་དུ་བཞེངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཞག་གོ། མར་མེ་བཞིན་དུ་རང་གིས་རང་དུ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ངེས་པར་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་མི་གཉིས་པ
སྤྱིར་སྒྲའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཡུལ་མེད་ཅིང་མི་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞོག་གོ་། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ཆུད་པ་ཉིད་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། ཡུལ་ཡིན་གྱི་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཟློག་པར་བྱེད་པའི་གསུང
དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྣལ་འབྱོར་ཡང་དག་པར་དབུགས?་པ་ནི་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་སུ་རྣམ་པར་ཞག་པར་བསྟན་ནས་འཕྲུལ་པས་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པར་བཞག་པར་མཛད་པ་ནི་འཕྲུལ་པས་སྤྲུལ་པ་ཞེས
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང། རྣམ་པར་བར་པ་དང། ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང་།སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའོ་ཆོས་བཤད་པར་མཛད་དོ། །ཕྱི་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་མོས་པ་ཇི་བཞིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས
ལ་རྒོལ་པ་དང་ལན་གདབ་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་དང་མཐུན་པ་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟག་པ་དང།
བདག་དང། ཕྱིའི་དོན་ལས་འདས་པ་སྟེ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །སྣང་བ་མེད་ཅིང་མི་གཉིས་བར་ཆུད་པའི་ཆོས་ཀི་སྐུ་ལས་བཞེངས་ཏེ་སྣང་བ་ཇི་བཞིན་པ་བལྟར་ཞིང་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྱུ་མའི་རྣམ་པར་ཐར
པ་ལ་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་མེད་ཅིང་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་བཞིན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་པ་ནི་བྱ་བ་དང། དབང་པོ་དང། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་ལོག་པ་ཞེས
པ་སྟེ། བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང། བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་ལོག་པའོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་ལོག་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣལ
འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལས་ཐབས་དུ་མར་རབ་ཏུ་སྣང་བར་མཛད་པ་ནི་དེའི་ཕྲིན་ལས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མའི
མེད་བ་དང། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་བྱའོ། །གང་དག་ཀྱང་ཕྱིའི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་གི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལུས་ལ་དྲན
པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་བ་ནི་ལུས་དང། ཚོར་བ་དང། སེམས་དང། ཆོས་རྣམས་ལ་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཡོངས་སུ་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དང་གང
ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འབྱེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་གསུངས་པ། མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པར་བསྒོམ་པ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་དེ་ལྟར
བང་ཐོག་མར་སྟོང་པ་སྨོས་པ་སྟེ། སྟོང་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་རྟག་པའི་ཡུལ་གྱིས་བདེན་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སྲིད་པ་དང། ལོངས་སྤྱོད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད
དང། རང་དང་སྤྱིའི་ཕྱི་རལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་སམ། རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ། སྤྱིའི་མཚན
ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ནས་རང་གི་སེམས་སྐྱོ་བའི་འོག་ཏུ་སེམས་མཉམ་པར
འཇོག་གོ་། རང་གི་སེམས་མཉམ་པར་བཞག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མཉམ་པར་བཞག་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་ན་བསམ་གཏན་དང། རྣམ་པར་ཐར་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བག་ཆགས
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་གང་འཆི་འཕོ་བ་དེ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་དབང་པོ་རྣོ་བས་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་དུ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བས་ཤས་ཆེ་བས་ན་འཆི་འཕོ་དང་བྲལ་བའོ།།
འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ནི་བདེ་བ་ཡང་དག་པར་ཚོར་བ་སྟེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་འདྲ་བའི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང། གཟུགས་མེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བདེ་བ་ཡང་ལོག་པར་རྟོག་པ་བཀག་པའི་བདེ་བ
ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་བདེ་བ་ཡང་ད་ལྟར་ཀྱི་ཚེ་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་དོན་དུ་བཞག་པ་དེ་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བལྟོས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མི་བ་སྟེ། བསླབ་པར་མི་བྱ
དེར་གནས་པར་ནི་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་།དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨོས་པར་བཤད་པ་འཆང་བ་ཡང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱིའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཆགས
པའོ། །འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་རང་བཞིན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞིབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་།སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱེད་པ་མེད་པར་འབྱུང་བ
ནི་བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང། བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གསུངས་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ། །མི་བརྟན་ཞེས་པ་ག་ལ་ཞིག། གང་འབྱུང་བྱེད་པ་དོ་ཉིད་དེ། །བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད། །རིགས་པ་དང་ལུང་དང་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ
ལ་སོགས་པ་ལ། རིགས་པ་དང་ལུང་ནི་རིགས་བ་དང་ལྡན་པའི་ལུང་ལ་སྟེ། ཐོག་མར་དག་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚད་མ་ནི་མངོན་སུམ་དང། རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་དང། བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ།།
ད་དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་བཟློག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བཟློག་པར་བྱ་ཞེས་པ་དང། དེར་གསུངས་པ། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་@097
རྗེས་སུ་གཞུག་ཅེས་སོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་བར་ནི་ཕྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བའི་ཉན་ཐོས་པ་རྣམས་གནས་སོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་ཞི་བ་དང། གཏོགས་འདོད་པ་རང?་རིགས་སྔགས་འཛིན་པའི་མཐར་སྨྲ?་བ་པོ་རྣམས་གནས་སོ། །དེ་ལྔ་བ
གཉིས་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་རིག་པས་བཟློག་སྟེ་། ས་དང་སའི་རིམ་པར་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་ནི་འཛུངས?་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་སྤོང་དུ་བཅུག་སྟེ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་སར་རིམས་ཀྱིས་དགོང་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རིམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛུངས
པའི་གཉེན་པོར་སྦྱིན་པ་དང་། ངང་ཚུལ་ངན་པའི་གཉེན་བོར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང། ངན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྲོ་བའི་གཉེན་པོར་ཇི་མི་སྙམ་ཞེས་བཟོད་པ་དང་།ལེ་ལོའི་གཉེན་པོར་བརྩོན་འགྲུས་དང་།མཉམ་བར་མི་འཇོག་པའི་གཉེན་པོར་བསམ་གཏན་དང། མ་རིག
པའི་གཉེན་པོར་ཤེས་རབ་དང་། ཐབས་མེད་པའི་གཉེན་པོར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཐབས་ལ་མཁས་བ་དང་།སྨོན་བ་མེད་པའི་གཉེན་པོར་བཟད་པོ་སྤྱོད་པའི་སྨོན་ལམ་དང་།རྣལ་འབྱོར་གྱི་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཆུང་བའི་གཉེན་པོར་སྟོབས་དང་།ཉོན་མོངས་པ་དང། ཉོན་མོངས་པ་མེད
པའི་མི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་ཡེ་ཤེས་ཏེ་། ས་བཅུའི་རིམ་གྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་བར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་འགོད་པར་བྱ་ཞིང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་སུ
དགོད་པར་བྱའོ། །རྟག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་།རྟག་པ་ནི་རྒྱུན་རྟག་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བ་ནི་བསམ་མི་ནུས་པའོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་རྣམས་རྒྱུ་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང།
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་སྨྲའོ་ཞེས་པ་གླེངས་པའོ། །ལྷ་ཆེན་པོ་དང། གཏོགས་འདོད་དང་།ཚངས་པ་དང། བདག་དང་།རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པ་ནི་གནས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྟག་པ་དང་།བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ནུས་སོ་ཞེས་མི་གཉིས
@་097བ
བར་སྨྲ་བ་རྣམས་རྟོག་བ་དང་། རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་མ་རིག་པའི་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱང་སྨྲའོ། །གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱང་རྡུལ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམས་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ལ་ཡན་ལག་མེད་ཀྱང།
ཡན་ལག་དང་བཅས་པའི་རྫས་རྩོམ་པར་བྱེད་ཅེས་དེ་སྐད་དུ་གླེངས་པ་དེར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྤོང་བར་གསུངས་པ། མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་རྣམས་རྒྱུ་ནི་རྟག་པ་དང་།བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཐོབ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །དེའི་རྒྱུ་གསུངས
པ། དེ་ཅིའི་ཞེ་ན་ཞེས་པའོ། །རྒྱུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་།རྟག་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་པས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་དངོས་མེད་པའོ་ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཚད་མའི་དོན
ཉིད་དུ་གསུངས་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གང་གི་རྟག་པ་དང། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་རྒྱུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་རྟག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རི་བོང་གིར་ལྟར་མ་སྐྱེས་པས་ན་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གང་གིས་མངོན་པར་བྱ། བྱེད
པ་པོ་འཆང་ཤེས་པར་བྱེད་བ་མངོན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གང་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ། མ་སྐྱེས་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པས་ན་རྟག་བ་དང། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་རྟག་པ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱད་པར་སྨྲ་བར་མི་རུང་ངོ། །དེ་སྟེ་རྒྱུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད
ནི་རག་ལུས་པའོ་ཞེས་བརྒྱ་ལ་མུ་སྟེགས་བྱེད་བས་ཁས་ལེན་ན་དེའི་ཚོད་ལས་གཞན་པའི་བྱས་པ་ཅན་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །དའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གསུངས་པའོ། །རྟག་པ་ནི་རྒྱུན་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན
བསམ་མེད་པ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་བྱེད་བ་སྟེ་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ཏེ། དབང་པོའི་ཤེས་པ་འཇུག་པ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ནི
མི་གཉིས་བར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་པས་ན་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཡོང་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་བར་རྟོག་པ
མེད་པའོ། །འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་དབང་པོ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་བྲལ་ཞིང་གཉིས
སུ་མེད་པ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆུད་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་བས་ན་མཚན་ཉིད་དོ། །དེས་ན་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ན་མཚན་དང་ལྡན་པ་མེད་པ་དེས་ན་རྣམ་པ་གཉིས་དང་མ་བྲལ
བས་ན་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་བརྟག་པ་སྨྲ་བ་མ་གཏོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་གསུངས་པ་།རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་ཡིན་གྱི་།རྒྱུ་མེད་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་མི་གཉིས
པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་པ་དང་གསུངས་པ་ཡོད་པ་དང་བྲལ་བས་མ་ཞེས་སོ། །དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོང་བ་དང་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ་།དེ་ལས་འདས་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས
བོ་མེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ་།ཆུད་པའི་རྒྱུན་གྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་ཡེ་ནས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པས་མ་བྱས་པས་ནུ་མ་བྱས་པ་དང་།འདུས
མ་བྱས་ལས་མ་ནམ་མཁའ་ཨི་ཆོས་སུ་བརྟོག་གོ་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་རྟོག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་འབྱུང་བའི
རྒྱུ་ཡོད་དེ་། དེས་ན་དེ་དག་མི་རྟག་པའོ། །རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་བར་ཡོད་པ་ནི་རྟག་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་རྟག་པའི་རྒྱུ་དེ་ལ་མེད་དེ། དེས་ན་བདག་གིས་བྱས་པའི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུ་མེད་དོ་ཞེས་དོན་འདི་འབྱུང
སྟེ། དེ་རྒྱུ་མ་ཕྱེ་བས་ན་རྟག་གོ་ཞེས་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྟགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །རྒྱུ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་རྣམས་རྟག་པ་དང་།བསམ
གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྟོག་པ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པས་ན་རྟག་པ་བསམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ་། མི་གཉིས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་།སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་ཡང་གྲོལ་བ་ལ་སོགས
པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚད་མ་སྔ་མའི་དོན་ཉིད་ཞིབ་ཏུ་གསུངས་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མའི་བློས་མ་བྱས་པ་ནི་རྟག་བར
འགྱུར་ཞེས་དེ་ལྟར་ན་ནི་དེའི་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་སྟེ་མ་བྱས་པས་བྱས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མེད་པས་རྟག་པར་མཐོང་ནས་རྒྱུ་མད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་སྟེ་། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དེ་དེ་ལྟ་བས
ན་འཕགས་པའི་ལྷས་དོན་དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། རྟེན་འབྲེལ་འབྱུང་ཡོད་མེད་པ་ནི། །ནམས་ཀྱང་སུ་ཞིག་གང་དུ་ཡང། །ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེས་ན་དེ་ནི་རྟག་པའོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད། །རྒྱུ་ལྡན་པ་ཡང་རྟག་པ་མིན། །དེས་ན་རྒྱུ་མེད
གྲུབ་པ་མེད། །ཡང་དག་རིག་པས་གྲུབ་མེད་གསུངས། །དེ་སྟེ་རྒྱུ་དང་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་རྟག་པ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རུང་ངོ་ཞེས་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས
པའོ། །རྟག་པ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་མཛད་པ་།རྒྱུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་ཞེས་ཏེ། གང་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པས
ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་མ་སྐྱེས་པས་རི་བོང་གི་ར་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་ཚད་མའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུན་གྱི་རྟག་པའི་དབང་གསུངས་པ། །ན་ཡི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱས་བའི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་སྤངས་པས་ན་ཞེས
བྱ་བ་ནི་དེམ་བྱས་བའི་ཕྱིར་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དམ་སྐད་ཅིག་མ་འདྲ་བ་རྣམ་པར་མི་ཆད་པས་ན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྟག་གོ་ཞེས་སྐད་ཅིག་མ
འཇིག་པར་རྣམ་པར་དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་རྟག་པོར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་།འགྱུར་བའི་གྲོགས་བྱས་པས་ན་མི་རྟག་པ་ཡིན་ལ་།མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་མི་གཉིས་པ
རྟོག་གོ་ཞེས་པ་ཕྱོགས་དེ་ལ་རྒྱུ་མེད་བས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་རྟག་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲ་བ་བོ་གང་ཡང་ཕྱི་རོལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ལ་རྗེས་སུ
དཔོག་པས་དངོས་པོ་རྣམས་རྟག་པས་ན་རྟག་པ་དང་བསམ་དུ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་རྟག་པ་དང། བསམ་དུ་མེད་པ་དེའི་རྒྱུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་ཏེ་།རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་པ་དེ་མེད་པས
དེ་མེད་དོ་ཞེས་པར་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་བར་མ་ཤེས་སོ་ཞེས་དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །གཏམ་བྱར་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་པ་ནི་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྟག་པས་རྟག་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་ཞེས་གང
ནས་དེ་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་དེར་ཡང་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ལ་རྟག་བའི་རྒྱུ་མེད་པས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་སོ། །ཚད་མས་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་སྤྱིར་གསུངས་པས་གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག
བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྟག་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཇི་ལྟ་བུར་མི་རུང་བ་ནི་དཔྱད་པའོ། །གཉིས་བར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྟག་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་མོ
རྣམས་རྟག་བ་དང། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཆའི་དངོས་པོ་མེད་པས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཐམས་ཅད་ཡན་ལག་གི་ཆ་དང་བྲལ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེས་ན་མཛའ་ཨི་རྡུལ་རྣམས་རྟག་པ་ཡིན་པས་ན་རྗེས
སུ་དཔག་གི་། ཇི་ལྟར་སྣང་བར་བྱེད་བས་སྨྲས་པ་།བོང་པ་རྣམ་བའི་ཆར་ཕྱེ་བ་ན་འཇམ་པ་དང། ཆེར་འཇམ་པ་ལ་སོགས་པར་ཁྱད་པར་དུ་ཆ་རྣམས་སུ་གཟུང་བ་གང་དེ་ལས་ཡང་བ་མེད་བ་ནི་རྡུལ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་པའི་རྟག་པར་སྨྲ་བ་པོའི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྟག་པར་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས
ཁོང་དུ་མི་ཆུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྟག་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་མི་འཐད་པར་རྒྱུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྱིར་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འཇིགས་པས་སྐྲག་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ
འཁྲུལ་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་ལྔ་སོགས་བས་ཤིན་ཏུ་སྐྲག་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཚོད་བར་བྱེད་དེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་ཤེས
སོ་སོ?་ཕྱིའི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཐེག་བ་གསུམ་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱད་པར་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་བདེན་པར་མངོན་པར་མི་ཤེས་པས་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་།དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི
ཡུལ་མ་འོངས་པའི་རྒྱུན་བཅད་པས་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་འབྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་།ཏིང་འཛིན་དྲེགས་པས་མྱོས་པ་ནི། །དེ་དག་ཟག་མེད
དབྱིངས་སུ་གནས་སོ། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆུད་བའི་རང་བཞིན་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་།གནས་སུ་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་བར་ཤེས་པའི་གནས་འཕོས་པའི་མཚན་ཉིད་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས
པ་རྣམས་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་བར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་ལས་འགྱུར་བ་ནི་མི་ཤེས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་མེད་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བདུན་བརྒྱ་བ་ལས་འབྱུང་བ། འདི་ཉིད་མྱ་ངན་ལས
འདས་པ་སྟེ་གང་ཞེ་ན། སེམས་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཏེ་།དེ་ལྟར་སྨྲ་བ་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་མངོན་བར་མི་ཤེས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སེམས་མི་ཤེས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣང་བ་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ
དུ་མངོན་བར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བའི་ཆ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་བར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་འཁྲུལ་པས་ན་འཁོར་བར་རབ་ཏུ་འཁོར་རོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་བར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་སྐྱེ་བའི
རང་བཞིན་མེད་པ་གསུང་ངོ། དེའི་རྒྱུ་གསུངས་པ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ཞེས་པ་སྟེ་།རྨི་ལམ་དང་།མིག་འཁྲུལ་དང། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་མ་སྐྱེས་ཞེས་པ་དང། རིག་པ་གཞན
གསུངས་པ། མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །ཡོད་པ་ན་དངོས་པོར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཀྱི་བ་མེད་དོ། །མེད་པ་ཡང་སྐྱེད་མི་ནུས་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་བོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང། བྱེད་པ་མངོན་པར་འབྲེལ་བ་མེད་དེ།
ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། །ཡོད་དང་མེད་པའི་དོན་ལ་ནི། །རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །མེད་ན་རྐྱེན་ནི་སུ་ཡི་ཡིན། །ཡོད་པ་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་བར?་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་བར་བརྟགས
བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ལ་ཡང་རྟག་པ་དང། མཛེས་པ་དང། གཙང་བ་ལ་སོགས་པར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས
ཡང་དག་བ་མ་ཡིན་བར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་བ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་པ་གྲུབ་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར
གསུངས་པ་། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྟགས་པ་དང་།གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང
དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བ་གྲུབ་པའི་མཚན་མ་སྟེ་།རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ན་གཞན་དག་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན
རྩོམ་སྐྱེ་བ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་མི་རུང་ངོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་གྱི་འཁྲུལ
པ་ཡོད་པས་ན་བྱིས་པས་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་མི་གཉིས་པའི་རང་བཞིན་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཆུང་པའི་རང་བཞིན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ལུས@101
དང་ལོངས་སྤྱོད་དང། གནས་སུ་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་བ་དང། གནས་པ་དང། འཇིག་པའི་ལྟ་བར་ལྷུང་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བ་གཉིས་ལ་མངོན
པར་ཞེན་པས་རབ་རིབ་ཅན་རྣམ་བ་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འཇིག་པ་རྣམས་རྟོག་གོ་།དོན་དམ་པར་ནི་རྨི་ལམ་དང་།མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་འཁྲུལ་བའི་རྣམ་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ
བ་དང། གནས་པ་དང། འཇིག་པ་མེད་དོ། །མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་བར་གྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་བར་དེའི་ཤེས་པ་འཛུག་གོ་།དེ་ལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་བ་དང་།བདག་མེད་པ
དང། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་དང། སྲ་བ་དང། རླན་པ་དང་།དྲོ་བ་དང། གཡོ་བར་གྲུབ་པའོ། །ཡང་འབྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་།གཟུགས་ནི་དབང་པོ་ལྔ་དང་དོན། ལྔ་དང
རིག་བྱེད་མ་ཡིན་གཟུགས། །རྣམ་གཉིས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་སྒྲ། །བརྒྱད་དང་རོ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་།དྲི་ནི་རྣམ་པ་བཞི་དང་རེག་།བཅུ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བར་འཇུག་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད
བ་དང། ནན་ཏན་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །འཇུག་བ་དེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཟའ་མོ་མི་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ནན་ཏན་མི་བྱེད་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་བ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ལྟ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་དོན་དུ་ལྟ་བས
འཕགས་བའི་བདེན་པ་བཞི་ཁོང་དུ་ཆུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པ་ཉིད་ལ་མི་རྟག་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།བདག་མེད་བ་དང་།སྟོང་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ནས་ཀུན་ནས་ལྡང་བའི་ཉོན
@་101བ
མོངས་པ་དང། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་འཕོ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སེམས་པ་མེད་ཅེས་པའི་པར་དུའོ། །ཇི་ལྟར་འདིར་གསུངས
དེ་དག་ཏིང་འཛིན་མྱོས་བས་མྱོས། །ཟག་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་འཁོར་ཅེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བདུན་བརྒྱ་བ་ལས་འབྱུང་བ་།འདི་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་།གང་ཞེ་ན་།བསམ་པ་མེད་ཅེས་པའོ། །སེམས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་ལངས་?
གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་བ་ནི་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་དུ་ས་ལྔ་དང་།ས་དྲུག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་བར་གྱུར་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ
ཡོངས་སུ་དྲིས་ནས་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམ་ཕུང་པོར་སྣང་བ་རྣམས་ལ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་བ་ཡོངས་སུ་ཤེ
ནས་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་པའི་འཁོར་བ་ལས་སྐྲག་བར་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་སྙིང་རྗེས་དེ་དག་འཇུག་གོ་། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཞན་དག་ནི་བདག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཚོལ
ཞིང་གང་དག་སྐད་ཅིག་པར་འཇིག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ལས་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་ཤེས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བློ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ
གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་མེད་ཅིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ལྟ་བས་ཐར་པ་མེད་དེ་། ལོག་བའི་ཤེས་པ་སྤོང་བའི་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཐར་པར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་དེ་དག་ལ་མེད་དོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ལོག་པའི་ཤེས
པ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་མ་རིག་བ་སྤོང་བ་མེད་དེ། འཁོར་བ་ཡང་མ་རིག་པ་ལས་འགྱུར?། ཡང་དག་བར་ཤེས་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ནི་འབྱུང
བ་མ་ཡིན་བ་ལ་འབྱུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་སྟེ་། ལྟ་བ་ངན་པས་རྟག་པ་དང་།བདག་དང་།ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་དང། གཙོ་བོ་དང། དུས་དང་།འབྱུང་བ་དང། རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུར་སྨྲ་བའི་རྣམས་རྟག་པར་ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས
པས་སྣང་བ་དང། མཆོད་སྦྱིན་དང་།ཞུགས་པ་དང། ཁྲུས་དང་བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པ་དང། གླུ་དང། གར་དང་།རིན་པོ་ཆེ་དང་།རྩ་བ་འཆང་བ་དང་།སྦྱོར་བོ་དང་དྲི་མ་འཆང་བ་དང། གྲང་བ་དང་།དྲོ་བ་དང། ཉི་མས
གདུངས་པ་དང་། སྐྲ་འབྲལ་པ་དང་།ཚེར་མ་ལ་འདྲེ་བ་དང། ཁ་འཚོ་བ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གཏན་གྱི་བར་ཆད་བྱེད་ཅིང་འཁྲུལ་པ་དང་མཉམ་པར་འཇོག་པ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཐར་པ་མ་ཡིན་པ་ཐར་པར་འདུ་ཤེས་པའོ། །འདུ
འཛི?་མེད་པའི་རྐྱེན་ནི་བདེན་བའི་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་གནས་ཏེ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །རང་རང་གི་ལུས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པ་མང་པོ་ནི་ནམ་མཁར་འཕགས་པ་ལ་སོགས
པའོ། །ཟུང་གི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི་འབར་བ་དང་ཆར་པ་འབེབས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་།རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བཤད་པ་ན་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐེག་བ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི
རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཐོས་པ་དང་སེམས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། ཁོང་དུ་ཆུད་བར་བྱེད་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདག་ཉིད་རབ་ཏུ་སྣང་བ་དོན་དམ་པའི་བདེན་བ་མི་གཉིས་བ་ཆུད་པའི་མཚན་ཉིད་མངོན
པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚན་ཉིད་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་བརྟག་གོ་།གསུམ་པོ་འདི་དག་ལས་གང་བསྟན་ཀྱང་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་སྣང་བ་མེད་ཅིང
བསམ་བ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་བ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་བཀོད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཀྱང་རུང་སྟེ། མི་སྐྲག་གོ་།ཐེག་བ་གསུམ་ལ་མ་ངེས་པའི
རིག་པ་ནི་གང་ལ་དགའ་བ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་སྦྱར་བར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱར་བའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རིམ་གྱིས་གང་རིགས་སུ་རྣམ་པར་བཞག་པའི་ངལ་བྱའོ། །མནའ་རིམ་གྱི་འཇུག་བའི་གཏན་ཚིགས་པའི་རྒྱུད་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ངས་སྨྲས་ཞེས
པའོ། །འདི་ལྟར་དམ་པའི་ཆོས་པུཎྜ་རི་ཀ་ལས་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་ཡང་མི་རྟག་པ་དང་།སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།མི་མཛེས་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཞུགས་པའི་རྣམས་ཆོས་བདག་མེད་པར
གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱའོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་ས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་སྣང་བ་དང་བཅས་པར་རྣམ་པར་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་དགོངས་བར་བརྟག་གོ་།དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་མཛད་པ་སོ་སོ་ཡང་རང་གི་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྟེ།
ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། གནས་སུ་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་བར་འཁྲུལ་བའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྟོབས་ལས་འགྱུར་ཏེ་།དེའི་རང་གཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་དང་བྲལ་ནས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་བ་མི་གཉིས་པའི
ཆུང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྟོང་བ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་བ་མེད་བར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེན་པ་བདག་གི་དོན་དུ་ཐོབ་ནས་སྙིང་རྗེའི་ས་བོན་རབ་ཏུ་སངས་པ་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་རྒྱལ་པའི་སྐུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ
ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཉིད་བསླད་བའི་འབྲས་བུའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་དང། ཐེག་པ་གཅིག་དང་།ཐེག་བ་མེད་པར་གསུངས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་བདེན་པ་སྟེ་།གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས
ཉིད་དུ་ང་སྨྲ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེའི་རྒྱུར་གསུངས་པ་།དམ་པའི་དོན་གྱི་སྒོ་མོ་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཙམ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་བོ་མེད་པར་རྣམ་བར་རྟོག་པའི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམS
ཅད་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡོད་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་སུ་དགོད་པར་བྱའོ། །དུས་ཀྱི་རིམ་པ་ལ་བལྟོས་ཏེ་།རིགས་དང་རིགས་མེད་པར་རྣམ་པར
བཞག་པ་ཡིན་ཏེ་། ཇི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་འབྱུང་བ། འགྲོ་བ་འདི་ཀུན་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །སྣོད་མིན་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མེད། ཅེས་པའོ། །འདོད་ཆེན་པ་རྣམས་ཐར་པར་འགྱུར་ཀྱང། དེ་དག་ཐར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་།ལོག་པའི
ཤེས་པས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པོ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་ན་བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐར་བ་མི་འཆད་དོ། །ཤིན་ཏུ་མྱ
ངན་ལས་མི་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོག་མ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་ནས་དེའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་གྱི་། ཉན་ཐོས་ལྟར
ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ཨོ། །མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་འདོད་ཆེན་པ་སྟེ་།ཇི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་དགེ་བ་ཆེ་ནས་ནམ་ཞིག་ངོ?་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན
བྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་ནི་བརྟགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་དང་།ཡོངས་སུ་གྲུབ་བའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ་མཁས་བར་བྱའོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟ་བུར་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་སྟོན་ཏེ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ནི་མཚན་མ་ལས་འབྱུང་ཏེ
ཞེས་པ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ལས་འབྱུང་ངོ། །གཞན་གྱི་དབང་མཚན་མ་ཡིན་བར་བསྒྲུབ་པར་མཛད་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེས་པ་དང་གསུངས་པ། དངོས་པོའི་མཚན་མི་མཚན
ཉིད་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོར་སོ་སོར་སྣང་བ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མའི་མཚན་ཉིད་དང་།དམའ་བ་དང་མཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་།དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་བར་?་དེ་ལྟར་རྣམ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་བོ་དེ
ལ་དངོས་པོའི་མཚན་མའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལར་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བ་དང་།དེ་ཉིད་གསུངས་པ་མིང་ལ་མངོ་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་།དངོས་པོའི་མཚན་མ་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ།།
དེ་ལ་དངོས་པོའི་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་བའོ། །མིང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆོད་དེ་དག་ཉིད་ལ་སྟེ། རང་དང་སྤྱིའི་ཁྱད་བར་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག
པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྲ་བ་དང་།རླན་པ་དང་།དྲ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་ལ་།མཚན་མ་དང་མིང་གི་དངོས་པོའི་མཚན
ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །མཚན་མ་ནི་འཇུག་པའི་མཚན་མ་སྟེ་།རིགས་དང། ཡོན་ཏན་དང་།བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མཚན་ཉིད་དང་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་བར་རྟོག་པ་ལམ་ཡང་བ་དཀར་མོ
འགྲོ་བོ་ཞེས་སྒྲ་བརྗོད་དེ་། ནུ་མ་དང་།སྐྲ་དང་ལྡན་པ་ནི་བུང་མེད་ཅེས་བ་དང། ཁྲོ་སེར་སྐྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྣམ་བ་དེ་ལྟ་བུར་འཇུག་པའི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དང་མིང་དུ་རྣམ་བར་རྟོག་བ་དང་བྲལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བྱེད་པ་བོ་དང། ལས་དང་།བྱེད་བ་དང་།རྗོད་པ་དང། བརྗོད་པ་དང་།འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང། ཡོད་པ་དང། མེད་པའི་རྣམ་བར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་མཚན་མ་མེད་པ་དང་།སྣང་བ་མེད་པ་དང་།དོན་དམ
པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མིང་དང་མཚན་མ་དང་།ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏོགས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང
དེ་བཞིན་པ་ཉིད་དག་ནི་གྲུབ་པར་གཏོགས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་།ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ནི་མིང་དང་།མཚན་མ་དང་།རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་དུ་རྟོགས་སོ། །བམ་དང་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་ད་ཉིད་དོ།།
སློབ་དཔོན་བསུ་བནདྡྷུས?་དབུས་མཛའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཐེག་བ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པར་བསྡུས་སོ། །བདག་ཅག་གིས་ནི་ཆོས་ལྔ་བསྡུ་བ་ལ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་།དེ་བཞིན་པ་ཉིད་དོ། །རིམ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་སྟེ་།ཇི་ལྟར
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དར?་ལ་ཕྲ་མོའི་སྒྲིབ་པས་གཡོགས་པ་ལྟ་བུ་དང་།སངས
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་སྒྲིབ་མེད་བར་བཤད་བ་སྟེ། དེ་ན་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་པ་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ
དབྱེའོ་ཞེས་དམ་པའི་ཆོས་རྒྱས་པའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་། གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ་ཞེས
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་རྟག་པར་མི་རུང་སྟེ། རྟག་པ་མ་སྐྱེས་པས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་དངོས་པོར་མེད་དོ། །རྟག་པ་ལ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དོན་བྱེད་པར་འགལ་ཏེ་།རིམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་ན་བྱེད་བལྟོས་པའི་རྒྱུ་མེད
པས་ན་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིག་ཆར་ཡང་དོན་བྱེད་བར་མི་རིགས་ཏེ་།ཐད་ཅིག་ཏུ་བྱས་པ་དུས་གསུམ་དུ་བྱ་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིག་ཅར་དུ་བྱས་ན་ཡང་དུས་གཞན་དུ་བྱེད་པ་མེད་པར་གནས་པར་མི་རུང་སྟེ།
དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དུས་ཀྱི་རིམ་པར་དབྱེ་བ་ན་ཤིང་དང་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྲ་དང་རྩཝ་ལ་སོགས་པ་བཅད་ནས་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་སོ་སོར་བཤེས་པའི་དོན་རབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ་།དེས་ན་སོ་སོར་བཤེས་པས་རྟག་བསྒྲུབ་བར
མི་རིགས་སོ། །གང་ཡོད་བདེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང་།གློག་དང་།མེ་ལྕེ་དང་།ཆུའི་རྒྱུན་འབྲེལ་པ་དང་།རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།མི་མཛེས་པར་བསྒོམས་པས
འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་ཏེ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །རྟག་པ་དང། བདེ་བ་དང། ལས་དང། གཙང་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྦྱོར་རོ།།
དེ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྒོམ་པས་སྤོང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་།ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱ་བ་དང། འགོག་བ་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང། ལམ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ནི་འཁོར་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ་།གཟུགས@105
ཀྱི་ཕུང་པོ་དང། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་།རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་གང་ཡིན
པའོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་དང། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པར་ཚོར་བ་སྟེ། དེ་འདུས་པ་ནི་ཕུང་པོའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་ཡུལ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། བུད་མེད་དང། སྐྱེས་པ་དང།
བུམ་པ་དང། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །བུམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཐོག་མར་བྱས་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། འདུས་པ་ལས་ཕུང་པོར་གདགས་སོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ལས་བྱུང
བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟེ། དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་འཕྲོ་བ་ཚེར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདོད་བ་དང། རེག་པ་དང། བློ་གྲོས་དང། དྲན་པ་དང། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང། མོས་པ་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སེམས་ནི་ཀུན་ལ་ཡོད་དེ། ཞིབ་ཏུ
ནི་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཆུད་པར་བྱའོ། །གང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་མང་པོ་ཡིན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོར་འདུས་པ་སྟེ་།ནམ་གཟུགས་ལ་མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པར་ཤེས་པ
དེའི་ཚེ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུར་འཕགས་པ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རི་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེས་བཅོམ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི
ཕྱིར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བ་དང་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ་དང། མིག་ཡོར་དད་འདྲ་བར་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ
@་105བ
ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ཞིག་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་དོན
རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དང། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་རྣམ་པ་དུ་མའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འཁྲུལ་བ་འབའ་ཞིག་གིས་བཏབ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པོ་ཉིད
རྣམ་པ་དུ་མར་སྣང་ངོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བས་བདག་དང་གཞན་གྱི་མཐུ་དང། དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་བག་ཆགས་བསྒོས་པས་མངོན་པར་སྣང་ཞིང་མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན
དུ་ལུས་དང། ལོངས་སྤྱོད་དང་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོའི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་སྣང་བ་ན་ཡང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་སྣང་བར་འཇུག་པ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པས་རྟག་པ་དང། བདག་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད
དོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིག་སྟེ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ
པར་མི་རྟོག་གོ་། གཉིས་སུ་མེད་པར་ཆུད་པའི་བཙུན་གཙོའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་གྱིས་བསྐུལ་ཏེ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས
ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སད་པར་འགྱུར་པ་དེ་ནི་ལན་དུ་མར་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དེ་ཕྱིའི་དོན་ཀུན་འབྱུང་བ་སྦྱོར་བར་བྱའོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཡང་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པར
བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་པ། ནང་སྟོང་བ་ཉིད་དང་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད། ཕྱི་ནང་གི་སྟོང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕུང་པོར་མི་གཉིས་པ་དང། རྣམ་པར་མི་འཇིག་པ་མ་ཡིན་པའི
ཕྱིར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཕུང་པོར་གནས་པ་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ན། ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པར་འགྱུར་བ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལངཀ་འདི
ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་བཤད་པ་དེ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། །ཅི་ཞིག་སྣང་ཞེས་པ་ལ་།ཕྱི་ཡི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་ཞེས་པར་རོ། །རྣམ་པར་འཇིག
པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་འཇིག་པའི་རྟག་པ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དང། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲེལ་བའི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་རྒྱུ་མེད
བར་བྱུང་བ་སུ་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་ཏེ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་གསུངས་པ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི
རང་བཞིན་རྟོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་དང། ཡོན་ཏན་དང། ལས་དང། སྤྱི་དང། ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པས་གསུངས་པ་ཇི་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་དོ་ཞེས་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པས་དབྱེ་བ་ན་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཉིད་ཀྱང་མེད་ན་དེ་ལས་བརྩམས་པའི་ཡན་ལག་གི་རྫས་སྦོམ་པོ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དེ།
མཚོན་གྱིས་བཙོས་བ་དང། མ་བཙོས་པ་དང། བསྒུལ་བ་དང། མ་བསྐུལ་བ་དང། བསྒྲིབས་པ་དང། མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་སོགས་པས་ཐ་དད་པར་དབྱེ་བ་ན། ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཅིག་པར་མི་རིགས་ན་ཡོན་ཏན་དང་ལས
ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ལ་གནས་པ་ལྟ་ག་ལས་ན་འགྱུར། ཕུང་པོ་དག་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་ཡང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་འབྱུང་བ་བཞི་ལས་འབྱུང་བ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ་།སྤྱིའི་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རིག་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཁྱད་པར་གྱི
མཚན་ཉིད་སྲ་བ་དང། གཤེར་བ་དང། དྲོ་བ་དང། གཡོ་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་གི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སོ་སོར་སྣང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ།།
རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདག་གིར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བས་གཟུགས་བདག་མེད་པ་དང། གཟུགས་ཅན་བདག་དང། བདག་གི་གཟུགས་དང། བདག་ལ་གཟུགས་ཞེས་པར་ཀུན་ཏུ་མཐོད་པ་དེང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུར
པོར་ཡང་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུར་འཕགས་པ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རི་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེས་བཅོམ་སྟེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང་བྲལ་ཞིང་གཡོ་བ་མེད
པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ། མི་ཤེས་པ་དང། སྲེད་པ་དང། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་དང། ཉེ་བར་འབྲེལ་པ་རྣམས་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་དང། ཡིད་དང། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། ཆོས་ལྔ་དང། རང་བཞིན
དང་བྲལ་བར་རྣམ་པར་སྒོམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདིར་གསུངས་པ། སེམས་ནི་ཀུན
གཞི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །དར་སེམས་ཉིད་ནི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཡུལ་རྣམས་འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་སུ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི
རང་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ། །དྲུག་པ་རྣམ་འདས་དེ་མ་ཐག་།རྣམ་ཤེས་དེ་གང་ཡིད་ཅེས་བྱ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཡིད་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་ན་ང་རྒྱལ་དང་ལྡན་པར་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དུ་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ
གཅིག་པུ་ཉིད་དུ་ཡིན་ཞེས་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ལྔ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། མིང་དང་མཚན་མ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་དང། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་དབྱེ་བ་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར
བར་བདག་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཐུ་ལས་འབྱུང་བ་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་ཏེ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་པས་མེད་ཅེས་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ
པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས་བྱང་ཆུབ
སེམས་དཔའ་ཨི་ས་དང་པོ་འཐོབ་པོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཐོབ་པས། སའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་འོག་ཏུ་རིམས་ཀྱིས་ས་དགུ་ལ་ཡང་མཁས་པར་བྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ། །ཞེས་བྱ
ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་ནས་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་སྣང་བ་མེད་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ས་དང་པོ་གང་གི་ཚེ་ན་ཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལས་གོང་མའི་སའི་སྣང་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདིས་བཅུ་ལས
འབྱུང་བ་དེ་བདག་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ན་བདག་གི་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། བདག་དང་བདག་གིར་ཆཌ་བ་དང་བྲལ་ཏེ་བདག་གི་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོར་བས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འདུས་པ་ནི་ས་དང་པོར་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པར་ནི་ཚུལ
ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་བདག་སྟེ། གཉིས་སུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་།རྒྱུན་ཏུ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་གསུམ་པར་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བདག་གོ་།གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་གནས་པས་མི་གཉིས
པའི་སེམས་ཀྱི་ནན་ཏན་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །བསམ་གཏན་གྱི་མི་གཉིས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པས་གཉིས་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཁས་པ་དང། སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་བས་གཞན
ལ་ཕན་པར་བྱེད་དོ། །སྨོན་ལམ་གྱིས་འཕངས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་མཉམ་པར་བསམས་པའི་བཟང་པོ་སྤྱོད་པའི་སྨོན་ལམ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །སྟོབས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས
གཞན་གྱི་སེམས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མཐུན་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བདག་དང་གཞན་གྱི་ཕན་པ་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་དུ་དབང་བསྐུར་བས་ས་བཅུར་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཁོ་ནར་རོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུས་ནི་བསོད་རྣམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ནུས་པ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་གཤེགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལངཀར་གསུངས་པའི་འགྲེལ་པའི་ཚུལ་དུ་ཉོན
མོངས་པོ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་ནས་ས་བཅུ་གཉིས་སུ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁོ་ན་བར་འཕགས་པས་བཅུ་པ་ལས་རྒྱས་པར་ཆུད་པར་བྱའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལ་ལངྐར་གསུངས་པ་འདིར་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་མཐར?
ག་རུབ་པའི་རྩོད་པ་རྣམས་རྟོགས་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཆོས་བཤད་པར་མཛད་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ
དཔག་པས་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་པ་དང། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཆིང་མས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་བསྒྲུབས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བདག་དང་གཞན་གྱི་སེམས་རྣམ་པར་སྤྱོད་བའི་དོན་ས་བཅུ་རྣམ
ཀྱི་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ས་བཅུའི་དབང་པོ་དང། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་མངའ་དབང་མཛད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་པ་དེ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་རྣམས
ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེ་བ་སྟེ་། མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ནུས་པའི་ཤེས་རབ་དང།
སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་མངའ་དབང་མཛད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྩ་བ་ནས་?
བཏོན་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ངེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས
ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པའི་གཟུགས་ཉེ་བར་གནས་ཀྱང་མི་མཐོང་ཞིང་རྟག་བ་དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང། གཙང་བའི་རྣམས་ཆུང་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས
པ་ཨའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་མིག་གི་ལིང་ཏོག་དང་བྲལ་བ་བཞིན་དུ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བལ་བ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་དུ་རབ་ཏུ
འཇུག་གོ་། དེ་ལྟ་ན་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་པོ་ཐམས་ཅད་མགུ་བར་མཛད་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །དེ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང། དྲི་མ་མེད་པའི་རིམ་པས་འཁོར
བ་དང། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ལྡན་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཞིང་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་ནུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ
ལས་གསུངས་པ། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །འབབ་ལས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་པའི་ས་བོན་ཀུན། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ད་ཡིས་དེ་མ་བཤད། །བདག་དུ་རྟོག་པར་མ་གྱུར་ཅིག་པར་རོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་ཁམས། །ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི
གནས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་བ་ཀུན། །མྱ་ངན་འདའ་བའ་ཨང་ཐོབ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་དང་སྐུར་པ་ནི་བདག་རྟག་གོ་ཞེས་སྐྱེད་པ་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་འཆད་པས་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཀུན
གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་རྒྱུན་འཆད་དོ་ཞེས་སྐུར་དུ་དགོས་ནས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་གསོལ་ནས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དོགས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཅད་པའི་སླད་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་།སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་དག་།སེམས
ཙམ་ལ་ནི་ཡོད་པ་མིན་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ་། མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་རྟག་པ་པོ་ཞེས་བསྐྱེད་པ་དང་སྐུར་པ་ཡང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་མི་རུང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་འཆད་པ་མེད་པས་གསེར་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ།། @109
གང་གིས་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གནས་པ་ཉིད་མི་ཤེས་པ་དེས་རྟག་པར་སྒྲོ་འདོགS་པ་དང། མི་རྟག་པར་ཆད་པར་སྐུར་པའི་མཐར་རྟོག་གོ་།གང་དག་གིས་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་གནས་སུ་སྣང་བའི་སེམས་མི་ཤེས་ནས་སྐྱེད་པ་དང
སྐུར་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་མཁས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གི་ཁྱད་པར་གྱི་སྟོབས་ལས་ཤེས་པ་དང། གསེར་རིན་པོ་ཆེ་དྲི་མས་འབགས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བཱུང་དྲི་མ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་གནས་པའི་ཤེས་པ་ཐལ་བ་དང་།སའི
སེའུང?་བཙོས་པ་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་དང་བྲལ་བ་ལྟ་བུ་དང། མིག་གི་ལིང་ཏོག་དང་བྲལ་བ་ལྟ་བུར་ཉོན་མོངས་པ་དང། ཤེས་བྱ་དང། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང། སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པ
ག་ཉིས་དང་མི་གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དག་པ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོད་སྤྱོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དངོས་པོ
ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྣམ་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། མེད་པའི་མཚན་ཉིད་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་བདག་ལ་སོགས་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །མེད་པའི་ལྟ་བ་སྒྲོ་འདོགས་པ
ནི་བདེ་བ་དང། གཙང་བ་ལ་སོགས་པར་སྒྲོ་གཏགས་མ་པའོ། །རྒྱུས་ཡིན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་དང། གཙོ་བོ་དང། བྱུང་བ་དང། དུས་དང། ངེས་པའི་ཚུལ་དང། ལྷ་ལ་སོགས་པར་རྒྱུ་ཡིན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །མེད་པའི་དངོས་པོར
སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལས་བརྩམས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་དང། ཡོན་ཏན་དང། ལས་དང། སྤྱི་དང། ཁྱད་པར་དང། འབྲེལ་བ་དང་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ཏུ་འབྲུམ་བུ་ཟབ་པ་རྣམས་རྟོག་གོ་།ཚད་མ་དང་གཞལ་བ་མ་གཏོགས་པ་དོགས་པ་དང།
@་109བ
དགོས་པ་དང། གྲུབ་པའི་མཛའ་དང་།དཔེ་དང་ཡན་ལག་དང། རྟོག་པ་དང། ངེས་པ་དང། རྩོད་པ་དང། ཟུག་ཟུག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང། མཐོ་བ་ཙམས་པ་དང། རྒྱུར་སྣང་བ་དང། ཀླན་ཀ་དང། རིགས་དང་ཚོར་གཙོད་པའི་གནས་རྣམས་རྐང་མིག་གི་སློབ་མ་རྣམས
ཀྱིས་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ནི་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུའི་རང་བཞིན་ནི་ཚོར་བ་ཅན་ཏེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་གཟུགས
ལ་རྟག་པ་པར་མི་རིགས་སོ། །སེམས་ཅན་དང། རྡུལ་དང། མུན་པ་རྣམས་མཉམ་པའི་དུས་ན་གཙོ་བོ་སྟེ་།དེ་ཡང་རྟག་ཅིང་མ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་པ་རིམ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་དབྱེ་བ་ན་ཤིང་དང་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཙོ་བོར་རིག་པ་མེད་པ་ལས་བློ་དང། ཡིད
དང། ང་རྒྱལ་ཆུང་པའི་རང་བཞིན་པ་རྣམས་མི་རུང་ངོ། །སྤྱིའི་དོན་མེད་པར་ཡང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དེ་ཙམ་ལྔ་དང། བློའི་དབང་པོ་ལྔ་དང། ལས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་མི་རུང་བ་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་བསྐུལ?་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཆུད་པའི་རང་བཞིན
གྱིས་སྣང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྫས་དང། ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུང་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཀྱང་ཐར་པ་མི་རུང་སྟེ། རྩཝ་སྟན་དང་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཀྵ?་པ་ན་ཀ་མེད་པར་སྒྲོ་བཏགས
པ་ཡང་ཐར་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང། ཁྱད་པར་གྱིས་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་བར་འགྱུར་པ་དང། སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི
བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བར་ཡང་མི་བྱའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་པ་ཡང་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་ཡང་མི་བྱའོ། །སྤྱིའི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཅིག་ཅར་སྨྲ་བར་ནི་བྱ་སྟེ། ཡུལ
དང་དུས་དང་རིམ་པ་དང། རྣམ་པ་ལ་བལྟོས་ཏེ་ཐམས་ཅད་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་དུ་ཉེས་པ་མེད་དེ། སོམ་ཉི་དང་བཅས་པར་ཐར་བར་མི་རུང་ངོ། །རྟག་པ་དང་བདག་ལ་ཆགས་པས་བསླེད་པའི་ཕྱིར།
སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སུ་ལྷུང་བ་ནི་མར་མེར་ཕྱེ་མ་ལེབ་ལྷུང་བ་འཁོར་བར་ཡང་སྐྱེ་བ་དང། རྒ་བ་དང། ན་བ་དང། མྱ་ངན་དང། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་དཀྲུགས་པར་བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་ལོག་པའི་ཤེས་པས་ལྟུང་ངོ། །སྲེད་པ་དང
བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་སྐྱེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་མ་ཐག་པ་ལ་ཡུལ་ཁ་ཅིག་ཏུ་དགའ་བ་དང། འཇིག་པ་དང། མྱ་ངན་རྟོགས་པས་སྔོན་གྱི་གོམས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པར
བྱ་སྟེ། སྤོང་བ་དང་ལེན་པ་དང་།བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བློ་རྣམས་ལ་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་བསྒྲུབ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་སྔར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པར་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མེད་པ་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡང་གྲོལ
བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་དབུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྲུས་དང། སྦྱིན་སྲེག་དང། གད་པ་དང། གཡང་ས་དང། བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པ་དང། རྩ་བ་དང། འབྲས་བུ་དང་།འོ་མ
ཚོགས་དང་། བ་ལང་གི་བརྟུལ་ཞུགས་དང། རྨ་བྱའི་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་སོགས་པ་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཟད་པར་ཐར་པར་མི་རུང་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་ཐར་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་མེད་པའི་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་རྒྱང?་པ་?
པ་དང། ཀུན་ཏུ་ལྟ་བ་དང། སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཕྱིའི་དོན་མེད་པར་ཕྱིའི་དོན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་མེད་པ་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པ་སྟེ་།རྟོག་པའི་རྒྱུན་དུ་སྒྲ་ཚངས་པ་དཔྱད་པ་ལ་སོགས་པར་བདག་དང་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཛའ་ཞིབ་ཏུ་དཔྱོད་ཀྱིས། དེ་བཞིན
དུ་འདིར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཁྱད་པར་དུ་དགོངས་པའི་དོན་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་གིས་ནི་རྟོག་པ་དང་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲེང་སྟེ་བཤད་པར་སྦྱར་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོའི་དེ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྐུར
བ་གང་ཞེ་ན་། སྒྲོ་འདོགས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་འདི་ཉིད་མི་དམིགས་པར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐུར་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐུར་པའི་བཤད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཛད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོཌ
པའོ། །མི་དམིགས་ཏེ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐུར་པར་འགྱུར་ཏེ་།དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་ནའོ། །འདི་ཡོད་པ་དང་འདི་མེད་པའོ་ཞེས་གཉིས་ཡོད་ན་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར
རོ། །ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་བྲལ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་།ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕུང་པོར་མི་གནས་པ་དང། རྣམ་པར་འཇིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་།སྟོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད
སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ། །མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་བཤད་པ་ནི་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ་ཞེས་ཏེ། གཟུགས
དང་ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་གཟུང་བ་དང། འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་མཆེད་དང། ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཆུད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྣང་བ་ཉིད་སོ་སོར
སྣང་ངོ། །དེ་ལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་སུ་འགྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་པས་ན་གཟུགས་སོ། །ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་སུ་གྲུབ་པ་དང་།སྲ་བ་དང། གཤེར་བ་དང། དྲོ་བ་དང། གཡོ་བའོ། །ཚོ?
བའི་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདུ་ཤེས་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཕྲ་བ་དང། རྒྱ་ཆེ་བ་དང། ཆུང་བ་དང། ཆེན་པོར
སོང་བ་དང། བུད་མེད་དང། སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚན་མར་འདུ་ཤེས་པ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་སོ་སོར་རྣམ་པར་ཆུད་པ་སྟེ་།དེ་ལ་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་སེམས་ལས་འབྱུང། །ཞེས་པ
འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་སྒྲར་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་ནི་ཚོར་བ་དང། སེམས་པ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདོད་པ་དང། རེག་པ་དང། བློ་གྲོས་དང། དྲན་པ་དང། མོས་པ་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་ནི་ཆོས་མངོན
པ་ལས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་པ་རྣམས་འདུས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དང། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཡང་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པོ
མ་གཏོགས་པར་གཞན་མེད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འབའ་ཞིག་གོ་།འདི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་བར་སྒྲོ་འདོགས
སོ། །རྨི་ལམ་དང་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུར་ན་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན་ནི་ཡོད་ལ་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སླར་མའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི
མཐུ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཚུངས་སོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱིས་སྤྲོས་པ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ལ
མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་ཞེས་པ་སྟེ་། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སེམས་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གི་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་དཀྲུགས་ཏེ། མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པའི་གནས་ངན་ལེན་པ་སྣ་ཚོགས
བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བར་སྣང་བའི་འཁོར་བ་སྣང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང།
སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་འཇུག་པ་ནི་ལན་དུ་མར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གང་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དེ་དག་ཉིད་ལ་བདག་དང་སེམས་ཅན་དང།
སྲོག་དང། གསོ་བ་དང། སྐྱེས་བུ་དང། གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་ངན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདི་ནི་མེད་པའི་ལྟ་བར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དུ་སོ་སོར་སྣང་བ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མངོན
བར་ཞེན་པ་ནི་མེར་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དེར་ཡང་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ལྟ་བ་ངན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང། གཙང་བའི་དངོས་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམS
ཀྱིས་ལོག་པའི་ཤེས་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མེད་པའི་རྒྱུད་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་རྒྱུ་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སྔོན་མ་བྱུང་ཞིང་མེད་པ་ལས་མིག་དང། གཟུགས
དང། སྣང་བའི་རྒྱུ་དང། དྲན་པ་སྔོན་དུ་འཇུག་པས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་པ་ལ། སྔོན་མ་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པའི་རྒྱུར་སྒྲོ་འདོགས་པ་འདི་ནི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྔོན་རྣམ་པར
ཤེས་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་རྒྱུན་དུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་ན་ནི་དྲན་པ་དང་སོ་སོར་བཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར། སྐྱེ་མ་ཐག་པ་རྣམས་ལ་ཡུལ་ཁ་ཅིག་ཏུ་དགའ་བ་དང
འཇིགས་པ་དང། མྱ་ངན་འབྱུང་བ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲན་པ་དང་།གཟུགས་དང། སྣང་བའི་རྒྱུ་ལ་བལྟོས་ཏེ་།ངེས་ན་ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་སྟོང་པ་ཡང་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི
རྐྱེན་གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་ཡིན་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་ཇི་ལྟར་མི་འཆད་པ་ལྟར་སྔར་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང་།འགོག་པ་དང། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་བྱས་པའི
དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་སྒྲོ་འདོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མ་བྱས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་རྟག་གོ་ཞེས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྟག་པའོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ་།དེའི་དངོས་པོ་མེད་པར་དངོས་པོར་མངོན་བར་ཆགས་པ་ནི་མེད་པའི་དངོས་པོར་སྒྲོ
འདོགས་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་།ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་དང། སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་འགོག་པ་དང། སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་འགོག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་།གང་འདུས་མ་བྱས་པ་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་དང། མོ
གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །དེས་ན་རྟག་པ་དང་རྡུལ་ཕྲ་མོས་བརྩམས་ཏེ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ལ་སོགས་པས་གང་བརྟགས་པ་གཞན་ཡང་མེད་པའི་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པའོ་ཞེས་དེ་ལ
སྔར་སྨྲས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་ལོག་པ་རི་བོང་དང་།རྟ་དང། བོང་བུ་དང། རྔ་མོའི་རྭ་དང་།སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བྱིས་པ་རང་གི
སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མ་རྟོགས་པའི་བློ་ཅན་རྣམས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པས་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ལས་བདུད་རྩི་བཏོན་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པའི་སྙིང་བོ་ཆོས
ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དབུ་མའི་བསམ་གཏན་གསུངས་པའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་རྣམ་པར་ལོག་པ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་།སྐུར་པའི་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མ
རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བས་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་བཏབ་པའི་འདུ་བྱེད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་སུ་འབྱུང་བ་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་དེར་རང་གི
སེམས་སྣང་བར་བྱིས་པ་མ་རྟོགས་པའི་བློ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །དཔྱད་དེ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ། །གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། ཞེས་པར་ཤེས
པ་དེའི་ཚེ་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ། །རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པའི་རང་བཞིན་ལྟ་བུར་སྟོང་པ་ཡིན་པ་བསླང་པའི་མཐུས་རི་བོང་དང། རྟ་དང། བོང་བུ་དང་།རྔ་མོའི་རྭ་ལྟ་བུ་འབའ་
ཞིག་གོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་མཐོང་ཡང་མི་མཐོང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་བ་།རྣམ་པར་སྔོས་པ་དང་།རྣམ་པར་དམར་བ་དང། རྣམ་པར་གཞིགས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་@113
མཛེས་པར་སྒོམ་པ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུའོ། །སེམས་ཀྱི་བསླད་པའི་སྣང་པ་མ་གཏོགས་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཉིད་མི་དམིགས་ན་མཛེས་པ་དང་མི་མཛེས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་བ་ཡང་མགོ
འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པ་ལས་ཉེ་བར་སྐྱེས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་བར་ཞེན་ཏེ་རྣམ་པ་རྣམས་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་མཉམ་པར
འཇོག་པ་མེད་པའི་མ་རིག་པས་ཉེ་བར་བསླང་པས་སྐྱེས་པ་དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། ཤེས་རབ་མཉམ་པར་བཞག་པས་མཚན་མ་མི་མཐོང་ངོ། །སེམས་ལ་སྨོན་པ་མེད་དེ་།དེ་བཞིན་དུ་བསླད་པའི་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས
ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་དོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་ན་བསམ་པ་མེད་པ་མི་གཉིས་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆུད་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་ཏེ་ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས་སྣང་བ་དང
བཅས་པ་དང་། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྙེས་ནས་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལྟ
བུ་དང་། སྤྲིན་ཆེན་པོ་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འཕགས་པའི་བདག་ཉིད་གདུང་བ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་དང། ཕ་དང་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་དོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་རང་བཞིན་གྱིས་གཉེན་ངེས་སྤྱོད་པ་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད་པའི་གཉེན
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་དུ་འཁོར་བར་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བཞུགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སེམས་དང། ཡིད་དང། ཡིད་ཀྱི
@་113བ
རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། ཆོས་ལྔ་དང། རང་བཞིན་དང། བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་རྟོགས་ནས་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་དང་ཆ་བྱད་དུ་མ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་དུ་མར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ད་ནི་གཞུང་གི
བཤད་པ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ན། སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །ངར་སེམས་ཉིད་ནི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཡུལ་རྣམས་འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བསྡུས་པར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་།ཆོས་ལྔ་རྣམས་དང
རང་བཞིན་དང། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་རྣམས་དང། །བདག་མེད་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ནི། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་འདུས། །སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་།གནས་སུ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང། རྣམ་པ་དགུར
འབྱུང་ངོ་ཞེས་དེ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མིང་དང་མཚན་མ་ལ་སོགས་པ་དང། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཆོས་ལྔ་ཡང་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རང་བཞིན་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་འོད་གསལ་བའི་ཆུད
བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུད་འབྲེལ་བར་གནས་པ་ལ་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱང་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་སེམས
ཡིན་བ་དང། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་བྲལ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་ཤེས་ནས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་།སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐོབ་ནས་གཟུགས
རྣམ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་གྱིས་གཞན་གྱི་དོན་ངོ?་བོ?་བྱེད་དོ། །རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་དང། མིག་ཡོར་དང་གཟུགས་བརྙན་དང། ཆུ་ཟླའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་སྐྱེ་བ་དང། འཇིག་པ་དང། རྟག་པ་དང་།ཆད་པ་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་དུ་ཉན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། སྟོང་པ་གང་སྐད་ཅིག་ཆོས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་དག་སྒྱུ་མ་དང། རྨི་ལམ་དང་།མིག་ཡོར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་པས་ན་སྐྱེ་པ་དང
འཇིག་པའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ཙམ་དུ་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །རྟག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་རྒྱུན་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རྣམས་ཏེ་།དེས་ན་རྟག་པ་ཆད་པ་དང་བྲལ་བ་ཆུད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་དང། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཉམ་པ་ཉིད
ཐོབ་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལས་བཙུན་གཅོལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མཉན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་སྒོ་བའི་ཕྱིར་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ལ་གཟུང་བས་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མེད་པར་གཞན་ལ་སྟོན་ཏེ།
སེམས་ཙམ་ཡང་བདག་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཐུ་ལས་མགོ་འཁོར་བ་དང་། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་ངོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་ཅིང་ཆོས་འཆད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ན། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས
པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་ནི། ཕྱི་ཡི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་།ཞེས་པ་དེ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟོང་པའི་སེམས་སྣང་བ་མེད་ཅིང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དངོས
པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་དབུ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་གོ་། སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་སད་དེ། སྒྱུ་མའི་རྣམ་པར་ཐར་པར་དག་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ཏེ་ཆོས་འཆད་དོ།།
སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ལན་དུ་མ་བཤད་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་འབྱེད་བའི་བཤད་པ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཀུན་བརྟགས
པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་། སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པས་འབྱེད་དོ། །དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ཞིང་སེམས་པ་མེད་པ་དང། སྣང་བ་མེད
བའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ལ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་རྣམ་པར་བཅད་པས་དབྱེ་བ
འབའ་ཞིག་སྟེ། རྟག་པ་དང་།བདག་དང། བདག་གི་དང་།བྱེད་པ་པོ་དང་།ལས་དང་།བྱེད་པ་དང། བསྐྱེད་པ་དང་།སྐྱེད་པ་དང། བརྗོད་པ་དང་།རྗོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཐ་སྙད་རྣམ་པར་བཅད་པར
བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཚད་མའི་གཏམ་ལས་འབྱུང་བ་། ཇི་ཙམ་ཆར་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ། །དེ་བསལ་ཕྱིར་ནི་གདོན་མི་ཟ། །དེ་སྙེད་དེ་བཞིན་སྒྲ་རྣམས་དང། དེས་ན་དེ་དག་ཐ་དད་ཡུལ་ཞེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་ལས་འབྱུང་བ།
ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པ་མཛའ་མེད་པ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་མདོའི་དོན་དུ་མདོར་བརྗོད་ན་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་།ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་།དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་སྟོང་པ་ཚིག
གི་དོན་ལ་མི་ཤེས་པ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་དགག་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་གསུངས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་།སྲིད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང། མི་སྲིད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང།
ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོན་དམ་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྤོང་བ་ཉིད་ཆེན་པོ་ཉིད་དང་།གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པ་ཉིད་དང་བདུན་ནོ་ཞེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མི་ཤེས་སྦོམ་པོ་ཀུན་ལས་ཉོན་མོངས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད
མཁྱེན་པས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་གསུངས་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཕན་ཚུན་དུ་འདུས་པ་བལྟོས
པ་དང། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་།སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་མེད་དེ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བདག་དང་།ཕ་རོལ་དང་།གཉི་ཀ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཞེས
བྱའོ་ཞེས་པ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་དེ་། ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྲ་བ་དང། གཤེར་བ་དང། དྲོ་བ་དང། གཡོ་བ་རྣམས་དང། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་གཟུགས་ནི་རྡུལ
ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་པ་སྟེ། སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་འབྱེད་པས་དབྱེ་བ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཉིད་དུ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ལ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་རིགས། འདུས་པ་བལྟོས
པ་ན་ཡང་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་ན་རིགས་ཏེ། འདུས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་ཁང་པ་དང་སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེ་བས་ན་སྦོམ་པོ་དང་།ཕྲ་མོའི་མཚན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད
པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་བདག་དང། ཕ་རོལ་དང། གཉིས་ཀ་མེད་པས་མཚན་ཉིད་གནས་པ་མེད་དོ། །ནད་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམས་ལ་བདག་དང། ཕྱི་རོལ་དང། གཉི་གའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང། འཛིན་པའི་དངོས
བོར་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་པོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ལ་མཚན་མའི་གནས་དང། མཚན་མའི་དངོས་པོ་ཀུན་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་གི་རྨི་ལམ་དང་།མིག་འཕྲུལ་དང་།རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་སྣང
པ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའོ། །རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་ན་ནི་ཕ་རོལ་པོའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་བཅད་པར་ཡང་འགྱུར་ན་།གང་གི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་ན་དེ་ལ་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་བཅད། གང་གི་ཚེན
ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་དེ་གཅོད་པ་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གཅིག་དང་ཐ་དད་པར་འགྲུབ་པ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། །མཚོན་བྱ
མཚན་ཉིད་གལ་ཏེ་གཞན། །མཚན་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །གཅིག་ནའང་དེ་གཉིས་མི་འགྲུབ་སྟེ། །ཐ་དད་ན་ཡང་གཞན་དུ་མེད་ཅེས་པའོ། །ཚ་བ་ལས་ཚ་བ་ཉིད་དང་ཚ་བའི་ཡོན་ཏན་ཡང་རུང་སྟེ། གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་མེ་ལ་ཆེ?་བ་མེད་པའི
སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང། གཟུགས་ཅན་དང་།གཟུགས་མེད་པ་དང། ཆོས་དང། ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པ་གཞན་པ་ཡིན་ན་ནི་སྐྱོན་འདི་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏེ། ངེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་ཐམས
ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཚང་མའི་གཏམ་ལས་འབྱུང། །དེར་ཡང་གཞན་ནི་ལྡོག་པས་ན། །གཞན་ནི་ལོག་གྱུར་ཞེས་པ་ཡང། །སྒྲ་དང་བློ་རྣམས་དེ་བཞིན་དུ། །གཏགས་པའི་རྗེས་སུ་ཐོགས་པར་འགྱུར། །བྱེར་མེད་ཐ་དད་མེད
པ་ནི། །དོན་དམ་དོན་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །གཟུགས་ནི་གཅིག་དང་དུ་མ་དང། །དེ་ནི་བློ་ཡི་འཁྲུལ་པའོ། །མི་གཉིས་པ་དང། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་མཚན་ཉིད་བརྟགས་ཏེ། སྦྱར་སྒྲོ་བཏགས་པས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དངོས
པོའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་གིས་ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་སྟེ་། སྐྱེས་པ་ནི་གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་ལ། འགགས་པ་ན་ཡང་གར་ཡང་ཚོགས
སུ་འགྱུར་བ་མེད་དེ་། འབྲས་བུ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྟོང་བ་ཉིད་དེ་།གང་དག་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བའི
རང་བཞིན་མེད་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྲིད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་བདག་དང། བདག་གི་དང་བྲལ་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་རྒྱུར་?་ལྡན་བ་དང་བྱེད་པ་དང་ལས་འབྱོར་བ་ལས་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ
ལ་སྲིད་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་མཉམ་པར་འཇོག་པ་མེད་པའི་མ་རིག་པ་དང། ལས་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ལ་བདག་དང། བདག་གི་མི་རིགས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་གི་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ
པར་ཕྱེ་བ་ན་རྟག་པ་དང། བདེ་བ་དང། གཙང?་བའི་དངོས་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བརྟགས་པ་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་འདུས་པའི་མཐུ་ལས་མི་རྟག་པ་དང་།སྟོང་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་སྣང་ངོ།།
འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ། །མི་བརྟན་བྱེ་བ་ག་ལ་ཞིག་།གང་བྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། །བྱེད་པ་བོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་།དེ་བས་ན་རྒྱུ་དང་ལྡན་བ་དང། བྱེད་བ་དེ་ཉིད་དང། བྱེད་པ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་ལྡན
པ་དང། བྱེད་པ་དང། ལས་ནི་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པར་རྣམ་པར་བཞག་གི་།སྐད་ཅིག་པ་ལ་ཐ་དད་པ་སྐྱེད་པ་དང། གནས་བ་དང། འགོག་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་བོ་དང། ལས་སུ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས
པའི་ཆོས་རྣམས་མེད་དོ་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ནོ། །མི་སྲིད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་ལ། ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྔོན་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་གཉིད་གྱི་རྣམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དང། དོན?
དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་དེའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བརྗོད་དུ་མེད་བའི་སྟོང་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན་།ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་ཏེ་།དོན་དམ་སྒྲ?་ཡི་ཁྱད་པར་ལ། །ཕན་ཚུན་བརྗོད་རྗོད་འདོད་པ་མིན། །དེ་སྔར
མཐོང་བ་མེད་བས་ན། །སྤྱིར་ནི་ཉེ་བར་བརྗོད་བར་བྱ་ཞེས་པ་སྟེ་།ཆོས་གང་དག་རིག་པར་བྱ་བ་དེ་དག་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང། འབྲེལ་བ་མེད་དེ་།བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ནི་།སྙན་པར་མི་ནུས་གཞན་མི་བསྟེན། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་རང་རིག་པ་དང།
མངོན?་པར་བརྗོད་དང་འབྲེལ་བ་མེད་ཅེས་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དོན་འདི་ཉིད་སློབ་དཔོན་དགེ?་ནཱ་ག་དང། དྷརྨ་ཀཱིརྟི་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་སྣང་བར་བྱས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས
པའི་རང་བཞིན་གྱིས་རང་གིས་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབང་དོན་དེ་ནི་གཞན་ཉིད་དང། །སྒྲ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་གཞན་ཡིན་ཏེ། །སྒྲ་ལས་མིག་མེད་མཐོང་བ་སྟེ། །མངོན་སུམ་དུ་ནི་མཐོང་བ་མེད། །མིང་དང་འབྲེལ་པས་གཞན་དུ་ནི། །བདག་ཚིག་ཅེས
ནི་སེམས་པ་སྟེ། །ཚིག་པའི་སྒྲས་ནི་གཞན་དུ་ཡང། །ཚིག་པའི་དོན་ནི་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་བ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་གསལ་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྒྲས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ན་གཉིས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་དེ་ལ་བརྗོད་པ་མེད་པ་དེས
ན་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དོན་དམ་པ་འཕགས་བའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་གི་སོ་སོར་རང་གི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས
སྟོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ན་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་མེད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ན་རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང། གཙང་བས་སྒྲོ་བཏགས་པ་@117
མི་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་དེའི་སེམས་ཡུལ་གང་དུ་ཡང་མཛེས་པའི་རང་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མི་འཇུག་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉེས་བར་འཇུག་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་དང། ཕྱུགས?་ཐུབ་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིན་དུ་སེམས་མེད་ཅིང
སྣང་བ་མེད་པའི་དོན་དམ་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་སོ། །རྒྱུན་དུ་མཉམ་པར་འཇོག་ཅིང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་ཆགས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་ལོག་པའི་ཤེས་བའི་བག་ཆགས་མ
ལུས་པར་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ངེས་ན་དོན་དམ་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་གང་ན་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས
ཅད་གཅིག་ལས་གཅིག་རྣམ་པར་ལོག་པའི་རང་བཞིན་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སྣམ་བུ་མེད་དེ་།ཇི་ལྟ་བར་ཏི་ཀ་ལས་འབྱུང་བ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས། །བདག་གི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གནས། །རང་གི་དངོས་པོ་གཞན་དངོས་ཀྱིས།།
རྣམ་པར་ལོག་པའི་ཆ་ཡི་ཕྱིར་ཞེས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གཞན་བསྩལ་པ་རྒྱ་ཆེར་དགོངས་པས་ན་འདིར་རབ་ཏུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མྲི་ག་རའི་ནའི་ཁབ་ན་གླང་པོ་དང། བ་ལང
དང། ལུག་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་དགེ་སློང་གིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངས་བཤད་དེ། དེ་ནི་དེ་དག་གིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ཡང། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཁོང་བའི་དངོས་པོར་མེད་པ་མ་ཡིན། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱང་དགེ་སློང་གི་ངོ་བོར་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གླང
པོ་དང། བ་ལང་དང། ལུག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་གུང་ན་མི་འཁོར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་མ་གཏོགས་པར་རང་ཡང་མི་སྐྱེ་ལ། མི་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་།དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་དང།
@་117བ
རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་མེད་པ་དང། གཞན་དུ་འགྱུར་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ་།དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ
ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའོ་ཞེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་ཡང་མི་སྐྱེ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་བལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་དགོངས་ཏེ། རྒྱུན་འབྲེལ
པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྒྱ་ཆེར་དགོངས་པའི་སྒྲའི་དོན་ནི་ས་དང་པོའི་དབང་པོས་དབུ་མར་?་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། གཉིས་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་མིན། །གང་ཡང
གང་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས། །ནམས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མི་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གྲིབ་མ་དང། ཉི་མ་ལྟ་བུ་དང། རིང་པོ་དང། ཐུང་ངུ་དང། ནག་པོ་དང། དཀར་པོ་ལྟ་བུ་དག་གཉིས་སུ་རབ་ཏུ
ཕྱེ་བ་རྣམས་སོ་སོར་ཐ་དད་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་གཉིས་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ན་བ་དེ་ན་འཁོར་བ
མེད། འཁོར་བ་གང་ན་བ་དེ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དེ་།དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལྟ་བུར་མི་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ་།སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི
སེམས་ནི་གསེར་ལྟ་བུ་སྟེ། དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང། དྲི་མ་མེད་པའི་དུས་ན་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ཐ་དད་པས་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཕར?་ཆིན?་དུ་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་མི་གཉིས་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ནམ་།གཅིག་ཉིད
ལངཀར་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་བཤད་པ་སྦྱར་བ་ལས་གསལ་བ། རྒྱལ་པོའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཤད་པ་དང། སྟོང་པ་བཤད་པར་སྦྱར་བ་ལེའུ་གཉིས་སུ་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ།། །།དེ་བཞིན་གཤེགས
པའི་སྙིང་པོ་བཤད་པར་བརྩམས་པ་དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་བ། གཏོགས་འདོད་དང། ལྷ་ཆེན་པོ་དང་།ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཆུད་པའི་ཁྱབ་པའི་བསྟན་པ་མཆིས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས?་དེ་བཞིན་གཤེགས་བའི་སྙིང་པོ་ལ་ཁྱད་པར་མི་ཞིག
གསུངས་པར་གྱུར་། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུང་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་གསུངས་ན་གང་གིས་སངས་རྒྱས་པའི་ཆུང་བ་མི་གཉིས་པའི་ཐེ་ཚོམ་ལྡོག་ཅིང་གོང་ན་མི་ཟ་བར་དེའི་ཁྱད་པར་བཤད་དུ་གསོལ་།སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའོ་ཞེས
འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པར་ཀླག་པའོ། །ལྷ་ཆེན་པོས་སྨྲ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ཤིང་ལ་མེ་ཡོད་དང། །ས་ཡི་ནང་དུ་ཆུ་ཡོད་པ། །དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ལུས་རྣམས་སུ། །ཞི་བ་དག་པ་རྣམ་པར་གནས། །ཐམས་ཅད་འདི་ནི་ཞི་བདག་སྟེ། །ཞི་བ་ལས
ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང། །འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་ཞི་བ་ཡོད། །ཞི་བ་གང་ཡིན་དེ་ད་ཉིད། །བརྟན་ཞིང་བྱིན་འགྲོ་དེ་བཞིན་དུ། །ཅུང་ཟད་གང་ནི་སལ་ཡོད། །དེ་ཀུན་མཆོག་གི་དབང་པོ་ཡིས། །བདག་ཉིད་ཁྱབ་སྟེ་རབ་ཏུ་གནས། །སྔགས་ཀྱི་བདག་དང་སེམས་པ་ཅན། །སྐྱེས་བུ་རྣམ
བ་གཉིས་ཤེས་བྱ། །སྔགས་ལས་འདས་དང་སྔགས་ཉིད་དང། །དབང་ཕྱུག་མཆོག་ལ་རྣམ་པ་གཉིས། །གཏོགས་འདོད་བདག་ནི་ཡང་སྨྲ?་བ། །ང་ཡི་སྐྱེ་གནས་ཚངས་ཆེན་ཏེ། །དེར་བུ་འཇོག་པ་ང་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ནི། །བ་རང་དེ་ལས་འབྱུང་བར
འགྱུར། །བདག་ནི་འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་གནས། །འབྱུང་པོ་ཀུན་ཀྱང་བདག་པ་སྟེ། །བདག་ལྡན་དེ་ལྟར་སུས་ཡིག་ལ?། ཀུན་ཏུ་མཉམ་པ་མཐོང་བའོ། །སུ་ཞིག་དབང?་ཀུན་ཏུ་མཐོང། །ཀུན་ཀྱང་དེ?་ལས་མཐོང་བ་ཡང། །དེ་ལྟར་ང་ལ་སུས་ཤེས་པ། །དེ་ནི་ལས་ཀྱིས་མི
གོས་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་རོ། །ཚངས་བར་སྨྲ་བ་པོ་བྷ་ཏ་ཧ་རི་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྨྲ་བ། ཐོག་མ་མེད་པའི་ཚངས་བརྟག་།ཡང་དག་སྒྲ་ནི་ཡིག་འབྲུ་གང། །གང་ལས་དོན་དངོས་འབྱུང་བ་དང། །འགྲོ་བའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཡང། །གང་ཡོངས་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ། །སྣང
བར་ཡང་ནི་མི་གནས་ཏེ། །རྟོག་པ་ལུང་དང་རྗེས་དཔག་པས། །རྣམ་པ་དུ་མར་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །འདས་ཀྱང་འདུ་འཛི་བྱེད་པ་དང། །དངོས་དང་དངོས་མེད་རིམ་མི་རིམ། །བདེན་དང་བརྫུན་བར་སྣ་ཚོགས་བདག་།དབེན་པ་ལས་ནི་རབ་ཏུ་སྣང། །འབྱུང་པོ་རྣམས
ཀྱི་ནང་རྒྱུ་བ། །འགྲན་དང་རིམ་དཱུང་སྣང་བ་སྟེ། །ཐར་པ་རབ་ཏུ་གྲོལ་བ་དེ། །གྲོལ་འདོང་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་བར་བྱེད། །དེ་ཡི་ཚོར་བ་གཅིག་པོ་ཡང། །རྣམ་པ་མང་པོར་རབ་ཏུ་འབྱེད། །འཇིག་པ་འབྱུང་བའི་མེ་མདག་དང། །ཆུ་ཡི་ཕུང་པོར་ཆུ་བཞིན
དུ། །དེ་ཕྱིར་ང་རོང་རིགས་གནས་པ། །གསལ་བའི་གྲོང་རྣམས་འགྱུར་བ་ནི། །སྤྲིན་རྣམས་ཆར་དང་ལྡན་པ་རྣམས། །རླུང་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུའོ། །གསུམ་གྱི་གཟུགས་སུ་དེ་སྣང་བ། །མུར་སྨྲ་ཐ་དད་རྣམས་ལ་ནི། །མཆོག་གི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་སྟེ།།
ལྟ་བ་ཐ་དད་ཀྱིས་ནི་བཅིངས། །ཞི་ཞིང་རིག་བདག་ཚངས་པ་སྟེ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་མ་རིག་པ། །དེས་ནི་སྲིན་པོ་བཞིན་དུ་མེད། །གང་སྨྲ་མི་ནུས་རྣམ་དག་གོ་།ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྣམ་དག་པར། །ང?་བ་དེ?་བ་འཁྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡིས། །རི་མོ་རྣམ་པ་སྣ
ཚོགས་ཀྱིས། །ཀུན་ཏུ་གང་བར་སེམས་པ་པ། །དེ་ལྟར་ཚངས་པ་བདུད་རྩི་འདི། །འགྱུར་བ་མེད་པ་མ་རིག་པས། །རྙོག་པ་ལྟ་བུར་བྱས་པས་ན། །ཐ་དད་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། །ལྷ་ས་རླུང་དང་ནམ་མཁའ་དང། །རི་དང་ཆུ་དང་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱང། །ནང་དུ
བྱེད་པའི་ཡང་དག་གི་། ཆ་རྣམས་ཕྱི་རོལ་བཞིན་དུ་གནས། །ཚུལ་ནི་གཅིག་ཉིད་གང་ཡིན་ལས། །ཐ་དད་མཐུ་ནི་རྣམ་གནས་པས། །མཐུ་ལས་ཐ་དད་མ་ཡིན་ཡང། །ཐ་དད་བཞིན་དུ་འབྱུང་བའོ། །ཚངས་སྒྲའི་འདི་ནི་སྤྲུལ་པ་སྟེ། །སྒྲ་ཡི་མཐུ་ལས
གཅིག་གི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་པོའི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་དང་གཅིག་པའོ་ཞེས་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ནི་གྲོལ་བ་དང་མི་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་དབུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐམས
ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང། མི་སྐྱེ་བ་དང། མི་གཉིས་པ་དང། རང་བཞིན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མདོ་སྡེའི་ནང་དུ་ཆུང་བ་དེ་དག་དོན་འདི་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ
པ་བདུན་དུ་བཤད་པའོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམས་ཏེ། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆུད་པ་རྣམས
གྱི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མི་སྐྱེ་བས་ན་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་སྡེར་ཡང་དོན་འདི་ཉིད་དོ། །སེམས་བ་མེད་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག
པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་དུ་སོ་སོར་སྣང་བའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་མཛའ་མེད་པ་དང། གཞལ་དུ་མེད་པ་སྟེ་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི
སྟོང་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་འབའ་ཞིག་བཤད་དོ། །དེ་ནི་ལས་དུ་མར་ཡང་སྨྲས་སོ། །འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཙམ་ཉིད་དུ
སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རིམ་པ་གསུངས་པས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མཛའ་མེད་དོ། །དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་མི་གཉིས་པ་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་།དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བས་ན་དེ་ལ་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར
རྟོག་པ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་དཔེའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་གཞག་པ་ནི། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་།སྨིག་རྒྱུ་བ་ནི་རི་དགས་བསླུ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆུའི་དངོས་པོར་མངོན་པར
ཞེན་པས་མངོན་པར་ཞེན་བར་བྱེད་དེ་ལ་ཆུ་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་དུ་མདོ་སྡེ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མགུ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་།དེ་ནི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དགོད་པའི་གཏམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ
ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱེའི་དོན་ལ་བལྟོས་ཏེ་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་མགུ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ
མཛའ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་བར་ཏི་ཀ་ལས་འབྱུང་བ། །ཡང་དག་དོན་ལ་གཟིགས་མེད་པར། །གླང་པོ་བཙུན་པ་མཛད་ནས་ནི། །འཇིག་རྟེན་བློ་ནི་འབའ་ཞིག་གི་།ཕྱི་ཡི་སེམས་པ་སྤྲོས་བར་མཛད། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་པས་བདག་ལ་ཆགས
པ་ལོག་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ལྡོག་གོ་། དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་བས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང། སའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་སྒོམ་པ་དང། བྱང་ཆུབ་ཏུ་བཟང་པོའི་སྤྱོད་པའི་སྨོན་ལམ་གྱིས
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཞུགས་པའི་འཕགས་བ་དེ་དག་གི་ཕྱིར་དགོངས་པའི་གཏམ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་བཞག་པའི་གཏམ་མ་ཡིན་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པར་རྟོག་གོ་།ཆོས་ཐམས
ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གདོན་མི་ཟ་བའི་ཕྱིར་རྩོད་པའི་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱའི། བསྟན་པར་ཀློག་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ
གནས་པས་ན། །སྒྲ་ཙམ་ལས་ནི་བྱུང་བ་ཡང། །དེ་དག་ཉིད་དུ་ནི་བར་འགྱུར། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གཅིག་འབྱེད་ལ། །མེད་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང། དེ་ནི་ལུང་སྟོན་རྟོགས་པ་ལས། །ཚངས་བ་མཆོག་ནི་ཆུད་པར་འགྱུར། ཞེས་རྒྱ་ཆེར་རོ། བཅོམ
ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་བརྗོད་པ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གསུངས་བ་དེ་།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་རྣམ་པར་དག་པས་ཐོག་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་།སེམས
ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ནང་ན་མཆིས་པར་བརྗོད་པ་དེ?་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་གོས་དྲི་མ་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དཀྲིས?་པ་ལྟར་ཕུང་པོ་དང། ཁམས?་དང་།སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དཀྲིས་པ། འདོད་ཆགས་དང།
ཞེ་སྡང་དང། གཏི་མུག་གི་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ། ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དྲི་མས་ཡོངས་སུ་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པ། རྟག་པ་བརྟན་པ། ཐར་ཟུག་པར་ནི་བརྗོད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་སྨྲ་བ་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ
དང་ཇི་ལྟར་མི་འདྲ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་མུ་སྟེགས་བྱང་དེ་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པ་དང། བྱེད་པ་ཡོན་ཏན་མེད་བ་ཁྱབ་པ་མི་འཇུག་པའོ་ཞེས་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་སྟོན་བར་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏུས?་པ་དང། གཅིག་པ་དང། མི་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ།
པས?་གཏོགས་འདོད་དང། ལྷ་ཆེན་པོ་དང། ཆེ?་དག་པར་སྨྲ?་བ་དང་མཚུངས?་སོ་ཞེས་སྔ་མའི་ཕྱོགས་སུ་གསལ་པ་ནི་གླེངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ངའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་བསྟན་པ་ནི་མུ་སྟེགས
ཀྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་པ་དེར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པ་གང་ཞེ་ན། རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་བས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །བྱ་བ་པོ?་གཅིག་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་གོང་པ་མི་རིགས་ཏེ། །གྲོལ་བ
དང་། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་དབུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །འཁོར་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆུད་པ་མི་གཉིས་པའི་རྒྱུན་སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་སྨྲ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་གླེང་བ
འདི་མི་རུང་ངོ། །བདག་དང་གཞན་ལ་བྱམས་སྔད་དང། །རྗོད་པ་བརྗོད་པ་དགོངས་པ་ནི། །རྨི་ལམ་དུ་ནི་སེམས་གཅིག་ལ། །འགལ་བའི་གཟུགས་ནི་བཞིན་དུའོ། །ཞེས་པར་རིག་སྔགས་འཛིན་པའི་མཐར་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གང་སྨྲ་བ་དེ་ཡང་མ་རིག
པས་བླངས་པ་ལ་ནི་རིགས་ཀྱི་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པའི་ཆུང་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ལ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆུང་བ་མང་པོ་སྟེ་།ཕན་ཚུན་གྱི་དབང་གིས་ཕན་པར་བྱ་བ་དང། ཕན་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོའི་རྒྱུན་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ
དག་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱད་བར་རྣམ་པར་བཞག་པ་རིགས་སོ། །འཁོར་བའི་ཆན་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ལས་སྐྱེས་པས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང། གཙང་བའི་དངོས
པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་གང་གི་ཚེ་ན་ཆོས་བསྟན་པའི་གཞན་གྱི་དབང་དང། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབྱད་པ་ན་མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།མི་མཛེས་པ་དང། སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་རྣམས་སྤངས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས
འདས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་བདག་མེད་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་སྟོན་ཏོ། །རྟག་པ་དང། ཁྱབ་བ་དང། གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་སེམས་ཙམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ
འཁོར་བ་དང། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྤྱིར་རྗེས་སུ་ཡོད་པ་དང། ལྡན་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་།རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་བར་གྱིས་བཅས?་པའི་ཚོགས་རྣམས་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མེད་པར་འབྱེད་བར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པས་@121
བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པ་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་པའི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆུད་པ་ཉིད་རྒྱུན་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ།
དེ་བས་ན་མུ་སྟེགས་བྱེད་པའི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དེ་བསྒྲུབ་པར་གསུངས་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང།
ཡང་དག་པའི་མཛའ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་།མ་སྐྱེས་པ་དང་།མཚན་མ་མེད་པ་དང་།སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་བསྟན་པ་བྱས་ན་བྱིས་པ་རྣམས་བདག་མེད་པས་འཇིགས
པར་འགྱུར་བའི་གནས་རྣམ་པར་སྤོང་བའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་སྒོ་བསྟན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་རྣམ་པས་སྟོང་པ། བསམ་པ་མེད
ཅིང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་སྒྲར་བརྗོད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་མཛའ་ནི་དོན་དམ་བ་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་།རྣམ་པར
རྟོག་པའི་སྣང་བ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྟེ་།ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེད་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་བ་མེད་པའོ། །ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ་།ཇི་ལྟར་སློབ
དཔོན་ཀླུས་པོས་བསྟོད་པ་ལས། བྱེད་པ་དགག་པར་སྨྲས་པ་ཡི། །ཞིག་དང་རྣམ་པར་མ་ཞིག་པ། །ས་བོན་ལས་ནི་མྱུག་འབྱུང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་།མ་ཞིག་པ་འབའ་ཞིག་གི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུ་འབྱུང་སྟེ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཞེས
@་121བ
བྱ་བར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་གཉིས་པོ་མེད་དེ་།གཅིག་པོ་ཉིད་ནི་བྱེད་པ་དང་།བྱེད་པ་པོ་གང་དང་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་དོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ལ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་།འགོག
པའི་ཆོས་གུད་ན་མེད་དོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང་།རབ་རིབ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་བཞིན་པས་ན་མ་སྐྱེས་པའོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་རྣམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ནང་དང་ཕྱི
རོལ་གྱི་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོའི་མཚན་མ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་ཐ་དད་པ་དང་།ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་ཀུན་མི་མཐོང?་བའི་ཆེན་མི་གཉིས་པའི་སེམས་མཚན་མ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་དེའི་ཚེ་སེམས་ཀྱིས་མ་སྨོན་པའི་ཕྱིར་རོ།།
སྣང་བ་མེད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ཀུན་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བ་གསེར་ལྟ་བུ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་རང་བཞིན་གྱི་འོད་གསལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་སྒྲར་བརྗོད་པ་སྟེ་། སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ
དང། སྨོན་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལན་དུ་མ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ལོག་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང
ལྡན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་བོར་བསྟན་པའམ་། བདག་མེད་པར་བསྟན་པར་ཡང་རུང་སྟེ་།རྫ་མཁན་བཞིན་དུ་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་རྫ་མཁན་གྱིས་འཇམ་པའི་གོང
བུ་ལ་ཡོ་བྱད་དུ་མའི་མིང་དུ་འདོགས་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རྣམ་གྲངས་དུ་མས་སྟོན་ཏོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བསམ་ཀྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་།ཆོས་ཀྱིས་དབྱིངས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཉེ
བར་བརྟག་པར་བྱའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཡང་འཁོར་བ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་ཆུང་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་བའི་དུས་ན་གསེར་གྱི་འབྱུང་ཁུང་དུ་གསེར་གྱི་ཁམས་གཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དྲི་མ་མེད་པར་འབྱུང
བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་མ་རིག་པས་བློངས་པའི་ཉེས་པ་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྤངས་ཏེ་རྣམ་པར་དག་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་སྤྱིར་བདག་དང་ཚངས་པ་དང་། དབང་པོ་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་དང་ཁྱད་པར་དུ་བདག་པ་དང་ཁྱད་བར་ལ
སོགས་བར་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །ཆུང་བའི་རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་ཅན་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བྱེད་པ་པོར་སྨྲ་བ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་མི་རྟག་པ་དང་བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།མི་མཛེས་པ་དང་།སྟོང་པའི་ཆོས་དེ
ཁོ་ན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་བྱ་བ་དང་།ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་།བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བ་དང་།བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང་།བསོད
ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྤེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་དང་མཁས་པར་བསྟན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཚིག་གི་དོན་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང་ཟག་རྒྱུན་དང་ཕུང་པོ་དང། དེ་བཞིན་རྐྱེན
དང་རྡུལ་དག་དང། །གཙོ་བོ་དཔའ་བ་བྱེད་པ་པོར། །སེམས་ཙམ་པོ་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་ཞེས་པ་སྟེ། གང་ཟག་ནི་སྐྱེས་བུ་དང་རིག་པ་པོ་ལ་སོགས་པར་སེམས་ཉིད་ལ་མིང་ཐ་དད་པར་འདོགས་སོ། །ཆུད་བའི་རྒྱུན་མ་གཏོགས་པར་ཡང་རྟག་པ་དང་།བདག
དང་། དབང་པོ་དང་།ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡང་དག་པར་ཚོར་བ་འབྱེད་བས་དབྱེ་བ་ན་རྟགས་པོར་མི་རིགས་ཏེ། ཤིང་དང་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གཞན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་ཡང་སྐད?
ཅིག་པ་གཞན་དུ་མི་གནས་ཏེ་གྲངས་ཅན་འདོད་པ་ལྟར་རྒྱུན་གྱི་ཡུལ་ལ་གཅིག་པར་ལྷག་པར་ཆགས་པ་མི་རིགས་ཏེ་། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བློ་རྣམས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་བྱུང་ནས་འཇིག་བའི་མཐར་ཐུག་གི་བར་དུ་བློ་གཅིག་གོ་ཞེས་གྲངས་ཅན?
སྨྲ་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་ཡང་གྲང་བ་དང་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་པས་ན་གཅིག་པར་མི་རུང་བ་སྟེ་ཚོར་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིའི་དོན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་།རྨི་ལམ་དང་།མིག་འཕྲུལ་དང་།རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི
སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རང་བཞིན་རྣམ་པར་གཞིགས་པ་ན་ཁང་པ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དག་ཀྱང་དུ་མར་མི་རིགས་པ་དང་།ཤེས་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཅིག་པར་མི་རུང་སྟེ།
སྣ་ཚོགས་པ་གཅིག་བར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བསླང་པའི་མཐུས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་དབང་པོ་ལ་སོ་སོར་སྣང་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབེན་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ན་དྲི་མ་མེད་པའི་མི་གཉིས་བར་འགྱུར་རོ། །རྐྱེན་རྣམས་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ
བའི་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུ་དང་། དམིགས་པ་དང་།དེ་མ་ཐག་པ་དང་།དབང་གི་རྐྱེན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དག་ཀྱང་མེད་དེ་ཅིས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་འཛིན་པར་འགྱུར། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད
པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་བདག་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱ་བ་དང་། རིག་པ་པོའི་དངོས་བོར་མི་འཛིན་པ་ན་ཐ་དད་པར་ལྟ་ཅི་སྨོས་།འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ནི་མེད་ལ་།མི་སྣང་ན་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར།
སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་གོ་ཞེས་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་སྟོན་ཏོ། །དེར་ཡང་གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་མེད་དེ
འབྲེལ་པ་མེད་པས་ན་སུའི་རྒྱུ་ཡིན། ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་དབུ་མ་ལས་བཀག་པ། ཡོད་དང་མེད་པའི་དོན་ལ་ནི། །རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་བར་མི་རུང་སྟེ། །མེད་ན་རྐྱེན་ནི་སུ་ཡི་ཡིན། །ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་པ་སྟེ། །དེའི་འོག་ཙམ་གྱིས་འདི་ཡོད་ན
འདི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་སྟེ། གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་རྐྱེན་འགའ་ཞིག་ལས་རང་བཞིན་ངེས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་དང་ནང་གི་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བ་མེད་པས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་དེ་།ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་མཛད་པ་།གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕན?
གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་པའོ། །དེས་ན་ཚོན་གྱིས་བཙོས་པ་དང། །མ་བཙོས་པ་དང་།བསྒུལ་བ་དང། མ་བསྒུལ་བ་དང། བསྒྲིབས་པ་དང་།མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་སོགས་པས་དབྱེ་བ་ན་ཡན་ལག་གི་རྫས་མེད་པར་མ་ཟད་ཀྱི
རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཡང་མེད་དོ། །གང་དག་ཡང་ཕྱོགས་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་བ་ན་ཁང་པ་དང་།སྡེ་དང་།ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་བ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།གཏི་མུག་གི་བདག་ཉིད་དུ་གཙོ་བོ་ལ་ཡོན་ཏན་གསུམ་དུས་སུ་དག་ཀུན་ཏུ
རྟོག་པ་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་བར་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་ཉིད་དེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་བའི་སིམ་བ་དང་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་པས་ན་བར་ཏི་ཀ་ལས་རྩོད་བ་རྒྱ་ཆེར་ཏེ་།དེས་ན་ཁམས་གསུམ་པས་སེམS
ཙམ་མོ། །དབང་པོ་ཡང?་ཆུད་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་དེ་བྱེད་བ་པོ་དང་།ལས་དང། བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཆུད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ཡང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་འབྱེད་པས
ཕྱེ་བ་ན་ཇི་ལྟར་ན་རྟག་པ་ཡིན་། ཤིང་དང་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རིམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ན་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་ཇི་ལྟར་བྱེད་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ན་ནི་བདག
ཉིད་ནོད་པའི་ཤེས་པས་གཏི་མུག་གིས་རྙོགས་ཏེ་། བདག་ཉིད་ལ་ཕན་བར་མི་ནུས་ན་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཅིས་ན་བྱེད་པར་འགྱུར། གང་ཡང་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་བ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དབྱིབས་བྱེད་པ་ངོས་སྔར་བྱས་པར་རྣམ་པ་ཅི་ལྟ་བུར་གཟུང་བ་དེ
ལྟ་བུ་གླིང་གི་བར་གྱི་སྒང་དང་། འབྲོག་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བློ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུས་སྔར་བྱས་པར་མི་གཟུང་སྟེ་།དེའི་ཕྱིར་རྣམ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་ལས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་བའི་འབྲས་བུ་ལས
ཐིག་བཏབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཞིན་པ་འབྲེལ་པ་གཟུང་ནས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ནི་ཆུང་བར་བྱ་བ་དང་། ཆུད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་རུང་ངོ། །དེ་ལ་སྤྱི་ཙམ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་ལས་ཁྱད་བར་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ནི་གནམ་འཕང་དུ
དཀར་བ་ལ་སོགས་པ་ཙམ་གྱི་ཚུབ་མ་དང་ན་བུན་ལ་སོགས་པར་གཏོགས་པའི་ཆོས་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་མེར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟ་བུ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལུས་དང་།བྱེད་པ་དང་།གནས་ཀྱི་གཞི་བློ་ཅན་ཁྱད་པར་གྱི་སྐྱེས་བུས་སྔར་བྱས་བར
མི་འཛིན་པས་ན་ཇི་ལྟར་ན་དེ་ལས་དབང་པོར་རྗེས་སུ་དཔག་ཏུ་རུང་མི་གཉིས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་རྟག་པ་དང། གཅིག་པ་དང་།ཁྱབ་པའི་དངོས་པོས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དེའི་རང་བཞིན་པ་ཡིན་ཏེ་།ཞི་བ་པ་སྨྲ་བ་ལྟ་བུར་དབང་པོའི་རང་བཞིན་པའི
དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི། བརྟན་དང་འགྲོ་ཅན་དེ་བཞིན་དུ། །ས་ལ་ཡོད་པ་ཅུང་ཟད་གང། །ཐམས་ཅད་དེ་ནི་དབང་མཆོག་སྟེ། །བདག་ཉིད་ཁྱབ་ནས་གནས་པའོ། །ཞེས་པ་དེའི་ཚེ་དབང་པོ་མ་ཡིན་བར་སུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ་།གྲོལ
བ་དང་། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་པ་དང་།དབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དམིགས་སུ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞི་བའི་རང་བཞིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་རྟོག་པའི་རྒྱུན་དུ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྩོད་བཞི་བ་མོར་འདིར་སྦྱོར་བར་བྱའོ།།
འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པ་ལེའུ་གཉིས་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་བཤད་པ་སྦྱར་བ་ལས་གསོལ་བའི་ལན་དང་། ཀུན་གཞི་དང་།སྟོང་བ་ཉིད་རྩོད་བའི་གནས་ཀྱི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི
དཔྱད་པ་བཞི་པའོ། ། །།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་མ་འོངས་བའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ལ་བལྟས་ནས། ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་པ་།རྒྱུ་བཞིས་ན་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་དང་ཞེས་པ་སྟེ་།རང
གི་སེམས་མ་གཏོགས་བར་ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་བ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་རྨི་ལམ་དང་། མིག་འཕྲུལ་དང་།རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང་།གནས་པ་དང་།འཇིག་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་།གནས
པ་དང་། འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྐད་ཅིག་པ་ལ་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་གཉིས་པོ་མེད་དོ། །སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གི་བྱེད
པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་ཏེ་། སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་།བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང། བྱེད་པ་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུན་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་གྱི་།སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་པར་འཇིག་པ་དེ་ནི་ཆོས
དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་སྤྱིར་བཤད་པའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ནི་རྨི་ལམ་དང་།མིག་འཕྲུལ་དང་།རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་དང་།གནས་པ་དང།།
འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། རང་བཞིན་མེད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས། །གང་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། །འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་ཡོད་ཅེས། །དེ་ནི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས
སློབ་དཔོན་ཀླུས་བོས་ཀྱིས་བསམས་པ་སྟེ་། ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས། རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་པའོ། །དེ་དེར་གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པས་ན་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ན་ཁང་བ་དང་།སྡེ
དང་། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གྲུབ་པ་ལ་སྣ་ཚོགས་པས་གནོད་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེད་བ་འདུས་བྱས་ན། །མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་དེར་རིག་སྟེ། །འོན་ཏེ་སྐྱེད་པ་འདུས་མ་བྱས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་རུང། །སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟ་བུར།།
བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པ། །འགོག་པ་ལ་ནི་འགོག་པ་ཡང། །བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔར་ཡོད་ལ། །རྒ་བ་འཆི་བ་ཕྱིས་ན་ནི། །སྐྱེ་ལ་རྒ་བ་འཆི་བ་མེད། །སྐྱེས་ཀྱང་འཆི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒ་བ་འཆི་བར་མི་འགྱུར་བའི།།
ཐམས་ཅད་ཆོས་ལ་ཐམས་ཅད་དུ། །སྤྲོ་བར་བྱེད་པ་སྐྱེ་བ་ཅི། །དེ་ལས་རྒ་བ་འཆི་བ་འམ་ཅི། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོག་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཀུན་ཇི་ལྟར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི
མེད་པ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བར་དངོས་པོར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་སོ། །འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་དམིཌ
པ་དེའི་ཚེ་ན་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་མི་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཤད་པ། །རྣམ་རྟོག་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད། །སྤྲོས@125
པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཡི། །སངས་རྒྱས་བསྟན་བ་བདུད་རྩི་ཡི། །མི་གཉིས་པའི་ཆུད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་སྣང་བ་མེད་པའོ། །དེས་ནི་བརྟགས་བ་དང་གཞན་གྱི་དབང་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟ་བུར་འགྲུབ
པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་དོ་ཞེས་བྷེ?་བྱས་གླེང་དུ་མེད་དོ། །ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་རིག་པ་དང་རིག་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་བསྟན་དུ་མེད་པ་སྣང་བ་དང་བྲལ་བ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སེམས་དོན་དམ་པའི་བདེན
པར་བདག་ཉིད་ལའང་མི་རྒྱུན་ཡི་གེ་དང་སྒྲས་བརྗོད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྟོགས་བས་ན་དེ་ལས་གཞན་བ་ངེས་བར་འཇུག་པའི་དབང་པོ་ཤེས་བ་དང་། དབུགས་རྡུབ་པ་མྱོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་ནི་འདིའོ
ཞེས་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྨྲར?་མེད་དེ་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་སྟོང་བ་དང། དབུས་སུ་ཡང་རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ་།སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཡང། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཐ་མི་དད་པ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད
མཁྱེན་བས་དགོངས་པའོ། །དེ་ནི་བསྟན་པའི་ཚིག་བསྡུ་བའི་དོན་དུ་བཤད་པ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་བ་མཛད་པས་ན་དེར་བཤད་དུ་མེད་དོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱི་ནང་གི
དཔེ་ནི་སྣང་བ་ཇི་བཞིན་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པའི་དོན་དུ་ཡིན་གྱི་བུམ་བ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྡུལ་དང་། རྒྱུ་སྤུན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པ་དང། སྲིད་པ་དང་།ལས་ལས་གཟུགས་ལ
སོགས་པའི་ཕུང་པོར་སྣང་བ་སྐྱེས་པ་སྟེ་། དོན་དམ་པར་ནི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དེ་།ཐོག་མ་མེད་པའི་ཉེས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསླང་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཕུང་པོ་དང་།ཁམས་དང་།སྐྱེ་མཆེད་རྟེན་ཅིང
@་125བ
འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་རྣམས་སོ་སོར་སྣང་བ་འབའ་ཞིག་གོ་། དེ་ལ་རྒྱུར་འབྱེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་བཞིན་དུ་སྟོན་པར་མཛད་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། འདི་ལྟར་འབྱུང་པར?་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་དང། འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་དང།
མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་། ཕྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་།སྣང་བ་མེད་པའི་རྒྱུ་དང་།བལྟོས་པའི་རྒྱུ་དང་དྲུག་གོ་།དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམ་བར་ཕྱེ་སྟེ་སྟོན་པ་།དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པས་དེར་ཅི་ཡང་དགོངས་པ་དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ནིལས་ལས་འབྱུང་བས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །ལུས་དང་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནང་དང་ཕྱིའི་སྒོམ་པོ་དང་།ཕྲ་བ་སྣང་བ་ལ་དགོངས་ན་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད
ཚད་མའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་ཕུང་པོ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་བར་སྣང་བ་ནི་དམིགས་པས་ན་དམིགས་པ་སྟེ་།སྣང་བ་ཉིད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དངོས་པོར་བཅོམ་ལྡན་འདས
ཀྱིས་དགོངས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱེད་བའི་མཚན་ཉིད་དང་འབྲེལ་པར་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་པ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱེད་བའི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་འབྲེལ་ནས་མཚན་ཉིད་གང་གིས་གང་ལ་བརྟག་པར་བྱ་བ་དེ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུའོ། །ཇི་ལྟར
ལུང་སྟོན་པའི་གཙུག་ལག་ལS་བྱེད་པ་པོ་རང་དབང་ངོ་ཞེས་ཀུན་རྟོག་པའོ། །བློ་བྲོས་ཆེན་པོ་བྱེད་བའི་རྒྱུ་ནི་དབང་བ་གདོགས་བའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བ་དེ་ནི་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་སྟེ་།ཇི་ལྟར་ལྷས་སྦྱིན་གྱིས་མཆོད་སྦྱིན་བུམ
འབྱེད་དུ་གཟུང་བའོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་བོས་རྒྱལ་པོ་གཞན་དག་བྱེད་བར་གཟུང་བ་དེ་ལྟར་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་དེ་དབང་བྱེད་པའི་རྒྱུར་བརྟོག་གོ་།ཁྱད་པར་དུ་བརྟག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཚད?
མའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྣང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེས་བའི་མཚན་ཉིད་སྣང་བའི་བྱ་བ་བྱེད་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མར་མེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བ་ཇི་ལྟར་མར་མི་བུམ་བ་དང་།སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པར་རྣམ
པར་རྟོག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་བ་དེ་ལྟར་སྔར་སྐྱེས་པའི་ཁྱད་པར་སྣང་བ་ནི་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་དག་པར་ན་བྱེད་པ་ཉིད་དེ་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་ལས་བལྟོས་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་རྒྱུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ལས་གང
གིས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་སྣང་བར་བྱེད་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བལྟོས་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་བར་ལྡོག་པའི་དུས་ནི་རྣམ་བར་མི་རྟོག་པའི་དངོས་པོ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་རྒྱུན་ཆད་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུ་འདུས་པ་གང་ཡོད་པར་གྱུར་ནས་དེའི་འོག་ཏུ
འབྲས་བུ་གང་ཡོད་དམའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བལྟོས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མི་ལ་བལྟོས་ཏེ་ཤིང་ཐལ་བའི་དངོས་པོར་འབྱུང་བ་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ་སྔོན་གྱི་ཤིང་གི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །འདི་དག་ནི་བློ་གྲོས་ཆེན
པོ་བྱིས་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟག་བ་སྟེ་། རིམ་གྱིས་འཇུག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་།ཅིག་ཆར་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་ཅིག་ཆར་འབྱུང་ན་ནི་།བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང
མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཅི་དགོངས་ཞེ་ན། གཉིས་ཀས་ཀྱང་བདག་འབྱུང་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དུས་མཚུངས་པར་དང་།ཕན་པར་བྱ་བ་དང་།ཕན་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ན་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་བར་མི
ནུས་སོ། །རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་རེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པས་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན་ཕན་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་རྒྱུས་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་མ་ཐོབ་བོ། །གཞན་བར་བཤད་ན་འབྲས་བུ་གང་གི་རྒྱུ་ལས་མཚན་ཉིད་དུ
མ་རེད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒྲའི་དོན་ལ་སྦྱར་བའི་ཚིག་གཉིས་ཀར་ཡང་བརྟག་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་དུ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟེ་རིམ་གྱིས་འཇུག་པས་འབྱུང་ན་ནི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་རེད་པའི་བདག་ཉིད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའི་མཚན
ཉིད་དུ་རེད་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ན་རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་འབྲས་བུའི་སྐད་ཅིག་པ་མེད་དེ་།ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ན་འབྲེལ། སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ནི་སུ་དང་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་དོ། །ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་འབྲས
བུ་སྐྱེ་བ་ལ་བྱེད་པ་མེད་དེ་། དེར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བྱེད་པ་དགག་པར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་ཐག་པ་ཙམ་གྱིས་དངོས་བོར་སོ་སོར་ངེས་པ་འབའ་ཞིག་སྟེ་།དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཀུན་རྫོབ་དང་།དོན་དམ་པའི
བདེན་པ་གཞན་གྱི་དབང་དང། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ་ངེས་ན་རིམ་གྱིས་འཇུག་བ་མི་འབྱུང་ངོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དེ་ཉིད་ལ་དཔེར་གསུངས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བུ་མ་སྐྱེས་པར་ཕ་ཞེས་གདགས
པ་དང་འདྲ་བ་རྟོག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་གྱིས་འཇུག་པས་འབྲེལ་པའི་ཚུལ་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་པ་དེའི་ཕ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བུ་མ་སྐྱེས་པར་ཡང་ཕར་འདོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་རུང་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་དགོངས་པའོ། །སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་པར
འགྱུར་རོ་ཞེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འབའ་ཞིག་སྟེ་། དེ་མ་ཐག་པ་ཙམ་གྱིས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ལས་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་སོ་སོར་ངེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་།རྣམ་པར་བྱང་བར་བཞག་པ་ཡང་ཁ་ཅིག་གི་དེ་མ
ཐག་ཏུ་དག་པ་དང་དག་པ་ཡང་སྣང་གི་བདག་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་ལ་། གཞན་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དང་།གཉི་ག་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་གསུངས་པ་བདག་དང། གཞན་དང་གཉིས་ཀ་དང། ཡོད་པ་དང་།མེད་པ་ལས
སྐྱེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་པའོ། །དེ་བས་ན་སློབ་དཔོན་ཀླུས་བོས་ཀྱིས་བསྟོད་པ་ལས་སྨྲས་པ་།ཞིག་དང་རྣམ་པར་མ་ཞིག་པའི། །ས་བོན་ལས་ནི་མྱུག་འབྱུང་མེད། །རྨི་འབྱུང་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ནི་ཁྱོད་གསུངS
མཛད་ཅེས་སོ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ལས་བྱེད་པས་རྒྱུའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་བཙུན་གཙོ་བྱམས་པས་སྒྲུབ་བར་མཛད་བ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དུས་མཚུངས་ཏེ་སྲང་མདའི་མཐོན་དམན་བཞིན་ནོ་ཞེས་སོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང
མ་ཡིན་། དབང་པོ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་།རང་བཞིན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན། ཡོན་ཏན་འཕོ་བ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ན་རྒྱུ་སྔར་ཡོད་པ་དེའི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུ
འབྱུང་གི་། སྐད་ཅིག་པས་བར་བཅད་པ་ནི་མེད་དོ། །རྒྱུ་འཇིག་པའི་དུས་ཉིད་ན་འབྲས་བུ་འབྱུང་སྟེ་འཇིག་པ་དང་།སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་བར་ཡང་ལྷག་པའི་ཆོས་གཞན་མེད་དོ། །ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་སྐད་ཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྟགས
པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་བྱེད་པར་ཡིད་ཆེས་བ་བཞིན་དུ་བཙུན་གཙོ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བས་དགོངས་པའོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་མི་འབྱུང་བར་བདག་གིས་དབུ་མ་ལྟ་བུར་བསྒྲུབས
བ་ནི། འགོག་མེད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང། །རྟག་མེད་ཆད་པ་མེད་བ་དང། །གཅིག་དོན་དུ་མའི་དོན་སྨིན་དང། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་བ་མེད། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི། །སྤྲོས་པ་ཉེ་ཞི་ཞི་བར་ཡང། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསུང་གྱུར་པ། །བསུང
མཆོག་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་པས། ས་དང་པོའི་དབང་པོས་དབུ་མའི་གཙུག་ལག་གི་ལུས་སུ་བསྡུས་པར་གྱུར་ན་ནི་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་བ་དེ་ཉིད་གསལ་བའི་ཕྱིར་གཙུག་ལག་ལས་འབྱུང་ངོ། །འབྲུམ་བུ་ཟ་བ་དང་།ཁམ་པ་པ་དང། རྐང་?
དང། སྤེལ་བ་པ་དང། མཛེའི་མི་ནི་པ་དང་།ཙ་ར་ཀ་པ་དང། ལུང་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང། བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པར་འབྲེལ་ཏེ་རྗོད་བ་དང་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་བར་རྟོག་པའི་འཛིངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་བའི
ཞུགས་པའོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི་བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་བ་དེ་ཐོག་མར་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་བར་ཆགས་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ། །རྟག་པ་དང་།བདག་དང་།བདག་གི་དང། བྱེད་པ་པོ་དང་།ལས་དང
བྱེད་པ་ལ་མངོན་བར་ཆགས་པ་ལོག་ན་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་གོ་ཞེས་སོ། །གང་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ལ་གནས་པ་དང་།འགོག་པ་ལ་སོགས་ཆོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དབུ་མ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་དེར་རིག
སྟེ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་རུང། །སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟ་བུར། །བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པ། །འགོག་པ་ལ་ནི་འགོག་པ་ཡང། །བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང། རྟེན་ཅིང
འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལྷག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་བདག་ཀློག་པ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ། །མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་།གང་འབྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། །བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད།
ཅེས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་སྐད་ཅིག་བའི་རྒྱུ་ལ་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་མེད་དོ། །གཅིག་དོན་ལ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་དང། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལས་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་ལ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དོན
དུ་མའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་མ་དོན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མེད་པས་ན་མི་གཉིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོང་བ་དང། འགྲོ་བ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་མཛའ་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སྐྱེ་བ་ན་གང་ནས་ཀྱང
མི་འོང་ལ། འགག་པ་ན་ཡང་གང་ཡང་སོགས་སུ་མི་འགྲོ་ཞེས་སོ། །བར་དུ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྟོང་པ་སྟེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་?་བ་སྤྲོས་བ་ཉེ་བར་ཞི་བས་?་བར་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་?
འགྱུར་བའི་ས་དང་པོའི་དབང་བོས་ཀྱང་དབུ་མོའི་གཙུག་ལག་ཏུ་གཏོགས་པ་ལས་། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་དང་རྒྱུ་མེད་ལས་ཀྱང་མིན། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་ཡང། །འགའ་ཞིག་གང་ཡང་ཡོད་མིན་ནོ། །ཞེས་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་དང
གཉི་ག་ལས་ཇི་ལྟར་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྣམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཕགས་པ་བཙུན་གཙོ་བྱམས་པའི་སཱ་ལུ་ལྗང་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་འབྱུང་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་རྩོད་བའི་གནས་རྣམས་ཀྱང་བདག
གིས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་བཤད་པ་ན་དབང་པོ་དང། གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་དཔྱད་པ་སྔར་བྱས་ཏེ་།སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་རྟག་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་།ཆད་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་།རྒྱུ་མེད་བ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་།དབང་པོ་ལས་ཀྱང
མ་ཡིན། རང་བཞིན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་།ཡོན་ཏན་འཐོས་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སཱ་ལུ་ལྗང་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་ཞིབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་བ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དེ་།རྟག་པ་དང།
དབང་པོ་དང་། གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཚུལ་འདི་ཉིད་དོ། །སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བྱུང་བ་རྣམས་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེས་མ་ཐག་པ་ལ་རྒ་བ་དང་།འཇིག་པ་དང་།མྱ་ངན་སྣང་སྟེ་།དེས་ན་སྔོན་གྱི་གོམས་པའི་ཡོད་བར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།ཀུན
གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཤད་པས་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་བསྒྲུབས་པ་ནི་ད་ནི་བཤད་ཟིན་མོད་ཀྱི། མདོར་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་མི་འབྱུང་བ་སྟེ་།བྱེད་པ་དང་།བྱེད་པ་བོ་དང་།མངོན་པར་འབྲེལ་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མེད་དེ་།ཇི་ལྟར་ན་??
འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱའི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་ནི་མི་རང་ངོ། །ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲེལ་བའི་བཤད་བ་དང་དབུ་མ་ལས། ཡོད་དང་མེད་བའི་དོན་ལ་ནི། །རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་པར་མི་རུང
སྟེ། །མེད་ན་རྐྱེན་ནི་སུ་ཡི་ཡིན། །ཡོད་ན་འདི་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་རུང་སྟེ་།དངོས་པོ་མེད་པ་བྱེད་ཅེས་པ་ཡང་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་བ་ཡིན་ཏེ་།བྱེད་བ་དགག་པར་བྱས་བར་གྱུར་བ་ཉིད་དོ།།
དེ་བས་ན་ཅིག་ཆར་དང། །རིམ་གྱིས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་།བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་ཏེ་མི་འབྱུང་ངོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་དྲུག་པ་ཡང་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའོ། ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་བ་པོ་དང་།ལས་དང་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་པའང་མངོན་བར
ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྣང་བར་བྱེད་པ་དང་བལྟོས་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྲས་བུ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་སྦྱར་ཏེ་།རྒྱུ་དང་དམིགས་པ་དང་།དེ་མ་ཐག་བ་དང་དབང་གི་རྒྱུ་ཡང་རྣམ་བ་བཞི་མདོ་སྡེ་འདིར་ཕྱེ་ནས་གསུངས་སོ།།
དབུ་མང?་ཡང་སློབ་དཔོན་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་རྐྱེན་བཞི་རྣམས་ལ་རྒྱུ་དང་ནི་། དམིགས་དང་དེ་མ་ཐག་པ་དང། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དབང་གི་སྟེ། །རྐྱེན་ནི་ལྔ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་པ་སྟེ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་བ་དང་།སྐྱེད་པའི་དངོས
པོར་མི་རུང་ངོ། །དབུ་མ་ལས་མདོར་བཤད་པ་ནི། །དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་རྣམས་ལ། །ཡོད་པ་མིན་བས་གང་ལས་ནི། །འདི་ཡང་བས་ན་འདིར་འགྱུར་ཞེས། །དེ་ནི་འཐང་བ་མེད་པའོ། །ཞེས་པ་ནི་རྣམ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ།
རང་བཞིན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། གང་དག་འཛིན་བ་དང་།གཟུང་བ་དང་།བརྗོད་པ་དང། རྗོད་པ་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འབྱེད་པའི་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟོང་བ་ཉིད་དེ་།རྨི་ལམ@129
དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རབ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟག་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆུད་པ་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པ་སྣང་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག
འཛིན་བ་མེད་དོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མི་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འང་རྒྱུ་བ་མེད་ན། འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཡི་གེ་དང་སྒྲ་ལྟ་ཅི་སྨོས་།ཇི་ལྟར་དབུ་མའི་གཙུག་ལག་ཏུ་ས་དང་པོའི་དབང་པོས་གསུངས་པ། གཟུགས?་དངོས་པོ་མཐོང་པ
དང། །མེད་པར་མཐོང་བ་བློ་ཆུང་རྣམས། །ཉེར་ཞི་ཞི་བ་བལྟ་བྱ་བ། །དེ་དག་གིས་ནི་མི་མཐོང་ངོ། །རྣམ་རྟོག་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད། །སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་སྤྲོས་པ། །འདི་ནི་འཇིགས་རྟེན་མགོན་རྣམས་ཀྱི། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བདུད་རྩིའོ། །རྣམ་པར
རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སེམས་ཉིད་ལ་རིགས་ཏེ་།དེས་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ཏེ་།མི་གཉིས་པ་ཡང་སེམས་ཉིད་ལ་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་བ
སྤྲོས་ལས་འདས་པ་མི་གཉིས་པ། །ཡང་དག་སངས་རྒྱས་སྤྲོས་པར་བྱེད། །དེ་དག་སྤྲོས་ཉམས་གླེན་པ་རྣམས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་མཐོང་ངོ། །སྟོང་པ་ཞེས་པར་སྨྲ་མི་བྱ། །མི་སྟོང་བར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །གཉིས་དང་མི་གཉིས་ཞེས་པ་ཡང།།
ཞི་ལ་རྣམ་པ་གལ་ཞིག་། དེ་བས་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཆུད་པ་ཉིད་དུ་།དབུ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་།ས་བདུན་དག་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། །སྣང་བ་མེད་པ་བརྒྱད་པའོ། །ས་གཉིས་དག་ནི་གནས་ཡིན་ཏེ། །ས་གོལ་ནི་?་རང
བཞིན་ནོ། །ཕྱིའི་དངོས་པོ་བསལ་ནས་སུ། །ཤེས་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པ་ནི། །འདི་ཉིད་དབུ་མའི་ནན་ཏན་ཏེ། །ད་དང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་དང་དངོས་མེད་མིན། །ཡོད་དང་མེད་པར་མི་དམིགས་པ། འདི་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་ཏེ། །ད་དང
@་129བ
གཞན་གྱིས་བསྟན་པའོ་ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ལ་དཀར་གཤེགས་པར་ས་བདུན་གྱི་དབང་པོས་ཡེ་ཤེས་ལ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་།ས་བརྒྱད་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་དབུ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ?
གསུངས་ཏེ། གང་ན་ཉན་ཐོས་དང་།དང་སངས་རྒྱས་དང། མུ་སྟེགས་ཅན་དང་།ས་བདུན་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་པ་ཡིན་ནོ། །མི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་རི་སྐད་ཅིག་མའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་དང།
གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་གཞན་དུ་མི་མཐོང་ངོ། །བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བར་མཐོང་ངོ། །དེ་དེ་ལྟ་བུར་བསམ་པར་བྱེད་ཅིང་སྣང་བ་མང་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པོ།།
ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་བསླང་པར་མཛད་དོ། །གང་གིས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དག་མ་འཇིག་རྟེན་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ཏེ་སེམས
ཅན་གྱི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དུས་གཞན་དུ་བདག་ཉིད་རབ་ཏུ་ས་དེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོགས་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་གང་ཡང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཆན་གྱི་དབང་དང
ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ་ཏེ་མི་སྐྱེའོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ་།སྣ་ཚོགས་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གྲུབ་པ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་།ཆོས་ཐམས་ཅད
ངེས་བར་འཇུག་པའི་དབང་པོའོ་ཞེས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་སྦྱར་བ་ལས་ལེའུ་གཉིས་པ་ལས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི
དཔྱད་པ་ལྔ་པའོ། ། །།དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་བ། ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།།
གསོལ་བ་། དེའི་ལན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མཚན་ཉིད་རྣམ་བཞི་ཡོད་དེ་།འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་དང་ཞེས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་མ་སྟེ། སྒྲ་རྣམས་འབྱུང་བའི་མཚན་མའོ་ཇི་ལྟར
སྒྲའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྒྲ་རྣམས་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟར་རིགས་པ་དང། ཡོན་ཏན་དང། བྱེད་པར་འཇུག་པའི་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་རྣམས་འཇུག་གོ་།བཞིའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྣམས་འཇུག་པ་ནི་ཤེས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཡོད་དོ
ཞེས་ཏེ་། དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལས་བརྗོད་པ་དང་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚིག་གསུམ་ཡོད་པར་བྱེད་པའི་ཡོད་པ་ནི་།རྫས་ཡོད་པ་དང། ཡོན་ཏན་ཡོད་པ་དང། ལས་ཡོད་པའོ། སྒྲ་འཇུག་པ་ན་རིགས་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་དེ་དེས་ན་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་བརྗོད་པའོ།།
གང་ཡང་མིང་དུ་བཏགས་པ་རྣམས་ནི་དིང་ཐོ་དང། ད་ཐེ་ཝིང་ཐ་དང། ལྷས་སྦྱིན་དང། མཆོད་སྦྱིན་ནོ། །སྤྱིར་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་འཇུག་པའི་མཚན་མ་ཡུལ་དང་།དུས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་སོ། །ཁ་ཅིག་སྨྲ་བ་ནི་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་མེ་ཏོག་གུ་མུ་ད
རྣམས་རྒྱས་པར་བྱེད་བ་དང། གང་ཡང་སིམ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཟླ་བའི་ཟླ་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་པདམོ་རྣམས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང། གང་སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཉི་མའི་ཉི་མ་ཁོ་ནའོ། །ཡང་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་གི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་དེ་དེ་དག་གི་དངོས་པོ
ཞེས་བྱའོ། །དེ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་ན་འམ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་རྩཝ་ཟ་བ་དང། ཤིང་རྟ་འདྲེན་པ་དེ་ནི་བ་ལང་གི་བ་ལང་ཁོ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་ཨི་ཡང་ནམ་མཁའ་ཨི་ཁོ་ན་སྟེ། བྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་དང་སྦྱོར་བས་ཡུལ་ཐ་དད་པར་བརྟགས་པ་སྟེ། མང་པོའི
གནས་པས་ན་ནམ་མཁའ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྷ་དྲ་ཧ་རིས་སྨྲས་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོད་གིས་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ན་ནམ་མཁའ་ལ་མཚན་མ་མང་པོའི་ཚིག་འཇུག་པས་ན་རྣམ་པ་མང་པོ་དེར་ན་ནམ་མཁའ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །དེས་ན་ཚིག
དོན་རྣམས་ཀྱི་རིགས་དང་ནི། །སྣང་བ་ཉིད་ཀྱང་དགར་ཏེ་འམ། །སྒྲ་ཀུན་ནི་ཚིག་དོན་དུ་དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་བཤད་པའོ། །ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཚིག་གི་དོན་གྱི་ཚིག་བཟུང་ནས་བརྗོད་པའི་རྗོད་པ་ནི་འདུས་པ་བརྗོད་པའོ། །བརྗོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་བརྗོད་པ
ཉིད་དོན་བརྗོད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་སོ། །ལ་ལས་ཚིག་ནི་ཐ་དད་གཉིས། །རྣམ་བཞི་རྣམ་པ་ལྔ་པར་ཡང། །རྗོད་པ་རྣམས་ལས་བཏོན་ནས་ནི། །རང་བཞིན་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་བཞིན། ཞེས་རབ་ཏུ་འཐོར་པའི་ཚིག་གི་རྒྱུད་ལས་འབྱུང་ངོ། །རྗོད་པ་དཔྱད་པ་ལས་ནི་ཚིག་ཅེས
བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང། རང་བཞིན་གར་ཡང་ངེས་པ་མེད། །ཚིག་རྣམས་དངོས་པོ་དོན་དག་ཀྱང། །བརྗོད་དོན་ཉིད་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཞེས་བརྗོད་པ་མ་རྟོགས་པར་ཚིག་གིས་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བརྗོད་དེ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་འདུས་པ་གང་ཡིན་པ
བརྗོད་པ་ཉིད་ལས་དགར་བར་བྱའོ། །རྗོད་པའི་ནང་གི་ཡན་ལག་དང་མཚུངས་པའི་ཆོས་དང་ལྷག་པ་བཏོན་ཏེ་ཚིག་གི་དོན་ནི་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་ལས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བཞག་སྟེ། ལ་ལིག་དཀར་པོ་དང། རས་དཀར་པོ་དང། གོས་དཀར་པོ་དང། བ་དཀར་མོ་འགྲོ་བ་དང་།བ
ནག་མོ་འདུག་པ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་རྗོད་པའི་ནང་གི་ཡན་ལག་དང། ཆོས་མཚུངས་པ་དང། ཆོས་མི་མཚུངས་པས་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཞག་སྟེ་།ཚིག་དང་དང་རྗོད་པའི་དབྱད་པ་ཞིབ་མོ་ནི་སྒྲའི་གཙུག་ལག་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག
ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྗོད་པའི་དོན་དུ་འབྱེད་པས་ན་རྩོད་པ་ཡང་མང་སྟེ་། ཡི་གེ་མ་གཏོགས་ཚིག་གཞན་ནི། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་བརྗོད་པ་ནི། །ཡི་གེ་ཚིག་ནི་མ་གཏོགས་བར། །ཅུང་ཟད་ཀྱང་ནི་ཡོང་པ་མིན་ཞེས་དཔྱོད་པ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱ་སྟེ། བྷ་དྲ་ཧ་རིས
བཤད་པ། །སྨྲས་པའི་སྒྲ་ཀུན་འདུས་བ་ནི། །རིགས་ནི་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། གཅིག་བུ་ཡན་ལག་མེད་པའི་སྒྲ། །བློ་ཡིས་རིགས་སུ་བསྡུ་བའོ། །ཐོག་མའི་ཚིག་ནི་སོ་སོར་ཀུན། །བལྟོས་དང་བཅས་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡང། །བརྗོད་པའི
ཕྱིར་ནི་ཐ་དད་བློ། །ཚུལ་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་མང་ཞེས་ཏེ། བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པའི་དོན་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་།དེ་ལྟ་བུར་ན་དོན་ཡང་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞོན་ནུ་ཅན་གྱི་མུར་བྱེད་པས་སྨྲས་པ། ཇི་སྙེད་ཇི་འདྲ
གང་དག་ནི། །དོན་གང་སྟོན་ནུས་ཡི་གེ་རྣམས། །མཐུ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཤེས་གྱུར་པ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་དོན་རྟོགས་བྱེད། ཅེས་སོ། །བཏགས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །ཡི་གེ་འབྲུམ་བུ་གཅིག་གིས་ཀྱང། །སྟོན་པར་བྱེད་དེ་དེ་ཚིག་དང། །བརྗོད་པའི་དོན་ཆུང་པར་བྱེད་ལ། །བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འབྲེལ་པར་ཡང་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཡ་རབས་དང་མ་རབས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་ཆུང་བར་གྲུབ་པའོ། །རྨི་ལམ་གྱི་ཚིག་ནི་ཐམས་ཅད་སྣང་པར་འབྱེད་པ་སྟེ་ཐ་སྙད་བུའབྱེད་པའི
དཔེའོ། །ཆུད་པ་མ་གཏོགས་པར་ཡང་སྒྲའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ངན་ལེན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཚིག་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་གོམས་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་རློམ་པ་དང། སྡོད་ལ་ཕོང་པ་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་མོ། །ཐོག
མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚིག་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང། སྒྲའི་དོན་མངོན་པར་བརྗོད་པ་འབྱུང་སྟེ། ནང་གི་བྱེད་པར་བཞག་པ་ནི། །སྒྲ་ཀུན་གོང་ཏུ་རྒྱུ་བྱེད་པ། །གནས་རྣམས་སུ་ནི་ཐོགས་མེད་ཡང། །སྒྲ་ལ་མ་གོམས་མི་རུང་སྟེ། ངེས་ན་འཇིག
རྟེན་གཞན་གྱི་གོམས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་། ཞིབ་ཏུ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེའི་དོན་བདག་གིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བར་ཟད་དོ། །ད་དུང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྟོག་པ
ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་གསུངས་པ། མགོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བསླབ་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པ། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་གནས་བརྒྱད་ད། །བྲང་དང་མགུལ་དང་དེ་བཞིན་མགོ་།ལྕེ་དྲུང་རྣམས་དང་སོ་རྣམས
དང། །སྣ་དང་མཆུ་དང་རྐང་ཡང་ངོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་།ཚིག་ཐ་དང་དམ་འོན་ཏེ་གཅིག་གམ་གཅིག་ལགས་ཞེས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། རྐན་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱིས་སྒྲ་འབྱུང་བ་ཡི་གེའི
ཆོས་དང་མཚུངས་པས་དེ་གཉིས་གཅིག་པར་ཁ་ཅིག་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་པ་། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཚིག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་གཅིག།
པའང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །ཐ་དད་པ་དང་གཅིག་པར་ཇི་ལྟར་མི་རུང་བ་དེ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཚིག་གི་དབང་པོས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད
གྱི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཚིག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཏེ་། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ལས་ཚིག་འབྱུང་སྟེ། འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་སྟེ་ཚིག་འདི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ལ།
བྱུང་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྟེ་གཅིག་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཚིག་དེ་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ན་།དེ་ནི་བྱེད་དེ་དེ་བས་ན་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུ་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་པ་ཞིག་ལས
འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཚིག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་ན་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་མེད་བར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་པ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ལ་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག
པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཡིན་ལ། སྒྲ་ནི་རྐན་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་ལ། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དེས་ན་དེ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །ཇི་ལྟར་ལུང་སྟོན་པར་གཙུག་ལག་ལས་འབྱུང་?་སྒྲ་རྣམས
ལེན་པ་སྒྲ་དག་ནི། །སྒྲ་མཁས་དག་གིས་གཉིས་ཅིག་སྟེ། །གཅིག་ནི་སྒྲ་ཡི་མཚན་མ་དག་།གཉིས་པོས་དོན་དུ་སྤྱོད་བར་བྱེད། །གཙུབས་ཤེད་མ་གནས་ཇི་བཞིན་དུ། །རྒྱུ་གཞན་གྱིས་ནི་སྣང་བ་སྟེ། །དེ་བཞིན་བློ་ལ་གནས་པའི་སྒྲ། །ཉན་པ་རྣམས་ཀྱི
རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། །ཐོག་མ་ཐ་དང་བློས་བརྟག་སྟེ། །ཁ་ཅིག་དོན་ལ་གཟུགས་པ་སྟེ། །རྒྱུ་རྣམས་རྣམ་པར་ལྡོག་པ་དང། །སྒྲས་ནི་རྗེས་སུ་དོན་མི་འཛིན་།ཞེས་པ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གསུང་ལུས་པ་ལ་འབྲེལ་ཏེ། །ལྷག་མ་རྒྱས་པའི
སྒྲར་སྟོན་པ་ནི་སྒྲ་ཚངས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ཉིད་དེ་སྒྲ་དད་དོན་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ལས་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་དང། གང་ཡང་སྒྲ་དང་དོན་དམ་པར་གཅིག་པར་གནས་སོ་ཞེས་པ་ལ། ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་བསམས་ཏེ་།དེ
ཕྱིར་དེ་ལྟར་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པའོ། །སྒྲ་ཚངས་པར་སྨྲ་པ་རྣམས་ཀྱི་གྲུབ་པའི་མཛའ་ནི་།ཐོག་མ་མེད་པའི་སྒྲ་ཚངས་རྟག་།ཡང་དག་ཡིག་འབྲུ་གང་ཡིན་པ། །དོན་གྱི་དངོས་པོར་འབྱུང་བ་སྟེ། །གང་ལས་འགྲོ་བའི་རབ་བྱེད་པའོ
ཞེས་ཏེ་དེ་དེ་ལྟར་ཆུད་པ་མ་གཏོགས་པར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། རྐན་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པས་གྲུབ་ཅིང་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྒྲ་གསལ་བར་འཛིན་པ་དེ་དག་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་ཅན་གཉིས་ཀྱི་ཟླ
བ་གཉིས་མཚུངས་པའི་ཐ་སྙད་ནི་སྣང་བར་འབྱེད་པའོ། །དེ་བས་ན་འཁོར་བ་འདི་ནི་སེམས་ཉིད་དེ། རྒྱུད་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཐུས་རང་གི་རྒྱུད་ལ་འཁྲུལ་ས་པ་ལ་འཛིན་པ་དང། རྗོད་པ་དང། བརྗོད་པ་པོ་དང། བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་པར་བསྟན
པར་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ན་མི་དམིགས་པས་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི།
རྟོག་པའི་ཆུད་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་བ་ན་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཞུགས་པར་གྱུར་པ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ
བ་དང་། མི་གཙང་པ་དང་།སྟོང་པའི་ཆོས་རྣམས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ད་ནི་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་པོས་།རྩོད་པའི་གནས་རྣམས་ཀྱི་དོན་རྒྱུ་དང། དཔེའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེར་བསྒྲུབ་པར་མཛད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བློ་གྲོས
ཆེན་པོས་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚིག་ཉིད་དོན་དམ་པ་ལགས་སམ། འོན་ཏེ་ཚིག་གིས་གང་བརྗོད་པར་བགྱི་བ་དེ་དོན་དམ་པ་ལགས་མ་ཅི་ལགས་ཞེས་ཏེ། དགོངས་བ་ནི་ཞིབ་པོ་དང། རིག་སྔགས་འཛིན་པའི་མཐར་སྨྲ་བ་རྣམས་སྔགས་ཀྱི་རང
བཞིན་གྱི་སྒྲ་ལ་དོན་དམ་པ་ཁོ་ནར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ནི། སྔགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སེམས་པ་ཅན། །དེ་བཞིན་སྐྱེས་བུ་རྣམ་གཉིས་བརྗོད། །སྔགས་ལས་འདས་དང་སྔགས་དང་ནི། །དབང་ཕྱུག་མཆོག་ལ་རྣམ་གཉིས་ཉིད། །རིག་སྔགས་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི
ོཾ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་དམ་པ་ཞེས་པ། ཇི་ལྟར་གཏོགས་འདོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་།ོཾ་ཞེས་ཡི་གེ་གཅིག་པོ་ཚངས། །གང་གི་བརྗོད་ཅིང་ངལ་ནི། །རྗེས་སུ་དྲན་པར་གྱུར་པ་དེ། །ལུས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སུ། །འགྲོ་བ་མཆོག་ཏུ་འགྲ་བར་འགྱུར།
ཞེས་སོ་?་དོན་དམ་པ་དང་འབྲེལ་པས་ནི་དོན་དམ་བ་ཞེས་པ་དང། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཚིག་ཀྱང་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་གིས་གང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཅི@133
དགོངས་ཤེ་ན། སྒྲ་དང་དོན་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ་།སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བཞིན་ནོ། །དམ་པའི
བདེན་པ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་བརྗོད་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དོན་དམ་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ག་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བསྒོམ་པས་བརྗོད་པའི་དོན་དམ་པའོ། །ཚིག་གི་ནི་སྦྱི་རྣམ་པར་དོན་དམ་པ་བསྙད་པར་བྱེད་པས
ན་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཏེ་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། འཕགས་པ་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཏེ། བསམ་པ་མེད་ཅིང
སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པ་ནི་དོན་དམ་པའོ། །དེ་ཡང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་ནི་སྐྱེས
ནས་འཇིག་ཅིང་མི་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པ་སྟོན་པར་མཛད་དེ་། སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་ལྟ་བུར་ཚིག་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གི་དོན་གཞན་འདྲ་བར་འབྱུང
བ་ལ་དེ་ཉིད་འདིའོ་ཞེས་ཕྱིར་ཤེས་པ་འབྱུང་གི་། རྟག་པ་ལས་མ་ཡིན་པ་ནི་སྐྲ་དང་རྩ་ལ་སོགས་པ་བཅང་ནས་ཀྱང་སྐྱེས་པ་བཞིན་ནོ། །གནས་པ་ལ་མངོན་པར་གསལ་བ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་སུ་དེའི་འབྲས་བུ
མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན་གནས་པ་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་། དེའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་གཞོན་ནུ་ཅན་གྱིས་སྨྲ་བའི་ལན་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པར་སུ་ཞིག་ལྟར། །ཡང་དང་ཡང་དུ་འདྲིས་པ་ན། །དུས
@་133བ
ཀྱིས་ཐ་དད་དབྱེར་མེད་པ། །དེ་ལྟར་སྒྲ་ནི་དབྱེར་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རིམ་གྱིས་གཅིག་པུ་ཉིད། །ཐ་དད་ཡུལ་དུ་འགྲོ་ན་ཡང། །ཡུལ་གྱིས་ཐ་དད་མི་འབྱེད་པ། །དེ་ལྟར་སྒྲ་ཡང་མི་འབྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིང་བ་དང་ཐུང་བའི་ཡིག་འབྲུ་དེ་ཉིད་འདི
ཡིན་པ་དང། ཉམ་ཆུང་བ་དང་ཉམ་ཆེ་བའི་ལྷས་སྦྱིན་དེ་ཉིད་?་བ་དང། ཆོས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དངོས་པོ་རང་བཞིན་དུ་མ་ལགས། །འདོད་པའི་གཟུགས་སུ་བརྟག་པ་ནི། །རིམ་དང་ཅིག་ཆར་འཇུག་པ་སྟེ། ཚིག་གི
རྣམ་པ་གཞན་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཁ་དག་འདྲེས་པ་ལ། །འདོད་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པར་བྱེད། །དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་དེ་བཞིན་ཡང། །ཐ་དད་ཐ་དད་མི་དམིགས་པ། །སྣང་མེད་ཚིག་ལ་རག་ལུས་ཕྱིར། །ཡུལ་དེར་དེ་ནི་གཟུང་བ་སྟེ། །ཚིག་རྣམས་ནམ
མཁའ་རྒྱུན་ཆགས་པར། །ཁྱད་པར་ནུས་པ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་པ་དེ་ལ། སུན་དབྱུང་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པར་མིང་སྣང་བས་ན་བསླབ་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །ཆོས་ཅན་ལ་ཉམས་ཆ་ཆུང་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་ཇི་ལྟར
རྟག་བར་འགྱུར་། འོན་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་ཁྱད་པར་མི་སྟོན་ན་ནི་དེ་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་སུ་ཁྱད་པར་འབྱེད་པའི་ཆོས་སུ་ཇི་ལྟར་ན་འགྱུར་།དེ་སྟེ་ཁྱད་པར་འབྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་ཉིད་ན་ནི་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་ཆོས་དེ་དག་ནི་ཁྱད་པར་མེད
ན་ཐ་དད་པ་འམ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་གདགས། དེ་བས་ན་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་པ་དབྱེ་བས་འབྱེད་ན་ཇི་ལྟར་ན་གཅིག་སྨྲས་པ། གཟུགས་གཅིག་པ་ནི་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དབང་པོས་བསྒོ་བ་མེད་པ་སྟེ། ཞེས་པ། གལ་ཏེ་གཟུགས
དེ་ལྟར་གཅིག་པུ་ཉིད་གཅིག་པུ་ཡིན་ན་ནི། དུ་མ་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་དུ་མ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་གཅིག་དང་དུ་མའི་ཐ་སྙད་འཆང་པའི་གླགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དགོངས་པ་ཡང་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཐ་དད་པར་སྣང་བར
འབྱེད་དོ་ཞེས་པའོ། །ཡི་གེ་དང། ཚིག་དང། བརྗོད་པ་དང། དག་རྣམས་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟོན་ཏེ་དོན་ལ་སྤྱིར་འཇུག་པའི་མཚན་མ་ལ་བལྟོས་ཏེ་འབྱུང་གི་དོན་དམ་པ་མི་གཉིས་པ་ཁོ་ན་སྣང་བ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ
ཚིག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མཚན་མར་བྱས་པའི་དོན་སྤྱིར་བསྙད་བར་བྱེད་པའོ། །གཞན་དུ་བྱེད་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། །ད་ནི་ཚིག་ཅེས་ཚོར་བར་བྱེད། །ཚིག་བའི་སྒྲས་ནི་གཞན་པར་ཡང། །ཚིག་གི་དོན་ནི་ཤེས་པར་བྱེད།།
དེས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་གཉིས་པ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་དེ་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་སྤྱིར་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་མངོན་པའི་ཚུལ་གྱི་ཐབས་རྣམ་པ་མང་པོ་ནི་ཆུད་པར་མཛད་པའི་ཐབས་སོ། །རིག་སྔགས་པ་སྐྱེས་བུས་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་ནགས་ཚལ་གྱི་སྒྲ་དང།
རླུང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྒུལ་བའི་མྱུག་མའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དང། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང། སྟོབས་བཅུ་དང།
མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྣང་བ་དང་བཅས་བ་དང། སྣང་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་།མཚན་མ་མེད་པ་དང་།སྨོན་པ་མེད་པ་དང་།འགོག་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་མེད་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང། གཉིས
དང་མི་གཉིས་བར་སྟོན་པའི་ཆོས་ནི་སྦྱིར་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་གསུང་རབ་མཛད་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་སྨྲ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་དང་སྒྲ་ཡི་ཁྱད་པར་ནི། །བརྗོད་དང་རྗོད་པ་འདོད་པ་མིན། །དེ་མ་དེ་སྔར་ནི་མ་མཐོང་ཕྱིར། །སྦྱིར་ནི་བརྗོད་བར
བྱའོ་ཞེས་པ་སྟེ། འདོགས་པ་དང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་སྤྱི་ཉིད་དུ་སྒྲའི་དོན་གཟུགས་བརྙན་དུ་སྣང་ངོ། །དེ་ལ་ཐ་སྙད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལའོ། །འདོགས་པའི་དུས་ན་ཡང་མཐོང་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པ་སྟེ། དུས་གཉིས་ཀར་ཡང་སྦྱིར་སྣང་བ་གདན་དང་མཇུག
མ་ལ་སོགས་པ་གང་དང་ལྡན་པ་དེ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བ་ལང་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་རྭ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་ཏེ་།དེའི་ཕྱིར་བ་ལང་གི་སྒྲར་བརྗོད་དོ་ཞེས་སོ། །དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྭ་ཡོ་བ་དང། ཁོང་གསོབ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ
བྲག་བྱེ་བར་མི་རྟོག་གི་སྤྱིར་ཉེ་བར་རྟོག་གོ་། མངོན་སུམ་དང་ལྐོག་ཏུ་རྗེས་སུ་སོང་བ་འཇུག་པའི་མཚན་མ་དེ་ནི་སྒྲའི་དོན་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞིབ་ཏུ་ནི་བར་ཏི་ཀ་དང། རྟོག་པའི་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །འཕགས་པ་ལ་དཀར་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ
བཟང་པོས་བཤད་པ་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གཉིས་པ་ལས་སྒྲའི་དོན་དཔྱད་པ་དྲུག་པའོ། ། །།དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས
ཅད་ཀྱི་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་རྟོགས་པས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་མཆིས་པ་དང་། མ་མཆིས་པ་དང། གཅིག་པ་དང། ཐ་དད་པ་དང། གཉིས་ཀ་དང། གཉིས་ཀ་མ་ལགས་པ་དང། མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས་པ་དང། མ་མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས
པ་དང། རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་སྤངས་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་མི་རྒྱུ་བ་འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེན་པར་བགྱི་བ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་ལོག་པ་།དོན་དམ་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་སའི་མཚམས་སྦྱོར
ཞིང་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ། གཟུགས་སྣ་ཚོཌ་ཀྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུར་འཇུག་པ་ཡུལ་མཛའ་ཡས་པར་སྐད་ཅིག་ཏུ་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བ
ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྩོད་པ་དང། ཐེ་ཚོམ་དུ་མ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རིགས་པ་བཞིན་དུ་ལན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོད་དུ་མ་ཆུད་པ་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས
ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང། གཅིག་པ་དང། ཐ་དད་པ་དང། གཉིས་ཀ་དང་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང། ཡོད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང་།མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་།རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བག
ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམ་པར་རྟག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་ཞེས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་མེད་པ་པོ་རྣམས་ཡང་དག་པར་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་བྱེད་དེ། ས་དང། ཆུ་དང། མེ་དང། རླུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་རྣམས
ཏེ་། དེ་དག་ལ་སེམས་ཅན་ནོ་ཞེས་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་མུཥོ?་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྟོག་གོ་།སེམས་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་སེམས་ལས་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་།སྐྱེས་མ་ཐག་པ་ལ་ཡུལ་ཁ་ཅིག་ཉིད་དུ་དགའ་བ་དང། འཇིགས་པ
དང། མྱ་ངན་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་སྔ་མའི་གོམས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།དེ་བས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལས་ལས་དང་འབྲས་བུ་སོ་སོར་ངེས་པར་རུང་ངོ།།
གྲངས་ཅན་རྣམས་ཡོད་པ་སྐྱེ་ཡང་པ་འགག་གོ་ཞེས་རྟོག་པ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་མེད་ལ། སྔོན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ཐར། ཀྵ་པ་ན་ཀ་རྣམས་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང། མེད་པར་འགྱུར་བ་དང། གཉིས་ཀར་འབྱུང
བ་དང། གཉི་ག་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བར་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་ཡང་རྟོག་གོ་།དེ་ལྟ་བས་ན་བདུན་དུ་ཕྱེ་བ་ལ་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང། ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང། སྤྱི་དང་ཁྱད་བར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར
བ་དང། སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར?
བ་ལང་ཅིག་ཅར་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །ཡུལ་དང་དུས་དང། རིམ་པ་དང། རྣམ་པ་ལ་བལྟས་ཏེ་ཐམས་ཅད་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་པ་ནི་གང་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་ན་ཡོད་དོ། །ལྷག་མ་སྤྱིར་བརྟགས་པ་ནི་དོན་གྱི་བྱེད
པ་མི་ནུས་པས་ན་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དེ། དཔྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཅིག་པ་དང། ཐ་དད་པར་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་ཡང་གཅིག་པོ་ལ་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མི་རུང་ངོ། །རྟག་པ་དང་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནི་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་སྨྲ་བ་བརྩམས་པ་ཡན
ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ནི་མི་རྟག་ལ། རྩོམ་པའི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ནི་རྟག་སྟེ། དེ་དག་གི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་དབྱེ་བ་ན་རྟོག་གོ་ཞེས་པ་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་དེ་དག་གི་རང་བཞིན
ཡང་གཞན་དུ་གཡོ་བའི་ཆོས་ཉིད་ནི་མི་རྟོག་པ་ཁོ་ན་སྟེ་། གསལ་བར་གནས་ཀྱི་རིམ་པ་འབྱེད་ན་ཤིང་དང་ཐལ་བ་ལྟ་བུར་གཅིག་བར་མི་རིགས་སོ། །མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་འཆིག་པ་དུ་མ་པར་སྨྲ་བ་འཇིག་རྟེན་མཐར་དག་ནི་ཚངས་པ་དང
དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་པར་ཀུན་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་ཡང་གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་དབུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་སེམས་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད
པའི་ཕྱིར་གཉིས་པ་དང་། མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། རྟག་བ་དང་།གཅིག་བུར་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།དེས་ན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་།རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་བཞག
ཏུ་རུང་ངོ། །དེ་ལ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གི་མཐུ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་རུང་ངོ། །སེམས་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་མངོན་བར་འདུ་བྱེད་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྦྱོར་བ་དེ་དེ་ལྟར་འགྲུབ་བར་འགྱུར་རོ།།
དེ་དེ་ལྟར་སྟོང་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ་།སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ
རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། ཡོད་པ་དང། མེད་པ་དང། གཅིག་པ་དང། ཐ་དད་པ་དང། གཉིས་ཀ་དང། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་ཏེ
རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་མི་གཉིས་པའོ། །སའི་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་མེད་པ་ལ་རིམ་པ་གལ་ཞིག་ཅེས་དེར་གསུངས་མོད་ཀྱི། སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སའི་རིམ་པའི་མཚམས་སྦྱོར་ཏེ། མདོ་སྡེ
འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཅུ་གཉིས་པོར་འཇུག་གོ་། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལས་དབེན་པ་ཞེས་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་མི་གཉིས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ
པོ་ལས་སྐྱེ་བར་སྨྲ་བ་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་ལ་སོགས་པ་ནི་མེད་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཞིང་ཡོད་པ་ཡང་རྐྱེན་དབྱིག་པ་ལ་སོགས་པས་གཞོག་པར་རྟོག་པ་ལ་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་མ་སྐྱེས་པའམ་སྐྱེས་པ་སྨྲ
བར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྒོལ་པ་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཚད་མ་གསུམ་གྱི་ཡན་ལག་གིས་ཕྱིར་བླགས་ཚོལ་བར་འགྱུར་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའོ་ཞེས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཡི་དམ་འཆའ་བར་མི་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པའི་དགོངས་པ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། ཚད་མ་ལ་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་མཚན་མ་རྣམ་པར་བཞག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ལ་དགོངས་ཞེ་ན། གཞལ་བས་ན་དེ་མཚུངས་པ་དང་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་མེད་པར་ངེས། །ཡི་དམ་གྱིས་ནི་སྒྲུབ་པར་མི
རུང་སྟེ། །ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་མཚན་མ་དང་འབྲེལ་པར་ཁྱབ་པར་སྨྲ་བས་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་ན་བསྒྲུན་པ་དང་བསྡུ་བ་དང་ནི་མི་དགོངས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པ་དང
བྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་གསུམ་གྱིས་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ཡང་འབྲེལ་པ་མ་གཏོགས་པར་མཐོང་བ་དང། མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ན་འམ། སུན་འབྱིན་པ་ཁོ་ན་མི་རུང་ངོ། །གང་དག་སྟོང་པ་ཡིན་བདེ་བ་དག་ལ་ནི་ཀུན
ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་རྣམ་པར་བཞག་ཏུ་མེད་དེ། མོ་གཤམ་གྱི་པུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་ལ། དངོས་པོ་མེད་ཅེས་སླར་རྒོལ་བ་དེར་གྲུབ་པའི་མཛའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྣང་བ་ཙམ་ལ་རྨི་ལམ་དང། མིག
འཕྲུལ་ལྟ་བུར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་རྣམ་པར་བཞག་གི་ནམ་མཁའ་ཨི་མེ་ཏོག་ལྟར་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པས་དངོས་པོར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དེ་ལྟ་བུར་མེད་དོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་ནས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་སེམས་སྣང
བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་མཆུད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང། བདག་དང། ཕྱིའི་དོན་དུ་ཀུན་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་རྟག་པ་དང། གཅིག་པ་དང། གཉིས་ཀ་དང། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང་།ཡོད་པ་དང་།མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྩེད་པའི་གནས་སྔར་སྨྲས་པ་རྣམས་སོ།།
སྣང་བ་ཙམ་དེ་ལ་ཚད་མ་དང། གཞལ་བྱའི་ཐ་དད་དང། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རུང་ངོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མི་འབྱུང་བ་སྟེ། ལྷག་པའི་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། སྐྱེད་པ་དང། བསྐྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་མེད་ཅིང
བྲལ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་སྟེ་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་སྟེ། ཅིག་ཅར་དང་རིམ་དུ་འཇུག་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་གཞན་མེད་དེ་།སྐད@137
ཅིག་པ་གཅིག་ནི་སུ་དང་ཡང་འབྲེལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་སྐད་ཅིག་བའི་རང་བཞིན་མ་རྟོགས་བར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་བའི་ཆོས་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་དང། བདག་མེད་པ་གཉིས
ལ་ཡང་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་ལན་དུ་མང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དང། མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་བའི་ཕྱིར་འཁོར
བའི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་བར་འཇུག་གོ་། སྟོང་བ་ཉིད་དང་།མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པ་བསྒོམ་པ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྣང་བ་མེད་པ་དང། སྣང་བ་དང་བཅས་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྙིང་རྗེས་ཉེ་བར་བཟུང་བ་ཐོབ་པ་དང་གཞན་ལ་ཕན་པའི
ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་གོ་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་སོ་སོར་སྣང་བ་ལ་རྒྱུ་དང་དཔེ་རྣམ་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང། སྒྲུབ་བར་བྱེད་བ་ཁྱབ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཚད་མར་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་གསུང་བ་མྱ་ངན་གྱི་སྨིག་རྒྱུ་ཆུར་སྣང
བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། ལྷག་པར་ཆགས་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ལ་མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་དོན་དུ་འཁྲུལ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ངས་ཡང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང། རབ་རིབ་ཅན་དང།
མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་དང། གཟུགས་བརྙན་དང། ཆུའི་ཆུ་བུར་དང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། བྲག་ཅལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཚད་མ་དང་གཞན་བྱའི་ཐ་སྙད་དུ་བསླུ་བ་དང་མི་བསླུ་བ་གདོན་མི་ཟབ་ནི་ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ཕྱིའི་དོན
མེད་བ་ཡང་མྱ་ངན་གྱི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་དུས་འཁྲུ་བ་དང། བཏུང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསླུ་བར་མེད། མཚོ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསླུ་བ་མེད། དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀྱིས་ལོག་བའི་དུས་ན་ཡང་འཁྲུལ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་བསླུ་བ་དང་བསླུ་བ་མེད
@་137བ
བར་ངེས་པས་ཐ་སྙད་པ་རྣམས་ལ་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱ་རྣམ་པར་བཞག་གོ་། རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་བར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྟོག་པ་གསལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་གསུངས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱི་རྟིས་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པ། མཐོང
པ་བཞིན་དུ་འདི་ཉིད་ནི། གཟུང་བ་འཛིན་པ་རིག་པ་རྣམས། །ཡོད་པ་མིན་གང་ཚད་མ་དང། །གཞལ་བྱ་འབྲས་བུ་བཞག་པར་བྱ་ཞེས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ཆུད་པའི་རྒྱུ་འདུས་པ་འཁོར་བ་དང་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་འདུས་པ་དང། བདག་དང
གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་དང། རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་བར་དང། འཁྲུལ་བའི་ས་བོན་ལས་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་པ་དང་།རྨི་ལམ་བཟང་པོ་དང། རྨི་ལམ་ངན་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལྟར
བསོད་ནམས་དང་སྡིག་པར་སྣང་བའི་ལས་དང་འབྲས་བུར་ངེས་པར་འབྲེལ་བ་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་བ་བྱུང་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་ནས་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།མི་མཛེས་པ་དང། སྟོང་པར་སྒོམ?
བས་ལོག་ནས་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཐུད་པ་ནི་ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་བསྐུལ་བ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན
མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་བཞག་པར་མཛད་དོ། །གང་དེར་གང་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་?་དོ་དངོས་པོ་དགོས་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་འབྱུང་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་དངོས་པོ་ཡིན་ཞེས་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་མཚན
མས་དངོས་པོ་བར་བདེན་བའི་དོན་དུ་ཕྱིར་རྒོལ་བར་བྱེད་དོ། །གང་དང་གང་སྟོང་པ་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རི་བོང་གི?་རྭ་ལྟར་མི་གཉིས་པ་སྟོང་ངོ་ཞེས་དེ་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་ཚད་མ་དེ་གསུམ
གྱིས་རྒོལ་བ་སྤོང་བར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་གསུངས་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དེ། སེམས་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས
བར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་དེའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ལ། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །དེ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ནི་གསེར་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་རྒྱུན་དུ་འབྲེལ་ཅིང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་སྦང་སྟེ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་སུས
ཀྱང་མ་བྱས་བས་ན་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་བར་འགྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བ། སྐད་ཅིག་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་སོ། །སུས་ཀྱང་མ་བྱས་ཤིང་རྒྱུན་ཏུ་གནས་བས་ན་འདུས་མ་བྱས་པ་དང་རྟག་པར་དགོངས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན
གཤེགས་པ་བྱུང་ཡང་རུང། མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་གནས་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱང་རྟག་པས་སྒྲའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་འབྱེད་པ་ནི་གཤེར་བ་དང། དྲོ་བ་དང། སྲ་བ་དང། གཡོ་བ་དང། གཟུགས
ཅན་དང། གཟུགས་མེད་པ་མི་རྟག་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་གཞན་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་རོ། །གང་དག་ཡང་བློ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དང། ཡོན་ཏན་དང། ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་གླེང་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ཡང
ཆོས་ནི་ཆོས་ཅན་དང་བྲལ་བ་དང། ཆོས་ཅན་ཡང་ཆོས་དང་བྲལ་བར་མི་རུང་ངོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་དང། མཚན་མར་བྱ་བ་ཡང་གཅིག་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་ཚིག་གི་དོན
རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་པའི་དངོས་པོར་མི་རུང་བ་ནི་འདུས་པ་ལ་འདི་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་དང། འདི་ནི་རེག་པ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་ཡོན་ཏན་དང། ཡོན་ཏན་ཅན་པར་སྨྲ་བ་ལ་རྫས་ཀྱིས་རྫས་གཞན་རྩོམ་པ་དང། ཡོན་ཏན་གྱིས་ཡོན
ཏན་གཞན་ཞེས་ཁྱད་པར་ཅན་རྟོག་གོ་། གཅེར་བུ་པ་རྣམས་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འབྱེད་པའི་རྩོད་པའི་གནས་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང། མེད་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བཤད་པ་རྣམས་དང། ཡོད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་དང་མེད་པ་ལས
སྐྱེ་བ་གྲངས་ཅན་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་བརྟགས་པ་ལ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གྲུབ་པའི་མཛའ་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང།
མངོན་པར་འབྲེལ་བ་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་བའོ། །གང་གི་ཚན་སྐད་ཅིག་མ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་འབྲེལ་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་བུ་དང་ཡབ
མི་འབྲེལ་ཏོ། །ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལུང་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་བར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་མི་རུང་ངོ། །གལ
ཏེ་བྱེད་པ་དང་ཐ་དད་བ་ཞིག་ན་ནི་སུ་ཞིག་སྦྲེལ་བར་བྱེད། འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་མཆིས་ན་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་བས་ན་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་མངོན
པར་འབྲེལ་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་བཀག་གོ་། སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་འབའ་ཞིག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ལས་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་བ་སོ་སོར་ངེས་པ་རྣམ་པར་བཞག་གོ་།ཀུན་ནས་ཉོན
མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱད་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་གསུངས་པ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ལ་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་རྩ་བ་ནས་ཕྱུང་བ་ཡིན་གྱིས། ལེགས་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་བླུན་པོ་དག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་ན་སྦར་བར་བྱེད། དེས
ན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ལུང་བསྟན་ནོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་སྨྲ་པའི་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་བཞིན་དུ་ཐ་དང་པ་དང་ཐ?
དད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་མེད་དེ། གཅེར་བུ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་དེ་ནི་དེ་ལུས་ཤེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདུ་བ་དང་ནི་རྒྱས་པ་དང། །སྲོག་ནི་ལུས་ཀྱི་ཚད་ཅན་ཏེ། །དེ་ནི་རིགས་པས་འདིར་སྨྲས་ཏེ། །ཕྲ་བ་གང་ཡང་མ
ཡིན་ནོ། །མར་མེ་འོད་ནི་སྣོད་སྤངས་པ། །འཕྲོས་ལ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་སྟེ། །ཆུ་ཡི་སྣོད་པ་ཏིལ་མར་ཐིགས། །གང་ཞིག་འཕྲོས་པ་བཞིན་དུའོ་ཞེས་སོ། །ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། གྲངས་ཅན་དང། ཁྱད་བར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྲོག་ནི་གཞན་ལ
ལུས་ནི་གཞན་ནོ། །རིག་སྔགས་འཛིན་པའི་མཐར་སྨྲ་བ་དང། ཞི་བ་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ནི་རྟག་པ་གཅིག་དུ་ཁྱབ་པའོ། །དེ་དེ་ལྟར་རྟག་བ་གཅིག་པུ་དང། ཐ་དད་བ་དང། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང། ཡོད་པ་དང། མེད
བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བ་པོ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་མཛའ་རྣམ་པ་བཞིར་སྨྲ་བསྒྲུབ་པའི་མཛའ་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །བདུན་པ་ནི་སྔར་དཔྱད་བའོ། །རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཤེས
རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་བསམ་གཏན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། །
སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པ་?་ཞིང་མ་སྐྱེས་བའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་མ་སྐྱེས་པས་ན་དངོས་པོ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ན་གནད་བར་མི་འགྱུར། དེ་ནི་སྐྱོན
མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ནི་མི་འབྱུང་བ་མེད་དེ། སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གོ་།སྐད་ཅིག་མར
འཇིག་པ་ལ་ཅིག་ཅར་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་པུ་དང་ཡང་འགྲེལ་པ་མེད་དེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་ཡང་ངོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་ནི་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟ
བུར་ན་དངོས་པོ་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པའི་ཆུང་བ་རྣམས་ཡིན་གྱི། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲོལ་པ་ལས་འབྱུང་བ། རིགས་ཀྱི་བུ་རང
བཞིན་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པ་དང། སྐྱེ་བ་རང་བཞིན་མེད་པ་དང། དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །དེ་ལ་བརྟགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་དང། རྡུལ་ཕྲ་མོས་བརྩམས་པ་དང།
རྫས་དང། ཡོན་ཏན་དང། ལས་དང། སྤྱི་ལ་སོགས་བའི་མཚན་ཉིད་གང་གིས་ཀུན་བརྟགས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས་དེ་ལ་རང་བཞིན་མེད་བའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །དོན་དམ་པ
ལ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རང་བཞིན་མེད་ཅིང་བསམ་པ་མེད་པ་སྣང་བ་མེད་པ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཆུང་བར་དགོངས་པ་ལ་གང་ཡང་བརྟཌ
པ་མེད་པ་བཞིན་པ་དང། བཞིན་གྱི་དབང་དངོས་པོ་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་མེད་ཅེས་སྨྲ་བ་དེ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བར་འབྱུང་བའི་ལས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ?་འདི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཁྲིད
པའི་དོན་གྱིས་ལ་དཀར་གཤེགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲེལ་པར་རྩོད་པའི་གནས་མདོ་སྡེའི་དོན་བཀྲི་བར་མ་ལུས་པར་རྒྱ་ཆེ་བར་བཤད་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བདག་དང
བདག་གིར་ལ་སོགས་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པར་དང་སྤྱིའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པས་གོང་མའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་བའི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ
བས་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སེ་གོལ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པར་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཉིས་པའི་ཆུད་པའི་རྒྱུན་ལ་ཉོན
མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཆི་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤངས་པ་མེད་པ་དང་ཐོབ་པ་མེད་པ་ནི་ཆུང་པ་རང་བཞིན་གྱི་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་དེར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྤངས་པ་དང་ཐོབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་འབྲེལ་བས་ཆད་པ་དང་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བདག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དོན་དམ་པ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལྟར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་སུ་མེད་དེ་།རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྲོ་བ་དང།
གཤེར་བ་དང། དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལའོ། །འདུ་འཛི་མེད་པ་གཅིག་བུ་དགའ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པ་ནི
མི་རྟག་པ་དང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་ཡེ?་ཤེས་པས་སྲིད་པ་དང། ལོངས་སྤྱོད་ལ་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བློ?་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་སྣང་བ་མེད་པ་?
བདག?་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ལ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་བའོ། །མིའི་དབང་པོའི་བྱིན་བརླབས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སྨོན་ལམ་རྣམས
ཀྱིས་རྣམ་པར་སྦྱངས་པ་སྟེ། སྨོན་ལམ་གཉིས་ཆུང་པར་བྱེད་དོ། །གང་གིས་བདུན་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱིས་བར་ཆད་དུ་མ་གྱུར་ཏེ། དང་པོར་ཞལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དང། བཅུ་པར་ཕྱག་གིས་དབང་བསྐུར་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས
འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་པ་ནི་རྟག་པའི་རྒྱུ་ལ་གླེང་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་། སྐད་ཅིག་མེར་འཇིག་པ་ཡང་གང་གི་ཚེན་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེན་རྒྱུ་མེད་ཅེས་ན་ཕྲད་པ་མེད་པ་ལ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་རུང། ཡང་ལན་དུ་སྙེན
པ་ནི་མུར་བྱེད་བ་རྣམས་རང་གིས་སེམས་སྣང་བ་ཉིད་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང། ཡན་ལག་ཅན་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་དང་རྟག་པའི་རྒྱུ་མེད་དོ། །ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་རྒྱུན་བློ་ལ་བཞག་ནས་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས
བརྗོད་པར་བྱའི་དེ་ལྟ་བུར་རྒྱུ་མེད་པར། སྨྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་ཡང་མ་ཡིན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་ཕྱི་རོལ
གྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་མི་ཡིན་པ་ནི་བློ་ལ་ཡོད་པའི་སྒྲའི་དོན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པ་ནི་བྱས་པ་སྟེ་།ཞེས་བྱ་བ་མཚན་མར་བྱེད་བས་དོན་སྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྔོན་གྱི་མཚན་མ་དང་མི་གཟུང་ལ
སོགས་པས་དོན་རྟོགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སྒྲ་དང་དོན་དུ་འབྲེལ་ལ་རྟག་པར་དེས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བསལ་ཏེ། །སྦྱོད་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གྱིས་ནི་སྒྲ་རྟག་པའོ་ཞེས་རྟོགས་སོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མི་རྟག་པ་@141
ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོ?་པ་ནི་རྣམ་པ?་དུ་མར་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །ནོར་པ་མེད་པ་ལ་ནི་རང་གི་དངོས་པོ་གཅིག་སྟེ། རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ནོར་བ་ལ་མི་རྟག་པར་ཡང་བྱེད་དེ་།རྟག
པའི་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་ནི་བྱས་པས་ནོར་པ་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྷག་བར་ཇི་ལྟར་ཆགས་པ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་སོ་སོར་སྣང་བ་དེ་ལྟར
དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ནོར་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ནི། རྟག་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ལ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་བ། གཟུགས་ནི་རྟག་པ་ཞེས
པ་འམ་མི་རྟག་པ་ཞེས་པར་ཀུན་ཏུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ཏེ་། དེ་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པར་རྟོགས་པར་ནི་ནོར་བ་སྟེ། རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་མེད་པས་ན་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་བ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་དུ
མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ལ་རྟག་པ་དང་བདག་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཐ་དད་པས་མི་འབྱེད་དེ། མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་འབའ་ཤིག་པས་ན
དེའི་ཕྱིར་ནོར་བ་རྟག་པའོ། །ནོར་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་བློ་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་སྒྲོ་བཏགས་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུའོ། །འཕགས
པ་རྣམས་ཀྱི་བློ་ནི་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པར་རོ། །དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་སོ་སོར་སྣང་བ་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང། རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་།དེའི་ཕྱིར་ཐམས
@་141བ
ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློ་ཡང་མི་འཇུག་།ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའི་བློ་ཡང་མི་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བའོ། །གཞན་དུ་མེད་དེ་ཞེས་པ་ནི་བྱིས་པས་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཡུལ་དུ་བློ་འཇུག་པས་ན། དེ་ཇི་ལྟ
ཞེ་ན་གྱིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཅུང་ཟད་འཕགས་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དམིགས་པའི་དངོས་པོ། ཇི་ལྟ་བུ་དེ་ནི་རྣམ་པར་འཁྲུལ་པའི་གཟུགས་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཞེས་སོ། །ནོར་བ་དེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི
ལོག་མ་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་པ་ཉིད་ལ་རྟག་པ་དང། མཛེས་པ་ལ་སོགས་པར་སྒྲོ་འདོགས་པས་བྱིན་ཅི་ལོག་གོ་།དེར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་མི་རྟག་པ་དང། མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་པའོ། །དོན་དམ
པར་ན་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ལྟ་བུར་དེའི་རང་བཞིན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མེད་མོད་ཀྱི་། འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང་བདག་དང་བདག་གི་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དུ་སྣང་བ་ཐོབ
བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པར་སྣང་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ལས་ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྲ་བ་དང། གཤེར་བ
དང། དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདུ་འཛི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་པོ་གནས་པར་མོག?་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཕལ་དང་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །བྱིས་པ་དང
མཁས་བདག་ལ་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། དེ་ལ་བྱིས་པ་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །མཁས་པ་ལ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནོར་བའི་མཚན་ཉིད་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདག་གི
དངོས་པོ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི?་བསྟན་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་མུ་སྟེགས་བྱེད་པའི་རྒྱུ
ལས་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ་། དེ་ལྟར་ཡང་མི་རུང་བ་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཆེད་མས་གནོད་དོ?་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གསུང་གི་དོན་བརྟག་གོ་།
གལ་ཏེ་ནོར་བ་དང། སྒྱུ་མ་འདྲ་བ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གཞན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེས་ཀྱང་ཅིར?་འགྱུར་ཞེ་ན། མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟག་པ་དང་།བདག་ལ་སོགས་པ་ནི་ནོར་བ་ཇི་ལྟར་ན་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ཞེས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དགོངས
པར་བརྟག་གོ་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་སྤོང་བར་གསུངས་པ། ནོར་བ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གསུངས་པ་ནོར་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉེས་པ་ཐོབ་བའི་རྒྱུ་མེད་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྒྱུ་མ་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་པ་མ་ལགས་སམ
ཞེས་པ་ལ་བླགས་ཏེ་གསུངས་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྒྱུ་མ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉེས་པ་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ན་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་པ་དང། ཁྱད་པར་དུ་གསུངས་པ་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ལུང
ལས་འབྱུང་བ། འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་དེ་གང་དེ་འདོད་མིན། །ཀུན་རྟོག་འདོད་ཆགས་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་སྟེ། །སྣ་ཚོགས་འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་ལུས་བཞིན་དུ། །དེས་ན་དཔའ་བོ་དེར་འདོད་འདུལ་བར་བྱེད་།ཅེས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་འདི་སྐད་གསུངས་པ། བྲོ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྒྱུ་མ་ནི་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་རིག་སྔགས་ཀྱི་མཐུས་འབྱུང་སྟེ། རང་གི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་མ་ཡིན་ཏེ་།རྟག་པ་དང་བདག་ལ་སོགས་པའི་ནོར་བ་ལྟར
སྒྱུ་མ་འབྱུང་ངོ། །དེ་བས་ན་ནོར་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉེས་བའི་བག་ཆགས་བྱེད་ཀྱི། སྒྱུ་མ་?་མི་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །སྐབས་དོར་ཞེས་པ་ནི་ནོར་བའི་ནང་དུ་སྟེ་ནོར་བ་དང་འདྲེས་ཞེས་བའི་བར་དུའོ། །ཇི་ལྟར་མ་སྟེ།
ནོར?་བའི་རང་བཞིན་སྣང་བ་ལ་རྫས་དང་། ཡོན་ཏན་དང་།ལས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་ཀུན་རྟོག་པའོ། །འཕགས་པ་གང་དག་གིས་མི་གཉིས་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཐར་བ་ཐོབ་པ་དེ་དག་ནི་ནོར་པའི་རང་བཞིན་སྣང་བ་ལ
མཛེས་པ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་ཀུན་ཏུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་གསུངས་པའོ། །ནོར་པ་སྤངས་ནས་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་བར་སྣང་བ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞིགས
ཏེ་ཁང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པར་བྱས་བ་ན་མི་གཉིས་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡོད་པ་དང། །མེད་པའི་མཚན་མར་རྣམ་པར་རྟོག་ན་དེའི་ཚེ་མཚན་མར་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ནོར་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་རིབ་ལེགས་པར་མ་གསོས་བས་མ་དག་པ་ལྟ་བུར་མཚན་མས་ཡེ
ཤེས་བློངས་པར་འགྱུར་རོ། །བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའི་དོན་ཏོ། །སྒྱུ་མ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ལྟར་མིང་དེ། དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ཁྱབ་པས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་དངོས་པོ་ཐམས
ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་བ་གཟུགས་ལས་བརྩམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ནི་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་རྨི་ལམ་དང་མཚུངས་ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་སྣ་ཚོགས
ལ་མངོན་པར་ཆགས་པས་མཚན་ཉིད་ཀུན་རྟོག་པར་བྱེད་ཇི་དེ་ལྟ་བུར་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལགས་སམ་ཞེས་གསོལ་པ། གཟུགས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སུ་ཕྱི་རོལ་གྱིས་ལ་སོགས་པར་བྱིས་པས་བརྟགས་བའི་རྣམས་གྱི་རྒྱུ
མེད་པར་མཐོང་བའི་སླད་དུ་ཞེས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྒྱུ་མི་མཐོང་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པའི་ཆུར་དབྱེ་བ་ན་སྟོང་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དང་སྔགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྱུ་མ་ལ་ཕྱི
རོལ་གྱི་བྱིས་པས་བརྟགས་པ་ནི་ཤེས་པ་སོ་སོར་སྣང་བ་ཙམ་ཉིད་དོ་ཞེས་སོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་རིག་པས་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། ལོག་པ་མྱུར་བའི་གློག་དང་འདྲ་བ་སྟེ། དེས་ན་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བའོ། །ལོག་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བ་ནི
སྟོང་པ་རྣམས་ཏེ་། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ཚད་མའོ། །མྱུར་བའི་གྲོག་དང་འདྲ་བ་དེས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཏེ་།གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རོ། །གང་གིས་རྨི་ལམ་དང། སྒྱུ་མ་དང། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་བར་སྟོང་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཁོང་དུ་ཆུད
པ་དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་། དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པར་རིལ་སོགས་བ་སྟོང་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་བར་བྱའོ། །བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་བའི་མཚན་ཉིད་ཕྱི་རོལ་དང་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་གཉིས
ཀ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་བ་མེད་བས་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྒྱུ་མ་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་བའི་ཆོས་དང་མཐུན་པར
དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་པར་བརྗོད་བར་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་དོ་ཞེས་པར་རོ། །གང་ཡང་མདོ་སྡེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དུ་མར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གསུངས་པ་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གདོན
མི་ཟའི་དོན་དུ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དམ་པའི་ཆོས་འདིར་གླེང་བར་མཛད་དོ། །ཆོས་གང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་དགའ་?་ནི་མོ?་བཤམ་གྱི་བུ་ལས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སོ་སོར་སྣང་བ་མེད་པ་།སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ?
ཚོགས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ན་མ་སྐྱེས་བ་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལགས། དེ་བས་ན་འདི་འགལ་ལོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དགོངས་པའོ་དེར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བའི་ཕྱི་མའི་ཕྱོགས་ལ་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འབྲི་བ་ཏེ་སྐྱེ་བ
ནི་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་རྟོགས་བའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་སེམས་མ་རྟོགས་པར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྐྱེ་བར་ཀུན་རྟོག་བར་བྱེད་དོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་མི་སྐྱེ་བར་མཐོང་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་དང
འབྲེལ་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུ་སྟེ་།ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དེ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་འཛིན་གྱི། རྣམ་པ་མེད་པས་ནི་མ་ཡིན་པས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དེ་ཡང་སུས་སུན་ཕྱུང། ཡོད་པ
ནི་ཡོད་བས་ན་མི་སྐྱེའོ། །མེད་པ་ཡང་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་པ་ཙམ་འབའ་ཞིག་བས་སྒྱུ་མ་སྐྱེ་བ་ནི་ཡང་དག་བར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ
བ་མེད་པའོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་མེད་བ་ལྟ་བུར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མུ་སྟེགས་བྱད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པ་དང་།ཚངས་པ་དང། དབང་བོ་དང།
རྡུལ་ཕྲ་མོའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ལས་བྱེད་བ་དང། བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་རྟོག་པ་ནི་རྟག་པ་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཙམ་དུ་སྣང་བས་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །བསླུ་བའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང
བས་ཡང་དུག་པར་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པས་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །སྒྱུ་མ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ཆུད་བར་བྱེད་བ་དང། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མ་སྐྱེས
པ་ཞེས་བྱ་བས་དངོས་པོ་རྣམས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་ལགས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་དོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། ཡང་དངོས་པོ་བསྟན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་བསྟན་པ་ནི
ལས་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །རྟག་པ་དང་བདག་ལ་སོགས་པ་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ཚིགས་པ་དགག་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟར་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མུ
སྟེགས་ཅན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པ་ལྟ་བུར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང། བདག་དང་ཕྱི་རོལ་ལ་སོགས་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་སུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་བདག་དང་གཞན་ལ་སླུ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ཡང
དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཙམ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །སྒྲ་དང་དོན་ལ་འཁྲུལ་བའི་སྨྲ་བ་པོ་མང་སྟེ། ལ་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་བརྗོད་པ་ཡོད་པའི་སྟེང་དུ་དེར་ཡང་སྒྲ་དང་དོན་རྟག་པར་འབྲེལ་ཏོ་ཞེས་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་གི
རྨོངས་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་སྒྲ་དང་དོན་ཡང་དག་པ་ཁོན་ཇི་ལྟ་བ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བཤད་པར་མཛད་པ། དངོས་པོ་གང་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་པ་སྟེ་གང་བརྗོད་པ་དང། འཇུག་པའི་མཚན་མ་དང། དེ་ལས་གཞན་པ་ལོག
པའོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མིང་སྟེ། ཚོགས་དང། ལུས་དང། གནས་ཤེས་བྱ་བ་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ནི་གཞན་དག་གིས་ཚིག་ཅེས་བྱའི་མིང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་གི་ཚོགས་ནི་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་ཏེ། རྗོད་པའི་དོན་ཞེས
བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་། དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་ལས་དོན་རྣམས་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །བརྟགས་པའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བའི་འབྲུ?་མང་པ་ནི་ཡི་གེའི་ཚིགས་ཏེ། འབྲུའི་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ།།
སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་དག་འབྲེལ་བ་དང། དོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འདོགས་པའི་མཚན་མ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་གོ་རིམ་ཀྱིས་འཁོར་བ་ནི་མཚོ་དང་བྲོ་དང། ལྕུག་མ་དང། ཤིང་ཏ་ལ་ལྟ་བུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རིམ་དེས་མིང་དང་ཚིག་གིས་ཚོགས་རྣམས
སྣང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་བརྟགས་པ་རྟོགས་པར་བྱད་ཀྱི། ལུང་སྟོན་པས་སྒྲ་གསལ་བར་སྣང་བ་བྱེད་བར་ཀུན་བརྟགས་པ་དང། ?་བ་ཅན་གྱི་ང་རོས་ཡི་གེ་སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །?་དང། ཡི་གེ་ཡང་ཐ་དད་པར་མི་དམིགས་པས་ན་སྤྱོད་པ།
ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་སུ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སླུ་བར་བྱེད་དོ། །ཡི་གེའི་རིམ་པ་གཏོགས་པར་སྒྲ་རྒྱས་པ་ལ་རིམ་མེད་པ་ལ་རྗེས་སུ་གཟུང་བས་དོན་རྗོད་པར་ཡིད་མཆིས་སོ། །ཚིག་ནི་མིང་དུ་འཇུག་།མིང་ལས་དོན་གསལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས
སྐད། མཆོག་གང་དག་ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་ནི་རྣམ་གྲངས་པས་ན་དེ་མ་གཏོགས་པར་མིང་མེད་དེ། བརྟགས་པ་ལ་བལྟོས་ཏོ། །དེར་འདུས་པ་ལས་མིང་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །ཡང་དག་པར་ཡི་གེ་མ་གཏོགས་བར་མིང་ལ་སོགས་?
ཕྱིར་མཚན་མ་ལ་བལྟོས་ཏེ་དེའི་གོ་རིམ་ཀྱིས་མིང་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཏུ་གདགས་སོ། །ཚིག་གི་དབང་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཞུགས་ན་དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བརྗོད་པའི་དོན་འབྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་མཛད་དེ། སྔ་མ་ནི་སྨྲས
པ་བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྟག་གོ་། གཉིས་པ་ནི་འདུས་པ་སྨྲ་བའི་བརྗོད་པར་བརྟག་གོ་།དེ་དག་བརྟགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་རྗོད་བའི་དོན་བླངས་ཏེ། རྗོད་པའི་ནང་གི་ཡན་ལག་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ལས་ཆག་དགར་ཏེ། ཚིག
ཡྡང་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གཉིས་པོ་ནི་ཚིག་དང་ཚིག་གི་དོན་བླངས་ཏེ་འདུས་པའི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་ནི་ཚིག་ཁྱད་པར་དུ་ནི་རྗོད་པ་སྟེ་།ཚིག་གཞན་དང་འབྲེལ་བར་དེ་ལྟར་སྨྲས་པ་@145
ལས་གང་ལྷག་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པའི་དོན་ཞེས་སོ། །ཡང་ན་འབྲེལ་པ་ནི་རྗོད་པའི་དོན་ནི་ཞེས་པའོ། །གཞན་སེལ་བར་བྱེད་པ་ལ་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་རྗོད་དེ། དེ་ལས་གཞན་པ་ལོག་པ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །མིག་ཐུག
བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ན་རྗོད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའོ། །ཚིག་གི་ཚོགས་འབའ་ཞིག་དབྱེ་བར?་མི་ཟད་དེ་མིང་གི་ཚོགས་དབྱེ་བར་ཡང་སྟོན་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མིང་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་སོ། ། ལ
སོགས་བ་ནས་ཧའི་མཐར་ཐུག་གི་བར་དུ་སོ་སོར་རེ་རེའི་མིང་དུ་འདུ་ཤེས་པ་སྟེ། ཨ?་ཞེས་བྱ་བ་དང། ཀ་ཞེས་བྱ་བ་དང། ཧ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ཡི་གེའི་ཚོགས་ནི་ཨ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཧའི་མཐར་ཐུག་པ་ལ
སོགས་བར་སོ་སོར་འབྲེལ་བའི་འབྲུ་རྣམས་ནི་མིང་གི་འདུ་ཤེས་སུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །ཐུང་དུ་དང། འདྲེན་པ་དང། རིང་དུ་འདྲེན་པའི་དབྱངས་རྣམས་ལ་ཡི་གེའི་མིང་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི
མཚན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པས་ན་སྣང་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཚིག་ནི་ཐུག་པའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཚིག་དེའི་དཔེ་རྣམས་ནི་གླང་པོ་ཆེ་དང། རྟལ་སོགས་པའོ། །མིང་དང་ཡི་གེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས
སོ། །མིང་གིས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་སྒྲའི་དོན་དུ་བརྟགས་པ་ལ་དོན་དུ་མ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ཡི་གེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བར་བྱེད་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་མ་དང་རྣམ་གྲངས་སོ། །མིང་ཚིག
གི་རྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་ཚིག་གིས་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །སྨྲ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དུ་མ་ཡོད་བས་ན་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཚད་མའོ། །རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ནི་རང་བཞིན་གསུམ
@་145བ
གྱི་སྟེ། དེར་བློ་མེད་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་དྲི་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་སྨྲ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་ལས་མི་རྟག་པ་ཅི་གཞན་ནམ། འོན་ཏེ་ཅི་གཞན་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན
འདས་ལ་སྨོན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་བ་ལས་མི་རྟག་པ་ཉིད་གཞན་པ་དང། གཞན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་དྲིས་པ་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལུང་མ་བསྟན་པས་ན་བཞག་པར་བྱ་བའི་?་འཛེར་ཏོ། །ལུང་མི་སྟོན་པར་སྨྲ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན
རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཕྱོགས་གོས་པ་རྣམས་འགྱུར་བར་སྨྲ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་སྲོག་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ལུས་ཞེས་ཏེ། སྲོག་ཇི་ཙམ་པ་ལུས་དེ་ཙམ་ཉིད་དེ་འདུ་བ་དང་ནི་གྱེས་པ་དང། སྲོག་ནི་ལུས་ཀྱི་ཚད་ཅན་ཏེ། དེ་ནི་རིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས།
ནམས་ཀྱང་ཕྲ་མོ་ཡོད་མ་ཡིན་ཞེས་སོ། །རྒྱུ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་དང་།ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་དང། གཅིག་པ་དང། ཐ་དད
པར་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་ཅེས་རྟོག་གོ་། དའི་གསུང་རབ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཉིས་ཀ་དང་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པའི་གསུང་རབ་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་བསམ་དུ་མེད་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གཟུང་བ་དང། འཛིན་པ་དང། མི་ལྡན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པར་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་ཡོད་པ་དང་།མེད་པ་དང། རྟག་པ
དང། མི་རྟག་པ་དང། གཉིས་ཀ་དང། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་གོ་།གང་ན་འཛིན་པ་དང། གཟུང་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་གི་།དའི་ཚུལ་གྱིས་མི་གཉིས་པར
སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་ལུང་མི་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞག་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱེད་པ་མེད་པས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་རང་དང་སྐད་ཅིག་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བྱ་བ་དང། བྱེད་པ་དག་མངོན་པར་འབྲེལ་ཏེ
འབྲས་བུ་མི་སྐྱེས་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ་དེ་མཐག་པ་ཙམ་གྱིས་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་?་བཱ་ཞིག་གོ་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཞན་པ་ཡང། གཞན་པ་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་མི
རིགས་པས་ནི་དེ་ནི་དེར་སྔར་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་བླང་བ་མེད་པ་དང། དོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་མང་པོར་རབ་ཏུ་དགྲོལ་བ་ལ་བལྟོས་ཏེ་དོན་ཆུང་བར་བྱའོ། །རང་དང་སྤྱིར་མཚན་ཉིད་བླང་ན་ཞེས་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནའོ་།བླང་དུ
མེད་པ་ནི་སྒོ་རྣམ་པ་དུ་མས་ཀྱང་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་འམ་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཀུན་རྟོགས་པ་དེ་ནི་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པར་མི་རིགས་སོ། །གཅིག་ལ་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི
ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ། མི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམས་པ་ཅིས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་བཞིན་གྱི་གཉིས་པར་གསུངས་པས་ན་རང་བཞིན་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད
དེ་། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་གཉིས་སུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་འོང་བ་མེད་བས་ན་བླང་དུ་མེད་དོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པས་ན་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དོར་བར་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས
ཅད་ཀྱིས་འོད་བ་དང། འགྲོ་བ་དང་བྲལ་པའོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། །འགག་མེད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང། །རྟག་མེད་ཆང་བ་མེད་པ་དང། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་བ་མེད། །གང་རྟེན་བརྟེན་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས?
པོ་རྣམས་གཞན་དུ་ནི་འགག་པར་རྟོག་སྟེ། རེ་ཞིག་ན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་སུའི་འགག་པ་རྟོག་པར་བྱེད།
མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་མི་རྟག་པ་ཡོད་པས་ཞེས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། ?་དང་།མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ནི་མི་རུང་ངོ། །འོན་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན་ནི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དུ
གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་སྐད་ཅིག་མ་དྲུག་ཏུ་གནས་པར་ཡང་ལན་སྨྲས
པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་བར་གྱུར་པ་མགོ་གཅིག་གཅིག་ལུང་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་སྤྱིར་ལུང་བསྟན་པས་སོམ་ཉི་རྣམ་པར་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཞིག་དྲི་བ་ཡོད་པ་ནི་འདྲི་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྡུས་པའི་དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ
སྟེ་བཟུང་བའོ། །རྩོད་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་བལྟོས་ཏེ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་བཞག་པའོ། །ཤེས་རབ་ལ་བལྟོས་ཏེ་གང་ཟབ་མོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལུང་བསྟན་པར་མཛད་པའོ། །གྲངས་ཅན་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པས་ལུང་མི་སྟོན་པ་རྣམས
ཇི་ལྟ་བུར་སྨྲས་པ་དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གནས་དང་གནས་པ་གཞན་པ་ནི་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །སོ་སོར་གྲུབ་པའི་རྣམས་སྦྱོར་པ་དང། སོ་སོར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམས་ནི་ཕྲད་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ལ། ཕྲད་པའི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལ
གནས་པའི་རྫས་དང། ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་གཞན་དུ་གྲུབ་པ་ཞེས་སྨྲ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཕྲད་པའི་རྒྱུའི་རང་བཞིན་ཡང་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་དོ། །སོ་སོར་གྲུབ་པ་རྣམས་ལ་ནི་བུམ་པ་དང་།སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་དུ་ལུང་བསྟན་དུ
ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞིང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱུར་ཏེ། ས་ནས་སའི་མཚན་ཉིད་ལས
འདས་པ་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འབྱེད་པའོ། །འཇུངས་པ་ལ་སོགས
པ་ནི་མི་མཐུམ་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ས་དང་སར་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེས་སའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་མཐུན་པ་ལས་འདའ་བ་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པ་ཆུང་དུ་དང། འབྲིང་པོ་དང་།ཆེན་པོས
བཅུས་གཏོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང། འབྲིང་པོ་དང་ཆུང་ངུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྦང་བར་བྱའོ། །ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགྱུར་པ་དང། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འགྲོ་བའི་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་པར་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ
ཞེས་ཏེ། དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འགྲོ་བའི་ལུས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཆུད་པའི་སྐུ་སྟེ། གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཁྱེན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་བཞིན་གྱིས་ནོར་བུ
ལྟ་བུར་ཆོས་བཤད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་འཚོ་བ་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐ་མ་དང་།བར་མ་དང་།མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཆུད་དུ་དང་།འབྲིང་པོ་དང། ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར
འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་མྱོས་པས་བསླད་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་གནས་ཞེས་པའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ། དམ་པའི་ཆོས་པུ་ནུ་རི་ཀ་ལས། སྣང་བའི་རྒྱུར་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་
པར་ད་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་པས་ན་དེ་འདི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །སྲེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཏེ་།འཁོར་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ཉིད་ནི་ཐད་པའོ། །མ་རིག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་བྲལ
ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་དེ་དག་གི་ཐར་པ་ནི་འགོག་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་འདྲ་སྟེ་།ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མདས་སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་གྱིས་སད་དེ་།སྣང་བ་བཅས་པའི་བྱང
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བྱེ་བྲག་གིས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཞེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང་བྲལ་ཏེ་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་ལམ་གྱིས་ཆེན་པོ
དང། བར་མ་དང། ཆུང་དུའི་སྦྱོར་པ་རྣམས་རྙོག་པའི་མཚན་ཉིད་སྤོང་པས་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དང་བྲལ་ནས་ཆུ་རྣམས་ཀྱི་རྙོག་པ་རབ་ཏུ་དང་བ་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དོ།།
གཞན་གྱི་དབང་གསལ་པའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ལ། གང་སྣང་བ་མེད་པའི་རྟག་པ་དང། བདག་དང། རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་ལྔའི་བདག
ཉིད་ལ་ཁྱབ་པ་དང་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་དེར་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཡོད་མེད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་ཀའི་རང་བཞིན་དུ་ཡང་ཡོད་པ་མ
ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་གསུངས་པ་།ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་པས་ན་ཞེས་ཏེ་།གང་གིས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་དེས་ན་ཀུན་བརྟགས
བའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡང་དག་བ་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཡང་ཆུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན
ནོ། །གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་གསུམ་པོ་ཡང་ཡུལ་མེད་པ་སྟེ། དེས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཀུན་རྟོག་པའོ། །རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ།
བརྟགས་པ་ཡི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་ཏེ། །གཞན་དབང་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །མི་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམས་སྤངས་ཏེ། །གང་ཚེ་གཞན་དབང་དག་པ་ནི། །གྲུབ་པ་དེ
བཞིན་ཉིད་བཤད་པར། །མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེར་ངས་སྨྲས་སོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པ
དང། སྐྱེ་བ་རང་བཞིན་མེད་པ་དང། དོན་དམ་པ་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པ་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་གང་དག་གིས་ཀུན་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་གིས་ཀུན་བརྟགས་པའམ་མ་སྐྱེས་པ
ན་མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་རང་བཞིན་མེད་དེ། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཁྲུལ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་གསལ་བར་སྐྱེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི
?་དཔྱད་དེ་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གནོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །དོན་དམ་པ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཞིང་རོ་གཅིག་པར་འགྱུར་བའི་ཆུད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས།
བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ་། ཆོས་ཉིད་རྒྱུན་ཏུ་གནས་པ་ལ་ནི་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་བཙུན་གཙོ་བྱམས་པས་བཤད་པ། གཉིས་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི། །སྟོང
པ་ཡིན་ནི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་སོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་ཅེ་ན། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆུད་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་དེའི
འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་བྲལ་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ་།གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་སྟེ་ལང་ཀར་གསུངས་པ་དང་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བཤད་པའི་ཚུལ་དུ་རང་བཞིན་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་བཞག
པ་མི་རུང་ན་ནི་དེའི་ཆེ་རང་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཟོ་འབའ་ཞིག་སྟེ། རྟོག་པས་སྨྲ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་གྲུབ་པ་ཞེས་སྨྲ་ཞིང་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་བས་ན་གཞན་གྱི་དབང
དོ་ཞེས་པ་དེ་ན་འིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གིས་གནས་པ་སྟེ་།མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྤྲོས་པར་བྱེད་པའོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་གསལ་བར་སྣང་བ་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་རིག་སྟེ། དེ་ནི་འདི
སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་རྐྱེན་གཞན་དག་གི་དབང་དུ་གྱུར་ཅིང་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་ལ་བལྟོས་པ་མ་གཏོགས་པར་དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི
དབང་དུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ངོ། །མི་གཡོ་བ་དེ་ནི་རོ་གཅིག་པར་འབའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་པོ་ནད་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་གསེར་ལྟ་བུར་རྐྱེན་གཞན་གྱིས་འཕངས་པའི་གློ་བུར་@149
གྱིས་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པ་ལས་འབྱུང་བ། རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་མོར?་མ
པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སུས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དེ་དེ་ལྟར་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཚིག་གི་དོན་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཁོར་བ་རྣམས་?་ནི་མ་རིག་པ་དང། ལས་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས
ཀྱི་སྣང་བའོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དགེ་བའི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་དག་བ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་ཞིང་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ
ཞིང་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ལས་འབྱུང་བ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྟོན་པས་བརྟགས་པའི་ཚིག་གོ་།དབང་པོ་ལ་སོགས་པ
སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པས་ན་འདུས་མ་བྱས་ཏེ་། ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་ཡེ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐད་ཅིག་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་དངོས་པོར་དངོས་པོར་འཛིན་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་པར
འཇིག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱུར་པའི་འོག་ཏུ་རྟག་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྤོང་ངོ། །དངོས་པོར་འཛིན་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོར་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་པར་དེར་བསྣན་ནོ། །གཞན་དུ་ནི་དངོས་པོར་འཛིན་པ
མེད་པར་མི་རུང་སྟེ་། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལས་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་།གཟུགས་ལའང་མ་ཞུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མདོ་སྡེ་འདིར་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི
@་149བ
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་བལྟ་བ་ནི་ཆོས་ལས་བདག་མེད་པ་སྟེ་།ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སུན་དབྱུང་བར་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་ལུས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ནི། །ཕུང་པོ
བཞི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལས་གཟུགས་མེད་པས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུར་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུར་གསུངས་པ་འབྱུང་བ་དང་།འབྱུང་པ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སོ་སོར་སྣང་བ་ལས་ཞེས་པར
འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ཡང་ཕན་ཚུན་གྱི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་འབྱུང་བ་རྣམས་ཚོགས་པར་འདུས་པའི་གཟུགས་ནི་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་།དེ་ལ་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་ནི་འབྱུང་བ་རྣམས་སུ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་ཞེས
སོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་ཕན་ཚུན་དུ་རྒྱུ་ལ་བྱེད་པ་ནི་རིམ་དུ་མི་སྐྱེའོ། །གསུངས་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་།ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོར་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལྡོག་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་དང་།རྟག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པའི
ལྟ་བ་མཐོང་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་མཁྱེན་ཏོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་གཏོགས་པར་མི་རྟོགས་སོ། །འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་ཆོས་ཁོར
དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་མཐོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དག་ཀྱང་མ་དག་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུའི་ཚིག་སྟེ། སྟོན་པ་གཞན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་དང་མི་མཛས་པ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོ་བའི་རྒྱུ་སྨྲས་པ་ལ། རྟག་པ་དང། བདག་དང། ཚངས་པ་དང། དབང
པོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ཞེས་ཏེ་། དག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་དག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ནས་དེ་དག་གི་གཙུག་ལག་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་རྟག་པ་དང་།བདག་དང། བདག་གིར་ཆགས་པའི་མ
རིག་པ་དང། ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དེ་ཤིན་ཏུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྙེམས་པ་མི་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རབ་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས
དཔའ་ཨི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་སའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་རོ། །གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་སྐྱེ་བ་ལན་ཅིག་བས་ན་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོངས་པའོ། །དུས་གསུམ་གྱི་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོངས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། འདས
པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་དང་།མེད་པར་མི་འཇུག་པ་སྟེ། གང་གིས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་གནས་སུ་འཇུག་པའོ། །དེས་དུས་གསུམ་གྱི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཚིག་གི་དོན
མི་སྣང་ངོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་པ་དང། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་དང། ལྟ་བའི་ཉེས་པ་བག་ལ་ཉལ་བ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་།རྒྱུ་མེད་པས་ན་འབྲས་བུ་འང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ཚེ་ན་དེ་སྤངས་པས་ནའོ། །དགྲ་བཅོམ
པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་རེ་རེར་བསམ་གཏན་དང། བསམ་གཏན་དུ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་སྤངས་པས་ན་མི་གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ནི
དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཞི་པ་ཕྱོགས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ་སྟེ། ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་གང་དགེ་བའི་རྩ
བ་ལ་གོམས་པ་དེར་འཕགས་པའི་ཉན་ཐོས་དེར་རྨོངས་ཤེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྡོང་པོས་བརྒྱན་ལས་འབྱུང་བ། མཉན་དུ་ཡོད་པ་ན་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཚེ་འཕྲུལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོད་པ་མ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་ཉན
ཐོས་དེ་དག་གི་མི་མཐོང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་། དམུས་ལོང་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་ཅན་ཞེས་པ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པས་འཁོར་བ་དང་འབྲེལ་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ
སྤངས་པར་གྱུར་ཏེ་། གང་དག་ལ་སྙིང་རྗེའི་ས་བོན་ཡོད་པ་དེ་དག་དེ་ལས་རབ་ཏུ་ས་དེ་ད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སྤྱོད་པས་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ཕྱ་བར་ནུས་ཀྱི། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞི་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ
བ་ནི་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འཕྲུལ་པས་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ། ཉན་ཐོས་དང་ནི་རྒྱལ་བ་ཡི། །གང་དེ་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་རྩེ་བདག་གིས། །སྤྲུལ་པ་དེ་དག
སྟོན་པའོ་ཞེས་ཏེ་། འཕྲུལ་པས་སྤྲུལ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ་།རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པའི་གནས་གཞན་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །གནས་གཞན་ནི་འབྲས་བུ་ཞུགས་པས
རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོགས་པ་འཇུག་པས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་བསྟན་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་དོན་དམ་པར་ཅིའི་སླད་དུ་མ་མཆིས་ཞེས་པ་དང། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་གསུངས་པ་འབྲས
བུ་ཐོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དང། བསམ་གཏན་དུ་བྱ་བ་དང། བསམ་གཏན་པ་རྣམ་པར་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་པ་དང། གསུངས
པ་རང་གི་སེམས་སྣང་བར་གཏོགས་པས་ཞེས་ཏེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལས་ལྷག་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་།ཕྱི་རོལ་གྱི་བསམ་གཏན་དུ་བྱ་བ་མེད་ན་ཡང། བསམ་གཏན་དང། བསམ་གཏན་པ་ཇི་ལྟར་ན་ཡོད་དེ་།ཡང་དག
པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་དང་རིག་པ་པོ་མེད་དོ། །གཉིས་སུ་གྱུར་ཅིང་ཞེས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་གཟུང་བའི་སྐྱོན་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཆགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྨོངས་པ་མི
སྤོང་སྟེ། རྒྱུ་དེ་ཉིད་ལས་སྲིད་པ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དགོངས་པ་བརྟག་གོ་།རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལྡོག་པར་བྱ་སྟེ། ཞེས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་དང་ནང་གི་གཟུགས་སྣ
ཚོགས་སུ་སྣང་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ན་ཁང་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་མཛའ་ཡས་སོ་ཞེས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་སུ་ཚོར་བ་ཙམ་དགག་པའི་ཕྱིར་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྒྱུ་ལས་འདའ་
བ་ནི་སེམས་ལ་ཡོད་པའི་མཚན་མའི་རྣམ་པའི་ཆུད་པ་མ་གཏོགས་པར་འགོག་པ་མི་རུང་ངོ། །དེ་ཞེས་པ་ནི་རང་གི་སེམས་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སེམས་ཙམ་པའི་ཕྱིར་རོ།།
འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེའི་མཚན་མ་ཡོད་པས་དམིགས་པ་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཙམ་ཉིད་མི་རུང་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སེམས་ཙམ་ལ་ནི་མཚན་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ན་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ
མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་གཉིས་པར་རིག་པ་ལ་མི་རྟག་པ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སུ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་མ་འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད
ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་བསམ་གཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཛའ་བཞི་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞིའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་སྟེ་དེ་དག་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན
ཆུད་པ་ཐམས་ཅད་མི་གཉིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བློ་སྟེ་།དེས་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང
བ་མེད་པ་དང། བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་གིས་ཀྱང་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱའོ། །གང་དག་སྲ་པ་དང། ཚ་བ་དང་གཤེར་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟག་པའི་མཚན
ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་རྟོག་པ་དེ་དག་གིས་བརྟགས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཡི་དམ་འཆའ་བ་དང། རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དང། དཔེ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ།
ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་བློ་རྟོག་པ་དོན་གྱི་བྱ་བ་སྡུས་པའི་ཕྱིར་བྱུང་བ་རྣམས་ཡོད་དོ། །དེ་དག་མེད་ན་ནི་ཚིག་པ་དང་གཅེས་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་བསླུ་བས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ་།མྱ
དམ་གྱི་སྨིག་རྒྱུ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་སྟེ་ཐམས་ཅད་དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ན་ནི་བསླུ་བས་ཁྱབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྲུབ་པོ་ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པ་ཡང་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་སྨིག་རྒྱུ་དང་མཚོལ་སོགས
པར་བསླུ་བ་དང་བསླུ་བ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་དམིགས་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སོ་སོར་སྣང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པ་བྱུང་བ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་གང་འཛིན་པ་ཡིན་པས་དེས་གང་མངོན་པར་ཆགས་པ་དེ་ནི་རབ
ཏུ་འཇོག་པའི་བློ་ཞེས་བྱའོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་བློ་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཇུག་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་གང་སྤྱོད་པ་སྟེ། སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྗེས་སུ་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་ཅིང། མི་གཉིས
པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །སྤྱོད་པའི་ས་ནི་ཐོབ་པ་དང་སེམས་པ་སྟེ། དེ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པར་?་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་རྟོགས་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་?
སའི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་། ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐོག་མའི་མཛའ་དང་ཐ་མའི་མཛའ་ཞེས་པ་ནི་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་སྟེ། འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ས་བཅུའི
བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཚོགས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དང། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ས་ཐོབ་ནས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འོད་ཟེར་གྱིས་མཛེས་སོ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ།།
གང་འདི་འབྱུང་བ་དང། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དེ་ནི་མིང་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་སྟེ་།རྒྱུ་གསུངས་བ་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་།སྔར་ཕྱི་རོལ་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་།མཛའ་བཞིའི
ཚུལ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་བྲལ་པར་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནས་ཞེས་པར་ནི་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ། །ཐ་དད་པའི་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པས་སོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་སྐྱེས
པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་པ་ནི་རང་བཞིན་ཀྱིས་འོད་གསལ་ཞིང་གསེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་རང་གི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པོ། །གཤེར་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པར?་རྟོག་པ་ནི་བྱིན་བདུ་སྣང་བའི་ཆུའི་ཁམས་སྐྱེད་དོ། །ཆ་བ་ནི་མེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ།།
ལོག་པ་ལ་བརྟེན་པར་ཆགས་པས་ནི་ཞེས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བདེན་པར་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་རྣམ་པར་ཉིད་ལ་རབ་རིབ་ཅན་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་ཕྱི་དང་ནང་གི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས
ཏེ། འཛིན་པ་དང་།གཟུང་བའི་རྣམ་པར་ཉེ་བར་རྟོག་པ་དེ་ལས་ཕུང་པོ་ལྔ་འབྱུང་ངོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་ཚིགས་དང་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ལ་གང་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྲེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འདོད་པས་རྒྱུན་གྱི་མཚན་ཀྱི
རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་མཆམས་སྦྱོར་བར་འབྱུང་ངོ། །མི་འབྲལ་བས་ན་གང་ན་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ན་འབྱུང་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་།དེས་ནས་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བ་ལ་གནས་པའི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོར
སོ་སོར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གཤེར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཤེས་པ་རྣམས་ཡོད་ཀྱི། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ས་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་རྟག་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མེད་དོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་ཀུན་ཏུ
བརྟགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ན་མ་མཆིས་ཞེས་ཡོངས་སུ་ཞུས་པ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་སོ། །དངོས་པོ་ནི་ཆག་གི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། དེར་མཚན་མ་ནི་མངོན་རྟགས་ཏེ་འཇུག་པའི་མཚན་མ་རིགས་དང། ཡོན་ཏན་དང་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ།།
འདིས་མཚན་མར་བྱེད་པས་ན་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དོ། །དེས་ཀྱང་རྫས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་འཛིན་ཏོ། །དབྱིབས་ནི་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་དང། ཟླུམ་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་ནི་འདེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྦྱོར་བ་ནི་འབྲེལ་པའོ།།
རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ལས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། རྡུལ་གཉིས་དང་རྡུལ་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་རིམས་ནི་ཐོག་མར་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ནི་རྫས་གཞན་རྩོམ་པ་དང་ཡོན་ཏན་རྣམས
ཀྱང་ཡོན་ཏན་གཞན་རྩོམ་མོ། །ད་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པས་དངོས་པོའི་མཚན་མ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་ནི་རྭ་དང་ལྡན་པ་དང་།ནོག་དང་ལྡན་པ་དང་།ལྐོག་ཤལ་དང་ལྡན་པ་དང། མཇུག་མ་དང་?་ལྡན་པ་ནི་བ་ལང་གི་མཚན་མའོ། །དངོས་པོ་ལ་@153
རྣམས་པ་གཉིས་ཏེ་རྫས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང། སྤྱིའི་དངོས་པོའོ། །དེ་ལ་བ་ལང་ཁོ་ན་དང། བ་ལང་གི་རྫས་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་རྒྱུ་རྣམས་ཏེ། ངེས་ན་དངོས་པོའོ། །རྫས་ཀྱི་དབྱིབས་དང
ཡན་ལག་རྭ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཚན་མའི་མཚན་མའི་ཉིད་གཟུང་ངོ། །རྡུལ་གཉིས་དང་རྡུལ་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་?་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་པར་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པས་སྐྱེའོ་ཞེས་གཞན་གྱིས་གྲུབ་པའི་མཛའ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྔ་མའི
ཕྱོགས་སོ། །རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཕྱི་མའི་ཕྱོགས་སུ་གནས་པའོ། །མཚན་མ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་གང་དག་ལ་ཚད་ལ་སོགས་པའི་མཚན
མ་གཟུང་དུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་རྫས་སུ་རྩོམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལུགས་སོ། །ཕན་ཚུན་དུ་མི་མཐུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི?་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་སྟེ། སྲ་བ་དང་གཤེར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ
རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་པ་དེར་གྲངས?་སུ་འབྱེད་པའི་ཐ་སྙད་དོ། །དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འཛིངས་པ་ལས་འདས་ཤིང་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག
པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་གཞན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཆུང་པ་མེ་ལོང་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ཕྱི་རོལ་ན་མེད་དོ། །འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པ་ནི་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར
རིག་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་ནི་ཕུང་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བགེགས་དང་འཁྲུལ་བའོ། །རྣམ་པར་བཟློག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོར་ནས་སོ། །རབ་ཏུ་དབྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དོན
@་153བ
དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པའི་ཆུད་པ་བསྟན་པར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཁོ་ནར་ཅི་ཡང་མེད་ན་བདེན་ནོ་ཞེས་ཆོས་གལ་དབེན་པར་བསྟན་པར་བྱ་ཞེས་པ་ལ། དབེན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་གསལ་བར་བསྟན
པས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གཞན་རིགས་པ་དང་ལྡན་པར་བརྟག་ཏུ་ཇི་ལྟར་རུང། དབེན་པ་ནི་ཅི་འང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དབེན་པའི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་།དངོས་པོ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའི
མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ན་རྣལ་འབྱོར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཞི་བ་དང། རོ་གཅིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་བདག་དང་བདག་གིས་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པར་བརྗོད
དུ་མེད་ཀྱང་ཞི་བ་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་གོ་། མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་པ་ནི་ཚངས་པའི་སྤྱིའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་སྣ་ཚོགས་སུ་གསལ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས
རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་སྨྲས་པ། ཚངས་པའི་འདི་ནི་སྒྲས་སྤྲུལ་པ། །སྒྲ་ཡི་མཐུར་ནི་རྣམ་པར་གནས། །སྒྲ་ཙམ་ལས་ནི་བྱུང་བ་ཡང། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་ཞི་བར་འགྱུར་ཞེས་སོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོག་པའི་མྱ་ངན་ལས
འདས་པ་ནི་རང་བཞིན་སྐྱེས་བུས་བཟུང་བ་ལ་། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་འབའ་ཞིག་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་ནས་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་འདི་གཞན་ལ་བདག་ཀྱང་གཞན་ནོ་ཞེས་ཏེ་གྲངས་ཅན་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས
པའོ། །བཞི་པ་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་མཛའ་མའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་།གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུན་འཆད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཕུང་པོ་མེད་ན་བདེ་བ་མཆོག་ཅེས་པར་རོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་ན་མུ་སྟེགས
ཅན་གྱི་མཛའ་མ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དེའི་གསུང་རབ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་ཆོས་བཤད་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཚུལ་དུ་བསྟན་པ་ནི་དགོངས་སོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གསུངས་ལས་ངེས་སོ། །ཆོས
ལས་བདག་མེད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཟློག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཉིད་རྒྱུ་དང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་རྣམས་ཞེས་པ་ལ་།དེ་ཞེས་བྱ
བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་གང་དག་གིས་རྒྱུ་དང་དམིགས་པ་ཡིན་ཞེས་ཚིག་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་རྟོག་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་རྒྱུ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ་དམིགས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུ་དང་དམིགས་པར
མཚུངས་ཀྱང་བདུན་གྱི་ནང་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཛའ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྡོག་པ་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་།དེར
ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྡོག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་དུ་མི་རྟོག་པ་མེད་པས་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་ཏེ་ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་རུང། ཇི་ལྟར་འདིའི་འོག་ཏུ་གསུང་པ། རྣམ་རྟོག་རྣམ་ཤེས་བཟློག་པ་ན། །ད་ནི་མྱ་ངན
ལས་འདས་པའོ་ཞེས་པ་སྟེ། དེས་ན་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་མཁྱེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་འདུས་པས་བརྟགས་པའི་དོན་གསོལ་བའི་ལན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས
ཀྱི་སྒྲ་དང་དོན་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཡིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། ཞེས་པ་ནི་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་རང་དབང་གིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར
ཤེས་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འབྱུང་བ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་རྣམས་རབ་ཏུ་གསོ་བར་བྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ལ་ལང་བདག་དང་བདག་གིས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཁྱད
པར་དུ་འབྱུང་ན་ནི་དེར་ཉོན་མོངས་པའི་ཡིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཆགས་ཞེ་ན། ངར་སེམས་པ་ལྟ་བུར་རྗེས་སུ་ཕྱི་ནས་འཇུག་སྟེ། ཇི་ལྟར་དང་འདི་ངའི་ཞེས་པར་རོ། །སོ་སོའི་ངེས་པའི་ཡུལ
ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེS་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཡིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། ཅིག་ཆར་འཇུག་གི་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་འདུས་པ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེས་པ་ལ། ལུས
ཐ་དད་བ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་སྔ་མ་དང་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེ་ན། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་འདུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན
ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང། གནས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་དང། དེ་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་སོ་སོར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས
ན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་གཉིས་རྣམ་པར་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །གཅིག་གི་རྒྱུར་གཅིག་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་སོགས་པ་དང། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོར་མྱ་ངན་མི་འདའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཉིས་པའི་དོན་དམ་པའི
རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའ་ཨོ། །རྡོ་རྗེའི་སྐུའི་སྐུ་གདུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་བྱ་བས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཞིབ་མོར་ཕྱེ་བའོ། །སེང་གེ་ཉལ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྣམ་རྟོག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས།།
བཟློག་པས་མྱ་ངན་ང་འདས་སོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པ་ནི་སྒྲ་ཉིད་དོ། །སྙན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱངས་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བརྗོད་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །གང་ཅི་ཡང་རུང་བར
སྨྲ་བར་བྱ་བ་ཞེས་པ་ནི་སྤྱིའི་རྣམ་པར་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་གཉིས་པ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་གང་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །གང་ཅུང་ཟད་མྱ་དམ?་གྱི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་བ་ཆུར་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་རི་དགས་སྐོམ་པ་ལྟ་བུའི་སྨྲ
བར་བྱ་བ་དེ་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་རང་བཞིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་གསལ་བར་བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ལ་སོགས་པའོ། །
འདི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ནི་འདི་བཞིན་པ་ཉིད་དུ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་ལྷག་མས་བཤད་དོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པའོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཏ་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་མཚན་མས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ
ངེས་པས་སོ། །གང་ན་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཀློག་པ་ལ་དེར་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཁྱབ་པར་སྨྲ་བ་ནི། གང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་འམ་འཐད་དོ་ཞེས་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་མཚན་མ་ལ་དེ་ལྟར་གསུང་བར་དགོངས་པར་རྟོག
གོ། རིག་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་གང་དག་གིས་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ལ་རེག་པས་ན་མཐོང་བ་དང་རེག་པ་དོན་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་ཏེ། རྩོད་པའི་རྣམ་བར་གཟུང་བའི་དུས་ན་བདག་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། བདེ
བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དུ་མྱང་བ་ཐ་དད་པར་དབྱེ་བ་ན་ཆུང་པ་མ་གཏོགས་པར་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྐྱེ་བ་ནི་གྲངས་ཅན་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །མི་སྐྱེ་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ས་དང་ཆུ་དང
མེ་དང་རླུང་གི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་བྱུང་བ་སེམས་ཅན་རྐྱེན་དེ་དག་རྣམས་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པའི་ལུས་ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ན་ཆུད་པའི་རྒྱུ་ལས་ཆུད་པ་གཞན་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟར་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་མེད་པའི་ལུས་ཏེ། ཆུད་པའི་རྒྱུ་ལས
རིག་པ་སྐྱེ་པ་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །གཉིས་པོ་གང་དང་གང་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་འབྲེལ་པ་སྟེ། གསེར་གྱི་སྐུད་པར་གང་བརྒྱུད་པར་སྣང་བཞིན་ཏེ། སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་འབྲེལ་པར་རྟོག་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆུད་པའི་རྒྱུན་གྱིས
རྒྱུད་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དག་གོ་། བཅིངས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་བཅིངས་པ་ཡིན་ཏེ་ཐབས་ཤིག་གིས་འགྲོལ་བས་ན། བཅིངས་པ་ཡང་མ་བཅིངས་པའོ། །དཔེར་ན་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཞེས་ཏེ་ཐག་པ་མདུད་པ་བོར་བས་བུམ་པ་ལ་སོགས
པའི་དོན་ཁ་ཅིག་འཆིང་བས་བཅིངས་པ་མདུད་པ་འགྲོལ་བས་བཀྲོལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པས་བདག་དང་བདག་གིར་ཆགས་པ་དང། ལས་ཀྱི་ཞགས་པས་བཅིངས་པ་ལས་བདག་མེད་པ་གཉིས་རྟོགས་ན་གྲོལ་བར་འགྱུར
རོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་པ་ནི་འདི་ནི་ཡོད་དོ། །འདི་ནི་མེད་དོ་ཞེས་པར་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་བྱེད་དེ། རྟག་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་རྫས་ཀྱིས་བརྩམས་པ་ས་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན་ཡོད་ལ། རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་མེད
དོ་ཞེས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་གིས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་གསལ་བ་ལ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པའི་ལྟ་བུར་མངོན་པར་ཆགས་པར་བྱེད་པའི་སྒྱུ་མའི་གནས་སྣ་ཚོགས་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཏེ། སྒྱུ་མའི་གནས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་དུ་མར
གང་སྣ་ཚོགས་སུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཛེས་པ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་བའི་རྣམ་པ་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་གསལ་བའི་གནས་ནི་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ
མ་ཨ་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་བློས་ཞེས་པ་ནི་མཐོང་བ་དང་རེག་པའི་བློས་གཟུགས་དང་རེག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་གཞན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ནི་སྒྱུ་མའི་གཟུགས་ཉིད
དུ་གང་བསྣང་བ་དེ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཀུན་རྟོག་གོ་། སྣ་ཚོགས་དང་སྒྱུ་མ་ནི་ཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་པ་ནི་གཟུགས་དང་རེག་པ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ནི་འདུས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་རྐྱེན
བྱིས་པས་བརྟགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་འདི་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་ནོ། །འདི་ནི་རིག་པ་དང་ལྡན་ཞིང་རྫས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདུས་པའི་གཟུགས་ཉིད་ལ། འདི་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ནི་རེག་པ་དང་ལྡན
པའོ་ཞེས་སྨོས་པར་བྱེད་དོ། །འདུས་པའི་གཟུགས་ལ་གཟུགས་སམ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཐ་དད་པར་བརྟག་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པར་རྫས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཚལ་གཅིག་ལ་སྐྱེད་ཅིང་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཚལ་འདི
རྣམས་ཀྱིས་ཚལ་འདི་སྐྱེད་ཤིང་དུ་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་སྐྱེད་ཤིང་ནི་མང་ལ་ཚལ་ནི་གཅིག་པུ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདུས་པ་ལ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་དང། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཁོ
ནར་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་དག་མ་གཏོགས་པར་གཅིག་པུ་ཉིད་མི་སྲིད་ལ། ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གཅིག་པུ་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐ་སྙད་དུ་བྱའོ། །དེས་ན་སྒྱུ་མ་དང་སྣ་ཚོགས་གཅིག་པ་དང། །ཐ་དད
པར་གང་རྟོགས་པ་དེ་ནི་མི་རུང་ངོ། །གང་གིས་ཐ་དད་པར་ངེས་བ་ངེས་གཅིག་པར་མི་རུང་ངོ། །འདུས་པའི་གཟུགས་ལ་སྒྱུ་མའི་གཟུགས་གཅིག་ཏུ་ངེས་པས་ན་ཐ་དད་པར་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་རུང་ངོ། །དོན
དམ་པར་ན་གཉིས་ཀ་ཡང་མེད་ཅེས་དགོངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མི་ཆགས་པར་བྱའོ་ཞེས་དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྣང་བ་ཙམ་མོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །སེམས་ནི་ཡུལ་དང་ཀུན་ཏུ་འབྲེལ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན
གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་གནས་སུ་སྣང་བའི་གཞན་གྱི་དབང་པོ། །རྟོག་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་འཇུག་ཅེས་པ་ནི་བརྟགས་པའི་ཡུལ་རྟག་པ་དང། ཕྱི་རོལ་དང། རྫས་དང། ཡོན་ཏན་དང། ལས་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པའི་ཡིད
ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྗེས་སུ་རྟོག་པའོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །མི་གཉིས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་ཅར་ཡང་འཇུག་གོ་།འང་གི་སྒྲའི་དོན་ནི་སྔ་མའི་ཕྱོགས་ལ་བལྟོས་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྣང་བར་བྱས
པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཡོད་གཞན་གྱི་དབང་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིད་ཆོས་པར་བྱེད་པ་ཡོད་ལ། གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཆུད་པ་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས
པ་མངོན་སུམ་པར་སྨྲ་བ་བརྣམས་ཕྱིར་རྒོལ་བར་དེ་ལྟར་ཐུགས་དོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་དེའི་ལན་དུ་གསུངས་པ། ནོར་བ་དག་གིས་བརྟགས་པ་སྣང་ཞེས་པ་སྟེ། ནོར་པའི་རྣམ་པར་སྒྲའི་དོན་སྦྱིར་འཛིན་པར་བྱེད་ད། དེས་ན་བརྟཌ
བའི་རང་བཞིན་ནོར་བས་འཛིན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་གསལ་བས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ་།ཞེས་ཁྱོད་ཀྱིས་བཤད་མེད་ཀྱིས། འོན་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་བཞིན་དུ་བརྟོག་པ་སྟེ་ཞེས་དེ་དེ་སྙམ་དུ་གྱུར་བར་ཐུགས་དོགས་ནས་གཞན་གྱི
དབང་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་པ་སྟེ། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པས་སྐྲ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བའི་གཟུགས་བདག་ཉིད་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང། འབྱུང་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་འདོད་ཀྱང་དེའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་བུའོ། །རྟོག་པ་ནི་དེ་@157
ལྟ་བུར་མ་ཡིན་ཏེ་བདག་གི་འདོད་པ་འབྱུང་བ་དང་ལྡོག་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་བར་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་སོ། །གང་ན་བརྟགས་པར་གློག་པ་དེར་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་རྟ་ལ་རྟོགས་བ་ཡང་བ་ལད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས
པའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་སུ་ཁྱད་པར་དུ་ཕྱེ་བ་ལ་སོགས་བར་འབྲེལ་པ་ཡང་སྣང་བས་ན་དེ་ན་དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཙམ་མོ། །སྒྱུ་མ་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་རྣམ་པ
སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དངོས་པོར་བརྟགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལྟ་བུར་མི་འགྲུབ་སྟེ་། དེ་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚན་མ་ཡང་གང་དོན་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱ་བ་བྱེད་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་བར་ཀུན་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ
ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་དབྱེ་བ་ན་མི་འགྲུབ་པ་ནི་གཟུགས་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་བཞིན་གྱི་སྒྲ་རུང་ངོ། །མཚན་མ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཚན་མ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་སྟེ། ནང་བློངས
བའི་མཐུས་མགོ་འཁོར་བ་དང། རབ་རིབ་དང། བརྒྱལ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ། །དེ་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་མཚན་མ་ཡང་རྟག་པ་དང། བདག་དང་བདེ་བ་དང་གཙང་བར་ཕྱིའི་དངོས་པོར་བྱིན་ཅི་ལོག་གི་འཁོར་བའི་འཆིང་བ་ཀུན
གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་འབྱུང་ངོ། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་བདག་དང། ཕྱི་རོལ་དང་རྫས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཀུན་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་མི་ཤེས་པ་བླུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་གྱིས་དབང་གསལ་པའི་གཟུགས་སུ་སྣང་པ་ལ
རྟག་པ་དང། ཕྱི་རོལ་དང། རྫས་ལ་སོགས་པར་རྟོག་གོ་།གང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོང་མའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་དེ་ཉིད་གསལ་བར་མཛད་པ་སྦོམ་པོ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་གཟུགས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡོན་ཏན་དང། །
@་157བ
ལས་དང་སྤྱི་ལ་སོགས་པར་འགྲེལ་བའི་རྒྱུ་སྣ་ཚོགས་སུ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་སྐྱེས་སོ་ཞེས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ་། དེ་ནི་ལེའུ་སྔ་མ་ཕྱེད་ཕྱི་མ་ཕྱེད་ཀྱིས་བཤད་པ་ནི། སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ནི་ཞེས་ཏེ་རིགས་དང། ཡོན་ཏན་དང། ལས་ལ་སོགས་པའི་གནས་རྣམས
ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་གོ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པ་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་འདིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་རྣམས་ཁྱབ་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདིར་གསུངས་པར་མཛད་པ། བརྟགS
བ་ཡི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །ཐམས་ཅད་ཆོས་ནི་མ་སྐྱེས་ཏེ། །གཞན་དབང་ལ་ནི་རྟེན་ནས་སུ། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྣམ་རྟོག་སྐྱེ། །གང་ཚེ་གཞན་དབང་རྣམ་རྟོག་གིས། །རྣམ་པར་སྤངས་པ་དག་པ་ནི། །གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་པར་བསྟན། །མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེར
ངེས་བཤད་དོ་ཞེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་བརྟགས་བ་མ་སྐྱེས་ཞེས་པ་དང། དེ་སྒྲུབ་བར་མཛད་པ། ཀུན་རྫོབ་དང་ནི་དོན་དམ་སྟེ་ཞེས་པ་སྟེ། གང་ན་ཀུན་རྫོབ་གཞན་གྱི་དབང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་གཅོད་པ་དེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་གཉིས
བར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་དེ། རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་ལས་སྐྱས་པ་གསུམ་པ་མེད་ཅེས་པ་ནི་མོ་གཤན་གྱི་བུ་ལྟ་བུའི་རྟགས་པ་དང། བདག་དང། རྡུལ་ཕྲ
མོ་དང། ཡན་ལག་གི་རྫས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་འབའ་ཤིག་སྟེ། དེ་སྐྱེས་པས་ན་དེ་ནི་བརྟགས་པའོ། །གང་ཡང་རུང་འཁྲུགས་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། རབ་རིབ་ཅན
གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་བཞིན་ཏེ་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་གཟུགས་དེ་མཐོང་བས་སོ། །རྨི་ལམ་དང་མིག་འབྲུལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དོན་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་སིམ་པ་དང་གདུད་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ཡང
ད་ན་ཡོད་དོ། །རྒྱུ་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ནི་བརྟགས་པ་ཉིད་དེ། མི་ཤེས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་གསུངས་པ།
བརྟགས་པ་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་བཤད་ཅེས་པའོ། །དེ་བཅད་ཅེས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་བརྟགས་པ་དེ་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་གསལ་བར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་སྐྱེས་བའི་ཀུན་རྫོབ་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་སྤངས་ན་འཕགས་པའི
སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་གྲུབ་པ་མི་གཉིས་བར་ཡང་དག་པར་རིག་བའོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་ཅིང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་དངོས་པོ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། དེའི་ཏིང
ངེ་འཛིན་ལས་བཞེངས་ཏེ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་རྣམས་ལ་སྣ་ཚོགས་ནི་དངོས་པོ་གཅིག་ཏུ་སྣང་ངོ། །དོན་དམ་པ་དེ་ལས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་གུད་ན་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྫས་ལས་ཀུན་བརྟགས
པའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་གུད་ན་མེད་དོ། །རྒྱུ་སྡུན?་ལ་སོགས་པ་མ?་གཏོགས་བར་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་གང་གཅིག་ཡིན་པ་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་པ་དང་གསུངས་པ་།ཇི་ལྟར
རབ་རིབ་ཅན་དག་གིས་ཞེས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་མཐོ་བ་དང་དམའ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པར་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་རྟོག་གི། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི
ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་ན་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཀྱང་ནང་བློངས་པའི་མཐུ་ལས་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རབ་རིབ་ཀྱི་གཟུགས་ནི
གཟུགས་མ་ཡིན་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བ་དང། སྣང་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ལ་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་གཟུགས་ལྟ་བུའི་གཞན་གྱི་དབང་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཡིད
ཆོས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་གཞན་གྱི་དབང་མ་གཏོགས་པར་དག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡོད་པར་བརྟགས་ཞེས་དེ་ལྟ་བུར་ཐུགས་དོགས་ནས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པས་བཀའ་སྩལ་པ། ཇི་ལྟར་གསེར་ཞེས་ཏེ་།དྲི་མ་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་དག་པའོ། །རྙོག་མ་སྤངས་ཏེ་ཆུ་དག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་མ་གཏོགས་པར་དག་པར་རབ་ཏུ་བརྟགས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་བཞག་ཅེས
བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྟགས་པ་ལ་ནི་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོད་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་འབའ་ཞིག་ཡོད་ཀྱི། མི་གཉིས་པའི་ཆུད་བ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར
རྟོག་པ་ན་ལེགས་པའི་ལམ་ལས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ནི་བརྙག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ནོར་བ་ལམ་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་ཡོད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང། བརྟགས་པ་དང། གྲུབ་པ་མེད་པར་སྐུར་པ་ལ། །གལ་ཏེ་བརྟགས
པ་དངོས་མེད་ལ། །བདེན་པར་གཞན་གྱི་དབང་ཡོད་ན་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་སྟེ་བརྟགས་པ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ལ། གཞན་གྱི་རྒྱུ་སྤུན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ
བདེན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་པར་དངོས་པོ་སྟེ་ཞེས་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །རྒྱུ་སྤུན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱང་ཡན་ལག་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་སྟོང་བའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་དངོས་པོ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི
དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་འབྱུང་ངོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་རྒྱུ་སྤུན་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ལ་གནས་ཏེ་གོང་མའི་རིམ་པ་ཞེང་དང་ཆུར་གྱུར་ཏེ། རྒྱུ་སྤུན་གྱི་ཆའི་རྡུལ་འདུས་བ་ལས་གསལ་བར་སྣང་བའི
གཞན་གྱིས་དབང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྦོམ་པོར་ཉེ་བར་དམིགས་སོ། །མིང་དང་མཚན་མ་འབྲེལ་པ་ལས་ཞེས་པ་ནི་གཅིག་བུ་དང། སྦོམ་པོ་དང། ཆེན་པོ་དང། གྲངས་དང། ཚད་ལ་སོགས་པ་ལ་མཚན་མ་ཞེས་བྱའོ། །མིང་ནི་རྒྱུ་སྤུན
དང་སྣམ་བུ་བ་སོགས་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་མིང་དང་མཚན་མར་འབྲེལ་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །རྡུལ་འདུས་པ་གཞན་གྱི་སྣང་བའི་གཟུགས་ལ་མཚན་མར་གཅིག་པར་སྒྲོ་བརྟགས་པས་ན་ཀུན་བཏགས་པ་ཉིད་དོ། །
བརྟགས་པ་ཤིན་ཏུ་མ་གྲུབ་སྟེ། གཞན་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བ་གཞན་གྱི་དབང་ཡན་ལག་གི་རྫས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་ལས་འབྱུང་བའོ། །བརྟགས་པ་ནི་རྟག་པའི་རྡུལ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་སྤུན
གྱི་རྒྱུ་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་མ་གྲུབ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུ་སྤུན་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་བཞིགས་པ་ན། རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད་པས་ཤེས་པ་འཛིན
པ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ཅིའང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཆེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པས་སྟོང་པ་སྟེ། མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་བར་རིག་པའི་རང་བཞིན་དོན་དམ་པའི་དག་པ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ
ཞེས་པ་ཀློག་པ་ནི་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གྲངས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་ཀླག་པར་བརྟག་གོ་། གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པ་དྲུག་ཅེས་པ་ནི་རྣམ་པའི་དོན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར
ཤེས་པ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་གནས་སུ་སྣང་བ་ཁམས་བརྒྱད་དུ་བརྟགས་པར་བརྟག་གོ་། གཞན་གྱིས་དབང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འབྱེད་པ་མེད་དོ། །
ཆོས་ལྔ་གསུངས་པ་ནི་མིང་དང། མཚན་མ་དང། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་དག་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཉིད་དེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་བཞིན་ནི་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི
དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དེ་སྒོམས་ན་ཞེས་པ་ནི་བླང་བ་དང་དོར་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །མི་འདའ་ཨོ་ཞེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའོ། །མཚན་མ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་སྟེ་གཞན་གྱི་དབང་ངོ། །གང་མིང་ཞེས
བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་འབྲེལ་པའི་སྔོན་པོ་དང། དཀར་པོ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེར་ནི་དེར་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མ་ནི་རིགས་དང་ཡོན་ཏན་དང་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དེ་ལྟར་གྱུར་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་གནS
ལས་འབྱུང་ངོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞིགས་པ་ན་གཞན་གྱི་དབང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་གསལ་བ་དང། བརྟགས་པ་ཡང་བརྗོད་པ་དང། བརྗོད་པ་སྤྱིར་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའོ། །གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་ཞིང་གཉིས་སུ
མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་མེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པའི་བློས་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྤངས་པའོ། །གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ཡོད
དེ་ཕྱོགས་གོས་ཀྱིས་རང་བཞིན་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་གཉིས་སུ་བརྟགས་པ་ལྟ་བུ་དང། སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་བརྟགས་པ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་།བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ
ཡོངས་སུ་གྲུབ་བའི་ཆུད་པ་སྟེ། དེར་རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ལྟ་བུར་སྤྱིར་བརྗོད་པ་དང། བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལྟར་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་གསལ་བར་སྣང་བ
ཡང་མེད་དོ། །དེས་ནི་མི་གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དུས་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་མྱོང་བར་གྲུབ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་རྟོག་གོ་།གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་ཀྱི
རྣམ་པ་གསལ་བས་ན་སྒྲོ་བཏགས་པ་རྣམ་པའི་རིམ་པས་རྣམ་པར་རྟོག་ནུས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་ལ་རིགས་མཐུན་པ་དང། མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པ་ལས་ལོག་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་སྣང་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི
དབང་སྣང་བར་འགྱུར། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་དེར་རིགས་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་སྒྲོ་འདོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ། །དེས་ན་དེ་འདྲ་བའི་རིགས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འབྱུང་ངོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་ལྔ་པའི་ཆེན་གང་ཡང་སྣང་བ་མེད་ཅིང
བསམ་པ་མེད་པའི་ཆུད་པ་རིགས་མཐུན་བའི་རྣམ་པར་རེག་པ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བར་རྗེས་སུ་ཆུད་པའི་བློས་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་བརྟག་པ་གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཁྱེན་པས་ཆོས་བཤད་པའི་དུས་སུ་བསྟན་དུ་ཟིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གཉིས
ཀྱི་རྣམ་བས་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པའི་གཅིག་བར་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་འཇུག་པའི་མཚན་མ་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་བཞིན་དུ་ཤེས་ནས་གྲུབ་པའི་ཆུད་པ་མེད་དོ། །ཞེས་སློབ་དཔོན་བྷ་བྱ་ལ་སོགས
བས་རྣམ་པར་རྟོག་ན་ནི་སྒྲ་བཞིན་བར་གྱུར་བས་བླས་ཅི་ཞིག་རྣམ་པར་བརྟག་ཅེས་ཏེ། འོ་ན་ཅི་བདག་ལ་སོགས་པ་དང་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དང། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟག་གམ་སྒྲ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་དངོས
པོ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་དེས་ཀྱང་ཆོག་སྟེ་རྒྱ་ཆེར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དག་མིན་ཞེས་པ་ནི་དགག་པར་གསུངས་པ་སྟེ་།དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ཕན་ཚུན་དུ་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་རང་བཞིན
གཅིག་པར་མི་རིགས་ཏེ། གྲང་བ་དང་མེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཁས་བླང་བ་མི་རིགས་སོ། གཉིས་ནི་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཉིས་ཞེས་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རང
བཞིན་དག་ནི་མི་གནས་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་བལྟོས་པའི་ཕྱིར་རང་དབང་དུ་རབ་ཏུ་མི་གནས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཞག་པ་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་འགྱུར་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འཛིན་པ་དང་གཟུང
བའི་རྣམ་པ་ཆུད་པ་མ་གཏོགས་པར་རང་བཞིན་མེད་པས་ན་དེ་དག་རབ་ཏུ་མི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །བརྟགས་པ་ནི་སྦོམ་པོ་གཅིག་པུའོ། །སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ནི་ཕྲ་བ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་འདུས་པར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག
ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་གསུངས་པ། ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་གནས་ནས་ནི། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར་ཞེས་དེ་བརླན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ཆུ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ
བར་མུ་སྟེགས་བྱེད་པར་བརྟགས་པ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་དུ་བཤད་དོ། །བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ནི་དག་པ་སྟེ། མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་འཕགས་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །བརྟགས་པ་ནི་སྦོམ་པའི
རྫས་གཅིག་ལ་སོགས་པར་ཡོན་ཏན་དང། ལས་དང་སྤྱིལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་དབང་གསལ་པའི་རྣམ་པ་རྡུལ་ཕྲ་མོ་འདུས་པར་སྣང་བ་ལ་ཁང་པ་དང། སྔོ་?་ནགས་ཚལ་?་སོགས་པ་ལྟར་སྦོམ་པོ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་སུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་@161
གོ་། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཞེས་པ་ནི་གལ་ཏེ་གཟུགས་དང། དྲི་དང། རོ་དང། རེག་པ་ཕྲ་བ་གསལ་བར་སྣང་བའང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བའི་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མུ་སྟེགས་སྨྲ་བར་གནས་པར
འགྱུར་ཏེ། སྦོམ་པོ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བར་རོ། །རྟོག་པ་ནི་སྤྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པས་འཇུག་གོ་།དེས་ན་དེ་བརྟགས་ཞེས་བྱ་སྟེ་།དེ་ཡོད་པས་ན་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་ངོ། །འཛིན་ལ
དང་གཟུང་བའི་རྣམ་པའི་གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་ལས་གྲོལ་བ་ནི་སྟོང་པ་གྲུབ་བ་བསམ་བ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་བའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བས་མི་གཉིས
པས་དེ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་རེ་རེ་ལ་འབྲེལ་ཏོ། །ཚད་མ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །ཡིད་བརྟན་པ་ནི་བསྟན་པའི་ལུང་ངོ། །དེ་ཡང་གནས་གསུམ་བོར་ཕན་ཚུན་དུ
འགལ་བ་མེད་པའི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་ངོ། །འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ལམ་དུ་དབབ་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་བར་གྱི་ཡེ་ཤེས་མ་སྐྱེས་བའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་གསུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་ཉིད་དོ། །བརྟགས་པ་ཐོག
མར་བྱེད་པ་རྣམས་རིགས་པ་དང། ལུང་གིས་འགལ་བ་མེད་པར་དཔྱད། །ཐེ་ཚོམ་བསལ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོ་རང་གི་བློས་བླང་བ་དང་དོར་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡིད་ཆེས་པར
སྤྱོད་དོ། །ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ནས་ཞེས་པ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྤངས་ནས་སོ། །གོང་ནས་གོང་དུ་ཞེས་པ་ནི་ཐོས་པ་དང། སེམས་པ་དང། སྒོམ་པ་མཆོག་གི་རིམ་པས་འབད་དོ། །འཛིན
@་161བ
བ་དང་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་བ་མི་འབྱུང་བ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐེག་པ་གཅིག་པུ་མི་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་ཁོང་དུ་ཆུད་བར་འགྱུར
རོ། །ཉན་ཐོས་དང་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གིས་གྲུབ་པའི་མཛའ་ཁྱད་བར་དུ་གྲགས་བར་མཛད་པའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག
ལ་བདག་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་མཚན་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཅིག་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་སོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པ་མེད་པར་སྔར་མངོན་པར་རྫོགས་པར
སངས་རྒྱས་སོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ཐེག་པ་གཅིག་པར་འགལ་ལོ། །ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ་ནི་དེ་སྟེ་ཐེག་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ན་ཐེག་པ་གསུམ་ཞེས་འཁོར་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས
མཁྱེན་ནས་སྒྲའི་ཁྱད་པར་ལས་གླེངས་པར་བརྟག་གོ་། བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའ་ཨི་ཆོས་ཅན་པས་ན་ཞེས་པ་ནི་རང་གི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་མངོན་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི
ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་སྟེ། ཉེས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱང་སྤངས་སོ། །རང་སངས་རྒྱས་དང། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་བ་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས
ཀྱིས་ནི་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་གསུམ་སྤངས་སོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་བག?་ལ་ཉལ་བ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་ནས་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ
བཞིན་པའི་སྣོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་བས་ན་གཟུད་པའི་རིམ་པས་ཚུལ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མ་རྟོགས་པ་དང་རྒྱུ་གསུམ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་བར་སྤྲོ་བའི་བྱང་ཆུབ་མེད་དོ། །ཐམས
ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་འགྱུར་བའི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངའ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་བས་བསམ་མི་ནུས
སོ། །གང་ན་འགག་པ་མེད་པ་དེར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་འབྲེལ་ཏོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཐོབ་པས་ན་ཉན་ཐོས་དེ་དག་ལ་ཐེག་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་བསྟོན་ཏོ། །ཤེས་བྱ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང།
ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཉེས་པ་དང། ཏིང་འཛིན་གྱིས་མོས་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་ན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ནས་སླར་སང་བར་འགྱུར་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས
དང། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མར་མེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་བཏབ་པའི་ལུས་སྣང་བ་སྤངས་ཏེ་འགོག་པ་ལས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་བཞིན་དུ་སེམས་པ་མེད་ཅིང་སྣང་པ་མེད་པ་ཟག་པ
མེད་བའི་དབྱིངས་སུ་འཁོད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ་མངའ་དབང་གིས་དེ་ནས་ཕྱིས?་སང་དེ་སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས་ཡང་ཞེས་བྱ་བར་རོ། །ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོག་གིས་བདག་དང་གཞན་གྱི
དོན་འབྱུང་བའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོགས་ཡོངས་སུ་བསྐང་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐུ?་སྟེ། དེ་ཡང་སྣང་བ་དང་བཅས་བ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ
དབང་བྱེད་པ་རྣམས་དེ་ལྟ་བུའི་དབང་བྱེད་པ་ཐོབ་ནས་མ་ལུས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པས་ན་ཇི་ལྟ་བུར་བཤད་པ་དེ་ལྟ་བུར་ཐེག་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་དོ། །དེ་སྟེང་ཡང་བརྟགས་བ་ཐ་དད་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་ན་ནི་ཐེག་པ་གསུམ
ཉིད་ཚེར་མ་ཟད་དེ་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པར་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་པ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྲིད་སེམས་རྣམས་འཇུག་པའི་བར་ཞེས་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་བར་ཤེས་པ་ནི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད
དང་གནས་སུ་སྣང་བ་ལ་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་གྱུར་པ་ན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་སྟེ། ཐེག་པ་དང་འགྲོ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཅིག་ངས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དུ་ནི་ཇི་ཙམ་དུ་སྣང་བར་བྱེད
པ་དེ་ཙམ་དུ་ཐེག་པར་བྱེད་ཅིང། ལྷ་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པའི་ལས་ཀྱང་ཐེག་པ་མ་ཡིན་པས་ན་ཐེག་པ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་མཛའ་མེད་པས་ན་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡང་རྣམ་པར་བཞག་ཏུ་མེད་དོ། །དེ་སྟེ་གཞན
དུ་མེད་ན་ཅིའི་སླད་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཞེས་པ་ལ་དྲང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་ཏེ། གསུམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་བྱེད་ནུས་ཀྱི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱིལ་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མ
དང། བར་མ་དང། རབ་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གསུམ་པོ་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་དྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས
དང་རང་སངས་རྒྱས་སོ། །ཡང་དག་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་ཐེག་པ་གཅིག་བུ་ཉིད་དེ་དེར་ཐེག་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཁྱད་པར་མེད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ།
ཆོས་ཉིད་ལ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་བཤད་པ་མེད་དོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་ལས་འབྱུང་བས་ན་དེ་ཉིད་དུ་གནས་པའོ། །དེ་ནས
ཇི་ལྟར་ན་ཡང་འབྱུང་ཞེས་པ་དང། དེའི་ཕྱིར་གསུམས་པ་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པ་སྟེ་མི་གཉིས་པའོ། །ཉོན་མོངས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་མི་ཤེས་པ་སྟེ་།དེའི་གྲོལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས
ཀྱི་གྲོལ་བ་དེ་དག་སྤངས་སོ་ཞེས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་ཆུད་པའོ། །དེ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། འཛིན་པ་དང་གཟུང་བ་མེད་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་བའི་གྲོལ་བ་དེས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས
རྒྱས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་གྲོལ་བ་དེ་དག་སྤངས་པའོ། །རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ནི་བསྐྱོད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་གྱི་མཚན་ཉིད་སྲ་པ་དང། གཤེར་བ་དང། དྲོ་བ་དང་གཡོ་བ་དང་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི
མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་འདས་ཏེ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་གནས་པ་མི་འཐོབ་བོ། །ཅིས་ན་མི་ཐོབ་པ་དང། བཀའ་སྩལ་པ། ཉོན་མོངས་བག་ཆགས་རྣམས་དང་འབྲེལ་ཞེས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པ་དང་ངོ། །
ཀུན་ནས་ལྡང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ལྡང་པའི་རྒྱུ་བག་ཆགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་པ་རྣམས་སོ། །མཛའ་མར་ཕྱིན་པ་དེ་ལ་མེད་ཅེས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་སམ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་ཆུད་པའི་རྒྱུན་ལ་བསྙམས་པ་སྟེ་།འདི
ཙམ་གྱིས་མཐར་ཕྱིན་ཏོ་ཞེས་གནས་ལ་ཆད་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས། །སྲིད་ཆགས་མེད་པའི་བསམ་གཏན་པ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་ཟིན་ཀྱང། །ང་རྒྱལ་ལྕགས་ཀྱུས་དྲངས་ནས་ནི། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཡང
ལྟུང་ངོ། །ཞེས་པར་དེ་དག་ཀྱང་འཁོར་བར་མི་ལྟུང་ངོ། །མུ་སྟེགས་ནི་བསམ་གཏན་གྱིས་འཕངས་ཏེ། ཅི་ཙམ་དུ་གནས་བདེ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་ཡང་བདག་དང་བདག་གིར་འཇིག་ཆོཌ་ལ་ལྟ་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བྱུང་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ
སྲིད་དོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུར་རོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ནས་ལངས་ཏེ་སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས་ཞེས་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་པར་རོ། །ཡོད་དང་མེད་པར་གཉིས
ཀ་དང། །དངོས་པོའི་དོན་དུ་འབྱུང་བ་དང། །གཅིག་རྟག་དུ་མའི་ཕྱོགས་བཤད་པ། །སྐད་ཅིག་པ་དང་འགྲོ་མི་མཚུངས། །གཉིས་ཀྱི་ཆར་སྟོང་རྣམ་ཤེས་ཙམ། །ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མ་དོ?་ཚུལ་དང། །ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་རིགས་པ་ཡིས། །
ལུས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཙུན་གཙོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྐུ་གཉིས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཡིད་ཀྱི་སྐུ་དང། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཡིད་ཀྱི་སྐུའོ། །ས་དང་པོ་ནས
ག་ཨོང་ནས་གོང་དུ་སའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་རྣལ་འབྱོར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་དང་པོར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་དོན་དམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བའི་མཚན
ཉིད་རབ་ཏུ་དགའ་བར་ཉེ་བར་སྐྱེའོ། །དེའི་ཚེ་འཁོར་བ་ལས་ལོག་པར་གྱུར་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་པར་འགྱུར་བ་དང། དེ་ལ་འཚོ་བའི་འཇིགས་པ་མེད་པ་དང། མང་དུ་ཐོས་པས་ང་དང་འདྲ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་མེད་ན་ལྷག
པ་ལྟག?་ལ་ཞིག་སྙམ་ནས་འཇིགས་བ་མེད་པས་འཁོར་དུས་པ་བཀོང་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བརྒྱ་མཐོང་བ་དང། ཞིང་བརྒྱ་གཡོ་བར་བྱེད་པ་དང། །ལུས་བརྒྱ་སྟན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དེ་ལྟ་བུ་ཚེ་དང་ལས་དང་ཡོ་བྱད་མོས། །སྨོན་ལམ་རྫུ
འཕྲུལ་སྐྱེ་དབང་དང། །ཆོས་སེམས་དེ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་མཆོག་།དཔའ་བོས་དབང་བཅུ་འདི་དག་ཐོབ། །ཆོས་དང་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ནི། །དང་པོ་དང་གོང་མའི་ས་ཁྱད་པར་དུ་དབྱེ་བ་ན་འཕེལ་ལོ། །ཚེ་དང་ལས་དང
ཡོ་བྱད་ལ་སོགས་པའི་དབང་རྣམས་ཀྱིས་ས་དང་པོར་འཁོར་བའི་སྐྱེ་བོ་ལས་བྱེ་བྲག་པར་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ཐོབ་པས་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སྦྱིན་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར
བཅུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་དང་འདྲེས་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་། ས་གསུམ་དང་བཞི་དང་ལྔ་ལ་སོགས་པར་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉིད་སེམས་ཅན་དང་འདྲེས་པ་མེད་པར་བརྟག་གོ་།ས་གསུམ
ད་ཨང་བཞི་དང་ལྔ་ལ་རང་གི་སེམས་རྣམ་བ་མང་པོ་དབེན་པར་སྤྱོད་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ལས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རླབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བདེ་བ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ཏིང་ངེ
འཛིན་གྱིས་ཐོབ་པ་དང་པོ་དང་གཉིས་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེར་སྦྱིན་པ་དང། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་སྡུད་པར་བྱེད་པས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རྟག་པར་མཉམ་པར
འཇོག་པ་མེད་དོ། །གསུམ་དང། བཞི་དང་ས་ལྔར་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འགྲུས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་བ་དང། བག་ལ་ཉལ?་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པས་རྟོག་གོ་།བདུད་འཚེ་བའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་དང
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་ཀྱང་ཀྱལ་ཀ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་གསུངས་པ། བདུད་འཆེ་བའི་རིགས་ཅན་གྱིས་ཐོས་ཏེ་གཙོ་བར་ཡང་མི་བྱེད་པས་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ
ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པས་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་རྣམས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ས་གསུམ་དང་བཞི་དང། ལྔ་ལ་སོགས་པར་བཙུན་གཙོའི་བྱང
ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་གི་སེམས་གཞན་གྱི་དོན་ལས་འཕོ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆུང་ངུ་དང། བར་མ་དང། ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས
ནས་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཉན་ཐོས་དང། ཐུན་མོང་ངོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ས་དྲུག་ཏུ་མཆོག་ཏུ་མི་གཡོ། བདུན་པོར་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡི། གཉིས
ཀྱི་ཚུལ་སྤྲོས་མི་གཉིས་ཀྱི། །ཡང་དག་རིག་པར་ཀུན་རིག་གྱུར་།མང་དུ་ཐོས་པས་སུ་ལའང་མེད། །ཐོས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ལྡན་པ་མེད། །སེམས་ནི་སྐྱེ་བ་བཟོད་པའི་ཕྱིར། །དེས་ན་འཁྲུགས་པ་མེད་པར་གྱུར། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེཌ
པ་སློབ་དཔོན་མང་དུ་ཐོས་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་བཤད་པ་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གཉིས་པོར་ནི་བསྟོད་པ་ཟབ་མོ་དང། གཉིས་སུ་མེད་པར་གསོལ་པ་བརྒྱ་དང། དེའི་བཀའ་ལན་བརྒྱ་དང། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ
དང། སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་བཞག་པ་དང། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དཔྱད་པ་དང། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དཔྱད་པ་དང། སྒྲའི་དོན་བཏགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང། རྩོད་པའི་གནས་ཐོར་བུ་དབྱད་པ་མང་པོ་དང། ལེའུ་ཕྲན་དགུ་སྟེ་ལེའུ
གཉིས་པ་ཡང་རྫོགས་སོ། ། །།ད་ནི་ལེའུ་གསུམ་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་ཀྱི་སྐུ་སྒྲུབ་པ་སྟེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པས་ན་སྣང་བའི་རང་བཞིན་དུ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །སྦོམ་པ་དང། ཕྲ་བའི་ཡུལ་རྣམ@165
པར་བཞིགས་པ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཡང་དག་པར་རིག་པས་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ན་དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ
རྡུལ་གཅིག་སྟེང་ན་རྡུལ་སྙེད་ཞིང་རྣམས་ཏེ། ཞིང་དེར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སངས་རྒྱས་རྣམས། །སངས་རྒྱས་སྲས་ཀྱི་དབུས་ན་བཞུགས་པ་ལ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཅིང་བལྟ་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་དེས་འདི་འབྱུང་བ་ཡིན
ཏེ། དེ་ལྟར་ཕྱོགས་རྣམས་མ་ལུས་ཐམས་ཅད་དུ། །སྐྲ་ཙམ་ཁྱོན་ལ་དུས་གསུམ་ཚད་སྙེད་ཀྱི། །སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ཞིང་རྣམས་རྒྱ་མཚོ་དང། །བསྐལ་པ་རྒྱ་མཚོར་སྤྱོད་ཅིང་རབ་ཏུ་འཇུག་ཅེས་པ་ཡིད་ཀྱི་སྐུ་རྣམས་ནི་ཡིད
ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་གང་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང། བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཡིད་ལྟར་མྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྙེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྡུལ་གྱི་ཆ
ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་སྐད་ཅིག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་དུས་གསུམ་པོ་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྣོད་ཆུང་ངུའི་ཆུའི་ནང་དུ་གྲོང་དང་ཀུན་དགའ་ར་བ་དང། གཞལ་མེད་ཁང་དང། རི་དང་ནམ་མཁའ་ཨི་སྟེང་གི་སྐར་མའི
ཚོགས་མང་པོ་སྣང་བ་དེ་ལྟར། ཉག་མ་གཅིག་ཁྱོན་སངས་རྒྱས་མང་པོ་རྣམས་གང་གི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཇི་སྙེད་པར། ཞིང་ཡང་དེ་སྙེད་རྒྱལ་བ་དེ་དག་གི་།དེ་དག་ཐ་དད་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་ཆ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཕྱོགས་སུ
མི་གནས་ཏེ། ཆུད་པ་དེ་དག་ལ་ཕྱོགས་སུ་གནས་པར་ངེས་པ་མེད་དོ། །དེར་སྣང་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆུད་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལས་བརྩམས་པའི་རྫས་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཅན་པར
@་165བ
གཞན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཚོན་གྱིས་བཙོས་པ་དང་མ་བཙོས་པ་དང། བསྐུལ་བ་དང། མ་བསྒུལ་བ་དང། བསྒྲིབས་པ་དང། མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་ཕྱེ་བ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ
སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སོ་སོར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པའི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་གཏན་དང་བྱུང་བ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པས་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡིད་ཀྱི་ལུས་རྟོགས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ
བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་གྱིས་ཉོན་ཅིག་། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་སྒོམ་མོ། །ས་དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྒྲིབ་པ་ཡང་སྦྱིན་པ་དང། ཚུལ་ཁྲིམས་དང། བཟང
བ་དང། བརྩོན་འགྲུས་དང། བསམ་གཏན་དང། ཤེས་རབ་དང། ཐབས་དང། སྨོན་ལམ་དང། སྟོབས་དང། ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐུན་བའི་ཕྱོགས་ནི་འཇུངས་པ་དང། ངང་ཚུལ་ངན་པ་དང། མི་བཟོད་བ་དང། ལེ་ལོ
དང། གཡེང་བ་དང། མ་རིག་པ་དང། ཐབས་མེད་པ་དང། མི་སྨོན་པ་དང། མཐུ་མེད་པ་དང། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པ་དང། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་རོ། །བྱང
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བརྒྱད་དུ་ནི་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་གསུངས་པ་སྟེ། ས་བདུན་དག་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་མེད་པ་བརྒྱད་པའོ། །ས་གཉིས་དག་ནི་གནས་ཡིན་ཏེ། །ལྷག་མས་ནི་ང་ཉིད་ཀྱིའོ། །དེར་བཙུན
གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བརྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་པར་ནི་ས་བརྒྱད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་དོ། །ས་བདུན་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པར་ཆགས་ཏེ་འཇུག?་བ་ནི་ཇི་ལྟར
ལང་ཀར་གཤེགས་པ་འདི་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། ཕྱིའི་དངོས་པོ་བསལ་ནས་སུ། །ཤེས་པ་ཙམ་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། །འདི་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་དུ། །ང་དང་གཞན་གྱིས་བསྟན་བའོ། །དབུ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང། །དངོས་པོ
མེད་དང་དངོས་མེད་མིན། །ཡོད་དང་མེད་པ་མི་དམིགས་པ། །འདི་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་ཏེ། ང་དང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའོ་ཞེས་སོ། །གང་ན་ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས་དང། མུ་སྟེགས་རྣམས་དང། ས་བདུན་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད
ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་དང་བཟུང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ཐོག་མ་དང། ཐ་མའི་མཛའ་སྟོང་པ་དང་བར་དུ་རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པར་མཉམ་པར་རྟོགས་ཤིང་།རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་དང། གཟུགས
བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་མཐོང་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་ལྟར་མི་མཐོང་སྟེ། བསམ་བ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་བའི་རྣམ་བར་རྟོག་པ་དང
བྲལ་བ་མི་གཉིས་བར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཉིད་གནས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་གླེངས་ཏེ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལྟ་བུ་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སློང
དེ། །དེ་སང་བ་དང་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ས་བརྒྱད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་ན་ཡིད་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་དང། འབྱུང་བ་ལས
གྱུར་བ་དང་འདྲ་བ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་རྡུལ་གྱི་ཆར་ཡང་སྣང་ངོ། །སྦོམ་པ་དང། ཕྲ་མོ་སྣང་བ་འབྱེད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་དང། སྟོང་བའི་རྣམ་པར་སྣོང་ཇི་བཞིན་པར་ཁོང་དུ
ཆུད་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་ཆུད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་སོང་བར་སྣང་བས་ན་ཡིད་ཀྱི་ཞེས་བྱའོ། །རིངས?་སུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ལུས་ཞེས་བྱ?་བ་ལ?
ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྒྱུ་བ་དང་གིས་རོ་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་ངོ། །གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྟག་བར་མཉམ་པར་འཇོག་ཅེས་བྱའོ། །རིས་ནི་ངས་པ་སྟེ་།གང་གིས་ཕྱིར་དེས་ཐམས་ཅད
མཁྱེན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་མ་འདྲེས་པའི་སྐུ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐུའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཞུགས་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་གཟུགས
རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་མཛའ་དག་གི་བསམ་པ་རངས་པར་མཛད་པ་། མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སྒྲིབ་པ་མཛའ་དག་རྩ་བ་ནས་བསྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས
ཀྱི་མེ་དང་ལྡན་པའི་སྐུ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆུད་པ་ཉིད་དེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཆུད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཕྱོགས་སུ་རྣམ་པར་གནས་པར་ངེས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ
བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་སྐུ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའོ། །ཐེག་ཆེན་ང་ཡི་ཐེག་མ་ཡིན། །ཡི་གེ་མེད་ཅིང་སྒྲ་ཡང་མེད། །བདེན་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་ཐར་མེད། །སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །འོན་ཀྱང་ཐེག་ཆེན་ཐེག་པ་སྟེ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ
དབང་བྱེད་ཅིང། །ཡིད་ཀྱི་ལུས་ནི་སྣ་ཚོགས་ལ། །དབང་གི་མེ་ཏོག་དག་གིས་བརྒྱན་ཞེས་ཏེ་ཐེག་པ་ནི་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འགྲོ་བར་བྱེད་པས་ན་ཐེག་པའོ། །ཆེན་པོ་ནི་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་པར་མ་དགོངས་པའོ། །
སྒྲ་ནི་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་གདངས་ཏེ། དེའི་ཡན་ལག་ནི་ཡི་གེ་རྣམས་ཏེ། ཚིག་གི་དོན་གྱི་མཚན་མ་ཡིན་པས་ན་དེ་དག་དེ་ལྟ་བུར་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་བརྗོད་པ་མེད་དོ། །མིང་གི་ཆོགས་དང
ཚིག་གི་ཚོགས་དང། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ནི་སྤྱིར་བཏགས་པའི་དོན་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་མེད་ཅིང་།སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པ་བདེན་པ། མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོར
དགོངས་པའོ། །འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་ཡང་བྱིའི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཆགས་ཏེ་འཇུག་པས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ།
སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་པ་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་བར་དུ་སྐད་ཅིག་པ་ཐ་དད་པར་ཞུགས་པ་ཕ་རོལ་གྱི་དོན་སྦོམ་པོ་མི་རྟག་པའི་དམིགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་རྡུལ
ཕྲན་གཞིགས་ཕན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། ཞེས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་ནི། ཕྱིའི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང། སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་ཞེས་ཏེ། གང་གི
ཚེ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབྱེད་དེ་ཤེས་བར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་མི་དམིགས་པའོ། །དེས་ན་སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་ཞེས་ཏེ། སྣང་བ་མེད་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དམིགས།
ཁ་མེད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །འོན་ཀྱང་ཐེག་ཆེན་ཐེག་པ་སྟེ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བྱེད་ཅིང། །ཡིད་ཀྱི་ལུས་ནི་སྣ་ཚོགས་ལ། །དབང་གི་མེ་ཏོག་དག་གིས་བརྒྱན་ཞེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ
འཛིན་ལ་ཞུགས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ན་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཏེ། དེས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཆེ་བས་ཡིད་མགྱོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བར་དགོངས་པའོ། །དབང་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་སྒྲིབ་པ་མེད་བའི
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། །དེས་ནི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་སྤོང་སྟེ། ཤེས་བྱ་དང། ཉོན་མོངས་པ་དང། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་སྤང་ངོ། །དེ་ལྟར་ན་མིག་གི་ལིང་ཏོག་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་བའི་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པ
ན་ཉེ་བར་གྱུར་བ་ཡང་མི་ཤེས་སོ། །དེས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་རྫོགས་པའི་དབང་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་དང། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་མཐུ་དང། དཔག་ཏུ
མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་སྟོབས་བཅུ་དང། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་མངའ་ཨོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་ལྷག་པར་བཤད་པར་བྱ་བ་ན་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཕ་རོལ་གྱི་བར། སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཉིད་དུ་ཁོང
དུ་ཆུད་པ་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་ཐར་བ་གསུམ་མོ། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་བཤད་པ་སྤྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་ས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན
གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡིད་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་སྤྱད་ལ་དང་པོའོ། །སུ་ཞིག་གིས་མཚམས་མེད་པ་ཞིག་བྱས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས་དང། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར
གྲོལ་བ་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་མི་བྱེད་པ་ལ་དེའི་འགྱོད་པ་བསལ་པའི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་པ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་མཚམས་མེད་པ་བྱས་པས་དགེ་བ་སྤྱད་དེ། བསམ
གཏན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་ཅིང་ཆོ་འཕྲུལ་བྱེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་མཐོང་ནས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་འགྱོད་པ་སྤངས་དེ་དགེ་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྩོན་པ་བོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །རྟག་པ་དང། བདག་དང་བདག་གིར
མངོན་པར་ཆགས་པ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པས་འཕོའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བ་འཕོའོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ
ཐེག་པ་གསུམ་སྤྱི་ལའོ་ཞེས་སོ། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་སྒྲ་མི་འཇུག་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་གི་ནུབ་མོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་གང་གི་ནུབ་མོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བས་དེའི
བར་དུ་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མ་བཤད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཚིག་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཚིག་གིས་སྟོན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སྤྱིར་སྒྲོ་བཏགས་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་འཇུག་གོ་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱིའི་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཆོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཅིག་གིས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དགོངS?
ཏེ་གསུངས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་བསྡུས་པའི་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ད་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དཔྱད་པར་རྩམ་པར་བྱ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ནི་བརྗོད་པ་དང། བརྗོད་པའི་ཐ་སྙད་ལ་གོམས
པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཐ་སྙད་དུ་འཇུག་གི་།ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་ནི་མི་དམིགས་པས་དེ་ན་དངོས་པོ་དང
དངོས་པོ་མེད་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་མི་འཇུག་པས་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་བར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་འབའ་ཞིག་གོ་།ཐུགས་རྗེས་བག་ཆགས་ཀྱིས་སད་དེ་མཆོག
ཏ་ཨུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་པོས་སྤྲུལ་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་གཉིས་དང་མི་གཉིས་པའི
ཚུལ་མང་པོར་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་ངོ། །དེ་ལྟར་ན་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པས་དེ་དག་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འཆད་དོ། །གང་དག་ལ་ཡང་བྱུང་ནས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རང
བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གྲུབ་པར་མཛད་པ། དེ
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་གཅིག་བ་དང་ཐ་དད་པ་དང། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཏུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདོད་ཆགས་དང། ཞེ་སྡང་དང། གཏི་མུག་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཏུ་མི་དམིགས@169
སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང། གཏི་མུག་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ཁས་མི་ལེན་པས་ཞེས་ཏེ། རྟག་པ་དང་བདག་དང་བདེ་བ་དང། གཙང་བའི་དངོས་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་ཆཌ
ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འཁྲུལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་སོ་སོ་སྣང་ངོ། །དེ་དག་ཀྱང་མི་རྟག་པ་དང་བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།མི་མཛེས་པ་དང། སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་མི་སྣང་ངོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ
བའི་ཆུད་པ་ལ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱང་མེད། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གཟུགས་མེད་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མཛེས་པ་དང་མི་མཛེས་བར་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཡུལ་མེད་པར་འདོད
ཆགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དང། གང་དུ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དང། གང་གིས་ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དེས་ཀུན་མི་མཐོང་ངོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟག་པ་དང། བདག་དང
བདེ་བ་དང། གཅིང་བ་དང། མཛེས་བར་མངོན་པར་ཆགས་པའི་ཕྱི་ནང་གི་མཚན་མ་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ། རབ་འབྱོར་འཆིང་བར་བཅིང་བའི་རྒྱུ
མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཅིངས་པ་འང་མེད་། གྲོལ་པའང་མེད་དོ་ཞེས་པའོ། །འདིར་ཡང་ཅི་དགོངས་ཤེ་ན་།ཆུད་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པར
མི་སྲིད་དོ་ཞེས་སོ། ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་བྱུང་བ། །ཞེན་འདོད་ཆགས་པ་མ་གཏོགས་པར། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་སྔར་གྱུར་ན། །དེ་ཡི་རྐྱེན་ལས་འདོད་འགྱུར་ན། ཞེན་མེད་པར་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད། །འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ཞེན་པར
@་169བ
ཡང། །རིམ་པ་དེ་ནི་མཚུངས་པ་སྟེ། །འདོད་ཆགས་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཆོས། །འདུག་པ་གཅིག་མིན་ཐ་དད་མིན། །མཚོན་བྱ་མཚན་ཉིད་གལ་ཏེ་གཞན། །མཚན་མ་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །གཅིག་ནའོང་དེ་གཉིས་མི་འགྲུབ་སྟེ། །ཐོ་དང་ན
ཡང་གཞན་དུ་མེད། །གལ་ཏེ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང་གཟུགས་ཅན་དང། གཟུགས་མེད་པ་དང། ཚ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་བརྟག་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུཌ
ཅན་གཟུགས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚ་བ་ཚ་བ་མེད་པ་དང། ཚ་བ་མེད་པ་ཚ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མེ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐ་དད་དོ་ཞེ་ན་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་རང་ཚ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ
ལྟར་མེ་དང་ཚ་བ་དང། ཆོས་ཅན་དང། མཚན་མར་བྱ་བ་དང། མཚན་ཉིད་དང། ཞེན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང། ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མེད་པར་དཔྱད་པས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཆོས་སུ་བརྟགས་པ་དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གང
དག་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོར་གསལ་བར་སྣང་བ་དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ན་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་གྲུབ
བ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བ་ཐ་དད་བའི་ཐ་སྙད་མེད
དོ། །ཐུགས་རྗེ་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་ཏེ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཞུགས་པ་ན་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་ངོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་བྱུང་བ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང། །དམ་པའི་དོན་གྱི་བདེན་པ་དང།
བདེན་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་སུ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྟན་འབྱུང། །གང་དག་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ནི། །ཡོད་མེད་མཐོང་བ་བློ་ཆུང་རྣམས། །ཞི་བ་ཉེ་ཞི་བལྟ་བྱ་བ། །དེ་དག་གིས་ནི་མི་མཐོང་ངོ། །གང་དག
ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡོད་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་བའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །དས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རྐྱེན
གྱིས་ཡོད་པར་མ་བསྒྲིབས་ན་ཞེས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ན་གཅིག་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ན་གཉིས་པོ་མེད་ཅེས་སོ། །ཇི་ཙམ་དུ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པའི་སེམས་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་གི་།གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །
རྟོག་པ་དང་ཡི་གེ་མེད་པ་ཞེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། སྤྱིའི་རྣམ་པར་སྒྲས་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་ཡོད་པ་དང། མེད་པ་དང། འཆིང
བ་དང། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་སྤྱད་པ་གཉིས་སོ།། །།གྲུབ་པའི་མཛའ་ཨི་ཚུལ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང། དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གྲུབ་པའི་མཛའ་ཨི་ཚུལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་བྱེ
བྲག་གི་མཚན་ཉིད་དེ། ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། ཡི་གེ་མེད་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་རྟོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རྟོག་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་བདུད་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཞེས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ
ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་མི་མཐོང་ཞིང། ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ
དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུར་གཉིས་དང་མི་གཉིས་པའི་རྟོག་པའི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་བདུད་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུབ་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ
མཛེས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ནི་གྲུབ་པའི་མཛའ་ཨི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བཤད་པའི་ཚུལ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བསྟན་པ་ཡན་ལག་དགུ་སྣ་ཚོགས་སུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་པ་དང། ཐ་དད་པ་དང། ཡོད་པ་དང།
མེད་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པ་ཐབས་མཁས་པའི་ཆོ་ག་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བཤད་པ་འཇུག་སྟེ། ཞེས་པ་ནི་གང་དག་ལ་མི་གཉིས་པ་ཟབ་མོ་བཤད་པ་མངོན་སུམ་དུ་མི་འཇུག་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང།
སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པར་གསུང་རབ་རྣམ་པར་བཞག་ཅིང་བཤད་པར་མཛད་དོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ཡན་ལག་དགུ་སྟེ། སྐྱེས་པའི་རབས་དང། རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་དང། གླེང་གཞི་ནི་ད་ལྟར་དང། འདས་པའི་བརྔར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ
ཅིག་ལ་ནི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མདོ་དང། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་དང། ལུང་བསྟན་པ་དང། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང། ཚད་དུ་བརྗོད་པ་དང། གླེང་གཞི་དང། རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་དང། ད་ལྟར་དང། འདས་པ་དང། སྐྱེས
པའི་རབས་དང། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང། རྨད་དུ་བྱུང་བ་དང། ཆོས་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་རབ་རིབ་དང། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཆུད་པ་ལས་གཅིག
པ་དང། ཐ་དད་པའི་དཔྱད་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོད་པ་དང
མེད་པར་རྗོད་དུ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་བྱུང་བ། །སྟོང་པ་ཞེས་པར་སྨྲ་མི་བྱ། །མི་སྟོང་པར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་དང་མི་གཉིས་ཞེས་པ་ཡང། །ཞིལ?་རྣམ་པ་ཞིག་ལ་ཞིག་ཅེས་པའོ། །གསུང་རབ
ཀྱི་ཡན་ལག་ཕྱེ་སྟེ། བཤད་པ་མདོ་འདི་མདོའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་དེ་བཤད་པ་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཆད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདུལ་བའི་མདོ་སྡེ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །བཤད་པའི
མདོ་སྡེ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་ནི་མངོན་པར་དང་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ལུང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་སྟེ། རིང་པའི་ལུང་དང། བར་མའི་ལུང་དང་ལྡན་པའི་ལུང་དང། གཅིག་ཡན་ཆད་ཀྱི་ལུང་གི་མངོན་རྣམས་སོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་ཆན?
པོ་ལས་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང། ལང་ཀར་གཤེགས་པ་དང། ས་བཅུ་པ་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང། སྡོང་པོ་རྒྱན་དང། དམ་པའི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང། ལྷ་མོའི་མདོ
སྡེ་ལ་སོགས་པའོ། །དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་ནི་རྒྱུད་རིང་པོའོ། །ལ་ལས་ནི་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་དང། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང། ཚེར་དུ་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་གཅིག་པ་ཁོ་ནར་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། རྒྱུད་ཐུང་བ་ཙམ་ཞིག་ནི་ཚིགས་སུ
བཅད་པ། ཆེད་དུ་བརྗོད་པོའི་གསུང་ནི་མདོ་ལས་སྤོབས་པ་དེ་ལྟ་བུར་སྐྱེས་པའོ། །ལུང་བསྟན་པ་ནི་མ་འོངས་པ་གསུངས་པའོ། །དབྱངས་ཀྱི་བསྙད་པ་ནི་གདངས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་མང་པོ་མགུ་བར་མཛད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བར་ར་ཏའི་གཙུག
ལག་ལས་འབྱུང་བ། །གན་རྡར་ནི་ཤ་དབྱངས་དག་ནི། །སྙིང་རྗེའི་རོ་ལ་བླང་བར་བྱ། །ཐབ་མོ་འཇིགས་པ་དང་བཅས་འོ། །དྷེ་བར་དབྱངས་ནི་བླང་བར་བྱའོ་ཞེས་ཏེ་།ཆོས་བཤད་པས་ཀུན་ཏུ་སྡེ?་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དབྱངས་ཀྱི
དཀྱིལ་འཁོངས་གསུང་བར་མཛད་དོ། །རློམ་པ་དང་དཔའ་བོ་ལ་སོགས་པའི་གསུང་རབ་མི་མཛད་པ་ནི་རྩེད་མོ་རློམ་བར་སླ་བ་ནི། །ལྔ་པ་དབུ་མ་དབྱངས་དག་སྟེ། །དཔའ་བ་དྲག་པོ་ངོ་མཚར་དུ། །དྲུག་སྐྱེས་ཁྱུ་མཆོག་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །གླེང་གཞི་ནི་སྔོན
འདས་པ་སྟེ། ལ་ལས་རྒྱུར་ཡང་བརྗོད་དོ། །ད་ལྟར་དང་འདས་པ་ནི་སྔ་མ་དང་འབྲེལ་བར་འགྲེལ་ཏོ། །སྐྱེས་པ་རབ་ནི་སྔོན་གྱི་སྤྱད་པའོ། །རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་གཞན་དུ་སྤྱད་པ་ཉིད་དེ། ལ་ལས་དོན་གཅིག་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དཔལ
སྔར་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་དང། གཙུག་ན་ནོར་བུའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའོ། །སྐྱེས་པའི་རབས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སྤྱད་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་།མདོ་སྡེ་འགྲེལ་བའི་ཆོས་མངོན་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་བོ། །
རྨད་དུ་བྱུང་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཚོ་འཕྲུལ་ལོ། །ཆོས་བསྟན་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་མན་ངག་སྟེ་།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསུམ་དུ་ཡང་རྟོགས་པ་ཇི་བཞིན་པར་གྱུར་པ་དང་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །ཡན་ལག་དགུ་ནི་གསུང་རབ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་།གལ
ཏེ་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་དང། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང། ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡུའོ། །ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་རབས་དང། རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་ནི་དེ་ལྟར་དང། འདས་པ་དང་གླེང་གཞི་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡུའོ་ཞེས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པའམ། ཡང་དག་པར་བསྡུ་བར་མཛད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མདོ་དང་རྒྱ་ཆེར་དགོངས་པའི་དོན་དུ་རྟག་གོ། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྲོ་དང། པྲོའི་འབྱུང་གནས་དང་མིག་རྩི་དང། གཏེར་མི་ཟད
པ་དང་། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང། རལ་གྲི་དང། གཞལ་མེད་ཁང་ལ་སོགས་པ་སྔགས་གྱིས་འགྲུབ་པའི་འདུ་བྱེད་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་བསྐངས་པའི་ཕྱིར་མཁོའོ། །ཉན་ཐོས་པ་ནི་མི་རྟག་པ
དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྟོང་པའི་རྣམ་པར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་སྒོམ་པ་སྐྱོ་བ་དང། འདོད་པ་ཆུང་བ་རྣམས་ལ་བྲོ་དང་བྲོའི་འབྱུང་གནས་དང། མིག་རྩི་མ་དགོས་སོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང
ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཟུར་ཕྱུང་བ་ཡིན་ཏེ་། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་དགའ་བོས་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བ་ན་སྨྲས་པ། སྟོབས་བཅུའི་གསུང་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས་པར་གསུངས
པའི་མདོ་སྡེ་མང་པོ་གང་དག་བདག་གིས་མ་ཐོས་ཤིང། དགེ་སློང་ཕ་ཁ་ཅིག་གིས་ཐོས་སོ་ཞེས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་གནས་བརྟན་བཙུན་གཙོའི་ཚིག་གི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་དགེ་འདུན་དང། རྣམ་པར་ཐར་པ
གསུམ་པོ་ཐོབ་པའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོག་མའི་རི་དང། མཛའ་མ་རིའི་གནས་སུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྡེ་སྣོད་བདུན་དུ་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བར་བྱས་སོ། །འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་དང། འཕགས་པ་དགའ་བོ་དང། ཨཽ་པ་ལི
ལ་སོགས་པས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ། སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཡང་དག་པར་བསྡུས་སོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པར། འཕགས་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཟུར་ཕྱུང་བ་བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར
ཕྱེ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་བསྡུ་བ། ཆོས་ལྔ་རྣམས་དང་རང་བཞིན་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་རྣམས་དང། །བདག་མེད་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ནི། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་འདུས་ཞེས་ཏེ། དེ་ལ་མཚན་མ
དང། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མིང་དང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཆོས་ལྔའོ། །དེ་དག་ནི་རྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བསྡུ་སྟེ་།མཚན་མ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བསྡུའོ
མིང་ནི་བརྟགས་པར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། དེ་བཞིན་ཉིད་དག་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་རོ། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང། གནས་སུ་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་མ་སྟེ་།རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུའོ། །དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ
པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་དེ། གཞན་གྱི་དབང་གསལ་བའི་གཟུགས་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།མིང་ནི་ངེས་པ་མེད་དོ། །བརྟགས་པ་ལས་སྐྱེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས
ནི་ཤེས་རབ་དཔྱོད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེས་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་པ་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཉིད་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ། ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་དངོས་པོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དེ
བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །བདག་མེད་པ་གཉིས་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དང། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ། ཚོགས་སུ་མི་གནས་པ་དང། མི་འཇིགས་པ་མ་ཡིན་པའི
ཕྱིར་ནང་དང་ཕྱིའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་ཏེ། རྣམ་པར་གཞིགས་པ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཚོགས་སུ་གནས་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདིར་གསུངས་པ། །གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ
ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་སོ། །སྣང་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་པ་ལ། ཕྱི་ཡི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང། ཞེས་སོ། །མི་འཇིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་རྟག་པ་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་མེད་དེ་མ་སྐྱེས་པས་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན
དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་དེ་ལྟར་བདག་མེད་པ་གཉིས་ནི། སྟོང་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐབས་སུ་བཤད་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རང་བཞིན་ནི་ཆུད་པའི་དབྱིངས་ཏེ། ཆོས་ལྔའི་གནས་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །བཙུན་གཙོའི་བྱང་@173
ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་དུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས
ལ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྟོགས་པར་མཛད་པའི་སྨད་དུ་བསྟན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་དག་མིག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང། གསོག་དང་གསོབ་དང། འདུ་ཤེས་ཙམ་པ་དང། འདུས་བྱས་སུ་མཐོང?
ངོ། །དེ་བས་ན། །གཟུགས་ནི་དབུ་བའི་གོང་སུ་མཚུངས། །ཚོར་བ་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་འདྲ། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་ཆུ་ཤིང་དུ་ནི་སྣང། །རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་བར་ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་གསུངས་ཞེས་པའོ། །དེ་དེ་ལྟར
གསུང་རབ་དང་མི་འགལ་བ་ལ་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་འདོད། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་མི་འདོད་དོ། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པར་ཞུགས་བ་རྣམས་མི་སྤོང་ཞིང་བསྙས་པས་ནི་དེ་དག་ལ་ཡང་ངན་སོང་ངོ། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་འཛིན་པ་ཡིན་པས་ན་ཤེས་རབ
ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཉན་པར་བྱེད་དོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་བར་མི་བྱེད་ཅིང། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང
མུ་སྟེགས་ཀྱི་རྟོག་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང་ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོར་སྨྲ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ལས་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དགེ
བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་སུས་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་བ་དེ། དེ་ལྟར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བས་ནས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འབྱེད་པས་དབྱེ་བ་ན་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
@་173བ
པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་སྤྱོད་དོ། །མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས
ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་མཛའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་རངས་པར་མཛད་པ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཤེས་བྱ་དང། ཉོན་མོངས་པ་དང། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁོ་ནར་རོ། །དེའི་འགེགས་ནི་འདོད
ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པས་བསྒྲིབས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཉེ་བར་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ཡང་མི་ཤེས་སོ། །ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་མེད་ཀྱང་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ན་མིག་གི་ལིང་ཏོག་དང་བྲལ་བ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཤེས
སོ། །ཐོས་པ་དང་སེམས་པ་དང། སྒོམ་པའི་རིམ་པར་དབྱེ་བ་ན་ཡེ་ཤེས་གོང་མ་ནས་གོང་མར་ཁྱད་པར་གང་དང་གང་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ནི་སྔོན་ཐོས་པ་དང། སེམས་པ་ལས་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་།སློབ་མ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་མཁས
པར་འབྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་མ་ཐག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དགའ་བ་དང། འཇིགས་པ་དང། མྱ་ངན་སྣང་སྟེ་།དེས་ན་སྔོན་གྱི་གོམས་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་སྟེ་།ཆེ་གཞན་དུ་མཆོག་གི་རིམ་པར་དབྱེ་བ་ན་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས
ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་དོན་ཏུ་ལྟ་བ་དང། བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་ལ་སོགས་པར་ལྟའོ། །རྐྱེན་ནི་མི་རྟག་པ་དེ་མ་ཐག་པ་ཙམ་གྱིས་སོ། །མི་སྤང་བ་ནི་སྤང་བར་མི་བྱ་བ་སྟེ། བླང་བར
བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཟག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་པར་སྣང་བ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ནི་མེད་དོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཕུང་པོའི་ལུས་གཞན་གྱི་དབང་ལ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བར་རྒྱུ་ཡོད་དོ། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས
པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་བཤད་པ་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་གྲུབ་པའི་མཛའ་ཨི་ཚུལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་དཔྱད་པ་གསུམ་པའོ། ། །།ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ
སོགས་པ་ནི་བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་གསོལ་བའི་ལན་དུ་གསུངས་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དོན་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ལ
མངོན་པར་ཆགས་པས་མི་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་རྣམ་པར་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་ནི་སྣང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་རྟག་གོ་།མགོ་འཁོར་བ་དང།
བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ནང་འཁྲུགས་པའི་མཐུས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྟག་པ་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི
མཚན་ཉིད་ཡང་དག་བ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་གང་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་དེ་ལྟ་བུ་སྟེ། དོན་དམ་པ་མི་གཉིས་པའི་ཆུད་པ་ལས་བཟློག
པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཚད་མས་གནོད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པ་མི་གཉིས་པའི་ཆུད་པ་ཡང་དབང་པོའི་ཤེས་པ་དང། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཆ་ཤས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་དཔེ་ལས་འདས
པ་དེར་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་མཚུངས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེར་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེས་གླེངས་པའོ། །དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ཤིང་ཞེས་པ་ནི་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ
རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སྟེ། དོན་དམ་པ་ལས་ལོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྟག་པ་དང། མཛེས་པ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་མ་ཡིན་པར
ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་གཟུང་བའི་ཚལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་དོན་ཏོ། །རྨི་ལམ་ལྟར་སྣང་བ་ལས་བསླུ་བ་དང། སླུ་བ་མེད་པའོ། །ཡོད་པ་དང། མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་ལྟ་བའོ། །སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བདག
དང། བདག་གིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ་།ཇི་ལྟར་གསུངས་པ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི་།སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ་ཞེས་པའོ། །འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཀྱང་དེ་སྟེ་རྒྱུ་ལས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་འདི་ཡིན
ན་ནི་དོན་སྒྲའི་ཆོས་སུ་མཐུན་པ་ཇི་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མ་མཆིས་། དེས་ན་མི་མཚུངས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གླེངས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་གླེང་པ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་མཛད་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་འམ
ལྡོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཏེ། ཡང་དག་པ་ལ་དེས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བ་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣང་བའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་རྟོགས
པ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བྱིས་པ་རྣམས་རང་གི་སེམས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་བར་སྒྲོ་བཏགས་པས་བསམ་པ་སྐྱོན་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟགས་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད
ལ་མངོན་པར་ཆགས་པས་ལོ་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འབྱུང་བར་བཤད་དོ་ཞེས་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་འཕགས་པ་བཙུན་གཙོ་བྱམས་པས་བཤད་པ་ནི། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད།།
དེ་ན་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ན་ཡོད། །དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །སེཾས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། ཞེས་པས་ཏེ། སེམS་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འདུས་པ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས
བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ནང་འཁྲུགས་པས་འགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་འབྱུང་སྟེ། དེས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ན་ཡོད་དོ། །དེ་ན
ཡང་དེ་ཡོད་དེ། བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ནོར་བའི་རྣམ་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །གཉིས
ཀྱི་རྣམ་པ་མེད་པ་ཉིད་པས་ན་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གང་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྟོག་པ་དེ་ལ་ཡང་ཐ་དད་པའི་བྱེད
པ་དང་བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་པར་མི་རུང་བར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རིག་པ་གཞན་གྱིས་སྒྲུབ་བར་མཛད་པ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་མི་སྐྱེ་ཞེས་ཏེ། ཡོད་པ་ནི་དངོས་སུ་ཡོད་པས་གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་སྐྱེ་བ་མི་རུང་ངོ། །མེད་པ
ཡང་དངོས་པོ་བྱ་མི་ནུས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་ཅེས་པ་ནི་ཅང་མི་བྱེད་པ་ནི་བྱེད་པ་དགག་པར་འགྱུར་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་གྲངས་མང་པོར་བཤད་དོ། །འོན་ཏེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་མི་སྐྱེ་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ན་འདིས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ། འཛིན་པ་དང་གཟུང་པའི
དངོས་པོ་ཡང། མི་རུང་ངོ་ཞེས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང། བྱེད་པའི་ཐ་སྙད་མི་རུང་བ་ནི་དོན་ཇི་བཞིན་པའི་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག
པར་འབྱུང་ངོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཞན་དུ་ན་ཞེས་པ་ནི་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་དོ། །ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །གང་གི
ཚེན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དབྱད་དེ། སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་མི་གཉིས་པའི་ཡེ་ཤེས་གནས་སོ། །འཛིན་པ་དང་གཟུང་བརྒྱུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡང་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། བརྗོད་པ་དང། བརྗོད་པ་ལ་སོཌ
པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དང། བྲལ་བའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར། སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་རབ་ཏུ་ཆུད་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཞུགས
པ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་སྣང་བར་མཛད་པའི་དོན་དུ་ལས་དང་འབྲས་བུར་སོ་སོར་ངེས་པར་འབྲེལ་པའི་ཆོས་སྟོན་བ་འབྱུང་ངོ། །སྣང་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར
ཕྱོགས་དང། རྒྱུ་དང། དཔེ་དང། ཁྱབ་པའི་ཚུལ་དང། ཆོས་མཐུན་པ་དང། མི་མཐུན་པར་མཐུན་པར་གསུང་ངོ། །གང་སྐྱེས་པར་རིག་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། ཐལ་མོའི་སྒྲ་དང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་དང། ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་པ
བཞིན་དུ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་མཐར་སྟོང་པའོ། །སྐྱེས་པ་ནི་རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མས་ཆུད་པ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བསླད་དེ། གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན་ནི་གཟུགས་ཡོད་པ་རྨི་ལམ་གྱི
དུས་ན་མེད་དོ་ཞེས་གང་དག་གྲངས་ཅན་དང། ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་དང། ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང། སྤྱོད་པ་ཅན་དང། འཇིག་རྟེན་རྒྱད་པ་ན་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་དེ་དག་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་སྣང་བ་ཙམ་དང་མཚུངS
པས་ན་ལྷག་པར་སྒྲུབ་པ་མེད་དོ། །ཞེས་སྤྱིས་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་དུ་གསུངས་ངོ། །གང་གིས་གཟུགས་ནི་དེ་ལྟར་ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་ཡོད། ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་མེད་དོ། །ཞེས་ན་ནི་མི་མཚུངས་པར་སྨྲ་བར་ཡང་འགྱུར་ན་དེ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས
ཆེན་པོས་གླེངས་པ་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ན་བླ་འོག་ཏུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་འབྱེད་པས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས
ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཀྱང་ཡན་ལག་མེད་པས་ན་བླ་འོག་ཏུ་ཆགས་ཤིང་ཚོགས་སུ་འདུ་བར་མི་རུང་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དབང་དང་མཉམ་པར་མི་འཇོག
པའི་མ་རིག་པས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་བསླད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབྱད་ནས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང
དག་པར་རིག་པ་གནས་སོ། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཐུགས་རྗེས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དག་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཞུགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་ཡང་ཆོས་འཆད་པར་འབྱུང་ངོ། །བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱིས་དབང་དང་ཡོངས
སུ་གྲུབ་པ་རྣམས་སུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དང། རྟེན་ཅིང་འབྲལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དང། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང། སྟོབས་བཅུ་དང། མི
འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང། ཀུན་འབྱུང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་བརྟགས་པ་དང?་།གཞན་གྱི་དབང་གཉིས་སུ་བསྡུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་རྣམས་དང། འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་བར
བསྡུའོ། །ཁམས་གསུམ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་སོ། །ས་བཅུ་པ་དང། ལངཀར་གཤེགས་པ་ལས་གསུངས་པ་ནི། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས
བཞིན་དུའོ། །ཡང་ལངཀར་གཤེགས་པར་གསུངས་པ། བརྟགས་པ་དང། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞེས་ཏེ། བརྟགས་པ་དངོས་པོ་ཙམ་པ་དང། །ཁྱད་པར་དུ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས། །རང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །ཆོས་ཉིད་གཟུགས་ནི་དེ་ཡིན་ནོ
ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་བརྟགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ལ་རྟག་པ་དང་མི་རྟགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་གི་།རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པའི་ཡུལ་ནི་མེད་དོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ
པ་ནི་གྲུབ་པ་སྟེ་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་ཞེས་བྱའོ། །འཕགས་པ་བཙུན་གཙོ་བྱམས་པའི་དགོངས་པ་བྱེད་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་བཤད་པ་ནི། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །དེ་ན
དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་སེམས་ལས་བྱུང་ཞེས་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་སུ་བསྡུའོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ
བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཚོར་བ་སེམས་པ་འདུ་ཤེས་དང། འདོད་པ་རེག་པ་བློ་དྲན་དང། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མོས་པ་དང། །ཏིང་ངེ
འཛིན་སེམས་ཀུན་ལ་སྟེ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་པ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འབྱུང་ངོ། །བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་བར་@177
རིག་པ་དེར་རིག་པ་དང། རིག་པ་པོའི་དངོས་པོར་སེམས་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་མི་རྒྱུ་ན་བག་ཆགས་ཀྱི་དུས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་།འོན་ཀྱང་ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ
ཏེ། སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་པ་རྣམས་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །རྟག་བ་དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང། གཙང་བའི་དངོས་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བའི་གཉེན་པོར་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས
པ་དང། སྟོང་པའི་རྣམ་པར་སྤྱིར་སྒྲ་དང་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་དང། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་ཆོས་སྟོན་པ་འཇུག་སྟེ། དེ་ནི་ལན་དུ་མར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྟགས་བ་དང། གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ
གྲུབ་པ་རྣམས་སུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འབྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བརྟགས་པ་ལ་རྣམ་པ་བཅུར་སྔར་བཤད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔ་དང། མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་སྟེ་།ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྒྲོ
བཏགས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཕྲ་མོས་བརྩམས་པའི་རྫས་དང། ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པས་བརྟགས་པ་ཁོ་ནར་བརྟག་གོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ།
རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ། །ཞེས་པར་གསལ་ལོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གི་དམ་པ་དང། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་སྣ
ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུས་བཏབ་པའི་འདུ་བྱེད་སྣ་ཚོགས་ཉིད་འབྱུང་ངོ། །གང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་བའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་འདི་ལས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཞན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ་།སེམས་དང་སེམས་བྱུང་བའི
@་177བ
ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེར་ཡང་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང། གནས་སུ་སྣང་བ་ལ་བརྟགས་བ་དང། མི་རྟག་པ་དང་ཕྱི་རོལ་ལ་སོགས་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ། །དེ་ཉིད་དུ་མཚན་མ་དང། མིང་དང
རྟོག་པ་དང། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་ལྔ་རྣམ་པར་བཞག་གོ་།དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་སྒྲ་དང་དོན་དུ་འབྱེད་པ་ན་མཚན་མའོ། །གཞན་གྱི་དབང་དེ་ཉིད་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང།
གནས་སུ་སྣང་པའོ། །མིང་ནི་བརྟགས་པའི་དངོས་པོར་བསྡུ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་བརྟག་པ་ནི་རྟག་པ་དང་བདག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བསྡུའོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། དེ་བཞིན་ཉིད
དག་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བསྡུ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད། ཡང་དག་བའི་མཛའ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ལན་དུ་མར་བཤད་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཕགས་པ་ལངཀར
གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་བཤད་པ་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་མདོའི་དོན་དུ་དབྱད་པ་བཞི་པའོ། ། །།རྒྱུ་རྣམས་དང་ནི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས། །གང
རྣམས་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་ཞེས་པ། མཛའ་བཞི་དང་ནི་ལྡན་པ་སྟེ། །དེ་དག་ང་ཡི་ཚུལ་འདི་ཤེས། །ཞེས་པ་ནི་གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་བཟུང་གི་།གཉིས་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གཉིས་ཀྱི་གཟུགས
ཡིན་པ་དེ་ནི་རྨི་ལམ་དང་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པར་ཡང་འཛིན་གྱི། བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ་བ་ནི་མེད་དོ། །སྐད་ཅིག་གི་དུས་མ་རྟོགས་པར་སྐྱེ་པ་དང། གནས
པ་དང་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ཀློག་པ་དང། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་།གང་འབྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། །བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད་?
དེ་དེ་ལྟ་བུར་ལྟག་པའི་སྐྱེ་བ་དང། འགོག་པ་ལ་སོཌ་པའི་ཆོས་མེད་པས། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང། འགོག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་བྱུང་བ། །འགོག་མེད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང། །རྟག་མེད
ཆད་པ་མེད་པ་དང། །གཅིག་དོན་དུ་མའི་དོན་མིན་དང། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་སྔར་བཤད་པའོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་དེར་རིག་སྟེ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ
འདུས་མ་བྱས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་རུང། །དེ་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང། གཉིས་ཀ་དང། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བས་སྨྲ་བ་བདུན་དུ་ཕྱེ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་རིག་པར་བྱའོ། །གྲངས་ཅན
རྣམས་ནི་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་སྟེ། །ཡོད་པ་སྐྱེ་པོ་ཞེས་པ་ནི་དངོས་པོར་ཡོད་པས་ན་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་སོ། །མེད་པ་སྐྱེ་བོ་ཞེས་པ་ན། ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་བྱེད་པ་ནི། ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་སྟེ།
བྱེད་པ་དགག་པར་བྱས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་ལན་དུ་མར་བཤད་པའོ། །གཉིས་ཀ་དང་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང། མེད་པར་འགྱུར་བ་དང། མེད་པར་འགྱུར་བ་དང། ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང། སྨྲ་བར་མི་བྱ་བར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་ཏེ།
བརྟན་པ་ལ་ནི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མི་སྲིད་དེ་། དེར་གང་དོན་བྱེད་ནུས་ཏེ་ཡོད་ཅེས། ལན་དུ་མར་བསྒྲུབས་པའོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱའི་རྒྱུར་གསུངས་པ། གང་ཕྱིར་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བར་ན་ཞེས་པ་སྟེ། གང་དག་རྐྱེན
ལས་བྱུང་བར་ན་ཞེས་པ་སྟེ། གང་དག་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་དེ་དང་དེ་དག་མ་སྐྱེས་པས་ཏེ། རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྐྱེན་རྣམས་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་སྟེ་།འབྲས་བུ་ལས་ནི་མི་སྲིད་སྐྱེ་ཞེས་པ་ནི་རྨི་ལམ་དང་རྒྱུད། འབྲས་བུའི
དངོས་པོར་རྒྱུན་བཞིན་ནོ། །དེ་སྟེ་འབྲས་བུ་ལས་བྱུང་ན་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ཐུགས་དོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། འབྲས་བུ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བས་ན། འབྲས་བུ་ལས་ནི་འབྲས་མི་སྐྱེ། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རབ
འགྱུར་བས། །འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ན་ནི་ལྷན་ཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ་།མ་ཞིག་པ་ལས་བྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ།
ཞིག་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པའི་མཐུ་མེད་དོ། །སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་འབའ་ཤིག་གོ་།ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལུང་སྟོན་པ་ལོགས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང་འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལྷག་པ་བྱེད་པ
དང། བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་པ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ལ་འང་མེད་ན་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བདག་མེད
པ་ལྟ་ག་ལ་ཞིག་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང། འགོག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུར་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་བ་འདི་འཆད་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན
པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང། དོན་དམ་པར་དཔྱད་པ་ན་སྔར་བཤད་པའོ། །དམིགས་དང་དམིགས་བྱ་བྱེད་པར་ཡང། །ནམ་ཞིག་འདུས་བྱས་རྣམས་མཐོང་ན། །སེམས་མེད་པའི་སེམས་ཙམ་སྟེ། སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་ངས་བཤད་དོ
ཟ་ཧེས་པ་ནི་ནམ་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་དམིགས་པ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པས་འདུས་བྱས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བར་མཐོང་བ་དེ་ན་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣོད་བ་མེད
པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གནས་པ་ན་སེམས་ཙམ་དུ་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གཉིས་དང་མི་གཉིས་པར་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ན་སྒྲ
དང་དོན་དུ་འབྱེད་དོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ནི་སྔ་མའི་ལེའུར་ཡང་དཔྱད་པ་སྟེ། རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང། །སྐྱེ་ཞིང་འགག་པ་དེར་མེད་དོ། །རྐྱེན་རྣམས་བརྟགས་པ་ཉིད་དག་ནི། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་འགག་པའོ། །ཇི
ཙམ་དུ་ནང་འཁྲུགས་བའི་མཐུ་ལས་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ལས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་ཏེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ་ཙམ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ
སོགས་པར་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་རྨི་ལམ་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མི་འབྱུང་བར་འབྱུང་བ་དེའི་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི
བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་དང། རིག་པ་པོའི་དངོས་པོར་སེམས་བདག་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཡང་མི་རྒྱུན་རྐྱེན་དུ་སྣང་བའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེར་འགྱུར་བའི་གནས་ལྟ
ཞིག་ག་ལ་ཡོད་དེ། འོན་ཀྱང་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སངས་རྒྱས་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ལན་མང་པོར་བཤད་པ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་བཤད
པ་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་སྡུ་བའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཙམ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིབས། །རྐྱེན་དང་དངོས་པོ་སྤངས་པ་སྟེ། །མཐར་ཐུག་པ་ནི་ཚངས
པའི་མཆོག་གོ་། དེ་ནི་ཙམ་ཞེས་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་ཏེ། ཡན་ལག་གི་རྣམ་བའི་ཆ་དེ་ཙམ་རྡུལ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་དངོས་པོ་སྤངས་པ་སྟེ། ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་དབྱིབས་ཕྱི་རོལ
གྱི་མེད་དོ། །མཐར་ཐུག་པའི་དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་རྫོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཚངས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་མི་གཉིས་པའི་སེམས་སུ་དགོངས་པའོ། །བདག་ནི་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཡོད་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོའི
ཕུང་པོ་ཉིད་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། རྫས་མེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་གཅིག་པ་དང། ཐ་དད་པ་དང། རྟག་པ་དང། ཁྱབ་པའི་རང་བཞིན་དང། ཕྲ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་བདག་རྣམས་ནི་དམིགས་སུ་མེད་དེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་འབའ་ཞིག་ལ
བྱིས་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་བདག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ་། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་དང། མིག་ཡོར་དང། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །རྟགས་ནི་མ་སྐྱས་པས
ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་བུར་རྫས་སུ་མེད་དོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཡང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད
པ་གཅིག་གིས་བསྒྲུབས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་མའོ། །རྒྱུ་ནི་བྱེད་པའོ། །སྣོད་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི
སྣང་ངོ། །ཅིས་ན་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་སོ་སོར་མི་སྣང་ཞེས་པ་དང། རིགས་པའི་ཁྱད་པར་གསུངས་པ། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་བཟློག་ཅིང། །རྟོག་དང་བརྟགས་པ་སྤངས་པ་སྟེ། །དམིགས་མེད་སྐྱེ་བ་མེད་པ
ནི། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་ངས་བཤད་དོ། །ཞེས་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྟག་པ་དང། བདག་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང། བརྟགས་པ་དང། རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་བར་དམིགས་ཤིང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས
པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་འཇུག་ན་མི་གཉིས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅིས་ན་ཡང་དམིགས་པ་དང། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་མེད་ཅེས་དེ་ལྟར་ཐུགས་དགོངས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། དངོས་མིན་དངོས་མེད་མ
ཡིན་པ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་རྣམ་པར་སྤངས། །དེ་བཞིན་སེམས་ལས་གྲོལ་བ་ནི། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་ངས་བཤད་དོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བའི་དབུ་མའི
ཏིང་ངེ་འཛིན་མཉམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་འདིར་གསུངས་པ་ན་སྨྲ་བ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྒོལ་བ་རྣམས་བཟློག་པའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པ
ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བ་འདི་ནི་ས་བརྒྱད་དུ་སྟེ་། སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུད་རྒྱུན་ཏུ་འབྱུང་ཞེས་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུང་པ
སྟེ། སེམས་དང་ཡིད་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རིམ་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཕོས་པའི་མེ་ལོང་གི་རང་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདི་གསུངས་པ། སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། ངར་སེམས་ཉིད
ནི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཡུལ་རྣམས་འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་སེམས་ཙམ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཕོས་བ་ལ་དགོངས་པའོ། །དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཡིད
འཕོས་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཕོས་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ནང་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཕོས་པ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཐམས
ཅད་མཁྱེན་པའི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིད་ཀྱི་སྐུ་ཆོས་སྟོན་པར་བཞག་གོ་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་མཐར་ཐུག་པ་ག་ལ་ཡོད་དེ། ལེགས་པར་གསུངས
པའི་རིན་པོ་ཆེ་ཟླ་བ་ལས་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་བཤད་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟོན་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང། སྟོང་པའི་མཛའ་། མྱ་ངན་མཛའ་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །སྣ་ཚོགས་ཡིད
ཀྱི་ལུས་རྣམས་ནི། །སེམས་ཙམ་དུ་ནི་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་པ་སྟེ། །སེམས་ཙམ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་བཅད་དོ། །སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ།
ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་། ཆོས་གདོན་མི་ཟ་བ་ཉིད། དེ་བཞིན་ཉིད། ཡང་དག་པའི་མཛའ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་བ་ཡེ་གནས་བའོ་ཞེས་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་ཀློག་གོ་།
གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་ནང་བློངས་བའི་མཐུས་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་བ་ལྟ་བུ་རྣམ་པ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་དང། མིག་ཡོར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་པས་ན་སྐྱེ་བ་@181
མེད་པ་སྟེ་། དེས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་གནས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སུས་ཀྱང་གཞན་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླད་པ་པ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད
དེ། སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་པ་ན་ནམ་མི་དམིགས་པ་དེ་ན་།བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སེམས་ཙམ་ཡང་དག་པའི་མཛའ་ཨི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་གནས
པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སྔོན་མེད་པ་ལས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཐོག་མར་ཞི་ཞིང་མ་སྐྱེས་པ། །རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་མྱ་ངན་འདས། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ན། །ཆོས་རྣམས་དངོས་པོར
ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་ཞེས་པ་སྟེ་། ཐོག་མའི་ཉིད་དུ་ཞི་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གིས་བསླད་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་གསེར་དང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྦྱང་གི
སྔོན་མེད་པ་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལ་གཞན་པ་དང། གཞན་པ་མ་ཡིན་པར
ཡང་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཉིས་པོ་མེད་དེ། ཅིག་པོ་ཉིད་ནི་སུ་དང་ཡང་མི་འབྲེལ་ཏོ། །སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ན། འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་ངེས
པར་འབྲེལ་བ་བསྟན་པར་བྱའོ། །མི་གཉིས་པ་ལ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །དེ་ན་སེམས་བདག་ཉིད་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་དང། རིག་པ་པོའི་དངོས་པོར་ཡང་མི་རྒྱུ་ན་ཡི་གེ་དང་སྒྲ་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ།
@་181བ
བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པའི་དོན་དཾ་པཱི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རྣམ་གྲངས་དེ་བཞིན་ཉིད། ཡང་དག་པའི་མཛའ་དང། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན
ལ་བཞུགས་ཏེ་འབྱུང་བ་དང། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་བའི་གཟུགས་ལྟ་བུ་དང། སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོས་རེ་བ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་བསྐོངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་སྐུས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །མི་གཉིས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པ་འབྱུང་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པ་ཐུགས་དོགས་ནས་གསུངས་པ། རྣམ་རྟོག་བག་ཆགས་འབྲེལ་པ་ཡི། །སྣ་ཚོགས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། །མི་རྣམས་ལ་ནི་ཕྱི་རོལ་སྣང། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེམས་ཙམ་ག་ལ་ཡོད
པ། སེམས་ཙམ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འབྱུང་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་དང། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་མཐུ་དང། མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་རིག་པའི་མཐུ་ལས་མགོ་འཁོར་བ་དང།
བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཁོར་བ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སད་པ་དང་བདག་དང། གཞན་ལ་ཕན་པའི་དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་དག་པ
འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། བདག་མེད་པ་དང་མི་མཛེས་པ་དང། སྟོང་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣང་ངོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོག་མར་བྱས་ཏེ། རྟག་པ་དང། བདག་དང་བདེ་བ་དང་མཛེས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་འཁོར་བ་དང།
སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་ཡིད་སྤོང་ངོ། །དགེ་བར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡང་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འབྱེད་པས་དབྱེ་བ་ན། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པར་སངས་རྒྱས་ཁོ
ནའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྤངས་པ་མེད་དོ། །འཁོར་བ་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ་གནས་སོ། །སྙིང་རྗེས་གཉེར་བའི་བདག་གི་ལུས་ཆེན་པོ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང། གཉེན་དེས་ཆེ་ཞིང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང
སེམས་ཙམ་ལགས་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ཐུགས་དོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་ཡོད་མེད་དེ། །སེམས་ནི་སྣ་ཚོགས་རྣམས་སུ་སྣང། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །སེམས་ཙམ་དུ་ནི་ངས་བཤད་དོ་ཞེས
པ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སུན་དབྱུང་བ་ནི་འདིར་ཐམས་ཅད་ལ་གསལ་བས་ན་ཇི་ལྟར་གྲངས་ཅན་དང། ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་དང། ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང། སྤྱོད་པ་ཅན་དང། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་པ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི
རོལ་པར་ཀུན་བརྟགས་པར་དེ་ལྟར་མེད་དོ། །རྡུལ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་རིམས་ཀྱིས་ཡན་ལག་གི་རྫས་བརྩམས་པ་ནི་རྫས་ཀྱིས་རྫས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྩོམ་པ་དང། ཡོན་ཏན་གྱིས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རྩོམ་མོ་ཞེས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་མདོའོ།
སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་རྣམས་ལ་ནི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང། སྣང་བ་དང། རིས་མཐུན་པའི་ཡོ་བྱད་དང། བློ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུས་རླབས་པ་དང། རང་བཞིན་གྱིས་ཡན་ལག་མེད་པ་དང།
གྲངས་དུ་མ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་སྤུན?་ཚད་ཆུང་བ་རྣམས་ལས་ཚད་ཆེ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྗས་སྐྱེའོ་ཞེས། ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀའི་མདོའི་ལོ་རྒྱུས་སོ། །གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་དང།
སྡུག་བསྔལ་བ་དང། གཏི་མུག་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཕྱི་རོལ་གྱི་སེམས་པ་མེད་པ་དག་གིས་གནས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྩོམ་མོ། །སྐྱེས་བུའི་རང་བཞིན་ན་ཚོར་བ་ཅན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བའི་འོ་མ་ཚོར་བ་མེད་པ་བེའུ་ཚོར་པ་ཅན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ
དེ་ལྟར་ཚོར་བ་ཅན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་ཚོར་བ་མེད་པའི་གཙོ་བོ་སྐྱེས་བུ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་ངོ། །གསལ་བ་འདི་ནི་བདེ་བ་དང། །སྡུག་བསྔལ་པ་དང། གཏི་མུག་དང་ལྡན་པས་ན་དེའི་རྒྱུ་ཡང་མི་གསལ་ཞིང། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ
བ་དང། གཏི་མུག་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པའི་རིགས་སོ། །སའི་འབྲས་བུ་བུམ་པ་དང། ཁྲུ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་མཐུན་པར་མཐོང་བའོ། །ཐོག་མའི་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཚོར་བ་ཅན་མ་ཡིན་ལ།
ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་ཚོར་བ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲངས་ཅན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སོ། །ཀྵ་པ་ན་ཀ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གིས་ཤེས་པས་ཡུལ་རྣམས་འཛིན་ཏོ་ཞེས་པ། འདུ་བ་དང
ནི་གྱེས་པ་དང། །སྲོག་ནི་ལུས་ཀྱི་ཚད་ཅན་ཏེ། །དེ་ནི་རིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས། །ནམས་ཀྱང་ཕྲ་བ་ཡོད་མ་ཡིན་ཞེས་ཏེ། དེས་ན་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་དང། ལོངས་སྤྱོད་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི
ཀུན་ཏུ་དམིགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་དུས་གཞན་པའི་བདག་ཉིད་དེ། ཡུལ་དེ་དང་ནི་གཞན་ཡང་རུང། །རྨི་ལམ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །མྱུར་དུ་འཁོར་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་མགལ་མེ་འཁོར་ལོར་འཁོར་ལོ་ཡོད། དྲི་ཟའི
གྲོང་དུ་སྤྲིན་རྣམས་དང། །ཡང?་ན་སྔོན་མཐོང་ཁང་པ་རྣམས། །རྨིག་རྒྱུ་ཆུའི་རྣམ་ཤེས་ལ། །དེ་བཞིན་ཚ་བ་འོད་ཟེར་སྤྲོས། །དེ་ལྟར་རབ་རིབ་སྩོགས་ཞེས་ལ། །ཉི་མའི་འོད་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་རྣམས་སྨྲ་བ་ནི། གཟུགས་ལ
སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་སྣང་བས་ན། མཐོང་བ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ས་དང། ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པའོ། །དེ་དག་ལས་ཚོར་བ་སྐྱེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆང་གི་མཐུ་བཞིན་ནོ། །སྲོག་རྣམS
ནི་ཆུའི་ཆུ་བུར་ལྟ་བུ་སྟེ་། སྐྱེས་བུའི་ལུས་ནི་ཚོར་བས་སྣང་བ་བྱས་ནས། དེ་འདུས་པ་ལ། ལུས་དང་དབང་པོར་གདགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟ་བུར་དེར་རྒོལ་བ་མཛའ་དག་ཐུགས་པ་དབང་ཕྱུག་གི
མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཚིག་གི་དབང་པོ་བླ་མས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལྟ་བུར་སུན་ཕྱིན་པ་དེ་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདིར་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་བྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་སོ། །འོན་སྣང་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་པ
ཕྱིའི་དངོས་པོ་མེད་བར་ཡང། སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང། ཞེས་པའོ། །གང་སྦོམ་པོ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་ཏུ་ཀུན་རྟོག་པ་དེ་རྣམ་པར་གཞིགས་པ་ན་གཅིག་པར་མི་རུང་བ་ནི་བཅོས་པ་དང། མ་བཙོས་པ་དང། བསྒུལ་བ
དང། མ་བསྒུལ་བ་དང། བསྒྲིབས་པ་དང། མ་བསྒྲིབས་པ་དང། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་བ་ན་ཏིལ་དང་འབྲས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དང། ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱོགས
ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་ཕྱེ་བ་ན་གཅིག་པར་མི་རིགས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། འགལ་བའི་རྫས་དུ་མ་འཕུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་དག་ཡན་ལག་མེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་བློ་འོག་ཏུ་ཆགས་པའི་ཚོགས་སུ་མི་རུང་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །
ཡན་ལག་གི་ཡུལ་དུ་རྣམ་པའི་ཆར་རྟེན་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དབུས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་དེ་འོག་མའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐར་གང་གནས་པ་དེ་ཉིད་གོང་མའི་ཕྱོགས་སུ་ཅེས་ན་གནས་པར་མི་འགྱུར། དེས་ན་ནང་བློངས
བའི་མཐུས་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་གནས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པ་དུ་མའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོའི?
ཤེས་པ་དང། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་མེད་པར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ཡུལ་དང། ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་སྣང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་བ་ན་མི་དམིགས
པ་དེའི་ཆེ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཉིད་གནས་སོ། །དག་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་ངོ། །འཕཌ
པ་ཨ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་སློབ་དཔོན་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སྤྱད་པ་ལས་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་བཤད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བའི་དབུ་མར་གཉན
ལ་ཕབ་པ་ལྔ་པའོ། ། །།དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་དོན་དུ་གཟུང་བར་མི་བྱའོ། །ཞེས་དེ་སྐད་དུ
གསུངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་དོན་དུ་གཟུང་བ་ལ་ནོངས་པ་ཅིར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བ། རིགས་ཀྱི་བུ་རང་བཞིན་མེད་པ་གསུམ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཞེས་ཏེ།
བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་དོ། །དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དེ་ལྟ་བུར་དགོངས་པའོ། །ཡང་ཡང
བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དང། གཞན་གྱི་དབང་ལྟ་བུར་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་མེད་དོ། །ཞེས་རྟོག་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་སྣོད་པ་འབྱུང་བའི་ལས་སྒྲུབ་པར་བྱེད། དེ་ལྟར་ན་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདུན་བརྒྱ་པ་ལས་ཚིག་གི་དབང་པོས་གསུངས
བ། དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟའོ་ཞེས་སོ། །དེར་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར། མོ་ཤམ་གྱི་བུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལྟ་བུར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དད་པའི་དགེ་སློང་གིས་ནི་དད་པས་བྱིན
ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་མི་རིགས་སོ། །མ་དད་པས་ནི་རིགས་སོ་ཞེས་སོ། །དེར་དོན་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། སྒྲ་བཞིན་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་།དེ་བཞིན་དུ་དགོངས་པ་ནི་དུ་མ་ཡོད་དེ་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན
གྱི་དོན་དུ་འབྱེད་པར་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང་མཐུན་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དེ་ལS་ཁྱད་པར་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཉེ་བར་བཞག་སྟེ། མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ
ཞུགས་ཀྱང་ལྟུང་བ་མེད་ལ། བསོད་ནམས་མང་པོ་རབ་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང། དེས་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཏེ། དེས་ན
ཐམས་ཅད་དུ་གང་ན་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང། དེ་དེ་ལྟ་བུར་བྱ་བ་ཤེས་པར་བྱའི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་དོན་དུ་གཟུང་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྒྲ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚིག་དང་ཡི་གེར
ཕྲད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། སོ་དང་འགྲམ་པ་དང། རྐན་དང་ལྕེ་དང་མཆུ་སྦྱར་བ་ལས་བྱུང་བ་ཕན་ཚུན་སྨྲ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སྒྲ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལ་ཡི་གེར་བརྗོད་པ་ནི་སྔོན་གྱི་གོམས་པའི་མཐུ
ལས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འབྱུང་ངོ། །ཇི་ལྟར་ལུང་སྟོན་པ་པ་རྣམས་སྨྲ་བ། ཐོག་མར་ནན་ཏན་གོམས་པས་ནི། །སྒྲ་ནི་གོང་དུ་རྒྱུབ་སྟེ། །སྒྲ་ཡི་གོམས་པ་མེད་པར་ཡང། །གནས་རྣམས་སུ་ནི་ཐོགས་པའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང
སྔོན་གོམས་པའི་མཐུ་ཉིད་ལས་སྒྲ་དང་དོན་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ། །ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱིརྟིས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ལས། །རྣམ་རྟོག་བྱུང་ལ་ཡོད་གནས་པ། །སྒྲ་དོན་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ། །དངོས་དང
དངོས་མེད་གཉིས་ཀའི་གནས། །ཞེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་བ་རྣམས་འདི་སྐད་ཅེས་འཛིར་ཏེ། སྒྲ་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་ལས་བྱུང། །རྣམ་རྟོག་རྣམས་ཀྱང་སྒྲ་ལས་འབྱུང་ཞེས་ཏེ། །དེས་ན་དེ་དག་གིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་བག་ཙམ་ཡང་རེག་པ་མེད་དོ། །རང
གི་བློ་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཆུད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་སྟེ་། བློ་ཡིས་སྔར་ནི་རྣམ་རྟག་སྟེ། ཁ་ཅིག་དོན་དུ་གཟུང་བར་བྱས། །ནན་ཏན་རྣམས་ནི་ལོག་པ་དང། །ཚིག་གིས་དེ་ནི་རྗེས་སུ་འཛིན་ཞེས་སོ།
སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། །སྣང་བ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ། རབ་རིབ་ཅན་གྱི་གཉིས་ཀྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་ནོར་བའི་ཚུལ་དུ་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་དོན་དམ་པར་སྒྲ་དང་དོན་གཉིས་སྒྲ་ཚངས་པར་སྨྲ་བ
ལྟ་བུར་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། སྒྲ་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ཐ་དད་དོ། །གང་ན་སྒྲ་དང་དོན་དག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཉིས་པ་དེར་མཉམ་པར་གནས་པའོ། །བར་ཏི་ཀ་བྱེད་པས་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ། སྦྱོར་ཞིང་ཐ་དད་མེད་པ་ནི། །དོན་དམ་དོན་ནི་བདག
ཉིད་ཀྱིས། །གཟུགས་ནི་གཅིག་དང་དུ་མ་བར། །དེ་ནི་བློ་ཡིས་འཁྲུལ་པའོ་ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་དང་དོན་ཐ་དད་བར་སྟོན་པ། དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དོན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས
དཔའ་ཆེན་པོ་གཅིག་པུ་དབེན་པར་སོང་ནས་ཐོས་པ་དང། བསམ་པ་དང། བསྒོམ་པའི་རབ་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་རང་གི་བློས་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་རབ་ཏུ་གྱུར་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པ། འཕགས་@185
?་སྤྱོད་ཡུལ་ས་དང། སའི་གནས་གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་ན་དོན་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་དབང་པོའི་དབྱངས་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པ་དང།
བདག་མེད་པ་དང་མི་མཛེས་དང། སྟོང་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་པ་ཡང་གང་ཡོད་པ་དེ་སྐད་ཅིག་པ་དང། ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་སྟེ། ཐལ་མོའི་སྒྲ་དང་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་དང། མིག་?
དང། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཏེ། ཕུང་པོར་གནས་བ་མེད་པ་དང། རྣམ་པར་མི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང། ཕྱི་ནང་གི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྟོགས
པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་གཞིགས་པ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཕུང་པོར་གནས་པ་གང་ཡང་མེད་དེ། ཁང་པ་དང་སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་བསན་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད
དེ། ངེས་ན་གང་རྣམ་པར་མི་འཇིག་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་ན་རྟག་པ་དང། བདག་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མི་དམིགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་གཅིག་པུ་དབེན་པར་སོང་ནས་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བར་ཀུན
བ་རྟགས་པའི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་པ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་ཅིང་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བ་མངོན་སུམ་གྱི་དོན
དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ་ལོ། །རང་གི་བློས་ཞེས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་ཀྱི་དབང་བོས་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ངེས་པར་འཇུག་བའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་དང། དབུགས་ཐུབ་པ་མྱོང་བ་བཞིན
@་185བ
ནོ། །ས་ཐ་དད་པ་དབྱེ་བ་ན། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བཅུན?་གཙོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུའི་རིམ་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཏེ། གོང་ནས་གོང་དུ་བསོད་ནམས་དང
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚགས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བྱུང་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་མཛའ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད
ཀྱི་བསམ་པ་མཆོག་ཏུ་རངས་བ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེར་འཁོར་བ་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ་འཇུག་གོ་། ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དགའ་བའི་སྦྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ
དགའ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པར་ནི་དྲི་མ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་མི་གཉིས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་རྣམས་སོ། །གསུམ་པོར
ནི་མཆོག་ཏུ་ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་བཟོད་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ངན་དུ་སྨྲས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིད་ལ་འཇོག་པའི་རྣམ་པར་རྟག་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་བཞི་པོར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡེ་ཤེས་སྤྲོ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི
བརྩོན་འགྲུས་ཅན་རྣམས་སེམས་ཅན་མཛའ་དག་གདོན་པའི་མཐུ་ཆེན་པོ་ཅན་རྣམས་སོ། །ས་ལྔར་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པར་བཏུལ་བའི་བསམ་གཏན་ལས་གཡོ་བ་མེད་པའི་བློ་ཅན་རྣམས་སོ། །དྲུག་པོར་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང
བ་མཉམ་པར་བསྒྲུབ་པས་གཉིས་དང་ཐ་དད་པ་ཆོས་དང། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཟབ་མོའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་སོ། །བདུན་པོར་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་མཆོག་ཏུ་རྫོགས་ཤིང་ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས
དང། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅན་རྣམས་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་སོ། །ས་བརྒྱད་པོར་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཆོས་ལ་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན
པ་དང། གཞན་པ་མ་ཡིན་པར་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་ཅིང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདིར་གསུངས་པ། །ས་བདུན་དག་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། །སྣང་བ་མེད་པ་བརྒྱད་པའོ
ས་གཉིས་དག་ནི་གནས་ཡིན་ཏེ། །ས་གཞན་ང་ཡི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་པ་སྟེ། གང་ནས་བདུན་དུ་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མི
སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་དབུ་མའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མི་གཡོ་བ་དེར་ཡང་སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་སྟོན་པའོ། །དགུ་རིན་བསམ་པ་དང། བག་ལ་ཉལ་བ་ཤེས་ཤིང་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པ་ཐོབ་པ
རྣམས་སོ། །བཅུར་ནི་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁོ་ནའི་གོ་འཕང་འཐོབ་པའི་དོན་དུ་ཆོས་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བ་སྟེ་།ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བར་མཛད་དོ། །དེར
ཡང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པ་དེའི་འོག་ཏུ་སྤང་ངོ། །དར?་སྲག་མོས་གཡོགས་གཡོགས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ས་བཅུར་སྣང་ངོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྒྲིབ་བ་མེད་པས་ན་སངས་རྒྱས
ཀ་ཡི་སའི་ཁྱད་པར་དེ་དེས་ན་ས་བཅུར་སོང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་བག་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བ་ནི་ས་དང་པོར་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་ནས
བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སྒོམ་པོ་དང་བར་མ་དང་ཕྲ་མོ་དང། དེ་ལས་ཕྲ་བ་དང། ཡང་ཕྲར་གསོ་སྟེ་རིམ་པར་ཕྱེ་ཞིང་བག་ཆགས་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་སྤོང་ངོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འབྲས་བུར་འཐོབ་པ་ནི་ས་བཅུར་རྒྱ་ཚོར་རོ། །སའི་ཕྱོགས
མདོ་སྡེ་འདིར་ཟུར?་ཅམ་ཞིག་བསྙད་པའི་ཟླ་ལ་འོངས་པ་ནི་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྒྲའི་དོན་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན
པོ་སྒྲ་དང་དོན་དམ་དོན་དང་སྒྲུབ?་ཡང་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་སྒྲ་དང། དོན་གཞན་པའི་དོན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནི་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར
ཅན་དང། གྲངས་ཅན་དང། འཇིག་རྟེན་རྒྱད་ཕན་པ་རྣམས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གཞན་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལུང་སྟོན་པ་དང། སྒྲ་ཚངས་པར་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་ཐ་དད་པར་བྱེད་ཀྱང་སྒྲ
དང་དོན་དག་གི་ཁོ་ན་ཉིད་གཅིག་སྟེ། དེ་དག་མཉམ་པར་གནས་སོ། །ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང་།སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ནི། གཉིས་ཀར་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་སོ། །ཀྵ་པ་ན་ཀའི་རྣམས་འགྱུར་བར་སྨྲ་བ་ལ་གཞན་པར་འགྱུར་བ་དང། གཞན་པ་མ་ཡིན་པར
འགྱུར་བ་དང། གཞན་པ་དང་གཞན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་གཞན་པར་འགྱུར་བ་དང། སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་གཞན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དང། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་གཞན་པ་དང། གཞན
བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དང། ཅིག་ཅར་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་དང། བདུན་དུ་འབྱེད་པའོ། །སྤྱོད་པ་ཅན་གྱི་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་།དངོས་པོ་གཟུགས་ནི་དུ་མ་ལ། །འདོད་པའི་གཟུགས་སུ་བརྟག་པ་ནི། །ཅིག་ཅར་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་ཡིས། །ཚིག
གི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཁ་དོག་འདྲེས་པ་ལ། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་སྣ་ཚོགས་ཕྱིར། །འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཁ་དོག་འཛིན། །དེ་བཞིན་ཐ་དད་མི་དམིགས་སོ། །རབ་བྱུང་བདེན?་ཆེན་ཁྱི་རྣམས་ཀྱང། །བུད་མེད་ལུས་ནི་གཅིག་པོ
ལ། །མི་གཙང་མཛེས་པ་བཟའ་བོ་ཞེས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་རྣམས་སོ་ཞེས་པའོ། །མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ནི་དོན་དང་གཅིག་བར་རིགས་ཏེ། བསླད་པ་རྣམས་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ལས་སྒྲ་དང་དོན་ཡང་ཐ་དད་པ་རུང་བ་ནི་ཐ་དང་རབ
རིབ་ཅན་གཉིས་ཀྱིས་ཟླ་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་ནོར་བུའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་སྨྲ་དང་དོན་གྱི་སྣང་བ་ཐ་དད་པར་རུང་སྟེ། བརྟགས་པས་དེ་དག་ལ་གཞན་པ་དང་གཞན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཐ?་སྙད་རིགས་ཏེ། སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར
རོ། །གང་དག་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་སྨྲར་མེད་དེ། གཞན་དུ་མི་དང་འབྲེལ་བས་ནི། །བདག་ཚིགས་ཅེས་ནི་ཚོར་བ་སྟེ། །གཞན་དུ་ཚིག་པའི་སྒྲ་ཡིས་ནི། །སྒྲ་ཡི་དོན་ནི་ཤེས་པར་བྱེད།
དབང་པོ་ཡི་དོན་ནི་གཞན་དུ་ལ། །སྒྲ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་གཞན་པ་སྟེ། །སྒྲ་ལས་མིག་མེད་མཐོང་ཡང་ནི། །མངོན་སུམ་དུ་ནི་འགྱུར་པ་མེད་ཞེས་སོ། །བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འཇུག་པའི་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ།།
ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་བྱེད་པས་བསྒྲུབས་པ་སྒྲ་རྣམས་ནི་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་འཇུག་སྟེ། རིག་དང་ཡོན་ཏན་དང་བྱེད་པའི་སྨྲ་རྣམས་ཡོད་དོ་ཞེས་ཏེ། བ་དཀར་མོ་འགྲོ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྒྲ་རྣམས་འཇུག་པའི་མཚན་མ་བཞི་པ་སྟེ། མིང་གི་སྒྲ་རྣམས་ཡོད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འདི
ཐེ་དང། ད་ཝིང་ཐར་མིང་དུ་བརྟགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཏེ་།ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་རིས་སུ་འཇུག་པའི་རྒྱུའོ། །ལ་ལས་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་དུས་དང། ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུར་རྟོག་པའོ། །གང་དག་ལ་ཡང་ཉི་མ་དང
ཟླ་བ་དང། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྤྱི་གཅིག་པ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་རང་བཞིན་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འགྲེལ་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །གང་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་གི་དངོས་པོར་འབྱུང་པས་ན་དེ་དེ་དག་གི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་བརྗོད་པ་ནི་ཁོ་ན
དད་རང་ཉིད་དུའོ། །ཟླ་བའི་ཟླ་བ་ཁོ་ན་ནི་གང་སིམ་པར་བྱེད་པ་དང། ཀུ་མུ་ད་རྣམས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དེའོ། །ཉི་མའི་ཉི་མ་ཁོ་ན་ནི། གང་སྣང་བར་བྱེད་བ་དང། པདམོ་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། །བ་ལང་ཁོ་ན་ནི་གང་རྩཝ་ཟ་བ་དང། ཤིང་རྟ་འདྲེན་པ་དེའོ། །ནམ་མཁའ་ཨི་དེ
ཁོ་ན་ནི་ནམ་མཁའ་ཁོ་ན་ཚིག་འཁོར་བ་སྟེ། དེར་ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པ་ཕྲད་དང་བྲལ་བ་ཐ་དད་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། ཡུལ་མང་པོ་ལ་གནས་པས་ནམ་མཁའ་རྗེས་སུ་སོང་བར་ཀུན་རྟོག་གོ་།དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་དངོས་པོ་དང།
དངོས་པོ་མེད་པར་སྤྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པས་འཇུག་གོ་། དཀར་པོ་དང། སེར་པོ་དང། དམར་པོ་དང། མི་དཀར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ཁོ་ན་ནི་གཅིག་དང། དུ་མེ་དང་གཟུགས་དང། གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ཆེས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེས་ན་སྤྱིར་བཀྲ
བ་ལ་བཀྲ་བ་ཁོ་ན་ནི་གཞན་པ་དང་གཞན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲོ་འདོགས་པ་འབའ་ཤིག་གིས་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྲང་བ་དང། དྲོ་བ་དང་རླན་པ་དང། སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གྲང་བ་ཁོ་ན་དང། དྲོ་བ་ཁོ་ན་དད། རླན་པ་ཁོ་ན་དང།
སྲ་བ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གྲང་བ་དང་གྲང་བ་མ་ཡིན་པ་དང། དྲོ་བ་དང་དྲོ་བ་མ་ཡིན་པ་དང། རླན་པ་དང། སྲ་བ་དག་ཀྱང་དེ་ལས་བཟློག་པར་འགྱུར་ན། གང་གཅིག་གི་གཟུགས་ཡིན་པ། དེ་གཉིས་པོར་མི་རིགས
སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་གཅིག་པོ་ལ་གཟུགས་དུ་མ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་ན་རུང། གཟུགས་གཅིག་པ་ནི་གཅིག་པ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་དབང་པོས་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཅེས་ན་ནི་གང་གི་ཚེ་ན་དེ་ལྟར་གཟུགས་དུ་མ་ཡང་གཅིག་པར་ཇི་ལྟར་རིགས
ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཟུགས་གཅིག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱུག་དབུལ་བ་དང། གྲོལ་བ་དང། མགྲོལ་བ་ལ་སོགས་པའི?་རིམ་པ་དམིགས་སུ་མེད་ལ། གྲང་བ་དང། དྲོ་བ་དང་སྔོན་པོ་དང། སེར་བོ་ལ་སོགས
པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དཀར་པོ་དང། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་དུ་མར་མི་རིགས་སོ། །ནོར་པ་ལ་བལྟོས་ཏེ། དེའི་བདག་དང།
བདག་དང། བདག་གི་གང་ཡིན་པ་དང། ནོར་བུའི་གཟུགས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བུ་དེ་ཡིན་པ་དེ་མི་རུང་ངོ། །དེ་སྟེ་ནོར་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་དུ་མའི་རྣམ་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་ནོར་ལ་བལྟོས་པས། ཚིག
གི་དོན་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མཛའ་མེད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བར་ཏི་ཀ་ལས་དཔྱད་བ་ལྟར། དམིགས་པ་ཀུན་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྤྱོད་པ་ཅན་གང་གིས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི། མར་མེ་ལ་སོགས་སྔོན་དམར་དུ། །རྨ་བྱའི
མདོངས་ནི་སྣང་བ་ལྟར། །མིག་འཕྲུལ་རྣམས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །ཀུན་ཏུ་མཐོང་བར་བྱེད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་གཅིག་ལ་གཟུགས་དུ་མ་མི་རུང་བ་དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་ཡང། བློ་ནི་སྡེ་སོགས་གཟུགས?
ཀྱི་ཕྱིར། །ཕྱི་རོལ་དོན་ན་ཅིས་ན་འབྲེལ། །བློ་ལ་སྔོ་སོགས་གཟུགས་མེད་ན། །དེ་ཡི་དེ་མྱོང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་པ་སྟེ། ནམ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ན་དེ་མ་གཏོགས་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གང་ཡིན། འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ
རྣམ་པ་མེད་པ་འདི་ནི་སྔོན་པོའི་མྱོང་བ་ཡིན་གྱི་སེར་པོའི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་མྱོང་བའི་རྣམ་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་ན་རུང། བག་ཆགས་བློ་ལ་རྣམ་པ་མེད། །དོན་ནི་རྣམ་པར་བཅས་པ་སྟེ། །ཞེས་སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས
དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་མང་པོ་སྣང་ན། ཅི་ཕྱིར་དོན་དེ་སྙེད་དེ་ལྟར་ཡོད་དམ་དེ་ལྟར་ན་གཞན་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འཛིན། དེས་ན་ནོར་པའི་མཐུས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ
སྣང་སྟེ། །སྣང་བ་ཐ་དད་པས། ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱའི་ཐ་སྙད་དང། སྒྲ་དང་དོན་ཐ་དད་པར་དེ་ལ་གླེང་བ་ཅི་འང་མེད་དོ། །ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤྱད་དེ། སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་ཏེ་མི་དམིགས་པ་དེ་ལ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ
མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་རིག་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་གནས་སོ། །ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སད་དེ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི
སྒྲ་དང་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་འབྱུང་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་མོས་པ་དག་གིས་ནི། འཇིག་རྟེན་ལམ་དུ་གནས་པ་ན། །ཤེས་དང་སོ་སོར་བརྗོད་པ་ཡང། །བྱིས་པ་དང་ནི་མཁས་པ་འདྲ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྒྲའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། གང་ཕྱིར
སྒྲ་ནི་རྗོད་པ་ཡིན། །གང་ཚེ་དོན་གང་ཡིད་ཆེས་བྱེད། །དེ་ནི་སྒྲ་ཡི་དོན་དུ་སྨྲས། །དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་སྒྲ་དང་དོན་དུ་ཐ་དད་ན་ནི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་སྒྲ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། ནོར་རྫས་ལ་མར་མེ
བཞིན་དུ་དོན་དེ་ལ་སྒྲས་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ་། འདི་ལྟ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་མར་མེ་ཐོགས་ནས་ཕྱོགས་འདི་ནང་གི་ནོར་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་ནོར་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་པ་ནི་རྟགས་ཕལ?་བལྟོས་ཏེ། སྒྲ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན
གྱི། བྱེད་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ནི་བ་དན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྒྲ་བརྗོད་པ་ལས་དོན་གང་ཡིད་ཆས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་སྒྲའི་དོན་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བློ་@189
ག་རོས་ཆེན་པོ་ཚིག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྒྲའི་མར་མེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ་ཞེས་པ་ནི་དངོས་དང་དངོས
པོ་མེད་པ་དང། གཉིས་ཀ་ལ་གནས་པའི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་དང། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ལ་སྤྱིར་སྒྲའི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་བསྙད་པ་ཡིན་གྱི། བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་བརྟགས
པའི་དོན་ཉིད་ལས་སྒྲ་རྣམས་འཇུག་པ་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་བསྙད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་བརྟགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་ཀྱི། རང་བཞིན་གྱིས་སྒྲ་དང་དོན་དུ་འབྲེལ་བ་མེད་ཅིང། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་མ་ཡིན་པ་ནི
དེ་དག་མི་འབྲེལ་བའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ། སྒྲ་ནི་བརྗོད་པར་གྱུར་པ་ན། དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་རབ་ཏུ་འབྱུང། དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་མཐོང་བ་དང། མཚན་མ་ལས་ནི་ངེས་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར
སྒྲའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔགས་ཏེ?། སྤྱི་ལས་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲའི་དོན་སྤྱིར་ལས་ཀྱང་སྒྲ་དང་བྲལ་བ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྲོ་བ། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ། དོན་དམ་པའི
བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲའི་དོན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། གཞན་ཡང་བློ་གྲོས
ཆེན་པོ་མ་སྐྱེས་པ་དང། མ་འགགས་པ་དང། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང། ཐེག་པ་གསུམ་ནི་ཐེག་པ་གཅིག་པ་དང། ཆོས་ལྔ་དང་སེམས་དང། རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་།མངོན
@་189བ
བར་ཆགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཞེས་ཏེ། སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་གཟུང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གསུང་ངོ། །སྒྲ་དང་དོན་སྤྱིར་འཇུག་པ་ལ་ཡང། རིགས་པ་དང། ལུང་གིས་འགལ་བ་མེད་པར་འགའ་ཞིག་སྤྱད་པར་བྱའོ། །དེ?
སྟེ་མ་སྐྱེས་པ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྣམས་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟ་བུར་ཆོས་རྣམས་འཛིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ། རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཇི་ལྟར་ན་འགྱུར། དེས་ན་བཀྲི་བའི་དོན་རྣམས་ཀྱིས་ངེས
པའི་དོན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་སྟེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་དང། མ་འགགས་པ་དང། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་རྣམས་ལ་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཁོར་བ་དང། མྱ་ངན་ལས
འདས་པ་མེད་དེ། ཆོས་ནི་གང། གང་གིས་སུན། ཅིའི་ཕྱིར་ན་སྟོན། ཐེག་པ་གསུམ་ནི། ཐེག་པ་གཅིག་ཅེས་པ་དེར་ཡང་དགོངས་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མནའ་བའ་ཨི་རྒྱུར་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ང་སྨྲ་ཞེས་དམ་པའི་ཆོས་པུཎྜ་རི་ཀ་ལས
སོ། །འདིར་ཡང། དེ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་མྱོས་པ་རྣམས། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིབས་ན་གནས་ཞེས་པའོ། །དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་གང་དག་ལ་སྙིང་རྗེའི་ས་བོན་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་བྱ་བར་ནུས་སོ། །གང་དག་ཡང་ཞི་བ་ཕྱོགས
གཅིག་གི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་ཞི་བ་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བཀྲི་བ་དང། ངེས་པའི་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མཁས་པར་བྱའོ། །ཆོས་ལྔ་ནི་དེ་དག་མིང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བརྟགས་པ་དང།
གཞན་གྱི་དབང་དང། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ནང་དུ་གཏོགས་སོ། །དེ་ལ་མིང་དང། མཚན་མ་དང། བརྟགས་པ་དང། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འབྱེད་པ་ནི་ཆོས་ལྔ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མིང་ནི་ཀུན་བརྟགས་པར་བསྡུའོ།།
མཚན་མ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང། གནས་སུ་གསལ་བར་སྣང་བ་གཞན་གྱིས་དབང་ངོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། དེས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དེར་བསྡུའོ། །ཁྱད་པར
དུ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། ཡང་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་མེད་པས་ན་ཡུལ་མེད་པའོ། །བམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་དང། ཀུན་རྟགས་པའི་ཁྱད་པར་དེའོ། །དབུས་མཛའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། ཡང་དག
པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱམས་པས་གསུངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བསྡུའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པར་ཆོས་ལྔ་བསྡུ་བ་ནི། ཀུན་ནས
ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཀུན་འབྱུང་དུའོ། །དག་པ་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་དུའོ། །དེ་དེ་ལྟར་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ཙམ་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་མི་ཤེས་སོ། །དེས་ན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་དོན་གཟུང་བར་མི་བྱའོ། །རིགས་པ
དང་ལུང་གིས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟར་རུང་བ་དེ་ལྟར་དཔྱད་པར་བྱའོ། །ཀླུང་གངྒཱའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཐོབ་བོ་ཞེས་ཟུང་གིས་མདོ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་བྱུང་བ་དེར་ཡང་དོན་ཤེས་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང། ཆོས་ལ་མངོན་པར?་དང་ཅིང་མཉན་པ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཐོབ་བོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ་།བྱང
ཆུབ་སེམས་དཔས་བསོད་ནམས་གང། བསྐལ་པ་བྱེ་བར་བསགས་པ་ནི། །གཟུངས་སྔགས་འདི་ནི་འཆང་བ་ན། །ཟླ་གཅིག་གིས་ནི་ཐམས་ཅད་གནོན་ཞེས་པ་ཡང་སྦྱིན་པ་དང། ཚུལ་ཁྲིམས་དང། བསམས་པའི་བསོད་ནམས་ནི
བསྒོམས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་སྔ་མ་དེ་ནི་སྒོམ་པའི་བརྒྱའི་ཆར་མི་བོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པར་དམ་པའི་ཆོས་སུ་ཀློགས་པ་དགོངས་པར་གསུངས་པར་བརྟག་གོ་འདིར
དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལངཀར་གཤེགས་པར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རང་གི་དགོངས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བ་ཡང་སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་དོ། །རང་གིས་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི
དབང་དུ་མཛད་དེ་གསུངས་པ། མངོན་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱིས་བར་དུ་ཆོས་མ་བཤད་ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདུན་བརྒྱ་པ་ལས། དངོས་པོ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང། དངོས་པོ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད
ཅེས་ཏེ། དེར་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པ་ལ་གློ་བུར་གྱི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །རང་བཞིན་ནི་ཆོས་ལྔའི་གནས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས
འདས་པ་ནི་ཐོག་མ་ནས་ཞི་བའོ། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པར་འབྲེལ་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི
ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་མི་རུང་ངོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་ཡང་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་སོ་སོར་སྣང་བར་འབྱེད
པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་ཡང་ཐ་དད་པ་མི་རྟོག་གོ་། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སྐད་གཅིག་པའི་རྒྱུད་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་དང། རིག་པ་པོའི་དངོས་པོར་སེམས་ཀྱང་མི་རྒྱུན་ཡི་གེ་དང་སྒྲ་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས
ཏེ། ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སད་ནས་གཞེངས་ཏེ། དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་ངོ། །ཞེས་ལན་དུ་མར་བཤད་པ
ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་སྣ་ཚོགས་མཐོང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྟ་བུར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པའི་ལྟ་བར་ལྟུང་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་གནས་པ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སོ་སོར་རྣཾ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་པ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་མེད་དོ་ཞེས་བསྐུར་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར
འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་མཛའ་གཉིས་རྣམ་པར་བཅད་པ་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་ནི་རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང། བྱས་པ་དང་མ
བྱས་པ་མ་ཡིན། ཐམས་ཅད་ནི་ཐེར་ཟུག་པ་དང། ཐེག་ཟུག་པ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན། ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མ་ཡིན། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མ་ཡིན། གཉིས་ཀ་དང་གཉིས
ཀ་མ་ཡིན་པ་འང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་བྲམ་ཟེ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་བསུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་སྲིན་བལ་གྱི་སྲིན་བུ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་འཆིང་བ་བྱས་པ་བཞིན
དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ལྟ་བའི་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ལྟུང་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྣང་བ་ཙམ་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་མེད་པ་ལ་སྒྲེ་བཏགས་ཏེ་སྣང་བ་ཇི་བཞིན་པ་ལ་བྱིས་པ་རྣཾས་རྣམ་པར་རྟོག
པ་ལྟར་ནི་མེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྒྱུ་མ་སྣ་ཚོགས་ནི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ལྟ་བ་ཡིན་ན་བྱིས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་གཞན་དང་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི་རྟག་པ་དང། བདག
དང། འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང། བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། བསྐྱེད་པ་དང། སྐྱེད་པ་པོ་དང། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང། བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་དང། རྟག་པ་དང་ཆད་པ་དང། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང། གཉིས་ཀ་ལ་སོགས་བར་སྨྲ་བ་གཉིས་གྱི་རྣམ
པར་ཤེས་པ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་རྟོག་གི་། བརྗོད་དུ་མེད་པ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་རྟོག་གོ་།དེར་བདག་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར
ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བརྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང། བྱས་བ་དང། མ་བྱས་པ་དང། བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པར་འབྱེད་པ་འམ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང། གཉིས་ཀ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ
མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སད་ནས་དག་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བ་དང། བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་གཉིས་བ་མཛུབ་བཙུགས་བཞིན་དུ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་བསྙད་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན
དུ་ཡང་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་ཅིང་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་དང། སྟོང་པའི་རྣམ་པས་འཇུག་པ་ནི་རྨི་ལམ་དང་སྤྲིན་ལས་གློག་འགྱུ་པ་བཞིན་ནོ། །སྤྱིའི་རྣམ་པར
བསྙད་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་ཆ་སྟོང་པ་དང། འགྲོ་བ་སྐད་ཅིག་པའོ་ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཁྱད་པར་གྱིས་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ་།དགེ་སློང་ཁྱོད་མེད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒོམས་ཤིང་ཅེས་ནས་དེས་ཀྱང་དུད་པ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས
པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ། གང་གིས་ལུས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་འདུས་པ་སྐད་ཅིག་པ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལྟར་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ཉེ་བར་ཞི་སྟེ། དེས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ
འམ་སྐྱེས་པ་མེད་པར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་ཤིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པས་ཕྱེ་བ་ན་སྟོང་བར་མཐོང་སྟེ། རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདག་གི་ལ་སོགས་པར་ཆགས་པ་ལྡོག་གོ་།ཇི་བཞིན་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི
གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཐོས་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་བར་ཀུན་རྟོགས་པ་དང། ལ་ལས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདག་གིར་སྒྲོ་འདོགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ལས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕུང་པོ
རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་རྟག་པའི་བདག་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་བ་ནི་ནང་བློངས་པའི
མཐུ་ལས་རབ་རིབ་དང། མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུར་གསལ་བ་དེར་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྒྲོ་འདོགས་ས། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་དང་ཕྱི་རོལ་དང་བདེ་བ་དང།
གཙང་བར་རྣམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱིས་པས་རྣམས་བརྟགས་བཞིན། །དེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ་འཛིན་པ་དང་བཟུང་བའི་རྣམ་པས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང། དག་པ་མེད་དེ་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྨི་ལམ་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་དག་པ་བཞིན་ནོ། །སོ་སོར་སྣང
བ་ཙམ་དུ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མཐོང་བ་དང་མི་མཐོང་བ་ལས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བར?་འབྱུང་བ་རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བཅིངས་པ་ཡང་མེད
བཀྲོལ་བ་ཡང་མེད་པ་སྟེ། བཏགས་པའི་བདག་དང་བདག་གིས་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པས་ན་འཆིང་བ་དང་གྲོལ་བ་མེད་དེ། རི་བོང་གི་རྭ་དང་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་དེ། རང་བཞིན
གྱིས་རྨི་ལམ་གྱི་ཐར་པ་བཞིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པ་རྣམས་གློ་བུར་གྱི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་རིན་པོ་ཆེ་དང་གསེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་དྲི་མ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་པ
ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང། རྣམ་པར་དག་པ་མེད་དོ་ཞེས་དགོངས་ནས། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཅིངས་པ་མེད་པ་དང། བཀྲོལ་པ་མེད་པའོ་ཞེས་སོ། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ
ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་དོན་ལ་དགོངས་པ་སྤྱད་པ་དྲུག་གོ། །།གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡེ་ཤེས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ་ཞེས
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཆོག་གོ་།ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྐྱེས་ནས་འཇིག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། ཞེས
བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་ཀྱི་གནས་ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་བའོ། །སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང་གློག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ནི་འཇིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་བརྟག་གོ་།མ་སྐྱེས་མི་འཇིགས་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་པ་ནི་གང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར
སྣང་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་སྐད་ཅིག་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང། གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་འཇིག་རྟེན་པས་རྣམ་པར་རྟོག་གོ།། །། @193
ཡང་ན་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་ལུང་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་དེ?་འབྱུང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད
སྐད་ཅིག་མ། །མི་བརྟན་བྱས་བ་ག་ལ་ཞིག་།གང་བྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དོ། །བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད་ཅེས་ཏེ། དེས་ན་ལྷག་པའི་སྐྱེ་བ་དང། འཇིག་པ་མེད་པས་ན་མ་སྐྱེས་པ་མི་འཇིག་པར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་དགོངས
པ་སྟེ། མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་མི་འཇིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་བདག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུའི་རང་བཞིན་ནི་ཚོར་བ་ཅན་ནོ་ཞེས་གྲངས་ཅན་རྣམས་སོ། །འོ་ན་སྣང་བ་ཅི་ཞིག་ཅེས
པ་དང། འདི་བདག་སྟེ་རང་སྣང་ངོ་ཞེས་ཏེ། རང་ཉིད་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་རིག་སྔགས་འཛིན་པས་བསམ་པའོ། །དེར་ནི་སྒྲ་དང་དོན་ལ་བསླད་པའི་བདག་དང་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐར་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི་རྩོད་པ
ཆེ་ཞིང་མང་ངོ། །མ་སྐྱེས་པ་དང་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་སྨྲ་བ། ཡང་དག་པར་ནི་འདུས་བྱས་སྟོང། །རྒྱུ་བཞིན་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་མིན་པ་མཁS
མིན་བཞིན། །ཞེས་ཏེ། གང་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པ་དང
མ་འགག་པ་སྟེ། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །དོན་དམ་བའི་བདེན་པ་ཅི་ཡན་ཞེས་པ་ལ་ཅིའང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་སོ། །ལ་ལ་ཡང་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བསླད་དེ།
@་193བ
མ་སྐྱེས་པ་དང། མི་འཇིག་པ་ནི་སྒྲའི་དོན་ཏག་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་རྩོད་དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆུད་པ་ལ་འཁོར་བར་སྡུག་བསྔལ་ཚོར་བ་དང། གྲོལ་བའི་དུས་ན་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་འགྱུར་བར་དགོངས་ན་དམ་པའི་ཆོས་མི
ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་གནས་ཀྱི་རིམ་པར་དབྱེ་བ་ན། ཇི་ལྟར་ན་རྟག་པ་ཡིན། མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འཇིག་པ་གསུངས་སུ་ཟིན་ཀྱང། སྐྱེ་བ་དང་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་འབྲེལ་པར་མངོན་པར་ཆགས་པ་གཞན་པ་དང་གཞན་པ་མ་ཡིན་པར་གསལ་བའི
ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ལས་གསུངས་པ། དོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ།
རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་མི་སྐྱེ་བ་ནི་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུང་པ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ད་ཡང་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་པ
ཁོ་ནར་བརྟག་པས་སྲིད་པ་དང། ཐར་པའི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བའི་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པར་དབྱེ་བ་ན་སྐད་ཅིག་པ་ཉིད་དོ། །དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པས་དེས་ན་འདུས་མ་བྱས་པ་ཁོ་ནའི་རྒྱུན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང
ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཡོངས་ཀྱིས་གནས་སོ། །དེས་ན་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཤེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་ནི་སྟོན་པས་བཏགས་པའོ། །འདུས་བྱས་ཁོ་ན་འམ་འདུས་མ་བྱས་ཁོན་བར་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་དེ་དེ་ལྟར་བཀྲི་བའི་དོན་དུ
དགོངས་པའི་ཁྱད་པར་གང་དག་གིས་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་མ་སྐྱེས་པ་དང། མི་འཇིག་བརྟག་བར་རྟོག་གོ་།ཁ་ཅིག་གིས་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ། ཁ་ཅིག་སྐད་ཅིག་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཁོ་ན་དང། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཁོ་ན
ཞེའོ། །གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དངོས་པོར་ཡང་སྟོང་པར་ཀློག་གོ་།གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པ་གཉིས་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ
ལ་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལས་བྱུང་བ། ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཙམ་དུ་བརྫུན་ནོ། །ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པ་དེ་ཙམ་དུ་མི་བརྫུན་ནོ། །བཅོམ
ལྡན་འདས་མ་ལས་མཚན་མེད་ཅེས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་བར་ཡང་དག་པར་རིག་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དུ་འབྱེད་བར་ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་ཉིད་དུ་ཀུན་རྟོག་པ་དེ་ཙམ་དུ་གཞན་པ་དང་གཞན་པ་མ་ཡིན་པར་མི་རུང་ངོ། །གྲང་བ
དང་དྲོ་བ་དང། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ལྔ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལྟ་བུར་ཀུན་བརྟགས་པ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་དུ་ཟིན་ན་ནི་གྲང་བ་ལ་དྲོ་བ་དང། གཟུགས་ཅན
གཟུགས་མེད་བ་དང། རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅེ་ལོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ནི་ཆོས་དང། ཆོས་ཅན་དང། མཚན་མའི་གཞི་དང། མཚན་མ་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར་རོ། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་རྫོབ
ཀྱི་བདེན་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འདུས་བྱས་སམ། །འདུས་མ་བྱས་པ་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའོ། །དེ་དང་མཚན
ཉིད་མི་མཐུན་པ་ནི་ངེས་པར་འཇུག་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་གཉིས་སུ་མེད་པར་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་ཅི་གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད
དང། མི་མཐུན་ཕ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དང། རི་བོང་གི་རྦ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡིན། མ་སྐྱེས་བ་དང། མི་འཇིག་པ་ནི་དགོངས་པར་བཤད་བ་དང་བྲལ་ཏེ། སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ནི་དེའི་ཚེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་མི
རུང་ངོ། །བརྟག་པ་ལྟ་བུ་དང། གཞན་གྱི་དབང་བཞིན་དུ་གྲུབ་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་བ་དེ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་ལས་སྒྲུབ་བར་བྱེད་དེ། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་སྒྱུ་མ
ལྟ་བུའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའོ་མཐར་སྟོང་ཞིང་དབུས་སུ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ནི་ཐོག་མ་དང། ཐ་མའི་མཛའ་ཨི་སྐད་ཅིག་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་བྱེད་པ་དང་ཕྱེད་པ་པོ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ
པ་དང་བྲལ་བ་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྐྱེ་བ་དང། འགག་པ་མེད་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ
ཏེ་འབྱུང་བའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་ལོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་མ་སྐྱེས་པ་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ
བཞིན་ནོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་གང་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང། གློག་དང། འབབ་ཆུལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྟག་པ་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དོ། །གང
ཡང་སྐད་ཅིག་པ་མངོན་སུམ་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཇི་ལྟར་ན་རུང། ལ་ལས་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་དུ་གནས་ཞེས་དེར་རྟོག་པ་ནི་ས་གོལ་གྱི་སྒྲའི་དུས་ན་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་འདའ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་སྨྲ་བ། རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ཡུན་ཐུད་དུ་དེ་ཡང
ལོ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པར་ཚོར་བ་མྱོང་བ་སྟེ། དེ་དེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་གིས་དུས་ལ་ཆུད་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་མེད་ཅིང་འཁོར་བར་སྣང་བའི་ཚད་ལ་དུས་གསུམ་གྱི་རྟོག་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་འཁོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐར
བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིད་ཆེས་པར་བྱད་བ་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་པ་ནི་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་དང་འགལ་བར་སྨྲ་བའོ། །ཚད་མ་དང་གཞལ་བར་བཞག་བ་ནི་སྣང་བ་ཇི་བཞིན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གཉིས་དང་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པས
དེ་ཁས་ལེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང་གླག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་དང་བྲལ་པ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་འཇིག་པ་མངོན་སུམ་པ་དེ་ཉིད་སྐད་ཅིག་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་ཡང་གྲངས་ཅན་དང་ན་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང
ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་ཏུ་གནས་པར་ཀུན་རྟོག་པ་དེ་ནི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་གི་ཅིག་ཅར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་ཡོད་པ་དང་འགྱུར་བ་དང་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དང། ཟད་པར་འགྱུར་བ་དང། རྣམ་པར
འཇིག་ཅེས་པ་ནི་དངོས་པོའི་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ཅིག་ཅར་མི་འབྱུང་སྟེ། རྟོགས་པར་མི་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་པའི་དུས་ལ་དེ་ལས་ཕྱི་མའི་སྐད་ཅིག་ལ་གཞན་གྱི་དངོས་པོ
རྟོག་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་བ་དང་འབྲེལ་བ་དང། གནས་བའི་དུས་དང། ཡོན་ཏན་གཞན་འབྱུང་བའི་དུས་དང། དམིགས་པའི་དུས་དང། རྣམ་པར་འཇིག་པའི་རྒྱུ་གཉེན་པའི་དུས་དང། རྣམ་པར་འཇིག་པའོ། །དེ་དེ་ལྟར་རིམས་ཀྱི
འབྱུང་བའི་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ནི་ཤིན་ཏུ་མྱུར་དུ་འཇིག་པའི་རྣམ་པས་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་གི་བར་དུ་གནས་པར་རུང། སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲའི་དུས་ལ་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི
འགྱུར་ཞེས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མཐེ་བོང་དང། སོར་མོའི་ཡན་ལག་རིམས་ཀྱིས་རེག་ནས་ཕྲད་པའི་འོག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་སྒྲ་ལ་སྐད་ཅིག་པར་ཐོས་སོ་ཞེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གྲུབ་པའི་མཛའ་ཐམས་ཅད་ལ་སྐད་ཅིག་བར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའོ། །རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ལྟར་རབ་ཏུ
བསླང་བ་ཡིས་འཁྲུགས་པའི་ཚུད་པ་ལ་དུས་ཡུན་ཐུང་དུ་དང་རིང་པོར་ངེས་པ་མེད་དོ། །གང་ཡང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་པ་ཡང་དག་པར་རིག་བ་དེ་ལ་བདག་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་སྣང་བ་དང་བཅས
པ་ཨ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་མྱོང་བ་ལྟ་བུར་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་ཀྱི་རིམ་པ་ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་རྟོག་པས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི
ཡེ་ཤེས་ལ་དུས་གསུམ་གྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་དོན་དེ་དབེན་པར་སྣང་བ་ནི་མིག་གི་ལིང་ཏོག་མེད་པ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་པ་ལའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་འཁྲུགས་པ་ལ་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་མི་འཇུག་གོ། གང་གི་ཚེ་ན་འདོད་ཆགས་ལ
སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་རྒྱུར་བ་དེའི་ཆེ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་འཇུག་གོ་། གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མཚན་མ་དང་མཚན་མ་མེད་པར་ལྟུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི
མཚན་མར་ལྟུང་བ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་མེད་པར་ཡང་ནང་འཁྲུགས་པའི་མཐུ་ལས་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པར་ལྟུང་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ན་གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན
གཞིགས་པ་ན། རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། ཞེས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་མཚན་མ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཉིད་གནས་སོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པར
ལྷུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཡོད་ཀྱི། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ
པར་རྟོག་པ་སོ་སོ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ནི་མེད་དོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་ངོ། །མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་པ་ནི་བསླད་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མཚན་མ་རྒྱུ་གང་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་སྣ
ཚོགས་དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་གང་ན་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་རྒྱུ་སྣ་ཚོགས་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་ཚོན་དུ་མས་རི་མོ་བྲིས་པ་བཞིན་ནོ། །འཁོར་བར་ཡང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་དབྱེ་བ་རྣམ་པར
ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་དུ་མའི་རྒྱུ་སྐྱེས་པར་ཤེས་པའོ། །མཚན་མ་དང་མཚན་མ་མེད་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར
རྟོག་པའི་མཚན་མ་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པས་ན་དེར་ཡོད་པ་དང། མེད་པ་དང་རྟག་པ་དང
མི་རྟག་པ་དང། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང། བདག་དང་བདག་མེད་པ་དང། མཛེས་པ་དང་མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པར་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དག་པ་འཇིག
རྟེན་གྱི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་ལས་དེ་ལྟ་བུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་སྣང་ངོ་ཞེས་སོ། །སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པའོ། །གང་གི་ཚེན་མཚན་མ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྦོམ་པོ་དང
ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་བྲི་བའི་མཚན་ཉིད་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གནས་སོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཞེས་པ་གང་ཡང་དག་པར་རང
དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཐུན་མོང་པ་མ་ཡིན་པའོ། །སྤྱིའི་ནི་སྤྱིར་རྗེས་སུ་སོང་ཞིང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྟོག་པར་བྱེད་བ་དེ་ནི་ཐ་དད་ཀྱིས
ཤེས་པ་སྟེ། སྒྲ་དང་དོན་གྱི་རང་བཞིན་པ་གཞན་གསལ་བར་རྒྱ་ཆེར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། སེ་གོལ་གྱི་སྒྲའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ཏེ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་ཀྱི་རིམ་པ་དང
བྲལ་བ་སྐད་ཅིག་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགོག་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་དང་ལུང་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པས་སྐད་ཅིག་པ་ལ་ཐོགས་མ་དང་བར་དང་ཐ་མའི་དུས་སུ་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང་འགོག་པ་ལ
སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་བ་ལྷག་པར་དམིགས་སུ་མེད་དེ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ། །མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་།གང་བྱུང་བྱེད་བ་དེ་ཉིད་དེ། བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད
བརྗོད་ཅེས་པ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པ་མེད་པར་རྟོག་པ་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པ་མེད་དེ་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ
?་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གང་ཞེ་ན། ཡོད་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མུ་སྟེགས་བྱེད་དང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ་ཞེས་པ་ནི་རྟག་པའི་བདག་ནི་ཡོད་ལ་གཟུགས་ནི་མེད་པ་སྟེ། བདག་གིས་སྐད་ཅིག་པ་ཡང་@197
མྱོང་བ་ན་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཅེས་པ་དེ་ཡང་དག་པར་ཚོར་བར་དབྱེ་བ་ན་བདག་དང་ཚངས་པ་དང་དབང་བོ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །རྨི་ལམ་དུ་ནི་གཟུགས་མེད་ལ་གཉིད་ཀྱི་མ་ལོག་པ་ན་ཡོད་ཅེས་པར
ཕྱོགས་སུ་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་བའི་བསམ་པ་ལ་མངོན་བར་ཆགས་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ། །ཞེས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཆགས
པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་མངོན་བར་ཆགས་པའོ། །དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་སྲ་བ་དང། གཤེར་བ་དང། དྲོ་བ་དང་གཡོ་པའོ། །དེ་དག་གི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། བདག
མེད་པ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱིའི་གཟུགས་མེད་པས་ན་སྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང། མཛེས་པ་དང་མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་དེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ
འབའ་ཞིག་དེ་དག་ལ་མེད་དོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མཆོག་གི་ཡེ་ཤེས་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། སྦོམ
པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་ཕྱེ། དམིགས་སུ་མེད་ཅིང་སྟོང་ནས་དེའི་ཚེ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གནས་སོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགོག་པ་མེད་པར་མཐོང་བ་དང། ཡོད་པ་དང
མེད་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་གཞན་གྱི་དབང་གི་སྐད་ཅིག་པ་ཡང་མི་སྣང་ན་གཉིས་མེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མི་གཉིས་པ་སྟེ།
@་197བ
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ལས་འབྱུང་ངོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མི་གཉིས་པ་སྔོན་གྱི་དེ་མ་ཐག་པའི་སྐད་ཅིག་པ་ནི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྣང
ངོ། །གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་ཐ་སྙད་ལྟ་བུར་རྨི་ལམ་དང་འཁྲུལ་པ་ལ་སོགས་པར་སླུ་བ་མེད་པ་དེས་ཀྱང་རྒྱུད་གཞན་དུ་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པར་རིགས་སོ། །གཞན་དུ་ནི་དགོངས་པ་མེད་པར་རིགས་སྔགས་འཛིན་པ་ལྟ་བུར་དེ་སྐད་སུ་ཞིག
གིས་སྟོན་པར་འགྱུར། གསོལ་བ་དང་ལན་དུ་དགོངས་པ་རྒྱུད་གཞན་མ་རྟོགས་པར་ནི་སྤྲུལ་པ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པས་དྲིས་པའི་ལན་ཇི་ལྟར་ན་གློན། །གསོལ་བའི་ལན་ནོར་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་བརྟཌ
པ་བཟུང་ནས་ལན་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དེས་ན་བཞེངས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བཞེངས་པ་གསལ་བར་གསུངས་པའོ། །འོན་ཏེ་ཡང་རྒྱུད་གཞན་གྱི་དགོངས་པ་མེད་པར
གསོལ་བའི་ལན་མ་ནོར་བར་འགྱུར་བ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྒྱུད་གཞན་མེད་བར་གསོལ་བའི་ལན་མ་ནོར་བར་གྱུར་ཏེ། དེས་ཀྱང་རྒྱུད་གཞན་དུ་གྲུབ་པ་མི་འགྲུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བས་ན་དེར་སྤྲུལ་པ་ལ་འགག་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཆགས
པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་པ་ནི་གོང་ཡུལ་རྣམས་སུ་ཆགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མི་གཉིས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡང་ན་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི
ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཛའ་དག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པ་ནི། །སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སོ་སོར་ཆད་པ་མེད་ཀྱང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་མི་འཇུག་གོ་།ཡུལ་དང་དུས་ལ
སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ལ་ལ་དཔག་ཚད་གཅིག་དང། ལ་ལ་དཔག་ཚད་གཉིས་ལ་སོགས་པར་ཁ་ཅིག་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་ལས་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། སྔགས་དང་མིག
རྩི་གྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རེ་ལྡེ་དང། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པས་བར་བཅད་ཀྱང་མཐོང་ངོ། །པྲ་སེན་བྱས་པས་དུས་གསུམ་གྱི་ཚིག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་སྣང་ངོ། །དེས་ན་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ
པ་སྤངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མིག་གི་ལིང་ཏོག་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ་བ་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་དུ་ཆགས་པ་མེད་པར་འཇུག་གོ་།ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཆགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་པ་ནི་གཞན་གྱི
དབང་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་སད་ནས་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང། སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་པ་སྣང་ངོ། །འཁོར་བ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་རིག་པ་དང་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས
སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པར་སྣང་ངོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གསུམ་འདུས་པའི་བྱ་བ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཞེས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང། སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་གསུམ་འདུས་ཏེ་བྱ་བ་སྐྱེ་བ་ནི
འཁོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མི་ལྡན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་པ་ན་གྲོལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པར་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་།ཐོབ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་པ་ནི། གང་གིས་རང་བཞིན
གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པའི་རང་བཞིན་ལ་ལྷག་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མེད་དེ། གང་ཤེས་པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དགོངས་པའོ། །བདག་གི་སོ་སོ་རང་གི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་པ་ནི།?
འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གིས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་སྟེ། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །མི་འཇུག་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆུ་ལ་ཆུ་ཟླ་བཞིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི
བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་འབྲེལ་པ་མེད་དེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བ་ན། གང་ནས་ཀྱང་མི་འོད་ལ་འགག་པ་ན་ཡང་ཚོགས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་མ་འཇུག་མི་འབྱུང་སྟེ། བྱེད་པ
མེད་པའི་ཕྱིར་ཆུལ་ཆུ་ཟླ་བཞིན་ཏེ། ཐོག་མ་དང་མཛའ་མའི་མཛའ་སྟོང་ཞིང་བར་དུ་རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་མི་གཉིས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་སྔོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི
དོན་དུ་བརྟག་གོ་། སྒྲའི་དོན་ལ་དོན་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོད་པས་ན་ཁྱད་པར་དུ་དགོངས་པའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཚད་མའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆུད་པར་མཛད
པ། ?་སེམས་ཀྱིས་སུ་ནི་ལས་རྣམས་སོགས། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་སོགས་དང་བྲལ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཀྱང་སྣང་མེད་པ། །ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཀྱིས་བསམས་ཏེ། ལས་གང་དགེ་བ་དང། མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ཡོད་དོ། །དུས་ཕྱི་ནས་འབྱུང་བའི
ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་བྲལ་བས་དེའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་མི་རྫོགས་སོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ལས་བློང་ཞིང་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པ་དང། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་མགོ
འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོ་སོར་སྣང་བ་གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤྱད་དེ། ཤེས་པར་བྱ་བ་གཞིགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་དེའི་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པ་ཉིད
གནས་སོ། །དེས་ན་ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་གླེངས་ཏེ། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཐོབ་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐུའི་མཚན་ཉིད་སྣང་བའོ། །དག་པ
འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་ནི་ཕན་པ་ཐམས་ཅད་མཛད་བར་སྤྱོད་པར་རྟག་གོ་།སོམས?་ནི་ཡུལ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། །རྟོག་པ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་འཇུག་།སྣང་བ་མེད་བའི་བྱེ་བྲག་ལ། །ཤེས
རབ་ཡང་དག་རབ་ཏུ་འཇུག་། ཅེས་པ་ལ། སེམས་ནི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང། །གནས་སུ་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་བའོ། །ཞེས་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་སྟེ། དེས་ན་དེ་ཡུལ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །རྟོག་པ་ལ་ནི་ཤེས་པ་འཇུག་ཅེས་པ་ནི་འཇུག
པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནང་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཡང་དཔྱད་ཅིང་ཡུལ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་སྣང་བ་མེད་ཅིང། བསམ་པ་མེད་བ་དོན་དམ་བའི་བདེན་བ་མི་གཉིས་བའི་བྱེ་བྲག་ལ་ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ་།ཡུལ་མེད་བས
ན་བསམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་གནས་སོ། །སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་ཤེས་དང་ཞེས་པ་ནི། སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །དར་སེམས་ཉིད་ནི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཡུལ་རྣམས
འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ་ཞེས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་ཡུལ་དང། །ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གསལ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྟོག་པ་ནི་རྟོག་པ་དང། བདག་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་འདུ་ཤེས་ཙམ་པ་སྟེ།
བརྟགས་པ་ལ་ནི་ཡུལ་མེད་དེ། གཞན་གྱི་དབང་ལའོ། །ཉན་ཐོས་ལས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་ནི་བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་སྟེ། གྲུབ་པ་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པའི་བར་དུའོ། །ཞི་དང་བཟོད་པའི་ཁྱད
བར་ལ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དགེ་།བྱེ་བྲག་དོན་དུ་དེ་སྐྱེ་སྟེ། །ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་ཞེས་པ་ལ། ཞི་བ་དང་བཟོད་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ས་གོང་ནས་གོང་དུ་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱི་ཞེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ས
བཅུའི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་བའི་མི་ཤེས་པ་སྤང་བར་བྱ་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། ཁམS
གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཁྱད་པར་ཏེ། དེར་ཡང་སྐྱོན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་མེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི
ཕྱིར་རོ། །དའི་ཤེས་རབ་རྣམ་གསུམ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐོས་པ་དང་སེམས?་པ་དང་སྒོམ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡང་དག་པར་འགྲེལ་བ་སྟེ། འཐོབ་པའོ། །ཐེག་པ་གཉིས་དང་མི་ལྡན་ཞིང་ཞེས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང། རང
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །ཤེས་རབ་སྣང་བ་རྣམ་པར་སྤངས་ཞེས་པ་ནི་བཙུན་གཙོའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་ཅིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས
ཚོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་སྟེ། མ་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པར་ཆགས་བས་ནི་ཞེས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མངོན་པར་ཆགས་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སམས་ཙམ་ལ་ནི་འཛུག་བསན
བདེ་གཤེགས་ཤེས་རབ་དྲི་མ་ད?་ཅེས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་དང་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པ་དཔྱད་ཅིང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་འབྱེད་པས་ཕྱེ་བ་ན་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ?་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། མག?་འཁོར་བ་དང། །བརྒྱལ
བ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ལྟ་བུར་འགྲོ་བ་སེམས་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་དམིགས་ཤིང་ཐོས་པ་དང། སེམས་པ་ནི་བསྒོམས་བS་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས?་ནས་བརྩམས་ནས་དེ་བཞིན
གཤེགས་པའི་ས་དྲི་མ་མེད་བའི་བར་དུ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་བར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་སྟེ། མཆོག་གི་ཡང་མཆོག་ཏུ་བྱེད་བར་ཕྱེ་བས་ཁྱད་བར་ཐོབ་བོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་ལེའུ་གསུམ་གྱི
བཤད་པ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དཔྱད་པ་བདུན་པའོ། ། །།གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མུ་སྟེགས་འགྱུར་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་འགྱུར་བར་ལྟ་བ་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དབྱིབས་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས
པ་སྟེ། གྲངས་ཅན་རྣམས་ནི་གནས་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའོ། །ཀྵ་བན་ཀ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བདུན་དུ་འབྱེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་ན་གྲངས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་རྣམ་བ་དགུའོ?
དཔེ་གསེར་ནི་འགྱུར་བར་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་སོ། །གསེར་ནི་རྟག་པ་ཞེས་ཏེ། གང་དུ་བུ་དང། དཔུང་རྒྱན་དང། སྤེན་ཏོག་དང། གཡུང་དྲུང་དང། མགུལ་འཁོར་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་ཐ་དད་པར་དབྱེ་ངན་ཡང་དེ་ཉིད
རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྔ་མའི་ཕྱོགས་སུ་གསུངས་པ་ལ་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པ་ནི་ཕྱི་མའི་ཕྱོགས་ཏེ། གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང། འབབ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག
པའོ། །རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་བས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་གདུ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་གསེར་དངོས་པོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་པོ་ཞེ་ན་ནི་སྤེན་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་མི་རུང་ངོ། །སྔ་མའི་རང
བཞིན་ཞིག་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་མའི་དངོས་པོར་འབྱུང་གསེར་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་རྟག་པ་ཡིན། གང་ཡང་སེར་པོའི་རྣམ་པར་རྒྱུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་དེར་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་འབྱུང་བ་སྟེ། འབབ་ཆུ་ལྟ་བུ་སྐྲ་དང་སོ་ལ་སོགས་པ་བཅད་ནས་ཡང་སྐྱེས་པ་ལྟ
བུར་སོ་སོར་ཤེས་པ་ཡང་འཇུག་པ་ཡིན་གྱི་རྟག་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དབྱིབས་འགྱུར་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མ་བྱེན་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གདུ་བུ་དང་སྤེན་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་དཔེས་བཤད་དོ། །ལྷག་པ་ནི་འོ་མ་དང་ཆང་ལ་སོགས་པའི་དཔེས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པར
མཛད་པའོ། །དེ་ལ་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་འདི་ཇི་ལྟ་བུར་འཇུག་པ་དེ་ལྟར་བཤད་པར་བྱའོ། །གང་དག་གི་བློ་ཡང་ནུབ་པར་གྱུར་བ་དེ་དག་གི་ཡང་བརྟག་ཅིང་བཤད་བར་བྱ་སྟེ། སྒྲའི་དོན་ནི་དོན་དུ་མ་ཡིན་པས་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད
དེར་མཁྱེན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུ་ལ་རྟོག་ཅེས་པ་ནི་ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་བའི་གཟུགས་འགྱུར་བ་ནི་གཞན་པ་དང་གཞན་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་སྤངས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་མ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར
བས་ན་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་ནི་བྱེད་བ་སྟེ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་ཚེ་དེ་གཞན་འགྱུར་བའོ། །སྦྱོར་བས་ན་སྦྱོར་བ་སྟེ། མང་པོ་འདུས་པ་ནི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་དྲི་དང་སྦྱོར་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའོ། །ལྟ་བ་ནི་མཐོང་བ་སྟེ། རྒྱུའི་ཚོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆུད་པ་?
བར་འགྱུར་བ་སྟེ། གྲངས་ཅན་དང། རིག་སྔགས་འཛིན་པའི་མཐར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡུལ་སྣ་ཚོགས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བར་བྱེད་པའི་ཆུད་པ་ལ་སྐྱེས་བུས་མཐོང་བ་ཙམ་ནི་ལྟ་བ་འགྱུར་བའོ། །སྐྱེ་བ་འགྱུར་བ་ནི་སྣང་བ་དང
མི་སྣང་བར་འབྱེད་པས་ཡོད་བ་སྐྱེ་ངན?་འགྱུར་རོ་ཞེས་གྲངས་ཅན་རྣམས་སོ། །ཡོད་པ་དང། མེད་པ་དང། གཉིས་ཀ་དང། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་སྣང་བ་དང། མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཞེས་པ་ནི་ཀྵ་པ་ན་ཀ་རྣམས་སོ། །ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་སྐྱེ་@201
བར་འགྱུར་ཞེས་པ་ནི། སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནི་མེད་པ་ནི་མི་སྐྱེ་མེད་པ་ནི་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གནས་པའི་ཆོས་ཆོས་གཞན་དུ་རྟོག་པ་སྟེ། ཆོས་གཞན་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་པ་ནི་འགྱུར་པའོ། །ཀྵ་ཕན་ཀ་རྣམས་ཀྱི་ནི
སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་བར་འགྱུར་བ་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་བ་དང་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང། སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཁྱད་བར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་བདག
ཉིད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དང། མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡུལ་དང། དུས་དང་རིམ་པ་དང་རྣམ་པ་ལ་བལྟོས་ཏེ་ཅིག་ཆར་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནི། ཇི་ལྟར་ཁ
དོག་འདྲེས་པ་ལ། །འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཁ་དོག་འཛིན། །དེ་བཞིན་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་ཕྱིར། །ཐ་དད་ཐ་དད་མིན་དམིགས་པའོ། །ཞེས་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་ཅིག་པར་མི་རུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བདག་གི་གཟུགས་དང་གཞན་གྱི་གཟུགས་སུ་དབེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག
པ་དང་དུ་མར་ཡིད་ཆེས་བར་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་རྩོད་པ་འདི་ནི་ལན་དུ་མར་སུན་ཕྱུང་བའོ། །དངོས་པོར་འགྱུར་བ་ཞེས་པ་ལ་དངོས་པོ་ནི་ཡོད་པ་སྟེ། དེའི་འགྱུར་བ་ལུང་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོག་པ་ནི་དེའི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་དང་ཉིད་ཅེས་ཏེ། དེ་ཡང་སོ་སོའི་ཚིག་གི་དོན་དང།
ཁམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཧ་རི་འཐོར་བ་ལས་བྱུང་བ། དེ་ཡོད་དེ་ནི་ཆེ་བ་དང། །བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཉིད་སོགས་སྨྲས་ཞེས་པའོ། །རྐྱེན་སྣང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤིང་གཙུགས་པ་ལས་མེ་དང། ཏིལ་རྣམས་ལས་མར་དང། ཁྲོན་པ་ལས་ཆུའོ
བྱ་བ་སྣང་བར་བྱེད་པའི་འགྱུར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་གྱིས་ཟོས་པ་དང། འདུས་པས་ཉམས་པ་ལ་སྔགས་དང། སྨན་ལ་སོགས་པས་སྲོག་ཆགས་སྣང་བར་བྱེད་ཅིང་།དབུགས་འབྱིན་པ་ལ་སོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་ཐོག་མ་དང། ཐ་ནའི?་རིམ
@་201བ
པར་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་རྒྱུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འབྱུང་པས་ཤིང་དང་ཐལ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་བསླད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཅིག་པར་ཀུན་རྟོག་གོ་། མུ་སྟེགས་བྱེད་དག་གིས་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྣ་ཚོགས
སུ་སྤྲུལ་པའི་སྒྲའི་དོན་དུ་མར་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཉེན་དེས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚིག་འདི་སྟེ། གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའོ་ཞེས་པ་ལ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་མི་རྟག་པར་ཁོང
དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་གྱིས་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། འཇིག་རྟེན་ཕན་པར་དབྱངས་གཅིག་ཁྱོད་ཀྱི་ལས། །མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ལS་ནི་དབྱངས་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བསྡུ་བའི་
ཚོགས་སུ་བཅད་པས་དོན་དམ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པར་མཛད་པ། འབྱུང་དང་དངོས་དང་དངོས་པོ་ལ། དུས་དང་དབྱིབས་དང་འགྱུར་བ་དང། །སྲིད་པ་བར་མ་བསྡུ་བ་ཡང། །གང་རྟོག་དེ་དག་མི་མཁས་སོ། །འཇིག་རྟེན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་བར། །རྒྱལ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། །འོན
ཀྱང་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ནི། །རྐྱེན་ཉིད་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་བཞིན་ཞེས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་རྣམ་པ་འབྱུང་བར་མི་རུང་བ་ནི་རྨི་ལམ་དང།
མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པས་སོ་སོར་སྣང་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་བར་རིག་པ་སོ་སོར་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་ཕྱིར། དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་བ་གཞོན་ནུའི་བུ་སྐྱེས་པ་དང། འཆི་བ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་ན་ནི་དེའི་ཚེས
དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུར་སྣང་ཅིང་གོང་ནས་གོང་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྐོངས་ཞིང་ཇི་ལྟར་ན་འཚང་རྒྱ་ཞེས་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་སྐུ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང
བ་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ཡིན་ཀྱང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བས་ན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྐད་ཅིག་པ་གང་ལ་ཡང་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། སྔ
མའི་གོང་དུ་འབའ་ཞིག་པ་ནི་རང་བཞིན་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པའི་སྐད་ཅིག་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ཡང། རིག་པར་བྱ་བ་དང། རིག་པའི་དངོས་པོར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར
མྱོང་བ་མེད་དོ། །སེམས་རང་བཞིན་བདག་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་རྒྱུ་བ་མེད་ན་ཡི་གེ་དང་སྒྲ་རྣམས་སུ་ཡང་ཅི་སྨོས་ཏེ། དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་ན་ཆོས་སྟོན་པར་འབྱུང་ངོ། །རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ
གོམས་པ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གོམས་པས་འཇུག་གོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ་ལ་ཚིག་སྦྱོར་བར་བྱ་སྟེ། ལན་དུ་མར་བཤད་པར་བྱའོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་དག་གིས་འགྱུར་བ་རེ་རེར་རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ། ཡོད་པ
དང་མེད་པ་ནི་གང་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་མི་རིགས་ཏེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བ་མ་རྟོགས་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་རྨི་ལམ་བཞིན
ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྒོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་བྱ་བ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནག་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུ་དང། འབྲས་བུ་དང་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ
ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམས་མ་སྐྱེས་བས་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོར་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་མི་རུང་ངོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་བརྗོད་དུ་མེད་པ
ཡང་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་དེར་སྐད་ཅིག་པ་རེ་རེར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཚོགས་བཤད་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའོ།། །།
དེ་ན་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་ལ་སོགས་པ་གང་དག་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྱུར་བ་རྟོག་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་སྲིད་པ་བར་མར་འགྲོ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་འཇུག་པ་འམ་ལྡོག་པ་མེད་དེ། རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པར
སྣང་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་འགྲོ་བར་སྣང་བ་ནི་སུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་ལ། འོང་བ་ཡང་མེད་དེ་ཆུད་པ་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ལྟར་འཁོར་བའི་རིམ་པ་སྣང་བ་འབའ་ཞིག་གོ་།ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པས་ན་འགྲོ་བ་ཡང
མེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་འབྱུང་བ། སྲིད་པའི་འགྲོ་ཀུན་རྨི་ལམ་མཚུངས། །སུ་ཡང་སྐྱེ་མེད་འཆི་བ་མེད། །ལས་རྣམས་བྱས་ཀྱང་འཇིག་མི་འགྱུར། །གནས་དཀར་འབྲས་སྨིན་འཁོར་བ་ནའོ། །ཞེས་པ་སྟེ། འཕགས་པ་ལང་ཀར
གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་བཤད་པར་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་འགྱུར་པ་དཔྱད་པ་བརྒྱད་པའོ། ། །།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་ཚད་མེད་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ
སོགས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་མཚན་ཉིད་མཚན་མ་སྟེ། ཐ་སྙད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་རྟོག་གོ་།རྐྱེན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཞེས་པ་ལ་རྐྱེན་ནི་ཆུད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་བུར་ཡིད་ཆེས
པ་དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་དོ་ཞེས་ཏེ། ཁ་ཅིག་གིས་མཐོང་བ་ནི་མི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ཞེས་སོ། །ཡང་ན་བྱེད་པ་སྟེ། འདིས་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མངོན་པར་ཆགས་པའི་མཚམས་སྦྱོར
བ་ནི་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་ལ། རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་བར་ཆགས་པའི་མཚམས
སྦྱོར་བ་ནི་འཁོར་བའི་དངོས་པོ་ནི་སྐྱེ་ལ། ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།བདེ་བར་གཤེགས་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པས་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་ལ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་མི་སྐྱེ་ཞེས་མོད་
ཀྱི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ལུང་ནོད་པ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་མི་རུང་སྟེ། དེས་ན་མི་འབྱུང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་བའི་དོན་ཏོ། །འགོག་པ་མེད་པ་ལ
མངོན་བར་ཆགས་པ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་རྟོགས་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མེད་པ་སྟེ་ལོག་མ་ལ་མངོན་པར་ཆཌ
ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྟག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཐེག་པ་དང་ཐེག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་དང། བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་ཐར་པའི
ཕྱིར་འདི་ནི་ཐེག་པའོ། །འདི་ནི་ཐེག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་བ་མང་པོར་རྟོག་གོ་།འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་པར་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་གྱི་རང་བཞིན་རྨི་ལམ
དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་འགྲོ་བ་འདི་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །ལ་ལས་ནི་གྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མེད་ཅིང་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པར་འདུས་མ་བྱས་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ་།ལ་ལས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཟུགས་འདུས་མ་བྱས་པའོ་ཞེས
དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་རྟོག་སྟེ། དེ་འདི་ནི་རྟག་པའང་མ་ཡིན་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲོལ་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་ནི་སྟོན་པས
བརྟགས་པའོ་ཞེས་པ་སྟེ། འདུས་བྱས་པ་འམ་འདུས་མ་བྱས་པར་ཐ་སྙད་དོ། །དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སུས་ཀྱང་དེ་མ་བྱས་པས་ན་དེས་ན་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ། ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཆོས་ཉིད
ཡོངས་ཀྱིས་གནས་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་དུ་འདུས་བྱས་པ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མི་གཉིས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །ས་དང་སའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ།
མངོན་པར་ཆགས་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པས་ས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་རྣམ
པར་རྟོག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ཇི་བཞིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲའི་དོན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་འགའ་ཞིག
ལ་ཡོད་པ་དང། དེ་ཅུང་ཟད་ཅིག་མེད་པ་ཞེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ལ་གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པར་འབྱེད་པར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ལ་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ནི་གཟུགས་མེད་པ། གཉིད
ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཆུད་པ་ནི་ཡོད། །ཆུད་པར་བྱ་བ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་འདི་ནི་ཡོད་།འདི་ནི་མེད་དོ་ཞེས་སུ་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་བྱིས་པ་རྣམ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་དང། མེད་པ་ལ
སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཛའ་སྙད་དོ། །གཉིས་སུ་སྨྲ་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པའི་ཡུལ་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །དེའི
ཆུད་པ་ཀུན་ཏུ་འཁྲུགས་ནས་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པ་རྣམས་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིག་ཅིང་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་མི་གཉིས
པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟོང་པར་ཆུད་ཅིང་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གནས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་སྐྱེས་པས་ན་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ
ལ་སོགས་བ་རང་བཞིན་དུ་དེ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་སྟེ། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་ནི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་ནི་གཅིག་པར་མི་རིགས་སོ། །མི་གཉིས་པ་ལ་ནི་གནོད་པ་མེད་པས་ན་རང་བཞིན་གཅིག་ཅིང་ཡང་དག་པར་རིག་པ་འགྲུབ་པ་དོན
དམ་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་བཤད་པར་བྱ་བ་མང་པོ་ལ་ནི་ལན་དུ་མར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་གསུམ་དང། ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་མི་མཛེས་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་ཤེས་ནས་འདོད་ཆགས་དང
བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྲལ་ནས་ཀྱང་འཁོར་བར་རྒྱུན་འབྲེལ་པའི་ལས་མི་བྱེད་དོ། །དེས་ན་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གནས་ཏེ། དེ་དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཉིས་སུ་གདགས་སོ། །སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས
ཀྱིས་སད་དེ། བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པའི་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པ་སྤངས་ཏེ། ཕན་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་མོ། །དེ་དེ་ལྟར
མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པ་ནི་མཛའ་མེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པའི་སྒྲའི་དོན་དུའོ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་བསྟན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འཇུག་པར་བཤད་པ་ལས་ཀློག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མོས་པ་མེད་པཱི་འདོད་ཆགས་དང
བྲལ་བའི་ཆ་བའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་མཐོང་ངོ་ཞེས་པ་དང། བཟོད་པ་ཐོབ་ན་ངན་སོང་འགྲོ་བ་མེད་ཅེས་ན། དེ་ཇི་ལྟ་བུར་འགྱུར། དེར་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བར་དགོངས་པའི་དོན་བརྟག་སྟེ། ཕྱི་རོལ་པ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ
བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པ་མེད་པ་རྣམས་ལ་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་སོ། །གང་དག་ལ་སྙིང་རྗེའི་ས་བོན་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་འཇམ་དཔལ་སངས་རྒྱས་སུ་གཟུང་པར་ནུས་སོ། །ཆོས་བཅུ་པ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ལྷ་སྦྱིན་རྣམ
པར་ཐར་པ་ཐོབ་པས་སྤྲུལ་པ་སྟོན་པ་དང། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གནོད་པ་དེའི་འགྲོ་བ་དེ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་གི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ན་མདོ་སྡེ་རྣམས་སུ་མཚམས་སྦྱོར
པ་ཐ་དད་པ་མཛའ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་གཙུག་ཏོར་གྱི་སྔགས་ཀྱིས་ཡུངས་ཀར་ལ་སོགས་པ་ལ་སྔགས་བཏབ་སྟེ། ཤི་བའི་ལུས་ལ་གཏོར་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེའོ་ཞེས་དེར་དེའི་སྨོན་ལམ་གྱི་བསོད་ནམས་སུ་བཏབ་པ་སྟེ། སྔགས་བརྗོད་པས་ལྷའི་ཡོན་ཏན་རྗེས
སུ་དྲན་པའི་བསོད་ནམས་ཏེ། ཡོན་ཏན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ཐམས་ཅད་དུ་སྡིག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་མཛའ་མེད་དོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མཚམས་སྦྱོར་བ་དེ་དག་ལ་མཚམས་སྦྱར
ནས་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པར་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང། དར་གྱི་སྲིན་བུ་བཞིན་དུ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལྟ་བ་མཚམས་སྦྱོར་བ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག@205
བའི་ལྟ་བ་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐུད་པས་བདག་དང་གཞན་ལ་ཡོངས་སུ་འཁྲིའོ་ཞེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་དང། མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པས་རྟག་པ་དང། བདག་དང་གཅིག་དང་དུ་མ་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་བར
རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རང་གི་ལས་གྱི་སྐུད་པས་དར་གྱི་སྲིན་བུ་བཞིན་དུ་དཀྲིས་པའི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པར་མངོན་པར་ཆགས་པས་ཞེན་ཅིང་རྟག?་པ་དང་བདག་དང་བདེ་བ་དང། གཙང་བའི་དངོས
པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང། སྟོང་པར་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་དབེན་པ་མཐོང་པས་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་གོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྟོན་པར་མཛད
པས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབེན་པར་མཐོང་བས་འདི་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང། མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡང་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན
པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབེན་པར་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ། །ཞེས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་གསལ་བའི་ཆུད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་རྣམ་བར་དབེན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེ་དང། གསེར་ལ་སོགས་པ་དབེན་པ་བཞིན་དུ་གློ
བུར་གྱི་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་ནས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་པ་མེད་པ་དོན་དཾ་པཱི?་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ
མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པ་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང། སྣང་བ་མེད་པ་རང་གི་སེམས་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འདྲང་བ་དང། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ
@་205བ
བར་རྟོག་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་རབ་ཏུ་དབེན་བར་མཐོང་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདི་ལ་གང་ཡང་འཆི་བ་ཡང་མེད་འགྲོལ་བ་ཡང་མེད་དེ། གཞན་དུ་ན་ལོག་པར་ལྷུང་བའོ
བློས་བཅིངས་པ་དང། ཐར་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། ལན་མང་པོར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས་ནི་ཕུང་པོར་མི་གནས་པ་དང། རྣམ་པར་མི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དམ་པའི
ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགྲེལ་བར་བཤད་པ་ནི། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ། ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱད་བར་ཅན་ལ་སོགས་པས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཀུན་བརྟགས་པ། བཅོས་པ་དང་མ་བཅོས་པ་དང། བསྒུལ་བ་དང་བསྒྲིབས
བ་དང། མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་སོགས་པར་ཐ་དད་པར་དབྱེ་བ་ན་གཅིག་པར་མི་རུང་བ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཐེག་པས་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ལས་ཆ་མེད་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་དང། བླ་འོག་ཏུ་ཅཧྒས་པར་མི་རུང
སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཡང་དེ་ལྟར་རང་གི་སེམས་ཙམ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ནི་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་སོ་སོར་སྣང་བ་སྟེ། ནམ་ཤེས
རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང། མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཆིང་བ་ཡང་མེད། འགྲོ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི
ཤེས་པ་ལ་འཆིང་བ་དང་འགྲོལ་བ་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ། །བསམ་པ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་བ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་རང་གི་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ན་ཤེས
པར་བྱ་བའི་རྣམ་པ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཞིག་། དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་འབྱུང་ངོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ
ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་མཚམས་སྦྱོར་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡོད་པར་དུས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་མེད་པ་དང། ཕན་པ་དང་ཕན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་བའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་སྟེ། དེས་ན
ཡོད་པ་མི་དམིགས་སོ། །མེད་པ་ཡང་ཅི་ལ་མི་དམིགས་ཏེ་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མའི་འོག་ཏུ་ཤེས་པ་འབའ་ཤིག་སྟེ། མགོ་འཁོར་བ་དང་།བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་གྱིས། དེར་ཕྱི་རོལ
གྱི་དོན་ཡོད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་པ་མི་དམིགས་པས་ན་རྟག་པ་ཡང་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་མི་རུང་བ་ནི་བདེ་བླག་སྟེ། རང་བཞིན
ལ་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཡུལ་འབྱུང་བ་དང། འཛིན་པའི་ལྟ་བ་པོ་དག་གི་ཁྱད་པར་ཡུལ་འཛིན་པ་སྟེ་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །དེས་ན་སྐད་ཅིག་པ་ཡོད་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས
ཆེན་པོ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཡིན་ཏེ། དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཡང་སྲིད་པ་ཅན་གྱི་སྲེད་པ་དང་ཞེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས
པར་གསུངས་པ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཞེ་སྟེ། སྲེད་པ་དང་འདོད་ཆགས་གཉིས་ཀ་ཡང་ཆགས་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཏི་མུག་ཐོག་མར་བྱས་ནས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་འབྱུང་སྟེ། རྨོངས་པ་མེད་ན་གཞན་དུ་མི་སྐྱེའོ་ཞེས
བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་ཆགས་ཤིང་བསླད་པ་ནི་གཏི་མུག་གོ། དེ་དག་ལས་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་འབྱུང་ངོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལས་འགྲོ་བ་ལྔར་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངS
པ་རྣམས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཚད་ནས་ནི་སྲིད་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གསུམ་འདུས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང། སྲེད་པ་དང། ལན་པ་དང་གསུམ་འདུས་པ་ལས་སྲིད་པའི་མཚམས
སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་ནི་སྲིད་པ་ཡང་ལྡོག་གོ་།བཙུན་གཙོ་འཕགས་པ་བྱམས་པའི་ལུགས་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་བ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ལྡན་པ
ནས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལྡོག་གོ་ཞེས་སོ། །འཛིན་ཅིང་འཆང་བ་དང། བདེ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དོན་དུ་བསྡུ་བའི་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་དོན་གསུངས་པ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཡོངས་རྟོགས་ནི། །མཚམས་སྦྱོར་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། །དེ་ནི་ཡང་དག་ཡོངས
ཤེས་ན། །མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡི་དྲ་བ་འཆང། ཞེས་པ་ནི་བཙུན་གཙོའི་འཕགས་པ་བྱམས་པས་དབུས་དང་མཛའ་རྣམ་བར་འབྱེད་པར་བཤད་བ་འདིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །སེམས་དང་སེམས་ཕྱུག་ཁམས་གསུམ་དང་།ཡང
དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ན་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དེ་ན་ཡོད། །དེ་ན་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་པ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའོ། །འོ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་མེད་ཅེས་པ་དང། དེས་ན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ
དང་དབྲལ་བ་ཉིད་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་ཤེས་ཞེས་པ་དང། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དེ་ལ་ཡང་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པ་མ་རིག་པའི་ཐོག་མ་མེད་བའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་གཡེངས་པའི་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད།
འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ན་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞེས་པ་དང། དེ་ནི་ཡང་དག་ཡོངས་ཤེས་དང། མཚམས་སྦྱོར་པ་ཡི་དྲ་བ?་འཆང། ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པའོ། །ཡང་དག་ཅེས
བྱ་བ་དེ་ཅི་ཞིག་ཞེ་ན། བཙུན་གཙོ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་ནི་གནས་ནས་སུ། །མི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ་ཞེས་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་འདིར་སྟོན་པར་མཛད་པ། ཕྱིའི་དངོས་པོ་གསལ་ནས་སུ། །
ཤེས་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པ་ནི། །འདི་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་དུ་།ང་དང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའོ་ཞེས་སོ། །བཙུན་གཙོ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་བཤད་པ་ནི་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་དང། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་ལུགས་སོ། །
དངོས་པོར་ཤེས་པའི་སྤྲ་འཛིན་པས། །ཇི་ལྟར་དར་གྱི་སྲིན་བུ་བཞིན། །བྱིས་པ་མཚམས་སྦྱོར་མི་མཁས་པ། །རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་འཆིང་ཞེས་པ་ནི་རང་གི་སེམས་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པས། རྟག་པ་དང་བདག་དང་བདེ་བ་དང
གཙང་བའི་དངོས་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིས་པ་རྣམས་སྲིད་པར་འཆིང་བར་འགྱུར་རོ། །མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་མི་གཙང་བ་དང། སྟོང་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་འགྲོལ་ལོ། །ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ
པ། གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་དང་གང་གིས་དངོས་པོ་གང་དང་གང་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་ལ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་དོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ
གལ་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་ལགས་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་མི་རིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྐད་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར
བྱང་པའི་དངོས་པོ་ཡང་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནི་སྒྲ་དང་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་དོན་དམ་པའི་རྟོག་བ་སྟེ། ཞེས་བློ་གྲོས་ཆེན་བློ་གསོལ་བར་ཐུགས་དོགས་ནས་ལན་དུ་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ
དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ་བཞིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཉིད་དེ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་མི
རིག་གོ་ཞེས་པ་སྟེ། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྟར་དོན་དམ་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འོན་ཀྱང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་ཞེས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ན་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད
པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་དྲལ་བ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས
ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མྱོང་ངོ། །དག་བ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞུགས་པ་ན་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྐྱེད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་རྟག་བ་དང་བདག་དང་བདེ་བ་དང་གཙང་བའི་དངོས་པོར་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དེ
བསལ་བའི་ཕྱིར་ངེས་ན་སྟོན་ཏོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་དང། སྟོང་བར་སྟོན་པ་སྟེ་དེས་ནི་བྱིས་པའི་ཤེས་པ་ལས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །གང་གི་ཚོན་ཤེས
རང་གྱིས་དཔྱད་དེ། ཤེས་པར་བྱ་བསྒོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་བར་གཞིག་ཅིང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་པ་མེད་ཅིན་གསྣང་བ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་དང་རིག་པ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི
དངོས་པོ་ཆུད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཁོ་ན་ནི་རང་བཞིན་དུ་ཀློག་པའོ། །འཕགས་བ་ལང་ཀར་གཤེཌ
པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་བཤད་པ་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ལེའུ་དགུ་པའོ། ། །།བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་གལ་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲུལ་དང་ཤའི་མིག
གིས་མ་ལགས་ཀྱིས། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། འཕགས་པའི་མཐོང་བ་དང། འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྡོག་པར
འགྱུར་ཞེས་པ་དེར་ཅི་དགོས་ཤེས་ན། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསུངས་པའི་དོན་ཇི་བཞིན་པ་ལས་བརྟག་ན་འཕགས་པ་དང་བྱིས་པའི་ཤེས་བ་གཉིས་ཀ་ཡང་རང་གི་ཡུལ་དུ་ཞུགས་པས་ན། བྱིས་པའི་ཤེས་བ་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ལྡོག
པར་འགྱུར་ཞེས་གླེངས་པའོ། །འཕགས་པའི་ངོ་བོའི་དངོས་པོ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཁོང་དུ་མཆུད་པའོ། །འཕྲུལ་གྱི་མིག་གིས་ནི་ལྷ་དང་དེ་ལས་གཞན་པས་ནི་ཤའི་མིག་གིས་ནི། དེ་དག
གི་ནི་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཨི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་མ་ལགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་བ་ནི་རང་གི་ཡུལ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་།འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་བཞིན
ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སླད་དུའོ་ཞེས་པ་སྟེ། རང་གིས་རྟོགས་པ་ནི་དེ་དག་གི་ཚད་མའོ། །གཞན་གྱིས་རྟོགས་པ་ནི་སད་མར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ལྡོག་བར་མཐོང་བའི་སླད?
དུའོ། །ཞེས་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དག་གཞན་བཙལ་བའི་སྒྲ་དང་དོན་ནི་སྤྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། ཕན་ཚུན་དུ་ནི་ལྡོག་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟ་བར་ཏི་ཀ་ལས་འབྱུང་བ། སྒྲོ་བཏགས་ཆ་ནི་ཇི་སྙེད་པ་།དེ་གསལ་ཕྱིར་ནི
གདོན་མི་ཟ། །དེ་སྙེད་དེ་ལྟར་སྒྲ་རྣམས་ཀྱང། །དེ་བས་དེ་དག་ཐ་དད་ཡུལ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ལས། །རྣམ་པར་རྟོག་བྱུང་ལ་གནས་པ། །སྒྲ་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཆོས་།དངོས་དང་དངོས་མེད་གཉིས་ཀའི་གནས་ཞེས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན
འདས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟག་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་རྒྱུ་མ་བསྟན་པས་ཀུན
བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་སྣང་ངོ་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྒྲའི་དོན་སྤྱིའི་རྣམ་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ལ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡིད་ཆེས་པའི་རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། སྒྲའི་དོན་གྱི་སྤྱིའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་མཆིས་ལ། བརྗོད་དུ
མེད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གི་རྒྱུན་ལ་བསྟན་པ་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་ངོ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་།འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྒྲ་དང་དོན་ལ་སྤྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང། བྱིས་པ་རྣམས་ལ
ཡང་མེ་ལ་སོགས་པ་རང་གིས་མྱོང་བ་ལ་སྒྲ་དང་དོན་ལ་སྤྱིའི་ཐ་སྙད་དོ། །དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟ་བར་ལྟུང་བས་ཞེས་པ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་སྒྲ་དང་དོན་སྤྱིར་འདུག་པ་ཡང་དངོས་པོར་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། ལྟ་བར་ལྷུང་བ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ
ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རང་གི་ཡུལ་ལ་དངོས་པོར་རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ་སྒྲོ་འདོགས་པས་ན་སུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་མ་ངེས་པས་ཐུག་པ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གླེངས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན@209
བས་ཀྱང་ལན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། ངེས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི་མ་བྱས་མདོ་ཀྱི་ཞེས་པ་སྟེ། འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པོ་དང་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང། སྐྱེད་པ་དང། སྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི
ཆོས་སུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དབེན་པ་བསྟན་པ་ཉིད་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། རང་བཞིན་གིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པའི
བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་སྐྲག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བཤད་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ནི་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཉིད་གཞོལ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ་བསྡུས་པའི
དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ནི་མདོར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བརྟགས་པ་དང། རང་གི་མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་གཞན་པ་དག་།གཞན་པ་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གླེངས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ་སོར་རྣམ་པར
རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ལ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་སྤྱིའི་རྣམ་པའོ། །དངོས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་འབྲས་བུའི་སྐད་ཅིག་པ་བསྐྱེད་ནུས་པའོ། །བཅོམ
ལྡན་འདས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མི་མཐུན་པ་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པ་དང། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ནི་གསལ་བའི་དོན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་དེའི་དམ་པའི
རང་བཞིན་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་བར་ཊིཀ་ལས་བྱུང་བ། སྦྱོར་བ་དང་ནི་ཐ་དད་མེད། །དོན་དམ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །གཟུགས་ནི་གཅིག་དང་དུ་མ་ཞེས། །དེ་ནི་བློ་ཡི་འཁྲུལ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་གིས་སྨྲས་པ། གཞན་ནི་དབང
@་209བ
པོ་དོན་ཉིད་ལ། །གཞན་ནི་སྒྲ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། །མིག་མེད་སྒྲ་ལས་མཐོང་གྱུར་ཀྱང། །མངོན་སུམ་དུ་ནི་མཐོང་བ་མེད། །གཞན་དུ་མེ་དང་འབྲེལ་པས་ནི། །བདག་ཚིག་ཅེས་ནི་སེམས་པ་སྟེ། །གཞན་པར་ཚིག་པའི་སྒྲ་ཡིས་ནི། །ཚིག་པའི་དོན་ནི་ཤེས
པར་བྱ་ཞེས་པ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་དེ་དག་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་དུ་བརྟགས་ན་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཕན་ཚུན་དུ་རྣམ
པར་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཟློག་པའི་སླད་དུ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་དང། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པས་ཡོད
པར་དགོད་དམ། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་མ་མཆིས་པར་བགྱིའམ་ཞེས་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གླེངས་པ་ལས་དགོངས་པ་འདི་ལྟ་བུར་བརྟགས་ཏེ། ཇི
ལྟར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་མ་ལགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཕན་ཚུན་དུ་མི་མཐུན་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་གསལ་བར་གསུངས་པའོ། །རང་བཞིན
བསྟན་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ལྟ་བ་དགོད་དམ་བགྱི་འམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རང་བཞིན་བསྟན་པས་དབེན་པའི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པར་སྟོན་པ་མཛད་དམ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་དོགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས
བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དབེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་མེད་བར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན། ཡོད་པར་ལྟ་བ་དགོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་པ་སྟེ། འཛིན་པ་དང་གཟུང་པ་ལས་དབེན་པས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རང་བཞིན་གྱིས
འོད་གསལ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་ཆུད་པའི་དངོས་པོ་བསྟན་པར་བྱ་བའོ། །ཡོད་ལྟར་ལྟ་བ་དགོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམ་རྟོག་པ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མིན། །ཞེས་པ་སྟེ། རྟག་པ་དང། བདག་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྡོམ
པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རང་བཞིན་བསྟན་པས་དབེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ལོག་བའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི
བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེན་བའི་ཆོས་བསྟན་པ་དངོས་པོས་དེ་དག་གི་སྐྲག་པ་བསལ་བར་བྱའི་བྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་དང། མེད་པའི་ལྟ་བ་དགོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་དབེན་པའི་ཕྱིར་འཕགས།
པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་དབེན་པར་བསྟན་པར་བྱའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་དང། མིག
འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་ཀྱི་གཟུགས་དང། གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་ནི་དེ་དག་དངོས་པོ་མེད་པར་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ནི་གཟུགས་མེད། གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན་ནི་གཟུགས་ཡོད་དོ་ཞེས་ཁ
ཅིག་ལྟ་བ་དེ་དག་ལ་འཕགས་པའི་ཆུད་པ་དག་པ་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པས་སྐད་ཅིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་སྟོང་ངོ་ཞེས་ན་ནི་སྐྲག་གོ་།ཐམས་ཅད་སྟོང་ངོ་ཞེས་ན་ནི་དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན
ཉིད་དང་བྲལ་བའི་དོན་དམ་པ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དབུས་མཛའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཀློག་པ། སྟོང་པ་མ་ཡིན་མི་སྟོང་མིན། །དེ་བས་ཐམས་ཅད་བཤད
པར་བྱ། །ཡོད་པ་དང་མེད་དང་ཡོད་པ་ཡང། །དེ་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་ཏེ་ཞེས་པ་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །མེད་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནོ། །ཡོད་པ་ཡང་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དབུ
མའི་ནན་ཏན་ནོ་། དེས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ནི་མ་བྱས་མོད་ཀྱི་ཞེས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་གྱི་རང་བཞིན་བརྗོད་དུ་མེད་པས་ན་ཇི་ལྟར་ན་སྟོན་ཞེ་ན། དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྤྱིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དེ་ལྟ་བུར་སྟོན་ཏོ། །ནོར་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པར་མཐོང་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོར་སྣང་བ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་བར་དཔྱད་པ་ན་མེད་དེ། སྟོང་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་འཐོབ་པའི
ཕྱིར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆུད་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་ཆུད་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་རྣམས་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ
ཟ་ཧེས་དམ་བཅའ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྲག་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོས་བསྟན
པས་མཛད་པ་ནི་གཉིས་མེད་པའི་དངོས་པོས་ནི་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་ཞེས་པར་རོ། །ཇི་ལྟར་ལངཀར་གསུངས་པ་དང། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་ཚུལ་དང། བཙུན་གཙོ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་གསུངས་པའི་དོན་དེ་ལྟ་བུར་འབྲེལ་པར་བཙུན
གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱར་པར་བྱའོ། །ཚུལ་དང་འབྲེལ་པར་བསྟན་པ་གསུང་བ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་ཆར་གང་སྣང་བ་དེ་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་ཀྱི་གཟུགས་དང། གཟུགས
བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། མི་གཙང་བའོ་ཞེས་དངོས་པོ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ཡོད་པ་དེ་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང་འབབ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འགྲོ
བ་གཉིས་ཀྱི་ཆར་སྣང་བ་ཡང་ཡོད་པ་དང། བྱས་པ་དང། སྐྱེས་པའོ། །དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་སྔར་དམ་བཅའ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་སྤྱིར་ཁྱབ་པར་འབྲེལ
པའི་ཆུལ་གྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྡུ་བར་བྱས་པ་རྒྱུས་སྒྲུབ་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཅིས་ན་ཐོག་མར་དམ་བཅའ་བར་བྱ། རབ་ཏུ་བྱ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་འདི་ཅི་རྟག་གམ་མི་རྟག་ཅེས་རྩོད་པ་བརྩམས་པ་ན
གང་སྨྲ་བར་བྱ་བ་གང་བྱས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། བུམ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྒྲ་ཡང་བྱས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་དང་དེ་ལྟར་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་མི་རྟག་པ་དང་ཐ་མི་དང་པར་ཆུད་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་དམིཌ་པའི་ཚུལ་ལ་ཡང་གང་དམིཌ་པའི་ཚུལ་ཉིད་ཐོབ་པ་ལས་མེ
དམིགས་པས་ན་དེ་འདི་ནི་མེད་དེ་རི་བོང་གི་མགོ་ལ་རྭ་བཞིན་དུ་འདིར་བུམ་པ་མི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དབེན་པར་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་བསལ་བས་མི་དམིགས་པར
སྦྱོར་བའོ། །འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཡང་གང་ན་དུད་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་མེ་སྟེ་ཚང་བང་ན་ལྟ་བུ་སྟེ། འདིར་ཡང་དུད་པ་ཡོད་དེ་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་ལ་རག་ལུས་པའི་རང་བཞིན་པས་ན་འབྲེལ་པ་ལས་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དམ་བཅའ་བར་བྱེད་པ་ཡང་འདིར
མ་ཡོད་དོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །རྒྱུ་གསུམ་དང་འབྲེལ་པས་སྒྲུབ་པ་འགྲུབ་པས་ན་དམ་བཅའ་བར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་དམ་བཅའ་བར་བྱ་ན་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང
དེ་སྐད་དུ་དོགས་ནས་བཀའ་སྩལ་པ། དམ་བཅའ་བ་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུས་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་དམ་བཅའ་བ་དེ་ལས་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་ན་ནི་རྒྱུ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར
རོ་ཞེས་གཞན་གྱིས་བསམས་པའོ། །དམ་བཅས་པ་དེ་མ་སྐྱེས་པ་ན་ཞེས་པ་ནི་དམ་ཐོག་མར་བྱ་སྟེ། གང་བརྩད་པ་དེ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དམ་བཅའ་བར་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲུབ་པ་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་དགོས་པས་དེ
བས་ན་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་ནས་ལོག་སྟེ། ཕྱོགས་དང་བཅས་པར་སྒྲུབ་པ་གང་སྤྱིར་བསྒྲུབ་པ་དང་མི་འབྲལ་བར་ཁྱབ་པར་འབྲེལ་པའི་ཚུལ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་དེ་དེ་ལྟ་བུར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དམ་བཅའ་བས་ཀྱང་སྐྱོན་མང་པོ་ཐབ་པར་བྱེད་པ། བསྒྲུབ་པ་དང
སྒྲུབ་པ་སྤྱིར་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་དུ་ནི་ཡོན་ཏན་མང་པོར་འགྱུར་བ་སྟེ། གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པ་རྣམས་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེའོ་ཞེས་རང་གི་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ནི
རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་ཆད་མར་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་དོན་གཅིག་བ་ཉིད་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པས་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། བརྟག་པ་ཡི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །དངོས་པོ་ཐམས
ཅད་མ་སྐྱེས་ཏེ། །གཞན་དབང་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །མི་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་སྤངས་ཏེ། །གང་ཚེ་གཞན་དབང་དག་པ་ནི། །གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་སྨྲས། །མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེར་ངས་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས
པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བ། རིགས་ཀྱི་བུ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པ་དང། སྐྱེ་བ་རང་བཞིན་མེད་པ་དང། དོན་དམ་པ་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་མཚན
ཉིད་གང་དག་གིས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྡུལ་དུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་གིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པའོ། །སྐྱེ་བ་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གིས་རྣམ་པ་སྔོན་པོ་དང། སེར་བོ
ལ་སོགས་པ་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །དོན་དམ་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་གྲུབ་པ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་དང། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི
ཚུལ་གྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་བཤད་པ་ལ་འགལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ཡང་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་བཞིན་དུ་གྲུབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱིས་གནོད་པ་བསྐྱེད་པའི་ལས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ
ཞེས་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་ཀློག་གོ་། ཡོད་པ་དང། མེད་པ་ལས་མ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཐང་ཅིག་སྐྱེ་བར་མི་རུང་སྟེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། མེད་པ་ཡང་ནི་རུང་སྟེ་དེ་ལ་བྱ་བ་ཡང་ཅི་ཡོད་དེ། མེད་པའི་དངོས
པོ་མེད་ཅེས་པས་ན་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་དེ། བྱེད་པ་དགག་པར་བྱེད་པར་གྱུར་པ་ཉིད། ཇི་ལྟར་སཱ་ལུ་ལྗང་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་འབྱུང་བ་བདག་གིས་མ་བྱས། གཞན་གྱིས་མ་བྱས། གཉིས་ཀས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་སྟེ་འབྱུང་བ་མ་བྱས་ཞེས་པའོ། །བདག
གྲིས་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་མི་རུང་བས་སོ། །གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ་པས་ཀྱང་མི་རུང་ངོ། །ཇི་ལྟར་ལུང་སྟན་པ་པ་རྣམས་རྟོག་པར་བྱེད་པ་པ་ནི་རང་དབང་ཅན་ནོ། །བྱེད་པ་པོས་འདོད་པའི་མཆོག་ནི་ལས་སོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་མཆོག
ནི་བྱེད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་འདི་བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང་བྱེད་བ་དང་བྱས་པ་མངོན་པར་འབྲེལ་བར་མི་རུང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཉིས་པོ་མེད་དེ། སུ་གང་དང་ཡང་མི
འབྲེལ་ཏོ། །ཡོན་ཏན་མི་འཕོ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་གནས་པ་དང། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་དག་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཤིང་དང་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཏེ། གཅིག་པ
ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ལས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དག་པས་ནི་གཞན་གྱི་མྱ་ངན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ནས་བྱེད། མ་དག་པ་ནི་དེའི་མི་ཤེས་པ་ཡང་སུས་བྱས། དེ་བཞིན་དུ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པར་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས
ལ་ཡང་གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་དབུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་ནོ། །རྟག་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་རྟག་པ་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་པའོ། །ཅིག་ཆར་དང་རིམ་གྱིས་དོན
བྱེད་པར་འགལ་པས་ན་རྟག་པ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མི་སྲིད་དོ། །ཆད་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་བཞིན་པ་སྟེ་སྔོན་མྱོང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ལ། རྒྱུད་ལ་བལྟོས་ཏེ་སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་དགའ་བ་དང།
འཇིགས་པ་དང། མྱ་ངན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་གོམས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།བླང་བ་དང། དོར་བ་དང། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བློ་རྣམས་ལ་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་སྒྲུབ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་སྔར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་ལ་ཡང་ཡུལ་རྣམས་སུ་བདེ་བ
དང། སྡུག་བསྔལ་སྒྲུབ་ཅིང་དགའ་བ་དང། མི་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ། །དེ་དེ་ལྟར་ན་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལྷག་མ་ནི་མི་རུང་ངོ། །དེས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ
ཏེ་འབྱུང་བ་ནི་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལན་མེད་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་མི་འབྱུང་བ་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་འབྱུང་བ་ལ་འཁྲུལ་པའི་མཚན་མའི་རྣམ་པ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པར་བརྟགས་པའོ། །རྟག་པ་དང་གཅིག་པར་སྒྲོ་འདོགས་@213
པའི་གནས་ཐ་དད་པར་བརྟགས་ཏེ། བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་འབྲེལ་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྒོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་རྣམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ། བུམ་པ་དང། སྣམ་བུ་ལ་སོཌ་པར་བརྟཌ་ཤིང་བརྟཌ་པ་རྣམས
ནི་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་དབེན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆུད་པས་དངོས་པོར་བསྟན་པར་བྱ
སྟེ། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཡང་དག་པ་ཇི་བཞིན་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་ནི
དེ་ལས་གཞན་པའི་ངེས་པར་འཇུག་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་དང། དབུགས་ཐུབ་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིན་ནོ། །དེར་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པ་དང། སྐྱེ་བ་དང། དམ་འཆའ་བ་དང། ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་དང།
ཚད་མ་དང་གཞལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཞུགས་པ་ནི་སྤྱིའི་རྣམ་པར་སྒྲའི་དོན་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ
ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་འཆའ་བ་དང། རྒྱུ་དང། དཔེ་དང། སྒྲུབ་པ་དང། བསྡུ་བར་བྱེད་པར་ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་ལ་སོགས་པས་བཏགས་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པར་སྨོས་པ་ནི་དམ་འཆའ་བའ་ཨོ། །དཔེ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པ
སྒྲུབ་པ་ནི་རྒྱུའོ། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དང་མཐུན་པས་དེའི་ཆོས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་དཔེའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྲ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་བཞིན་དུ་སྟེ། སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐྲུན་པའོ། །དེ་བས་ན་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུད་པའོ། །དེ
@་213བ
ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་མར་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྔ་མ་ལྟ་བུ་དང། ལྷག་མ་ལྟ་བུ་དང། སྤྱིར་མཐོང་བ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་ལྟ་བུ་ནི་གང་ན་རྒྱུས་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ། སྤྲིན་བྱུང་བས་ཆར་པ་འབབ
པར་འགྱུར་ཞེས་པའོ། །ལྟག་མ་ལྟ་བུ་ནི་གང་ན་འབྲས་བུས་རྒྱུའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ། དུད་པས་མེ་ལྟ་བུར་རོ། །སྤྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རང
བཞིན་གསུམ་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དཔག་བྱ་དེ་ནས་དེ་མཚུངས་ལ། །དངོས་ཡོད་མེད་པའང་མེད་པར་ངེས། ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པར་འདོད་པ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཅན་ནོ། །བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་དང་སྤྱིར་དོན་མཚུངས་པ་ནི་ཕྱོགས་དང
བཅས་པའོ། །གང་ན་བསྒྲུབ་པ་ཆོས་སུ་མི་འཇུག་པ་དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། དེས་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཡང་གཞན་གྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ལ་རང་བཞིན
དང་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འབྲེལ་པར་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་དེ་ལ་སྒྲར་བརྗོད་ཅིང་སྨྲ་བས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་འབྲེལ་པ་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྨྲ་བར་བྱ་བ་ལ། གང་ན་སྒྲུབ་པ་འདི་ཡོད་པ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་དང་དངོས་པོ་མི་བྲལ་བ་སྟེ།
ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱས་པ་ཡོད་པར་མི་རྟག་པ་ཁོ་ནའི་དངོས་པོ་དང་མི་འབྲལ་བའོ། །ཚང་བང་ལ་སོགས་པར་ཡང་དུད་པ་ནི་མེའི་དངོས་པོ་དང་མི་འབྲལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་འདི་ལ་བྱས་པ་དང། རི་དང་རི་བྲག་ལ་སོགས་པ་ལ་དུད
པའོ། །དེ་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཡང་རི་བོང་གི་མགོ་ལ་རྭ་བཞིན་དུ་ས་གཞི་བུམ་པས་དབེན་པའི་དངོས་པོ་དང་མི་འབྲལ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཡན་ལག་བསྟན་པ་ལ་རྒྱུ་གསུམ་དང་འབྲེལ་པར་དགོངས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ།
གང་གི་ཚེ་ན་ཡང་དམ་འཆའ་བ་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་མའི་ཡན་ལག་དང་འབྲེལ་པ་མི་རུང་སྟེ། དམ་འཆའ་བ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཉེས་པ་དེ་ཡོད་དོ། །མ་ཤེས་པ
གང་དག་གིས་དམ་འཆའ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་མ་སྐྱེས་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ན་མི་བྱའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པས་ན་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཆུན་དུ་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་སྟེ། ཡན་ལག་རྣམས་བལྟོས་པ་དང་བཅས་པས་བྱས
པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་སྣང་བར་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་སྦོམ་པ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལས་བརྩམས་པར་ཇི་ལྟར་ཀུན་རྟོག་པ་ད་ལྟར་རྣམ་པར་ཕྱེ་པ་ན་ཁང
བ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །ཆ་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཀྱང་བླ་འོག་ཏུ་གནས་པར་མི་རུང་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ན་ཞེས་ལན་དུ
མར་བསྒྲུབས་པའོ་དེ་བས་ན་ནང་འཁྲུགས་པའི་མཐུ་ལས་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་དང། གླ་སླུ་བར་བྱེད་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྦོམ་པ་དང་ཕྲ
མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་མི་དམིགས་པ་དེ་ན་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གཉིས་ལས་དབེན་པ་ཉིད་གནས་སོ། །ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་གླངས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ
བཞུགས་པ་ན་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ལན་མང་པོས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཚིག་གི་དོན་མཛའ་དག་སྟོན་པ་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དུས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་སྐད་ཅིག
རང་བཞིན་སྤྱིའི་རྣམ་པར་སྟོན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་མི་གཉིས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་དང། མཚན་མ་དང་བཅས་པ་དང། གླེང་པ་དང་བཅས་པར་དུས་གསུམ་ཡིད་ཆེས་པར་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི་པ་སེ་ན
ལས་འབྱུང་བའི་དུས་གསུམ་གྱི་ཚིག་གི་དོན་དུ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཚིག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅིང་ཡིད་ཆེས་པར་སྟོན་པ་ནི་ལན་དུ་མར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པའི་ཆོས
སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་རིགས་སོ། །བསྡུ་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཤད་པ། རང་བཞིན་མེད་ཅིང་རྣམ་རིག་མེད། །དངོས་པོ་མེད་ཅིང་ཀུན་གཞི་མེད། །འདི་དག་རོ་བཞིན་བྱིས་པ་ཡི། །ལོག་པའི་རྟོག་པ་ཅན་གྱིས་བརྟགས། ཞེས་པ་སྟེ་གཟུང
པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་དོ། །ཕུང་པོར་གནས་པ་མེད་པ་དང། །རྣམ་པར་མི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན
པ་ལས་འབྱུང་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཕུང་པོར་གནས་པ་མེད་པ་དང་རྟག་པ་དང། བདག་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མི་འཇིག་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ
བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ། །ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ཐུགས་དོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་གཞི་མེད་ཞེས་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ཡང་ལུས་དང། ལོངས་སྤྱོད་དང། གནས་སུ་སྣང
པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་སོ་སོར་སྣང་སྟེ། བསླབ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ཡང་མཚོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁྲུས་ལ་སོགས
པས་བསླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མར་ངེས་སོ། །མྱ་ངམ་གྱི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་ཆུས་བསླུ་བར་བྱེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན་ཡང་བསླུ་བ་དང་བསླུ་བ་མེད་པར་གདོན་མི་ཟ་པས
གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་ཙམ་ལ་གཞལ་བ་དང་ཚད་མར་རྣམ་པར་བཞག་པ་དེར་མཚུངས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཀྱང་མེད་དེ། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་དང། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན
དུ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་དག་མ་སྐྱེས་པ་དང། སྟོང་པ་ཉིད་དང། རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་ལུས་དང། ལོངས་སྤྱོད་དང། ས་ལ་སོགས་པ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་གཞིགས་ནས་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོཌ
པ་བཞིན་དུ་གང་གི་ཆེ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གྱི་བྱིས་པ་ལོག་པར་རྟོག་པ་བླུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པར། །མུ
སྟེགས་ཀུན་ལ་བསྒྲགས་པའི་ཕྱིར། །དངོས་པོ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་ནི། །སུ་ལའང་སྐྱེས་པ་ཡོད་མེད་དོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པར། །དམ་འཆའ་བ་ལ་མི་རྟག་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆེས་གུད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི
ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་གཉིས་པོ་མེད་དེ། དེས་ན་དངོས་པོ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལུང་སྟོན་པ་པ་རྣམས་རྟོག་པར་བྱེད་པ། བྱེད་པ་པོ་ནི་རང་དབང་ཅན་དང། བྱེད་པར་འདོད་པའི་མཆོག་ནི་ལས་དང། སྒྲུབ
པར་བྱེད་པའི་གཙོ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་པ་དེ་ལྟ་བུར་བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང། བྱེད་པ་དང། བྱ་བ་དང། བྱེད་པ་པོ་གང་མངོན་པར་འབྲེལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །དེས་ན་མུ་སྟེགས་ཐམས་ཅད་ལ་བསྒྲགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། མུ
སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་སྨྲ་པའོ། །སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ནི་བདག་མེད་པར་སྨྲ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་།གང་བྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། །བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་བརྗོད་དོ། །གཞན
གྱི་དབང་གི་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་བདག་དང། རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་རྣམས་མོ་གཤམ
གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པས་ན་མི་སྐྱེའོ། །དོན་དམ་པའི་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་པ་འབའ་ཞིག་གོ་།བརྟགས་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས
པ་ལྷག་པ་རྣམས་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ་སྐད་ཅིག་མ་གང་ལ་རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་འབྲས
བུའི་སྐད་ཅིག་པ་མེད་དེ། དེས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་དམ་འཆའ་བའ་ཨི་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་དང། དེའི་ཕྱིར་གསུངས
པ། རྒྱུ་དེ་དང་ནི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲུབ་བློ་དེ་ཉམས་དེ་དག་འགྱུར། །ཞེས་པ་སྟེ། རྒྱུ་དེ་དང་ནི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་འཆའ་བའ་ཨི་རྒྱུ་དང་ངོ། །འགྲུབ་བློ་དེ་ཉམས་དེ་དག་འགྱུར། །ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུ་བའི་ཕྱིར་དམ་འཆའ་བ་མ
སྐྱེས་པའོ། །དམ་འཆའ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་མི་འགྲུབ་བོ། །འོན་ཏེ་དམ་འཆའ་བ་ནི་སྐྱེས་ན་ནི་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པར
དངོས་པོ་བསྟན་པར་བྱའོ། །སྟོང་པ་དང་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་དམ་འཆའ་བར་མི་བྱ་སྟེ། འོན་ཀྱང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་དང། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་དང། རང་བཞིན
མེད་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཆུད་པ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་བསླད་པ་ལས་འབྱུང་བར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། ཇི་ལྟར་ལོག་པ་སྐྲ་བཤད་འཛིངས། །སྐྱེ་བོ་རབ
རིབ་ཅན་གྱིས་མཐོང། །དེ་བཞིན་དངོས་པོར་རྣམ་རྟོག་འདི། །ལོག་པར་བྱིས་པས་རྣམ་པར་བརྟགས། །ཞེས་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ལས་སྐྱེས་པ། མཉམ་པར་མི་འཇོག་ཅིང་ནང་བློང་བ་མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་དང། རབ་རིབ་ལ
སོགས་པ་ལྟ་བུར་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ལ་གདོན་མི་ཟ་ཞིང། དེར་ནོར་པ་རྣམས་ལ་དངོས་པོར་འཛིན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་ཅེས་པ་དང། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རགས་པ་གཞན
སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། སྲིད་པ་གསུམ་ནི་བཏགས་པ་ཙམ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡོད་མེད་དེ། །བཏགས་པའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ། །རྟག་པ་ཅན་རྣམས་རྟོག་པར་འགྱུར། །ཞེས་ཏེ། གཅིག་པུ་དང། སྦོམ་པོ་དང། ཆེན་པོ་དང། ཚད
ཅན་དང། ཡངས་པ་དང། ཟླུམ་པོ་ལ་སོགས་པ་ལུས་དང། བུམ་པ་དང། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་སུ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་ཅན་རྣམས་རྟོག་གོ་།དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན། བཙོས་པ་དང། མ་བཅོས་པ་དང། བསྒུལ་བ་དང།
མ་བསྐུལ་བ་དང། བསྒྲིབས་པ་དང། མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང། ཡན་ལག་ལམ་འདུས་ཤིང་བརྟགས་པས་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པས་ཕྱེ་བ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཆལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན
དུ་གཟུགས་གཅིག་པར་མི་རིགས་སོ་། ཕྲ་མོའི་གཟུགས་དང། རོ་དང། དྲི་དང། རེག་པ་ལུས་པ་ལ་སྣམ་བུ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པར་གདགས་པར་བྱ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པས་དབྱེ་བ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དངོས
པོའི་རང་བཞིན་ཡོད་མེད་དོ། །གང་ལ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན་མེད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་།དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། མཚན་དང་དངོས་པོ་རྣམ་རིག་དང། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཡོས་པ
ལས། །ང་ཡི་སྲས་རྣམས་འདས་ན་ནི། །དེ་དག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྤྱོད། །སྨིག་རྒྱུ་བ་ལ་ཇི་ལྟ་བུར། །ཆུ་མེད་པ་ལ་ཆུར་འཛིན་པ། །སྣང་ལ་བྱིས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། །འཕགས་པ་རྣམས་ནི་ཁྱད་པར་ལྡན་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་མཚན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ།
དེར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །དེ་ལས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཡོས་པ་སྟེ། སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་བརྟགས་པའོ། །གང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་རྣམ་པར་གཞིགས་ནས་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་ནས
རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྤྱོད་ཅིང་གནས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཡང་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཐུགས་དོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བཀའ་སྩལ་པ། ཆུ་མེད་པ་ལ་ཆུར་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་བློངས་ནང
སྣང་བ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་བར་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །སྣང་བ་ཙམ་ལ་དག་པ་དང་མ་དག་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་དང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་ཏེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མ་མཛེས་པ་དང།
སྟོང་པར་རོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྟག་པ་དང། བདེ་བ་དང། གཙང་བའི་དངོས་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་རོ། །ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱིས་པའི་ཤེས་པ་ལས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་དག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ?། །ཐམས་@217
ཅད་མཁྱེན་པས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ། །འཕགས་པའི་མཐོང་བདག་པ་སྟེ། །དོན?་དམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་ལས་སྐྱེས། །སྐྱེ་དང་འཇིག་ལས་རྣམ་གྲོལ་བ། །སྣང་མེད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱིས། །ཞེས་པ་སྟེ། འཕགས་པ་དང་བྱིས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཐོང་བ་ནི
དག་པ་དང་མ་དག་པའོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་ལས་འབྱུང་ངོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ནང་བློང་བ་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པ་དང། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན
དུ་འཁོར་བར་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་ཅིང་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་དང། རྟག་པ་དང། གཅིག
པུ་དང། བདག་དང། ལས་དང། བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འབྲེལ་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ན་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་པ་མེད་པ་དོན
དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་གནས་སོ། །ཇི་ལྟར་བཙུན་གཙོ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་དགོངས་པ་བྱེད་པ་ལས་འབྱུང་བ། དེ་སྟེ་ཉོན་མོངས་དེ་མ་གྱུར། །ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར
འགྱུར། །དེ་སྟེ་རྣམ་དག་དེ་མི་འགྱུར། །འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར། །ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་དག་པ། །དྲིར་བཅས་དྲི་མ་མེད་པའང་དེའོ། །ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས། །དག་པ་བཞིན་དུ་དག་པའོ་ཞེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས
རབ་ཀྱིས་མི་དམིགས་དེའི་ཚེ་ན་སྟོང་པར་མཐོང་བས་མཚན་མར་མི་འཛིན་པ་དང། སེམས་ཀྱིས་མི་སྨོན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གོང་ནས་གོང་དུ་སྣང་བ་མེད་པར་དཔྱོད་པའི་འཕགས་པ་དེ་དག་གི་མི་གཉིས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེས་ན་དབུལ་མཛའ་?
@་217བ
རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་བཤད་པ། ཆུའི་ཁམས་དང། གསེར་དང། ནམ་མཁའ་ཨི་ཁམས་ལྟ་བུར་དག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆུང་པའི་རང་བཞིན་སྣང་པ་ཐམས་ཅད་ལS་གྲོལ་བ་ལགས་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དེ་སྐད་དུ་ཐུགས་དོགས་ནས་བཀའ་སྩལ
པ། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་སྣང་མེད་དེ། རྣལ་འབྱོར་ཅན་ལ་མེད་པའང་མེད། །དངོས་དང་དངོས་མེད་མཉམ་པས་ནི། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྣང་བ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་སྟེ། འཛིན་པ་དང་གཟུང་པའི་སྣང་བ་དང་བྲལ?
པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ན་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་དང། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པར་རིག་པས་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་ནི་དངོས་པོའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེར་རྟོགས་པ་ཅན་ཏེ་ངེས་པར་འཇུག་པའི་དབང་པོའི
ཤེས་པས་མྱོང་བ་བཞིན་ནོ། །དགོངས་པ་ལ་བལྟོས་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ། །ངེས་པར་འཇུག་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ཡུད་ཙམ་དུ་གནས་སོ། །བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ
ནི་ཡུན་རིང་པོར་རོ། །དབུགས་ཐུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་གནས་སོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པར་མཉམ་པས་སྐྱེ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་བ་དངོས
པོས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ལ་དངོས་པོ་མེད་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཉམ་པས་སོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་བར་རྟག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་བཤད་པའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངS
པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་མདོ?་སྡེ་འདིར་གསུངས་པ། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་བྱ་བ་དང། །དངོས་པར་མྱ་ངན་ང་མི་འདའ་། །རྣམ་རྟོག་རྣམ་ཤེས་བཟློག་པ་ན། །ང་ནི་མྱ་ངན་འདས་པའོ། །ཡོད་པའི་ཟླས་དྲངས་མེད་པ་སྟེ། །ཡོད་པའང་མེད་པའི་ཟླས་དྲངས
སོ། །དེ་བས་མེད་པར་ཤེས་མི་བྱ། །ཡོད་པར་ཡང་ན?་མི་བརྟག་གོ་།དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཉམ་ཞིང་རྣམ་པར་མི་རྟེག་པ་ནི་དབུ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་དངོས་པོ་མེད་པས་དངོས་པོ་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མེད་ཅེས་དེ
སྐད་དུ་ཐུགས་དོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བཀའ་སྩལ་པ། ཇི་ལྟར་དངོས་མེད་དངོས་པོ་རྣམས། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་བྱེད། །ཕྱི་དང་ནང་གི་གཡོ་བ་རྣམས། །ནམ་ཞིག་སེམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་ན་ཞེས་པ་སྟེ། ནམ་ཞིག་སེམས་ཀྱིས་འཛིན་པ་དང
གཟུང་བའི་དངོས་པོར་མི་ཤེས་པོ་དེ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་མི་གཉིས་པ་རྣམ་པར་ཆུད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་དངོས་པོ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་ནང་གི་གཡོ་བ་རྣམས་ཤེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་པ་ཡང་དག
པར་རིག་པ་གཉིས་པ་ལ་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུང་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་དང། རིག་པ་པོའི་དངོས་པོར
སེམས་ཀྱང་མི་རྒྱུ་ན་ཡི་གེ་དང་སྒྲ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེས་ན་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་འཇིག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བཙུན་གཙོ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་གསུངས་པ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡི། དངོས་པོ
སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་དོན་དམ་པ་ལ་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འདིར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པ
སློབ་དཔོན་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་བཤད་པ་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དཔྱད་པའི་ལེའུ་ཕྲན་བཅུའོ། ། །།བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ནམ་དམིགས་པར་བྱ་བའི
དོན་ཤེས་པས་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའི་གཟུང་བ་མེད་པས་འཛིན་པ་ཡང་འཛིན་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་འཛིན་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བསྒྲགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་པས་བཤད་པ
ལྟ་བུ་སྟེ། དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རིག་།སྣང་བ་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ནི། །རྣམ་པར་རིག་པའོ་དེའི་དོན་མེད། །དེ་མེད་བས་ན་དེ་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གནས་པ་སྟེ། དམིགས་བྱ་དམིགས་དང་བྲལ་བར་ནི། །གང་ཚེ་འདུས་བྱས
མཐོང་བ་ནི། །མཉམ་ཉིད་སེམས་སུ་མཐོང་བ་ནི། །དེ་ཚེ་འཇིག་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་པར་རོ། །ནམ་སྦེམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་དཔྱད་དེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན། །ཁང་པ་དང་སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཆ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་བླ་འོག
གི་ཚོགས་སུ་མི་རུང་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་འབྱུང་པ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་མཁྱེན་དམ་ཆོས་འཛིན་པ་འགྲེལ་པ་ནི། །བདག་མེད་གྲུབ་མཛའ་ཚུལ་ནི་རྒྱས་པ་ལ། །ངས་གང་དེ་ཡི་རྣམ་དཔྱད་འདིར་བྱས་པ། །གང་ན་སྔ་མའི་ཀླུས་བོས་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས། །འགྲེལ་པ
མ་བྱས་བདག་གིས་བྱས་ནས་ནི། །ཚད་མ་ལུང་དང་རིགས་པ་སྦྱར་ནས་སུ། །འོན་ཀྱང་འདིར་ནི་ལེགས་བཤད་པ་ཡིན་ཅི། །ལོག་པའི་སྨོན་ལམ་ཉིད་ནི་བཏབ་པའོ་ཞེས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལ་ཆ་མེད་པར་ཁས་ལེན་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱོཌ
ཀྱིས་ཐ་དད་པར་དབྱེ་བ་ན་གཅིག་པར་མི་རིགས་སོ། །དེས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། འཛིན་པའི་རྣཾ་པར་འཛིན་པཱི་དངོས་པོ་ཡང་མེད་དོ། །ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པ་དང། ཕྲ་མོ་མི་དམིཌ་པ་དེ་ན་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདན་པ་མི་གཉིས
པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གནས་སོ། །དེས་ནི་ངེས་པར་འཇུག་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་དང། དབུགས་ཐུབ་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག
པར་རིག་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་འཇིག་པར་མི་བྱེད་དོ། །བློངས་པའི་མཐུ་ཉིད་ཀྱིས་ལུས་ལ་སེམས་ཅན་དུ་ངེས་སོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་རྟག་པ་དང། གཅིག་པུ་དང། བདག་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ
བྱེད་པའི་ལས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ། སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་མི་འཇུག་གོ་།དེ་ལ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གླེངས་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོངས
སུ་མི་ཤེས་ཅི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་སམ། ཅི་གཞན་གྱིས་ཟིལ་དུ་བརླག་གམ། ཅི་བསྒྲིབས་པས་སམ། ཅི་རིང་བས་སམ། ཅི་ཧ་ཅང་ཉེ་བས་སམ། ཕྲ་པའི་དངོས་པོས་སམ། ཅིའི་དབང་པོ་དང་མི་ལྡན་པས་སམ། ཅི་ཡིད
བསླད?་པས་སམ། དེ་དེ་བཞིན་དུ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རམ། གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པས་རྒོལ་བའི་ཐེ་ཚོམ་དུ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་གསོལ་པ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ནི་རོགས་པ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་ངོ། །དེ་ལ
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱི་མའི་ཕྱོགས་ནི་ངས་དེ་ལ་དགོངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་དམིགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཤེས་པས་མི་དམིགས་པ་དེ་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་བཞག་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་ཀྱི་ཡོངས
སུ་མི་ཤེས་པ་ཙམ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིད་ལོག་པ་དང། སྨྱོས་པ་དང། མྱོས་པ་དང། བླུན་པ་དང། ལོང་བ་དང། ལྐུག་པ་དང། བྱིས་པ་དང། གླེན་པ་དང། བསྒྲིབས་པ་དངམ་ཟིལ་དུ་བརླག་པ་དང། རིང་པ་དང། ཕྲ་པ་དང། ཡོངས་སུ་མི
གསལ་བ་དང། བསླད་བ་དང། ལོག་བའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པར་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་གཞན་ལ་དང། གཞན་པ་མ་ཡིན་པ་དང། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་དང། ཐ་མི
དད་པར?་སྨྲ་བའི་རྣམས་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱི་ནི་ཐ་དད་པར་རྟོག་གོ་།གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཐ་མི་དད་པར་རོ། །ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང་སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཐ་དད་པ་དང། ཐ་མི་དད་པ་དང།
གཞན་པ་དང། གཞན་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོག་གོ་།སྒྲ་པ་རྣམས་ནི་བདག་གིས་ཤེས་པ་ཡོད་པར་རོ། །ཚངས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་རྟོག་གོ་།ཞིབ་པ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ནི་ཞི་བ་པའི་མཐུ་ཅན་དུ་རྟོག་གོ་།གཏོགས་འདོད་པ་རྣམS
ནི་གཏོགས་འདོད་ཀྱི་བར་རོ། །གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་པོ་དེ་དག་གི་ཤེས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་བསླད་པའི་རྣམ་པའོ། །མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་མཛའ་དག་གི་ཆུད་པ་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང། གཅིག་པུ་པར་སྒྲོ་འདོགས་སོ། །སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི
ཁྱད་པར་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆུད་པ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ཞིང་མང་བ་སྟེ། འཁོར་བ་དང། ཐར་པའི་རིམ་པས་ནོར་པ་དང། ནོར་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །ནམ་ནང་འཁྲུགས་ཏེ་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བའི་གཟུགས་དང། རབ་རིབ་གྱི་རང་བཞིན
ལྟར་མཐུན་མོང་དུ་སྐྱེས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བྱེ་བ་ན་དེའི་ཚེ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད
ཡང་དག་པར་རིག་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་མ་སྐྱེས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བྱེད་དོ། །དེར་ནི་རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང། བྱས་པ་དང། ཕྱི་རོལ་དང། ནང་དང། འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང། བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། བསྐྱེད་པ་དང།
བསྐྱེད་པ་པོ་དང། བརྗོད་པ་དང། བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཉིད་མི་སྣང་ངོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟག་པ་དང། གཅིག་པུ་དང། བདག་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦོམ་པོ་ལ་སོགས
པར་དོན་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྣང་ངོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་རྟག་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོར་གཉིས་ཀྱི་མེད་པ་ལ་འཇུག་གོ
ངེས་ན་རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང། འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་དོན་དམ་བ་མི་གཉིས་པ་ལ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་མི་སྣང་ངོ། །གཞན་གྱི་དབང་ཡང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་དང།
གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོར་མ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན། སྐྱེས་པ་མ
ཡང་མ་ཡིན། མ་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྟོན་པས་བཏགས་པའི་ཚིག་གོ་ཞེས་པ་སྟེ། སྒྱུ་མའི་གཟུགས་ལྟར་འདུས་བྱས་སུ་དཔྱད་པ
འམ། འདུས་མ་བྱས་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པའི་ཆོས
ཉིད་དེ་ནི་ཡེ་ནས་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདུས་བྱས་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་འབྱུང་བ་ཡང། དམིགས་བྱ་དམིགས་དང་བྲལ་བར་ནི། །གང་ཚེ་འདུས་བྱས་མཐོང་བ་ན། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མཐོང་པ། །དེ་ཚེ་འཇིག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ
བས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་བའོ། །གཞན་པ་དང་གཞན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲ་བ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མང་སྟེ། དེ་དག་ལ་ནི་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མེད་དོ། །ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབྱད་དེ་ཅི་ཡང
མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་ངས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་བཞག་གོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡོད་པ་དང། མེད་པའི་ཡང་གཟུང་བའི་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པས་ཤིན་ཏུ་མི
དམིགས་ཏེ། ཤེས་པ་དང་ཤེས་པར་བྱ་བ་དུས་མཉམ་པ་ན་ཕན་པར་བྱ་བ་དང་ཕན་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། དུས་ཐ་དད་བ་ན་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པས་གང་གི་ཚེ་ན་གཅིག་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་གཉིས་མེད་ན་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་སུ་ཡི་ཡིན
ངེས་ན་སྐྱེད་པ་དང། སྐྱེད་པའི་དངོས་བོར་མི་རུང་ངོ། །ཤེས་པ་དང། ཤེས་པར་བྱ་བ་དག་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་མི་རྟོག་པས་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར
ཕྱེ་སྟེ། །བདེ་བ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་བར་མཐོང་ཞིང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མཚན་མར་མི་འཛིན་ཏེ། མཚན་མ་མེད་པས་སེམས་ཀྱིས་མི་སྨོན་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོ་ལ་སྙོམས་པར
འཇུག་གོ་། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདག་གིར་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇུངས་པ་སྤངས་ཏེ། དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་གོ་།བསོད་ནམས་དང
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཆོག་གིས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་ཐོབ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་དྲི?་མ་མེད་པ་ལ་གནས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱུར་པ་དང་འོད
བྱེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་སེམས་ལ་བཟོད་ཅིང་ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ་། འོད་འཕྲོ་བ་ལ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་སྟེ། ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྤྲོ་བ་ལ་@221
རབ་ཏུ་འཇུག་གོ་། ཤིན་ཏུ་དཀའ་རྒྱལ་དུ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་བར་འཇུག་གོ་།མངོན་དུ་སོང་བར་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྦོམ་པོ
དང་ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་ཕྱེ་ནས་ནམ་མི་དམིགས་པ་དེ་ན་ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལ་ལུགས་དང་ལུགས་མ་ཡིན་པར་འཇུག་གོ་། རིང་དུ་སོང་བར་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི
ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང། ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མི་གཡོ་བར་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ
ཏེ་འབྱུང་བ་ཐོག་མ་དང་མཛའ་མའི་མཐར་སྟོང་ཞིང་བར་དུ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལྟ་བུར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བ་ནི་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་མེད་ཅིང་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི
སྐད་ཅིག་མ་རྒྱུན་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་འཇུག་གོ་།ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སེད་དེ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི
ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ལ་ནི་ཆོས་དང་དོན་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང། སྤོབས་པ་དང། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང། བག་ལ་ཉལ་བ་ཤེས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཅིང་སྟོབས
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་དུ་ནི་ཆོས་མ་ལུས་པར་རྟོགས་བ་སྟེ། ཆུ་ཆེན་པོའི་སྦྲིན་ལྟ་བུར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བདུད་རྩིའི་ཆར་པས་འཇིག་རྟེན་སིམ་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དབང་བསྐུར་ཞིང་དར་ལ་?
@་221བ
མོས་གཡོགས་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཛའ་དག་ཤེས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་མེད་པ་ས་བཅུའི་བར་བྱས་པ་སྤངས་པར་གྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ནི
ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་སར་སྐྱེ་སྟེ། འཇུངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཤིང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར
དུ་ཕྱེ་བ་རྣམས་སོ། །ཆུལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བསྟན་པའི་ཚུལ་ནི་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དང། སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྐུ་དང། སོ་སོར་སྣང་པ་མཚན
ཉིད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང། དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འབྱེད་པའི་ས་ཁྱད་བར་ཐ་དད་པའི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་དང། དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དང། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དང། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས
ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང། སྟོབས་བཅུ་དང། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཚུལ་ལོ། །གྲུབ་པའི་མཛའ་སོ་སོར་གཞག་པའི་ཚུལ་ནི་ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ
པར་གཞིགས་ནས་མི་དམིགས་པ་དེ་ན་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་གནས་སོ། །སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཐམས་ཅད
མཁྱེན་པ་བཞུགས་པ་ན་སྤྱིའི་རྣམ་པར་དེའི་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་ངོ། །བདེ་བར་འཛིན་ཅིང་ཆུད་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ང་ཡི་ཚུལ་ནི་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །གྲུབ་པའི་མཛའ་དང་བསྟན་པའོ། །བྱིལ?
བ་རྣམས་ལ་བརྗོད་པ་བཤད། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་ལ་གྲུབ་མཛའ་ཨོ། །འཇུག་པའི་རིམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་གཉིས་དང། མི་གཉིས་པའོ། །གཅིག་དང། ཐ་དད་པ་དང། གཉི་ག་དང། གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི
ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གཉིས་དང། མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པ་ཀུན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རིག་སྔགས་འཛིན་པའི་མཐར་སྨྲ་བས། འདི་ཐམས་ཅད་ཚངས་པ་ཞི
བ་ཡིན་པས་ན་བསྟེན་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་དེ་དག་ལ་གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་པ་དང། དབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་གྲངས་ཅན་དང། ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པ
དང་གཟུང་བ་ཐ་དད་བས་གཉི་གར་འདོད་དེ། དེ་དག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉི་ཤུ་ལྔ་དང། ཚིག་གི་དོན་བཅུ་དྲུག་དང། དྲུག་ཡོད་དོ། །གཉིས་ཀ་ནི་ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང་སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཐ་དད་པ་དང་མི་དད་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་དངོས
པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་དང། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེས་ན་གཉིས་ཀ་དང། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང། སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བ
ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་བརྟག་གོ་། སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་བསླད་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པར་སྨྲ་བར་ལྷུང་ངོ། །འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན
པ་ནི་ཤེས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྟེ། མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། མི་གཙང་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། སྟོང་པ་རྣམས་ལམ་རིག་པའི་མཐུས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདེ་བ་དང། གཙང་བའི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ
ཤེས་སོ། །དེས་ན་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྟག་པ་དང། གཅིག་པ་དང། བདག་དང། ཕྱི་རོལ་དང། གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་པའི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གླེངS
པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་ཉིད་སྟོན་ཏམ་ཞེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ང་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་མི་འཆད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདུ་བ་དང་ཟད་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་པ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས
པ་ལ་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་འབྲེལ་བར་རྟགས་པས་འདུ་བ་དང་ཟད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གཞན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་གྱི། སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་གྱི་མི་གཉིས་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ
ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་ལུང་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པས་བརྟགས་པའི་སྐྱེ་བ་དང། འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལྷག་པ་རྣམས་མེད་དོ། །དེ་བས་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང་མངོན་པར་འགྲེལ་པ་དང། བྲལ་བ་བྱེད་པ་མེད་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང
བ་ནི་མི་འབྱུང་བ་སྟེ། སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གོ་།རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏགས་པའི་ཆོས་སོ། །མུ་སྟོགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྟག་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མོ་བཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་པ། ཚངས་པ་དང
དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྟག་ཅིང་གཅིག་པ་རྣམས་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡང་རྟག་པ་དང། གཅིག་པ་མི་རུང་སྟེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཅིག་ལ་དུ་མར
མི་རིགས་ཏེ། གཟུགས་ཅན་དང། གཟུགས་མེད་པ་དང། གྲང་བ་དང། མེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཉི་གར་ཡང་སྨྲ་བར་མི་རུང་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པས་འཛིན་པ་མེད་པ་སྟེ། དེས་ན་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་བའི་ཚིག་གི་དོན་རྣམས?
ཀྱི་བསླུ་བ་དང། བསླུ་བ་མེད་པར་ངེས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་འབྱུང་བའི་ཚིག་རྣམས་རྟག་པར་ཡང་ཤེས་པ་སོ་སོར་སྣང་བ་ལས་མི་གཏོགས་བ
བར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་སྨྲ་ཐ་མི་རུང་ངོ། །ས་དང། ཆུ་དང། མེ་དང། རླུང་ནི་ཡང་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལས་ཚོར་བ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རུང་ངོ། །འབྱུང་བ་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན། ཁང་བ
དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཀྵ་བ་ན་ཀ་དང། སྤྱོད་བ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། རང་བཞིན་གཅིག་ལ་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དང།
མེད་པར་གྱུར་པ་དང། དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པ་དག་རན་བཞིན་འགལ་ཏེ། དེས་ན་ཡོད་ཀྱང?་ཡོད་ལ། མེད་ཀྱང་མེད་པ་དང། སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་མི་རུང་ངོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ཀར་འགལ་པ་གཅིག
ཏུ་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡང་མི་རུང་ངོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་དོན་དམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ལ་བྱིས་པས་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོར་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ཏེ། རང་བཞིན
གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པ་དོན་དམ་པ་རྟོགས་ནས་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྤྱིའི་རྣམ་པར་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ང་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར
རྟོག་པའི་ནང་དུ་གཏོགས་བར་མི་འཆད་དོ་ཞེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་བའི་བློའི་ཁྱད་པར་བྱ་ཞེས་དེ་སྐད་ཐུགས་དོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་བོ
དང་དངོས་བོ་མེད་པ་ལ་མ་ཆགས་ཤིང་རང་གི་སེམས་སྣོང་བ་ཙམ་ལ་གནས་པ་དང། འཇུག་པ་རྣམས་གཉིས་སུ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་པ་དང། མཚན་མའི་སྤྱོད་པ་ཡུལ་མེད་པ་དང། རང?་གི་སེམས་སྣང་ཐ?་ཙམ་དུ་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྣམ
པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་པ་སྟེ། དེས་ན་མུ་སྟེགས་བྱེད་གཉིས་པ་དང། མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རང་གི་བློའི་ཁྱད་པར་གསུངས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པས་གྲངS་ཅན་དང། ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང
ཁྱད་པར་ཅན་དང། ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང། སྤྱོད་པ་ཅན་དང། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན?་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དེན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བློ་ཁྱད་པར་དུ་ཕྱེ་བའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་ཕྱོཌ་གྱི་ཆ་ཐ་དད་པས་དབྱེ་བ་ན་ཁང་པ་དང་སྡེ་དང
ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པར་འགྱུར་ཏེ། ངེས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ན་དམིཌ་པར་བྱ་བ་དེ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་རང་གི་སེམས་ནོར་པ་ལས་གྲོལ་བས་མི་གཉིས་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ཡང་དག་པར་ཁང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་གྱིས། སེམས་ཅན
ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་རྟག་པ་དང། གཅིག་པ་དང། བདག་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་གྲོལ་པ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་པ་དང། དབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར
ལ། རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་པའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་ཆུད་པ་རྣམས་ནི་མང་སྟེ། ངག་པའི་དུས་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའམ། མི་རྡོག་ཅིང་བསམ་པ
མེད་པ་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པའི་ཆུད་པ་རྣམས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་རྟག་པ་དང་མི་གཅིག་པར་མི་རུང་ངོ། །སངས་རྒྱས་པའི་ཆུད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་འཁོར་བའི་དུས?་སུ་སྡུག་བསྔལ་ཐ
དད་པ་དུ་མས་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གྲོལ་བའི་དུས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཞི་ལས་གྲོལ་ཞིང་རབ་ཞི་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མང་གནས་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་བ་ན་ཤིང་དང། ཐལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ
གཅིག་པར་མི་རུང་ངོ། །དེས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྣང་བ་མེད་པའི་སྒོ་ལ་ཞུགས་པ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པར
འགྱུར་རོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་གྲུབ་པའི་མཐར་འཇུག་པའི་ལེའུ་ཕྲན་བཅུ་གཅིག་པའོ།། །།ངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ
ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལས་དུས་གཅིག་ན་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་བས་གསོལ་པ་སྟེ། ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་ཐམས་ཅད་ནི་བྱས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ངས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱས་སོ། །ཀྱེ་བྲམ་ཟེ་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་བྱས་ཤེ་ན། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན
རྒྱང་ཕན་དང་པོའོ། །དེར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པ་ཅིར་བརྟག་ཅེ་ན། འཇིག་རྟེན་དུ་བྱ་བ་དང། བྱེད་བ་ལ་མངོན་པར་འབྲེལ་ཏེ། ཡེ་ཤེས་བྱས་པ་དང། དེ་ལས་འབྱུང་ཞིང་རྟག་པ་ལས་འབྱུང་བའོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་སུས་ཀྱང་མི
བྱེད་དེ། སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཆོས་སུ་བརྟགས་པའོ། །རྒྱུ་མེད་ཅིང་མ་བྱས་པའི་རྟག་པ་ནི་མི་རུང་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པས་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས
རྣམས་སྐད་ཅིག་པ་ལ་ཐ་དད་བར་མི་རུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ཀློག་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་།གང་བྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། །བྱེད་པ་གོ་ཡང་དེ་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་བར
ཏི་ཀ་ལས་འབྱུང་བ། དེ་ཡི་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མིན། །མེད་པར་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་སྟེ། །དངོས་པོ་ལ་དེ་རྣམ་རྟོག་འགྱུར། །ཚུལ་ནི་དངོས་པོ་རྗེས་ཐོགས་ཕྱིར་ཞེས་པ་སྟེ། དེས་ན་སྐད་ཅིག་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ཡོད་བར་མི་རིགས་ཏེ།
དེའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་ཐམས་ཅད་བརྟག་པ་དང། གཅིག་པ་དང། གཉིས་ཀ་དང། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་བཤད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྔར་གསལ་བའོ། །ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་བ་དང་སྐྱེད་བ་མ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་བརྗོད་དུ
མེད་པའི་སྐད་ཅིག་པ་ལ་སྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྷག་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པ་དང། མ་བྱས་པ་དང། རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདག་མ་ཡིན་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར
སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལས་རབ་ཏུ་འཇུག་གི་། གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི
མཚན་ཉིད་རང་གིས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དེར་ནི་སྐད་ཅིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་མི་འབྱུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱིར་ཏིས་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པ། བདེ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ནི། གཞན་དུ་མི་རྟེན་འབྲེལ་མི་ནུས། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་རང་རིག་ནི། །མངོན
པར་བརྗོད་དང་འབྲེལ་པ་མེད་ཅེས་པ་སྟེ། ངེས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡང་དག་བར་རིག་པ་ནི་བསྟན་མི་ནུས་ཏེ། སྤྱིའི་རྣམ་བར་བརྟགས་བའི་དོན་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་མཐར་སོང་བ་མངོན་དུ་བྱ་སྟེ། སྐད་ཅིག་པ་ལ་སོགས
པའི་སྒྲ་ཡང་འཇུག་གི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་གྱི་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ་དང། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་དེར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་དང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་བམ་ཡིན་པ་མང་པོ་རྣམས་ནོར་@225
པར་ཞུགས་པ་སྟེ། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པས་ན་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པའི་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་པ་ལ། ཇི་ལྟ་བུར་སོ་སོར་སྣང་བ་ལ་དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་ཏེ་སེ་གལ་གྱི་སྒྲ་བཞིན་རྒྱ
སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་གནས་ཐ་དད་པ་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྣ་ཚོགས་པ་ནི་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགS་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཅིག་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གཅིག་པས་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན་གྲུབ་པས
རང་བཞིན་མེད། དེར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའོ། །གང་མི་གཉིས་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་ཞེས་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་ལས་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། འཁོར་བའི་དུས་ན་ཆུད་པ་རྒྱུན་དུ་སྡུག་བསྔལ་དུ་མས་ཐ་དད
པས་ཕྱེ་བ་ཇི་ལྟར་ན་རྟག་པ་ཡིན། དག་པའི་དུས་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཏེ་གནས་གཞན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཤིང་དང་ཐལ་བ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། རིམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་གཅིག་པུ་རུང། ལ་ལས་ནི་སྐད་ཅིག་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན
པ་གཉིས་ཀའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ། གྲང་བ་དང་མེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གཅིག་ལ་དངོས་པོ་གཉིས་ཞེས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །གཞན་དག་གིས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་པ་མང་མ་ཡིན། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་པ
དེ་འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དངོས་པོ་ལ་ནི་སྐད་ཅིག་པ་མེད་དེ། དེའི་རང་བཞིན་རྟག་པ་ཉིད་ནི་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་དང། རྟག་པ
དང། མི་རྟག་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་རྨི་ལམ་དང། རྨི་ལམ་མ་ཡིན་པར་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་མྱོང་བའི་རང་བཞིན
@་225བ
མེད་པ་སྟེ། གང་དེ་ལྟ་བས་ན་མ་རིག་པས་བློངས་ཏེ། འཁོར་བའི་དུས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཤེས་རབ་ཀྱིS་དཔྱད་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པར་མཐོང་བ་དེ་ནི་བསམ་དུ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང
དག་པར་རིག་པའོ། །དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་པ་དང་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་གང་གིས་ངེས་པར་འགྱུར། མངོན་སུམ་དུ་མྱོང་བས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པར་ཅིས་ན་གལ་གྱིས་མི་བཞེས། མ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ཐ་དད
པས་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྲིད་པ་གཞན་དུ་སྐད་ཅིག་མའི་མཚན་མས་སྦྱོར་བ་མེད་དོ། །སེམས་ནི་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་དུ་སྲིད་པ་གཞན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་སྐད་ཅིག་པ་ལ་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་པ
མེད་དོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་མི་རྟག་གོ་།དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་ཚུལ་གྱིས་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཡེ་གནས་པ་དེ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སུས་ཀྱང་མི
བྱེད་དེ། འདུས་མ་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ན་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུད་དུ་འདུས་བྱས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ་།ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས
པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་སྙད་འཇུག་གི་མི་གཉིས་པའི་སྐད་ཅིག་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒྲའི་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱང་འཇུག་གོ་།དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། ཀྱེ་བྲམ་ཟེ་ང་ནི
ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སྤྲོས་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྲིད་པ་གསུམ་སྐྱེས་པས་སྟོན་ཏེ། བྲམ་ཟེར་ནི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་མཆུད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་གི་།ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དམིཌ
པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བ་སྟེ། ཤེས་པའི་རྣམ་པ་མ་གཏོགས་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་དམིགས་པ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ལས་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཤེས་བ་ཀུན་ཏུ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ནི་ནར་བླང་ཞིང་མཉམ
པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྣང་སྟེ། དེར་ནི་རང་གི་རྣམ་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དོ། །རྟག་བ་དང། གཅིག་པ
དང། བདག་དང། བདག་གི་དང། གཉི་ག་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་དང། བྱས་པ་དང། མ་བྱས་པ་དང། རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང། སྐྱེས་པ་དང། མ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར
རྟོག་པ་རྣམས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ་། ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་མི་དམིགས་ཏེ། དེས་ན་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར
ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྐད་ཅིག་བའི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྨྲ་བར་མི་ནུས་ཏེ་དེར་སྒྲའི་དོན་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པ་ཐ་སྙད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་འཇུག་པ་རང་གིས་རིག་པ་དབང་པོའི་ཤེས་པ
བཞིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སྤྱིར་སྒོ་བཏགས་པའི་ཐ་སྙད་དོ། །གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང། གློག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་ཀྱི་གནས་ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་བའི་སྐད
ཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཉིས་པའི་སྦྲད་ཅིག་པ་ཇི་ལྟར་ན་རྟོག་པར་འགྱུར། ཐབས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཡང་དག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཐ་སྙད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ན་རྟོགས་པར་འགྱུར། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས
རང་གིས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྱེད་པས་མདུན་གྱིས་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། འཁོར་བ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་བ་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་སོ་སོར
སྣང། དེ་དག་ལ་རྨི་ལམ་དང་རྨི་ལམ་མ་ཡིན་པའི་དུས་ཀྱི་སོ་སོར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སེ་གོལ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཙམ་གྱི་རྨི་ལམ་ལ་ཟླ་བ་དང། ལོ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་ཚོར་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན་ཡང་ཡིན་ན་འཁོར
པ་ཨའི་དུས་ན་སྐད་ཅིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་སོ་སོར་ཇི་ལྟར་ན་ངས་གང་གི་ཚེ་ན་ཐུང་བ་དང་རིང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་སུ་སོ་སོར་ངེས་པ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་དག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ཡང་རྗེས་སུ
དཔག་བར་འགྱུར། ཤིང་དང་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་རང་བཞིན་དང་རིམ་པ་ཡང་གཅིག་པར་མི་རིགས་ཏེ། དེས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པར་ངེས་པ་འདི་ནི་རྨི
ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལྟ་བུའི་མ་རིག་པས་བློངས་པའི་སྣང་བ་མ་གཏོགས་པར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་དག་པ་དང་མ་དག་པ་ལ་སོགས་པས་དེ་ཐ་དད་པར་དབྱེ་བ་ན་ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་མི་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་ལྟ་བུར་རྟག་ཅིང་གཅིག་བ
མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་ན་མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་ལས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བློ་གྲོས་གཞན་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པའི་མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་བདག་དང། དབང་པོ་དང། ཡིད་དང་དོན་དུ་ཕྲད་པ་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་རྟོག
པར་བྱེད་པ། །ཕྱི་རོལ་ཀྱི་དོན་མེད་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ་ཞེས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་རྣམ་པ
སྣ་ཚོགས་བསླད་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་ཡང་རྣམ་བར་ཤེས་པ་གཅིག་བུ་ཉིད་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་གནས་སུ་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲུབ?
མཛད་པ་ལྟ་བུ་ངའི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་བྲམ་ཟེད་ནི་རྒྱུར་སྨྲ་བ་ཡང་མ་ཡིན། རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཡང་མ་ཡིན། གཞན་དུ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་རབ་ཏུ་བཞག་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་པ་སྟེ།
རྒྱུར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་བདག་དང། དབང་པོ་དང། ཡིད་དང་དོན་ཕྲད་པ་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་དེ་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས
བརྟགས་པ་ཡིད་དང་དབང་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་གྱི། བསླད་པའི་པག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣང་ངོ། །དེའི་རྒྱུ་ལས་ཡང་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་མངོན་པར་འབྲེལ་བའི་བྱ
བ་མེད་དེ། སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གོ་།རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་སྤྱིར་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པར་བཞག་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་སྟོན་བ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི
དངོས་པོ་སྟོན་གྱི། གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པས་མ་ཡིན་པ་ནི་དེར་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣཾ་པར་རྟོག་པ་མེད་པཱི་ཕྱིར་རོ། །བསཾ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་གྱིས་མོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུར་རྣམ
པར་རྟོག་པའི་སྒྲའི་དོན་དུ་ཐ་སྙད་མེད་དོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་བཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་བཞག་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །ཁྱོད་ལྟ་བུ་དང་གཞན་དག་གིས།།
མི་རིག་གོ་ཞེས་པ་ནི་སྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའོ། །བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བར་མི་རིགས་པ་ནི་ནི་མ?་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ན་གཉིས་པོ་ནི་མེད་དོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དགའ་?
འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞིག་། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་ནི། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །མི་བརྟེན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་།གང་འབྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། །བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད་ཅེས་འཕགས་པ་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ཀྱིས
ཀློག་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་དེ་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་མི་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད། བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན
མ་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན། རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མ་ཡིན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་རྒྱད་ཕན?་པས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཁས་བླངས
པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་དོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་མ་གཏོགས་པར་བྱེད་དོ། །བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་ཡང
དག་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁྱོད་ལྟ་བུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ཤིང། འཇིག་རྟེན་རྒྱད་པན་པར་སྨྲ་བར་གནས་པར་མི་རིག་གོ་།དེས་ནི་ས་དང། ཆུ་དང། མེ་དང། རླུང་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ་ཞེས་ལ། དེ་དག་ལས་ཚོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས
པ་ནི་?་བའི་མཐུ་བཞིན་ལ། སྲོག་ནི་ཚུལ་ཆུ་བྲུ་བཞིན་ཏེ། དེ་འདུས་པ་ལས་ལུས་དང། དབང་པོ་དང་བློར་འདུ་ཤེས་སོ། །འབྱུང་བ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཡང་སྣ་ཚོགས་པ་སྟེ། རྨ་བྱའི་མདོངས་ཀྱི་རི་མོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་པན་པའི་མདོ
ལས་ཞི་བ་པ་རྣམས་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་དང། དེ་ལ་དག་པ་ལས་ཚོར་བ་འབྱུང་བ་ཡང་མེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གོང་མའི་ཁྱད་པར་གང་དང་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་ནི་ཐོས་པ་དང་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོག་མར
བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། སློབ་དཔོན་གྱིས་མཁས་པའི་ཁྱད་པར་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་མ་ཐག་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་རབ་དང། དགའ་བ་དང། འཇིགས་པ་དང། མྱ་ངན་དང། མི་དགའ་བ་ལ་སོགས་པས་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོཌ
བསྒྲུབ་བ་མཐོང་ངོ། །ངེས་ན་སྔོན་གྱི་གོམས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།འགྲོ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནི་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་ན་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།འབྱུང་པ་ལས་ནི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་མཐུན་པར་འགྱུར་ལ། བྱུང་བའི་ཁྱད་པར
ཡང་སུས་བྱེད། གང་གིས་དེ་དག་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་དེ་དག་དགེ་བ་དང། མི་དགེ་བའི་ལས་སུ་གཏོགས་སོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་།ཁྱེད་ལྟ་བུས་མི་རིག་གོ་ཞེས་པ་དང། མུ་སྟེགས་བྱེད་གཞན་དག་གིས་མ་རིག་གོ
ཞེས་པ་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཆགས་པར་ལྟུང་བའི་རྒྱུད་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ལ་ལ་ནི་རྟག་པ་དང་གཅིག་པའི་རྟག་ཏུ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞི་བ་པ་དང། རིག་སྔགས་འཛིན་པའི་མཐར་སྨྲ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་འཁོར
བ་དང་ཐར་པའི་དུས་ན་སྡུག་བསྔལ་དང། སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཅི་ལྟར་ན་རྟག། ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་པ་དང། དབུལ
བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ཡང་མང་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ཡུལ་ཀུན་ཏུ་རིག་པ་ན་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པར་འབྱེད་པས་ཕྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་རྟག་པར་ཡང་མི་རུང་སྟེ།
ངེས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཚུལ་འཁོར་བ་དང། ཐར་པར་རྣམ་པར་གནས་པ་མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་རིག་གོ་།མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བདུན་བརྒྱ་པ་ལས་འབྱུང་བ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས
པ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་ཐར་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང། ནམ་མཁའ་དང། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པ་སྟེ། འགོག་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུམ་པ་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ན་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དངོས
པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་།ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་སྲིད་པ་གསུམ་པོ་འདི
མི་ཤེས་པ་དང། སྲེད་པ་དང། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ངམ། དེ་སྟེ་རྒྱུ་མེད་པས། ཀྱེ་བྲམ་ཟེ་འདི་གཉིས་ཀ་ཡང་འཇིག་རྟེན་རྒྱད་པ་ན་པའོ་ཞེས་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་རྒྱུད་པ་ན་ཡིན་ཞིང་དེར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པ་ཅི་ཞིག།
ཇི་བཞིན་དུ་རྒྱུའི་ལས་བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ་པར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ལས་མེད་པས་མི་ཤེས་པ་དང། སྲེད་པ་དང། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྲིད་པ་གསུམ་བྱུང་བ་མེད་དོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས?
མིན། །གཉིས་ལས་མིན་ཞིང་རྒྱུ་མེད་མིན་ཞེས་པ་སྟེ། འོན་ཀྱང་སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་མ་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་ཆོས་སུ་བཏཌ་པ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ནི་?་བྱུང་བ་མེད་དེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྐད་ཅིག་པ་ལས་གུད་ན་མེད་དོ། །བརྗོད་དུ་མེད
ཅིང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་གོ་། འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་ཆོས་སུ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་@229
ཉིད་དུ་ལྟུང་བའོ་ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན?་གྱིས་རྒལ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྤོང་བ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བའི་ཤེས་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་དང། ནང་གི་དྲོ་བ་དང། གྲང་བ་དང། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི
དངོས་པོར་རྣམ་པར་བརྟག་གོ་། དེས་ན་ནོར་བར་སྒྲོ་བཏགས་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས། མཚོན་བྱ་མཚན་ཉིད་གལ་ཏེ་གཞན། མཚན་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་བར་འགྱུར། །གཅིག་ན
དེ་གཉིས་མི་འགྲུབ་སྟེ། །ཐ་དད་ན་ཡང་གཞན་དུ་མེད་ཅེས་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་བན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། བྲམ་ཟེ་ཇི་ཙམ་དུ
ཡིད་ལས་རྣམ་པར་གཡོས་པ་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ཤིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་ནོ་ཞེས་པ་སྟེ། ཇི་ཙམ་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཆགས་ཤིང་འཛིན་པ་?་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་བ་སོར་སྣང་བའི་ཤེས
པ་ནི་ལོག་བའི་ཤེས་པའོ། །ཡིད་ལས་རྣམ་པར་གཡོས་པ་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་རྒྱང?་ཕན?་པའོ། །གང་ཡང་དོན་དམ་པ་བདེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་མི་གཉིས
པའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། དེར་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཇུག་གོ་།གྲུབ་པའི་མཛའ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཡིན་ཏེ། མུ་སྟེགས་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་ལ་མ
གཏོགས་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ་། སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བས་ན་མུ་སྟེགས་བྱེད་པའི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་རྒྱད་པན་གྱི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལས་ལོག་ཅིང་རིཌ?
@་229བ
པར་ཞུགས་པ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ལ་གོམས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཏེ། ངེས་ན་འཇིག་རྟེན་རྒྱད་པན་དགག་པར་སྒྲུབ་བ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།ཤེས་རབ
ཀྱིས་དབྱད་དེ་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་དམིགས་སུ་ཟིན་ཀྱང། འོན་ཀྱང་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་ངེས་པར་འཇུག་པ་དབང
པོའི་ཤེས་པས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་མོ། །གྲུབ་པའི་མཛའ་འདི་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ལ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་ལ་གྲགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པ་འདི་ཡང་སྟོན་ཏོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས
པ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་མདོར་རིག་པར་བྱའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་འབྱུང་བར་སྒྲོ་འདོགས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འབྱུང་ངོ། །ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་དེ་ནི་མི་དམིགས་ཤིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྡོག་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འདུག་གོ་།ཆུད་པ་འཁྲུགས་པ་ནི
དེ་འཁྲུག་གོ་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པས་ནོར་པ་ལྡོག་གོ་།ཆུད་པ་གནས་ལས་བྱུང་བ་ན་གཞན་གྱི་དབང་ལ་བརྟེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་གོ་།མཚན་མ་མི་དམིགས་པ་ན་རང་གི་གནས་སུ་ཆུད་པ་ཙམ་དུ་འདུག་གོ་།དེ་ནི
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་བཤད་པའོ། །ཟང་ཟིང་སྡུད་པ་ནི་སྲེད་པ་སྡུད་པ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དོན་ཏོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ནི་དག་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་གྱི་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང
ཞིང་དགའ་བའི་ཆོས་ཐོབ་པར་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་པའོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་བཤད་པ་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་རྒྱད་ཕན་དཔྱད་པའི་ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པའོ།། །།
དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཆོས་བསྡུད་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་བདག་མེད་པ་གཉིས་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར
མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལས་གསུངས་པ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་པར་ཕུང་པོར་གནས་པའི་སྦོམ་པོ་རྣམས་བྱེ་ཞིང། བཙོས་པ་དང། མ་བཙོས་པ་དང། བསྒུལ་བ་དང། མ་བསྒྲུབ་པ་དང། བསྒྲིབས་པ
དང། མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་སོགས་པར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་བ་ནི་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆ་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ནི་བླ་འོག་ཏུ་ཆགས་པར་མི་དུད?་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང
བ་བཞིན་པར་ལན་དུ་མར་བཤད་པའོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཡང་གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང་འབབ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྨྲ་བ་གཞན་དག་གིས་རྟག་པའི་བདག་དང། ཚངས་པ་དང། དབང
བོ་དང། རྡུལ་དང། གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་ཏོ། །དེ་དག་གི་བློ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པས་དངོས་པོ་བླངས་པ་མེད་དེ། རྟག་པ་ནི་མེད་པ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རིམ་དང་ཅིག་ཆར་གྱིས
དོན་གྱི་བྱ་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། རྟག་པ་དང། བདག་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དང། བྱེད་པ་དང། བྱ་བ་དང
གཟུང་བ་དང། འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་གོ་།ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། ཕུང་པོར་མི་གནས་པ་དང། རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་ནང་དང་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ།
ད་ཨེ་བཞིན་དུ་བདག་དང་བདག་གིར་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇུངས་པ་སྤངས་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སའི་ཁྱད་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡུལ་ལ་དབང
ཞིང་སེམས་དང། ཡིད་དང། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྡོག་གོ་།ཇི་ལྟར་ན་དབང་ཐོབ་ཅེས་པ་དང། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་དབང་བསྐུར་བ་རྟོགས་པ་དང་ཐུག་པ་མེད་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷུན་གྱིས
གྲུབ་པས་དབང་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་པ་སྟེ། ས་བཅུ་ཐ་དད་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་རྣམས་ཀྱི་གོང་མའི་ཡང་གོང་མར་བསོད་ནམས་དང་མི་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་སྦྱོར་བ་མཆོག་ཏུ་དབང་དུ་གྱུར་པས་དབང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ནུས་པའི་རྣལ
འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ཅིང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སྡོམ་པ་གཉིས་པ་དང་པ་སྤྱོད་པ་ལས་འདས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་དབང་ཐོབ་པ་ནི་འཁོར་བ་ལས་ལོག་པ
ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་བ་ཡིན། མང་དུ་ཐོས་ཤིང་འཇིག་པ་མེད་པ་ཡིན། དེ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སྤ་བཀོད་བ་མེད་པ་ཡིན། དེ་ཀུན་ཏུ་འཚོ་བས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བརྒྱ་ནི་མཐོང། ཞིང་བརྒྱ་ནི་བསྐྱོད
ལུས་བརྒྱ་ནི་སྟོན། གཉིས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཡིན། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་དགོད་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ནི་ཟས་འདོད་པ་ལ་ནི་ཟས་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེར་ཏེ།
སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤེས་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པས་འཛིན་པ་དང་གཟང་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཏིང
ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །འོད་བྱེད་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང། བཟོད་པ་ཐོབ་པས་འོད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །འོད་འཕྲོར་འཇིག་རྟེན་པ་དང། འཇིག་རྟེན་ལས
འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་རྟོགས་པར་སྤྲོ་བས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེའོ། །ཤིན་ཏུ་དཀའ་རྒྱལ་དུ་རྒྱལ་བར་དཀའ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྒྱལ་ཏེ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་འཇོག་པས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ
ཤས་ཆེའོ། །མངོན་པར་དུ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལས་མཐུན་པ་དང། མི་མཐུན་པར་འཇུག་པར་སྤྱོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེའོ། །རིང་དུ་སེང་བར་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར
རིང་དུ་སོང་བ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་སྙིང་རྗེས་གཞན་གྱི་དོན་ཐབས་ཀྱིས་བྱེད་དེ། དེར་ནི་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེའོ། །མི་གཡོ་བར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་དཔྱད་པའོ་སྟོང་པ་ཉིད
གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་ཞིང། དག་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སོ་སོར་ལྟ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་ཅིང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས
ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ལེགས་པར་བློ་གྲོས་སུ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་བ་ཐམས་ཅད་ཤེས་ཤིང་ཆོས་སྨྲ་བ་པོའི་ཆོས་བསྟན་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ
ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་དུ་ནི་ཆོས་མཛའ་དག་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་ཏེ། དེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ས་བཅུར་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པའི་མི
ཤེས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་དེས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་ཅིང་རྣལ་འབྱོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་བ་མེད་པ་ནི་ས་བདུན་གྱི
བར་དུ་སྟེ། ས་བརྒྱད་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །ས་དང་པོའི་དབང་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བྱེད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དུས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེའི་དབང་དང། ཡོ་བྱད་ཀྱི་དབང་དང། ལས་ཀྱི་དབང་དང།
ཐོབ་པས་ན་འཁོར་པ་ལས་ལོག་པ་ཡིན། དེ་ཀུན་ཏུ་འཚོ་བ་ལས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེས་ན་ས་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གསུངས་པ། ཚེ་ལས་ཡོ་བྱད་མོས་པ་དང། །སྨོན་ལམ་རྫུ་འཕྲུལ
སྐྱེ་དབང་དང། །ཆོས་སེམས་དེ་བཞིན་ཤས་ཆེན་དང། །དབང་བཅུ་འདི་དག་དབང་པོས་ཐོབ་ཅེས་པ་སྟེ། དེས་ན་དབང་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ས་བཅུ་ཐ་དད་པ་ཕྱེ་བ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁོ་ན་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་དང་འདྲ་བར
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་འདིར་བསྙད་པའོ། །ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྲོས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དངོས་པོ་མཛའ་གཉིས་སུ་ལྟུང་བར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་མོའི་རང་བཞིན་ཡོད
པ་རྟག་པའི་གཟུགས་དང། སྦོམ་པོ་ཡན་ལག་གི་རྫས་ནི་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ནས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང། འདུ་བའི་རྒྱུའི་བར་དུ་རྫས་ཡོད་ལ་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་ནས་གང་གི་ཚེ་ན་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲོ་མོ་རྣམ
པར་གཞིགས་ཏེ། མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ལྟ་བའི་སྤྲོས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་ངོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་སྨྲ་བ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཕལ་ཆེར་རྟག་པ་དང། ཆད་པ་དང། མཛའ་གཉིས་སུ་ལྟུང་བར་བྱེད་དེ་མཁས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ
བཟུང་བས་རྣམ་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཡོན། །རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་རྟག་པའོ་ཞེས་ཀུན་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། མཐོང་བ་དང། རེག་པ་པ་ལས་དོན་གཅིག་འཛིན་པས་ན་བདག་ཡོད་དོ། ཞེས་སོ་རྒྱུ་ཞིབ
པར་རྒྱུའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་པའི་གཉིས་པོ་ལ་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མེད་པས་སྐད་ཅིག་པ་སྔ་མ་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཚད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །དྲེན་པ
དང་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ལ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་པར་རྒོལ་བ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་གནས་པའི་ཕྱོགས་སུ་གསུངས་པ། སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འཇིག་པར་མི་མཐོང་བས་ཆོས་ཤེས་དེ་སྐད་དུ་བྱའོ་ཞེས་བ་སྟེ
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང། འབབ་ཆུལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དོ། །རིམ་དང
ཅིག་ཆར་བུ་དོན་བྱེད་པ་དང་འགལ་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པ་དང། ཤེས་པ་དང། འཆིང་བ་དང། གྲོལ་བ་དང། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ལ་ནི་རུང་གི་རྟག་ཅིང་མི་འགྱུར་བ་ལ་ནི
མ་ཡིན་ནོ། །ལུང་སྟན་པ་ལ་སོགས་པས་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འབྲེལ་པར་ཀུན་རྟོག་པ་དེ་དག་མི་རུང་སྟེ། འོན་ཀྱང་དེ་ཉིད་མ་བྱུང་བ་དང། བྱུང་བ
ལས་ཕྱིར་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འཇིག་པའི་ཆོས་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པའི་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ཀློག་པ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ
ཞིག་། གང་བྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། །བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད་ཅེས་པ་སྟེ། དེས་ན་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་མང?་འཇིག་པ་ཡོད་ཅེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས
བཤད་པ་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་ཆོས་དཔྱད་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གསུམ་པའོ། ། །།དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས
འདི་ལྟ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་གང་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགS
བར་ཉོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་འགོག་པ་དང། ཡུལ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང། རྟག་པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་མཐོང་བས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མང་པོ་མི
འབྱུང་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་ཡུལ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་མར་མེ་དང། ས་བོན་དང། རླུང་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ཟད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་པར་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་མོད་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འཇིག
པར་ལྟ་བས་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ཨོ་ཞེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་མར་མེ་ལ་སོགས་པས་ཡུལ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། འཇིག་པའི་ལྟ་བ་གང་གིས་མྱ་ངན་ལས་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ལ
འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེར་ཟུག་ཏུ་སྔ་མའི་སྐད་ཅིག་པའི་འོག་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པར་མཐོང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་།ཉན་ཐོས་རྣམས་དང། དགེ་སློང་སྐྱེ་@233
བོ་ཆོས་བསམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཕུང་པོ་འཇིག་པར་བལྟའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར
འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་རྟག་པར་ཀུན་ཏུ་མི་མཐོང་ངོ། །མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང། དེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་མི་དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་རྒྱ་ཆེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་ཡུལ་གཞན
གྱིས་གནས་སུ་སོང་ན་ཐར་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབུས་ནས་ཐར་པར་འགྲོའོ། །ཁ་ཅིག་གིས་རླུང་གིས་ཀླད་པ་བརྟོལ་ཏེ་ཞི་བའི་གནས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་རྟོག་གོ་།གང་ན་གནས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ན་སྐྱེ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་འགྲོ
བ་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཟད་ན་ཐར་པའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཉོན་མོངས་འདོད་སོགས་བསྒོས་པ་ཡི། །སེམས་ཉིད་འཁོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་དེ་ལས་གྲོལ་བ་ནི། །སྲིད་པའི
མཐར་ཕྱིན་ཞེས་པར་བརྗོད་ཅེས་པ་ནི་ཡང་མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་ཁ་ཅིག་ནི་བློའི་རིག་པར་བྱ་བ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་གཞིགས་པས་ཐར་པར་བརྗོད་དོ། །ཤེས་པ་ལ་བློའི་རིག་པར་བྱ་བ་ཞིག་པར་མཐོང་བས་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ཤེས་ནས་སྐྱོ་བ་ཐོབ
པའོ། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཟང་བར་བྱ་བ་ཐབས་མི་ཤེས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྟག་པ་དང། བདག་ཏུ་ཆགས་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་བདག་མེད་པ་ཤེས་ན་ལྡོག་གོ་ཞེ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ན་ཐར་པའི་ཐབས་སུ་འགྱུར་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ
བཀག་སྟེ་འཁོད་ཅིང་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཐབས་རྣམས་ཀྱི་ཆགས་བ་ལོག་སྟེ། ཇི་ལྟར་གྲོལ་བ་དེ་ལྟ་བུར་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་མི་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་ཅིང་རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པར་མཐོང་བས་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན
@་233བ
དུ་གནས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། རྟག་པ་དང་བདག་ལ་སོགས་པའི་རྫས་སུ་བཏགས་ནས། བློ་དང་སྒྲ་དང་མི་རྣམས་མི་རྟོག་གོ་།ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཟློག་ཅིང་དེའི་ཡོན་ཏན་བློ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་རྣམས་བཀག་སྟེ་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།ཁ
ཅིག་ནི་མཚན་མར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ་སྙམ་ནས། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ལ་མི་མཁས་པ་དག་མཚན་མས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ་མཚན་མ་མཐོང་བས་བདེ་བ་འདོད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བློར
གྱུར་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དོ། འདུང་ཤེས་སྐྲན་དང། འདུ་ཤེས་ཟུག་རྔུའོ་སྙམ་ནས་དེ་ལྟ་བུར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ལ་མི་མཁས་པ་ནི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན
གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ་ཞེས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པས་ལོག་པ་མི་ཤེས་ནས། བདག་རྟག་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་དགའ་པའི་གནས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རིག་སྔགས་འཛིན་པའི་མཐར་སྨྲ་བ་རྣམས་རྟོག་གོ་།གང་ན་བདེ་བའི་ཀུན་ཏུ་ཚོར་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་སྐྱེ་པ
གཞན་གྱི་གནས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་དང། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་མི
འཇིག་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྟོག་གོ་ཞེས་པ་ནི་ཞི་བ་པ་དང། གཏོགས་འདོད་པ་དང། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་ལྡན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ་།ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་འདི་ནི་ཞི་བ་དག་སྟེ། ཞི་བ་ཉིད
ལས་རབ་ཏུ་བྱུང། །འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་ཞི་བ་སྟེ། གང་ཞི་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཉོ། །ཇི་ལྟར་ཤིང་ལ་མེ་ཡོད་དང། །ཆུ་ནི་ས་ལ་ཡོད་བ་དེ། །ཇི་ལྟར་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ། །ཞི་བདག་པ་རྣམ་པར་གནས། །བསྟན་པ་བྱིན་འགྲོ་དེ་བཞིན་དུ། །གང་སར
ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་ནི། །ཐམས་ཅད་དེ་ནི་དབང་མཆོག་གིས། །བདག་ཉིད་ཁྱབ་སྟ་གནས་པའོ། །གཏོགས་འདོད་ཀྱིས་ཀྱང་སྨྲ་བ་པ། །འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་བདག་གནས་པར། །བདག་ལ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དེ། །བདག་ལྡན་དེ་?
སུས་རིག་པ། །ཀུན་ཏུ་མཉམ་པར་མཐོང་བའོ། །ཚངས་པར་སྨྲ་བ་བྷ་དྲ་ཧ་རི་ལ་སོགས་པས་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པ། །དེ་ཕྱིར་ད་རོད་ས་གནས་པ། །སྣང་བའི་གྲོང་ནི་འགྱུར་བ་མེད། །ཆེད་དང་ལྡན་པའི་སྤྲིན་རྣམས་ནི། །རླུང་ལས་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུའོ། །སོར
སོར་ཚིག་དོན་དེ་དག་དང། །ཁམས་ཀྱི་དོན་ཀྱང་སྨྲ་བ་སྟེ། །དེ་ཡོད་དང་ནི་དེ་ཆེ་བ། །བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམས་སྨྲས་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་དང་ཁྱད་བར་དུ་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གྲོལ་བ་དང། མ
གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་དབུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང། སྤྱོད་པ་ཅན་གྱིས་ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་བརྟག་པ་ཡོད་པ་མི་ཡིན་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱིས་རང་བཞིན་གཉིས་གཅིག་པར་གཅིག
པུ་ལ་རང་བཞིན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཅན་དང། གཟུགས་མེད་པ་དང། གྲང་བ་དང། མེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་སྟེང་དུ་ཕན་ཚུན་གྱི་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན
ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཐར་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བདག་དང། སེམས་ཅན་དང། སྲོག་དང། གསོ་བ་དང། སྐྱེས་བུ་དང། གང་ཟག་དང། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འཇིག་པས་མྱ་ངན
ལས་འདས་པར་རྟོག་གོ་ཞེས་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་ཏེ། གལ་ཏེ་བདག་ལྟ་བར་བྱས་ན་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང། གདོན་མི་ཟ་བར་བསྟན་པར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་དགུ་མི་འདོད་ན་སྐྱེ་དགུས་ཅི་བྱ། གང་དག་ལ་འཇིག་རྟེན་འདི་མེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན
ཕྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཤེས་ནས་བདག་གི་རྣལ་འབྱོར་དུ་གནས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཇི་ཙམ་དུ་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཐར་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པ་མིང་ནི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒྲ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། མུ
སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་ཐར་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་དག་རྟག་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་ཏེ། དེས་ན་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། །གང་དག་བདག་གིས་འདུ
ཤེས་ལ་ནི་གནས། །དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་གནས། །གང་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་ནི་མིན་པ་ཡི། །བདག་མེད་པའི་ནི་བདག་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མུ་སྟེགས་བྱེད་མི་མཁས་པའི་བློ་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུའི་བྱེ་བྲག
མཐོང་བ་དང། ཡོན་ཏན་འགྱུར་བ་བྱེད་པ་པོའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྟོག་གོ་ཞེས་པ་ནི་ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་སྟེ། རྟག་པར་བདག་ཏུ་སྦྱོར་ཞིང་རང་གི་ཡོན་ཏན་བློ་ལ་སོགས་པ་ཁས་བླངས་པར་སྔར
སྨྲས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཐར་པའོ་ཞེས་སོ། །གྲངས་ཅན་རྣམས་ནི་མི་མཁས་པའི་བློ་ཅན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ་སྟེ། སྒྲ་ལ་སོགས་པར་དམིགས་པའི་ཡོན་ཏན་སྐྱེས་བུས་བྱེ་བྲག་ཏུ་མཐོང་བ་སྟེ། གཙེ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན
ཡིན་པར་རྟོག་གོ་། ཚོར་བ་ཅན་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་རེ་ལྡེ་དང་རྩིག་པའི་ཁྱད་པར་བཞིན་ཏེ། བདག་ཏུ་ཆགས་པ་མ་ལོག་པའི་བར་དུ། དེ་ཙམ་གྱིས་ཐར་པར་འགྱུར་རམ། བསམ་པ
མེད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི་བསམ་པ་ཡོད་པ་ནི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ན་མི་མཁས་པའི་བློ་ཅན་ནོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །རང་བཞིན་དང། བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་དང། གཏི་མུག་གི་མཚན་ཉིད་དུ
ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དང། སྐྱེས་བུའི་ལོངས་སྤྱོད་དང། ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །བློས་རྟོགས་པའི་དོན་ནི་སྐྱེས་བུས་ཚོར་བ་ཞེས་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྟོག་གོ་།དེའི་ཚན་ཡང་ཡུལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ནི་བསམ་པ
དང་བཅས་པ་ལ་ནི་རིགས་པས་ན་བློ་དང་སྐྱེས་བུ་ཇི་ལྟར་ན་ཐ་དད་པར་རུང་ཞེས་བྱ་བར་ཏི་ཀ་ལས་ཞིག་ཏུ་རྩོད་དེ། །ཁ་ཅིག་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རིག་སྔགས་ཀྱི་བུམ་ཏ་ཀའི་རྒྱུད་ལས། རྣལ་འབྱོར་གྱི་ནི་གཙུབ
གཏན་གཙུབ་ཤིང་ནི་ཤེས་བསྲེགས་པ་མཛའ་མེད་པ་བསོད་སྡིག་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བ་ཇ་ས་ན་ཡ་ཀ་ལས་འབྱུང་བ་རིག་སྔགས་ནི་རིག་སྔགས་མ་ཡིན་ནོ། །མཆོད་སྦྱིན་ནི་མཆོད་སྦྱིན་མ་ཡིན་ནོ། །ཕ?་ནི་ཕ་མ་ཡིན་ནོ། །
མ་ནི་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་རྐུ་བ་མི་རྐུ་བར་འགྱུར་རོ། །གདོལ་བུ་ནི་གདོལ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨེ་ཤ་ཅན་ནི་སྨེ་ཤ་ཅན་མ་ཡིན། །བྲམ་ཟེ་ནི་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་གང་གཉིས་སུ་མི་མཐོང་པར་དེ་ཉིད་ནར་ཡེ
ཤེས་མི་གཉིས་པའོ་ཞེས་པ་ནི་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ལོག་པ་ན་སྡིག་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞི་བ་ལ་རྟོག་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འབྱུང་ཅིག་གིས། །བསོད་ནམས་སྡིག་པ་ཟད་པར་བྱེད། །འབྱུང་དང་འདྲ་བའི་ཐར་པ་མེད། །ཡི་གེ་ཕྱི
མོ་མཆུངས་རིག་མེད། །གལ་ཏེ་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་པས་སྡིག་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ན་ན་ལྟས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ཙམ་དུ་བཞག་གི་།འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བར་ནི་ཐར་པར་མི་རུང་ངོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པར་ཤེས
པ་ཨས་ཞེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་མེད་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བདག་ཏུ་ཆགས་པས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམས་ལ་ཐར་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པས་དགེངས་པའོ། །དེ་བས་ན་སྲིད་ལ་ཆགས་མེད་བསམ་གཏན་པ། །སྲིད་པའི་ཐོག་མར་ཕྱིན་པ་ཡང། །ང་རྒྱལ་ལྕགས་ཀྱུས་དྲངས་ནས་སུ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཡང་ལྷུང་ངོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ནི་དབང་པོས་རང་དབང་དུ་བྱས་པར་མཐོང་བས
མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྟོག་གོ་ཞེས་པ་ནི། བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་བདེ་བ་ལ། །སྐྱེ་བོ་མི་ཤེས་དབང་ཕྱར་མེད། །ངན་སོང་འམ་ནི་མཐོ་རིས་སུ། །དབང་པོས་བསྐྱེད་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ་།དེ་སྟེ་དབང་པོའི་ཚིག་བརྩན་སྟེ། །མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ལ་སོགས་པ
འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེའི་དབང་པོ་དེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཅིས་ན་ཐར་པར་མི་འགྲོ་། འོན་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་ཤེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སུས་བྱས། དེའི་ཕྱིར་དབང་པོས་འཇིག་རྟེན
ལ་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་མེད་དོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞིག་ན་ནི་ཐལ་བས་སྐུད་པ་དང། རལ་པ་འཕྱང་པ་དང། ལྷབ་ལྷུབ་སྣ་ཚོགས་པའི་གར་དང། གླུ་ལ་སོགས་པས་དབང་པོ་མགུ་སྟེ། ཅིས་ན་ཐར་པར་ཁྲིད། དེས་ན་རྟག
བ་དང་བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་སྲེད་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ནི་མི་རུང་གི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པ་ལ་ཐར་པར་རུང་ངོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱུང་བ་འདི་ནི་གཅིག་གིས་གཅིག་ཞུགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལ་རྒྱུ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་བཞིན
དུ་གཏི་མུག་པས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དེ་དེ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མེད་པར་རྟོག་གོ་ཞེས་པ་ནི་སྐྱེ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཀྱི་མཚན་མ་དང་སྐྱེ་བའི་མཚན་མ་ཡང་རྒྱུ། རྒྱུ་གང་མེད་པས་ཐར་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །བདག་ལ་ཆཌ་པ་ཡོད་ན་ལས
བྱེད་དོ། །བདག་མེད་པར་ཤེS་པས་མི་བྱེད་དོ། །བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ཡོད་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ན་ལས་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ལས་སུ་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལས་འགྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ཅིས་ན་བརྗོད་ཇི་ལྟར་ལས་ཀྱི་རྒྱུས་སྐྱེས་བ་སྟེ། ལས
མི་བྱེད་ན་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་ནི་བདག་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཁ་ཅིག་ནི་བདེན་པའི
ལམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྟོག་གོ་ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀས་རྟོག་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་ཉེས་པ་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། ཡང་ནས་ཡང་དུ་ལྷུང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་མཚན་མར
སྦྱོར་བ་མེད་ན་ཐར་པའོ་ཞེས་སོ། །ལས་འབྱུང་ན་སྐྱེ་བ་དང། རྒ་བ་དང། རྒུད་པ་དང། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ལས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བྱེད་དོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ལག་པའི་ཤེས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ། །
མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ལོག་པའི་ཤེས་པ་སྤང་ངོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུར་བདེན་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པ་སྟེ། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལ་བདག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས
མེད་པས་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་ལས་དང་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟར་ན་ལྡོག་པར་འགྱུར། ཁ་ཅིག་ནི་ཡོན་ཏན་དང། ཡོན་ཏན་ཅན་མངོན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་གཅིག་པ་དང། ཐ་དད་པ་དང། གཉི་ག་དང། གཉི་ག་མ་ཡིན་པས
མཐོང་བས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བློར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་ཡོན་ཏན་དགུ་རྩ་བ་ནས་བཅད་ན་ཡོན་ཏན་ཅན་བདག་མཐར་རོ་ཞེས་རྟོག་གོ་།མི་གཉིས་བར་སྨྲ་བ་རྣམས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པ་དང
དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆུད་པ་མཚུངས་པས་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། གཏི་མུག་རྣམས་ཡོན་ཏན་གཅིག་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ན་ཐར་པའོ་ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་གཏོགས་འདོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ལྷ་ཡི་འདི་ནི་ཡོན་ཏན་ཅན། །ང་ཡི་སྒྱུ
མ་བརྒལ་དགའ་བར། །དེ་ལྟར་ང་ལ་སུ་རྟོགས་འགྱུར། །དེ་དག་སྒྱུ་མ་འདི་ལས་བརྒལ་ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོའི་སྒྱུ་མ་ནི་བྱེད་པའི་མཐུ་སྟེ་སྐྱེས་བུ་དང། བུད་མེད་ཀྱི་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའི་ཐ་དད་བས་བྱེ་བ་ནི་འཆི་བར་འཇུག་གོ་།ཤེས་པའི་མཐུས་ཐར་པའོ?
གཉིས་ཀར་སྨྲ་བ་ནི་གཉིས་སུ་སྨྲ་བའོ། །གཉིས་ཀའི་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་ནི་གཉིས་ཀ་དང་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་ཀྵ་པ་ན་ཀ་སྟེ། བདག་དང་བྱེད་པ་པོ་དང། ཕྱི་རོལ་ཏུ་ལྟ་བར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ཡོད་ཀྱི། བདག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་?་མེད
པས་ན་འཁོར་བ་ཇི་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར། ཁ་ཅིག་ནི་རང་བཞིན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་གྱི་ཕྱོགས་ཉིད་བརྟག་སྟེ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་འདི་དང། རང་བཞིན་ལས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཇིག་པ
ནི་ཐར་པའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་པ་ལ་དགའ་བ་དང། འཇིགས་པ་དང། མྱ་ངན་ཀུན་རྟོགས་པས་སྔོན་གྱི་གོམས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།སྲེད་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་དང། འདོད་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་མི་སྐྱེ་བར་ས་ཐོང་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་སྲེད
པ་ཡོངས་སུ་ཟད་ན་ཐར་བར་དགོངས་པའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ་། གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ལན་དུ་མར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཞེས་པ་ནི་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཏེ། ཁ?་ཅག་ནི་དབང་པོར་འདོད་པ་སྟེ། ཁ
ཅིག་ནི་དབང་པོ་མི་འདོད་དེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའི་སྟེང་དུ་དབང་པོ་སྟེ། བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་དང། བྱེད་པ་མེད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུར་རྟོག་གོ་།ཁོ་ན་ཤེས་པ་ཉི་ཤུ་ལྔ། །གནས་ནི་གང་དང་གང་ཡང་རུང། །མགོ་བྲེཌ་རལ་པ་ཕུད་བུ་ཅན། །གྲོལ་པ་དེར་ནི་གདོན་མི་ཟ་ཞེS
པར་སྤྱིར་རོ། །དབང་པོར་མི་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཤེས་པས་ཐར་པ་ཞེས་འཛར་ཏོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ལ་སེམས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སེམས་སྟོབས་དང། རྡུལ་དང་མུན་པ་མཉམ་པའི་དུས་ན་གཙོ་བོ་གཙོ@237
ལས་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ནི་བློའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཆེན་པོ་ལས་ང་རྒྱལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་ལས་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དེ་ཙམ་ལྔའོ། །དེ་ཙམ་ལྔ་ལས་འབྱུང་བ་ལྔ་དང། བློའི་དབང་པོ་ལྔ་དང། ལས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་དང། ཡིད་དེ
གྲངས་ཅན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི་བློ་དང། བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་དང། འདོད་པ་དང། ཞེ་སྡང་དང། ནན་ཏན་དང། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་བདག་གི་ཡོན་ཏན་དགུ་ཟད་ནས་ཐར?་པའོ།།
གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྐྱེ་དགུ་སྐྱོང་བ་དང། ཡོན་ཏན་དྲུག་བསྟན་པ་འཛིན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྟོག་གོ་ཞེས་པ་ནི་བདག་གི་དོན་སྤངས་ལ། གཞན་གྱི་དོན་དུ་བསམ་པ
དག་ཅིང་སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱི་སྐྱེ་དགུ་སྐྱོད་བས་ཡོན་ཏན་དྲུག་བསྟན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཐར་པ་ཞེས་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་བརྟགས་པའོ། །ཡོན་ཏན་དྲུག་ནི་མཇལ་དུ་མ་དང། འཐབ་པ་དང། ཆ་བ་དང། འཁོད་པ་དང། རྟན་པ་དང། རྣམ་པ
གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཅིས་ན་ཆོ་གཞན་ལས་ཐར་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒྲའི་དོན་ལས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ་། ཁ་ཅིག་ནི་བྱེད་པ་པོ་དུས་ཡིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར
དུས་ཀྱི་མཐུ་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟར་དུས་གཞན་དུ་ཐར་པ་ཞེས་ཏེ་འབྲས་བུ་འབྱུང་པ་ཉིད་ཐར་པའོ། །ཇི་ལྟར་གཏོགས་འདོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། སྲོག་དང་སྲོག་མིན་དབུགས་བསྙམས་ནས། །སྣ་ཡི་ནང་དུ་རྒྱུ་བར་བྱེད། །དབང་པོ་ཡིད་དང་བློ
ཡང་བསྡམས། །ཐུབ་པའི་ཐར་བར་གནས་པའོ་ཞེས་སོ། །ལྷ་ཆེན་པོས་ཀྱང་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་སྙམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནི། །ཞགས་པ་སུས་ནི་ཆོང་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་འབྲལ་བ་ལ།།
@་237བ
ལས་དང་སྐྱེ་བ་ལས་ཐར་པར་རུང་ངོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཁ་ཅིག་ནི་སྲིད་པས་སོ་ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་མཆོད་པར་གྱུར་པས་དེ་དག་གོ་།གང་འདི་ན་རྟ་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་མཐོ་རིས་སུ་མཐོའོ། །གོས་སྦྱིན་པ་ནི་ཉི་མ་དང་ལྷན་ཅིག་པའོ། །གསེར
དངུལ་སྦྱིན་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདུད་རྩི་ཟ་ཞིང་དེ་ཚེ་མེད་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྲིད་པ་མེད་པས་སོ་ཞེས་པ་ནི་ཁྲུས་དང་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པར་ཐར་པར་རྟོག་གོ་།གངྒཱ་ཆུ་དང་དེ་བཞིན་མཆོད། །གངྒཱ་རྒྱ་མཚོ་འདྲེས་པར་ནི། ཁྲུས་བྱེད་དེ་དག་མཐོ་རིས་འགྲོ་།
ཤི་བ་དེ་དག་ཡང་སྲིད་མེད། ཅེས་པ་ལ་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ནི་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་ནི་ཐར་པར་རུང་ངོ། །ཡིད་ལྟ་དཔའ་བོར་གནས་ཤིང་ནི། །རྣལ་འབྱོར་བརྩོན་པའི་འགྲོ་བ་གང། །གངྒཱ་ཡ་མུན་འདྲེས་པ་ལ། །སོག་འདོར་དེ་ཡི
འགྲོ་བ་དེ། །ནམ་ཞིག་དུས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས། །ཝ་ར་ཎཱ་སིར་གལ་ཏེ་འགྲོ་།རྡོ་བས་རྐང་པ་གཉིས་བཅག་སྟེ། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་འཆི་བར་བྱ། །བྲམ་ཟེ་གསོད་ལ་སོགས་པ་མི། །དེར་བཀྲུས་ནས་ནི་རྣམ་པར་འགྲོལ། །སྲིན་མ་ཕྱེ་མ་ལེབ་རྣམས་ཀྱང། །ཤི་བ
གྲོལ་བར་གདོན་མི་ཟ་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟ་བར་འཁྲུ་བས་སྲིད་པ་སྲིད་པ་མེད་པར་རྟོག་གོ་།སྔགས་ཀྱིས་ཀྱང་མཐོ་རིས་དང་སྡེ་དང་བྲལ་བའི་གནས་ཏེ་ཇི་ལྟར་གཏོགས་འདོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ང་ཡི་རྗེས་སུ་དྲན་པས་ནི། །བྲམ་ཟེ་བསད་པའི་སྡིག་བྱེད་ནས། །ལུས
ནི་བོར་ནས་རབ་འགྲོ་བ། །དེ་ནི་འགྲོ་བའི་མཆོག་ཏུ་འགྲོ་ཞེས་གཏོགས་འདོད་ཀྱིས་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་དང་སྲིད་པ་མེད་པར་བརྟགས་པར་བརྟག་གོ་།ལྷ་ཆེན་པས་ཀྱང་སྨྲས་པ། འཆི་བའི་དུས་ནི་བྱུང་བ་ན། །རིག་སྔགས་ཆེན་པོ་གཅིག་ལ་སོགས། །མིས
ནི་ཡིད་ལ་བསམས་གྱུར་ན། །ལུས་ཞིག་ནས་ནི་ཞི་བ་དང། །ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་འགྲོ་གདོན་མི་ཟ། །དགུ་བདག་ལ་སོགས་སྔགས་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་རྒྱུ་དང་མི་རྒྱུ་བ། །ཆང་བཏུང་ལ་སོགས་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱིས།།
མི་རིགས་པར་ནི་བྱས་ན་ཡང། ཡང་དག་རིག་ཉིད་མི་གོས་སོ། །ཚངས་སྤྱོད་སྩོགས་པས་ལུས་པ་ནི། །གདུང?་བར་ཅི་ཕྱིར་བྱ་ཞིག་གུ་།ཡོངས་ཤེས་པས་ནི་དེ་དག་གྲོལ། །དེ་དག་ལ་ནི་གཟིར་འགྱུར་མེད། །དེས་ན་སྲིད་པ་སྲིད་པ་མེད?་པ་ཡོངས་སུ
ཤེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྔ་མའི་ཕྱོགས་སུ་དགོངས་པའོ། སྔགས་དང་ཁྲུས་ལ་སོགས་པས་གལ་ཏེ་སྲེག་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པར་རྣམ་པར་ལྡོག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྡིག་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་དེ་ཐར་པར་ཡང་རུང་ངོ། །
དེས་ན་དེར་ཞི་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། སྲིད་ཞིའི་རྒྱུས་ནི་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། །ཤེས་པ་མེད་ཅིང་སྦོམ་པའང་མེད། །དེས་ན་ལྐུག་ལ་སོགས་པ་རྣམས། །དེར་ཞུགས་བསྐལ་པར་བརྗོད་པའོ། །སྔགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པ་རྣམས
ལ་ནི་སྲིད་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྔ་མའི་ཕྱོགས་སུ་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་པ་ཏན་ཛ་ལིས་སྨྲས་པ་ལས་འབྱུང་བ། སྨན་དང་ནོར་བུ་དང། སྔགས་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཚེ་གཅིག
གིས་དངོས་གྲུབ་སྐྱེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཚེ་གཉིས་པ་ཉིད་ལ་དངོས་གྲུབ་སྟེ། གོམས་པར་སྤྲོ་བའི་དྲང་སྲོང་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐོས་པའོ། །དེར་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ནི་རྩོད་པ་མེད་དེ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བདག་མེད་པའི
ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་རོ། །རྗེའུའི་ཁ་ཟས་ཀྱིས་ཁ་ཅིག་དང། འབྲས་བུ་དང། མེ་ཏོག་དང། རྩ་བ་དང། སྨན་ལ་སོགས་པས་དངོས་གྲུབ་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྨན་རས་ཡན་ལུས་བསྟན་པའི་དངོས་གྲུབ་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་རུང། འཁོར་བ་ལ
བདག་ཏུ་ཆགས་པ་དང། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་ཏེ་མི་ཤེས་པོ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་དང། སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རུང་ངོ། །ནོར་བུས་ནི་ནད་མེད་པ་དང། ཅུང་ཟད་ཅིག་ཞི་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྔགས་དང་དུག་སྨན་ལ་སོགས་བས?
ཀྱང་དུག་དང། འདྲེ་ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པས་བསལ་བར་ཡང་རུང་ན། ཚེའི་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་དང། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པས་ལྡོག་།ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དངོས་གྲུབ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ཡང་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས
པའི་དངོས་གྲུབ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པ་ཏན་ཛ་ལའི་རྣལ་འབྱོར་སྡོམ་པ་དང། ངེས་པ་དང། བསྟན་པ་དང། སྲོག་གི་འབད་པ་དང། ཕྱིས་བསྒྲུབ་པ་དང། བསམ་གཏན་དང། འཛིན་པ་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང། ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་ཡོད་པར་ཡང
རུང། ཨ་སྟ་དང། མཆོད་སྦྱིན་ཤུན་བགས?་དང། །སྤྲོན་པའི་ཡན་ལག་དྲུག་གི་རྣལ་འབྱོར་ནི། །སྲོག་འབད་དེ་བཞིན་བསམ་གཏན་དང། །ཕྱིས་སྒྲུབ་དེ་ནས་འཛིན་པ་དང། །རྟོག་གེའི་ཏིང་འཛིན་དེ་བཞིན་དུ། །ཡན་ལག་དྲུག་ལ་རྣལ་འབྱོར་བརྗོད། །
དྲང་སྲོང་སན་ཀའི་རྣལ་འབྱོར་ནི། །འཛུམས་པ་ཕྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ། །ཐལ་མོ་ཙམ་ནི་རྣམས་ཞེས་བྱ། །དེ་བཞིན་བཅུ་གཉིས་ཙམ་པོ་ནི། །སྒྲོག་འབད་པར་མི་མངོན་བརྗོད་བྱ། །སྲོག་འབད་བཅུ་གཉིས་འཛིན་བ་སྟེ། །འཛིན་པ་གཉིས་ལའང་རྣལ་འབྱོར་ཡིན
དེ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་ལྡན་པ་ལ། །དབང་ཕྱུག་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །བདག་གི་མཆོག་གི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། །དེས་ནི་འབར་བས་མཐོང་བའོ་ཞེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གསལ་ཞིང་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་རུང་སྟེ། རླུང་བཀག་པ་ན་མེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ
པ་དྲུག་གི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་ཀྱང་རྫ་མ་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་གནས་པ་ན་ལྟོར་སོན་པའི་རླུང་ཡང་སྤྱི་བོར་གནས་ཤིང་ཡང་དགའ་ཨི་ལུས་གོང་དུ་ཁྲིད་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཡང་རུང་ན་བདག་ཏུ་ཆགས་བའི་རྒྱུ་ལས་ལས
དང་ཚེ་རྣམ་པར་མི་ལྡོག་པ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ལུས་ཡང་བའི་ཕྱིར་ན་མཁོར?་འཕགས་ཤིང་འབར་བ་དང། རིང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་མ་ཡིན་ནོ། །བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་མ་ཡིན་པ་དང། འོ་མ་དང་ཟས་ལ་སོགས་པ
རྣམས་ལ་ཡང་ཐར་པ་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབྱད་པར་སྐྱོ་བར་གྱུར་པ་ལ་ཐར་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྲིད་པ་དང། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་མཐོང་བ་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་གྲུབ་བའི་མཛའ་ཉིད་དེ། སོབ?
དཔོན་སླུས་བོས་ཀྱིས་དབུ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བཤད་པ་ནི། མྱ་ངན་འདས་པའི་མཛའ་གང་ཡིན། །འཁོར་བའི་མཛའ་ཡང་གང་ཡིན་པ། །དེ་གཉིས་བར་ན་ཅུང་ཟད་ཀྱང། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོ་ཡོད་པ་མིན་ཞེས་པ་སྟེ། ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དམིགས་བར་བྱང?
མི་དམིགས་བདེན་འཁོར་བ་དང་ཁྱད་པར་མི་མཐོང་ངོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ཇི་བཞིན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི
ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ལྟ་བུ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་བྱའོ། །མཛའ་བཞིར་གཉིས་དང། མི་གཉིས་པར་སྨྲས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། གཅིག་པ་དང། ཐ་དད་པ་དང། གཉིས་མ་ཡིན་པ་བཤད་པར
བྱའོ། །ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་རྟག་ཅིང་གཅིག་པས་མི་རུང་སྟེ། རྟག་པ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་མེད
དེ། གཅིག་པ་ལ་གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་པ་དང། དབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་གྱི་དོན་གཞན་པར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་ཁང་པ་དང་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཁོ
ནའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་རྟག་ཅིང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་གཉིས་ཀ་དང། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང། ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་རུང་སྟེ་སྔར་བཤད་པའོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཛའ་
གཉིས་སུ་མ་ལྷུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་ཡིན་པའི་དུས་སྔ་མ་ནི་ཡོད། རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་པར་མཛའ་གཉིས་སུ་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་མཛའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ཐུགས་དོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བཀའ་སྩལ་པ
གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཞིགས་པ་ན་དམིགས་སུ་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མས་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་དོན་གྱི་དངོས་པོ
མེད་སང?་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པས་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བསླུ་བའི་ཕྱིར་དེས་ན་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པས་དཀྲུགས་པའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཆུད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི
དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་ཤེས་སོ། །དེ་བསལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལོག་བའི་ཤེས་པ་བསལ་ན་སོ་སོར་བདག་གིས་རིགས་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་འགྱུར། བདག་མེད་པ་གཉིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག
མེད་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞིགས་པ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་སོ། །གང་ཟག?་པ་བདག་མེད་པ་ནི་གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། སེ་གོལ
གྱི་སྒྲ་དང། འབབ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་རྣམ་པར་ལོག་པ་དང། སྒྲིབ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པ་དང། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་འདག
གོ། དེ་ལྟར་ན་སྒྲིབ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །ས་གོང་ནས་གོང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་འཕེལ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་སྟེ། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་ས་དང་པོ་ཉིད་དུ་ལོག་གོ་།ཉོན
མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལོག་པ་ན་དེའི་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེ་ཞིང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བསེགས་པར་འགྱུར་རོ། །ས་བཅུས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པ་ལ་སོགས
པའི་མཚན་ཉིད་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་དུ་སྤོང་ངོ། །དེས་ན་མི་ཤེས་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་ཏེ་སའི་རིམ་པས་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ནུས་པ་མིག་གི་ལིང་ཏོག་དང་བྲལ་བ་བཞིན་དུ
ཤེས་པར་བྱ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་གོ་། སྒྱུ་མ་དང་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་ཡིད་ཀྱི་སྣང་བ་སེམས་དང། ཡིད་དང། ཡིད་ཀྱི
རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཟློག་པ་དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །ངར་སེམས་ཉིད་ནི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཡུལ་རྣམས་འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ་ཞེས་པ་ལ་ལུས་དང། ལོངས
སྤྱོད་དང། གནས་སུ་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལོག་པ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །ངར་སེམས་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལོག་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་བརྗོད་དོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི
རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་ལོག་བ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་དེ་མ་ཐག་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཕོས་པ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་སོགས་པའི་མདོ་སྡེ
ལས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གཞན་པ་དང། གཞན་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བ
ལང་གི་བརྟུལ་ཞུགས་དང། རྨ་བྱའི་བརྟུལ་ཞུགས་དང། །ཐལ་བའི་གནས་སུ་འཁོད་པ་དང། ཆུ་སྟན་དང་མེ་ལྔའི་བརྟུལ་ཞུགས་དང། གྲང་བ་དང་དྲོ་བ་དང། ཚེར་མ་ལ་ཉལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་དང། བཀྲ་ཤིས་དང། བཀྲ་ཤིས་མ
ཡིན་པ་དང། འོ་མ་དང། འོ་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང། ཆུ་དང། རླུང་དང། ཏིལ་དང། འབྲས་དང། རྒོད་དང། འབྲས་བུ་དང། མེ་ཏོག་དང། རྩ་བའི་ཟས་ལ་སོགས་པ་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱིས་གང་དག་གིས་ཐར་པར་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།
སླུས?་དང། སྦྱིན་སྲེག་དང། ཐལ་བས་བསྐུས་པ་དང། རལ་པ་ལ་སོགས་པ་འཆད་བ་དང། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་བསྙེམས་པས་འཁོར་བར་འཇུག་གོ་།ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་དང། མི་ལྡོག་པར་ལོག་པའི་རྒྱུ་མངོན་པར་མི་ཤེས་པའི
ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཐར་བ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བ་ལས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་ཀློག་གོ་། དེ་དག་རང་ཡང་ཞིག་ལ་ལོག་པའི་ལྟ་བས་གཞན་དག་ཀྱང་ཞིག་པར་བྱེད་དོ། །བཀྲ་ཤིས་དང། བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང། གཅིན་དང།
ཚོད་མ་དང། ཤ་ལུག་དང། བྱིལ་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པས་ཐར་པར་རྟོག་གོ་།གལ་ཏེ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་དེ་དག་གི་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ལྡོག་ན་ནི་ཐར་པར་རུང་ངོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མཛའ་གཉིས་སུ
ལྷུང་བའི་བསམ་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྟོག་གོ་ཞེས་པ་ནི་འདི་ནི་ཡོད་འདི་ནི་མེད་ཅེས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཛའ་གཉིས་རྟོག་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་སྤྱོད་དེ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཐར་པ་ནི་མི་ཤེས
སོ། །ཇི་ལྟར་བདུན་བརྒྱ་བ་ལས་འབྱུང་བ། འདི་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་གང་འདི་བསམ་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་མཛད་པ་ཇི་ཙམ་དུ་ཡིད་ཀྱིས་འགྲོ་ཞིང་གཡོ་བ་དེ་ཙམ་དུ་གང་ལ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ@241
མེད་དོ་ཞེས་པ་སྟེ། གང་ན་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་སྐྱེ་བ་དང། འཆི་བ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྟོག་གོ་།འདི་ལ་གང་ཡང་འཇུག་པ་ཡང་མེད། ལྡོག་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་སུ་གང་དུ་སྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་དུ
འཕགས་པས་ན་སུ་ཡང་ཡུལ་གཞན་དུ་འམ་དུས་གཞན་དུ་འཇུག་པ་མེད་དོ། །རྟག་པའི་བདག་དང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་གང་ཡང་འཇུག་པ་ཡང་མེད་པ་ལྡོག་པ་ཡང་མེད་པ་ནི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེས་ན་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཐར་བར་མི་རུང་ངོ། །བདག་ཏུ་ཆགས་པས་དེ་དག་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ངོ། །ཐར་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡང་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ཉིད་ལས་འདོད་པས་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ཇི་ལྟར
ན་ལྡོག་པར་འགྱུར། བདག་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་བདག་ཏུ་ཆགས་པས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཨོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས། མྱ་ངན་འདས་པ་རྣམ་རྟོག་མེད། །གང་ན་འཁོར་བ་བསལ་མེད་པ། །གང་དེར་འཁོར
པ་བཞེད་པ་དང། །མྱ་ངན་འདས་པར་རྣམ་རྟོག་མེད་ཅེས་པ་སྟེ། དེས་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཐར་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་བརྟག་གེ་།འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས
དཔལ་བཟང་པོས་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་ཐར་བར་དཔྱད་པའི་ལེའུ་བཅུ་བཞི་པའོ། ། །།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གིས་བདག་དང། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱས་པ་འམ། མ་བྱས་པའམ། རྒྱུ
@་241བ
འམ། འབྲས་བུ་འམ། མཚན་ཉིད་དམ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་འམ། རྗོད་པ་འམ། བརྗོད་པར་བྱ་བའམ། བློ་འམ། རིགས་པར་བྱ་བའམ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ངེས་པའི་སྒྲིད་ན་གཅིག་གམ་ཐ་དད་དམ་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།
བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱས་པ་ཡིན་ན་ནི་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའོ། །ཅོག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་བས་ན་ཞེས་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཅིར་དགོངས་ཞེ་ན། འཛིན་པ་དང་གཟུང་པ
གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་ནོར་ཏེ། བྱ་བ་དང་བྱེད་པར་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཀུན་རྟོག་གོ་།ངེས་པའི་ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ན་བྱ་བའི་ཕྱིར་ན་འབྲས་བུའོ། །བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཉིས་ཀ་མེད་དེ། དེས་ན
སུས་ཀྱང་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་དེ། སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་པས་ན་ཆོས་སུ་བཏགས་པ་ནི། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ། །མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་།གང་བྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དོ། །བྱེད་པ་བོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད
ཅེས་པར་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འབྲེལ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་བྱས་སོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་གཞན་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ
ན། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མི་གཉིས་པའི་སྐད་ཅིག་པ་དེ་མ་ཐག་པ་ལ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་མཚན་ཉིད་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་མི་འབྱུང་ཡང་དེར་སྤྱིའི་རྣམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་ཆོས་སུ་གདགས་པར།
བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུར་བྱས་པ་བསྟན་ཏོ། །མ་བྱས་པའི་རྟག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔ་མའི་སྐད་ཅིག་མའི་འོག་ཏུ་ཕྱི་མ་མ་འབྱུང་བས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྗོད་པ་དང།
བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང། རིག་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བར་ཤེས་པ་ལས་འབྱུང་གི་།བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པའི
ཐ་སྙད་མེད་དོ། །དེས་ན་གཞན་པ་དང་གཞན་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཐ་སྙད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་དུ་བལྟོས་ཏེ། ཡོད་པ་དང། མེད་པ་དང། འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་དང། དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི
རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་སྟེ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ་།ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས། སྤྲོས་ལས་འདས་པ་མི་གཉིས་བ། །གང་དག་སངས་རྒྱས་སྤྲོས་པར་བྱེད།
སྤྲོས་ཉམས་གླེན་པ་དེ་དག་གིས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་པ་སྟེ། དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མཛའ་དག་ལས་གྲོལ་བའོ། །མཚན་མའི་གཞི་དང་མཚན་མ་དང། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ
པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བསྟན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས། མཚོན་བ་མཚན་ཉིད་གལ་ཏེ་གཞན། །མཚན་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །གཅིག་ན་དེ་གཉིས་མི་འགྲུབ་སྟེ། །ཐ་དད་ན་ཡང་གཞན་དུ་མེད། །ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་རྣམS་ཀྱི
གལ་ཏེ་མེ་ལས་ཚ་བའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་མེ་ལ་ཚ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ན་མཚན་མའི་གཞི་ཡང་མེད་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་བསམ་པ་ན་སྟོང
པ་ཉིད་དེ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་སྨྲ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་བརྗོད་དུ་མེད་ལ། ཆོས་ཅན་ལS་ཐ་དད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡང་མེད་དོ། །གཞིའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཤིག་གིས་སྦྱིར?
སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་ཐ་སྙད་འཇུག་གོ། འོན་ཏེ་དེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་དང་གཟུགས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ན་ནི་གཟུགས་ཅན་ནི་གཟུགས་མེད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པ་གཟུགས་ཅན་གྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གཅིག་ན་ནི་མཚན་མ
ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ། །ཐ་དད་ན་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཡང་བཙལ་དགོས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་ཐ་དད་པ་དང། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་བསམ་པ་ན་ཡང་རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན
དེ་དག་ཐ་དད་པར་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མ་རྟོགས་པར་ཆོས་ཅན་གྱིས་རང་བཞིན་ནི་བསྟན་མི་ནུས་ཏེ་དེ་བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་དག་གི་སྤྱིར་བཏགས་པའི་དོན
དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་འཇུག་གོ་ཞེས་ལན་མང་པོར་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར་མི་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན། རྒྱུ་ཡང
མ་ཡིན། མཚན་མའི་གཞི་ཡང་མ་ཡིན། མཚན་མ་ཡང་མ་ཡིན། བརྗོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མ་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་བློ་ཡང་མི་ཡིན། རིག་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་པ་དང་གཞན་པ་མ་ཡིན་པར་ཕན་ཚུན་དུ་བལྟོས་པའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཐ་སྙད་ལས་འདས་ཤིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །གཉིས་ཀ་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་བྱས་པ་ཞིག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མི་རྟག་པ་ཁོ་ན་སྟེ།
དེ་ལས་གཞན་པའི་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་འཁྲལ་ལ་ཅོག་དང་འདྲའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་འདྲེས་པའི་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང། རྒ་བ་དང། འཆི་བ་ལ་སོགས་པ
འབྲས་བུའི་སྣང་བ་ལས་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་དབང་མ་རིག་པ་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པ་དང། ལས་ཀྱི་མཐུ་ལས་འབྱུང་པ་ལ་འདི་བྱེད་དོ་ཞེས་མ་རིག་པས་བློངས་པའི་འཁོར་བ་རྣམS
ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའོ། །དེས་ན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆུད་པ་མོ་བྱས་པས་ན་བྱས་པའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པས་སྔ་མའི་སྐད་ཅིག་གི་འོག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་བསྟན་མི་ནུས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག?་པ་དེའི་ཆེན་པོ
གཉིས་པོ་མེད་པས་སུས་ཀྱང་ཅི་ཡང་བྱས་པ་མེད་དེ། དེས་ན་མ་བྱས་པ་སྟེ་སྔ་མའི་སྐད་ཅིག་པའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་པར་ཆོས་བརྟགས་པའོ། །རི་བོང་གི་རྭ་དང་མོ་གཤམ་གྱི་བུལ་སོགས་པ་དེ་དག་དམིགས་སུ་མེད་པའི
བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་པའི་སྐྱོན་དེར་མི་འགྱུར་རོ། །མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་སྟེ་ཚིག་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས
པའི་ཐ་སྙད་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་དབང་ལ་འཇུག་གི་། གང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བསྟན་དུ་མེད་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མེད་དོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཛའ་བཞིའི་ཕྱི་རོལ་པ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང། གཉིས
ཀ་དང་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་མཛའ་བཞིའི་ཐ་སྙད་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལས་འཇུག་གི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པ་དང། མ་བྱས་པ་དང། རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཐ་སྙད
ཉིད་དེ། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་རབ་ཏུ་མི་འཇུག་གོ་།དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་སྙེད་ཅེས་ཐམས། ཅད་མཁྱེན་པའི་སེང་གེའི་སྒྲ་ནི་བྱས་པའི་ཕྱིར
མི་ལྟག་པ་དེ་ནི་བདག་མེད་པ་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་དེ་ལྟར་ཚིག་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་བརྗོད་ཅེས་དེ་སྐད་དུ་ཐུགས་དོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ལན་དུ་གསུངས་པར་རྟག་པ་རྩེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གང་ཡང
ངེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་ཅེས་བཤད་པ་དེའི་དོན་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱིས་ཤིག་། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བདག་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་བདག་མེད་པ་ཉིད་དེ། རྟ་དང་བ་ལང་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་གི་དངོས་པོར་ཡོད་དེ་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་ནི་མེད་དོ་ཞེས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞན་གསལ་བར་གསུངས་པའོ། །གང་གཅིག་གི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དཀར་པོ་དང། དམར་པོ་དང། གྲང་བ་དང། དྲོ་བ་དང། གཟུགས་ཅན་དང། གཟུགS
ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སོ་སོར་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ལས་གཅིག་རྣམ་པར་ལག་པའོ། །ངེས་ན་བདག་མེད་པ་ཕན་ཚུན་དུ་མེད་པས་བདག་མེད་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །
རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་པ་ལང་གི་རྭ་གཡས་པ་ལས་གཡོན་པ་གཞན། གཡོན་པ་ལས་གཡས་པ་གཞན་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན
གཤེགས་པ་ཡང་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དད་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང། གཉིས་ཀ་ཡང་སྐྱོན་ཏེ་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་མཐུན་ན་ནི་རི་བོང་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཕུང་པོའི་མཚན
ཉིད་དུ་ཡང་བྱས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་གཞན་གྱི་དབང་འཁོར་པའི་འབྲས་བུ་བཞིན་ནོ། །སྐྱོན་དེ་གཉིས་སྤངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་མི་གཉིས་པའི་ཆུད་པའོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ
རྣམས་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་བལྟོས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྟེ། འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་དང། རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང། འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང། མཚན་མའི་གཞི་དང། མཚན་མ་དང། བདག་དང་བཅས་པ
དང། བདག་མེད་པ་དང། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང། སྟོང་པ་དང། སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་དང། རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སོ་སོར་སྣང་བའི་སྒྲ་དང་དོན་རྣམས་ཕན་ཚུན་དུ་ལྟོས
ཏེ་འཇུག་གོ་། གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་སྟེ། མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་སྣང་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་དེར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོར
སྣང་བ་མེད་དོ། །གང་གིས་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པ་དང་ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་འཁོར་བ་མཛའ་དག་ཏུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་བཞིན་དུ
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུར་འགྱུར་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་དེ། གློ་བུར་གྱི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཉེས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསེར་ལ་སོགས་པ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་བརྟན་ཞིང་རང་གི་འོད་གསལ་པའི
ཆུད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་ནི་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་ཡེ་གནས་ཤིང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པས་དེའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །སྐད་ཅིག་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ
དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གཞན་མེད་དེ་།དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགོག་པ་མེད་པ་དང་དག་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུ་བསྟན་པའོ། །སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་པས་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས
ཆོས་སུ་བཏགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་ཐ་སྙད་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱི་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་དངོས་པོ་དང་དངོས
པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞུགས་པའི་ཆོ་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་ངོ། །ཞེས་ལན་དུ་མར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི
ལྟར་དབུ་མ་ལས། གཞན་དང་གཞན་ལ་བསྟེན་ནས་གཞན། །གཞན་པ་དེ་ཡང་ཡོད་མིན་པས། །གཞན་དངོས་མེད་ཕྱིར་གཞན་མིན་མེད། །ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་སྟེ། དེས་ན་སྒྲ་དང་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟགས་པ་དེ་དག་དོན
དམ་པ་ལ་མེད་དོ། །དེས་ན་དེར་ཆད་པ་དང་རྟག་པའི་ལྟ་བར་གཏོགས་པར་སྨྲས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་དང། ནམ་མཁའ་ཨི་པདམོ་དང། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས
སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་གང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནོར་བའི་སྐད་ཅིག་པ་དེ་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་གཉིས་པ་དེ་ནི་མི་འགྱུར་བསན་རྟོག་གོ་ཞེས་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་དང་ཐར་པའི་དུས་ན་སྡུག་བསྔལ་དང། སྡུག་བསྔལ
མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་བའི་ཆུད་པ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་གསེར་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་དག་བསྐྱེ་བ་མེད་?་འགོག་པ་མེད་པའི
མཚན་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའོ། །སྐྱེ་བ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་ལུང་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལ་བརྟགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་མེད་དེ་གཞན་གཞན་གྱི་དབང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་སྐད་@245
ཅིག་མའི་རྒྱུ་ལ་ཡང་མེད་ན་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལྟ་ལ་ཡང་ཅི་སྨོས་ཏེ་གནས་འདི་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒྲ་འདི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང། འགོག་པ་མེད་པ་དེའི་ཆོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་སོ་ཞེས
སྨོས་སུ་མི་རུང་བར་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པ་ཅི་ཞེ་ན། གང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་དོ། མོག་ཤམ
གྱི་བུ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་ལྟ་བུར་རྣམ་པ་གཉིས་མེད་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་ཡང་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་སྣང་བ་དང། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་ལྟར་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་རྣམ
པ་སྐྱེ་པའི་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱི་འོད་གསལ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། དེ་གཅིག་པོ་ལ་གནོད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་བརྒྱ་པ་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཞེས་འབྱུང
ངོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ཞེ་ན། དེར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པ་ལ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་ཏེ་དེས་ན་དོན་དམ་པ་རང་བཞིན་མེད་པའི་སྟོང་པ་ནི་དེ་བཞིན
གཤེགས་པའོ། །བཙུན་གཙོ་འཕགས་པ་བྱམས་པའི་བཤད་པ་ནི་འདིར་གསལ་པ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡི། །དངོས་པོ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་པའོ། །ས་དང་པོའི་དབང་པོའི་དབུ་མ་ལས་ཀྱང། །དོན་དམ་དོན་ནི་གསལ
བ་སྟེ། །རྣམ་རྟོག་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད། །སྤྲོས་བ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པ། །འཇིག་རྟེན་མགོནཔོ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །འདི་ནི་བསྟན་པ་བདུད་རྩིའོ། །གང་དག་དངོས་པོ་ཡོད་མཐོང་དང། །མེད་པར་མཐོང་བ་བློ་ཆུང་རྣམས། །ལྟ་བྱ
@་245བ
ཉེར་ཞི་ཞི་བ་ནི། །དེ་དག་གིས་ནི་མི་མཐོང་ངོ། །སྟོང་པ་ཞེས་པར་སྨྲ་མི་བྱ། །མི་སྟོང་ཞེས་པར་འགྱུར་བ་ཡང། །གཉིས་དང་མི་གཉིས་ཞེས་པར་ཡང། །རྣམ་བཞི་ཞི་ལག་ལ་ཞིག་།དེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་བརྒྱད་དུ་དབུ
མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། དེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་མཛའ་སྟོང་ཞིང་དབུས་སུ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལ་སོ་སོར་མི་སྣང་ངོ། །ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ལམ་ཟད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡང་ངོ། །ཇི་ལྟར
ཕྱིའི་དངོས་པོ་བསལ་ནས་སུ། །ཤེས་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པས་ནི། །དེ་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་ཏོ། །ང་དང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་ས་བདུན་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དབུ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང། དངོས་མེད་དངོས
པོ་མེད་པ་མིན། །ཡོད་དང་མེད་པ་མི་དམིགས་པ། །དེ་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་ཏེ། །ང་དང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དབུ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྱེད་པ་ནི། ས་བདུན་དག་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། །སྣང་བ་མེད་པ་བརྒྱད་པའོ། །ས
གཉིས་དག་ནི་གནས་ཡིན་ཏེ། ས་གཞན་ད་ཡི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་པ་སྟེ། གང་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་ས་བདུན་དུ་ཕྱིན་པ་དང། ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས་དང། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས
ཅད་མཁྱེན་པའི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ཀྱི་སྐུར་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཞུགས་པ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་མོས་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་ངོ། །རྣམ་པ་ཇི་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པས
ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོར་ཡང་མི་མཛད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། མིང་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་གསུམ་དུ་བྱིས་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣ་ལམ་དུ་གྲག་སྟེ། དེ་དག
གིས་ང་བརྗོད་ཀྱང་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཁ་ཅིག་ནི་ང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་ཤེས་སོ། །ལ་ལས་ནི་རང་བྱུང་བར། དེ་བཞིན་དུ་ལ་ལས་ནི་འདྲེན་པ
དང། རྣམ་པར་འདྲེན་པ་དང། ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་དང། སངས་རྒྱས་དང། ཁྱུ་མཆོག་དང། ཚངས་པ་དང། འཇུག་སེལ་དང། དབང་ཕྱུག་དང། གཙོ་བོ་དང། སེར་སྐྱ་དང། ཡང་དག་མུ་དང། མི་གདོན་མུ་ཁྱུད་དང། ཉི་མ་དང། ཟླ་བ་དང།
རྩེ་བ་པོ་དང། རྣམ་པར་འདོར་བ་དང། ནེ་ཙོ་དང། དབང་པོ་དང། སྟོབས་ཅན་དང། ཆུ་བདག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་པ་གང་ཚེ་བདག་ཐམས་ཅད་གང་དག་གིས་གཟུང་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདུལ་བ་ཆེན་པོས
འདུལ་བར་མཛད་དོ། །པའི་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཐ་དད་པ་མཛའ་མེད་པ་རྣམས་ནི་ཕྱོགས་བཅུར་མཛའ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཁྱོན་རྣམས་སུ་ཡང་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ་།དེས་ན་རྣམ་གྲངས་རྣམས་ཀྱིས་གཅིག་པོ་ལ
ཡང་མང་པོ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ལག་པ། བྱེད་པ། སྤྱོད་པ་ཞེས་སོ། །སྣང་བ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ཆུ་ལ་ཟླ་བ་མང་པ་ལྟ་བུ་དང། སྒྱུ་མ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཚངས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡོད་པར་ནི་རུང།
གྲུབ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་སྣ་ཚོགས་མེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་སྟོན་པ་གཞན་ལ་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང། འགོག་པ་མེད་པ་དང། སྟོང་པ་ཉིད་དང། དེ་བཞིན་ཉིད་དང། བདེན
པ་ཉིད་དང། ཡང་དག་པའི་མཛའ་དང། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང། རྟག་པ་དང། མཉམ་པ་ཉིད་དང། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པ་དང། མི་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ
ནི་མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱི་རྟག་པ་དང། གཅིག་པ་དང། བདག་དང། ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པར་བརྟགས་པར་ཆགས་པའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཁ་ཅིག་ལ་ཡང་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡུལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མང་དུ་ཐོས་པ་རྣམས་ལས
དམིགས་པའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པའི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱའི་ཡི་གེའི་ཕྱིར་འབྲང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བསྔགས་པའི་མང་དུ་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དོན་རྟོགས་པར་ཡང་ནུས་པ་སྟེ། དེ
དག་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཐམས་ཅད་ཤེས་སོ། །ཇི་ལྟར་ལུང་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བྱ་བ་དང། བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་པར་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཐ་དད་པར་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག
པ་གཅིག་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཉིས་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་སུས་གང་ཞིག་བྱ། དེ་ལྟར། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་།གང་བྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ད། བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ
ཉིད་བརྗོད་ཅེས་པར་དེ་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཟག་བདག་མེད་པ་ལ་མི་རུང་ངོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་མེད་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་དེ། རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་ཀྱི་རྣམ་པ་དང། གཟུགS
བརྙན་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡང?་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་སྣང
པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པས་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང། བྱ་བ་དང། བྱེད་པ་དང། སྐྱེད་པ་དང། བསྐྱོད་པ་དང། རྗོད་པ་དང། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང། མཚན་མའི་གནས་དང། མཚན་མ་དང། གཞན་དང། གཞན་པའི་གཉིས་ཀྱི
རྣམ་པ་དང། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་དེར་ལྡོག་གོ་།ཡི་གེ་མེད་པ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ངེས་པར་འཇུག་པ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་དང། དབུགS
ཐུབ་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་འབྱུང་ཞིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་མྱོང་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་བསྟན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེར་སེམས་ཉིད་ཀྱང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་འཇུག་ན་ཡི་གེ་དང། སྒྲ་ལྟ་ཇི་སྨོས།
སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞུགས་པ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ལན་དུ་མར་བཤད་པའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ས་དང། ཆུ་དང། མེ་དང། རླུང་དང། ནམ་མཁའ་དང། དུས
དང། ཕྱོགས་དང། བདག་དང། ཡིད་དང། རྫས་དགུ་ལྟ་བུར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རྟག་པའི་རྫས་དགུ་ལ་མུ་སྟེགས་བྱེད་པས་མ་སྐྱེས་པ་འགགས་པར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རྟོག་གོ་ཞེས་བློ་གྲོས་ཆེན
པོས་གླེངས་པའི་ལན་དུ་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་དུ་གསུང་བར་མཛད་དོ། །དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་དང་ནང་གི་རྣམས་ལ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་དངོས་པོར་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ
དང། བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་ལས་དང། འདུ་བའི་མཐུ་ལས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ངོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་མི་ཟད་དེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མི་རྟག་པ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས
བར་སྟོན་པ་རིམ་གྱིས་གཟུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབ་མོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་སྟོན་པ་སྟེ། མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་བག་ཆགས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པའི?
བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་ནུས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་རིབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ལྟ་བུར་ནོར་ཅིང་སོ་སོར་སྣང་བ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་གཟུང་པའི་རིམ་གྱིས་དེས་ན་སྟོན་པའི་དོན
གཉིས་སོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མི་གཉིས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་དང་བདག་མེད་པ་དང། བྱ་བ་དང། བྱེད་པ་དང། བྱས་པ་དང། མ་བྱས་པ་དང། རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤིན་ཏུ་མེད་དེ།
མཛུབ་མོའི་རྩེ་མོ་ཅན་འབའ་ཞིག་གིས་རབ་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་ཡི་གེ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ལ་དེ་ལྟར་ཡི་གེ་མེད་པར་ཡི་གེར་བྱ་སྟེ། སྤྱིར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དང། རྟེན་ཅིང
འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་བརྗོད་པས་གཟུང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཉིས་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མེད་པས་སུས་ཀྱང་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་དེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་ཆོས་སུ
བརྟགས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་འདི་སྐད་དུ་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། རྒྱུ་འབྲས་ལྟ་བ་ལོག་པ་ཡིས། །བདག་རླག་གཞན་ཡང་རླག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང། རྒྱུ་མེད་སྨྲ་བས་བརྩད་བྱ་སྟེ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་སྒྲུབ། །སྐྱེ
བ་མེད་པར་རབ་བསྒྲུབ་ན། །ངའི་ཚུལ་གྱི་ནི་མི་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ནི་འབྱུང་བ་མེད་ཅེས་ལན་དུ་མར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡང་མི་རུང
སྟེ། སྐད་ཅིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གཞན་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་གིས་གཉིས་ཀྱི་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དེ། རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད
པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེར་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་ངོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ལ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས
པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཉིད་འབྱུང་ངོ། །ཇི་ལྟར་འདིར་གསུངས་པ། །ཡོད་པའི་ཟླས་དྲངས་མེད་པ་སྟེ། །ཡོད་པའང་མེད་པའི་ཟླས་དང་སོ། །དེ་བS་མེད་པར་ཤེS་མི་བྱ། །ཡོད་གང་དབང་ནི་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བ་སྟེ། རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་མ་གྲུབ་པ་བཏགས་ནས་བ་ལང་གི་རྭ་ནི་ཡོད
རི་བོང་གི་རྭ་མེད་པ་དང། རྨི་ལམ་མ་ཡིན་པ་ན་ནི་ཡོད། རྨི་ལམ་ན་ནི་མེད་ཅེས་པ་དེ་དེ་ལྟར་གང་གི་ཚེན?། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ?། རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པས་བ་ལང་གི་རྭ་ལྟ་བུ་ཉིད
མེད་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟག་ལ་ཞིག་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་ན། བདག་དང་བདག་མེད་ཕྱོགས་བསླད་ཅིང། །སྒྲ་ཙམ་ལ་ནི་འཇུག་པ་དག་།ཅེས་པ་སྟེ། རྒྱུད་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གང་དག་གི་བདག
མེད་པ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་མེད་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཆུད་པར་མི་བྱ་བར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པའོ། །ཕན་ཚུན་དུ་རྣམ་པར་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཞན་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་པ
རྣམས་དེས་ན་བདག་མེད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་མུ་སྟེགས་བྱེད་པས་རྟག་པ་དང་བདག་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་མངོན་དེ་?་བལྟོས་ཏེ་བདག་དང། བདག་མེད་པ་དང། རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང།
སྐད་ཅིག་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་མ་ཡིན་པའི་རྫས་ལ་སོགས་པར་ཅིས་ན་རྟོག་།གཞན་གྱི་དབང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་གང་སྣང་བ་དེ་དག་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང། རབ་རིབ་ཏུ
སྣང་བ་དང། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དེས་མི་སྐྱེས་པས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །རྟག་པ་དང། བདག་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པས་ན་དངོས་པོ་མེད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམས
ཀྱི་ཡང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་བསམ་པ་མེད་པ་དང་སྣང་བ་མེད་པའོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་བར་སྒྲོ་བཏགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང
གི་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལུང་སྟོན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འགྲེལ་པར་བརྟགས་པ་གཞན་དག་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པས
འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་ཡང་མི་དམིགས་པ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པར་གཞན་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ལྟ་ཞིག་གི་སྐབས
གལ་ཡོད་དེ་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡི་གེ་མེད་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་ཡི་གེ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ་།དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དམ་པ་ལ་ནི་མུ་སྟེགས
བྱེད་རྣམས་དངོས་པོར་སྒྲོ་བཏགས་པས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ང་ཡི་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་པས་དེའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང། འགོག་པ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད
མཁྱེན་པས་ཉན་ཐོས་དང་མུ་སྟེགས་བྱེད་སྨྲ་བ་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་ཏེ། གཉི་ག་ག་དང་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་སྟན་པས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་གསུངས་པའོ། །རང་གི་རྣམ་པ་@249
བ་རྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་གཞིགས་ནས་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་བ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ
མེད་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་གནས་སོ། །དེ་ལ་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང། བརྗོད་པ་དང། བརྗོད་པ་པོ་དང། འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང། རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བདག་མེད་པ་དང། སེམས་ཅན་དུ་བརྟགས
པ་ཐམས་ཅད་དང། འདུ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཕྱི་ནང་གི་རྐྱེན་གྱི་འབྲེལ་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པ་ལ་སྣང་ངོ། །འབྲེལ་བ་འབྲེལ་ཕ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་འདུ་བ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པ་སྟེ། སེམས་འཁྲུགས་ནས་ཇི་ཙམ་དུ་འཁོར
བར་སྣང་བ་དེ་ཙམ་དུ་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་བརྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ནི་རྟག་པ་དང། བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་མ་རིག་པ་དང། ལས་དང་ལེན་པ་ལས་སྲིད་པ་སྟེ། དེས་ན
ཕན་ཚུན་གྱི་འབྲེལ་བ་ནི་ནང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ནི་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང། འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་རྟེན་ལ་བལྟོས་ཏེ་འབྱུང་ངོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། མིག
ཡོར་དང། རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས། རྨི་ལམ་བཞིན་དང་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དེ་བཞིན་དྲི?་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཏེ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་འཇིག་པར་བརྗོད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ
སྟེ། ཇི་ལྟར་ལུང་སྟོན་པ་ལས་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དྲང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་པ་མ་གཏོགས་པར་མེད་དེ། དེས་ན་ཇི་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་དང། ཆོས་ཅན་ལྟ་བུར་མི་རྟག་པ་ནི་ཐ་དད
@་249བ
བ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཐ་དད་ན་ནི་མི་རྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་ན་ཚིག་གི་དོན་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །རྟག་པ་ཡང་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མི་རྟག་པ་ནི་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཞན་པ་?
ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔར་ཡོད་ལ། །རྒ་དང་འཆི་བ་ཕྱི་ནས་ནི། །སྐྱེ་བ་རྒ་བ་འཆི་བ་མེད། །སྐྱེས་པ་འཆི་བར་ཡང་མི་འགྱུར། །གང་ན་དེ་དག་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་ལྷན་ཅིག་དང་གོ་རིམ་དུ་མི་འཇུག་ན། སྐྱེ་བ་དང་ནི
རྒ་བ་ཡང། །ཆོས་ཀུན་ལ་ནི་འཆི་བ་ཅི། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་རྣམ་རྟོག་བྱེད། །སྐྱེ་དང་འཆི་བ་མ་གཏོགས་པ། །དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ལུང་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པས་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས
རྣམས་བརྟགས་པ་དང། ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། རྒ་བ་དང། མི་རྟག་པར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ནི་རིམ་དང། ཅིག་ཆར་དུ་མི་རུང་ངོ། །ནམ་རིམ་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ། སྐྱེ་བ་ནི་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་དང་བྲལ་བའོ། །གནས་པ་དང། རྒ་བ་དང། ?
བ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྔར་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་ནི་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་དང། གྲངས་ཅན་དང། སྤྱོད་པ་ཅན་དང། ཀྵ་པ་ན་ཀ་གང་དག་གིས་ཀུན་རྟོག་པ
གལ་ཏེ་དེ་དག་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་དེ་ལྟར་འབྲེལ་བར་མི་རུང་སྟེ། གཉིས་ཀ་ཡང་དངོས་པོ་ཕྱིར་སུ་གང་གི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུས་དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་སྟེ
གང་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་ཆ་དང་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་གཉིས་པ་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་ཏུ་གནས་པའི་རྟོག་པ་ལྟ་བུར་ཡང་མི་རུང་ངོ། །དྲུག་ནི་སྐྱེ་བ་དང། ཡོད་པ་དང། འགྱུར་བ་དང། རྣམ
པར་འཕེལ་བ་དང། ཟད་པ་དང། འཇིག་གོ་ཞེས་དངོས་པོའི་འགྱུར་བ་དྲུག་གོ་།སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ཡང་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་བས་ན་རིམ་དང་ཅིག་ཆར་མི་རུང་ངོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང་ཁྱད་པར་ཅན
ལ་སོགས་པས་བརྟགས་བའི་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་རྣམས་རེ་རེ་ཡང་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་དྲུག་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཡོད་པར་འབྲེལ་བའི་དུས་དང། གནས་པའི་དུས་དང། ཡོན་ཏན་གོང་མ་འབྱུང་བའི་དུས་དང། དམིགས་པའི་དུས་དང། རྣམ་པར
འཇིག་པའི་རྒྱུ་བསྙེན་པའི་དུས་དང། རྣམ་པར་འཇིག་པའི་དུས་ཏེ། ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་བ་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པའི་དུས་སྔ་མ་ལ་ཕྱི་མའི་ཁྱད་བར་མི་སྲིད་དོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱོན་མི་ལྡོག་པས་བློ་དང་སྒྲ་དང། གློག་ལ་སོགས་པ་ཤིན
ཏུ་མྱུར་བར་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སྐད་ཅིག་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལྷག་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ཀློག་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ། །མི
བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་། གང་བྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད་ཅེས་པར་བྱ་བ་དང། བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་ཏེ་སྐྱེ་བར་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་པ་དེའི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཉིས་པོ་མེད་དེ། སྔ་མའི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འཕལ་ཞིག་སྟེ
ཆོས་སུ་བརྟགས་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཀུན་རྟོག་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེར་ཡང
སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་ཀྱི་གནས་ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་བ་དང། སྐྲ་དང་རྩལ་སོགས་པ་བཅད་ནས་ཡང་སྐྱེས་བ་དང། ཀ་བ་དང་རྫམ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མཆོག་ཏུ་བསྙེངས
པ་ལ་སོགས་བས་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་ཐ་དད་པ་དང། མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འཇིག་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་དག་སྐད་ཅིག་ཨཽད་ཙམ་ཐང་ཅིག་གིས་འཇིག་པས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་བརྙིངས་པ་དང། ཆེར་བརྙིངས་པ་ལ་སོགས་པར
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་གདོན་མི་ཟའོ། །བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ
པར་ཡང་མངོན་སུམ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྟག་པར་བརྟགས་པ་རྣམས་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམས་ལ་མི་སྲིད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདིར་གསུངས་པ། བརྟགས་པ་ཡི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །
དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་ཏེ། །གཞན་དབང་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །མི་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ། །གང་ཚེ་གཞན་དབང་རྣམ་རྟོག་གིས། །རྣམ་བར་སྤངས་ཏེ་དག་བ་ན། །གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་བར་སྨྲས། །མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེར་ངས་བཤད་དོ། །རྟག་པ་དང
བདག་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ལ་སོགས་བརྟགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་དེས་སྐྱེས་བའི་རང་བཞིན་མེད་པས་གཅིག་བུ་ལ་དུ་མར་མི་རིགས་པ་དང། རྣམ་པ་དུ་མ་ལ་ཡང
གཅིག་པར་མི་རུང་ངོ། །ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་དྷརྨ་ཀཱིརྟིས་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པ། གང་གིས་དངོས་པོ་བརྟག་བྱ་བ། །ཡང་དག་པར་ནི་གཟུགས་དེ་མོད། །གང་ཕྱིར་གཅིག་དང་དུ་མར་ཡང། །དེ་དག་གཟུགས་ནི་མེད་པའོ། །གཞན་དུ་དངོས་པོ་གཅིག་པོ་ལ། །སྣ
ཚོགས་གཟུགས་ནི་སྣང་བའི་ཕྱིར། །རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་བདེན་པར་འགྱུར། །དེས་ན་གཅིག་ཀྱང་འགྲིབ་བའི་ཕྱིར། །གཞན་ལ་གཞན་དུ་འགྲིབ་པ་ཡང། །དབྱེར་མེད་མ་ཡིན་གཟུགས་མཐོང་ཕྱིར། །རང་བཞིན་ཐ་དད་མི་མཐོང་བས། །བློས་ནི་ཐ་དད་མི
རྟོགས་སོ། །འོན་བློ་ནི་དེ་གཅིག་ལ། །ཇི་ལྟར་སྣ་ཚོགས་སྣང་བར་བྱེད། །འདི་ནི་དངོས་པོ་མཐུ་ལས་བྱུང། །མཁས་པ་གང་དག་གསུངས་པ་སྟེ། །ཇི་ལྟར་ཇི་བཞིན་དོན་བསམས་པ། །དེ་བཞིན་དེ་བཞིན་བདེན་པར་འགྱུར།
གང་གི་དོན་རྣམས་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །མོས་ན་དེར་ནི་བདག་ཅི་རྟོགས་ཞེས་པ་སྟེ། །དེ་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གཅིག་པོ་ལ་དུ་མར་མི་རིགས་སོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ
གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པས་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ཉིད་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་བ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ
པ་དོན་དམ་པ་ལ་བཞུགས་པ་དང། དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་མེད་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཞུགས་ཏེ། མོས་པ་ཐ་དད་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་གཉིས་པ་དང་མི་གཉིས་ཆོས་གཟུང
བའི་ཚུལ་གྱི་སྟོན་ཏོ། །ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དང། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང། སྟོབས་བཅུ་དང། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་སེམས
དཀྲུགས་པའི་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པ་ལ་སྐྱེས་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཁོར་བའི་དུས་དང་ཐར་བའི་རིམ་བར་སྣང་བའི་ཚུལ་དང། ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐ་དད་བའི་བསོད་ནམས་དང། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས
ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་མཚན་མས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་ལ་སོགས་བར་སྣང་བས་སེམས་ཅན་མགུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང། ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་དང།།
བདག་ཏུ་ཆགས་པ་དང། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་དང། འཆི་བ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་ནི་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་བསྒོམ་པར་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་མོས་པ་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་སྦོམ
བོ་དང་ཕྲ་མོ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་རྣམ་པར་གཞིགས་པ་དང། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་པར་གང་གི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང
དག་པར་རིག་པར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་གནས་སོ། །དེས་ན་ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སང་ངོ། །ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གོང་ནས་གོང་མའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་གོམས་པས་གཉིས་པ་དང་མི
གཉིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཆོས་དང་གང་ཟག་དང་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲེང་བ་ལ་འགྱུར་གྱི་ཡི་གེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་མང་དུ་ཐོས་པ་རྣམས་ལས
དོན་རྙེད་དོ་ཞེས་གསུངས་བའོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོ་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དཔྱད་པའི་འོག་ཏུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་བའི་ཆོས་ཐོར་བུར་དཔྱད་པ་བཅོ
ལྔ་པའོ། ། །།ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་དགོངས་པའི་བསྡུ་བའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་འདུས་པ་ལས་ནང་དང་ཕྱིའི་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་ཚོགས་སྣང་ངོ། །དེ་ནི་མིག་དང་གཟུགས་དང། སྣང་བ་དང།
ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྒྱུ་འདུས་བའི་མཐུ་ལས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་འབྱེད་པས་འབྲས་བུ་ཡང་འབྱེད་པ་སྟེ། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཆུད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཡུལ་གྱིས་ནི་དེའི་འདྲ་བར་རོ། །དབང་པོ་ལས་ནི་ཡུལ
སོ་སོར་དེས་པ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུར་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ་།ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུར་ཡང་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང། ནགས་ཚལ་ལ
སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དུ་མའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་བའི་གཟུགས་ཡུལ་ཡང་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཁང་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་ཆ་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་ཐ་དད་བའི་དངོས་པོ
དངོས་པོར་མེད་དེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱང་རང་དབང་དུ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ནི་སྣང་བའི་ཚོགས་ཏེ་དོན་དམ་པར་ན་མེད་དོ། །རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ཡང་དེར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ
དང། དབང་པོ་དང། མིག་ལ་སོགས་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་སྟེ་བསླད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་རྣམ་བར་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པར་སྣང་གི་།དེར་བྱེད་པ
དང་བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འབྲེལ་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མེད་དོ། །དེས་ན་འབྱུང་བ་མེད་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཤེས་བར་བྱ་བ་སྒོམ་བོ་དང་ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་ཕྱེ
ས་ཏེ་མི་དམིགས་པ་དེ་ན་བསམ་བ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེར་དེ་མ་ཐག་པ་ཙམ་གྱིས་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་ཆོས་སུ་བཏགས་པ
བསྟན་མི་ནུས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱང་སྤྱིའི་རྣམ་པར་འཇུག་གོ་།འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལངས་བ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་དང་བཅས་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞུགས་པ་ན་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་ངོ། །
ཐུགས་རྗེའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སད་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཞེངས་པ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པའི་དགོས་པ་མ་ལུས་པར་འབྱུང་སྟེ་དེ་ལྟར་ན་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་བར
ཆད་མེད་དོ། །སྣང་བ་དད་བཅས་པ་དང་སྣང་བ་མེད་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐ་དད་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་བཞེངས་པ་ན་ཆོས་སྟོན་པ་སྣ་ཚོགས་དང། གསོལ་བའི་ལན་ཀྱང་དགོངས་པ། འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི
མདོ་སྡེར་སྦྱར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཡོ་བ་མེད་པའི་སར་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོར་སད་པར་བྱ་བ་དང། སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་པ་ན་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ།
འབྱུང་བ་མི་འབྱུང་བར་རྣམ་པར་ལྟ་ཞིང་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོར་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཐ་དད་པས་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དང། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང། སྟོབས་བཅུ
དང། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །བསོད་ནམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བ་གཟུགས་སུ་སྣང་ཞིང་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བ་དང། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་ཞིང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན
པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དག་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་འཁོར་བའི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྟོན་ཏོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་བའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དཔྱད་པ་བཅུ་དྲུག
པའོ། ། །།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ་ངས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །རྣམ་པ་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་ལ་ནི་ར་@253
ཏུ་རྩོམ་པ་ལས་རྣམ་པར་ལྡོག་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་རྩོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པ་རྣམས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་རྩོམ་པ་སྟེ། དེ་བཞིན
དུ་བྱེད་པ་ནི་མི་རྟག་གོ་ཞེས་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་དག་རིམ་གྱིས་དངོས་པོར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།ཁ་ཅིག་ནི་དབྱིབས་རྣམ་པར་ལྡོག་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་ཟེར་རོ་ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རྫས་སུ་རྩོམ་བར་ཡན་ལག་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལ་སྦྱོར
བ་དང་ལྡན་པ་གཞིགས་ནས་གློ་བུར་དུ་འོངས་ཏེ་གནོད་པ་འགལ་བ་ལས་བྱུང་ནས་གང་གི་ཚེ་ཡན་ལག་རྣམ་པའི་ཆར་ཕྱེ་བ་དེའི་ཚེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་དབྱིབས་ལ་སོགས་པས་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱི་དབྱིབS
ནི་འཇིག་པ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་མོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གཟུགས་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཞེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མ་ལྕེ་དང་གློག་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་མི་རྟོག་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གཟུགས་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་གཞན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན
ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བར་ཆད་མེད་པར་རྒྱུན་དུ་རང་གི་དང་གིས་འཇིག་པར་གྲོལ་བའོ་མ་ལས་ཞོར་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མི་མཐོང་བ་ཞིག་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་འཇུག་ཅེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔ་མ་ནི
ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་།འདི་ནི་གྲངས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བ་ཏན་ཛ་ལའི་འབྲེལ་བ་ལས་ཡོན་ཏན་འཇུག་པ་ནི་མི་བརྟན་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་འདི་དག་བདག་ལ
ཡུད་ཙམ་དུ་ཡང་མི་གནས་སོ་ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གཞིག་པ་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་གི་དང་གིས་འབྱུང་བ་ནི་འོ་མ་ལས་ཞོ་དང་དར་བ་ལ་སོགས་པ་འགྱུར
@་253བ
བའི་དངོས་པོ་འབྱུང་བ་ནི་སྔོན་གྱི་གཟུགས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་ཆོས་གཞན་སྐྱེའོ་ཞེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པར་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་སྔ་མ་མེད་ཅིང་གྱོ་མོ་དང་སོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ་།ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་པོའི་དངོས
པོ་མེད་པ་མི་རྟག་བར་རྟོག་གོ་ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང་སྤྱོད་པ་ཅན་ལྟ་བུ་སྟེ། རྟག་པར་འགྱུར་བ་དང་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་དང། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་དང། རྟག་པར་འགྱུར་བར་ཡང་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་དང། མི་རྟག་པར་འགྱུར
བར་ཡང་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་དང། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་བར་འགྱུར་བར་ཡང་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་དང། རིམ་པ་དང་རྣམ་པ་ལ་བལྟོས་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་དང་བདུན་དུ་བྱེད་བའོ། །སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད
པར་དུ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དངོས་པོ་གཟུགས་ནི་གཅིག་པ་ལ། །བརྟགས་ཏེ་གཟུགས་ནི་འདོད་པ་བཞིན། །རིམ་དང་ཅིག་ཅར་འཇུག་བ་ཡིས། །ཚིག་གིས་རྣམ་པ་གཞན་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཁ་དོག་འདྲེས་པ་ལ། །འདོད་པ་བཞིན་དུ
ཁ་དོག་འཛིན། །དེ་བཞིན་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་ཕྱིར། །ཐ་དང་ཐ་དང་མི་དམིགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སུ་ཞིག་གཅིག་ཤེས་ནས། །ཡང་དག་ཡང་བར་ཤེས་པ་ནི། །དུས་ཀྱིས་ཐ་དད་མི་འབྱེད་པ། །དེ་བཞིན་སྒྲ་ཡང་མི་འབྱེད་དོ། །གོམས་པས་ཇི་ལྟར
གཅིག་པོ་ནི། །ཐ་དད་ཡུལ་དུ་འགྲོར་ཟིན་ཀྱང། །ཐ་དང་ཡུལ་གྱིས་མི་འབྱེད་པ། །དེ་བཞིན་སྒྲ་ལ་འབྱེད་པ་མེད། །ཅེས་པ་ཆོས་ཅན་རྣམས་ནི་རྟག་པ་ལ་ཆོས་རྣམས་ནི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མེད་པར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ། ཉམ་ཆུང་བ་དང། ཉམ་ཆེ
བའི་ལྟས་སྦྱིན་ཡང་དེ་འདི་ཉིད་དོ། །ཡི་གེ་ཡང་རིང་པོ་དང་ཐུང་དུ་དེ་ཉིད་དེ། གཞན་གྱི་རག་གིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་གིས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་ཏེ། སྤྱོད་པ་ཅན་གྱི་ལོ་རྒྱུས?་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པའོ་གཟུགས?་འགྱུར་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་སྒྲ་བ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་ཏེ་བུམ་པ
མེ་དང་ཕྲེང་བ་ན་སྔོ་བ་ནི་ལྡོག་དམར་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །སྐྱེ་བ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པས་དེའི་ཚེ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་རྟག་པ་དེ་དག་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ?་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པའི་སྣ་མའི་རྣམ་པ་བཞིན
དུ་ཕྱི་མའི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་སྟེ། ཕྲད་པའི་དུས་དང་འབྲལ་བའི་དུས་སུ་ཡང་རང་བཞིན་གཞན་སྐྱེ་བ་ནི་དེ་དག་གི་དེ་ལྟ་བུར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ། ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བར་ཐ་དད་པར་འབྱེད་པ་ན་བྱེད་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་སྐྱེ་བ་ན་དེ་བཞིན་དུ་གཡོ་བ་མེད
པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཡུལ་གཞན་དུ་འཕོ་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཐོབ་བོ། །གཡོས་བ་དང་གཡོས་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་དུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་གཅིག་པར་མི་རིགས་ཏེ། ཤིང་དང་ཐལ་པར་ལ་སོགས་པ
དང་འོ་མ་དང་ཞོ་དང་མར་སར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པར་བྱེད་ན་རིམ་པ་དང། ཡུལ་དང་དུས་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྐྱེ་བ་དེ་དག་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྐད་ཅིག་པ་ཐོབ་པར་ཡིད་ཆེས
སོ། །རྡུལ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་རྣམས་སྔར་ཕྲད་པར་འབྱུང་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡང་རྡུལ་གསུམ་ལ་སོགས་རིམ་གྱིས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་བ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ལ་ནམ་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་མཐར་ཐུག་པར་ཡན་ལག
དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ས་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་ན་སུ་མི་རྟག་པར་འགྱུར། རྡུལ་ཕྲ་མོ་མ་གཏོགས་པར་སྦོམ་པོའི
རྫས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅས་པ་དང་མ་བཅོས་པ་དང། བསྒུལ་བ་དང། མ་བསྐུལ་བ་དང་བསྒྲིབས་པ་དང་མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་སོགས་པར་ཕྱེ་བ་དང། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་བྱེ་བ་ན་ཁང་པ་དང་སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ
མེད་དོ། །ནེ་ཡི་ཡ་ཡི་ཀ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་དུས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཀྱང་ཆ་ཐ་དང་པར་ཕྱེ་བ་ན་རྟག་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། །གྲངས་ཅན་དང་ཀྵ་པ་ན་ཀ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ནི
མེད་པ་མི་སྐྱེ་ལ་མེད་པ་མི་འགག་པ་སྟེ། ཡན་ལག་ཅན་དང། ཡོན་ཏན་དང་ལས་རྣམས་སྔར་མེད་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་དོ་ཞེས་ན་སུའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་ལྟར་ན་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་མ་གཏོག?
པས་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་དང་སྤྱི་དང་ཁྱད་བར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་རུང་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཐ་དད་པར་མི་རུང་སྟེ། དངོས་པོ་གཞན་སྐྱེ་བ་ན་སྔ་མའི་དངོས་པོ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་རྣམ་པར
འཇིག་པར་འགྱུར་འོན་ཏེ་རང་ཉིད་མི་ལྡོག་ན་གནས་པ་ཅན་གྱི་སུས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཤིག་པར་མི་བྱེད་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བྱ་མི་ནུས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་བྱེད་པས་ན་བྱེད་པ་ཉིད་དག་པར་བྱས་པར་གྱུར་བར་ཏོགས།
དེའི་ཕྱིར་རིམ་པ་དང་དབྱིབས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་དང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དང། ཆོས་གཞན་དུ་སྐྱེ་བའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་མ་གཏོགས་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའོ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ
པ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང། བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་མི་རུང་སྟེ་ཐོག་མ་མེད་པའི་སེམས་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་དང་རབ་རིབ་ཀྱི་རྣམ་པ
དང་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་འཁོར་བ་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཤེས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང་འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་རྟོགས་པ་དེ་དག་ནི་མི་རུང་སྟེ། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི
དུས་ཀྱི་གནས་ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་བ་སྐད་ཅིག་པ་སྣང་བ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེར་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་ཏུ་གནས་པ་འམ། སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིར་གནས་པ་ཡང་རུང་སྟེ་མི་རྟོགས་སོ་ཇི་ལྟར་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་ལ་དེར་མངོན་སུམ
ཉིད་ཚད་མའོ། །རིམ་དུ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པར་འགྲེལ་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་གཏོགས་པར་དངོས་པོ་གཞན་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་དགེ
འདུན་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀློག་པ་དང། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཞིག་།གང་འབྱུང་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། །བྱེད་པ་པོར་ཡང་དེ་ཉིད་བརྗོད་ཅེས་སོ། །རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན
མེད་པས་དེ་འཕོ་བའི་དུས་ལ་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་མི་རུང་ངོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆུད་པ་དེར་ཡང་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ཡང་དག་བར་རིག་པ་སྟེ། དེར་རྗོད་དུ་མེད་པ་སྐྱེ་བ་དང། གནས་དང།
འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེར་མི་འབྱུང་ངོ། །ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པས་ཕྱེ་སྟེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མི་དམིགས་པ་དེ་ན་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་གནས་སོ། །དེ་ཡང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང། སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་བ་དང། སྲིད་པ་དང་ཐར་པ་ཐ་དད་པས་འབྱེད་པ་ན་སྐད་ཅིག
མའི་རྒྱུན་འབྱུང་བ་བརྟན་ཏེ། གསེར་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དང་བྲལ་ཞིང། སྐོད་ཅིག་པ་གཞན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ
མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལག་མཐིལ་གྱི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟག་པ་དང་བདག་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་ཆངས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབང་བོ་དང་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ
བྱེད་པ་དང། ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་དང་དབང་པོ་ནི་སེམས་ཉིད་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བས་ན་ཆུད་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་དང། གཏོགས་འདོད་དང། ལྷ་ཆེན་པོ་དང་ཚངས་པ་དང། རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ལ
སོགས་བའི་རང་བཞིན་དག་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་བརྟག་ན་མེ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན། ཆུད་པ་བྱེད་པའི་སྦྱིན་པ་ཞི་སྲིད་པ། །ཡུལ་ཕྱང་སྦྱད་བོ་དེ་དབང་སྣ་ཚོགས་ཏེ། །བདེ་གཤེགས་འཕྲོག་འཕྲོག་ཅན་ཚངས་རྣལ་འབྱོར་དབང། །དེ་ལས་ཐ་དད་ས་ཆུ་མེ
རླུང་གིས། །བརྩམས་བའི་འཇིག་རྟེན་ལུས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །སྦོམ་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆས་ནི་སྟོང་པ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་ལས་ནི་སྐྱེས་བའི་མེ་ཏོག་བཞིན། །མ་སྐྱེས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་མིན། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་བའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང
པོས་སྦྱར་བའི་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དཔྱད་པ་བཅུ་བདུན་པའོ། ། །།ཤ་ཐང་སྟེ་མཐར་ཕྱིན་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུའི་ལེའུ་གསུམ་པ་རྫོགས་སོ།། །།རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་རྒྱལ་མཐར
ཕྱིན་མཐོང་ནས། །བརྒྱལ་དགའ་ཡུན་རིང་ནན་ཏན་དབུགས་ཕྱིན་ཐོབ། །དེད་དཔོན་བཞིན་དུ་བདག་གིས་དགའ་ས་རྙེད། །མདོ་སྡེ་དོན་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་བློ། །རྒྱས་ཤིང་སྨྲ་བ་དུ་མས་བརྗོད་པ་ལ། ཐུགས་རྗེ་ཡིས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་མཛད་པ། །རབ་འབྱམས་མཆོད་བྱེད་དཔལ་བཟང་དེ་ལྟར། །དེས་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཙམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །འགོག་བའི་གོ་རིམ་གྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལན་ནི་བློ་གྲོས
ཆེན་པོས་དྲུག་ནས་གཟུང་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཉན་ཐོས་དད་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ་ཞེས་བའོ། །ས་དྲུག་ཏུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་མ
རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འགོག་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ན་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོ་ནས་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་བདེ་བ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །བདུན་པ་ནི་སེམས་སྐད་ཅིག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད
ཀྱི་ཚད་མ་ཉིད་གསལ་བས་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མའི་གནས་དང་མཚན་མའི་དངོས་པོ་མི་རུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས། མཚོན་བྱ་མཚན་ཉིད་གལ་ཏེ་གཞན། །མཚན་ལ
མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །གཅིག་ན་དེ་གཉིས་མི་གྲུབ་སྟེ། །ཐ་དད་ན་ཡང་གཞན་དུ་མེད་ཅེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་བ། རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་ཏེ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས
མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་བར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི
སླད་དུ་ཞེས་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྒྱུ་གཞན་གསུངས་པ། དེ་དག་གིས་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཅན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་བའོ། །རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས
ཀྱི་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མངོན་བར་ཆགས་པ་དང། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལྡད་བའི་དུས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཚན་མ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཙུན
གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ཁྱད་པར་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པས་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་མཚན་?་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ལ་ཡང་ནན་ཏན་མེད་པར་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སེམས་སྐད་ཅིག་སེམས་སྐད་ཅིག་ལ་ཡོད
མོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་བར་འཇུག་གོ་། ཅིས་ན་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྙོམས་པར་མི་འཇུག་ཅེས་དེ་སྐད་དུ་ཐུགས་དོགས་ནས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད
བྱེ་བྲག་མེད་བའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་སྟེ། སྣང་བ་མེད་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་ན་ནི་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་བས་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་དང
བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་བར་རྣམས་མེད་པར་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་ནི་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་བོ་ཕྲ་མོ་མི་སེམས་ཤིང་མི་དམིགས
སོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཞེས་པ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་སྤངས་བར་བྱ་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་གོང་ནས་གོང་མའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ས་བཅུས་སྤང་བར
བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དང། ཤེས་རབ་ཀྱི་དཔྱད་དེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སྤོང་ངོ། །
བདག་ཏུ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇུངས་པ་རྣམ་པར་ལྡོག་གོ་། གཟུང་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྙིང་རྗེས་རྗེས་སུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་བཞི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་@257
པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་གཉིས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས་འཁྲུགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པའོ། །མི་གཉིས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས
སོ། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་བསམ་གཏན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དཔྱད་དེ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་མཚན་མ་ལ་མི་དམིགས་ཤིང་བསམ་པ་མེད་པ་དང། སྣང་བ་མེད་ཅིང་མི་གཉིས་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི
ཤེས་རབ་པོ། །བདུན་དུ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །བརྒྱད་དུ་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་མི
འབྱུང་བར་རྟོགས་ཤིང། བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང། འཛིན་པ་དང་གཟུང་བ་དང་བྲལ་བ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་རྟོག་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིར་སད་པར་མཛད་པ་སྣང་བ
དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ཏེ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དགུར་ནི་ཆོས་དང་དོན་དང་ངེས་ཚིག་དང་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང
དག་བར་རིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་བ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པ་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །བཅུར་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་རྙེད་ཅིང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
@་257བ
པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་དབང་བསྐུར་བར་དབང་བསྐུར་བ་དང། རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ས་དང་པོ་དང་ས་དྲུག་ལ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་སེམས་དང་ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་ཁམས
གསུམ་མཐོང་བ་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །ངར་སེམས་ཉིད་ནི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཡུལ་རྣམས་འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ་ཞེས་པས་ན་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཙམ་དུ་མཐོང་བ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་སེམས་ཉིད
བསླད་པའི་མཐུ་ལས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་ངོ། །ཁམས་གསུམ་པ་བདག་དང་བདག་གི་མེད་པ་ནི་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྟག་པའི་སྐྱེས་བུ་མང་ངོ། །མི་གཉིས་པར་སྨྲ་བ་ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ཏུ
རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཅན་མང་པོའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་མ་གཏོགས་པར་མི་རུང་ངོ། །རྟག་པ་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་དོ། །གཉིས་སུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ནི་གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང་ཕྱུག་བ་དང་དབུལ
བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལན་དུ་མར་བཤད་པའོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་ས་དང་པོ་དང་དྲུག་ཏུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་།ཇི་ལྟར་འདིར་གསུངས
བ། ས་བདུན་དག་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། །སྣང་བ་མེད་པ་བརྒྱད་པའོ། །ས་གཉིས་དག་ནི་གནས་ཡིན་ཏེ། །ས་གཞན་ང་ཡི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ནི་ས་བརྒྱད་དུ་སྙོམས
བར་འཇུག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདིར་གསུངས་པ། དངོས་མེད་དངོས་པོ་མེད་ཀྱང་མིན། །ཡོད་དང་མེད་པར་མི་དམིགས་པ། །འདི་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་དུ། །ང་དང་གཞན་གྱིས་བཤད་པའོ་ཞེས་པ་འདི་ནི་དབུ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཏིང་ངེ
འཛིན་ནི་ཇི་ལྟར་འདིར་གསུངས་པ། ཕྱིའི་དངོས་བོ?་བསལ་ནས་སུ། །ཤེས་པ་ཙམ་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། །འདི་ནི་དབུ་མའི་ནན་ཏན་དུ། །དེ་དང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དེ་ལྟར་སེམས་དང་ཡིད?་དང་ཡིད?་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ
ནར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ས་བརྒྱད་དུ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྣང་བ་མེད་པའི་དབུ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ལྡོག་གོ་། ཇི་ལྟར་ལེའུ་འདིར་གསུངས་པ། བཅུ་པོ་པ་ནི་དང་པོ་ཡིན། །དང་པོ་པ་ནི་བརྒྱད་པོ་ཡིན། །དགུ་པོ་ཡང་ནི་བདུན
པ་སྟེ། །བདུན་པོ་པ་ཡང་བརྒྱད་པོ་ཡིན། །གཉིས་པོ་པ་ནི་གསུམ་པོ་ཡིན། །བཞི་པོ་པ་ནི་ལྔ་པོ་ཡིན། །གསུམ་པོ་ཡང་ནི་དྲུག་ཡིན་ཏེ། །སྣང་བ་མེད་ལ་རིམ་ཅི་ཡོད་ཅེས་ཏེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པས་དང་པོར་ཡང་ཡོད་པས་ན
སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། འཛིན་པ་དང་གཟུང་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཙམ་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཆགས་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ན་ལྡོག་གོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་།གལ་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི
ཁྱད་པར་གཉིས་སུ་མེད་པ་རྟོགས་པ་མེད་ན་ནི་གཞན་དུ་ཇི་ལྟར་ན་ས་བརྒྱད་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འགྱུར། ས་བརྒྱད་དུ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཁོ་ནས་ཁྱད་པར་ཏེ། དེར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སེམས་ཁོང་དུ་ཆུད་ཀྱང་ས་བདུན་པོའི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཕྲའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་སུ་བ་སྒྲའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྗེས་སུ་དཔག
གོ་། སྣང་བ་མེད་ལ་རིམ་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་མེད་པ་སྟེ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོག་པས་ས་དང་པོའི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་དོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་སྣང་བ་མེད་པའི
ཏིང་ངེ་འཛིན་མཉམ་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ས་བདུན་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་གཉིས་མི་སྣང་བའི་སེམས་རྟོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །བརྒྱད་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །འོན
ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ནི་ཇི་བཞིན་དུ་ས་བཅུ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་པའི་རིས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལྟག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ཕྱེ་བ་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་རིམས་ཀྱང་ག་ལས་འགྱུར། དེ་ནི་དེར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བས་སྔ་མོ་ཉིད་དུ་སྤངས་པ་སྟེ། དབང་མཆོག་ཆེན་པོའི
གནས་ཀྱི་མཆོག། འོག་མིན་གནམ་དུ་རྣམ་པར་མཛེས། །དེར་ནི་ཐེག་པ་རྣམས་སྟོན་བ། །ས་གཞན་ང་ཡི་རང་བཞིན་ས་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་རོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཐ་དད་པས་ཕྱེ་བ་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལས་སའི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་ཏོ།།
དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་ནུས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ། །ས་བཅུའི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་ནི་དར་ལས་གཡོགས་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སངས་རྒྱས
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་གསལ་བའོ། །དེ་ཡི་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་པ། ཡིད་འོང་ཞི་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང། །དེ་དག་སྲིད་གསུམ་སྤྲུལ་བར་བྱེད། །སྲིད་པ་གསུམ་པོ་ཁ་ཅིག་སྦྲུལ། །ཁ་ཅིག་སྔ་ནས་སྤྲུལ་བ་སྟེ། དེར་ནི་ཐེག་པ་རྣམS
སྟོན་པ། །དེ་ནི་ང་ཡི་རང་བཞིན་ས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་སྡེ་འདིར་རྒྱ་ཆེར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་དེར་ཡང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་ཉེས་པ་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར། དེ་ལྟ་བུ་རྣམས་པ་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྔར་མེད་པའི་སྤྲུལ་པར
མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ་ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་ཡེ་ནས་གནས་བའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པའི་གློ་བུར་གྱིས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསླད་པ
སྤང་བར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་སྟེ། ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་གྱི་ཆ་ཐ་དད་པར་བྱ་སྟེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་དེ་ན་བསམ་པ་ཆེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མི་གཉིས་བར་ཡང་དག?
པར་རིག་པ་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་ཆུད་པ་མང་པོ་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསེར་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་རྣལ་འབྱོར་གོམས་པར་བྱེད་པ་ན་སོ་སོར་བདག་གིས་རིག་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར
ཏེ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། མེ་གཅིག་གིས་ཁེབས་པའི་ཤིང་གིས་མེ་ལྕེ་རྣམས་རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་བཞིན་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རྟག་པ་དང་བདག་དང། གཅིག་པོ་དང་བྱེད་པོ་པོར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལས
ཁྱད་པར་རོ། །རྟག་པ་དང་ཚངས་པ་དང། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོར་མི་རིགས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཅིག་པོར་ནི་གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང་ཕྱུག་པ་དང། དབུལ་བ
ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ནི་ཇི་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བྱེད། ཡང་ན་རྩེད་མོ་ལ་མོས་པར་འགྱུར་བ་འམ། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ཞིག་ན་ནི་དེའི་མི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུས་བྱས། དེས
ན་ཇི་ཙམ་དུ་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་དུ་མ་རིག་པའི་གདོན་གྱི་མཛའ་ལས་རྟག་པ་དང་བདག་གིར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྣང་ངོ། །གང
གི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་ཆོས་ཐོས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབྱད་དེ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་ན་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་གནས་སོ། །སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས
ཀྱིས་སད་ན་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་དང་བཅS་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་བར་འཇུག་གོ་། ཇི་ལྟར་ས་བརྒྱད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སད་པར་བྱ་བ་སྟེ། གང་དག་ལ་སྙིང་རྗེའི་ས་བོན་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་སྣང་བ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ།
ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་གསུངས་པ། དེ་དག་ཏིང་འཛིན་མྱོས་པས་མྱོས། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་འཁོད་ཅེས་པའོ། །སྐད་ཅིག་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་འབྲེལ་པ་ནི་བརྟན་ཞིང་ཟད་པ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི།
ཡང་ཇི་ལྟར་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང་གློག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་འདྲ་པའི་སྐད་ཅིག་བ་གཞན་ཕྱིར་མཚམ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ལྟར་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ནི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ལ་སེམས་རྟག་པའོ་ཞེས་དགོངས་ཀྱི། མུ་སྟེགས
ཕྱེད་ཀྱི་རྟག་པ་དང་གཅིག་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་དང་དྲལ་བ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་མཛའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤང་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སེམས་ལ
དགོངས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཤེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྟོན་པས་བཏགས་པའི་ཚིག་གོ་ཞེས་པ་སྟེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་པར་དཔྱད་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ནི
ཉན་ཐོས་དང། །རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གང་གིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་དེ་ལས
རྣམ་པར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང་སྙིང་རྗེའི་ས་བོན་ཡོད་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་སད་པར་མཛད་དོ། །གཞན་དུ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ཡང
རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཞིང་འཚང་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་ནན་ཏན་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཕྱིར་སད་པར་མི་མཛད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཀྱི་གདུང་ཡང་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་གང་?
ལ་སྙིང་རྗེའི་ས་བོན་ཡོད་པ་ཡང་རབ་ཏུ་སད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་བསྒྱུར་ནུས་ཀྱི་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་གི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས་བ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས། ཚིག་གི་དབང་པོས་ཡོངས་སུ་གསོལ་པ།
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་བརྒྱད་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡང་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་མི་འདའ་ཨོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས
རྒྱས་རྣམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བས་ཕྲོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བློར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་བདུན་བརྒྱ་པ་ལས་འདི་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། གང་འདི་བསམ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག
པ་ཟད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་བརྒྱད་དུ་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ལ་ནི་ཟད་པ་མེད་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་ནི་དེ་དག་གི་ཐར་པ་སྟེ་གསེར་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། །བློ
ག་རོས་ཆེན་པོས་ས་བདུན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་ཤིང་སའི་གོ་རིམ་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་མི་མཁས་པས་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མུ་སྟེཌ
ཅན་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་བཀག་སྟེ་འཁོད་ཀྱི། དེ་དག་ལ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ནི་མེད་དོ། །དར་ཁྱད་པར་ནི་ཆོས་དང་དོན་དང་ངེས་ཚིག་དང། སྤོབས་པ་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག
བ་རབ་ཏུ་ཐེབ་པས་ཆོས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ལུས་དང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་གནས
པ་དང། འདུ་འཛིས་གྱུར་པར་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཡང་སྦྱར་རོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྐད་ཅིག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ལུས་འདི་ལ་སྐྲ་དང་སོ་ལ་སོགས་པ་ཡར་དེ། དེ
ལ་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་ཚོགས་ལ་མི་མཛེས་པར་བསྒོམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་པར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་སྔར་བྱས་ཏེ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་འཇུག་གོ་།དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཡང་སྣང་བ་མེད་པ
སྟེས་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ན་གཞན་ལ་ཕན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ས་བཅུའི
དབང་པོ་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་བར་སྤངས་ཏེ། ཕན་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱང་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ས་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམ་བརྟན་པར་བྱའི། དོན་དམ་པ་ནི་འདི་ལ་གང་ཡང་འཇུག་པ་འམ་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །སྣང་བ་མེད་ལ་རིམ
ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཚོགས་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རིམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྣམས་དང་འཁོར་བ་མཛའ་དག་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ
ཡོངས་སུ་ཟད་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ན་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་ནུས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཁོ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས@261
ཀྱི་བྱ་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་དང། ཐབས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཇི་སྲིད་སྙེད?་དུ་ཟད་འགྱུར་པ། །དེ་སྲིད་ཡིད་ནི་དགག་པར་བྱ། །དེ་ནི་བསམ་གཏན་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ལྷག་མ་གཞན་ནི་གཞུང
རྒྱས་པའོ། །ཡིད་ནི་རྒོད་ཅིང་མི་བརྟན་བའོ། །གང་ཕྱིར་གང་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ནི། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཕྱིར་སྡོམ་པ་ན། །དེ་ཚེ་བདག་ཉིད་དབང་དུ་འགྱུར། །སྤྲོ་བ་བཟུང་བའི་བློ་ཡིས་ནི། །ཁང་ཀྱིས་ཁང་ཀྱིས་སྤངས་ནས་སུ། །ཡིད་ནི་བདག་ལས་གནས
བྱས་ཏེ། །ཅུང་ཟད་བསམ་པར་ཡང་མི་བྱ་ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་བ་བྱེ་བ་ན། །གང་གི་ཚེ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བསམ
པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་བརྗོད་དུ་མེད་པར་རང་གིས་རིག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ། །སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞུགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་ངོ།།
ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྔར་སྨྲས་པ། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་གནས་ཀྱི་མཆོག། འོག་མིན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་མཛེས། །དར་ནི་ཐེག་པ་རྣམས་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་རོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ
ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་སྦྱར་བའི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ལེའུ་བཞི་པ་སྟེ་རྫོགས་སོ། ། །།དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏེ
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཏག་གམ། དེ་སྟེ་མི་རྟག་གམ་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པ
@་261བ
ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་གཉིས་དང་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཉི་གར་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྟག་ཏུ་ཟིན་ན་རྒྱུར་འགྱུར་པོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམས
ནི་མ་བྱས་བ་རྟག་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་རྒྱུ་རྣམས་ནི་མ་བྱས་པར་སྨྲ་ལ། རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ཡང་ཀུན་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་གི་མ་བྱས་པའི་རྒྱུ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ
རྟག་པར་མི་རུང་ངོ། །མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་བྱས་པས་མི་རྟག་པ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་གསེར་ལྟ་བུར་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས
ཡོངས་སུ་མི་ཟད་དེ། དེ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡོད་དོ། །སེམས་ཀྱི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་དང་རབ་རིབ་དང་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བསླད་པའི་མཐུ་ལས་བྱུང་པའོ། །དེས་ན
མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པ་དང་ལས་ཀྱི་མཐུ་ལས་མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་འཁོར་བར་སྣང་ངོ། །ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཕ་རོལ་གྱི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་མི
དམིགས་པ་དེ་ན་རྟག་པ་དང། བདག་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་ཙམ་གཉིས་སུ་མེད་པ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྟག་པ་གནས་སོ། །སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་རྟག་པས་རྟག་གི་།ཡང་མུ
སྟེགས་བྱེད་པས་བདག་དང་ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་དང་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་རྫས་ལ་སོགས་པར?་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པར་མི་རུང་བ་ནི་མ་སྐྱེས་བའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ཀྱང་སྦོམ་པོ་དང
ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་པ་ན་ཁང་པ་དང། སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེས་ན་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་རྟག་པ་ནི་རང་བཞིན་གཅིག་པ་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེཌ་པ་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་བྱས་པ་ཐཾས་ཅད
མི་རྟག་པ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བུམ་པ་དང་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དང། མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྨི་ལམ་དང
མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བ་སྔ་མའི་སྐད་ཅིག་གི་འོག་ཏུ་འདི་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྟགས་པའི
ཆོས་ཡིན་གྱི། ལུང་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པས་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འབྲེལ་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཀུན་བརྟགས་པ་ལྟ་བུར་ནི་མི་རུང་ངོ། །གང་གི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་གཉིས་པོ་མེད་པས་སུས་ཀྱང་མི་བསྐྱེད་དོ། །སྐྱེ་བ་ན་ཡང
སྐྱེད་བ་གཞན་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་བྱེད་ཅིང་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོ་དང་བྲལ་བ་དང། དུས་ཆུད་པ་རྣམས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང་མི་གཉིས་པའི་རང་བཞིན་པ་རྣམས
ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སུས་ཀྱང་མི་བྱེད་དོ། །དེས་ན་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སུ་བརྟགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་ཡེ?་གནས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ན་རང
བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཚུད་པ་རྣམས་ནི་དག་པ་དང་མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་དག་བསླད་པས་ཉེ་བར་སྐྱེས་པའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་གློ་བུར་གྱི་ཉེས་པ་སྤངས་པས་དེ་དག་གསེར་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར
རྟག་པའི་རྣམ་གྲངས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམས་རིན་པོ་ཆེ་གསེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ས་དང་པོའི་དབང་པོ་སྣང་པ་དང་བཅས་པ་དང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ཤིང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་དག་པས
ལུས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །དེ་ལྟར་སྣང་བ་མེད་ཅིང་མི་གཉིས་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སོ་སོར་མི་སྣང
རོ། །འཛིན་པ་དང་གཟུང་བ་དང་བརྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཕན་ཚུན་དུ་བལྟོས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས
པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལས་ལྡོག་པ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཕན་ཚུན་དུ་བལྟོས་པའི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དང། གཉི་ག་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི
རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་གཉིས་ལ་བལྟོས་པའི་ཡོད་པ་དང། མེད་པ་དང་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང། བདག་དང་བདག་མེད་པར་གྱུར་པ་ནི་གཅིག་པ་དང། དུ་མ་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བས་བརྟགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཐམས
ཅད་ནི་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལས་ལྡོག་གོ་།སྐད་ཅིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ།
སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་རིམ་པ་ཐ་དད་པས་ཕྱེ་བ་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཐར?་པས་ཕྱེ་བ་ལ་གཅིག་པར་མི་རུང་ངོ། །སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་དེ། བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་མེད་པ་པའི་ཕྱིར་རོ།།
རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྔ་མ་འོག་ཏུ་སྐད་ཅིག་པ་སྐད་ཅིག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པའི་ཆོས་སུ་བཏགས་པ་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ལ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི
ཕྱིར་རོ་བོང་གི་རྦ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱིས་བཏགས་པའི་རྟག་པས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ལ་ལ་འཁྲུལ་ཏེ་ཞི་བ་དང། རིག་སྔགས་འཛིན་པའི་མཐར་སྨྲ་བ་པ་དང། གཏོགས
འདོད་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བར་ལྟུང་ནས་བདག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་རྟག་གོ་ཞེས་བཅབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོས་པ་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བ་རྣམས་རྟག་གོ་། ཅིག་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ལ་ཆད་པར་སྨྲ་བར་ལྷུང་བས་སེམས་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ
བུར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཅིང་རྨི་ལམ་དང། མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་དབང་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་རྟོག་གོ་།དེས་ན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རྟག་པ་ཉིད་དེ། གསེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ
རྣམས་ཟད་བ་མེད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་སྦྱར་བའི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་དཔྱད་པ་ལེའུ་ལྔ་བ་སྟེ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ནས
ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་འཇུག་པ་དང། ལྡོག་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བདག
ལ་བཤད་དུ་གསོལ། བདག་མ་མཆིས་ན་གང་ཞིག་འཇུག་པའམ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ན་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་འཇུག་པ་དང། ལྡོག་པ་ལ་གནས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ཁོང་དུ་མཆུད་པའི་ཕྱིར། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་སོ
ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བའི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཧ་ཅང་མགྱོགས་པའི་ལུས་ནི་འཁོར་བར་འཇུག་གོ?་། རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པས་ལྡོག་གོ་ཞེས་རྟོག་གོ་།ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད
པར་བདག་ཡོད་པས་ཇི་ལྟར་ན་འཇུག་པར་འགྱུར། རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུ་ཐ་དད་པར་ཤེས་པས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ལྡོག་བར་འགྱུར། རེ་ལྡེ་དང་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ཏེ། དེས་ན་མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཟད
བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཞེས་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ལ་བལྟོས་ཏེ། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་གསོལ་བར་བརྟག་གོ་།དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དེར་སྡུག་བསྔལ་ཇི་བཞིན་པ་དང
དེ་ཇི་ལྟར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུང་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དགེ་བ་དང་མི
དག་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་སྐྱེ་བ་དང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པར་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ཞིང་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུན་གྱི་དབང
དང་དམ་པ་དང། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་སྟན་པས་དགེ་བ་དང། མི་དགེ་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་བཏབ་པ་ཉམ་ང་བའི་འགྲོ་བར་འཇུག་གོ་།གར་མཁན་བཞིན་པ་ནི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་དང་རབ་རིབ
ཀྱི་རྣམ་པ་དང་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་དང་བདག་གི་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ
བཞིན་དུ་མེད་དོ། །རིམ་དང་ཅིག་ཅར་གྱིས་དོན་བྱེད་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དོ། །བལྟོས་པའི་མེ་རྒྱུ་མེད་པ་དང་གཞན་གྱིས་བསྟང་བའི་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར
ཅིས་ན་རིམ་གྱིས་བྱེད་པར་འགྱུར། གང་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་དེ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཅིས་ན་མ་བྱས། ཅིག་ཅར་ཡང་དེའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པར་མི་རིགས་ཏེ། དུས་གསུམ་གྱི་དངོས་པོ་ཐང་ཅིག་ཏུ་བྱས་པར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས
ནས་ཀྱང་ཡང་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་དང་བྱེད་པ་མེད་པ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པར་མི་རིགས་ཏེ། གང་དང་གང་དག་རིམ་པ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་དང་ཐལ་བ་ལ་སོགས
པའི་རིམ་པ་ཐ་དད་པ་དང། མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་བདག་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་བ་ནི་དེ་དག་གི་རྟག་པར་མི་རིགས་ཏེ་དེས་ན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང། ཤེས་པ་དང
འཆིང་བ་དང། ཐར་པ་དང། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པ་ལ་རུང་གི་རྟག་ཅིང་མི་འགྱུར་བ་ལ་མི་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་རྒྱུན་དུ་བདག་མེད་པར་རྩོད་པ་ཞི་བའོ། །གང་དག་ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཅིག་པར
ཡང་བདག་རྣམས་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཀུན་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ཚངས་པའོ་ཞེས་པ་དང་ཐམས་ཅད་འདི་ནི་ཞི་བདག་སྟེ། ཞི་བ་ལས་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང། །འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་ཞི་བ་ཡོད། །ཞི་བ་གང་ཡིན་དང་ཉིད
ཅེས་སོ། །གཏོགས་འདོད་ཀྱིས་ཀྱང་སྨྲས་པ། །བདག་ནི་འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་གནས། །འབྱུང་པོ་ཀུན་ཀྱང་བདག་ལ་སྟེ། །བདག་ལྡན་དེ་ལྟར་སུས་རིག་པ། །ཀུན་ཏུ་མཉམ་པར་མཐོང་བའོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཅེས་པ་དེ་དག་ལ་གྲོལ་བ་དང། མ
གྲོལ་བ་དང། ཕྱུག་པ་དང་དབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་གླགས་སོ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་བརྟགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་འཆར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བཤད་པ་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན
མང་པོའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་ཀྱང་མེ་བཞིན་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཚ་བ་དང་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་མཐུན་པས་གཅིག་པའོ། །གསལ་བ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ཐ་དད་པ་སྟེ་རྩཝ་དང་ལོ་མ་དང་སེང་ལྡེང་ལ་སོགས
པའི་མེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་གི་ནི་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་མེའི་མེ་སྟག་ཕྲ་མོ་ཡར་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་པ་དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟུག་པོ་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་འཇིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ལྷ
ཆེན་པོས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཤིང་ལ་མེ་གནས་དང། །ས་ཡི་ནང་དུ་ཆུ་ཡོད་པ། །དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ལུས་རྣམས་སུ། །ཞི་བ་དག་པ་རྣམ་པར་གནས་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཆུད་པའི་བདག་ཉིད་ལ་བརྟགས་པའོ། །སྔགས་ཀྱི་བདག་དང་སེམས
པ་ཅན། །སྐྱེས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ། །སྔགས་ལས་འདས་དང་སྔགས་ཉིད་དང། །དབང་ཕྱུག་ཚོགས་ལ་རྣམ་གཉིས་སོ། །གཏོགས་འདོད་ཀྱིས་ཀྱང་སྨྲས་པ། ཤེས་པ་འདི་ལ་ཉེ་བརྟན་ཏེ། །ང་ཡི་ཆོས་མཐུན་ཕྱིན་པ་རྣམས། །མཐོ
རིས་སུ་ཡང་མི་སྐྱེ་ཞིང། །རབ་ཏུ་འཇིག་ན་གོང་མ་འགྱུར། །བྷ་དྲ་ཧ་རིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་མཛའ་དང་མཐུན་པར་སྨྲས་པ། དེ་ཡི་ཚོར་བ་གཅིག་པོ་ཡང། །རྣམ་པ་མང་པོ་རབ་ཏུ་འབྱེད། །འཇིག་པ་འབྱུང་བའི་མེ་མདག་ནི། །ཆུ་ཡི་ཕུང་པོར
ཆུ་བཞིན་དུ། །དེ་ཕྱིར་ད་རོད་རིགས་གནས་པ། །གསལ་པའི་གྲོང་ནི་མི་འགྱུར་བས། །སྤྲིན་རྣམས་ཆར་དང་ལྡན་པ་ནི། །རླུང་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུའོ། །གསུམ་གྱི་གཟུགས་སུ་དེ་སྣང་པ། །མུར་སྨྲ་ཐ་དད་རྣམས་ལ་ནི། །མཆོག་ནི་ཡོངས་སུ@265
འགྱུར་བ་སྟེ། །ལྟ་བ་ཐ་དད་ཀྱིས་ནི་བཅིངས། །ཞི་ཞིང་རིགས་བདག་ཚངས་པ་སྟེ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་མ་རིག་པ། །དེས་ནི་སྲིད་པོ་བཞིན་དུ་མིང། །གང་སྨྲ་མི་ནུས་པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་།རབ་རིབ་འཕྲུལ
པའི་སྐྱེས་བུ་ཡིས། །རི་མོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །ཀུན་ཏུ་གང་བ་སེམས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཚངས་པ་བདུད་རྩི་འདི། །འགྱུར་བ་མེད་པ་མ་རིག་པས། །རྙོག་པ་ལྟ་བུར་བྱས་པས་ན། །ཐ་དད་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཚངས་པའི་རྒྱུད་དུ
ཞིབ་བོ། །དེ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རྟག་པའི་བདག་དང་བྲལ་བ། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དང་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པ་དང་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས་འཁོར་བ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པ་སྣང་ངོ། །བདག
གི་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གང་ཡང་མེད་དེ། ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པས་བརྟག་པ་སའི་རྫས་སྤོབ་པ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་པ་མཁང་བ་དང། སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང
བྲལ་ཞིང་སྐད་ཅིག་གི་རྒྱུན་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དེ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་གསུམ་འདུས་པའི་རྐྱེན་གྱི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་གསུམ་འདུས་པ་ནི་མ་རིག
པ་དང། སྲེད་པ་དང་ལས་གསུམ་འདུས་པ་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་བ་འཇུག་གོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པས་དོན་དུ་བརྟག་གོ་།རྒྱུ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་དོ་ཞེས་བྱ་བ
ནི་རྟགས་པ་དང། བདག་དང་ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྒྱུར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སྟེ། རྟག་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཅིག་པ་ཡང་གྲོལ་བ་དང། མ་གྲོལ་བ་དང་ཕྱུག་པ་དང། དབུལ?
@་265བ
བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་སྐྱེན་ཏེ་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ན་ནི་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཅིས་ན་བྱེད་པར་འགྱུར། རྩེད་མོ་ཡང་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ཡོད་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ཞིག་ན་ནི་མ་ཤེས་པ་སུས་བྱས། དེའི
ཕྱིར། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སྤྲོས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་རྣམ་པ་མང་པོས་བསྒོས་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བསྒྲགས་པ། མ་རིག་པའི་གནས་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས
པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་རླབས་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་ལུས་ཀྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་པ། མི་རྟག་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བ། བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལས་རྣམ་པར
ལོག་པ། ཤིན་ཏུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཏུ་ཉིད་འཇུག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་དེར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དང་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་མེད་པར་ཡང་ཡུལ་དག་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོཌ་ཀྱི་རྣཾ
པར་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་སྣང་བ་དེ་ལྟ་བུ་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་དུས་ན་ཡང་མ་རིག་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ
རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ་ཞེས་པར་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དམིགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞིགས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ནི་མེད་པ
སྟེ། །འོ་ན་དམིགས་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་ཅེས་པ་དང། ཕྱིའི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་ཞེས་པ་སྟེ། ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོའི་ཆ་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་བ་ན་ཁང་པ་དང་སྡེ་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས
པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པར་མཐོང་བ་དེ་ན་ཀུན་བཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལྡོག་པར་གྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཉིས་སུ་མེད་པ་གསེར་ལྟར་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་འབའ་ཞིག་གི་ལ་འཁོར་བ་གནས
པར་འགྱུར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇིག་པ་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་པ་དག་སྟེ། སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་པས་སེམས་ཉིད་ལ་སྲིད་པ་དང་ཐར་པའི་དུས་སུ་འཇུག་པ་ཡོད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན
ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང། ཉོན་མོངས་པའི་ཡིད་རྟག་ཏུ་དར་བྱེད་པར་འཇུག་པ་དང་བདུན་ནོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་ན་བདུན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་དོ། །དེ་དག་གི་ཡུལ་མེད་པས་མ་རིགས
ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་འབའ་ཞིག་ལས་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བར་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣང་ངོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུའི་རིམ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་རླབས་ཐ
དད་པ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགྱུར་བའི་རིམ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་དང་ཡུལ་རྣམས་འབྱུང་ངོ། །མི་རྟག་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་བརྟན་པའོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལས་རྣམ་པར་ལོག་པ་ནི་སྐད་ཅིག་རྒྱུན་དུ
འབྱུང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བསྒྲགས་པ་གློ་བུར་གྱི་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ་གསེར་ལྟ་བུར་དྲི་མ་མེད་པར་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ་ལན་དུ་མར་བཤད་པའོ། །བདུན་པོ་སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང
དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་དབྱིབས་ཀྱི་བྱད་དང་བྱེ་བྲག་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཙུན་གཙོ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་བཤད་པ་སྟེ། ཡང་དག་མ་ཡིན
ཀུན་རྟོག་ཅིང། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །དེ་ན་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་སེམས་ལས་འབྱུང་ཞེས་པའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་གིས་འཁྲུགས་ཏེ་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང
རྟག་པ་དང་བདག་དང་བདག་གིར་ཆགས་པ་དང། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམས་ལས་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་པར་སྣང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །རྨི་ལམ
དང་མགོ་འཁོར་བ་དང། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེར་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རང་གི་སྣང་བ་ཉིད་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འཇུག་གོ་།དེ་དག་གི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས
སུ་རྟོགས་པས་བསྐྱེད་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་རྣམས་སོ། །མིང་དང་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་སྒྲ་དང་དོན་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པའོ། །མིང་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བརྗོད
པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཚན་མ་ནི་མཛེས་པ་དང། མི་མཛེས་པ་དང་བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མངོན་པར་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ནི་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་གཟུགས་དང་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་གཟུགས་རབ
རིབ་ཅན་དང་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མི་མྱོང་བར་ཞེས་པ་ནི་འཁོར་བའི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མིག་ལ་སོཌ་བའི་ཤེས་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར
སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་དོ། །དེས་ན་ཐར་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་བཞིན་དུ་སེམས་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དུ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བས་འཁོར་བར་འཁོར་བ་ན་རང་གིས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱིས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དེས་མྱོང
ངོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་པས་ན་སྲིད་པ་གཞན་དུ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མི་མྱོང་ངོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ་།མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཚོར་བའི་ལས?་ཀྱིས་བདེ་བ་དང
སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་རྣམས་ཞེས་པ་ནི་ཞིང་དང་བསམ་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཚོར་བའི་ལས་ཀྱིས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གང་དག་འགོག་པ་མྱ་ངན་མེད། །བྱམས་པ
དགྲ་བཅོམ་འབྲས་བུ་ལངས། །ཕན་གནོད་དེ་དག་ལ་བྱས་པའི། །འབྲས་བུ་མོད་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་མོད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་ནི་ལུས་རྣམ་པར་ཞིག་པ་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་དེ་དག་ལ་སྐད་ཅིག་པ་གཞན
དུ་ཉིད་གི་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་དོ། །སྐྱེས་ནས་ཚོར་བའི་ལས་གང་གིས་རྒྱུད་ཚད་པ་ལས་ཡང་ལུས་དང་དབང་པོ་རྣམས་གཞན་ཉིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ནི་སྐད་ཅིག་གི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ཞིང་རྒྱུད་དང་འབྲས་བུའི་དུས་སུ་ཆད་པ
མེད་པས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་ངོ། །སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བས་ན་རྟག་པའི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་སོ། །ཇི་ལྟར་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང་ཀློག་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་པ་དང། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར
ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་དེ་ལྟར་དེའི་ཆད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་སྨྲ་བ་མུ་སྟེགས་བྱེད་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བསླད་པའི་སྐུར་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དག
པའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་ལ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་བརྟགས་པ་ན་གཅིག་དང་དུ་མའི་ཁྱད་པར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མི་མྱོང་བ་སྟེ། དེ་དག་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དུ་ཉིད་གི་མཚམས་མི་སྦྱོར
པའི་ཕྱིར་ཐར་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སེཾས་ཉིད་སྲིད་པ་དང་ཐར་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ངེས་བཏབ་པའི་ལས་རྣམ་པ་ལྔ་དངོས་དང་རྒྱུད་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་ཚོར་བ་ནི་མཚམས་མེད་པའོ། །བསམ་པ་དྲག
པོས་ཁྱད་པར་གྱི་ཞིང་དུ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བྱས་པའི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཚོར་བའོ། །ཚོར་བར་ངེས་པ་ངེས་པ་མེད་པ་དང། སྐྱེས་ནས་ཚོར་བ་དང་རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་ཚོར་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་སྡེ་དེ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་གནས
སོ། །ཐར་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅིང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་ཡང་སེམས་ཉིད་ལ་ཡོད་དོ། །མིང་དང་མཚན་མ་དང་ཀུན་ནས་ལྡང་བའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་ཅིང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེའི་རྒྱུ་ལ་དམིགས
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་མཛེས་པ་མཛེས་པ་དང་མི་མཛེས་པའི་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་ཀུན་ནས་ལྡང་བའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་གང་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་བསྐྱེད་པ་དེར་དམིགས་པ་རྣམས་ཏེ། སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན
པས་བཏབ་པ་རྣམས་ལ་དགོངས་པར་བརྟག་གོ་། ཟིན་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཟད་ཅིང་འགགས་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྐྱེ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་ཡུལ་རྣམ་པར
རྟོག་པར་སྣང་བ་བཀག་སྟེ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་རང་གི་བློའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མི་མྱོང་བ། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་བསམ
གཏན་བཞི་དང་བདེ་བ་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་མི་མཁས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་བློར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ཀྱང་ཐར་པའི་བློར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །རང་གི་བློས་རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ་བདེ་བ་དང།
སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་འདུ་ཤེས་འགོག་པ་ཉིད་ཐར་པའི་བློར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་བཞི་དང། བདེ་བ་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་མི་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱིར་བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཇི་ལྟར་རྣམ
པར་རྟོག་ཅེ་ན། །ཇི་སྲིད་སྙིང་དུ་ཟད་འགྱུར་བ། །དེ་སྲིད་ཡིད་ནི་དགག་པར་བྱ། །དེ་ནི་བསམ་གཏན་ཤེས་པ་སྟེ། །ལྷས་པ་གཞན་ནི་གཞུང་རྒྱས་པའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་དང། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ
སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨིན་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་བརྒྱད་ནི་ཇི་ལྟར་ཆོས་མངོན་པ་དང། ཇི་ལྟར་སྡོང་པོ་རྒྱན་ལ་སོགས་པར་རྒྱ་ཆེར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བསྒྲགས་པ། ཀུན་གཞི
རྣམ་པར་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་མ་གྱུར་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་རྣམས་འགག་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་རྒྱུ་དང་དེ་ལ་དམིགས་པས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ
ལས་བྱུང་ཞིང་དེ་ལ་དམིགས་པར་ཡང་འཇུག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། །ཀུན་གཞི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ་ཞེས་བྱ་བར་ལན་མང་པོར
བཤད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཆུད་པ་སྟེ། འཁོར་བའི་དུས་སུ་གློ་བུར་གྱི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སོ་སོར་སྣང་ངོ། །དེར་ཉན་ཐོས་དང་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་རྟག་པ་དང་བདག་དང
ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མ
ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་རྟག་པ་དང་གཅིག་པ་དང་དུ་མ་དང་བདག་ཏུ་སྨྲ་བའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་པར
རྟག་པ་ན་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་རྟག་པས་རྣམ་གྲངས་སུ་རྟག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྟོན་པས། བརྟགས་པའི་ཚིག་གོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ། །འདུས་བྱས་སུ་སྤྱོད
ཀྱང་རུང་འདུས་མ་བྱས་སུ་དཔྱད་ཀྱང་རུང་སྟེ་ནམ་འདུས་བྱས་པ་དེ་ན་ནི་སྐད་ཅིག་པའོ་ནམ་རྟག་པར་བསམ་སྟེ་འདུས་མ་བྱས་པ་དེ་ན་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ད་དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པ་ཡོད་ན་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དུས་ན
བསམས་པས་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་རྟོགས་པ་དང་མུ་སྟེགས་བྱེད་པར་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཇི་ལྟར་རྟག་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ
དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་གི་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དཀོན་མཆོག་ཕྲེང་བ་ལས། སྐད་ཅིག་གི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། རྒ་བ་དང་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་རིམ་གྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ན་དེ་ལྟར་བུར་ནི་སྐད་ཅིག་པ་འགྲིབ་པོ་ཞེས་འཕགས་པ་ཀླུ་བོས
ཀྱིས་གླེངས་པ་ནི། སྐད་ཅིག་ལ་ནི་མཛའ་ཡོད་པས། །ཐོག་མ་པར་ཡང་རྟོག་པར་གྱིས། །དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་གསུམ་བདག་ཕྱིར། །སྐད་ཅིག་མི་གནས་འཇིག་རྟེན་ལ། །ཐོག་མ་བར་དང་ཐ་མ་ཡི། །ཆ་རྣམས་ལ་ཡང་རྟོག་པར
གྱིས། །ཐོག་མ་པར་དང་མཛའ་ཡོད་ཀྱི། །འདུས་ལ་གཅིག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་གྲངས་ཅན་དང་ནི་ཡི་ཡི་ཡ་ཀ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་པ་དྲུག་ཏུ་ཡང་མི་རུང་བར་གླེང་ངོ། །གང་དག་ཡང་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་ཀྱི་@269
རིམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་གླེང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་མི་འཇུག་གོ་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་དུས་ཀྱི་རིམ་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་བྲལ
བའི་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་པར་བརྟགས་པའི་རྟག་པས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་ཡི་གནས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང
པོར་བརྟགས་པ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སུས་ཀྱང་མི་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཞིང་མི་གཉིས་པ་སྟེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ཏེ། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་རིམ་པ
ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་བ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་མྱོང་བ་ཐོག་མ་དང་བར་མ་དང་ཐ་མའི་སྐད་ཅིག་པའི་ཡན་ལག་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཇི་ལྟར་དབུ་མ་ལས་འབྱུང་བ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔར་ཡོད་ལ། །རྒ་བ་འཆི
བ་ཕྱི་ནས་ནི། །སྐྱེ་ལ་རྒ་དང་འཆི་མེད་དོ། །སྐྱེས་ཀྱང་འཆི་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་སྟེ། གང་ན་དེ་དག་ཐོག་དང་མཐར། །ལྷན་ཅིག་རིམ་དུ་མི་འཇུག་ན། །སྐྱེ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཐམས་ཅད་དུ། །སྐྱེ་བ
ཅི་ཞིག་སྤྲོ་བར་བྱེད། །རྒ་བ་འཆི་བ་དེ་ཅི་ཞིག་།རྒ་དང་འཆི་བ་མེད་པར་ནི། །དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་སོ། །གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ན་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར
བཞག་གོ་། འོན་ཏེ་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་ན་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད།།
@་269བ
དོན་དམ་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་མཆོག་ཏུ་དག་ཅིང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་མྱོང་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་གང་ཤེས་པར་བྱ
བ་དང་ཤེས་པ་དང། དངོས་པོའི་ཕྱིར་བརྟགས་པ་ལྟ་བུ་དང། གཞན་གྱི་དབང་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པ་མེད་ཅེས་པ་ནི་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཀྱིས་གནོད་པ་འབྱུང
པའི་ལས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྨི་ལམ་བཞིན
དུ་དེ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསླད་བསན་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི
ས་ཧེས་པ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་གནས་སུ་སྣང་བ་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཀུན་གཞི་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུར་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཤེས་པར་རྣམ་པར་དག་ཅིང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས
སྣང་པ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་ལག་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །
ཉོན་མོངས་པའི་ཡིད་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་ན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་ནང་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རབ
ཏུ་ལོག་པས་བདུན་རྣམས་ཀྱང་ལོག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་བདུན་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་རྒྱུ་དང་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ
བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་ཆོས་ལྔ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཏེ་ཆོས་ལྔ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལྔ་པོ་བཤད་ཟིན་མོད་ཀྱི། གཞུང་བཤད་པའི
ཆེད་དུ་བྱས་ཏེ། ཡང་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ལ་མིང་དང་མཚན་མ་དང། རྟོག་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་ནས་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ
ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ལྟ་བུར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ནི་ཤེས་བྱའི
སྒྲིབ་པ་ལྡོག་གོ་། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལྡོག་གོ་།དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བདག་དང་བདག་གིར་ཆགས་པ་ལོག་པ་ན་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལྡོག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་སྣང
བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང། ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསོད་རྣམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་ཕན་པས་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་དག་པའི
ས་ཨ་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཆགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་འཇུངས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པར་ནི་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་བྱེད་དུ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་འཁྲུགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །འོད
ཕྲོར་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱོད་པར་སྤྲོ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་དཀའ་རྒྱལ་དུ་ནི་རྒྱལ་བར་དཀའ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་དེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཁོང
དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་ནི་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཆོས་ལ་ཟབ་མོ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱོད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོག
ཏུ་འགྱུར་རོ། །རིང་དུ་སོང་བར་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་རྟོགས་ཤིང་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཐབས་ཀྱི
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྟག་པར་འགྱུར་རོ། །མི་གཡོ་བར་ནི་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་དང། བརྗོད་པ་དང། རྗོད་པ་དང་བྲལ་ཞིང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ
འབྱུང་བ་རྟོག་པར་བྱེད་ཅིང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྟོང་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལྟ་བུ་ལས་སངས་པར་མཛད་དེ། སྨོན་ལམ་གྱི
རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་དེའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་སུ་ནི་ཆོས་དང་དོན་དང། དེས་ཚིག་དང་སྤོབས་པ་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་མཛའ་དག
གི་བསམས་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་བ་ཤེས་ཤིང་ཆོས་སྨྲ་བ་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་དུ་ནི་ས་བཅུ་པོར་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས
པ་མེད་པའི་མི་ཤེས་པ་སྤངས་པས་དར་ལས་གཡོགས་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་སྣང་ངོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ནི་སྒྲིབ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཁྱད་པར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི
ཤེས་པའི་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་རྩ་བ་ནས་ཕྱུང་པ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས
མཛའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་རངས་པར་མཛད་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་གཞལ་དུ་མེད་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་སའོ། །དེར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ད་རྣམས
བཞུགས་ནས་ས་བཅུའི་རྒྱལ་ཚབ་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱིས་དབང་སྐུར་བར་མཛད་དེ། དེར་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལྔ་དང་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་དེ་ལྟར་སའི་གོ་རིམ་དུ
མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་འཕགས་པ་ས་བཅུ་པར་རྒྱས་བར་བཤད་པའོ། །ཆོས་ལྔ་པོ་ནི་ལན་མང་པོར་བཤད་པས་ན་ད་ནི་དེ་དག་ལ་བདག་མེད་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མིང་དང་མཚན་མ་དང་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དང
མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བརྟོགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བསྡུའོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གྲུབ་པར་བསྡུའོ། །མདོར་བསྡུས་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཡོངས་སུ
དག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ནང་དུ་གཏོགས་སོ། །དེ་དག་དབྱེ་ན་ནི་ཆོས་ལྔ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་སྟེ། མིང་དང་མཚན་མ་དང་རྟོག་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་ལ
ཡེ་ཤེས་འཇུག་ཅིང་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་མཚན་མའོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གཟུགས་ལ་མཛེས་པ་དང་མི་མཛེས་པར་རྟོག་པ་ནི་ཆོས་ལྔའི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །གསུམ་གྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་བརྟགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང
བདག་དང་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་མེད་དེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པ་ཙམ་གྱི་ཡུལ་གྱི་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཕྱེ་བའོ། །ཡང་དག་པའི
ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དཔྱད་དེ། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པར་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་བསླད་པ་འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི
རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པར་མཛད་བཙུན་གཙོ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་དབུས་མཛའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ནི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་བསྡུས་ཏེ་འཆད་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཞིབ་ཏུ་འཆད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་སྔ་མའི་ལེའུ་ལས་འབྱུང་བ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ
རྣམ་བཅུ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་།གྲུབ་པ་ལ་ནི་དབྱེ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུགས་ནི་དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་དོན་ཞེས་པར་རྣམ་པ་བཅུར་དགོངས་པའི་དོན་དུ་རྟག་གོ་།མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དྲུག་ནི་གཞན་གྱི
དབང་རྣམ་པ་དྲུག་གོ་། གྲུབ་པ་དབྱེར་མེད་པ་ནི་བསམ་པ་མེད་པ། སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མི་གཉིས་པར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བ་དང། བྱ་བ་དང། བྱེད་པ་དང། སྐྱེད་པ་དང། བསྐྱེད་པ་དང། རྗོད
པ་དང། བརྗོད་པ་དང། དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ལ་ནི་རིག་པར་བྱ་བ་དང། རིག་པའི་དངོས་པོར་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རྟོགས་ན། དབྱེ་བའི་རྣམ
པ་གང་ཞིག་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་འབྱེད་པ་འཇུག་པ་ལྟ་ཞིག་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་ཆོས་ལྔ་དང་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང། ས་བཅུ་རྟོག་པ་དང། སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ
མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འཁོར་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པ་དང། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལྡོག་པ་སྟེ། དབང
ཐོབ་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལྡོག་གོ་། འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་སྦྱར་བའི་ལེའུ་དྲུག་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དཔྱད་པའི་དང་པོའོ།། །།དེ་ནས་བཅོམ
ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ལ། བདག་མེད་པ་གཉིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་དང་མཚན་མ་དང
རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདག་གི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ལ་འཇུག་པ་དང། དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གང་དག་གིས་མིང་དུ་བརྗོད་ཅིང་འདི་ནི་གླང་བ་དང། ?
དང་ཤིང་རྟ་དང། རྐང་ཐང་དང། སྐྱེས་པ་དང། བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་གྱི་འདི་ནི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཚན་མ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོགས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་?
གི་མིང་དང། མཚན་མ་མི་དམིགས་ཤིང་ཕན་ཚུན་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འཇུག་པ་རྟག་པ་མེད་པ་དང་ཆད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་བྱེད་དང། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་?
ལྷུང་བར་མི་བྱེད་པས་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མིང་དངོས་པོར་མི་བྱེད་མཚན་མ་དངོས་བོར་མི་བྱེད
དོ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པའི་མཛའ་གཉིས་སུ་ངན་བར་ལྟ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་མིང་དང་མཚན་མའི་དོན་མི་འཇུག་པར་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྣང་བ་མེད་པའི་རྟོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་འཐོབ་སྟེ། དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་རབ་ཏུ་དག་པ་ཐོབ་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ
ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པས་གཡེངས་ཏེ། གང་གིས་མགོ་འཁོར་པ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མིང་དུ་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ནི་མིང་དུ་འཛིན
པའོ། །གཟུགས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པ་ནི་དེའི་འཁྲུལ་པའི་མཚན་མའོ། །གང་གིས་བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་མཛེས་པ་དང་མི་མཛེས་པའི་མཚན་མ་འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པའི་སེམས་རྣམ
པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་གཞན་དབང་ལ་ཡང་མིང་དང། མཚན་མ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཆོས་སུ་འབྱེད་པ་རྣམས་ནི་འཁོར་བ་ལ་ཡོད་དོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་གང་གི་ཚེ་ན་ཤེས་རབ་@273
ཀྱིས་དཔྱད་ད?་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ལ
བདག་མེད་པ་འདི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་བཤད་པའོ། །དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད
ལས་རྣམ་པར་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་རྟག་པ་དང། གཅིག་པ་དང་བདག་དང་བདག་གི་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པས་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཐར་པའི་རྒྱུ་མི་ཤེས་ཏེ
རྟག་བའི་བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་སྙེམས་པས་སྲེད་པའི་མེར་ཕྱེ་མ་ལེབ་བཞིན་དུ་ལྟུང་ངོ། །ཇི་ལྟར་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བ་ལས་གསུངས་པ་གྲང་བ་དང། ཚ་བ་དང། ཐལ་བ་དང། དྲི་མ་འཛིན་པ
ལ་སོགས་པར་ཐར་པ་ལ་ནོར་པས་ལྟ་བས་གཞན་དག་ཀྱང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་བཞིན་གསུམ་པོ་ཆོས་ལྔའི་ནང་དུ་འདུས་སམ། འོན
ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའམ་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་རང་བཞིན་གསུམ་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་དང་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱང་འདུས་སོ། །
དེ་ལ་མིང་དང་མཚན་མ་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་གནས་ཤིང་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བསྒྲགས་པ་ཉི་མ་དད་འོད་ཟེར?
@་273བ
ལྷན་ཅིག་བཞིན་དུ་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱུང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་འཇིག
པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཆན་ནི་དབྱིབས་ཏེ། བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སོ། །དེ་ལ་མིང་ནི་གདོས་པ་ཞེས་སམ་གོ་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་ལ་རྣམ
པར་རྟོག་པ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འདུས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བྱས་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཅིང། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ་ཞེས་པར་རོ། །གསུམ
གྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་བརྟགས་པ་ནི་ཡུལ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གསུངས་པ། བརྟགས་པ་ཡི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེ་སྟེ། །གཞན་དབང་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །མི་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ། །གང་ཚེ་གཞན
དབང་རྣམ་རྟོག་གི་། རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ་དག་པ་ནི། །གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ། །མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེར་ངས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་མི་འཇིག་པ་ཞེས་པ་ནི་ནམ་ཤེས་རབ
ཀྱིས་དཔྱད་དེ་སྤོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་པ་ན་མི་དམིགས་པ་དེ་ན་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མིང་དང་མཚན་མ་དང། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ
པའི་རང་བཞིན་བརྟན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གློ་བུར་གྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་མི་གཉིས་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་སོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་ནི་སྐད
ཅིག་པ་རྣམས་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་པ་འབྲེལ་པའི་རྟོག་པས་རྟགས་པ་སྟེ། གསེར་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་བར
དག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། འཁོར་བའི་དུས་སུ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་སྣང་བ། ཀུན་གཞི་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ། རྣམ་བརྒྱད་རྣམ་དགུ་དེ་བཞིན་དུ།
རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་བཞིན་དུའོ་ཞེས་བྱ་བར་ལན་དུ་མར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་མ་རིག་པས་བདག་དང་བདག་གིར་ཆགས་པས་འཁོར་བར་འཇུག་གོ་།བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་རྣམས་གཉིས་ཞི་བས
བདག་མེད་པ་གཉིས་སྐྱེའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང། ས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་མཚམས་སྦྱར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ
དང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འབྱེད་པས་སའི་མཚམས་སྦྱོར་བར་བཤད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོར་བསྡུས་པའི་ཚིགས་བཅད་ནི། །ཆོས་ལྔ་དག་དང་རང་བཞིན་དང། །རྣམ་ཤེས་བརྒྱད་པོ་ཉིད་དག་དང། བདག་མེད་རྣམ་པ
གཉིས་པོར་ནི། །ཐེག་ཆེན་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལས། ཆོས་ལྔ་ནི་མདོ་སྡེ་བརྩམས་ལས་ལན་དུ་མར་བཤད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་མཚན་མ་དང། གཟུགས་དང་དབྱིབས
སུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་བཤད་པར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། བསླང་པའི་མཐུས་མགོ་འཁོར་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་སྟེ། དེ་ལ་མིང་ནི་གོངས་པ་དང་གོ་ཆ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གིས་ཡི་གེ་དང། ཚིག་དང་བརྗོད་པའི
མཚན་ཉིད་རྗོད་ཅིང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟག་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱོད་པའི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གང་གི་ཚེ་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོའི་མཚན་མ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ། མིང་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་?་བྱིན་མ
པར་བསླབ་པ་དང་བྲལ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དེ་བཞིན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གསེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་རྟག་པར་གནས་སོ། །རང་བཞིན་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། སྲིད་པ་དང་ཐར་པའི་གནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི
སྙིང་པོའོ། །རྣམ་གྲངས་སུ་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་གཏོགས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་བདུན་ནོ། །བདག་མེད་པ་གཉིས་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དང།
གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་གང་སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་པ་དེ
ཐམས་ཅད་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་དང་འབབ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་བདག་དང་གང་ཟག་ལ་སོགས་པར་བརྟགས་པའི་རྟག་པ་མེད་དོ། །མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཏེ། རྟག་པ་ནི་རིམ་པ་དང། ཅིག་ཆར་གྱིས་དོན
བྱེད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དོ། །དེས་བསྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ལས་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པར་གསེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན
དུ་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བས་རྟག་པར་དགོངས་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་ཚུལ་དུ་གསུངས་པ་ནི། མིང་དང་མཚན་མ་ཀུན་རྟོག་པ། །རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱི་མཚན
ཉིད་དེ། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་པ་སྟེ། གསུམ་གྱི་ནང་དུ་ལྔ་བསྡུ་བ་ནི་མིང་དང། མཚན་མ་དང། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་རྣམས་བརྟགས་པ་དང། གཞན་གྱི་དབང་རང་བཞིན་?
གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དང་ལ
བཟང་པོས་སྦྱར་བའི་ལེའུ་དྲུག་པ་ལས་ཆོས་ལྔ་དཔྱད་པའི་གཉིས་པའོ། ། །།དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གང་འདི་སྐད་དུ་བཅོམ
ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་བརྗོད་པ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདས་པ་དང་མི་བྱོན་པ་དང། དེ་ལྟར་གྱི་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་རྙེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཅིར་དགོངས་ཞེ་ན། བྱེ་མའི་རྣམས་ལ་ནི
ཚད་ཡོད་ཀྱི། དུས་གསུམ་དུ་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཚད་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུར་གསོལ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་དོན་དུ་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ་ཞེས་སོ། །སྐྱི་བུང་བའི་སེམས་ཅན
རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཐོབ་པར་བྱ་བ་སླ་བའི་ཕྱིར་དཔེ་ཙམ་དུ་མང་པོ་བཞག་པར་གསུང་ངོ། །ཽ་དུ་མ་བ་རའི་མེ་ཏོག་གི་དཔེས་ནི་རབ་ཏུ་དང་བ་རྣམས་ལ་ཐོབ་དཀའ་བར་གསུང་ངོ། །དེས་ན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ།
དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱའི་ཡི་གེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་བྱ་ཞེས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱིས་བསམ་པ་དུ་མ་ལ་ཐབས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བཤད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དགོངས་པའི་དོན་ཐ་དད་པ་དུ་མར་འཇུག་གོ་།དེའི་ཕྱིར
མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟ་བུར་རིགས་པ་དེ་ལྟ་བུར་གཟུང་བར་བྱའོ། །གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མའི་ཆོས་དང་མཐུན་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྒྲའི་དོན་དུ་མ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་མང་བ་དང། དག་པ་དང་མི་ཟད་པ་དང། འཁྲུག་པ་མེད་པ
དང་གཙང་བ་ཁོ་ན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པའི་ཚིག་གི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་མའི་སྒྲ་རྣམས་འབྱུང་གི་།ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་བསམ་པ་མེད་ཅིང། སྣང་བ
མེད་ཅིང། ཡང་དག་པར་རིག་པ་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་མི་འཇུག་གོ་།སྣང་བ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས
གངྒཱའི་བྱེ་མའི་ཁྱད་པར་དུ་སྣང་བ་དཔེར་འཇོག་པར་མི་མཛད་དོ། །འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་བྱེ་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་རྣམས་གསུང་ངོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་དགོངས་པ་ན་མེ་ལྟ་བུར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན
གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཞེས་བཞག་གོ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་ནི་འབྱེད་པའི་ཐ་སྙད་ཡོད་ཀྱི་བརྗོད་དུ་མེད་པས་ན་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་རྣམས་ལ་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས་གངྒཱའི་བྱེ་མ་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པར
རྟོག་བ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ། མཉམ་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་པའོ། །དྲི་མ་དང་བྲལ་ཞེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང། གཏི་མུག་གི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་བཅུ་དང།
མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བཤད་པ་ནི་ཆོས་མངོན་པ་ལས་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པའི་སྟོབས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམS་ཀྱི་བླང་བ་དང་དོར་བའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་སྟོབས་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས
ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཛའ་བ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་དང། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དང། སྙིང་རྗེ་དང། དགའ་བ་དང། བཏང་སྙོམས་ཤིན་ཏུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཡེ
ཤེས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སའི་རྡུལ་རྣམས་དང་མེའི་ཁམས་དང་འབྲེལ་ཡང་མི་ཚིང་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མི་འཇིག་གོ་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་ཟེར་སྣང་བ་ཟད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛའ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན
གྱི་ཁམས་སུ་སྤྲུལ་པ་སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཆད་པ་ཡིན་པས་ན་འཁོར་བར་འཇུག་པ་ཡང་མེད་ལྡོག་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་དང། ལས་ཀྱི
མཐུ་ལས་སྲིད་པར་འཇུག་པར་འགྱུར། བདག་མེད་པར་འགྱུར་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྲིད་པར་འཇུག་པ་ནི་ཆད་དོ། །འོ་ན་ལྡོག་པར་ཅིས་ན་མི་འགྱུར། ཐུགས་རྗེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བཞུགས་པའི
ཕྱིར་རོ་། ཆོས་ནི་ལུས་མེད་དེ་ལུས་དང་ལྡན་པ་ལ་འཇིག་པ་ཡོད་ཀྱི་ལུས་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆུད་པ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱི་རོ།
ཅ་ཧོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་གི་དང་གི་སྨོན་ལམ་གྱི་བདེན་པ་མི་འདོར?་རོ་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་མཛའ་དག་ལ་ཕན་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་བདེ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཐོག་མར་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི
ཐུགས་རྗེ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། བདག་མེད་པ་དང། སྟོང་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་རྟག་པ་དང། བདག་དང་བདེ་བ་དང། གཙང་པའི་དངོས་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་པ་དེ་དག
ལ་བདག་ཅག་གིས་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་ཆུང་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱང་སེམས་སེམས་པའི་ཚེ་ན། གང་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྱུང་ངོ། །དག་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་ལ་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་དང། འཇུངS
པ་དང། གཞན་ལ་གནོད་པ་དང། འདོད་ཆེན་དང། ཁྲོ་བ་དང། གཏི་མུག་དང། གཡོ་དང། སྒྱུ་དང། ལེ་ལོའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའི་དམ་པ་རྣམས་ལ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པ་མ་གཏོགས་པ་བྱ་པ་གཞན་ཅི་ཡོད། བདག་ཏུ་ཆགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བདག་གི་དོན
དུ་ཡོད་གྱི། གང་ལ་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་མེད་པ་དེ་ལ་གཞན་གྱི་དོན་ལེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུས་ཀུན་ཏུ་རྣམ་པར་གནས་སོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལྡས་འདས་པ་སྟེ་།ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས
སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །གཞན་ལ་ཕན་བ་མཛད་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཇི་སྲིད་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་བཞུཌ
སོ། །ཆོས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འབབ་པའི་རྒྱུན་དུ་མཐུན་པར་འཇུག་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་ནོ། །ཆོས
ལ་བདག་མེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་ཏེ། ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གང་གི་སེམས་སྣང་བའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས
ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་གནས་ངན་ལེན་རྣམS་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམ་པར་ལོ་གཅིག་རང་གི་གནས་ཤིན་ཏུ་གྱུར་པའི་ཐར་པ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འཇིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་།བདག་དང་།གཙང་བ་@277
དང་བདེ་བའི་དངོས་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ན་ཐར་འགྱུར་ཏེ། ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་གི་གནས་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་ཐར་པ་ཡིན་གྱི། སེམས་འཇིག་པར་འགྱུར་པ་ནི་ཐར་པ་མ་ཡིན་ཏེ།
གསེར་གྱི་དྲི་མ་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་ན་ཐར་པའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ། འཁོར་བའི་ཐོག་མ་དང། ཐ་མའི་མཛའ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས
ནི་ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བའོ། །དེར་ནི་ཐོག་དང། ཐ་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་རྟག་པ་ཉིད་མྱོང་དུ་ཟིན་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་དང་བཅས
པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ལན་གྲངས་མང་པོར་བཤད་པའོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པས་སྦྱར་བའི་ལེའུ་དྲུག་པ་ལས་གངྒཱའི་བྱེ་མ
དང་འདྲ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔྱད་པའི་གསུམ་པའོ། ། །།འཕགས་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་བ་ལ་ཅི་དགོངས་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ནི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དུ་ཕྱིར་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་དེ། སེ་གོལ་གྱི་?
ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་དེ་དག་གསལ་བར་སྐད་ཅིག་པའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་པར་ཡང་ཡིད་ཆེས་ན་གང་དག་ཡང་རི་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་སྣང་བ་རྣམས་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་འདྲ་བའི་སེམས
སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐ་དད་མེད་ན་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་སྐད་ཅིག་པ་དང་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེས་དེ་སྐད་བསྟན་པ་ཀུན་གཞི་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དགོངས་ཏེ།
@་277བ
དེར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བ་དང། མི་དགེ་བ་དང། འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་དང། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན
ལས་འདས་པ་དང། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང། ཁ?་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་།ཟག་པ་མེད་པ་དང། ཟིན་པ་དང། མ་ཟིན་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མངོར་ན་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སེམས་དང། ཡིད་དང
ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སེམས་དང། ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་རྒྱས་པའི་སྐྱེ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བ་དང། མི་དགེ་བར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་དང། སྙོམས་པར
འཇུག་པ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་ཟག་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ན་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད
མཁྱེན་པས་གསལ་བར་བཤད་པའོ། །སེམས་དང་ཡིད་དང། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་རྟག་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོ་རིས་དང། ངན་སོང་གི་རྒྱུ་མ་དགེ་པ་དང་དགེ་བ་བཅུ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང། གནོད་པའི་མཚན
ཉིད་ཅན་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་སོ། །རྨི་ལམ་བཟང་པོ་དང་རྨི་ལམ་ངན་པ་མཐོང་བ་ལྟ་བུར་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་སྣང་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ཚོཌ
སོ་སོར་སྣང་ངོ། །དེ་ལ་སྐད་ཅིག་མའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་རྣམས་འབྱུང་ངོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒོམ་པས་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན
ཏེ། ?་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དུ་ཕྱིར་མཚམས་སྦྱོར་བས་རྟག་པ་དང། ཆད་པ་དང་བྲལ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྟག་ཏུ་འབྱུང་ངོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་དང། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པར་བརྟགས་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི
ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པར་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འབྲེལ་པ་ལ་།རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྟོན་པས་བརྟགས་པའི་ཆིག་གོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སུས་ཀྱང་མ
བྱས་པས་ན་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཏེ་ལན་དུ་མར་བཤད་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་ནི་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་སོ། །མིག་ལ་སོགས
པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་ཨ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འགག་པ་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁ་དོག་དང། ད་རོད་དང། དབྱིབས་སུ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ནི་དགེ་བ་དང།
མི་དགེ་བའི་བག་ཆགས་འགགས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུའོ། །ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་མི་དམིགས་པ་དེ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་གྱུར་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་གཟུཌ
མཛེས་པ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་ཏེ། །དེའི་ཚེ་ཟག་པ་མེད་ཅིང་རྟག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒོས་པ་མི་འགྱུར་པར་འགྲུབ་པས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་གོ། རྡོ་རྗེ་དང་གསེར་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་རྟག་པ་སྟེ།
ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས་བསྐལ་པར་བཞག་ཀྱང་ཟད་པ་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྟག་པ་དང་བདག་དང་གཅིང་བའི་དངོས་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་རྟག་པ་དང་བདག་མེད་པ་དང
སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་དང། སྟོང་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཆོས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་པའི་ཐུགས་རྗེ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་འབྱུང་ངོ། །དེས་ན་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྤང་གི་།དགེ་བ་ནི་མ
ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་མེད་དེ། སྒྲིབ་པ་ཟད་པས་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་དང། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དགེ་བ་སུས་དགག་།ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདིར་གསུངས་པ། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་བྱ་བ་དང། །དངོས་པོར་མྱ
ངན་ང་མི་འདའ་། །རྣམ་རྟོག་རྣམ་ཤེས་བཟློག་པ་ན། །ང་ནི་མྱ་ངན་འདས་པའོ་ཞེས་པ་སྟེ། དེར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་བར་དགོངས་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ནི་གསོལ་བའི་ལན་དུ་ཆོས་སྟོན་པའི་ལྟར་ན་འབྱུང།
འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་སྦྱར་བའི་ལེའུ་དྲུག་པ་ལས་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་དཔྱད་པ་བཞི་པའོ། ། །།ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན
འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ན་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་སྟེ། བདག་དང
བདག་གིར་མངོན་པར་ཆགས་ཏེ། འབྲས་བུ་རེ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་སྦྱིན་པ་དང། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་མངོན་པར་ཆགས་ཏེ་འབྲས་བུ་རེ་བར་ཞུགས་པ་ན། འཕགས
པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཆོག་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བག་ཆགས
ལས་སྐྱེས་པའི་རང་གི་སེམས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྟག་པ་དང། མི་རྟག་པ་དང། མཛེས་པ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཞིགས་པ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མི
མཐོང་ངོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རང་གི་སེམས་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ལ་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་སྲ་བ་དང་གཤེར་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ན་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཆགས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་བྱེད
དོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིའི་ངན་དུ་མངོན་བར་ཆགས་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་དག
ལས་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འབྱུང་ངོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ཆོས་དང། ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་
བར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་ཤིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །
ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྐད་ཅིག་འཇིག་ཅིང་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་མཛའ་སྟོང་པ་རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་སྟོང་ཞིང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ
ཏོ། །སྐྱེ་བ་དང། སྐྱེད་པ་དང། སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བ་མི་གཉིས་པ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་གསུངས་པའོ། །སྐད་ཅིག་པ་དང་སྐད་ཅིག་པ་མ
ཡིན་པར་རྟག་ན་དགོངས་པ་ངེས་པར་འབྲེལ་པ་ལས། ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་པར་འབྱུང་བ་དེ་ལས་འདིར་ཡང་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དགོངS?
པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྟོང་པ་མི་རྟག་སྐད་ཅིག་པར། །འདུས་བྱས་ལ་ནི་བྱིས་པ་རྟོག་།འབབ་ཆུ་མར་མེ་ས་བོན་དཔེས། །སྐད་ཅིག་པའི་དོན་དུ་རྟོག་ཅེས་པ་སྟེ། འབབ་ཆུ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་སྐྱེ་བ་ན་མིང་པ་སྟེ། རྨི
ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནོར་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ནི་མེད་པས་ན་དེར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པར་ཅི་ཞིག་རྣམ་པར་རྟོག་ཅེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པས་དགོངས་བའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཞན་ལ་སྐད་ཅིག་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ཐུགས
དོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱེད་པ་མེད་ཅིང་སྐད་ཅིག་པ། །དབེན་པ་མེད་པ་སྤངས་པ་དང། །ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི། །སྐད་ཅིག་དོན་དུ་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས
དོན་དམ་པར་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པར་འགྲུབ་བ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དེ་ལ་གནོད་པ་མེད་ཅིང་རང་བཞིན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ན་ཡོད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་བྱེད་པ་མེད་དེ། བྱེད་པ་གང་གིས་ཀྱང་སུ་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ནམ
སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་པ་གཉིས་པོ་མེད་ན་སུ་ཞིག་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། ཇི་ལྟར་ལུང་སྟོན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱེད་པ་པོ་ནི་རང་དབང་ཅན་དང། བྱ་བ་འདོད་པའི་གཙོ་བོ་ན་ལས་དང། སྒྲུབ་པའི་མཆོག?
ནི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་པ་ནི་རྒྱུན་རྟག་པར་བརྟགས་ཏེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་འདིས་བྱེད་དོ་ཞེས་ནི་རིགས་སོ། །གང་ཡང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་གཉིས་ལས་དབེན་ཞིང་མི་གཉིས་པ་དེ་ནི་བྱ་བ
དང་བྱེད་པ་པོར་འབྱེད་པའི་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བས་ན་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཆོས་རྣམས?་སྐད་ཅིག་པ་ལ་མེད་དོ། །བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡང་མེད་དེ། །ལན་དུ་མར་སྒྲུབ་པའོ། །དེས་ན་ཆོས་རྣམས
སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་པའི་དོན་ནོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དགོངས་པའི་དོན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་བྱུང་བ་ནི། །བྱུང་བ་མེད་ཅེས་སེང་གེའི་སྒྲ། །དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་མཛད་པS་ན། །སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པར་ནི། །བྱིས་པ་རྣམས
ལ་ང?་མི་འཆད། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རྣམ་རྟོག་པ། །བར་ཆད་མེད་པར་འགྲོ་བར་གཡོ་ཞེས་པ་སྟེ་།སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་གི?་རིམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་མི་འཆད་དོ། །ཇི
ལྟར་ཞེ་ན་?་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། རྒ་བ་དང་།མི་རྟག་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རྒྱུན་དུ་གནས་པ་ལ་འཆད་དོ་ཞེས་དགོངས་པའི་དོན་དུ་བརྟག་གོ་།སེམས་ནི་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ཡི། །རྒྱུ་ནི་མ་རིག་དེ་ཡིན་ཏེ། །ཇི་སྲིད
གཟུགས་དག་མི་ཤེས་པ། །དེ་སྲིད་བར་དུ་དེ་གནས་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་འདི་བྱེད་དོ་།ཞེས་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོར་འབྲེལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་འགྲོ་བ་ན་རྣམ་པར་རྟོགས་པས་གཡོ་བ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མ་རིག
པ་སྟེ། བྱེད་པ་པོ་རང་དབང་ཅན་གྱིས་གནས་པའི་ལས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱེད་པ་དང། བྱེད་པ་པོར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བུར་རྟག་པ་དང། བདག་དང། བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་གདགས་སོ།།
སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ནི་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་། བདག་ཏུ་ཆགས་པ་མེད་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དོན་དུ་ལས་མི་བྱེད་དོ། །སེམས་རྣམས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་བསླད་པས་བདེ་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་དུ་འབྱེད་པས་དབྱེ
བ་ན་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པོ། །དེར་གླེནས་པ། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་ན་དུས་གཞན་དུ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པར་ཇི་ལྟར་ན་འགྱུར། དེ་ནི་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཤེས
པ་འཇུག་སྟེ། སྐྲ་དང་རྩཝ་ལ་སོགས་པ་བཅད་ནས་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་པ་དང།
སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་དགོངས་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་མཚམས་སྦྱོར་གནས་སྟོན་པར་མཛད་པ། རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་དང། །གསེར་དང་རྒྱལ་བའི་རིང་བསྲེལ་དང། །འོད་སྣང་གནས་ཀྱི་གཞལ་མེད་ཁང།།
འཇིག་རྟེན་རྒྱུ་ཡིས་འཇིག་པ་མེད་ཅེས་པ་སྟེ། རྒྱུས་བཏབ་པ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དུ་བསྐལ་པར་འཁོར་བར་ཡང་གནས་ཏེ། །ཇི་ལྟར་གསེར་དང། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་དང། །རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་དང། འོད་སྣང་བའི
གཞལ་མེད་ཁང་དང། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་བསྐལ་པའི་གནས་བརྟན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དུ་སྡེད་པ་མེད་པར་སྐད་ཅིག་པ་དེ་ཉིད་ལ་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་རྣམ
པར་འཇིག་གོ། གནས་པ་རྣམས་དང་ཐབ་པའི་ཆོས། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དགེ་སློང་ཉིད་དང་ཤེས་ཐོབ་རྣམས། །སྐད་ཅིག་མར་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྒྱུན་རྟག་པས་རྟག་@281
པ་ཉིད་དུ་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་ཏུ་གནས་སུ་ཟིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ཁོ་ན་དང། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་དང་དགེ་སློང་ནི་དགེ་སློང་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའི་གླགས་སུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེས་ན་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་ཆད་པར
འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དགོངས་པས་སྐད་ཅིག་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ལ། མུ་སྟེགས་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལྟ་བུར་རྟགས་པའི་དངོས་པོར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མ་སྐྱེས་པས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་དྲི་ཟའི་གྲོང
ལ་སོགས། །གཟུགས་རྣམས་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་པ། །འབྱུང་བ་མ་ཡིན་གཟུགས་རྣམས་དང། །འབྱུང་བ་དེ་དག་གང་དུ་སོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པས་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་སུ
སྣང་བ་རྣམས་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། སྒྱུ་མ་དང། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་མ་སྐྱེས་པས་ན་དེར་སྐད་ཅིག་པ་དང། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་ཅི་ཡོད
སྔར་བཤད་པ་བཞིན་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་བ་རྟོགས་པS་རྟག་བ་དང། བདག་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་བྱེད་དང། ཉན་ཐོས་རྣམས་ལས
ལྷག་པར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་འཐོབ་པོ། །བཙུན་གཙོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣལ་འབྱོར་དམ་པ་ལ། རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད?་དང?
@་281བ
ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་མཆོག་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སའི་དབང་པོ་རྣམས་རྣལ་འབྱོར་དམ་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་པར་སྒོམ་པ་དེ་ནི
ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་མཛེས་པ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་པའི་ངང་ཚུལ་དུ་བྱེད་དེ། ན་མ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབྱད་ནས
སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་ཏེ་མི་དམིགས་ཕ་དེ་ན། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཏེ་།དེ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས
ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་མི་འཇུག་པར་བཟོད་པ་དེ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པ་དང། གཟུང་བའི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་པ
ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་གང་གིས་ནམ་གྱི་ཆ་སྟོང་དང། ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅིང་རྣལ་འབྱོར་དང་མཐུན་པར་མཐོང་བས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་པ་ནི་ནམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱོད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སྦོམ་པོ་དང། ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིགས་ཏེ། མི་དམིགས་པ་དེ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འཛིན་པར་མི་ལྟུང་བ་དེ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ
ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་རྟག་པ་དང། བདག་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་མངོན་པར་ཆགས་པར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བསམ་གཏན
ཏེ། བསམ་གཏན་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ནམ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དང། བླ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་བར་ཏུ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ན་མཛའ་གཉིས་སུ་མི་ལྟུང་ཞིང་གནས
ར་ཨབ་ཏུ་གྱུར་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་མི་འཇིགས་བས་བདག་གི་འཕགས་པ་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི
དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ནམ་བློ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་དེ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་སྦོམ་པོ་དང་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་གཞིག་ཅིང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་ལྟུང་ཞིང་མི་དམིགས་པ་དེ
ནི་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བའི་ཤེས་པའི་ཁོག་པར་གྱུར་ཏེ། བསམ་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ
ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་ཐབས་དང་སྨོན་ལམ་དང་སྟོབས་དང། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོག་མར་བྱས་པ་ལས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། ས་བཅུའི
དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ས་བཅུར་འབྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བ་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་འཇུག་གོ་།དེ་ལྟར་ན་དེས
ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དཔྱད་པའོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོ་སྦྱར་བའི་ལེའུ་དྲུག་པ་ལས་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དཔྱད་པ་ལྔ་པའོ།། །།
དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའ་ཨི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་པ་ལ། ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ
ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་བར་ལུང་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཅི་དགོངས་ཤེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང
པོ་བས་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་གདོན་མི་ཟ་ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་བསམ་པའི་དོན་ལ་གསུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་པ
བསལ་བའི་དོན་དུ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་བར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གི་ནུབ་མོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ
ན་ཨས་གང་གི་ནུབ་མོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེའི་བར་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མ་གསུངས་མ་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་དེར་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ་ནི་ཇི་བཞིན་དུ་སྔོན
གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ངས་ཀྱང་ཆོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཤད་ཀྱི། སྔར་མེད་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལགས
ཏེ། མི་རྟོག་མི་དཔྱོད་པར་འཕྲུལ་པ་དག་ཀྱང་སྤྲུལ་ནས་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱ་བ་མཛད་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཤད། ལག
ན་རྡོ་རྗེ་ཡང་ཁོར་མོར་རྟག་ཏུ་ཞམ་འབྲིང་དུ་འབྲང་། ཐེག་མའི་མཐར་མི་འདོགས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོགས་།བདུད་དང་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་དང། ལས་ཀྱི་རྒྱུན་རྣམས་དང། བྲམ་ཟེའི་བུ་མོ་ཙཉྩ་དང། མཛེས
མ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དང། ལྷུང་བཟེད་བཀྲུས་བཞིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཁས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དག་གདའ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནོངས་པ་དག་མ་སྤངས་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ཅེས་བྱ
བར་བསྟན་པ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་དུ་འགལ་བ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྤོང་བར་གསུངས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕུང་པོའི་ལྷག
མ་མ་ལུས་པའི་དབྱིངས་ལ་ཡང་དགོངས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་སྤྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་དང། གཞན་དག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི
སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་རྣམས་གང་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་འདོད་པ་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འདོད་པ་ལས་བཟློག་པར་བྱ་བ་དང། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་སྤྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར
སྤྲུལ་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དག་གིས་ལུང་བསྟན་གྱི། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་དགོངས་ནས་ཉན་ཐོས་ལུང་བསྟན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རོ་གཅིག
པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས་དང། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་བ་ནི་བྱེ་བྲག་མེད་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པར་བསྒོམ་པས་རྟག་པ་དང། བདག
དང། བདེ་བ་དང། གཙང་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་སྟ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་གསུམ་དུ་ཡང་བྱེ་བྲག་མེད་དོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ
ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ངོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དེ་ཡང་མཉམ་པར་མི་འཇོག་པའི་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་ནས་དེ་བཞིན
གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་མཛད་པ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ
མཐོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་ལ་སྒོམ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒྲིབ
པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ལུས་ལ་དགོངས་ཏེ་སྔོན་དང་ཕྱིས་མེད་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྔོན་བཤད་པའི་ཡི་གེ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་དེ
བཞིན་གཤེགས་པ་མི་རྟོག་མི་དཔྱོད་པར་ཆོས་འཆད་དེ?་མཁྱེན་བཞིན་དུ་མཛད་པ་དང། དྲན་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་དང། མི་རྟོག་མི་དཔྱོད་དོ་ཞེས་པ་སྟེ་།དྲན་པ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་རྫོགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུ་ལ་བཞུཌ?
ཏེ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་ཆོས་སྟོན་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད?་པ་ཐམས་ཅད་མཛད་དོ། །བསླད་པ་ལྟ་བུ་དུ་མར་ལྟུང་བ་དང། ཉོན་མོངS་པར་ཀྲུགས་པ་རྣམས་ལ་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྩོད་པ་དང། ལན
གླན་བ་དང། མུ་སྟེགས་ཅན་དང། བདུད་ཕམ་པར་བྱེད་ཅིང་ཐབས་དུ་མར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ངོ་བོ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །སྤྲུལ
པའི་སྦུ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་གཟུང་པའི་ཕྱིར་གོ་རིམ་གྱི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་ནས་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པས་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག
པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་ལ་གཟུང་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་སྟོན་ཅིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྣམ་པ་མང་པོ་མཛད་དོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་བདུད་ཀྱལ
ཀ་བྱེད་པའི་རིགས་ཅན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་བར་ཆད་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་བཙུན་གཙོ་འཕགས་པ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུད་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་གསུངས། ཀྱེ་མའོ་འདུ་བྱེད
རྣམས་ནི་མི་རྟག་གོ་ཞེས་རྟོག་པར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་མྱོས་པ་ཁ་ཅིག་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྟག་པའི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཆགས་པས་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པ་ཐོས་ཏེ། བདག་མེད་པར་སྐྲག་ཅིང་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ
བདག་མེད་པས་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་ལ་མི་འཇུག་པ་དེ་དག་ལ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཏུ་རྒྱུན་རྟག་བས་སྲིད་པ་དང། །ཐར་པའི་གནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་སྟོན
ཏོ། །སེམས་གཅིག་པོ་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱེད་པ་པོར་སྨྲ་བར་མངོན་པར་ཆགས་པ་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཆུང་པ་ཉིད་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་དགོངས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཁྱབ་པ་དང་རྟག་པ་སྟོན་ནོ། །དེ་དེ
བཞིན་དུ་ཐབས་དུ་མས་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་དང། སྡུལ?་པ་གཏོང་བར་གསུང་བས་ཀྱང་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོར་གྱུར་པ་སྟོན་ཏོ། །མོས་པ་ཐ་དད་པ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་གང་མཁན
གྱི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། བྲོ་བ་དང། སྨན་ར་ས་ཡ་ན་དང། མིག་རྩི་དང། གཏེར་མི་ཟང་པ་དང། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང། ཕུག་དང་གཞལ་མེད་ཁང་དང། ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པ་དུ་མ
སྦྱིན་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །ལྷུང་བཟེད་བཀྲུས་བཞིན་དུ་སླར་ཇི་ལྟར་གཤེགས་ཤེ་ན། དེ་ནི་ཆོས་བཅུ་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཆུང་ཞིང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཡ་ཆད་པ་བསལ
བའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའོ། །དེ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་དང། ཆོ་ཕྲུལ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མི་སྣང་བས་སྣང་བར་ནུས་ཀྱང་སྐུད་པ་ལ་བཏང
སྙམས་མཛད་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཆུང་ཞིང་སྐུར་པ་མང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་མི་བདེ་བ་བསལ་བའི་དོན་དུ་ཙཉཔཱ?་དང་། མཛེས་མ་མུ་སྟེགས་ཀྱིས་སྐུར་པ་ལ་བཏང་སྙོམས་མཛད་དོ། །ལྷས་སྦྱིན་གྱིས་ཕ་བོང?་ལེས་ཡར་ཏེ་ཕོག
བ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་མཛད་པ་ནི་སེམས་ཅན་མང་པོས་སྨན་བྱིན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་དོན་དང། དེ་དུས་གཞན་དུ་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་།ལྷས་སྦྱིན་གྱིས་ཕ་བོང་ལེས་ཡར་ཏེ་ཕོག་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེཌ་@285
བ་ཆེ་བ་ཁོ་ནར་མི་དང་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྒྲོགས་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཡང་སངས་རྒྱས་དང། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མི་དབེན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར
འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །དྲན་པ་མཉམ་པ་མེད་པ་དང། མི་རྟོག་མི་དཔྱོད་པ་དང་ཁག་ཆགས་ཀྱིས་གཞི་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི
ཡིད་དང། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བག་ཆགས་རྣམ་བཞི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་བསྟན་པ་དང། མི་བདེན་པའི་བག་ཆགས་ནི་དགེ་བ་དང། མི་དགེ་བ་དང་གཉིས
ཀ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པར་བརྩམས་སོ། །བྲག་པ་དང་བཅས་པའི་བག་ཆགས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཉིད་མེ་ལོང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །འཕོ་བ་གཉིས་དང
བྲལ་བ་ནི་འཁོར་བའི་འཕོ་བ་དང། ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པའི་འཕོ་བ་སྟེ། དེ་དག་བྲལ་བ་ནི་འཕོ་བ་གཉིས་དང་བྲལ་བར་བརྟག་གོ་།ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས
པའི་བདེན་པ་བཞི་སྒོམ་པས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་སྒོམ་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་ངོ། །ཆོས་ལ
བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་ངོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བདུན་རྣམས་ནི་དགེ་བ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ
@་285བ
ནི་འཁོར་བ་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་འཁོར་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ
པར་ཤེས་པ་བདུན་རྣམས་སྐད་ཅིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བས་ན་འཁོར་བར་མི་འཁོར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་གནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་དང་གསེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན
དུ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་རྟག་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་སྟེ། དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་ན་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པའོ། །འཁོར་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འཁོར་བར་འཁོར་བའི
ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་རྒྱུ་སྟེ། དབེན་པ་ཤེས་པ་ལ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་པ་ནི་ཁ
ཅིག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཡེངས་པའི་བློ་ཅན་ཐམས་ཅད་མེད་ཅེས་པ་དང། ཐམས་ཅད་རྟག་པར་ཡོད་ཅེས་པ་རྟག་པ་འམ་ཆད་པར་སྨྲ་བར་ལྟུང་ཞིང་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དུ་རྟག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི
བྱེད་དོ། །སྐད་ཅིག་མའི་ཕྱོགས་ལ་གཡེངས་པས་རྟག་ཏུ་ཆད་པའམ་རྟག་ཏུ་ཆད་པ་མེད་པར་རྟག་གོ་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་ཏེ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བའི་དོན་དུ་བཤད་ནས། ཡན་ལག
གི་དོན་དུ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་བ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐ་དད་པས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་རྣམས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། དེ
བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པའོ། །བདུད་ཀྱལ་ཀ་ཅན་གྱི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར
འཕགས་པ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་དེ་ཞམ་འབྲིང་དུ་མི་འབྲང་ངོ། །སྤྲུལ་པ་རྣམས་ནི་ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་མ་ཡིན་ཏེ་།དེ་དག་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་གཞན་པ
ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞུགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་གཅིག་པོར་གྱུར་ཏེ་རྣམ་པ་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གཞན་པ་དང་གཞན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཐ
སྣད་མི་རུང་ངོ། །སྔོན་མེད་པ་དང་ཕྱིས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཡི་གེ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་སྔ་མས་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་དགེ་བ་འཆང་ཀྱི་ལྷག་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས
ལས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམས་འབྱུང་བ་སྟེ་སྤྲུལ་པའི་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པའི་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་གྱི་ངོ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་ནི
གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་གཉིས་ཀ་ཡང་ངོ། །སྤྲུལ་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ལས་ཀྱི་རྒྱུད་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ལྷུང་བཟེད་བཀྲུས་བཞིན་ལ་སོགས
པའི་ལན་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པས་སྤངས་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ལས་ཀྱི་རྒྱུད་བསྟན་པས་ན
སངས་རྒྱས་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །འཕགས་པ་ལངཀར་གཤེགས་པའི་བཤད་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་སྦྱར་བའི་ལེའུ་དྲུག་པ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་འགལ་བ་མེད་པར་དཔྱད་པའི་དྲུག་པ་སྟེ་ལེའུ་དྲུག
པ་རྫོགས་སོ། ། །།དེའི་འོག་ཏུ་བསྡུ་བའི་ཚིགས་བཅད་འབྱུང་སྟེ་།དེ་ནི་བདག་གིས་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གསོལ་བའི་འོག་ཏུ་བཤད་པ་སྟེ། སྐབས་འདིར
བྲི་བར་བྱའོ། །བསྟན་པའི་ངག་དང། སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་བསྲུང་བ་དང། སྙིང་རྗེ་བས་སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །མི་གཙང་བ་བསྒོས་པས་སྐྱུག་བྲོ་བའི་གནས་དང། ཕ་མའི་མི་གཙང་བ
ནུར་ནུར་པོ་ལས་བྱུང་བ་དང། དྲི་མི་ཞིམ་ཞིང་རྨ་ཡོད་པའི་ལུས་ཀྱི་ཤ་སྟེ། ངེས་ན་ཐམས་ཅད་མི་གཙང་བས་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་གཙང་བ་དང་མི་གཙང་བར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། སྡེར་མོ་ལྔ་པ་ལྔ་བཟའ་བ།།
རི་བོན་བྱི་ཏུར་སྦལ་དཀར་དང། །བསེ་དང་རུལ་སྦལ་ལྔ་པ་སྟེ། །ཕ་ཡི་སྦྱིན་བསྲེག་བསྔོ་བ་ཞིག་ཅེས་དེ་བཟའ་ཨོ། །གལ་ཏེ་སྲོག་ཆགས་བསད་དོ་ཅོག་སྡིག་པར་གྱུར་ན་ནི་ཤ་བཟའ་ཅི་དགོས། དེ་ལ་མཆོག་སྦྱིན་པ་རྣམས་རྟོག་པ་ནི་ཡ་ཆོད
སྦྱིན་དུ་བསང་པའི་རྣམས་ནི་བུ་དང་བཅས་པ་དང། ཁྱུ་དང་བཅས་པར་ཡང་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེའོ། །ཡང་སྨྲས་པ། ལུག་དང་རི་དགས་བྱ་རྣམས་དང། །བསྟན་པ་བྱིན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ནི། །མཆོད་སྦྱིན་དོན་དུ་བསང་གྱུར་པ། །འགྲོ་བ་གཙོ
ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་ནི་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པ་ཉིད་རྩོན་ནི་དེ་དག་ལ་སྲོག་སྡུག་པ་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་དྲང་སྲོང་བྱ་སས་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་མི་འཇིགས་ཡོད། །བྱིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་ཡིན་གྱི། །བྲམ་ཟེ
སྟོང་གི་གྲངས་རྣམས་ལ། །བ་སྟོང་གསེར་དང་བཅས་པ་ཡི། །གང་གིས་གསེར་གྱི་རི་བོ་དང། །རིན་ཆེན་བཀང་སྟེ་ས་སྦྱིན་དང། །དེ་དང་མཉམ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །ནེ་ཙོས་ཀྱང་སྨྲས་པ། གཟུགས
ཤིང་བཅད་དེ་ལུག་བསད་ནས། །ཁྲག་གི་རྫབ་ཏུ་བྱས་ན་ནི། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མཐོ་རིས་འགྲོ་།དམྱལ་བར་ཅིས་ན་འགོ་བར་འགྱུར་ཞེས་པའོ། །མཆོད་སྦྱིན་པ་རྣམས་རྟོག་པ་ནི་སྔགས་ཀྱིས་བསད་པ་ལ་སྡིག་པར་མི་འགྱུར
ཞེས་ཏེ། འོ་ན་མཚོན་གྱིས་བསད་པ་ལ་ཅིས་ན་སྡིག་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ནི་སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱི་སྲོག་གཅོད་པ་སྤང་བར་བྱའོ། །ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པས་ཇི་ལྟར་ན་བདག་གི་དོན་དུ་རུང། ཇི་ལྟར
དྲང་སྲོང་བྱ་སས་སྨྲས་པ། གང་གིས་གང་གི་ཤ་ཟ་བ། །དེ་དག་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལྟོས། །གཅིག་ན་སྐད་ཅིག་འདྲངས་པར་འགྱུར། །གཅིག་ནི་གཏན་དུ་སྲོག་དང་བྲལ། །འཆིའོ་སྙམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང། །སྐྱེས་བུ་ལ་ནི
སྐྱེ་འགྱུར་བ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཡིས་ནི། །གཞན་ཡང་བསྲུང་བར་རིགས་པའོ། །ཀྵ་པ་ན་ཀ་རྣམས་ཀྱིས་གསོད་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཅེས་པ་ནི་རུང་ངོ། །ཆོས་སེམས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དབང་པོ
རྣམས་ལས་བྱུང་བའི་འོ་མ་དང་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །དབང་པོ་ལས་མ་བྱུང་བའི་ཟན་དང། །སྐོམ་ནི་བཟའ་བར་བྱའོ་ཞེས་རྩོག་པ་དང་གཙང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་རྩོག་པ་དང་གཙང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཆུ
ཡང་བཏུང་བའི་མི་རིགས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉ་དང་རུ་སྤལ་སེམས་ཅན་མང་པོ་དང། མི་རྨ་བཀྲུ་བ་དང། རྣག་དང་ཁྲག་ལ་སོགས་པ་རུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྙོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁར་སོན་པའི་ཟས་ཀྱང་ལྡད་པ་ན་མཆུ་སྒོའི
མཚམས་སུ་ཆུང་ཅིང་སོའི་དྲི་མས་སྦགས་པ་དང་མཆིལ་མས་དཀྲེས་པས་ན་ཁ་ཟས་ཀྱང་མི་བཟའ་ཨོ། །ལུས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྩོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། །ཟས་དང་དེ་བཞིན་བཤད་བ་དང། །འཚོ་བ་དང་ནི་མཆི
ལས་ཀྱང། །བཀྲུ་བ་ལུས་ལ་གནས་པས་ན། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་གཙང་རིགས་ཞེས་སོ། །དགེ་སློང་སྐྱེ་བོ་གཞན་དག་འོ་མ་དང་ཤ་ཕོ་མཚན་རྒྱགས་པར་བྱེད་ཅིང། སྦྱར་བར་བྱེད་པའི་ཁ་ཟས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤང་ངོ་ཞེས
རྣམ་བར་རྟོག་ན་ལུས་མ་བསྒོམས་པ་རྣམས་ལ་སྲན་མ་མ་ཤ་དང། ཏིལ་དང། འབྲུ་མར་དང། ནས་རྗེན་གྱི་ཕྱེ་ལ་སོགས་པ་ཕོ་མཚན་ཆེར་རྒྱགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་ན་རྩོག་པ་དང། གཙང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཚུལ
ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་བསྙེམས་པ་ཡིན་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཏིལ་དང། ལ་ཏུ་དང། ཚོད་མ་དང། འབྲུ་དང། འབྲུ་རྒོད་ཟས་ནི་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་བཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན
བཞི་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་ཆོས་བསམ་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྩོག་པ་དང། གཙང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་བསྙེམས་པའོ། །དེ་དག་གིས་སོ་སོའི་གཙོ་བོ་ནི་འབྱུང་བའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པར་ཀློག་གོ།
བསྐྱེད་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་ནི་རྣམ་པར་གཟིགས། གཙུག་ཏོར་ཅན། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་།ལོག་པ་དང་སེལ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་བསྐྱེད་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དང། རྟེན་ཅིང
འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དང། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང། སྟོབས་བཅུ་དང། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ལ་དྲང་སྲོང་ཁ་ཅིག་ཞུགས་ནས་དེ་དག་ལ་བྱེད་པ
དང། འཕྲོག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་བརྟགས་སོ། །ཀྵ་པ་ན་ཀ་དང་རྒྱུ་གུ་ཅན་ལ་སོགས་པས་སྦྲང་རྩི་དང་ཤ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྡིག་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེ་དག་གི་ཁ་ཟས
གཞན་འབྲས་ཅན་དང། སྲན་མ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ནི་སྡིག་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར། དེ་བས་ན་སྲོག་བཅད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཤིང་ཁ་ཟས་ཐམས་ཅད་ལ་རོའི་སྲེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་ངོ། །ཇི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ
ལས། མཁས་པ་བློ་ཅན་འཛངས་རྣམས་ཀྱིས། །ཟས་གཙང་བཟང་པོ་ཅུང་ཟད་བཟའ་། །རྣལ་འབྱོར་འགྲུབ་པ་བརྐམ་མེད་ཟ། །སྤངས་པའི་ཟས་སུ་དེར་མི་འགྱུར་ཞེས་པ་སྟེ། དེས་ན་འོ་མ་དང་ཤ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་འབའ་
ཞིག་ལས་ཐར་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་ན་ཐར་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་ནི་ཤ་ཟ་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཆང་ལ་མེད་ཅིང་འཁྲིག་ལ་འང་མེད། །དེ་ནི་འབྱུང་པོའི་འཇུག་པ་སྟེ།།
བཟློག་པ་འབྲས་བུ་ཆེ་བའོ་ཞེས་པ་ནི་བཟློག་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ་བར་ཡང་རུང་ངོ། །འཇུག་པ་ནི་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ལས་ཏེ། ཤ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དུ་སྲེད་པས་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་འཁོར་བར
སྡུག་བསྔལ་འབྲེལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཕྱེ་མ་ལེབ་མར་མེ་ལ་སོགས་པར་ལྷུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེར་ཚད་མ་ནི་གང་དང་གང་འཁོར་བར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་འཇུག་པ་དེ་དང་དེ་ནི་བདག་ཏུ་ཆགས་ཤིང་སླད་མ་ཐོག
མར་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། མེ་ལ་ཕྱེ་མ་ལེབ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འཁོར་བར་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང། འཆི་བ་དང། མྱ་ངན་ལས། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། ཡིད་བློང་བ་དང། འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ
འཇུག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་དང། སེར་སྣ་དང། གཞན་ལ་གནོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྲེད་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ་།གལ་ཏེ་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པར་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར
འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དབེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་སུ་ཟིན་ཡང་ངམ་གྲོག་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་སྤོང་བཞིན་དེ་ཉིད་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པའི་ཚད་མའོ། །གཞན་དག་གིས་འབྲུ་ལ་སོགས་བ་ལ་སྲོག་ཏུ་ཀུན་བརྟག་པའི
སློང་བ་ལ་སྦྱིན་པ་ཡང་སྡིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་ལོག་པའི་ཤེས་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ངོ། །བདག་མེད་པ་ཤེས་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་གོ་།དེར་རྩོག་པ་དང། གཙང་བ་དང
བཟའ་བ་དང། མི་བཟའ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་དགོས་སོ། །ཆ་བྱང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང། རྒྱན་ལ་སོགས་པ་དང། ཐལ་བས་བསྐུས་པ་དང། དྲི་མ་འཆང་བ་དང། བ་ལང་དང། རི་དགས་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་དང། ཁྲུས་དང། ཟན་མི་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན
སྲེག་ལ་སོགས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གང་གིས་འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱོ་བ་ཐར་པར་འགྱུར་བ་བདག་ཏུ་སྲེད་པ་ལས་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་པ་རྣམས། གསེར་ལ་སོགས་པ་རྐུ་བ་དང། །བ་ལང་ཤ་ཡང་ཟ་བ་དང། །བྲམ་ཟེ་སྟོང་ཡང་བསང་པས
ཀྱང། །ཡང་དག་རིག་ན་མི་གོས་སོ། །ཡོད་པ་རྣམས་ནི་བྱས་པ་དང། །རྒྱུ་དང་མི་རྒྱུ་འཇིག་རྟེན་བསང། །ཆང་འཐུངས་ལ་སོགས་ཉེས་པ་ཡིས། །ཡང་དག་རིག་པ་ལ་མི་གོས་ཞེས་སོ། །ཚངས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །ཅི་ཕྱིར་ལུས་ནི་ལྟུང་བར་བྱེད།།
ཡང་དག་ཤེས་ལས་དེ་དག་གྲོལ། །དེ་དག་ལ་ནི་གཟིར་གྱུར་མེད་ཅེས་ཟེར་རོ། །དེ་སྟེ་མི་རྟག་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། མི་གཅང་བ་དང། སྟེང་པ་སྒོམ་པས་འདོད་ཀྱི་སྐྱོ་བ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་དུ་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བདག་ཏུ་ཆགས་@289
བ་དང། སེར་སྣ་དང། གཞན་ལ་གནོད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ན་རྐུ་བ་དང་།ཆང་དང་།གཞན་གྱི་བུད་མེད་ལ་སྨྲེལ་བར་འགྱུར་།སྲོག་གཅོད་པའི་སྡིག་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་བྱེད་།འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྐྱོན
ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ཡང་གདུང་བར་བྱེད་། འོན་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡི་གེ་འབྲུ་དེ་རྗོད་པས་ན་ནི་དེར་ཞུགས་པས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ན་མདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར། བདག་ཏུ་ཆགས་པ་ལས་ནི་འཁོར་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར?
ན་ཆགས་པ་དང་མ་བྲལ་གྱི་བར་དུ་ཇི་ལྟར་ན་འགྲོལ་། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་མཐར་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་བློ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །མཛའ་གསུམ
ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཤ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་ངོ་ཞེས་པ་ནི་གནང་བ་ཡང་མེད་ལ་བཀག་པ་ཡང་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མཛའ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཤ་དཀོན་པར་གསུངས་སོ། །སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ལ་ནི་དེ་ཡང་མདོ་སྡེ་འདིར་བཀག་པ་སྟེ། སྔགས་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ནི་ཤ་ཟ་རྣམས་ཀྱིས་བར་ཆད་བྱེད་ཅིང་གནོད་པ་བྱེད་པས་ན་ཁྱད་པར་དུ་བཀག་གོ་།རླུང་ལ་སོགས་པའི་ནང་ལ་ནི་བ་མར་དང། འབྲུ་མར་དང། ཏིལ་དང། ཏིལ་མར
དང། གྲོལ་སོགས་པར་གྱུར་པ་ནི་གཉེན་པོའོ། །དེས་ན་རྩོག་པ་དང་གཙང་བའི་ཤ་སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱི་མི་བཟའ་ཨོ། །འཕགས་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དང། མི་རྟག་པ་དང། སྡུག
བསྔལ་བ་དང། མི་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལས་གནས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ན་ཤ་ལ་སོགས་པའི་རོལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་བཙུན་གཙོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས
@་289བ
ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་དར་ལས་གཡོགས་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཛའ་དག་སྣང་ངོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན
པ་ཉིད་དེ། དེའི་དངོས་པོ་བས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཉིད་དོ། །སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང། སྣང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ
སྤངས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་བཀྲེས་པ་ག་ལ་ཞིག་སྟེ་། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལྟ་བུར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་དུ་འཚོ་བའི་དབང་པོ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་སོ། །མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འདོད
ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་བདུད་རྩིས་འཚོ་བ་དེ་དག་ལ་རྙིང་པ་མི་མཛེས་པའི་ཤ་ལ་སོགས་པའི་རོ་མྱོང་བར་ག་ལས་ན་འགྱུར། སེམས་ཅན
ཐམས་ཅད་རྒྱུད་རངས་པར་མཛད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སེམས་རྒྱུ་སྤངས་པ་རྟག་པ་དང། གཉིས་པ་དང། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་པ
དང་། དོན་དམ་པ་དངོས་པོ་དང། དངོས་པོ་མེད་པ་དང། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དང། ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལS་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བྱུང་བ་དང། སྟོབས་བཅུ་དང། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགS་པ་ཡོན་ཏན་མང
དུ་འབྱུང་བ་དང། སེམས་ཀྱི་ཚོགས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གསུང་ལ་མངའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་དང། ཆོ་འཕྲུལ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང། །ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་ཆུད་པའི་མུན་པ་ཆེན་པོ
མཛའ་དག་བཅོམ་སྟེ། རབ་ཏུ་སྣང་བར་བྱས་པ་དང། རབ་རིབ་དང། ལིང་ཏོག་བཅོམ་སྟེ་ཉི་མའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་མཛའ་དག་སྣང་བར་མཛད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཏེ། མཆོག
ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་ཞུགས་པའོ། །མཆོད
སྦྱིན་པ་ཁ་ཅིག་ནི་རང་འབྱུང་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་དོན་དུ་ལུགས་བྱས་སོ་ཞེས་རྟོག་པ་དེ་འདིར་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ན་ནི་རྩེད་མོའི་ཕྱིར་བྱ་སྟེ། གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་བར
བྱེད་པ་དེ་ལ་ཅི་འཁོ། །འོན་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་གང་གིས་འདོད་པས་སླང་དེ་རྣམ་པ་མང་པོར་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དེའི་མི་ཤེས་པ་ཡང་སུས་བྱས་།དེས་ན་ཅི་ཡང་སུས་ཀྱང་མི་བྱེད་དེ་གསེར
གྱི་འབྱུང་གནས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཆུད་པ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན་ནི་བདག་དང། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་དང། མཉམ་བར་མི་འཇོག
པའི་མ་རིག་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་ན་དག་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །བསམ་པ་དག་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་ཅིང་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་ཐམས་ཅད
དུ་ཞུགས་པའོ། །དེ་དག་གིས་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་རྣམས་ཀྱིས་རོའི་སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཤ་ཟ་བའི་རོ་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཞིག་ཅི་སྨོས། །ཁ་ཟས
ནི་སྨན་བཞིན་དུ་བཟའ་ཨི། །རྒྱགས་ཤིང་རློམས་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཁས་པ་རྣམས་ལ་གང་ནི་སྡིག་པ་མེད་པ་རྣམས་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ལུས་གསོ་བ་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་རུང་ངོ། །ནན་ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟེ།
སློང་བའི་ཟས་སུ་གང་ལྷུང་ཞིང་ཁིམ་བདག་གིས་ཕྱིན་པ་ནི་འབྲས་ཅན་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་ཟས་གཙོ་ཡིན་ཏེ། ཅི་འདིས་དབང་པོ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱས་ཏེ་ཟས་རྙེད་དམ། འོན་ཏེ་ཅི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ
འབྱུང་དམ་ཞེས་རྣམ་པར་མི་རྟག་པར་བླངས་ལ་ནན་ཏན་པ་རྣམས་བྱུང་སྟེ་འགྲོའོ། །བརྒྱུད་པ་ལས་སྡིག་པར་འགྱུར་ཟིན་ན་ནི་འགྲོན་པོ་ལ་ཡང་སྡིག་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་འགྲོན་པོ་ལམ་དུ་མི་འགྲོ་ན་ནི་མི་རྒོད་ལ་མ་བྱིན་པར
བླང་བར་ཇི་ལྟར་ན་འགྱུར། གལ་ཏེ་མ་སྐྱེད་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ན་འགྱུར་།གལ་ཏེ་མ་སྐྱེད་ན་ནི་ཇི་ལྟར་གསོད་པར་འགྱུར། དེས་ན་ཕ་མ་ལ་ཡང་སྡིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་གཞན་ལ་ཕན
པར་ཞུགས་ཏེ། སློང་བ་བསླངས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་བསོད་ནམས་ཡོད་དེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཡང་བསོད་ནམས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གཞན་ལ་གནོད་པ་ལ་བལྟོས་ཏེ་ཤ་ཟ་བ་དང་ཤ་ཟ་བར་བསྐུལ་བ་ལ་ནི
སྡིག་པར་གསུངས་སོ། །མཛའ་གསུམ་བཀག་པར་གྱུར་པ་ལས་སྡིག་པ་མི་བྱ་སྟེ་།མཛའ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་བདག་གིས་མ་བསང། གསོད་དུ་མ་བཅུག་བལྟོས་པ་ཡང་མེད་པ་སྟེ་།རྣམ་པ་དེ་ལྟར་འབྲས་ཅན་ལྟ་བུར
སློང་བའི་ཟས་མ་བསླངས་པ་མ་བསམས་པར་བྱིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། སྨན་ལྟ་བུར་ཤིས་པའི་ཟས་སོ། །སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དེ་ཡང་བཀག་པའོ། །སྔགས་མཁན་ལ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་སྟེ། སེམས་ཅན་མགུ་བར་བྱ་བ་དང
ལྷ་མངོན་པར་དང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རོ་མྱོང་བག་ཆཌ་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ན་མཐར་རོ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སྐྱེ་བོ་ལ། །གདོན་ཟ་མེད་པར་བདར་བ་ཡི། །གསེར་བཞིན་དུ་ནི
བཞག་པ་སྟེ། །མངོན་སུམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡི། །གཉིས་སུ་འགྲོ་བའི་ཡུལ་གྱིས་སུ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་གཉིས་མེད་གྲུབ། །བདག་དང་བཞན་གྱི་བློ་རྒྱས་པ། །རྩོད་པ་དུ་མར་རབ་ཕྱེ་སྟེ། །ཡང་དག་ཆོས་ནི་བཤད་པ་ནི། །བདག་དང་གཞན
ལ་ཕན་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་བྱ་བས་ནི། །ལངཀར་གཤེགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་གང་ནི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་རྒྱས་པའི་ཡུལ། །གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རབ་རྒྱས་པ། །གཉིས་མེད་རིགས་པར་ཞུགས་པ་དེ།
ལངཀར་གསུངས་དང་དགོངས་ཚུལ་གྱིས། །བཤད་པ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ནི། །ཕུང་པོར་གནས་པ་རྣམ་པར་འཇིག་།མགོ་སྤུང་རབ་རིབ་མཚུངས་པར་ནོད། །དེ་ནི་ཞི་བ་རབ་ཞི་སྟེ། །སྦོམ་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆས་སྟོང་པ། །ནམ་མཁའ་མེ་ཏོག་བཞིན
དུ་སྟེ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡང་རྟག་པ་མེད། །ཇི་འདྲ་དོན་འདི་འདྲ་བ་དག་།གཞན་གྱི་དབང་ནི་སྨོན་ལམ་གྱིས། །ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེས་སེམས་ཁོང་ཆུད། །ཀླུ་འཕགས་སོགས་པ་མཁས་པ་རྣམས། །ཚེ་རིང་བ་ཡང་རྙེད་པའི་རྣམས། །འགྲོ་བ་ལ
ནི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཏེ། །རྩོད་པ་དུ་མར་རྗོད་པ་ཡི། །བདག་དང་གཞན་གྱི་བློ་རྒྱས་པ། །དཔག་ཏུ་མེད་པར་བཤད་པའོ། །ཀུན་མཁྱེན་མཁྱེན་པས་རྟོག་པ་དང། །བདེ་གཤེགས་དམ་པའི་སྲས་རྣམས་ཀྱི། །ཚུལ་ནི་ཡང་དག་བསམ་སྟོན་གྱི། །མདོ
སྡེ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ནི། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐུལ་གླང་གིས། །རབ་ཏུ་ཀློངས་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཡིས། །བར་ནས་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོ། །ལོག་པའི་སྨོན་ལམ་གཞན་དབང་གིས། །ངས་ནི་ཇི་ལྟར་བྱ་སྙམ་ནས། །གཞན་ལ་ཕན་པའི་སྙིང་རྗེ་དང།
བསོད་ནམས་འགས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ། །རབ་ཏུ་ཕྱིན་ཞིང་འགལ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་དེ་ལྟར་ནི། །སྙིང་རྗེ་དང་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱང། །རབ་ཏུ་ཡངས་པས་གཞན་ལ་ཕན། །འདིར་ནི་བདག་གིས་གང་བཤད་པ། །རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་གཙུགས་ལག་དང།
ཚིག་ཚུལ་ཚངས་པ་སྨྲ་ལ་སོགས། །བདག་དང་གཞན་གྱི་བློ་རྒྱས་པའི། །གྲུབ་མཛའ་ཨི་ཁྱད་པར་མ་བཤད་དོ། །འདིར་བཤད་པ་ཡི་ཆོས་རྣམས་དབང། །གཞན་དུ་བཤད་པ་མེད་པ་སྟེ། །རྒྱལ་པོ་ལ་ཡང་བརྟེན་པ་མེད། །ཡེ་ཤེས་དཔལ་ནི་བཟང་པོ་ཞེS།
བྱ་བས་འདུས་པ་བརྒྱད་པ་ལས། །སྟོན་པའི་དོན་འདི་བྱས་པའོ། །གང་སྡན་འཕགས་བ་ཀླུས་བོས་དང། །ལྷ་དང་ཕྱོགས་ཀླུས་དབང་པོ། །མདོ་སྡེ་མཁས་པས་མ་བཤད་པ། །སྒྲ་མཁས་རིགས་པས་བསོད་ནམས་ནི། །དེར་གང་བདག་གི་ཐུབ་པ
མཁྱེན། །ལོག་པའི་རྟོག་པས་བསྟན་པ་དཀྲུགས་པ་ལ། །བདག་གཞན་སྨྲ་རྩོད་བདག་གིས་ཤེས་ནས་སུ། །གདོན་ཟ་མེད་པ་འདི་ནི་ཚུལ་ཅན་སྦྱར། །སྐྱེ་བོ་བསོད་ནམས་ང་ཡིས་ཀུན་མཁྱེན་ཤོག་།ལོག་པའི་རྟོག་པ་ཆུང་བྱ་བར། །སྨོན་ལོག་ང་ཡིས་ཅི་དགོས?
ཏེ། །དམ་ཆོས་གང་ནི་གདོན་མི་ཟ། །འདི་བྱས་ནུབ་པའི་དུས་ལའོ། །དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་འབད་པ་འདིའི། །བརྩེབས་རྣམ་པར་བཤད་པ་བྱས། །བདག་གཞན་ལ་ལ་རྨོངས་པ་ལ། །མང་དུ་ཐོས་པས་བཤད་པར་འགྱུར། །ཅུང་ཟད་ངན་དུ་སྤྱན་པ་ནི།།
ཀུན་ཏུ་འཚོ་བསམ་སྦྱངས་པ། །བདག་གི་དོན་དང་གཞན་དོན་དུ། །བསྟན་པའི་དོན་ལ་རྣམས་བལྟོས་ཏེ། །བདག་དང་གཞན་སྨྲ་དོན་མང་པོས། །ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་དགེ་སློང་གིས། །དམ་ཆོས་ངེས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལྟར་སྒྲིབ་པ་ཟད
བར་འགྱུར། །རབ་རིབ་སྐྱེས་པ་བདག་ལ་ནི། །བྲི་བ་གསོལ་བ་བཏབ་དག་ལ། །བྱང་ཆུབ་བླ་མེད་དེ་ཐོབ་སྟེ། །ཐོག་མ་ཉིད་དུ་དོ་རྟོགས་བྱ་ཞེས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལངཀར
ག་ཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ཀྱི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་བཅད་ནི་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ
གསོལ་བའི་འོག་ཏུ་བཤད་པ་འདིར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཤའི་དཔྱད་པའི་གོང་དུ་འམ་འོག་ཏུ་འགྲེལ་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས
ལ་ཡང་གསོལ་བ་ཞེས་གང་གིས་དེ་ལྟར་ཀློག་པས་ན་སྔ་མའི་ལེའུ་དེར་གཏོགས་པར་བརྟག་གོ། དེ་ལ་མཚོན་ནས་བརྗོད་པའི་གནས་མང་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་ལུང་སྟོན་པ་ལ་སོཌ
པ་བསྡུ་བའི་ཚིག་བཅད་ཉིད་ལས་འབྱུང་ངོ། །གང་དེ་དག་གིས་ཆོས་བཤད་ཕྱིར། །ཇི་ཞིག་ལས་ཀྱང་ཡུལ་འཕྲུལ་ཏེ། །སེམས་ཀྱི་སྡིག་པ་སྐྱེས་གྱུར་པ། །མཆོད་སྦྱིན་དུ་མས་ཞི
གནས་གྱུར། །སྡུག་བསྔལ་མི་མཛེས་ཚོགས་དང་རྨི་བཞིན་དུ། །སྟོང་པར་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་ཤེས་ནས་ནི། །ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས
ཅད་ཤེས་རབ་སྙིང་རྗེས་གྱུར།
CLOSE WINDOW